Sổ tay Methadone: Các câu hỏi thường gặp

Chia sẻ: Pppppp Pppppp | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

122
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu này cung cấp cho người đọc những kiến thức và những câu hỏi cơ bản về điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc methadone. Thông qua cuốn sổ tay ngày, người đọc có thể biết được: Điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế là gì? Thuốc Methadone là gì? Những tác động không mong muốn của Methadone là gì? Methadone có phải là phương pháp hiệu quả trong điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện hay không?... Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sổ tay Methadone: Các câu hỏi thường gặp

ĐIỀU TRỊ NGHIỆN CHẤT DẠNG THUỐC PHIỆN BẰNG THUỐC METHADONE MMT GROUP TOGETHER WE SHARE - TOGETHER WE IMPROVE VĂN PHÒNG ĐẠI DIỆN TỔ CHỨC FHI360 TẠI VIỆT NAM Tầng 7 - 18 Lý Thường Kiệt - Hoàn Kiếm - Hà Nội Tel: 84-4-3934-8560 I Fax: 84-4-3934-8650 Email: fhivn@fhi360.org I www.dieutrimmt.vn
03 1 Điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế là gì? Táo bón (57.2% tại thời điểm 3 tháng; 37,2% tại thời điểm 12 tháng điều trị); Khô miệng (25.3% tại thời điểm 3 tháng; 14.3% tại thời điểm 12 Chất dạng thuốc phiện là chất có nguồn gốc tự nhiên, tổng hợp và tháng điều trị); bán tổng hợp, có tác dụng dược lý giống thuốc phiện. Người Ra mồ hôi (31.3% tại thời điểm 3 tháng; 25.3% tại thời điểm 12 nghiện chất dạng thuốc phiện là người sử dụng và bị lệ thuộc vào tháng điều trị); chất dạng thuốc phiện.(1) Suy giảm chức năng tình dục (11.2% tại thời điểm 3 tháng; 11.1% tại thời điểm 12 tháng điều trị);(3) Điều trị thay thế được định nghĩa là chỉ định dùng thuốc thay thế Rối loạn giấc ngủ; dưới sự giám sát y tế hoặc kê đơn thuốc hướng thần - có tác dụng Kinh nguyệt bất thường. dược lý giống với tác dụng của chất gây nghiện mà người bệnh đó đang bị lệ thuộc - để đạt được các mục tiêu điều trị đã được xác 4 Methadone định. Liệu pháp điều trị thay thế được sử dụng rộng rãi trong điều có phải là phương pháp hiệu quả trong điều trị trị lệ thuộc nicotin (liệu pháp thay thế nicotine) và điều trị lệ thuộc nghiện các chất dạng thuốc phiện hay không? chất dạng thuốc phiện.(2) Theo Nghị định số 96/2012/NĐ-CP, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế là việc sử Điều trị duy trì nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay dụng thuốc thay thế để điều trị người nghiện chất dạng thuốc thế Methadone là một phương pháp “tiêu chuẩn vàng” trong điều phiện.(1) trị nghiện heroin và đã chứng tỏ tính ưu việt so với các biện pháp 2 Thuốc Methadone là gì? khác điều trị nghiện heroin. Phương pháp này giúp làm giảm nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B, C và giảm tỷ lệ tội phạm. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy điều trị duy trì bằng thuốc Methadone có Methadone là chất đồng vận với chất dạng thuốc phiện, có tác thể giúp người nghiện heroin: dụng tương tự như morphine, heroin. Thuốc Methadone cạnh tranh và khóa tác động của heroin, giúp người bệnh giảm cảm giác Dừng sử dụng hoặc giảm đáng kể lượng heroin sử dụng; thèm nhớ, không có biểu hiện cai heroin và dần từ bỏ heroin. Dừng tiêm chích heroin hoặc giảm đáng kể tần suất tiêm chích và giảm nguy cơ lây nhiễm các bệnh lây truyền qua đường máu; 3 Những tác động không mong muốn của Methadone là gì Cải thiện tình trạng sức khỏe, dinh dưỡng; Giảm tỉ lệ tử vong do quá liều; Cải thiện và ổn định quan hệ với gia đình; Cũng giống như heroin và các chất dạng thuốc phiện khác, tác dụng Có công việc ổn định, học tập tốt. không mong muốn của Methadone theo nghiên cứu thuần tập trên gần 1.000 bệnh nhân Methadone tại TP. Hải Phòng và TP. Hồ Chí Minh từ 2008 - 2010 bao gồm: (2) Theo cuốn liệu pháp điều trị thay thế trong quản lý lệ thuộc chất dạng thuốc phiện và dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS của Liên Hợp Quốc WHO/UNODC/UNAIDS trang 12 (http://www.who.int/sub- stance_abuse/publications/en/PositionPaper_English.pdf ) (1) Theo Nghị định số 96/2012/NĐ-CP của Chính phủ về điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng (3) Theo báo cáo đánh giá hiệu quả của chương trình thí điều điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế. thuốc Methadone tại TP. Hải Phòng và TP. Hồ Chí Minh, Bộ Y tế, 2011 02
05 5 Methadone có phải là thuốc cai nghiện ma túy hay không? Sự khác biệt giữa cai nghiện và điều trị Methadone? 7 Người nghiện cần được điều trị Methadone trong bao lâu? Khi nào thì người bệnh đang điều trị Methadone có thể ngừng sử dụng thuốc? Methadone không phải là thuốc cai nghiện. Cần điều trị trong bao lâu? Nghiện là một bệnh lý mạn tính. Methadone giúp người nghiện không còn lệ thuộc vào heroin, sinh hoạt và làm việc bình thường. Nghiện là bệnh lý mãn tính nên cần điều trị lâu dài, nhiều năm. Thời Tuy nhiên, người nghiện cần được điều trị bằng Methadone liên tục gian tham gia điều trị càng dài thì kết quả điều trị càng tốt. Điều trị để duy trì tình trạng ổn định. liên tục suốt đời giúp người bệnh tăng cường sức khỏe, giảm nguy cơ lây nhiễm HIV, nguy cơ tái nghiện heroin. Tuy nhiên, người bệnh Cai nghiện khác với điều trị Methadone. điều trị Methadone lâu dài có thể cảm thấy không thoải mái do Cai nghiện: Là sử dụng các biện pháp nhằm chấm dứt việc sử dụng hàng ngày phải đến cơ sở điều trị để uống thuốc và do một vài tác heroin. dụng không mong muốn của thuốc Methadone. Điều trị Methadone: Là dùng Methadone để thay thế giúp người Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy những thay đổi trong nghiện không còn lệ thuộc vào heroin và dần ổn định cuộc sống. não do nghiện heroin có thể dần phục hồi khi được điều trị Methadone. 6 Ngoài các chất dạng thuốc phiện (trong đó có heroin), Methadone có được sử dụng để điều trị nghiện các chất ma Quá trình điều trị có thể kéo dài hơn mong muốn ban đầu vì người bệnh cảm thấy thay đổi khi dừng sử dụng heroin. Việc trở lại với túy khác không? cuộc sống bình thường của người bệnh cũng cần một khoảng thời gian để thích ứng. Không. Methadone chỉ có tác dụng thay thế chất dạng thuốc phiện như heroin, thuốc phiện. Methadone không điều trị được nghiện Khi nào thì người bệnh có thể ngừng sử dụng thuốc Methadone? các loại ma túy khác như ma túy đá, cần sa... Người bệnh chỉ nên ngừng sử dụng thuốc Methadone khi không còn lệ thuộc vào heroin, có sức khỏe tốt, công việc, chỗ ở ổn định và có bạn bè mới không nghiện ma túy. Người bệnh cần được trang bị các kỹ năng mới để ứng phó với mọi vấn đề xảy ra trong cuộc sống mà không cần phải dùng đến ma tuý. Thiếu một trong các yếu tố trên nguy cơ tái sử nghiện heroin rất cao. 04
07 8 Các điều kiện để điều trị Methadone thành công là gì? Điều trị nghiện thành công không chỉ đơn thuần đánh giá việc sử Cộng đồng: Không kỳ thị, xa lánh người bệnh, nên đón nhận, quan dụng heroin của người bệnh. Điều trị thành công nghĩa là người bệnh tâm, giúp người bệnh hòa nhập xã hội. không còn phụ thuộc vào heroin, ổn định cuộc sống bằng cách làm việc và tham gia các sinh hoạt lành mạnh, tái hòa nhập với cộng đồng, Gia đình: Lắng nghe người bệnh, chấp nhận và khuyến khích tiếp cận được các dịch vụ y tế và được chăm sóc điều trị phù hợp. người bệnh đạt được mục tiêu do người bệnh đề ra; tham dự các buổi giáo dục nhóm dành cho gia đình, thông cảm khi người bệnh Để điều trị thành công, cần có các yếu tố sau: trở nên cáu gắt, tức giận hoặc bồn chồn. Đó là những dấu hiệu của việc thích ứng với cuộc sống không lệ thuộc vào heroin. Chính phủ và các cơ quan chức năng: Hỗ trợ về ngân sách, hành lang pháp lý, đào tạo cán bộ có đầy đủ kiến thức và kỹ năng chuyên môn cho Người bệnh: Kiên trì, duy trì việc uống thuốc hàng ngày; tránh xa các cơ sở điều trị Methadone tại cộng đồng. heroin và các chất gây nghiện khác; hợp tác với cơ sở điều trị, làm theo tư vấn của nhân viên y tế để đảm bảo hiệu quả điều trị; tạo Cơ sở điều trị: Cần phối hợp giữa điều trị bằng thuốc và hỗ trợ tâm thói quen sống lành mạnh như ăn uống điều độ, thường xuyên tập lý cho người bệnh; thiết lập được mối quan hệ trị liệu, có sự tin thể dục, tích cực tham gia các hoạt động tập thể, xã hội tại địa tưởng và chia sẻ từ phía bệnh nhân; giới thiệu, chuyển gửi người phương; sớm tìm việc làm ổn định. bệnh đến các dịch vụ y tế (đặc biệt là dịch vụ xét nghiệm tự nguyện HIV và điều trị sớm); giới thiệu, chuyển gửi các dịch vụ xã hội và dịch vụ trợ giúp khác như vay vốn, việc làm. 06
ĐIỀU TRỊ NGHIỆN CHẤT DẠNG THUỐC PHIỆN BẰNG THUỐC METHADONE
11 9 Điều trị Methadone có tốn kém không? 12 nghiện Chính phủ có chính sách gì hỗ trợ về tài chính cho người heroin được điều trị Methadone? Điều trị Methadone rất rẻ. Chi phí cho một liều thuốc Methadone Khoản 1 và khoản 2 Điều 23, Nghị định 96/2012/NĐ-CP, quy định về uống hàng ngày là khoảng 7.500đ trong khi người nghiện tiêu tốn điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế quy trung bình 300.000 đồng/ngày cho heroin. định chế độ, chính sách đối với những người tham gia điều trị và người làm công tác điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện: 10 phí Ngoài chi phí tiền thuốc, bệnh nhân phải trả những chi gì khi điều trị Methadone? Ngân sách nhà nước bảo đảm toàn bộ chi phí khám sức khỏe, chi phí điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện cho các đối tượng Hiện tại, việc điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc tham gia điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện trong cơ sở giáo Methadone đang được Nhà nước và các tổ chức quốc tế tài trợ hoàn dục, trường giáo dưỡng, trại giam, trại tạm giam. toàn. Ngoài 2 cơ sở điều trị xã hội hóa tại TP. Hải Phòng và Lào Cai Ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần chi phí khám sức khỏe và trong đó người bệnh phải trả phí dịch vụ 7.000 - 8.000đ/ngày, trong chi phí điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện cho người tham thời gian tới, khung giá dịch vụ chung được Bộ Y tế và Bộ Tài chính gia điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện tại các cơ sở điều trị quy định sẽ được áp dụng cho các cơ sở điều trị công lập. công lập đối với các đối tượng sau đây: 1. Thương binh; 2. Người bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ thương tật trên 81%; 11 Chi phí cần thiết để mở 1 cơ sở điều trị Methadone là bao nhiêu? 3. Người nghèo; 4. Người cao tuổi cô đơn không nơi nương tựa; Tổng chi phí 5. Trẻ em mồ côi; (Triệu đồng) 6. Người khuyết tật nặng và đặc biệt nặng. 1600 1.405 1400 1.269 1200 1.133 1000 970 797 800 Số lượng 600 bệnh nhân 50 100 150 200 250 Tổng chi phí cho một cơ sở điều trị Methadone/năm Nguồn: Theo Báo cáo của Bộ Y tế tại Hội nghị quốc gia phòng, chống HIV, phòng, chống ma túy, mại dâm 12/2011 tại Hà Nội. 10
13 Phương pháp điều trị thay thế bằng thuốc Methadone giúp tiết kiệm chi phí cho Chính phủ, cộng đồng và gia đình người nghiện như thế nào? Chương trình điều trị Methadone là Chương trình điều trị hiệu quả nhất trong các biện pháp điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện(4) có chi phí rẻ nhất hiện nay.(5) Theo báo cáo của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, có 180.000 người bệnh trong cả nước (6/2013). Chỉ tính riêng chi phí mua heroin, nếu một người sử dụng heroin tiêu tốn trung bình 300.000 đồng/ ngày thì cả nước tiêu tốn 54 tỷ đồng/ngày và 19.710 tỷ đồng/năm. Đối với Chính phủ và cộng đồng: Methadone giúp tiết kiệm chi phí bắt giữ và xử lý tội phạm liên quan đến ma túy. Khi không còn phải lo lắng để kiếm đủ tiền mua ma túy, hành vi trộm cắp hoặc phạm tội giảm đi. Các chi phí liên quan đến phòng chống lây nhiễm HIV, viêm gan B, C cũng giảm vì Methadone được sử dụng qua đường uống và nhờ sự giám sát chặt chẽ của các cơ sở Methadone. Đối với người nghiện và gia đình: Chi phí cho một liều thuốc Methadone uống hàng ngày là khoảng 7.500 đồng trong khi người nghiện tiêu tốn trung bình 300.000đồng/ngày cho heroin. Bên cạnh đó, khi không còn lệ thuộc vào heroin, sức khỏe và tâm lý bệnh nhân ổn định trở lại, cho phép họ đi làm để tăng thu nhập cho bản thân và gia đình, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Theo nghiên cứu thuần tập năm 2008 - 2010 tại Hải Phòng và TP. Hồ Chí Minh trên 956 bệnh nhân, 76% bệnh nhân có việc làm toàn thời gian hoặc bán thời gian sau khi được điều trị trong 24 tháng với thu nhập trung bình là 3,2 triệu đồng/tháng. (4) Theo cuốn liệu pháp điều trị thay thế trong quản lý lệ thuộc chất dạng thuốc phiện và dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS của liên hợp quốc WHO/UNODC/UNAIDS trang 2 (http://www.who.int/substance_abuse/publi- cations/en/PositionPaper_English.pdf) (5) Theo 2001 “Washington state Institute for Public Policy” “Cost effectiveness of methadone maintenance treatment for HIV- positive drug use in Vietnam” Tran BX và cộng sự, AIDS care, 2012; 24 (3): 283-90 12
15 14 Tại sao người nghiện ma túy lại được khuyến khích điều trị tự nguyện tại cộng đồng? 17 Những bằng chứng chứng minh giảm tỷ lệ tội phạm nhờ áp dụng phương pháp điều trị nghiện ma túy tại cộng đồng bằng Methadone? Tính tự nguyện: Nghiện là một bệnh lý mạn tính, người nghiện được coi như người bệnh nên có quyền được lựa chọn các biện Ở Hoa Kỳ, nghiên cứu cho thấy trước khi được điều trị Methadone, pháp điều trị khác nhau. Tự nguyện lựa chọn các biện pháp điều trị người nghiện có hành vi vi phạm pháp luật hơn 300 ngày/năm. Trong nghiện phù hợp theo mong muốn của người bệnh giúp làm tăng quá trình điều trị Methadone, số ngày vi phạm pháp luật giảm xuống tuân thủ điều trị và hiệu quả điều trị. còn 5 - 10 ngày/năm, giảm xuống 30 - 60 lần. Tính nhân văn: Nghiện là một bệnh lý mạn tính nên người nghiện Tỷ lệ tội phạm nghiên cứu trên 491 bệnh nhân trước và trong quá trình rất cần sự quan tâm, chăm sóc của gia đình và cộng đồng. điều trị ở 6 chương trình Methadone cho kết quả sau: Tính cộng đồng: Điều trị tại cộng đồng giúp người nghiện dễ dàng phục hồi, quay trở lại cuộc sống sinh hoạt bình thường, tái hòa nhập với xã hội. 15 Người bệnh đang được điều trị nghiện bằng thuốc Methadone có thể sinh hoạt bình thường hay không? Số ngày phạm tội trong năm 300 Trước điều trị Trong điều trị 250 Người bệnh đang được điều trị bằng thuốc Methadone vẫn có thể sinh hoạt và làm việc bình thường. Các nghiên cứu và bằng chứng 200 trên 40 năm điều trị đã chứng minh Methadone an toàn, có thể sử 150 dụng cho cả phụ nữ đang mang thai và không ảnh hưởng đến khả 100 năng lái xe hay vận hành máy móc khi đạt tới liều ổn định phù hợp. 50 Tuy nhiên, trong giai đoạn dò liều, người bệnh không nên lái xe cho 0 đến khi đạt liều ổn định. A B C D E F Tỷ lệ tội phạm ở 491 bệnh nhân trước và trong quá trình 16 Phương pháp điều trị Methadone có giúp cải thiện hành vi của người được điều trị không? điều trị ở 6 chương trình Methadone. Nguồn: Ball & Ross - The Effectiveness of Methadone Maintenance Treatment, năm 1991 Có. Khi kết hợp uống thuốc hàng ngày với tham vấn y tế và tư vấn tâm lý, người nghiện sẽ giảm dần các hành vi tiêu cực do nghiện heroin, trở lại trạng thái bình thường và nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng. 14
Theo báo cáo của Công an quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng, sau 6 tháng triển khai Methadone, số vụ trộm cắp vặt liên quan đến người nghiện ma túy tại khu vực Bệnh viện Việt Tiệp giảm 60 - 70%, vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy khu vực chợ Sắt giảm hơn 70%. Số vụ phạm tội liên quan đến sử dụng ma túy Số người phạm tội liên quan đến sử dụng ma túy 560 422 361 375 305 247 2008 2009 2010 Số vụ phạm tội và số người phạm tội liên quan đến sử dụng ma túy tại Hải Phòng, 2008 - 2010. 18 Methadone nào? giúp làm giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV như thế Methadone giúp làm giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV do Methadone được sử dụng qua đường uống dưới sự giám sát chặt chẽ của các nhân viên y tế tại cơ sở điều trị. Tại đây, người bệnh được xét nghiệm HIV thường xuyên và được tư vấn về các phương pháp phòng ngừa lây nhiễm HIV như không dùng chung bơm kim tiêm và luôn dùng bao cao su khi quan hệ tình dục. Người bệnh có HIV được chuyển gửi Lối thoát cho người nghiện điều trị sớm giúp giảm khả năng lây nhiễm cho bạn tình, vợ/chồng Hy vọng cho gia đình và cộng đồng. An toàn cho cộng đồng! Theo nghiên cứu của Chương trình với gần 1.000 người đang điều trị tại 6 cơ sở, sau 24 tháng, số người nhiễm mới HIV chỉ là 4 trường hợp. Trong khi đó, nếu không được điều trị Methadone, với tỉ lệ nhiễm mới trong người tiêm chích ma túy có thể là 13%, tương ứng sẽ có 130 người nhiễm mới; tỷ lệ người bệnh còn dùng chung bơm kim tiêm đã giảm hẳn và tỷ lệ sử dụng bao cao su thường xuyên tăng lên theo thời gian điều trị. Methadone được coi là một biện pháp hiệu quả cao với mức chi phí thấp, giúp ngăn chặn lây nhiễm HIV và các bệnh viêm gan B, C. 16
30 Khanh Hoa 963 178 1 31 Kien Giang 505 150 1 32 Kon Tum 219 29 0 33 Lai Chau 3,572 418 8 34 Lam Dong 1404 282 19 1 19 Có 21 Các cơ sở điều trị Methadone cung cấp những dịch vụ gì ? 35 Lang Son 1,861 256 1 bao nhiêu cơ sở điều trị nghiện bằng thuốc thay thế 36 Lao Cai 3,624 716 2 Methadone ở các tỉnh thành trên cả nước? 37 Long An 715 366 1 Các cơ sở38điều trịNam Methadone Dinh cung cấp các dịch vụ có chi 2,427 374 phí thấp, 4 Tính đến hết 30/11/2013, cả nước có tổng số 74 cơ sở điều trị thậm chí là miễn phí một vài dịch vụ hỗ trợ cho người bệnh. 39 Nghe An 6,810 600 3 Methadone tại 29 tỉnh thành, đáp ứng nhu cầu điều trị cho 14.785 40 Ninh Binh 2,038 304 1 người bệnh. Chăm sóc y tế Điều 41 trị có hỗNinh trợ Thuan 767 bằng thuốc Methadone; 87 1 Lồng42 Phu Tho ghép hoặc chuyển gửi các dịch2,272 509 gan, Lao, vụ y tế: HIV, Viêm 1 20 43 lây Phu các bệnh Yen qua đường tình dục; truyền 238 13 1 Có bao nhiêu người nghiện đang chờ đợi để được điều trị Methadone? Sàng lọc các vấn đề về sức khỏe tâm thần; 44 Quang Binh 935 61 1 Tư vấn, 45 kết nối và hỗ Quang Namtrợ tâm lý; 656 95 1 Công suất điều trị của 1 cơ sở điều trị Methadone là khoảng 250 - Tư vấn 46 cá nhân, Liệu Quang pháp nhóm, Hỗ trợ Ngai 258đồng đẳng.31 1 300 người bệnh. Hiện nay, các cơ sở điều trị Methadone đang bị 47 Quang Ninh 2428 908 1 quá tải. Có hơn 65.000 người bệnh đang chờ để được điều trị. Giới thiệu 48chuyển gửi Tri Quang các dịch vụ xã hội khác 767 12 0 Các dịch 49 vụ đào tạo nghề, vay vốn; 537 Soc Trang 123 1 Chương trình hỗ trợ việc làm. 50 Son La 9,023 1796 12 51 Tay Ninh 1102 140 1 Số người nghiện Số bệnh nhân MMT Độ bao phủ chương trình cao 22 25,000 52 Thai Binh 4,994 468 2 Điều kiện để được nhận vào chương trình điều trị nghiện 53 Thai Nguyen 5,219 967 6 20,509 bằng thuốc Methadone là gì? 20,000 54 Thanh Hoa 5,466 599 1 55 Để được nhận vàoThua Thien trình Chương Hue điều trị Methadone, 397 người15bệnh phải 1 56 đáp ứng được cácTien yêuGiang cầu sau theo quy định856 226Nghị định tại điều 5 của 1 15,000 số 96/2012/NĐ-CP: 57 Tuyen Quang 1,234 336 0 58 Vinh Long 689 387 1 9,437 10,000 9,023 Là người 59 nghiệnVinhchất Phucdạng thuốc phiện; 1756 428 1 7,056 6,810 5,219 Có nơi 60cư trú rõ ràng; Vung Tau 1907 938 1 5,000 4,714 3,624 4,994 5,466 Tự nguyện 61 tham gia Yen Bai điều trị nghiện chất dạng 2238 thuốc phiện 754 và cam 1 3,572 2,272 1,467 1,948 1,8471,460 1,484 2,845 3,111 1,698 2,427 2,038 2,428 2,238 kết tuân thủ điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện. Đối với người 1,294 1,214 1,443 1,479 1,907 227 197 16 594 255 670 828 13 201 966 40 958 213 164 267 599 9 767 80 215 663 167 29 nghiện chất dạng thuốc phiện chưa đủ 16 tuổi, chỉ được điều trị 0 nghiện chất dạng thuốc phiện khi có sự đồng ý bằng văn bản của an n ản h Hò inh Vũ Hóa g Ch ng Ng ịnh Ph ình Cầ ng Hà n Bắ ng S ơ rị Ni An La ên ái nh Đi ng Hư ình Yê u Là u Đà hơ ản ọ Bắ ận Hả Tĩnh Th uyê Q u N in Na Cai Th La i Hà i Hả ơn T Bá Nộ ê Tà hâ Qu ú Th Y Hồ Phò cha, mẹ hoặc người giám hộ hợp pháp của người đó; íM Bi ia a g Th i Bì Nẵ cK T Đ B aB hệ n ư Gi ng ng iC h Ng n o 816 cG 261 1 n g nh ện iD m á An i Không thuộc đối tượng bị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai Thống kê số người nghiện và số bệnh nhân đang được điều trị Methadone nghiện bắt buộc theo quy định của pháp luật. Nguồn: Thống kê của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội - Bộ Y tế năm 2013 18
21 23 Tại sao có nhiều bệnh nhân phải chờ đợi lâu khi nộp hồ sơ vào các cơ sở điều trị Methadone? Tính đến cuối năm 2013, cả nước có 65.000 người nghiện heroin đang chờ được điều trị Methadone trong khi nhiều cơ sở điều trị đều đã quá tải. Mặc dù đã có hành lang pháp lý (Nghị định số 96/2012/NĐ-CP ngày 15/11/2012) cho việc điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế (trong đó có Methadone) nhưng để đạt mục tiêu, cần có kế hoạch cụ thể và phân bổ ngân sách cho đầu tư, duy trì và mở rộng Chương trình nhằm đáp ứng nhu cầu điều trị cho 80.000 người bệnh đến năm 2015, và cho giai đoạn sau 2015, khi tài trợ quốc tế cho Chương trình Methadone sẽ kết thúc. 24 Người bệnh tự nguyện trả nhiều tiền hơn để được điều trị Methadone có được ưu tiên không? 26 Kế hoạch của Chính phủ để mở rộng các cơ sở điều trị Methadone? Không. Vì người bệnh muốn được nhận vào các cơ sở điều trị Ngoài các Nghị định, thông tư hướng dẫn về việc sử dụng chất thay Methadone phải đáp ứng đủ các điều kiện, tiêu chí đánh giá và chỉ tiêu thế trong điều trị nghiện, hiện nay, Chính phủ đang xây dựng kế hoạch của cơ sở điều trị. để mở rộng Chương trình điều trị Methadone, thể hiện qua: Các kết luận của Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong các hội nghị sơ kết công tác phòng chống HIV/AIDS, tệ nạn ma túy mại 25 Đối với những địa phương không có cơ sở điều trị dâm (2/2012; 9/2012); Methadone, người bệnh có thể tự mua thuốc về điều trị Đề án nghiên cứu, đề xuất nguồn cung ứng thuốc Methadone hay không? nhằm bảo đảm thuốc Methadone điều trị cho người nghiện ma túy; Bộ Y tế cấp phép lưu hành pha chế Methadone trong nước, tiến tới Không. Người bệnh phải đến các cơ sở điều trị để uống thuốc chủ động nguồn thuốc trong nước cho các cơ sở điều trị Methadone; Methadone dưới sự giám sát của nhân viên y tế nhằm đảm bảo Quyết định 1085/AIDS-KH ngày 29/10/2013 về “Sản xuất và sử dụng người bệnh uống đúng liều, tránh lạm dụng thuốc. Những trường thuốc Methadone tại Việt Nam giai đoạn 2010 - 2015” của Bộ Y tế. hợp rao bán tự do hoặc trên mạng internet là không đáng tin cậy và trái pháp luật. 20
23 27 Điều trị Methadone có nên là biện pháp điều trị nghiện heroin cần được mở rộng triển khai tại Việt Nam hay không? 28 Khi nguồn tài trợ Methadone kết thúc vào năm 2015 thì những người bệnh đang được điều trị Methadone có được tiếp tục điều trị không? Điều trị Methadone là phương pháp đã được áp dụng ở 80 quốc gia từ hơn 40 năm qua và chứng minh hiệu quả rõ rệt về sức khỏe, kinh tế, Nghị định 96/2012/NĐ-CP quy định về điều trị nghiện các chất xã hội. dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2013, đảm bảo cho việc duy trì và mở rộng chương trình. Điều trị duy trì bằng thuốc Methadone là phương pháp điều trị dựa 29 Việt Nam đã có kế hoạch tự chủ động nguồn thuốc như thế nào? trên quan điểm người nghiện là người bệnh. Phương pháp này tập trung vào chữa bệnh nghiện, đồng thời đề cao tính tự nguyện tham gia của người nghiện. Hơn nữa, điều trị duy trì Methadone cũng hướng đến việc phục hồi chức năng xã hội giúp họ hòa nhập tốt với gia đình Bộ Y tế đã ban hành quyết định 1085/AIDS-KH ngày 29/10/2013 về và cộng đồng. “Sản xuất và sử dụng thuốc Methadone tại Việt Nam giai đoạn 2010 – 2015”, cho phép 5 công ty dược đủ tiêu chuẩn sản xuất Methadone để Phương pháp điều trị duy trì bằng thuốc Methadone đã phát huy rõ đáp ứng nhu cầu sử dụng trong nước. Tháng 11/2013, Bộ Y tế đã cấp rệt hiệu quả tại Việt Nam và được người nghiện, gia đình, cộng đồng, phép lưu hành cho sản phẩm Methadone thành phẩm sản xuất trong chính quyền đánh giá cao. Đặc biệt, thành công của Chương trình điều nước từ nguyên liệu nhập khẩu có giá thành rẻ hơn so với nguồn trị cũng được Chính phủ công nhận và đã ra một số quyết định quan Methadone nhập khẩu hiện nay.(6) trọng nhằm duy trì và mở rộng các cơ sở điều trị. Việt Nam hiện nay có tỷ lệ nghiện heroin và thuốc phiện chủ yếu chiếm 85% tổng số trên 180.000 người nghiện đang có hồ sơ quản lý nên Methadone thực sự là giải pháp hiệu quả cho Việt Nam và cần được ưu tiên mở rộng. 30 Nhập nước? khẩu Methadone có rẻ hơn tự sản xuất Methadone trong Nếu nhập khẩu nguyên liệu và pha chế được Methadone trong nước, giá thuốc sẽ thấp hơn nhập khẩu thành phẩm từ nước ngoài do nguyên liệu đầu vào có giá rẻ. (6) Theo Bộ Y tế 22
25 32 Nguồn lực để duy trì và mở rộng chương trình Methadone sau năm 2015 như thế nào? Nguồn tài chính để triển khai cơ sở điều trị theo Nghị định 96/2012/NĐ-CP quy định về điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế: Ngân sách nhà nước đảm bảo toàn bộ chi phí khám sức khỏe, chi phí điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện cho các đối tượng tham gia điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện trong cơ sở giáo dục, trường giáo dưỡng, trại giam, trại tạm giam; Ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần chi phí khám sức khỏe và chi phí điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện cho người tham gia điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện tại các cơ sở điều trị công lập đối với một số đối tượng bao gồm thương binh, người bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ thương tật trên 81%, người nghèo, người cao tuổi cô đơn không nơi nương tựa, trẻ em mồ côi, người khuyết nặng nặng và đặc biệt nặng; Nguồn thu từ hoạt động cung cấp dịch vụ điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện. Nguồn tài trợ, huy động, đóng góp từ các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài; Các nguồn hợp pháp khác. 24