Tác động của phát triển kinh tế nông nghiệp đến môi trường sinh thái tỉnh Đồng Tháp

58 • Kinh nghieäm - Thöïc tieãn<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TAÙC ÑOÄNG CUÛA PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ NOÂNG<br /> NGHIEÄP ÑEÁN MOÂI TRÖÔØNG SINH THAÙI<br /> TÆNH ÑOÀNG THAÙP<br /> <br /> ThS. Voõ Thò Tuyeát Hoa(*)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Ñ<br /> oàng Thaùp thuoäc khu vöïc Ñoàng baèng khai thaùc, söû duïng coù hieäu quaû tieàm naêng<br /> soâng Cöûu Long, coù moät phaàn dieän vaø lôïi theá ñeå phaùt trieån kinh teá noâng nghieäp,<br /> tích thuoäc Ñoàng Thaùp Möôøi, toång ñoùng goùp ñaùng keå vaøo chöông trình ñaûm<br /> dieän tích töï nhieân laø 3.374 km2, trong ñoù ñaát baûo an ninh löông thöïc quoác gia; ñoàng thôøi<br /> saûn xuaát chieám 276.206 ha; daân soá 1,7 trieäu taïo ra söï bieán ñoåi maïnh meõ cô caáu kinh teá<br /> ngöôøi, vôùi hôn 82,73% sinh soáng ôû noâng noâng nghieäp theo höôùng: khu vöïc noâng, laâm,<br /> thoân, 73,59% lao ñoäng noâng nghieäp. Giaù trò thuûy saûn trong cô caáu kinh teá chung cuûa tænh<br /> saûn xuaát noâng nghieäp chieám treân 50% trong ngaøy caøng giaûm (xem Baûng) nhöng giaù trò<br /> cô caáu saûn löôïng kinh teá. Saûn xuaát noâng saûn xuaát ngaøy moät taêng:<br /> nghieäp laø nguoàn thu nhaäp chính cuûa ñaïi ña - Troàng troït: phaùt trieån ngaøy caøng ñi vaøo<br /> soá ngöôøi daân noâng thoân. chieàu saâu vôùi vieäc thaâm canh, taêng vuï, ñaåy<br /> Trong nhöõng naêm qua, Ñoàng Thaùp ñaõ nhanh öùng duïng caùc thaønh töïu khoa hoïc<br /> <br /> <br /> Baûng: Tyû troïng saûn xuaát noâng, laâm, thuûy saûn trong cô caáu kinh teá tænh Ñoàng Thaùp(1)<br /> <br /> <br /> Naêm 2000 2005 2006 2007 2008 2009 2010<br /> <br /> Tyû troïng<br /> 64,65 57,78 56,81 51,24 46,96 44,03 40,75<br /> (%)<br /> <br /> <br /> kyõ thuaät vaøo saûn xuaát, goùp phaàn giaûm chi<br /> (*)<br /> Tröôøng Chính trò Ñoàng Thaùp<br /> phí, haï giaù thaønh, naâng cao naêng suaát, saûn<br /> (1)<br /> Nguoàn: Baùo caùo toång keát phaùt trieån kinh teá noâng<br /> nghieäp vaø noâng thoân cuûa Sôû NN&PTNT tænh Ñoàng löôïng vaø chaát löôïng noâng saûn haøng hoaù.<br /> Thaùp qua caùc naêm (2001,…,2010) Saûn löôïng luùa taêng lieân tuïc, töø 1,9 trieäu taán<br /> <br /> Khoa hoïc chính trò - Soá 2/2012<br /> • Kinh nghieäm - Thöïc tieãn 59<br /> <br /> <br /> naêm 2001 leân 2,6 trieäu taán naêm 2005, ñeán 345.578 taán, trong ñoù, saûn löôïng thuûy saûn<br /> naêm 2008 laø 2,72 trieäu taán vaø naêm 2010, saûn nuoâi laø 331.373 taán (caù tra, basa 283.893<br /> löôïng ñaït 2,80 trieäu taán, taêng 156.573 taán so taán, toâm caøng xanh 1.727 taán), saûn löôïng<br /> naêm 2009(1). Dieän tích hoa maøu, caây coâng thuûy saûn khai thaùc laø 14.205 taán(2). Toaøn tænh<br /> nghieäp ngaén ngaøy vaø dieän tích vöôøn caây aên hieän coù 172 cô sôû saûn xuaát - kinh doanh<br /> traùi lieân tuïc ñöôïc môû roäng, vôùi caùc loaïi caây gioáng thuûy saûn, 05 traïi gioáng caáp huyeän, 01<br /> troàng phuø hôïp nhu caàu cuûa thò tröôøng; ñaëc trung taâm gioáng caáp tænh vaø khoaûng 2.000<br /> bieät ñaõ hình thaønh ñöôïc nhieàu moâ hình saûn hoä öông gioáng, cung caáp khoaûng 1.313 tyû<br /> xuaát chuyeân canh, taäp trung mang laïi hieäu con caù tra boät, 150 trieäu post toâm caøng xanh<br /> quaû kinh teá cao. vaø 63 trieäu con caù gioáng caùc loaïi khaùc cho<br /> - Chaên nuoâi: chaên nuoâi gia suùc, gia caàm nuoâi troàng trong tænh vaø vuøng Ñoàng baèng<br /> phaùt trieån töông ñoái maïnh. Naêm 2005, toång soâng Cöûu Long.<br /> ñaøn heo coù treân 317.000 con, gaáp 1,63 laàn - Laâm nghieäp: tieáp tuïc ñöôïc ñaàu tö<br /> naêm 2000, ñaøn boø treân 29.382 con, gaáp 8 phaùt trieån theo caùc chöông trình, döï aùn vôùi<br /> laàn, rieâng ñaøn gia caàm giaûm coøn 3,1 trieäu muïc tieâu baûo toàn sinh thaùi vuøng Ñoàng Thaùp<br /> con do aûnh höôûng dòch cuùm. Naêm 2009, Möôøi, chaén soùng, chaén gioù, taêng dieän tích<br /> chaên nuoâi gia suùc, gia caàm tieáp tuïc duy trì che phuû, naâng cao hieäu quaû söû duïng quyõ<br /> vaø phaùt trieån, trong ñoù chaên nuoâi trang traïi, ñaát laâm nghieäp cuûa ñòa phöông. Dieän tích<br /> nuoâi coâng nghieäp coù xu höôùng taêng leân. röøng taäp trung ñang coù xu höôùng giaûm do<br /> Naêm 2010, chaên nuoâi vaãn tieáp tuïc phaùt trieån hieäu quaû saûn xuaát thaáp. Moãi naêm, bình quaân<br /> nhöng do aûnh höôûng cuûa dòch beänh neân saûn troàng caây phaân taùn töø 4,5-5 trieäu caây, ñeán<br /> löôïng coù giaûm so vôùi naêm 2009. naêm 2006 toaøn tænh ñaït khoaûng 85 trieäu caây,<br /> - Thuûy saûn: coù böôùc phaùt trieån vöôït taêng gaàn 30 trieäu caây so naêm 2000. Trong<br /> baäc do phaùt huy toát lôïi theá ñaát baõi boài ven naêm 2008, caùc chuû röøng trong tænh troàng<br /> soâng nuoâi caù tra xuaát khaåu, böôùc ñaàu hình ñöôïc 376 ha röøng taäp trung vaø hôn 5 trieäu<br /> thaønh vuøng nguyeân lieäu taäp trung, coù chaát caây phaân taùn caùc loaïi, goùp phaàn phoøng hoä luõ<br /> löôïng, ñaùp öùng cho coâng nghieäp cheá bieán luït, baûo veä caùc cuïm tuyeán daân cö, caùc coâng<br /> vaø phuïc vuï cho nhu caàu xuaát khaåu thuûy saûn trình giao thoâng, cô sôû haï taàng khaùc… Naêm<br /> cuûa tænh. Naêm 2005, toång saûn löôïng thuûy 2010, toaøn tænh coù 8.378 ha dieän tích röøng<br /> saûn ñaït 102.158 taán (trong ñoù, nuoâi troàng taäp trung, trong ñoù, röøng ñaëc duïng 3.109<br /> 82.855 taán, chieám treân 81%, gaáp 2,39 laàn ha, röøng phoøng hoä 1.130 ha, röøng saûn xuaát<br /> so vôùi naêm 2000). Naêm 2009, dieän tích nuoâi 4.139 ha; troàng caây phaân taùn 5 trieäu caây.<br /> troàng thuûy saûn toaøn tænh ñaït 6.880 ha, saûn Tuy nhieân, beân caïnh nhöõng thaønh töïu<br /> löôïng nuoâi ñaït 296.818 taán. Naêm 2010, ñaït ñöôïc, quaù trình phaùt trieån saûn xuaát noâng<br /> thuûy saûn duy trì phaùt trieån, vôùi dieän tích nuoâi nghieäp Ñoàng Thaùp thôøi gian qua cuõng taïo ra<br /> troàng 7.872 ha, baèng 94% keá hoaïch (nuoâi nhöõng taùc ñoäng xaáu ñeán moâi tröôøng sinh thaùi<br /> caù tra 1.872 ha); toång saûn löôïng thuûy saûn laø: cuûa tænh Ñoàng Thaùp. Coù theå keå ñeán nhöõng<br /> hoaït ñoäng saûn xuaát noâng nghieäp coù aûnh<br /> höôûng tieâu cöïc ñeán moâi tröôøng sinh thaùi:<br /> (1)<br /> Nguoàn: Baùo caùo toång keát phaùt trieån kinh teá noâng * Trong hoaït ñoäng troàng troït, chaên nuoâi<br /> nghieäp vaø noâng thoân cuûa Sôû NN&PTNT tænh Ñoàng - Tình hình söû duïng phaân boùn, thuoác<br /> Thaùp qua caùc naêm (2001,…,2010)<br /> tröø saâu trong troàng troït: Taïi tænh Ñoàng Thaùp,<br /> (2)<br /> Baùo caùo tình hình phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi<br /> naêm 2010 vaø keá hoaïch naêm 2011 cuûa UBND tænh trong nhöõng naêm gaàn ñaây, vieäc höôùng daãn<br /> Ñoàng Thaùp söû duïng hôïp lyù thuoác baûo veä thöïc vaät ñöôïc<br /> <br /> Khoa hoïc chính trò - Soá 2/2012<br /> 60 • Kinh nghieäm - Thöïc tieãn<br /> <br /> <br /> trieån khai ñeán taän caùc hoä noâng daân thoâng moâi tröôøng noâng thoân, tieâu chí chuoàng traïi<br /> qua hoaït ñoäng khuyeán noâng – IPM. Tuy hôïp veä sinh trong chaên nuoâi gia suùc, gia<br /> nhieân, qua kieåm tra, dö löôïng thuoác baûo veä caàm ñöôïc quy ñònh nhö sau:<br /> thöïc vaät treân caây troàng vaãn vöôït tieâu chuaån + Tyû leä gia ñình coù chuoàng traïi hôïp veä<br /> cho pheùp. Sau ñaây laø caùc thoáng keâ veà soá sinh = (Soá hoä chaên nuoâi gia suùc coù chuoàng<br /> laàn söû duïng thuoác baûo veä thöïc vaät treân caây traïi hôïp veä sinh: Toång soá hoä chaên nuoâi gia<br /> noâng nghieäp vaø rau: Vôùi caây luùa, thöôøng söû suùc) ×100%;<br /> duïng thuoác tröø coû: 1 laàn/vuï, thuoác tröø saâu: + Chuoàng traïi naèm caùch bieät vôùi nhaø ôû;<br /> 1 - 2 laàn/vuï, thuoác trò beänh: 2 - 4 laàn/vuï; Vôùi + Chaát thaûi chaên nuoâi ñöôïc quaûn lyù vaø<br /> hoa maøu, söû duïng thuoác tröø saâu: 5 - 7 laàn/ xöû lyù hôïp lyù.<br /> vuï, thuoác trò beänh: 1 - 2 laàn/vuï; Caây aên traùi Tuy nhieân, hieän nay, haàu heát chuoàng<br /> nhö: cam, quyùt: 15 - 20 laàn/vuï; xoaøi: 10 - 15 nuoâi heo vaø gaø, vòt ñöôïc xaây döïng ngay phía<br /> laàn/vuï; nhaõn: 6 - 8 laàn/vuï. sau nhaø, ngay taïi bôø soâng vaø keânh raïch.<br /> Khi thaáy tình hình saâu beänh phöùc taïp, Chuoàng traïi ñeàu ñöôïc xaây döïng raát ñôn sô,<br /> aûnh höôûng ñeán naêng suaát caây troàng, ngöôøi chaát thaûi cuûa gia suùc, gia caàm khoâng ñöôïc<br /> noâng daân ñaõ duøng caùc loaïi thuoác khaùc nhau xöû lyù vaø thaûi thaúng xuoáng nguoàn tieáp nhaän,<br /> ñeå tieâu dieät chuùng. Do vaäy, tình traïng söû gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nöôùc vaø khoâng khí<br /> duïng thuoác baûo veä thöïc vaät tuøy tieän, khoâng nghieâm troïng. Moät soá ít hoä gia ñình coù haàm<br /> theo quy trình khaù phoå bieán. biogas ñeå xöû lyù chaát thaûi trong nuoâi heo, tuy<br /> Vieäc söû duïng thuoác baûo veä thöïc vaät nhieân vieäc xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng baèng<br /> quaù lieàu löôïng, khoâng ñuùng thôøi ñieåm khoâng phöông phaùp biogas laïi ñang trong tình traïng<br /> nhöõng laøm giaûm hieäu quaû kinh teá, giaûm hieäu quaù taûi, chæ giaûi quyeát ñöôïc khoaûng 20%<br /> löïc tröø saâu beänh maø coøn laøm oâ nhieãm moâi löôïng phaân thaûi ra. Neáu khoâng coù giaûi phaùp<br /> tröôøng. Löôïng thuoác baûo veä thöïc vaät thöøa kòp thôøi thì tình traïng oâ nhieãm moâi tröôøng<br /> seõ hoøa tan trong nöôùc, khoâng khí, ngaám vaøo ngaøy caøng trôû neân traàm troïng.<br /> ñaát, vôùi maät ñoä cao, muøi noàng naëc ñaõ laøm * Trong nuoâi troàng thuûy saûn nöôùc ngoït<br /> cho nguoàn nöôùc, ñaát, khoâng khí bò oâ nhieãm. Cuøng vôùi vieäc buøng noå ngaønh nuoâi troàng<br /> Beân caïnh nhöõng taùc haïi tröïc tieáp thì nguy cô thuûy saûn nöôùc ngoït laø tình hình moâi tröôøng<br /> laâu daøi laø laøm cho ñaát daàn trôû neân bò thoaùi ngaøy caøng oâ nhieãm nghieâm troïng:<br /> hoùa, maát chaát dinh döôõng. + Loaïi hình nuoâi caù tra ao: Theo tính<br /> - Trong chaên nuoâi gia suùc, gia caàm: toaùn thöïc teá chæ khoaûng 17% thöùc aên ñöôïc<br /> Ngaøy nay, khi Nhaø nöôùc ñang coá gaéng caù haáp thu vaø phaàn coøn laïi (khoaûng 83%)<br /> höôùng ngöôøi daân tôùi vieäc xaây döïng caùc khu hoøa laãn trong moâi tröôøng nöôùc, trôû thaønh caùc<br /> chaên nuoâi taäp trung hình thöùc trang traïi, nuoâi chaát höõu cô phaân huûy. Phaàn lôùn caùc hoä nuoâi<br /> coâng nghieäp, gaén vôùi caùc cô sôû cheá bieán vaø caù ñeàu töï phaùt, khoâng söû duïng baát kyø moät<br /> xöû lyù chaát thaûi thì chaên nuoâi theo quy moâ phöông phaùp quaûn lyù moâi tröôøng vaø thieáu<br /> hoä gia ñình vaãn ñang chieám vò trí ñaùng keå hieåu bieát veà nguy cô laøm oâ nhieãm nguoàn<br /> taïi Ñoàng Thaùp vaø hoaït ñoäng cuûa caùc hoä vi nöôùc do chính hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa hoï<br /> phaïm nghieâm troïng quy ñònh veà baûo veä moâi gaây ra.<br /> truôøng, moâi sinh cuûa Nhaø nöôùc. Theo Baùo caùo tình hình oâ nhieãm moâi<br /> Theo Quyeát ñònh soá 51/2008/QÑ-BNN tröôøng do nuoâi thuûy saûn treân ñòa baøn tænh<br /> cuûa Boä Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån noâng Ñoàng Thaùp cuûa Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi<br /> thoân ban haønh ngaøy 14/04/2008 veà caùc chæ tröôøng, nöôùc ôû haàu heát caùc ao nuoâi caù trong<br /> soá theo doõi, ñaùnh giaù nöôùc saïch vaø veä sinh Tænh ñeàu coù:<br /> <br /> Khoa hoïc chính trò - Soá 2/2012<br /> • Kinh nghieäm - Thöïc tieãn 61<br /> <br /> <br /> - BOD cao, töø 39 - 110 mg/l (vöôït tieâu tieâu chuaån 1,3 - 3,3 laàn);<br /> chuaån 10 - 26 laàn); - Toång Coliform cao, töø 9.300 - 240.000<br /> - COD cao, töø 47 - 165 mg/l (vöôït tieâu MPN/100ml (vöôït tieâu chuaån 1,9 - 48 laàn).<br /> chuaån 5 - 16 laàn); Nhìn chung, caùc chæ tieâu vöôït tieâu chuaån<br /> - Löôïng oxy hoøa tan DO thaáp, döôùi 4 mg/l; coù theå xuaát phaùt töø nhöõng nguyeân nhaân nhö:<br /> - Löôïng chaát raén lô löûng SS töø 61 - 186 chaát thaûi töø caùc beø caù; löôïng thöùc aên dö thöøa<br /> mg/l (vöôït tieâu chuaån 3 - 10 laàn); töø caùc beø caù; xaùc caù cheát bò vöùt böøa baõi ra<br /> - Coliform cao, treân 20.000 MNP/100ml soâng, raïch...<br /> (vöôït tieâu chuaån 4 - 5 laàn); + Loaïi hình nuoâi toâm caøng xanh: Naêm<br /> - H2S lôùn hôn 9 mg/l do thöùc aên thöøa vaø 2000, saûn löôïng toâm nuoâi laø 315 taán, naêm<br /> chaát thaûi cuûa caù. 2007 laø 898 taán, naêm 2010 saûn löôïng laø<br /> Nöôùc naøy thaûi ra nguoàn tieáp nhaän maø 1.727 taán(1). Theo tính toaùn, 1 kg toâm caàn<br /> khoâng qua xöû lyù seõ laøm oâ nhieãm nguoàn 1,4 kg thöùc aên cho ñeán khi thu hoaïch. Vôùi<br /> nöôùc. Söï hieän dieän khaù cao haøm löôïng H2S ao nuoâi dieän tích 1ha, 1 thaùng seõ coù 4 laàn<br /> vaø löôïng oxy hoøa tan thaáp trong nöôùc ao laø thay nöôùc (nöôùc ñöôïc bôm ra khoûi ao sao<br /> moät trong nhöõng nguyeân nhaân laøm caù cheát, cho möïc nöôùc trong ao giaûm xuoáng khoaûng<br /> nhaát laø ñoái vôùi moät soá loaøi nhaïy caûm. 1/3 chieàu cao möïc nöôùc, nöôùc ngoaøi soâng<br /> + Loaïi hình nuoâi beø: Vieäc neo ñaäu beø seõ ñöôïc bôm vaøo). Nhö vaäy, trung bình 1 ha<br /> quaù daøy, chöa tuaân thuû theo tieâu chuaån cuûa nuoâi toâm, sau moãi vuï thu hoaïch, coù khoaûng<br /> ngaønh. Caùc hoä nuoâi sinh soáng tröïc tieáp treân 213.312 m3 nöôùc chöa ñöôïc xöû lyù thaûi ra soâng.<br /> beø caù, moïi chaát thaûi sinh hoaït coäng vôùi chaát * Trong laâm nghieäp<br /> thaûi nuoâi caù ñaõ gaây oâ nhieãm nghieâm troïng Thôøi gian qua, dieän tích röøng taäp trung<br /> cho moâi tröôøng nöôùc. cuûa Tænh coù xu höôùng giaûm, do nhieàu chuû<br /> Chaát löôïng nöôùc ôû khu vöïc caùc beø caù röøng sau khi khai thaùc khoâng troàng laïi röøng,<br /> treân soâng coù möùc ñoä oâ nhieãm taêng so vôùi vì doanh thu khoâng buø ñaép ñöôïc chi phí ñaõ<br /> khu vöïc khoâng nuoâi caù. Cuï theå, khaûo saùt ñaàu tö troàng röøng; ñoàng thôøi vieäc chaët phaù<br /> nöôùc soâng khu vöïc beø caù ñeàu coù: röøng böøa baõi vaãn coøn phoå bieán. Vì theá, laøm<br /> - BOD cao, töø 6 - 12 mg/l (vöôït tieâu maát nguoàn cung caáp nöôùc töï nhieân cho caùc<br /> chuaån 1,5 - 3 laàn); taàng nöôùc ngaàm, khieán cho möïc nöôùc ngaàm<br /> - COD cao, töø 12 - 31 mg/l (vöôït tieâu suït giaûm, laøm giaûm nguoàn cung caáp nöôùc<br /> chuaån 1,2 - 3 laàn); ngoït cho daân cö trong vuøng. Hôn theá nöõa,<br /> - DO thaáp, töø 1,85 - 2,36 mg/l (thaáp hôn khi möïc nöôùc ngaàm bò suït giaûm nghieâm<br /> tieâu chuaån 0,3 - 0,4 laàn); troïng seõ daãn ñeán nhöõng söï coá moâi tröôøng<br /> - SS cao, töø 21 - 134 mg/l (vöôït tieâu nhö: söï xaâm nhaäp maën vaøo caùc taàng nöôùc<br /> chuaån 1,05 - 6,7 laàn); ngaàm, hieän töôïng suït luùn beà maët… Beân caïnh<br /> - NH3(N) cao, töø 0,072 - 3,780 mg/l (vöôït ñoù, chaët phaù röøng böøa baõi laøm cho röøng maát<br /> tieâu chuaån 1,4 - 75,6 laàn); ñi, cuõng ñoàng nghóa vôùi nhöõng lôùp chaén gioù,<br /> - NO2-(N) cao, töø 0,012 - 0,421 mg/l chaén soùng khoâng coøn nöõa laøm cho cöôøng<br /> (vöôït tieâu chuaån 1,2 - 42 laàn); ñoä gioâng baõo caøng maïnh hôn. Haäu quaû laø<br /> - Fe toång cao, töø 1,26 - 3,29 mg/l (vöôït khoâng chæ gaây thieät haïi veà tính maïng con<br /> ngöôøi vaø taøi saûn, maø coøn laøm maát ñi nguoàn<br /> taøi nguyeân ñaát (do bò luõ cuoán troâi). Naêm<br /> Baùo caùo toång keát phaùt trieån kinh teá noâng nghieäp<br /> (1)<br /> <br /> vaø noâng thoân cuûa Sôû NN&PTNT tænh Ñoàng Thaùp 2010, maëc duø ñaõ chuû ñoäng trong coâng taùc<br /> qua caùc naêm (2000, 2007, 2010) phoøng chaùy, chöõa chaùy röøng, nhöng treân<br /> <br /> Khoa hoïc chính trò - Soá 2/2012<br /> 62 • Kinh nghieäm - Thöïc tieãn<br /> <br /> <br /> ñòa baøn Tænh ñaõ xaûy ra 08 vuï chaùy röøng vaø - Ñaëc bieät quan taâm quy hoaïch nhöõng<br /> ñoàng coû, toång dieän tích thieät haïi laø 389,625 vuøng saûn xuaát haøng hoaù taäp trung.<br /> ha (trong ñoù coù 130,375 ha röøng traøm vaø Thöù hai, veà coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc<br /> 259,25 ha ñoàng coû)(1). Nhaø nöôùc luoân ñoùng vai troø quan troïng<br /> Coù theå thaáy, hoaït ñoäng saûn xuaát noâng trong vieäc thuùc ñaåy vaø ñaûm baûo cho söï phaùt<br /> nghieäp treân ñòa baøn tænh Ñoàng Thaùp thôøi gian trieån beàn vöõng cuûa neàn kinh teá noùi chung vaø<br /> qua coù nhieàu aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán moâi cuûa khu vöïc noâng nghieäp noùi rieâng. Do ñoù,<br /> tröôøng sinh thaùi: moâi tröôøng ñaát, nöôùc bò oâ ñeå ñaûm baûo phaùt trieån kinh teá noâng nghieäp<br /> nhieãm nghieâm troïng, aûnh höôûng ñeán söï phaùt hieäu quaû vaø beàn vöõng, ñoàng thôøi baûo veä<br /> trieån beàn vöõng cuûa saûn xuaát noâng nghieäp ñöôïc moâi tröôøng, caàn taêng cöôøng vaø ñoåi môùi<br /> cuõng nhö kinh teá – xaõ hoäi cuûa toaøn tænh. toå chöùc quaûn lyù nhaø nöôùc veà phaùt trieån kinh<br /> Tröôùc tình hình ñoù, ñeå Ñoàng Thaùp phaùt teá noâng nghieäp. Cuï theå, caàn taäp trung:<br /> trieån beàn vöõng kinh teá noâng nghieäp gaén vôùi - Quaûn lyù vuøng quy hoaïch saûn xuaát,<br /> baûo veä moâi tröôøng, caàn thöïc hieän caùc giaûi khai thaùc lôïi theá so saùnh töøng vuøng sinh<br /> phaùp sau: thaùi nhaèm naâng cao hieäu quaû saûn xuaát, chaát<br /> Thöù nhaát, veà coâng taùc quy hoaïch löôïng saûn phaåm. Ñoàng thôøi, phaûi thöôøng<br /> ÔÛ Ñoàng Thaùp, coâng taùc quy hoaïch phaùt xuyeân giaùm saùt, kieåm tra hieäu quaû thöïc hieän<br /> trieån noâng nghieäp ñaõ ñöôïc tieán haønh töø laâu, quy hoaïch noâng nghieäp gaén vôùi quy hoaïch<br /> nhöng nhìn chung vaãn coøn nhieàu haïn cheá moâi tröôøng;<br /> nhö: thieáu tính ñoàng boä; quy hoaïch coøn naëng - Raø soaùt, boå sung caùc chính saùch, caùc<br /> veà toå chöùc saûn xuaát chöù chöa chuù yù nhieàu vaên baûn phaùp quy cuûa tænh coù lieân quan quaûn<br /> ñeán vieäc gaén keát ñöôïc saûn xuaát vôùi baûo veä lyù veà saûn xuaát noâng nghieäp an toaøn;<br /> moâi tröôøng; chæ ñaïo thöïc hieän coù nôi, coù luùc - Kieåm tra, höôùng daãn saûn xuaát ñaûm<br /> coøn chöa gaén vôùi quy hoaïch; quy hoaïch coøn baûo an toaøn veä sinh thöïc phaåm, quy trình<br /> chöa ñöôïc cuï theå hoùa thoâng qua caùc döï aùn nuoâi troàng tieâu chuaån hoùa (SQF, GAP,<br /> ñeå nhanh choùng thöïc hieän;... Töø ñoù ñaõ gaây CoC). Höôùng daãn noâng daân söû duïng vaät<br /> nhieàu taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa saûn xuaát noâng tö noâng nghieäp, thöùc aên chaên nuoâi, nhaát<br /> nghieäp ñeán moâi tröôøng. laø caùc loaïi nguyeân lieäu vaät tö môùi, ít aûnh<br /> Tröôùc thöïc teá ñoù, trong coâng taùc quy höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng. Kieåm soaùt chaët<br /> hoaïch phaùt trieån noâng nghieäp cuûa Tænh thôøi cheõ vieäc söû duïng thuoác tröø saâu vaø caùc loaïi<br /> gian tôùi caàn: hoùa chaát dieät coû chaäm phaân huûy. Nghieân<br /> - Caên cöù vaøo lôïi theá cuûa töøng vuøng ñeå cöùu vaø phoå bieán coâng ngheä sinh hoïc phuïc<br /> boá trí, quy hoaïch cho phuø hôïp; vuï noâng nghieäp;<br /> - Phaûi gaén lieàn quy hoaïch phaùt trieån - Naâng cao trình ñoä quaûn lyù cho caùn boä<br /> noâng nghieäp vôùi coâng taùc baûo veä moâi tröôøng ñòa phöông veà coâng taùc baûo veä moâi tröôøng;<br /> nhaèm phaùt trieån noâng nghieäp hieäu quaû vaø - Naâng cao naêng löïc quan traéc phaân<br /> beàn vöõng; tích moâi tröôøng;<br /> - Theo doõi söï thay ñoåi cuûa caùc ñieàu kieän - Taêng cöôøng ñaàu tö hôn nöõa cho phaùt<br /> khaùch quan vaø chuû quan ñeå kòp thôøi ñieàu trieån keát caáu haï taàng phuïc vuï phaùt trieån kinh<br /> chænh quy hoaïch phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá; teá noâng nghieäp moät caùch beàn vöõng nhö: heä<br /> thoáng giao thoâng, ñieän, traïm xaù, tröôøng hoïc,<br /> heä thoáng thuûy noâng,…<br /> Baùo caùo tình hình phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi naêm<br /> (1)<br /> <br /> 2010 vaø keá hoaïch naêm 2011 cuûa UBND tænh Ñoàng Thöù ba, tuyeân truyeàn, naâng cao yù thöùc<br /> Thaùp coäng ñoàng trong vieäc baûo veä moâi tröôøng<br /> <br /> Khoa hoïc chính trò - Soá 2/2012<br /> • Kinh nghieäm - Thöïc tieãn 63<br /> <br /> <br /> Vieäc ñeà ra nhöõng bieän phaùp cho coâng tröø saâu,…) gaây taùc haïi ñeán moâi tröôøng.<br /> taùc baûo veä moâi tröôøng laø khoâng khoù maø khoù Thöù naêm, veà ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc<br /> nhaát laø ôû khaâu toå chöùc thöïc hieän. Vì theá, khi Ñaây laø giaûi phaùp vöøa caáp baùch, vöøa laâu<br /> moïi ngöôøi ñeàu coù yù thöùc baûo veä moâi tröôøng, daøi vaø phaûi giaûi quyeát qua nhieàu theá heä. Naâng<br /> xem ñoù laø coâng vieäc, laø traùch nhieäm, laø lôïi ích cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc khoâng chæ laø<br /> cuûa chính baûn thaân mình ñeå cuøng nhau thöïc ñoäng löïc maø coøn laø muïc tieâu cuûa phaùt trieån<br /> hieän nhö moät thoùi quen haøng ngaøy thì chaéc kinh teá noâng nghieäp. Vì theá, veà laâu daøi, ñeå<br /> chaén hieäu quaû mang laïi seõ nhö mong muoán. phaùt trieån noâng nghieäp moät caùch beàn vöõng,<br /> Muïc tieâu giaûi phaùp naøy laø tuyeân truyeàn giaùo caàn naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc.<br /> duïc, xaây döïng thoùi quen, neáp soáng vaø caùc Ñaëc bieät, ñeå thöïc hieän muïc tieâu phaùt trieån kinh<br /> phong traøo quaàn chuùng tham gia trong coâng teá noâng nghieäp gaén vôùi baûo veä moâi tröôøng,<br /> taùc baûo veä moâi tröôøng. Muoán vaäy caàn: trong thôøi gian tôùi, tænh Ñoàng Thaùp caàn:<br /> - Taêng cöôøng thoâng tin tuyeân truyeàn, - Tieáp tuïc ñaøo taïo, boå sung caùn boä coù<br /> giaùo duïc treân caùc phöông tieän ñaïi chuùng trình ñoä chuyeân moân, nghieäp vuï ôû caùc lónh<br /> (ñaøi phaùt thanh, truyeàn hình, baùo chí,…); toå vöïc troàng troït, chaên nuoâi, thuûy saûn, laâm<br /> chöùc caùc hoäi thaûo khoa hoïc, hoäi nghò phoå nghieäp, thuûy lôïi, moâi tröôøng vaø caùc ngaønh<br /> bieán caùc keát quaû nghieân cöùu, kinh nghieäm ngheà khaùc coù lieân quan ôû taát caû caùc caáp,<br /> caûi taïo oâ nhieãm moâi tröôøng vaø phoøng ngöøa oâ caùc ngaønh;<br /> nhieãm moâi tröôøng;… cho caùc ñòa phöông vaø - Taêng cöôøng taäp huaán, môû caùc lôùp<br /> toaøn theå nhaân daân bieát ñeå naâng cao traùch huaán luyeän cho noâng daân thoâng qua chöông<br /> nhieäm baûo veä moâi tröôøng. trình khuyeán noâng, khuyeán ngö, caùc trung<br /> - Thöôøng xuyeân boå sung soá lieäu veà thöïc taâm giaùo duïc coäng ñoàng ñeå höôùng nghieäp,<br /> traïng oâ nhieãm moâi tröôøng ñaát, nöôùc, khoâng naâng cao trình ñoä lao ñoäng vaø nhaän thöùc baûo<br /> khí...; caùc thoâng soá moâi tröôøng trong nieân veä moâi tröôøng trong saûn xuaát.<br /> giaùm cuûa Tænh ñeå thuaän tieän cho vieäc theo Thöù saùu, xaõ hoäi hoùa ñaàu tö baûo veä moâi<br /> doõi, ñaùnh giaù vaø nhaéc nhôû nhaân daân coù traùch tröôøng<br /> nhieäm baûo veä moâi tröôøng. Baûo veä moâi tröôøng laø quyeàn lôïi vaø nghóa<br /> Thöù tö, veà khoa hoïc - coâng ngheä vuï ñoái vôùi moïi taàng lôùp nhaân daân. Do vaäy,<br /> (KHCN) neáu laøm toát vieäc xaõ hoäi hoùa coâng taùc baûo<br /> KHCN ñang ñöôïc coi laø khaâu coù tính veä moâi tröôøng seõ goùp phaàn taïo phong traøo<br /> then choát nhaát trong chieán löôïc phaùt trieån beàn thi ñua, taïo ñoäng löïc lôùn, ñem laïi hieäu quaû<br /> vöõng ngaønh noâng nghieäp. Vaên kieän Hoäi nghò tích cöïc trong vieäc baûo veä moâi tröôøng. Muoán<br /> laàn thöù naêm BCH TÖ Ñaûng khoùa IX ñaõ khaúng vaäy, caàn:<br /> ñònh: KHCN “laø khaâu ñoät phaù quan troïng - Nghieân cöùu ban haønh caùc chính saùch<br /> nhaát ñeå thuùc ñaåy phaùt trieån noâng nghieäp”. vaø cô cheá huy ñoäng thích hôïp moïi nguoàn löïc<br /> Ñeå ñaåy maïnh phaùt trieån kinh teá noâng trong coäng ñoàng ñeå baûo veä moâi tröôøng;<br /> nghieäp gaén vôùi baûo veä moâi tröôøng, chuùng - Phaùt ñoäng caùc phong traøo quaàn chuùng<br /> ta caàn coù nhöõng böôùc ñi thích hôïp, caàn tích tham gia vaøo coâng taùc baûo veä moâi tröôøng;<br /> cöïc ñaàu tö vaø nghieân cöùu, aùp duïng nhöõng - Thaønh laäp quyõ ñeå ñaàu tö caùc döï aùn<br /> tieán boä KHCN môùi, nhöõng phöông phaùp saûn baûo veä moâi tröôøng trong noâng nghieäp;<br /> xuaát tieân tieán vaø nhöõng moâ hình saûn xuaát - Thoâng qua söï ñoùng goùp cuûa nhaân<br /> thaân thieän vôùi moâi tröôøng vaøo quaù trình saûn daân, cuûa caùc doanh nghieäp, cuûa caùc nhaø taøi<br /> xuaát noâng nghieäp nhaèm giaûm thieåu nhöõng trôï trong vaø ngoaøi nöôùc, cuûa caùc toå chöùc phi<br /> chaát ñoäc haïi (thuoác baûo veä thöïc vaät, thuoác chính phuû.‰<br /> <br /> Khoa hoïc chính trò - Soá 2/2012<br />