intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Tài liệu giới thiệu về quyền tác giả và quyền liên quan dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ - Hình thức thể hiện sáng tạo

Chia sẻ: Thep Thep | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:35

Thêm vào BST
Báo xấu
43
lượt xem 5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ebook giúp hiểu rõ cách thức bảo hộ các tác phẩm của doanh nghiệp tạo ra hoặc thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp; khai thác hiệu quả quyền tác giả và quyền liên quan của doanh nghiệp; tránh xâm phạm quyền tác giả và các quyền liên quan của người khác.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu giới thiệu về quyền tác giả và quyền liên quan dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ - Hình thức thể hiện sáng tạo

  1. Bé s¸ch Së h÷u trÝ tuÖ dµnh cho doanh nghiÖp Sè 4 Âãø biãút thãm thäng tin, xin liãn hãû Hoàûc Täø chæïc Såí hæîu trê tuãû thãú giåïi Phoìng Doanh nghiãûp nhoí vaì væìa thuäüc WIPO: (World Intellectual Property Organization) Âëa chè: Âëa chè: 34, chemin des Colombettes 34, chemin des Colombettes P.O. Box 18 P.O. Box 18 CH-1211 Geneva 20 CH-1211 Geneva 20 Thuûy Syî Thuûy Syî Fax: +41 22 338 87 60 Âiãûn thoaûi: +41 22 338 91 11 e-mail: sme@wipo.int Fax: +41 22 733 54 28 Trang web: www.wipo.int/sme E-mail: Wipo.mail@wipo.int hoàûc hoàûc Vàn phoìng âiãöu phäúi WIPO taûi New York: Cuûc Såí hæîu trê tuãû Viãût Nam H×nh thøc thÓ hiÖn Âëa chè: Âëa chè: 2, United Nations Plaza Suite 2525 386 Nguyãùn Traîi, Thanh Xuán, Haì Näüi, Viãût Nam S¸ng t¹o New York, N.Y. 10017 Âiãûn thoaûi: 84.4.858 30 69 Håüp chuíng quäúc Hoa Kyì Fax: 84.4.558 33 28 Tµi liÖu giíi thiÖu vÒ quyÒn t¸c gi¶ vµ Âiãûn thoaûi: +1 212 963 6813 Email: vietnamipo@noip.gov.vn quyÒn liªn quan dµnh cho c¸c doanh Fax: +1 212 963 4801 Xem taûi trang web: www.noip.gov.vn nghiÖp võa vµ nhá e-mail: wipo@un.org Xem trang web cuía WIPO taûi: www.wipo.int vaì âàût mua taûi quáöy saïch âiãûn tæí cuía WIPO taûi: www.wipo.int/ebookshop. Âãø xem thãm caïc áún pháøm vaì näüi dung vãö såí hæîu trê tuãû liãn quan âãún doanh nghiãûp, xin vui loìng xem trang web cuía Phoìng Doanh nghiãûp nhoí vaì væìa cuía WIPO taûi www.wipo.int/sme/en/. Baûn cuîng coï thãø âàng kyï âãø nháûn Baín tin âiãûn tæí miãùn phê haìng thaïng cuía Phoìng Doanh nghiãûp nhoí vaì væìa taûi www.wipo.int/sme/en/documents/wipo_sme_newsletter.html. Taâi liïåu àûúåc phaát haânh bùçng nguöìn taâi trúå cuãa Quyä tñn thaác WIPO/Nhêåt Baãn vaâ Dûå aán Viïåt Nam - Thuåy Sô vïì súã hûäu trñ tuïå (SVIP) ÊËn phêím söë 918 (VN) cuãa WIPO Söë xuêët baãn WIPO: 450 (tiïëng Viïåt) Maä söë saách quöëc tïë: ISBN 978-92-805-1725-5 Giêëy pheáp xuêët baãn söë 96/GP-CXB cuãa Cuåc Xuêët baãn cêëp ngaây 26 thaáng 06 nùm 2008
  2. Lêi nãi ®Çu Âáy laì cuäún saïch thæï tæ trong bäü saïch hæåïng dáùn vãö “Såí hæîu trê tuãû daình cho doanh nghiãûp”. Cuäún saïch giåïi thiãûu vãö quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan cho caïc nhaì quaín lyï doanh nghiãûp vaì doanh nhán. Cuäún saïch, våïi ngän ngæî dãù hiãøu, chuí yãúu giaíi thêch caïc khêa caûnh vãö phaïp luáût cuía quyãön taïc giaí vaì nhæîng thæûc tiãùn coï aính hæåíng âãún chiãún læåüc kinh doanh cuía caïc doanh nghiãûp. Bäü saïch vãö Såí hæîu trê tuãû daình cho doanh nghiãûp gäöm: Thäng thæåìng, caïc doanh nghiãûp tham gia vaìo hoaût âäüng in áún, xuáút baín, saín xuáút taïc 1. Taûo dæûng mäüt nhaîn hiãûu: Taìi liãûu giåïi thiãûu vãö Nhaîn hiãûu daình cho caïc doanh nghiãûp væìa vaì nhoí. ÁÚn pháøm säú 900 cuía WIPO; pháøm ám nhaûc vaì nghe nhçn (nhæ phim aính, chæång trçnh truyãön hçnh); quaíng caïo, truyãön thäng vaì tiãúp thë; saín xuáút saín pháøm thuí cäng taïc pháøm âiãûn aính vaì biãøu diãùn; 2. Taûo daïng saín pháøm: Taìi liãûu giåïi thiãûu vãö Kiãøu daïng cäng nghiãûp daình cho caïc doanh nghiãûp thiãút kãú vaì thåìi trang; vaì phaït soïng âãöu liãn quan âãún quyãön taïc giaí vaì caïc quyãön liãn væìa vaì nhoí. ÁÚn pháøm säú 498 cuía WIPO; quan. Hån hai tháûp kyí væìa qua, caïc ngaình cäng nghiãûp pháön mãöm, truyãön thäng âa phæång tiãûn, vaì trong thæûc tãú laì, táút caí caïc ngaình cäng nghiãûp kyî thuáût säú, duì sæí duûng 3. Saïng taûo tæång lai: Taìi liãûu giåïi thiãûu vãö Saïng chãú daình cho caïc doanh nghiãûp væìa vaì nhoí. ÁÚn Internet hay khäng, âãöu phaíi dæûa vaìo viãûc baío häü hæîu hiãûu quyãön taïc giaí, âàûc biãût laì pháøm säú 917 cuía WIPO; khi cuäüc caïch maûng trong lénh væûc giaíi trê vaì tiãúp thë bàòng kyî thuáût säú âang diãùn ra. 4. Hçnh thæïc thãø hiãûn cuía sæû saïng taûo: Taìi liãûu giåïi thiãûu vãö Quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan daình Kãút quaí laì, trong mäüt ngaìy laìm viãûc âiãøn hçnh, caïc doanh nhán vaì ngæåìi lao âäüng cuía cho caïc doanh nghiãûp væìa vaì nhoí. ÁÚn pháøm säú 918 cuía WIPO. háöu hãút caïc doanh nghiãûp âãöu coï thãø taûo ra hoàûc sæí duûng caïc taìi liãûu âæåüc baío häü quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan. Tátú caí ánú phám ø trãn âãu ö coï taiû trong Hiãu û sacïh âiãn û tæí cuaí WIPO taiû âëa chè: www.wipo.int/ebookshop. Muûc âêch cuía cuäún saïch naìy laì giuïp caïc doanh nghiãûp, âàûc biãût laì caïc doanh nghiãûp væìa vaì nhoí (SME): Giåïi haûn traïch nhiãûm: Caïc thäng tin trong áún pháøm naìy khäng nhàòm thay thãú caïc yï kiãún tæ váún phaïp w w w . w i p o . i n t / s m e / - Hiãøu roî caïch thæïc baío häü caïc taïc pháøm maì hoü taûo ra hoàûc thuäüc såí hæîu cuía hoü; lyï chuyãn män. Muûc âêch chênh cuía áún pháøm naìy chè laì cung cáúp caïc thäng tin cå baín vãö âäúi tæåüng - Khai thaïc hiãûu quaí quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan cuía hoü; vaì âæåüc âãö cáûp. - Traïnh xám phaûm quyãön taïc giaí vaì caïc quyãön liãn quan cuía ngæåìi khaïc. ÁÚn pháøm naìy âæåüc dëch vaì xuáút baín våïi sæû cho pheïp cuía Täø chæïc Såí hæîu trê tuãû thãú giåïi (WIPO), chuí såí hæîu quyãön taïc giaí âäúi våïi baín gäúc (tiãúng Anh) cuía áún pháøm. (ÁÚn pháøm coï taûi âëa chè: Cuäún saïch naìy coï thãø âæåüc biãn soaûn laûi âãø phuì håüp våïi hoaìn caính cuía tæìng quäúc gia www.wipo.int/sme/document/guides/). Do váûy, WIPO khäng coï nghéa vuû hay traïch nhiãûm gç liãn quan âãún sæû chênh xaïc cuía baín dëch naìy, maì nghéa vuû vaì traïch nhiãûm âoï thuäüc vãö Cuûc Såí hæîu trê tuãû trãn cå såí phäúi håüp våïi caïc cå quan quäúc gia vaì caïc âäúi taïc âëa phæång. Täø chæïc Såí Viãût Nam. hæîu trê tuãû thãú giåïi (WIPO) khuyãún khêch caïc cå quan naìy liãn hãû våïi WIPO âãø nháûn âæåüc baín sao taìi liãûu hæåïng dáùn phuûc vuû cho viãûc biãn soaûn laûi. Quyãön taïc giaí âäúi våïi baín tiãúng Viãût thuäüc Cuûc Såí hæîu trê tuãû (2008). WIPO såí hæîu quyãön taïc giaí âäúi våïi baín gäúc bàòng tiãúng Anh (2006). Nghiãm cáúm sao cheïp hoàûc chuyãøn thãø báút kyì pháön naìo cuía áún pháøm naìy dæåïi báút kyì hçnh thæïc hoàûc phæång tiãûn naìo, duì laì phæång tiãûn âiãûn tæí hay cå hoüc, nãúu khäng âæåüc pheïp bàòng vàn baín cuía chuí såí hæîu bàòng vàn baín, træì træåìng håüp âæåüc phaïp luáût cho pheïp. Kamil Idris, Täøng Giaïm âäúc WIPO
  3. Môc lôc 1. QUYÏÌ N TAÁ C GIAÃ VAÂ Quyïìn taác giaã vaâ doanh nghiïåp QUYÏÌ N LIÏN QUAN ÅÍ háöu hãút caïc doanh nghiãûp, coï mäüt säú lénh væûc kinh Trang Quyïìn taác giaã laâ gò? doanh âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. Vê duû nhæ: chæång trçnh hoàûc pháön mãöm maïy tênh, näüi dung Phaïp luáût quyãön taïc giaí trao cho taïc giaí, nhaì soaûn 1. Quyãön taïc giaí vaì caïc quyãön liãn quan 3 trang web, danh muûc saín pháøm, baín tin, caïc tåì nhaûc, láûp trçnh viãn maïy tênh, nhaì thiãút kãú trang hæåïng dáùn hoàûc saïch hæåïng dáùn váûn haình maïy moïc web vaì caïc nhaì saïng taûo khaïc sæû baío häü phaïp lyï hoàûc caïc saín pháøm tiãu duìng; caïc taìi liãûu hæåïng dáùn âäúi våïi caïc taïc pháøm vàn hoüc, nghãû thuáût, këch vãö viãûc sæí duûng, sæía chæîa hoàûc baío dæåîng caïc loaûi 2. Phaûm vi vaì thåìi haûn baío häü 8 cuîng nhæ caïc loaûi hçnh saïng taûo khaïc, thæåìng âæåüc thiãút bë; taïc pháøm nghãû thuáût vaì låìi giåïi thiãûu vãö saín goüi chung laì “taïc pháøm”. pháøm vàn hoïa, nhaîn maïc hoàûc bao bç; taìi liãûu tiãúp thë vaì quaíng caïo saín pháøm trãn giáúy, baíng tin, trang 3. Baío häü taïc pháøm gäúc 24 Phaïp luáût quyãön taïc giaí baío häü nhiãöu loaûi taïc pháøm web, v.v. ÅÍ háöu hãút caïc næåïc, quyãön taïc giaí cuîng baío gäúc nhæ saïch, taûp chê, baïo, ám nhaûc, häüi hoüa, häü caïc baín thaío, baín veî hoàûc kiãøu daïng cuía saín 4. Chuí såí hæîu quyãön taïc giaí 31 nhiãúp aính, âiãu khàõc, kiãún truïc, phim, chæång trçnh pháøm âæåüc saín xuáút. maïy tênh, troì chåi vi-âi-ä vaì caïc cå såí dæî liãûu gäúc 5. Låüi êch cuía quyãön taïc giaí vaì caïc quyãön liãn quan 35 (xem danh muûc cuû thãø hån taûi trang 8). Quyïìn liïn quan laâ gò? Phaïp luáût quyãön taïc giaí trao cho taïc giaí vaì nhaì “Quyãön liãn quan” âãö cáûp âãún caïc quyãön daình cho 6. Sæí duûng taïc pháøm thuäüc såí hæîu cuía ngæåìi khaïc 44 saïng taûo taïc pháøm mäüt táûp håüp gäöm nhiãöu ngæåìi biãøu diãùn, nhaì saín xuáút baín ghi ám, täø chæïc âäüc quyãön âäúi våïi taïc pháøm cuía hoü trong mäüt phaït soïng. ÅÍ mäüt säú næåïc nhæ Hoa Kyì vaì Væång khoaíng thåìi gian nháút âënh, nhæng thæåìng khaï daìi. quäúc Anh, nhæîng quyãön naìy âæåüc gäüp chung vaìo 7. Thæûc thi quyãön taïc giaí 52 Nhæîng quyãön naìy giuïp cho taïc giaí coï thãø kiãøm quyãön taïc giaí. Caïc næåïc khaïc nhæ Âæïc vaì Phaïp baío soaït viãûc sæí duûng taïc pháøm cuía mçnh vç muûc häü caïc quyãön naìy theo mäüt nhoïm quyãön riãng biãût w w w . w i p o . i n t / s m e / âêch kinh tãú theo nhiãöu caïch khaïc nhau vaì nháûn goüi laì “caïc quyãön liãn quan”. âæåüc tiãön thuì lao. Phaïp luáût quyãön taïc giaí cuîng quy âënh vãö “quyãön tinh tháön” nhàòm baío vãû danh tiãnúg cuaí tacï giaí vaì sæû toanì venû cuaí tacï phám ø . Taìi liãûu hæåïng dáùn baío dæåîng maïy moïc vaì baìi thuyãút trçnh âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. 2 3
  4. Coï 3 loaûi “quyãön liãn quan” hoàûc “quyãön kãö cáûn” laì: troüng trong viãûc thãø hiãûn truyãön âaût hoàûc phäø biãún Quyïìn taác giaã vaâ quyïìn liïn quan coáá liïn quan thæï hai laì baïn (chuyãøn nhæåüng) quyãön taïc giaí taïc pháøm tåïi cäng chuïng cho duì caïc taïc pháøm âoï àïën doanh nghiïåp cuãa baån nhû thïë naâo? cho mäüt ngæåìi hoàûc cäng ty khaïc. Cuäúi cuìng, · Quyãön cuía ngæåìi biãøu diãùn (vê duû nhæ diãùn coï thãø âæåüc hoàûc khäng âæåüc baío häü quyãön Quyãön taïc giaí baío häü caïc taïc pháøm vàn hoüc, nghãû khaí nàng thæï ba thæåìng âæåüc æa chuäüng hån laì viãn, ngæåìi chåi caïc loaûi nhaûc cuû) âäúi våïi taïc giaí. thuáût, këch vaì caïc yãúu täú saïng taûo cuía mäüt saín chuyãøn giao quyãön sæí duûng, tæïc laì cho pheïp nhæîng buäøi biãøu diãùn cuía hoü. Âoï coï thãø laì buäøi pháøm hoàûc dëch vuû, nhåì âoï chuí såí hæîu quyãön taïc ngæåìi khaïc hoàûc cäng ty khaïc sæí duûng taïc pháøm biãøu diãùn træûc tiãúp mäüt taïc pháøm nghãû thuáût, giaí coï thãø ngàn cáúm ngæåìi khaïc sæí duûng nhæîng âæåüc baío häü quyãön taïc giaí âãø âäøi láúy mäüt khoaín ám nhaûc, këch coï sàôn hoàûc kãø laûi hay âoüc træûc Vê duû: Âäúi våïi mäüt baìi haït, quyãön taïc giaí baío häü yãúu täú nguyãn gäúc naìy. Quyãön taïc giaí vaì quyãön thuì lao, trãn cå såí caïc âiãöu khoaín vaì âiãöu kiãûn tiãúp caïc taïc pháøm vàn hoüc coï sàôn. Taïc pháøm ám nhaûc cuía nhaûc sé vaì ca tæì cuía taïc giaí (cuía nhaì liãn quan cho pheïp doanh nghiãûp: âæåüc hai bãn nháút trê (xem trang 36). âæåüc biãøu diãùn naìy khäng cáön phaíi âæåüc âënh thå hoàûc ngæåìi viãút låìi). Quyãön liãn quan âæåüc aïp · Thu huït väún: Caïc cäng ty såí hæîu taìi saín laì hçnh træåïc vaìo báút cæï phæång tiãûn hoàûc hçnh duûng âäúi våïi: · Kiãøm soaït viãûc khai thaïc thæång maûi quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan (vê duû mäüt thæïc naìo, vaì coï thãø thuäüc såí hæîu cäng cäüng · Buäøi biãøu diãùn cuía ngæåìi chåi caïc loaûi nhaûc cuû caïc taïc pháøm gäúc: nhæ saïch, ám nhaûc, pháön quyãön phán phäúi mäüt säú bäü phim) coï thãø hay âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. Buäøi biãøu diãùn vaì ca sé thãø hiãûn baìi haït; phim, chæång trçnh maïy tênh, cå såí dæî liãûu vay tiãön tæì mäüt täø chæïc taìi chênh bàòng caïch sæí coï thãø laì mäüt buäøi biãøu diãùn ngáùu hæïng, duì laì · Baín ghi ám coï chæïa baìi haït cuía nhaì saín xuáút; gäúc, chæång trçnh quaíng caïo, caïc baìi viãút trãn duûng caïc quyãön âoï âãø kyï quyî thäng qua viãûc láön biãøu diãùn âáöu tiãn hay dæûa trãn taïc pháøm âaî vaì trang web, troì chåi video, baín ghi ám, chæång cho pheïp nhaì âáöu tæ hoàûc ngæåìi cho vay thu coï sàôn. · Chæång trçnh phaït soïng coï chæïa baìi haït cuía täø trçnh phaït thanh hoàûc truyãön hçnh hay caïc taïc “mäüt khoaín låüi nhuáûn an toaìn” tæì caïc quyãön âoï. · Quyãön cuía nhaì saín xuáút baín ghi ám (hay chæïc saín xuáút vaì phaït soïng chæång trçnh. pháøm saïng taûo naìo khaïc. Caïc taïc pháøm âæåüc · Thæûc hiãûn caïc haình âäüng chäúng laûi ngæåìi “baín thu thanh”) âäúi våïi baín ghi ám cuía hoü (vê baío häü quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan coï coï haình vi xám phaûm: Phaïp luáût quyãön taïc duû âéa compàõc); vaì thãø khäng bë ngæåìi khaïc sao cheïp hoàûc khai giaí cho pheïp chuí såí hæîu âæåüc thæûc hiãûn caïc · Quyãön cuía täø chæïc phaït soïng âäúi våïi caïc thaïc thæång maûi nãúu khäng coï sæû cho pheïp haình âäüng håüp phaïp chäúng laûi báút cæï ngæåìi naìo chæång trçnh truyãön thanh vaì truyãön hçnh cuía træåïc cuía chuí såí hæîu. Âäüc quyãön âäúi våïi viãûc xám phaûm âäüc quyãön cuía chuí såí hæîu quyãön taïc hoü âæåüc truyãön qua khäng trung vaì, åí mäüt säú sæí duûng caïc quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan giaí (coìn goüi laì haình vi xám phaûm theo ngän ngæî næåïc, quyãön âäúi våïi viãûc phán phäúi caïc taïc cuía taïc pháøm âæåüc baío häü seî giuïp doanh phaïp lyï) âãø nháûn tiãön bäöi thæåìng, tiãu huíy caïc nghiãûp âaût âæåüc vaì duy trç låüi thãú caûnh tranh w w w . w i p o . i n t / s m e / pháøm bàòng hãû thäúng caïp quang (coìn goüi laì taïc pháøm xám phaûm cuîng nhæ buì âàõp chi phê truyãön hçnh caïp) (xem thãm vãö quyãön liãn quan bãön væîng trãn thë træåìng. thuã luáût sæ. ÅÍ mäüt säú næåïc, caïc hçnh phaût hçnh åí trang 17). · Taûo thu nháûp: Giäúng nhæ chuí såí hæîu mäüt taìi sæû coï thãø âæåüc aïp duûng âäúi våïi nhæîng âäúi tæåüng saín, chuí såí hæîu quyãön taïc giaí hoàûc quyãön liãn cäú tçnh vi phaûm Quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan baío häü taïc pháøm quan cuía taïc pháøm coï thãø sæí duûng, tæì boí caïc · Sæí duûng caïc taïc pháøm thuäüc såí hæîu cuía theo nhiãöu loaûi quyãön khaïc nhau cuía caïc chuí såí quyãön naìy bàòng caïch baïn, tàûng hoàûc âãø thæìa ngæåìi khaïc: Sæí duûng taïc pháøm âaî âæåüc baío häü hæîu. Trong khi quyãön taïc giaí baío häü taïc pháøm cuía kãú. Coï nhiãöu caïch khaïc nhau âãø thæång maûi quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan cuía ngæåìi khaïc chênh taïc giaí, thç quyãön liãn quan laûi âæåüc trao cho hoïa quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan. Mäüt khaí nhàm ò mucû âêch thæång maiû, coï thãø náng cao giaï trë mäüt säú ngæåìi hoàûc doanh nghiãûp coï vai troì quan nàng laì saín xuáút vaì baïn baín sao cuía taïc pháøm âæåüc baío häü quyãön taïc giaí hoàûc quyãön liãn quan (vê duû baín in cuía mäüt bæïc aính); khaí nàng 4 5
  5. Caách thûác àïí àaåt àûúåc quyïìn taác giaã vaâ quyïìn Coá cöng cuå phaáp lyá naâo àïí baão höå caác saáng hoàûc hiãûu quaí kinh doanh, bao gäöm caí viãûc náng · Phaïp luáût caûnh tranh khäng laình maûnh coï liïn quan? taåo nguyïn göëc khöng? cao giaï trë thæång hiãûu cuía cäng ty. Vê duû nhæ viãûc thãø cho pheïp baûn thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp Háöu nhæ táút caí caïc næåïc trãn thãú giåïi âãöu coï êt nháút Phuû thuäüc vaìo baín cháút cuía kãút quaí saïng taûo, baûn chåi mäüt baín nhaûc trong nhaì haìng, quaïn bar, cæía chäúng laûi caïc haình vi caûnh tranh khäng laình laì mäüt vàn baín phaïp luáût quy âënh vãö quyãön taïc giaí coï thãø sæí duûng mäüt hoàûc nhiãöu loaûi quyãön såí hæîu haìng baïn leí, hoàûc caïc haîng haìng khäng âaî bäø sung maûnh cuía âäúi thuí caûnh tranh. Sæû baío häü theo vaì quyãön liãn quan. Do coï sæû khaïc biãût âaïng kãø giæîa trê tuãû âãø baío vãû nhæîng låüi êch kinh doanh cuía baûn: giaï trë vaìo sæû traíi nghiãûm cuía khaïch haìng khi sæí phaïp luáût chäúng caûnh tranh khäng laình maûnh coï giæîa phaïp luáût vãö quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan duûng mäüt dëch vuû hoàûc khi tåïi thàm mäüt âaûi lyï cuía thãø mang laûi sæû baío häü bäø sung nhàòm chäúng laûi cuía caïc næåïc khaïc nhau nãn cáön tham khaío luáût vãö · Nhaîn hiãûu. Mäüt nhaîn hiãûu mang laûi âäüc doanh nghiãûp. ÅÍ mäüt säú næåïc, khi sæí duûng ám haình vi sao cheïp caïc yãúu täú khaïc nhau cuía saín quyãön taïc giaí vaì/hoàûc quyãön liãn quan vaì/hoàûc xin quyãön âäúi våïi mäüt dáúu hiãûu (vê duû nhæ mäüt tæì, nhaûc theo caïch thæïc naìy, cáön phaíi âæåüc sæû cho pháøm ngoaìi phaûm vi nhæîng hoaût âäüng coï thãø yï kiãún tæ váún cuía chuyãn gia coï nàng læûc træåïc khi biãøu træng, maìu sàõc hoàûc sæû kãút håüp nhæîng pheïp træåïc chuí såí hæîu quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn thæûc hiãûn âæåüc thäng qua caïc quyãön såí hæîu trê âæa ra quyãút âënh kinh doanh quan troüng coï liãn yãúu täú âoï) giuïp phán biãût saín pháøm cuía mäüt quan dæåïi hçnh thæïc chuyãøn giao quyãön sæí duûng tuãû. Tuy váûy, sæû baío häü theo luáût phaïp vãö caïc quan âãún quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan. cå såí kinh doanh naìy våïi saín pháøm cuía caïc cå baín nhaûc theo mäüt muûc âêch nháút âënh. Viãûc hiãøu loaûi quyãön såí hæîu trê tuãû khaïc nhau nhçn chung såí kinh doanh khaïc. roî phaïp luáût quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan seî maûnh hån sæû baío häü quy âënh theo phaïp luáût Ráút nhiãöu næåïc laì thaình viãn cuía mäüt säú âiãöu æåïc · Kiãøu daïng cäng nghiãûp. Coï thãø coï âæåüc giuïp baûn biãút âæåüc khi naìo cáön phaíi xin pheïp vaì chäúng caûnh tranh khäng laình maûnh. quäúc tãú quan troüng. Nhæîng âiãöu æåïc naìy âaî giuïp baío häü âäüc quyãön âäúi våïi caïc âàûc âiãøm trang laìm thãú naìo âãø âæåüc cáúp pheïp. Coï âæåüc sæû cho haìi hoìa hoïa åí mæïc âäü âaïng kãø mæïc baío häü quyãön trê hoàûc tháøm myî cuía saín pháøm thäng qua viãûc pheïp sæí duûng taïc pháøm theo mäüt muûc âêch nháút taïc giaí vaì quyãön liãn quan giæîa caïc næåïc. ÅÍ ráút baío häü kiãøu daïng cäng nghiãûp, coìn âæåüc biãút âënh cuía chuí såí hæîu quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn nhiãöu næåïc, sæû haìi hoìa hoïa naìy âaî laìm caïc taïc âãún våïi tãn laì “Bàòng âäüc quyãön kiãøu daïng” åí quan âæåüc xem laì caïch täút nháút âãø traïnh nhæîng vuû pháøm nháûn âæåüc låüi êch tæì viãûc baío häü quyãön taïc mäüt säú næåïc. tranh cháúp, coï nguy cå dáùn âãún viãûc kiãûn tuûng täún giaí maì khäng cáön báút kyì thuí tuûc hay yãu cáöu · Saïng chãú. Bàòng âäüc quyãön saïng chãú coï thãø nhiãöu thåìi gian, ruíi ro vaì täún keïm. naìo vãö âàng kyï naìo. Danh saïch caïc âiãöu æåïc baío häü caïc saïng chãú âaïp æïng caïc tiãu chuáøn quäúc tãú chuí yãúu âæåüc liãût kã åí phuû luûc III. vãö tênh måïi, tênh saïng taûo vaì khaí nàng aïp duûng cäng nghiãûp. · Thäng tin kinh doanh bê máût coï giaï trë w w w . w i p o . i n t / s m e / thæång maûi coï thãø âæåüc baío häü nhæ mäüt bê Âäi khi, mäüt säú quyãön såí hæîu trê tuãû âæåüc sæí duûng (âäöng máût kinh doanh våïi âiãöu kiãûn chuí såí hæîu phaíi thåìi hoàûc näúi tiãúp nhau) âãø baío vãû caïc taïc pháøm saïng taûo. Vê duû, hçnh aính chuí chuäüt Mickey âæåüc caí phaïp thæûc hiãûn caïc biãûn phaïp phuì håüp âãø baío máût luáût vãö quyãön taïc giaí vaì nhaîn hiãûu baío häü. thäng tin âoï. Cäng ty Disney. Viãûc sæí duûng âæåüc sæû cho pheïp cuía Cäng ty Walt Disney. Háöu hãút caïc doanh nghiãûp âãöu in caïc cuäún saïch hæåïng dáùn moíng hoàûc tåì quaíng caïo dæûa vaìo taìi liãûu âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. 6 7
  6. 2. PHAÅ M VI VAÂ THÚÂ I HAÅ N BAÃ O HÖÅ · Tåì quaíng caïo, caïc taìi liãûu in vaì nhaîn maïc nhàòm Baão höå caác chûúng trònh vaâ phêìn mïìm muûc âêch thiãút thæûc do pháön mãöm häù tråü. Maî muûc âêch thæång maûi; maáy tñnh maïy laì nhæîng gç hçnh thaình nãn chæïc nàng cuía Caác loaåi hònh taác phêím naâo àûúåc baão höå · Caïc taïc pháøm âiãûn aính, bao gäöm phim aính, Tæì goïc âäü kyî thuáût säú, hoaìn toaìn khäng coï sæû maïy tênh, âæåüc phán phäúi tåïi cäng chuïng dæåïi quyïìn taác giaã? chæång trçnh truyãön hçnh, caïc trang thäng tin khaïc biãût giæîa vàn baín, ám thanh, âäö hoüa, hçnh daûng pháön mãöm baïn leí. Thë træåìng pháön mãöm ÅÍ háöu hãút caïc næåïc, lëch sæí phaït triãøn cuía phaïp luáût âiãûn tæí; aính, ám nhaûc, hoaût hoüa, vi-âi-ä…vaì pháön mãöm troün goïi phaín aïnh nhæîng taïc âäüng cuía sæû âi vãö quyãön taïc giaí chênh laì sæû måí räüng dáön dáön caïc · Saín pháøm truyãön thäng âa phæång tiãûn (xem häüp maïy tênh. Nhæng coï mäüt sæû khaïc biãût quan troüng âáöu. Âiãöu âoï coï nghéa caïc nhaì saín xuáút coï mäüt loaûi hçnh taïc pháøm âæåüc baío häü theo luáût naìy. Phaïp trang 24); phán biãût chæång trçnh vi tênh våïi nhæîng chæång khoaíng thåìi gian maì hoü coï thãø giaình âæåüc låüi luáût vãö quyãön taïc giaí quäúc gia khäng âæa ra danh · ÅÍ mäüt säú næåïc, caïc taïc pháøm nghãû thuáût æïng trçnh coìn laûi. Trong khi vàn baín, ám thanh, âäö thãú so våïi caïc âäúi thuí caûnh tranh. Phaïp luáût vãö saïch triãût âãø caïc taïc pháøm, maì chè liãût kã ra caïc loaûi duûng (nhæ âäö trang sæïc coï tênh nghãû thuáût, giáúy hoüa… noïi chung mang tênh bë âäüng thç ngæåüc laûi quyãön taïc giaí laìm tàng aính hæåíng tæû nhiãn cuía taïc pháøm âæåüc baío häü, thæåìng laì khaï räüng vaì linh daïn tæåìng hay thaím) (xem häüp trang 14). chæång trçnh maïy tênh vãö cå baín laì chuí âäüng. Vç thåìi gian âi âáöu trong suäút thåìi haûn baío häü theo hoaût. Caïc loaûi taïc pháøm âæåüc baío häü åí háöu hãút caïc thãú, coï khaï nhiãöu tranh luáûn vãö sæû phuì håüp cuía quy âënh cuaí phapï luátû bànòg cacïh trao cho tacï giaí næåïc bao gäöm: Quyãön taïc giaí baío häü caïc taïc pháøm âæåüc thãø hiãûn phaïp luáût quyãön taïc giaí trong viãûc baío häü chæång cacï âäcü quyãnö saní xuátú cacï tacï phám ø phaiï sinh. dæåïi daûng baín in cuîng nhæ dæåïi daûng âiãûn tæí trçnh maïy tênh. · ÅÍ mäüt säú næåïc, caïc yãúu täú chæïc nàng (âoï laì caïc · Caïc taïc pháøm vàn hoüc (vê duû: saïch, taûp chê, baïo, hay kyî thuáût säú. Thæûc tãú laì mäüt taïc pháøm daûng kyî saïng chãú coï liãn quan) cuía chæång trçnh maïy taìi liãûu kyî thuáût, saïch hæåïng dáùn, danh muûc, thuáût säú chè coï thãø âoüc âæåüc bàòng maïy vi tênh vç taïc Trãn thæûc tãú, coï nhiãöu biãûn phaïp âãø baío häü caïc yãúu tênh coï thãø âæåüc baío häü saïng chã,ú trong khi åí baíng biãøu hoàûc bäü sæu táûp caïc taïc pháøm vàn pháøm âoï chè bao gäöm caïc toaïn tæí 1 vaì 0 - cuîng täú khaïc nhau cuía mäüt chæång trçnh maïy tênh: nhæîng næåïc khaïc, táút caí caïc loaûi pháön mãöm âãöu hoüc); khäng laìm aính hæåíng âãún viãûc baío häü quyãön taïc hiãøn nhiãn bë loaûi khoíi caïc âäúi tæåüng âæåüc baío · Caïc taïc pháøm ám nhaûc hoàûc baín nhaûc, bao gäöm giaí. · Quyãön taïc giaí baío häü hçnh thæïc thãø hiãûn häü saïng chãú. caí bäü sæu táûp ám nhaûc; nguyãn gäúc cuía taïc giaí trong chæång trçnh · Theo thæûc tiãùn thæång maûi thäng thæåìng, ngoaìi · Taïc pháøm këch (khäng chè bao gäöm caïc våí këch maïy tênh dæåïi daûng “mäüt taïc pháøm vàn hoüc”. viãûc baío häü quyãön taïc giaí, maî nguäön cuía maì coìn caí, vê duû, mäüt chæång trçnh âaìo taûo baïn Vç thãú, maî nguäön âæåüc xem laì mäüt taïc pháøm chæång trçnh maïy tênh âæåüc giæî dæåïi daûng bê haìng âæåüc thu bàng); vàn hoüc maì con ngæåìi coï thãø âoüc âæåüc, thãø máût kinh doanh. · Caïc taïc pháøm nghãû thuáût (vê duû nhæ tranh biãúm hiãûn âæåüc yï tæåíng cuía nhæîng kyî sæ pháön mãöm w w w . w i p o . i n t / s m e / · ÅÍ mäüt säú næåïc, mäüt säú yãúu täú nháút âënh do hoüa, baín veî, tranh veî, taïc pháøm âiãu khàõc hay âaî saïng taûo ra pháön mãöm âoï. Khäng chè chæång trçnh maïy tênh taûo ra nhæ caïc biãøu tæåüng caïc taïc pháøm âäö hoüa vi tênh); nhæîng chè dáùn maì con ngæåìi coï thãø âoüc âæåüc trãn maìn hçnh maïy tênh cuîng coï thãø âæåüc baío · Caïc taïc pháøm nhiãúp aính (caí daûng giáúy vaì kyî (maî nguäön) maì caí nhæîng chè dáùn hãû nhë phán häü dæåïi hçnh thæïc kiãøu daïng cäng nghiãûp. thuáût säú); maì maïy moïc coï thãø âoüc âæåüc (maî maïy) cuîng · Mäüt thoía thuáûn âæåüc phaïp luáût håüp âäöng · Caïc chæång trçnh maïy tênh vaì pháön mãöm (xem âæåüc xem nhæ laì caïc taïc pháøm vàn hoüc hoàûc âiãöu chènh váùn laì hçnh thæïc baío häü phaïp lyï chuí häüp taûi trang 9); hçnh thæïc thãø hiãûn dæåïi daûng viãút, vaì vç váûy, yãúu, bäø sung hoàûc tháûm chê coï thãø thay thãú cho · Mäüt säú loaûi dæî liãûu ( xem häüp taûi trang 11); cuîng âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. Tuy nhiãn, quyãön såí hæîu trê tuãû. Thäng thæåìng, viãûc baío häü · Baín âäö, quaí âëa cáöu, biãøu âäö, så âäö vaì baín veî kyî Baín âäö Ám nhaûc vaì âéa video giaï trë kinh tãú cuía maî nguäön âæåüc baío häü bäø sung thäng qua mäüt håüp âäöng/ thoía thuáûn thuáût; quyãön taïc giaí hoaìn toaìn bàõt nguäön tæì nhæîng li-xàng nhæ váûy âæåüc coi laì “siãu 8 9
  7. quyãön taïc giaí”. Dé nhiãn, sæû baío häü bäø sung Baío häü caïc yãúu täú thãø hiãûn cuía pháön mãöm maïy tênh coï thãø âæåüc taûo ra vaì gæíi âãún báút kyì nåi naìo trãn phaûm quyãön taïc giaí âãöu bao gäöm viãûc sao cheïp naìy thæåìng gáy chuï yï vç noï coï thãø bë coi laì sæí thäng qua quyãön taïc giaí: thãú giåïi chè bàòng mäüt vaìi thao taïc nhàõp chuäüt hay tæìng tæì mäüt hoàûc phán phäúi traïi pheïp chæång trçnh duûng traïi pheïp vë trê chi phäúi. nháún baìn phêm maïy vi tênh caï nhán vaì mäüt taìi maïy tênh. Trong moüi træåìng håüp, váún âãö liãn quan · Trong nhæîng nàm gáön âáy, coï nhiãöu næåïc tàng · Khäng yãu cáöu phaíi âàng kyï (xem trang 24); khoaín Internet. âãún caïc âiãøm giäúng nhau vãö sæû thãø hiãûn (âæåüc baío cæåìng sæí duûng luáût hçnh sæû âãø âiãöu chènh · Vç thãú, cuîng khäng täún keïm âãø âaût âæåüc; häü quyãön taïc giaí) hoàûc vãö chæïc nàng (khäng âæåüc viãûc tiãúp cáûn cäng nghãû thäng tin, bao gäöm caí · Thåìi haûn baío häü daìi (xem trang 23); Cáön læu yï ràòng, våïi caïc chæång trçnh maïy tênh hæîu baío häü baín quyãön) seî khäng cáön phaíi xem xeït. pháön mãöm. · Cáúp sæû baío häü coï giåïi haûn, vç chè baío häü caïch hiãûu vaì phæïc taûp hiãûn nay, pháön låïn viãûc xám · Ngoaìi sæû baío häü cuía phaïp luáût, coìn coï mäüt thæïc thãø hiãûn cuía yï tæåíng, hãû thäúng vaì caïc quy biãûn phaïp baío häü pháön mãöm do chênh cäng trçnh coï trong pháön mãöm âæåüc thãø hiãûn trong nghãû taûo ra, vê duû, thäng qua caïc chæång trçnh mäüt chæång trçnh nháút âënh (xem trang 13); khoïa vaì sæí duûng caïc biãûn phaïp caìi máût maî. Vç · Khäng baío häü baín thán yï tæåíng, hãû thäúng hoàûc Baão höå cú súã dûä liïåu thãú, cäng nghãû cho pheïp caïc nhaì saín xuáút quy trçnh. Noïi caïch khaïc, quyãön taïc giaí chäúng · ÅÍ caïc næåïc khaïc, chuí yãúu laì åí cháu Áu, caïc cå Cå såí dæî liãûu laì táûp håüp caïc thäng tin âæåüc sàõp thäng minh coï âæåüc sæû baío häü bäø sung cuía laûi viãûc sao cheïp hoàûc sæí duûng traïi pheïp maî såí dæî liãûu khängnguyãn gäúc âæåüc baío häü xãúp mäüt caïch coï hãû thäúng âãø dãù daìng tiãúp cáûn vaì riãng mçnh. Vê duû, nhaì saín xuáút chæång trçnh nguäön, maî maïy, chæång trçnh âiãöu haình, giao theo mäüt quyãön riãng, goüi laì quyãön âäúi våïi phán têch âæåüc. Cå såí dæî liãûu coï thãø täön taûi dæåïi troì chåi vi-âi-ä coï thãø dæûa vaìo cäng nghãû khoïa diãûn, hoàûc taìi liãûu hæåïng dáùn daình cho ngæåìi cå såí dæî liãûu. Âiãöu naìy taûo cho cå såí dæî liãûu daûng hoàûc âiãûn tæí. Phaïp luáût vãö quyãön taïc giaí laì vaì/hoàûc phaïp luáût quyãön taïc giaí âãø baío häü maî sæí duûng, maì khäng phaíi laì chæïc nàng, yï tæåíng, coï âæåüc sæû baío häü nhiãöu hån. Noï cho pheïp mäüt cäng cuû chuí yãúu âãø baío häü phaïp lyï âäúi våïi cå maïy cuía mçnh. thuí tuûc, quy trçnh, thuáût toaïn, caïc phæång thæïc nhæîng ngæåìi taûo ra cå såí dæî liãûu khåíi kiãûn caïc såí dæî liãûu. Tuy nhiãn, khäng phaíi táút caí caïc cå hoaût âäüng hoàûc logic âæåüc sæí duûng trong pháön âäúi thuí caûnh tranh nãúu hoü trêch dáùn hoàûc sæí såí dæî liãûu âãöu âæåüc baío häü quyãön taïc gia,í Âäöng thåìi, cáön phaíi læu yï ràòng coï mäüt säú khêa caûnh mãöm. Âäi khi, nhæîng âäúi tæåüng naìy âæåüc baío duûng laûi mäüt pháön âaïng kãø (caí vãö säú læåüng vaì vaì tháûm chê coï nhæîng cå såí dæî liãûu chè âæåüc cuía pháön mãöm khäng thãø âæåüc baío häü quyãön taïc häü saïng chãú hoàûc baío máût chæång trçnh âoï nhæ hæåíng sæû baío häü ráút haûn chãú. cháút læåüng) cuía cå såí dæî liãûu, våïi âiãöu kiãûn laì giaí mäüt caïch âån giaín. Nhçn chung, caïc phæång bê máût kinh doanh. nhæîng ngæåìi taûo ra cå såí dæî liãûu âoï âaî âáöu tæ thæïc hoaût âäüng (vê duû, danh muûc caïc lãûnh) khäng · ÅÍ mäüt säú næåïc (vê duû: Hoa Kyì) quyãön taïc giaí âaïng kãø âãø coï âæåüc, âaïnh giaï hoàûc thãø hiãûn näüi dung cuía cå såí dæî liãûu. Nãúu cáúu truïc cuía w w w . w i p o . i n t / s m e / âæåüc baío häü quyãön taïc giaí, træì khi chuïng chæïa Duì mäüt doanh nghiãûp cán nhàõc viãûc sæí duûng cäng chè baío häü cå såí dæî liãûu âaî âæåüc læûa choün, kãút âæûng caïc yãúu täú mang tênh caï nhán hay nghãû thuáût cuû phaïp lyï hay cäng nghãû, thç bäúi caính ngaìy nay håüp hay sàõp xãúp theo caïch âaím baío âuí tênh mäüt cå såí dæî liãûu coï âuí tênh nguyãn gäúc thç cå cao. Tæång tæû, mäüt hãû giao tiãúp ngæåìi duìng âäö hoüa taûo cho caïc nhaì saín xuáút pháön mãöm sæû baío häü nguyãn gäúc. Tuy nhiãn, âäúi våïi caïc cå såí dæî såí dæî liãûu âoï cuîng seî âæåüc baío häü quyãön taïc (GUI) khäng thãø âæåüc baío häü quyãön taïc giaí træì khi chæa tæìng coï âäúi våïi saín pháøm cuía hoü våïi âiãöu kiãûn liãûu hoaìn chènh vaì cå såí dæî liãûu maì trong âoï giaí. chæïa caïc yãúu täú thãø hiãûn thæûc sæû. laì hoü quan tám âãún vaì sæí duûng noï nhæ mäüt bäü phánû dæî liãûu âæåüc sàõp xãúp theo caïc nguyãn tàõc cå trong chiãnú læåcü kinh doanh. Cunìg våiï âoï laì thæí baín (vê duû, theo baíng chæî caïi, hay nhæ danh Khi cå såí dæî liãûu âæåüc baío häü quyãön taïc giaí, thç sæû thacïh. Mätü baní sao tacï phámø kyî thuátû säú hoanì haoí baû âiãûn thoaûi) seî khäng âæåüc baío häü theo baío häü âoï chè daình cho caïch thæïc læûa choün vaì phaïp luáût vãö quyãön taïc giaí åí nhæîng næåïc naìy thãø hiãûn cå såí dæî liãûu chæï khäng daình cho näüi (nhæng âäi khi laûi âæåüc baío häü theo luáût dung cuía cå såí dæî liãûu. chäúng caûnh tranh khäng laình maûnh). 10 11
  8. Taác phêím phaãi àaáp ûáng nhûäng tiïu chñ naâo hoàûc khäng phaíi daûng in nhæ chip cuía maïy vi tênh) Nhûäng nöåi dung cuãa taác phêím khöng àûúåc hiãûn cuía sæû kiãûn hoàûc thäng tin læûa choün hoàûc àïí àûúåc baão höå? hoàûc daûng kyî thuáût säú (caïc chæång trçnh maïy tênh baão höå quyïìn taác giaã? sàõp xãúp (xem häüp vãö baío häü cå såí dæî liãûu, Âãø âæåüc baío häü quyãön taïc giaí, mäüt taïc pháøm phaíi hay bäü sæu táûp cå såí dæî liãûu) · YÏ tæåíng hoàûc khaïi niãûm. Phaïp luáût vãö trang 11) coï tênh nguyãn gäúc. Taïc pháøm nguyãn gäúc laì taïc quyãön taïc giaí chè baío häü caïch thæïc yï tæåíng pháøm bàõt nguäön tæì caïch thãø hiãûn cuía taïc giaí, nghéa Quyãön taïc giaí baío häü caí taïc pháøm âaî vaì chæa âæåüc hoàûc khaïi niãûm âæåüc thãø hiãûn trong mäüt taïc Vê duû: Mäüt tiãøu sæí bao gäöm ráút nhiãöu sæû kiãûn vãö laì taïc pháøm âæåüc taûo ra mäüt caïch âäüc láûp vaì khäng cäng bäú. pháøm nháút âënh. Phaïp luáût khäng baío häü yï cuäüc âåìi mäüt con ngæåìi. Taïc giaí cuía noï âaî phaíi sao cheïp tæì taïc pháøm cuía ngæåìi khaïc hay tæì nhæîng tæåíng, khaïi niãûm, phaït minh, phæång phaïp daình thåìi gian, cäng sæïc âaïng kãø âãø tçm hiãøu nhæîng tæ liãûu thuäüc såí hæîu cäng cäüng. Mäùi næåïc âãöu coï Viãûc saïng taûo mäüt taïc pháøm nguyãn gäúc âoìi hoíi hoaût âäüng, nguyãn tàõc, thuí tuûc, quy trçnh hay sæû viãûc maì træåïc âáy chæa hãö âæåüc biãút tåïi. Màûc duì quy âënh khaïc nhau vãö tênh nguyãn gäúc trong luáût cäng sæïc, kyî nàng, thåìi gian, sæû kheïo leïo, sæû læûa hãû thäúng, báút kãø caïch thæïc maì chuïng âæåüc váûy, ngæåìi khaïc laûi âæåüc sæí duûng nhæîng thäng tin âoï vãö quyãön taïc giaí. Trong báút cæï træåìng håüp naìo thç choün hoàûc nhæîng näù læûc vãö màût tinh tháön. Tuy váûy, mä taí hoàûc thãø hiãûn trong taïc pháøm. Trong khi mäüt caïch tæû do miãùn laì khäng sao cheïp caïch thæïc tênh nguyãn gäúc cuîng liãn quan tåïi hçnh thæïc thãø mäüt taïc pháøm âæåüc baío häü quyãön taïc giaí laûi khäng mäüt khaïi niãûm, phæång phaïp hoaût âäüng âàûc biãût maì nhæîng sæû tháût âoï âæåüc thãø hiãûn. Tæång hiãnû chæï khäng phaií yï tæåníg cå baní (xem trang 13). khäng phaíi laì âäúi tæåüng cuía quyãön taïc giaí thç tênh âãún caïc yãúu täú saïng taûo, cháút læåüng hay tæû, mäüt ngæåìi coï thãø sæí duûng thäng tin trong cäng giaï trë, vaì khäng cáön coï tênh vàn hoüc hoàûc nghãû nhæîng taìi liãûu hæåïng dáùn dæåïi daûng vàn baín thæïc âãø náúu mäüt moïn àn nhæng khäng âæåüc sao Mäüt säú næåïc yãu cáöu taïc pháøm phaíi âæåüc âënh hay nhæîng baín thaío giaíi thêch hoàûc minh hoüa thuáût. Quyãön taïc giaí cuîng âæåüc aïp duûng âäúi våïi, vê cheïp cäng thæïc âoï khi khäng âæåüc pheïp. hçnh trãn mäüt daûng váût liãûu nháút âënh. Viãûc khaïi niãûm hoàûc phæång phaïp âoï laûi âæåüc baío duû caïc nhaîn maïc trãn bao bç, cäng thæïc náúu àn, âënh hçnh bao gäöm, vê duû, mäüt taïc pháøm âæåüc viãút häü quyãön taïc giaí. hæåïng dáùn vãö màût kyî thuáût âån thuáön, hæåïng dáùn sæí · Tãn goüi, danh hiãûu, kháøu hiãûu, hay caïc trãn giáúy, læu trong âéa, veî trãn vaíi hoàûc thu vaìo duûng hoàûc baín veî kyî thuáût cuîng nhæ bæïc tranh cuía cuûm tæì vàõn tàõt khaïc thäng thæåìng khäng bàng. Vç thãú, caïc âiãûu muïa ba lã, nhæîng baìi diãùn Vê duû: Cäng ty cuía baûn såí hæîu quyãön taïc giaí âäúi mäüt âæïa treí lãn ba. âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. Tuy nhiãn, mäüt säú vàn ngáùu hæïng hay buäøi biãøu diãùn ca nhaûc khäng våïi taìi liãûu hæåïng dáùn mä taí hãû thäúng pha chãú bia. næåïc váùn cho pheïp baío häü nãúu chuïng coï tênh âæåüc ghi cheïp hoàûc ghi ám âãöu khäng âæåüc baío Quyãön taïc giaí cuía taìi liãûu âoï cho pheïp baûn ngàn saïng taûo cao. Tãn cuía mäüt saín pháøm hay kháøu häü. Khaïi niãûm vãö âënh hçnh thæåìng khäng bao haìm cáúm ngæåìi khaïc sao cheïp caïch thæïc maì baûn biãn hiãûu quaíng caïo thæåìng khäng âæåüc baío häü viãûc sao cheïp taûm thåìi vê duû nhæîng taïc pháøm âæåüc soaûn taìi liãûu hæåïng dáùn âoï, vaì nhæîng cuûm tæì vaì quyãön taïc giaí nhæng laûi âæåüc baío häü theo luáût chiãúu ngàõn goün trãn maìn aính, trãn truyãön hçnh caïc vê duû minh hoüa maì baûn âaî sæí duûng. Tuy nhiãn, w w w . w i p o . i n t / s m e / nhaîn hiãûu (xem trang 7) hoàûc phaïp luáût chäúng hoàûc caïc thiãút bë tæång tæû hoàûc læu giæî taûm thåìi baûn seî khäng coï quyãön ngàn cáúm caïc âäúi thuí khaïc caûnh tranh khäng laình maûnh. Ngæåüc laûi, mäüt trong bäü nhåï cuía maïy vi tênh. Taïc pháøm coï thãø (a) sæí duûng maïy moïc, quy trçnh vaì phæång thæïc biãøu træng coï thãø âæåüc luáût quyãön taïc giaí vaì luáût âæåüc chênh taïc giaí âënh hçnh hoàûc âæåüc âënh hçnh baïn haìng âæåüc mä taí trong taìi liãûu hæåïng dáùn; nhaîn hiãûu baío häü nãúu noï âaïp æïng nhæîng yãu våïi sæû cho pheïp cuía taïc giaí. Viãûc phaït soïng taïc hoàcû (b) viãtú mätü taiì liãuû hæånïg dánù pha chãú bia khacï. cáöu baío häü theo quy âënh cuía hai luáût âoï. pháøm chæïa âæûng ám thanh hoàûc hçnh aính âæåüc cho laì âaî âënh hçnh nãúu viãûc âënh hçnh xaíy ra âäöng thåìi · Sæû kiãûn hoàûc thäng tin. Quyãön taïc giaí · Caïc vàn baín chênh thæïc cuía Chênh phuí (vê våïi quaï trçnh phaït soïng. Mäüt taïc pháøm nhæ váûy coï Baín thaío vaì baín veî kyî thuáût cuía caïc thiãút kãú, caïc khäng baío häü sæû kiãûn hoàûc thäng tin - cho duì duû: baín sao caïc âaûo luáût hay quyãút âënh tæ thãø âæåüc âënh hçnh theo hai daûng: baín ghi ám hoàûc váût duûng âæåüc thiãút kãú, maïy moïc, âäö chåi, vaíi, v.v. âoï laì thäng tin khoa hoüc, lëch sæí, tiãøu sæí hoàûc âãöu âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. phaïp) khäng âæåüc baío häü quyãön taïc giaí åí mäüt baín sao. Baín sao coï thãø åí daûng váût cháút (baín in tin tæïc thåìi sæû nhæng laûi baío häü caïch thæïc thãø säú næåïc (xem trang 32). 12 13
  9. · Caïc taïc pháøm nghãû thuáût æïng duûng. ÅÍ mäüt Quyïìn kinh tïë laâ gò? · Saín xuáút caïc baín sao taïc pháøm dæåïi · Cho thuã baín sao taïc pháøm. Quyãön naìy noïi säú næåïc, caïc taïc pháøm nghãû thuáût æïng duûng Quyãön kinh tãú trao cho chuí såí hæîu quyãön taïc giaí nhiãöu hçnh thæïc. Vê duû, sao mäüt âéa CD, sao chung chè aïp duûng våïi mäüt säú taïc pháøm nháút khäng âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. ÅÍ nhæîng âäüc quyãön cho pheïp hoàûc ngàn cáúm mäüt säú hçnh cheïp mäüt cuäún saïch, taíi mäüt chæång trçnh maïy âënh nhæ caïc taïc pháøm âiãûn aính, ám nhaûc, hay næåïc naìy, caïc yãúu täú coï tênh cháút trang trê cuía thæïc sæí duûng nháút âënh âäúi våïi taïc pháøm. Âäüc tênh, säú hoïa mäüt bæïc aính vaì læu giæî trong äø chæång trçnh maïy tênh. Tuy nhiãn, quyãön naìy mäüt taïc pháøm seî âæåüc baío häü kiãøu daïng cäng quyãön coï nghéa laì khäng ai âæåüc thæûc hiãûn nhæîng cæïng, chuûp hçnh mäüt vàn baín, in hçnh mäüt khäng aïp duûng âäúi våïi caïc chæång trçnh maïy nghiãûp theo luáût kiãøu daïng cäng nghiãûp (xem quyãön naìy nãúu khäng coï sæû cho pheïp cuía chuí såí nhán váût hoaût hçnh trãn aïo phäng hay gheïp tênh väún laì mäüt pháön cuía saín pháøm cäng häüp åí dæåïi). Tuy nhiãn, sæû baío häü quyãön taïc giaí hæîu. Phaûm vi cuía nhæîng quyãön naìy, vaì nhæîng giåïi mäüt pháön cuía baìi haït vaìo mäüt baìi haït måïi. Âáy nghiãûp, vê duû nhæ chæång trçnh kiãøm soaït bäü seî âæåüc aïp duûng âäúi våïi nhæîng yãúu täú mang laì mäüt trong nhæîng quyãön quan troüng nháút maì haûn vaì ngoaûi lãû, laì khaïc nhau, phuû thuäüc vaìo loaûi pháûn âaïnh læía cuía mäüt ä tä cho thuã. tênh hçnh aính, âäö hoüa hoàûc âiãu khàõc coï thãø quyãön taïc giaí trao cho. hçnh taïc pháøm liãn quan vaì phaïp luáût quyãön taïc giaí · Dëch vaì caíi biãn taïc pháøm. Nhæîng taïc pháøm “nháûn biãút âæåüc mäüt caïch âäüc láûp våïi nhæîng · Phán phäúi baín sao taïc pháøm tåïi cäng tæång æïng cuía quäúc gia. Quyãön kinh tãú khäng chè naìy âæåüc goüi laì taïc pháøm phaïi sinh, laì nhæîng yãúu täú mang tênh “sæí duûng” cuía mäüt âäö váût. chuïng. Quyãön taïc giaí cho pheïp chuí såí hæîu âån giaín laì “quyãön sao cheïp”; sæû quan troüng taïc pháøm måïi dæûa theo mäüt taïc pháøm âaî ngàn cáúm ngæåìi khaïc baïn, cho thuã hoàûc khäng chè coï åí quyãön naìy maì coìn åí mäüt säú quyãön âæåüc baío hä.ü Vê duû, dëch caïc taìi liãûu hæåïng Viïåc baão höå quyïìn taác giaã mang laåi nhûäng chuyãøn giao quyãön sæí duûng baín sao taïc pháøm khaïc nhàòm ngàn chàûn ngæåìi khaïc låüi duûng taïc dáùn sæí duûng tæì tiãúng Anh sang ngän ngæî khaïc, quyïìn naâo? traïi pheïp. Nhæng coï mäüt træåìng håüp ngoaûi lãû pháøm saïng taûo cuía chuí såí hæîu quyãön taïc giaí. Nhçn chuyãøn thãø mäüt cuäún tiãøu thuyãút thaình mäüt bäü Quyãön taïc giaí gäöm hai nhoïm quyãön. Quyãön kinh tãú quan troüng laì: åí háöu hãút caïc næåïc, quyãön phán chung, quyãön kinh tãú bao gäöm caïc âäüc quyãön: phim (phim âiãûn aính), viãút laûi mäüt chæång trçnh baío häü nhæîng låüi êch kinh tãú thäng qua caïc låüi êch phäúi kãút thuïc trong láön baïn âáöu tiãn hoàûc maïy tênh bàòng mäüt thæï ngän ngæî maïy tênh khaïc, thæång maûi cuía taïc giaí hoàûc chuí såí hæîu. Quyãön chuyãøn nhæåüng quyãön såí hæîu mäüt baín sao hay taûo ra mäüt âäö chåi dæûa trãn mäüt nhán váût nhán thán baío häü sæû toaìn veûn cuía sæû saïng taûo vaì nháút âënh. Noïi caïch khaïc, chuí såí hæîu quyãön hoaût hçnh. Tuy nhiãn, åí mäüt säú næåïc, váùn coï danh tiãúng cuía taïc giaí âæåüc thãø hiãûn qua taïc pháøm. taïc giaí chè kiãøm soaït âæåüc láön “baïn âáöu tiãn” nhæîng træåìng håüp ngoaûi lãû quan troüng âäúi våïi âäúi våïi mäüt baín sao taïc pháøm, bao gäöm quaín âäüc quyãön taûo ra caïc taïc pháøm phaïi sinh; vê duû, lyï thåìi gian, caïc âiãöu khoaín vaì âiãöu kiãûn khaïc. nãúu baûn såí hæîu håüp phaïp mäüt baín sao chæång yãúu laì åí thë træåìng cuía nhæîng saín pháøm phuûc vuû Tuy nhiãn, sau khi mäüt baín sao âæåüc baïn thç Taác phêím myä thuêåt ûáng duång. trçnh maïy tênh, baûn coï thãø sæía laûi hoàûc thay âäøi nhu cáöu chung. chuí såí hæîu quyãön khäng thãø quyãút âënh viãûc w w w . w i p o . i n t / s m e / Sûå chöìng cheáo giûäa quyïìn taác giaã chæång trçnh âoï âãø sæí duûng haìng ngaìy. baín sao âoï seî âæåüc phán phäúi tiãúp nhæ thãú vaâ quyïìn àöëi vúái kiïíu daáng Âiãöu naìy âàût chuïng vaìo ranh giåïi giæîa sæû baío häü · Trçnh diãùn hay truyãön âaût cäng khai taïc naìo trong laînh thäø (caïc) næåïc tæång æïng. Taïc pháøm myî thuáût æïng duûng laì taïc pháøm âæåüc sæí quyãön taïc giaí vaì kiãøu daïng cäng nghiãûp. Caïc næåïc pháøm âãún cäng chuïng. Quyãön naìy bao gäöm Ngæåìi mua coï thãø baïn laûi baín sao hoàûc boí noï duûng cho muûc âêch cäng nghiãûp bàòng caïch gàõn coï quy âënh khaïc nhau vãö viãûc baío häü taïc caïc âäüc quyãön truyãön âaût taïc pháøm thäng qua âi nhæng khäng thãø sao cheïp hay taûo ra caïc chuïng vaìo caïc saín pháøm thæåìng ngaìy. Vê duû âiãøn pháøm nghãû thuáût æïng duûng. Trong khi åí mäüt säú buäøi trçnh diãùn træåïc cäng chuïng, tæåìng thuáût, taïc pháøm phaïi sinh dæûa trãn cå såí baín sao âoï hçnh laì âäö trang sæïc, âeìn vaì âäö duìng gia duûng. næåïc, caí hai hçnh thæïc baío häü nãu trãn âäöng thåìi phaït soïng hoàûc truyãön qua ra-âi-ä, truyãön qua (xem dæåïi âáy). Caïc taïc pháøm myî thuáût æïng duûng coï baín cháút keïp: täön taûi, nhæng khäng phaíi táút caí caïc næåïc âãöu nhæ caïp, vãû tinh, truyãön hçnh hay bàòng Internet. chuïng coï thãø âæåüc coi laì caïc taïc pháøm myî thuáût; váûy. Vç váûy, nãn tham khaío yï kiãún cuía chuyãn tuy nhiãn, viãûc khai thaïc vaì sæí duûng chuïng laûi gia såí hæîu trê tuãû quäúc gia âãø biãút chàõc chàõn vãö khäng diãùn ra åí thë træåìng vàn hoïa cuû thãø maì chuí quy âënh taûi mäüt næåïc nháút âënh. 14 15
  10. Mäüt taïc pháøm âæåüc coi laì biãøu diãùn træåïc Báút cæï caï nhán hay doanh nghiãûp naìo muäún · Quyãön âæåüc âæïng tãn laì taïc giaí taïc pháøm âæåüc ghi ám váùn täön taûi sau khi chuyãøn nhæåüng cäng chuïng khi âæåüc biãøu diãùn taûi mäüt âëa sæí duûng taïc pháøm âæåüc baío häü quyãön taïc (“quyãön âæïng tãn taïc giaí” hay “quyãön laì cha quyãön kinh tãú, vaì bao gäöm: âiãøm måí cho cäng chuïng hoàûc nhæîng nåi giaí cho báút kyì muûc âêch naìo nãu trãn âãöu âeí cuía taïc pháøm”). Khi taïc pháøm cuía mäüt taïc khäng chè sæû hiãûn diãûn cuía gia âçnh, baûn beì phaíi coï âæåüc sæû cho pheïp cuía chuí såí hæîu giaí âæåüc sao cheïp, xuáút baín, cäng bäú vaì · Quyãön yãu cáöu âæåüc cäng nháûn laì ngæåìi biãøu thán thiãút. Quyãön biãøu diãùn chè giåïi haûn åí caïc quyãön taïc giaí. Màûc duì, caïc quyãön cuía chuí såí truyãön âaût âãún cäng chuïng hoàûc træng baìy diãùn cuía chæång trçnh, træì træåìng håüp viãûc taïc pháøm vàn hoüc, ám nhaûc, vaì nghe nhçn, hæîu quyãön taïc giaí laì âäüc quyãön, nhæng váùn bë giåïi træåïc cäng thç ngæåìi chëu traïch nhiãûm laìm viãûc khäng âãö cáûp âãún tãn taïc giaí laì do caïch thæïc sæí trong khi quyãön truyãön âaût âæåüc sæí duûng cho haûn vãö thåìi gian (xem trang 23), vaì laì âäúi tæåüng naìy phaíi âaím baío ràòng tãn taïc giaí phaíi xuáút duûng buäøi biãøu diãùn quy âënh; vaì hiãûn trãn hoàûc coï liãn quan âãún taïc pháøm, báút táút caí caïc loaûi hçnh taïc pháøm. cuía mäüt säú ngoaûi lãû vaì haûn chãú quan troüng (xem · Quyãön phaín âäúi báút kyì sæû boïp meïo, càõt xeïn hay cæï khi naìo coï thãø, vaì · Nháûn pháön tràm khi taïc pháøm âæåüc baïn chènh sæía chæång trçnh biãøu diãùn coï thãø gáy täøn · Quyãön baío vãû sæû toaìn veûn cuía taïc pháøm. laûi. Quyãön naìy âæåüc âãö cáûp âãún nhæ laì quyãön haûi âãún danh tiãúng cuía ngæåìi biãøu diãùn. Quyïìn nhên thên laâ gò? Quyãön naìy ngàn cáúm nhæîng thay âäøi âäúi våïi baïn laûi hoàûc quyãön tiãúp theo. Chè mäüt säú næåïc Quyãön naìy dæûa trãn truyãön thäúng phaïp luáût vãö taïc pháøm maì coï nguy cå gáy täøn haûi cho danh coï quy âënh nhæ váûy vaì thæåìng giåïi haûn åí mäüt quyãön taïc giaí cuía Phaïp, coi sæû saïng taûo trê tuãû nhæ dæû hoàûc uy tên cuía taïc giaí. säú loaûi hçnh taïc pháøm nháút âënh (vê duû: taïc Quyïìn liïn quan bao göìm nhûäng quyïìn naâo? mäüt hiãûn thán cuía tinh tháön hay tám häön cuía nhaì pháøm häüi hoüa, baín veî, baín in, tranh càõt daïn, saïng taûo. Theo truyãön thäúng thäng luáût Anglo- Khäng giäúng nhæ quyãön kinh tãú, quyãön nhán thán Ngæåìi biãøu diãùn (vê duû: diãùn viãn, nhaûc sé, nghãû taïc pháøm âiãu khàõc, chaûm träø, thaím thãu, gäúm, Saxon, quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan âæåüc xem khäng thãø chuyãøn nhæåüng cho ngæåìi khaïc syî muïa) coï âäüc quyãön cho pheïp hoàûc ngàn cáúm thuíy tinh, baín thaío gäúc v.v.). Quyãön baïn laûi trao laì nhæîng quyãön taìi saín thäng thæåìng, coï nghéa laì viãûc âënh hçnh (ghi ám/hçnh) vaìo báút cæï váût liãûu âæåüc do quyãön naìy thuäüc vãö caï nhán cuía taïc giaí cho taïc giaí quyãön nháûn pháön chia låüi nhuáûn tæì báút cæï sæû saïng taûo naìo cuîng coï thãø âæåüc mua, baïn, naìo, viãûc truyãön âaût âãún cäng chuïng hoàûc phaït (nhæng chuïng coï thãø âæåüc chuyãøn cho ngæåìi thæìa viãûc baïn laûi mäüt taïc pháøm våïi âiãöu kiãûn laì viãûc cho thuã giäúng nhæ mäüt ngäi nhaì hay mäüt chiãúc xe soïng hoàûc truyãön bàòng caïp quang chæång trçnh kãú cuía taïc giaí). Tháûm chê ngay caí khi quyãön kinh baïn laûi âoï diãùn ra theo mäüt caïch thæïc cuû thãø. håi. Háöu hãút caïc næåïc âãöu cäng nháûn quyãön nhán biãøu diãùn træûc tiãúp hoàûc pháön chuí yãúu cuía chæång tãú cuía mäüt taïc pháøm âæåüc baïn cho ai âoï thç quyãön Pháön chia âoï thæåìng dao âäüng tæì 2 âãún 5% thán, nhæng phaûm vi cuía nhæîng quyãön naìy laì ráút trçnh, cuîng nhæ viãûc taïi baín caïc baín ghi ám chæång nhán thán âäúi våïi taïc pháøm váùn thuäüc vãö taïc giaí. täøng giaï baïn. khaïc nhau vaì khäng phaíi táút caí caïc næåïc âãöu quy trçnh biãøu diãùn træûc tiãúp. Mäüt säú næåïc nháút âënh nhæ Tuy nhiãn, åí mäüt säú næåïc, taïc giaí hay ngæåìi · Cäng bäú taïc pháøm trãn Internet theo nhu âënh vãö quyãön naìy trong luáût vãö quyãön taïc giaí. Háöu caïc næåïc thaình viãn cuía Liãn minh cháu Áu cuîng saïng taûo taïc pháøm coï thãø tæì boí quyãön nhán w w w . w i p o . i n t / s m e / cáöu tiãúp cáûn cuía cäng chuïng âãø moüi ngæåìi coï hãút caïc næåïc cäng nháûn êt nháút 2 loaûi quyãön nhán daình cho ngæåìi biãøu diãùn âäüc quyãön cho pheïp hay thán sau: thán bàòng vàn baín, trong âoï âäöng yï khäng thæûc ngàn cáúm viãûc cho thuã baín ghi ám vaì caïc taïc thãø tiãúp cáûn taïc pháøm taûi mäüt âëa âiãøm vaì thåìi hiãûn mäüt säú hoàûc táút caí caïc quyãön nhán thán. pháøm nghe nhçn coï chæïa chæång trçnh biãøu diãùn gian do ngæåìi âoï tæû læûa choün. Quyãön naìy bao gäöm caí viãûc âaïp æïng nhu cáöu cuû thãø theo hçnh træûc tiãúp cuía hoü. Chè mäüt säú êt quäúc gia (nhæng con säú naìy ngaìy thæïc truyãön thäng tæång taïc qua Internet. caìng tàng lãn) daình quyãön nhán thán cho ngæåìi biãøu diãùn âäúi våïi chæång trçnh biãøu diãùn cuía hoü. Quyãön nhán thán cuía ngæåìi biãøu diãùn âäúi våïi chæång trçnh biãøu diãùn træûc tiãúp hoàûc chæång trçnh biãøu diãùn 16 17
  11. ÅÍ nhiãöu næåïc, khi mäüt baín ghi ám âæåüc sæí duûng âãø Caïc nhaì saín xuáút baín ghi ám (nhaì saín xuáút Caïc täø chæïc phaït soïng coï âäüc quyãön âäúi våïi Tuy nhiãn åí nhæîng næåïc khaïc, caïc nhaì váûn haình hãû phaït soïng hay truyãön âaût âãún cäng chuïng thç ngæåìi baín ghi ám) coï âäüc quyãön cho pheïp hoàûc ngàn cáúm caïc tên hiãûu truyãön thäng vä tuyãún nhæ quyãön phaït thäúng caïp váùn coï thãø phaït laûi caïc tên hiãûu cuía caïc täø biãøu diãùn hoàûc nhaì saín xuáút baín ghi ám hoàûc caí hai viãûc sao cheïp, sæí duûng hoàûc phán phäúi caïc baín ghi laûi tên hiãûu, âënh hçnh tên hiãûu hoàûc taïi baín caïc baín chæïc phaït soïng qua hãû thäúng caïp quang maì khäng seî nháûn âæåüc mäüt khoaín thuì lao håüp lyï. ám. Quyãön quan troüng nháút laì quyãön kiãøm soaït viãûc âënh hçnh cho duì baín âënh hçnh âoï âæåüc thæûc hiãûn cáön âæåüc sæû cho pheïp hay traí phê. sao cheïp caïc baín ghi ám. Caïc quyãön khaïc coï thãø laì maì khäng coï sæû âäöng yï cuía täø chæïc phaït soïng. ÅÍ háöu hãút caïc næåïc, quyãön cuía ngæåìi biãøu diãùn coï quyãön nháûn mäüt khoaín thu lao xæïng âaïng khi baín ÅÍ nhiãöu næåïc, täø chæïc phaït soïng truyãön hçnh coï âäüc thãø âæåüc chuyãøn nhæåüng mäüt pháön hay toaìn bäü cho ghi ám âæåüc phaït soïng, quyãön cäng bäú (taûi thåìi ÅÍ mäüt säú næåïc, caïc täø chæïc phaït soïng coï quyãön quyãön cho pheïp hoàûc ngàn cáúm viãûc truyãön âaût âãún ngæåìi khaïc. Tháûm chê, sau khi chuyãøn nhæåüng hay âiãøm maì mäüt caï nhán læûa choün), hoàûc quyãön truyãön cho pheïp hoàûc ngàn cáúm viãûc truyãön hçnh theo yãu cäng chuïng, vê duû: trçnh chiãúu taûi mäüt âëa âiãøm maì chuyãøn giao quyãön sæí duûng, ngæåìi biãøu diãùn coï âaût tåïi cäng chuïng. ÅÍ nhiãöu næåïc, nhaì saín xuáút coï cáöu baín caïc baín âënh hçnh cuía chæång trçnh phaït cäng chuïng coï thãø tiãúp cáûn âæåüc thäng qua mua veï thãø, tuìy theo quy âënh cuía luáût quäúc gia, ngàn cáúm thãø cáúm viãûc nháûp kháøu hoàûc phán phäúi caïc baín ghi soïng âãún caïc thuã bao riãng leí vaì cho pheïp cäng vaìo cæía. viãûc baïn, phán phäúi vaì nháûp kháøu vaìo mäüt næåïc maì ám cuía hoü. Mäüt säú næåïc, hoü laûi coï quyãön âæåüc chuïng tiãúp cáûn caïc baín âënh hçnh læu trong cå såí khäng âæåüc pheïp ghi ám hoàûc ghi ám láûu chæång nháûn mäüt næía khoaín thuì lao khi cäng chiãúu hoàûc dæî liãûu cuía maïy tênh thäng qua maûng Internet. Quyãön cho pheïp hoàûc ngàn cáúm viãûc truyãön phaït laûi trçnh biãøu diãùn træûc tiãúp cuía ngæåìi biãøu diãùn âoï. Nhæng nhiãöu næåïc khaïc, trong caïc quy âënh cuía truyãön caïc baín ghi ám thuäüc såí hæîu cuía hoü tåïi bàòng hãû thäúng caïp quang cuía täø chæïc phaït soïng phaïp luáût vãö quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan, laûi cäng chuïng. âæåüc thæûc hiãûn thäng qua mäüt täø chæïc quaín lyï táûp khäng coi truyãön thanh vaì truyãön hçnh qua Internet thãø (CMO) (xem trang 40), træì træåìng håüp täø chæïc laì hoaût âäüng phaït soïng. ÅÍ mäüt säú næåïc, caïc täø phaït soïng tæû truyãön phaït thç nhæîng quyãön âoï do täø chæïc phaït soïng cuîng coï quyãön cho pheïp hoàûc ngàn cáúm viãûc truyãön hçnh qua hãû thäúng caïp chæïc naìy thæûc hiãûn. quang caïc chæång trçnh phaït soïng cuía mçnh. Vãö viãûc saín xuáút hoàûc truyãön phaït caïc thäng tin træûc tuyãún, täút nháút laì haîy tham khaío yï kiãún cuía chuyãn gia vãö quyãön taïc giaí taûi næåïc liãn quan vç âáy laì mäüt âãø mua baín ghi ám, maì coìn cho cho caí cäng ty ghi lénh væûc maì luáût phaïp âang phaït triãøn nhanh. Quyïìn cuãa caác nhaâ saãn xuêët baãn ghi êm w w w . w i p o . i n t / s m e / ÅÍ nhiãöu næåïc, caïc nhaì saín xuáút baín ghi ám khäng ám âãø âæåüc quyãön phaït soïng baín ghi ám. Viãûc thæûc hiãûn quyãön liãn quan khäng aính hæåíng thãø ngàn cáúm viãûc phaït soïng caïc baín ghi ám maì hoü Khi mäüt næåïc tham gia Cäng æåïc Rome, gia nháûp âãún vaì khäng coï caïch naìo aính hæåíng âãún sæû baío häü chè coï quyãön nháûn thuì lao quyãön taïc giaí tæì caïc täø WTO (Hiãûp âënh TRIPS) hay Cäng æåïc cuía WIPO vãö quyãön taïc giaí hiãûn taûi, nãúu coï thç chè âäúi våïi nhæîng chæïc phaït soïng. taïc pháøm âæåüc trçnh diãùn, ghi ám hoàûc truyãön trãn biãøu diãùn vaì ghi ám, næåïc naìy coï thãø baío læu mäüt Quyãön cuía caïc täø chæïc phaït soïng âäüc láûp våïi Internet. ÅÍ nhæîng næåïc maì quyãön âoï âæåüc cäng nháûn thç caïc säú nghéa vuû, do váûy, caïc täø chæïc phaït soïng åí næåïc quyãön taïc giaí cuía caïc bäü phim, taïc pháøm ám nhaûc hay caïc taìi liãûu âæåüc truyãön phaït khaïc. täø chæïc phaït soïng phaíi traí tiãön cho khäng chè taïc âoï khäng coï nghéa vuû phaíi traí báút cæï khoaín tiãön naìo giaí âãø âæåüc quyãön phaït soïng mäüt taïc pháøm vaì cho cho nhaì saín xuáút baín ghi ám. cäng ty saín xuáút baín ghi ám 18 19
  12. Quyïìn taác giaã vaâ quyïìn liïn quan àöëi vúái Caïc loaûi quyãön gàõn våïi taïc pháøm ám nhaûc laì quyãön Quyãön cå hoüc âãö cáûp tåïi quyãön ghi ám, sao cheïp êm nhaåc biãøu diãùn, quyãön in, quyãön cå hoüc, quyãön âäöng bäü vaì phán phäúi âãún cäng chuïng caïc taïc pháøm ám nhaûc Mäüt doanh nghiãûp coï thãø sæí duûng ám nhaûc cho hoïa. Caïc quyãön naìy âæåüc giaíi thêch mäüt caïch vàõn âaî âæåüc baío häü quyãön taïc giaí qua âiãûn thoaûi (bao nhiãöu muûc âêch khaïc nhau nhæ âãø thu huït khaïch tàõt nhæ sau: gäöm caïc bàng ghi ám, âéa quang vaì caïc váût liãûu ghi haìng, taûo ra nhæîng taïc âäüng têch cæûc tåïi thaïi âäü cuía ám khaïc maì ám thanh âæåüc âënh hçnh trãn âoï, ngoaûi khaïc haìng hoàûc vç låüi êch cuía ngæåìi lao âäüng trong Quyãön biãøu diãùn træåïc cäng chuïng âæåüc coi træì baín ghi coï keìm theo hçnh aính vaì caïc taïc pháøm cäng ty. Âiãöu naìy coï thãø giuïp cho doanh nghiãûp coï laì nguäön thu nháûp låïn nháút cuía caïc nhaì soaûn nhaûc. nghe nhçn khaïc). Giáúy pheïp âæåüc cáúp cho ngæåìi sæí âæåüc låüi thãú caûnh tranh so våïi caïc âäúi thuí caûnh sonïg, chuí trang web vaì hiãpû häiü quyãnö tacï gia.í ÅÍ mäüt säú næåïc, quyãön biãøu diãùn cäng khai khäng duûng âãø khai thaïc quyãön cå hoüc âæåüc goüi laì giáúy tranh, taûo ra mäüt mäi træåìng laìm viãûc täút hån cho Nãúu ám nhaûc vaì ca tæì dæåüc saïng taïc båíi hai ngæåìi âæåüc aïp duûng âäúi våïi caïc baín ghi ám (hoàûc “baín pheïp sæí duûng (li-xàng) quyãön cå hoüc. ngæåìi lao âäüng, vaì giuïp taûo dæûng nhoïm khaïch haìng khaïc nhau thç háöu hãút phaïp luáût quäúc gia coi baìi haït ghi ám”) maì chè aïp duûng cho viãûc phán phäúi caïc trung thanì h hoàcû thám û chê náng cao sæû nhánû thæcï âoï gäöm hai taïc pháøm taïc pháøm ám nhaûc vaì taïc taïc pháøm nghe nhçn kyî thuáût säú. ÅÍ nhæîng næåïc Quyãön âæåüc ghi ám mäüt baín nhaûc cuìng våïi nhæîng cuaí khacïh hanìg vãö thæång hiãuû hoàcû vãö toanì bäü cäng pháøm vàn hoüc. Tuy nhiãn, trong háöu hãút caïc træåìng naìy, âàûc biãût laì Hoa Kyì thç khäng cáön phaíi xin aính hoàûc hçnh aính trong mäüt saín pháøm nghe nhçn, ty. håüp thç li-xàng cho viãûc phaït soïng toaìn bäü baìi haït pheïp âãø biãøu diãùn baín ghi ám phi kyî thuáût säú vê duû: phim, chæång trçnh truyãön hçnh, chæång trçnh coï thãø âaût âæåüc tæì mäüt täø chæïc quaín lyï táûp thãø nhæng viãûc ghi baìi haït vaìo baín ghi ám laûi cáön sæû quaíng caïo hoàûc bàng vi-âi-ä âæåüc goüi laì quyãön Viãûc biãøu diãùn hoàûc sæí duûng ám nhaûc cáúp pheïp quyãön taïc giaí (CMO; xem trang 40). cho cheïp. âäöng bäü hoïa. Âãø mäüt baín nhaûc âæåüc âënh hçnh træåïc cäng chuïng âæåüc traí thuì lao båíi caïc hãû thäúng trong mäüt bàng nghe nhçn thç phaíi coï giáúy pheïp sæí truyãön hçnh låïn, caïc âaìi phaït thanh vaì truyãön hçnh Quyãön cäng bäú baín nhaûc bao gäöm quyãön ghi duûng quyãön âäöng bäü hoïa. Viãûc cáúp Giáúy pheïp sæí âëa phæång, caïc maûng luåïi vaì hãû thäúng truyãön hçnh ám, biãøu diãùn, sao cheïp, vaì quyãön gheïp taïc pháøm duûng quyãön naìy cho pheïp nhaì saín xuáút kãút håüp caïc hæîu tuyãún vaì vãû tinh, caïc täø chæïc phaït soïng cäng, våïi mäüt taïc pháøm måïi hoàûc mäüt taïc pháøm khaïc, âoaûn nhaûc vaìo mäüt taïc pháøm nghe nhçn. Theo truyãön caïc trang tin âiãûn tæí Internet, caïc træåìng cao âàóng, thæåìng âæåüc goüi laì taïc pháøm phaïi sinh. Âãø taûo thäúng, caïc nhaì saín xuáút truyãön hçnh coï âæåüc giáúy âaûi hoüc, häüp âãm, nhaì haìng, cáu laûc bäü thãø thao vaì thuáûn låüi cho viãûc khai thaïc thæång maûi, pháön låïn pheïp naìy thäng qua âaìm phaïn træûc tiãúp våïi nhaûc sé, thãø hçnh, khaïch saûn, häüi chåü thæång maûi, ngæåìi chè caïc nhaì soaûn nhaûc âãöu thêch chuyãøn nhæåüng quyãön ngæåìi viãút låìi nhaûc hoàûc thäng thæåìng hån laì nhaì âaûo hoìa nhaûc, trung tám mua sàõm, cäng viãn giaíi cäng bäú cho mäüt phaïp nhán laì “nhaì xuáút baín” theo w w w . w i p o . i n t / s m e / xuáút baín cuía hoü. trê, haîng haìng khäng vaì nhæîng ngæåìi sæí duûng ám mäüt håüp âäöng cäng bäú ám nhaûc, theo âoï quyãön taïc nhaûc trong nhiãöu ngaình cäng nghiãûp khaïc nhau, kãø giaí hoàûc quyãön kiãøm soaït quyãön taïc giaí âæåüc Ngoaìi viãûc phaíi coï âæåüc giáúy pheïp sæí duûng baín caí ngaình cäng nghiãûp âiãûn thoaûi (chuäng âiãûn nhaûc trong taïc pháøm nghe nhçn tæì phêa nhaûc sé, cáön thoaûi) traí phê. coï âæåüc mäüt giáúy pheïp sæí duûng quyãön âäöng bäü tæì phêa nhaì saín xuáút baín ghi ám trong âoï thãø hiãûn hoàûc Baoí häü quyãnö tacï giaí vaì quyãnö liãn quan âäiú våiï ám Quyãön âäúi våïi viãûc in vaì baïn mäüt baìi haït âån leí chæïa âæûng taïc pháøm ám nhaûc âoï. nhacû liãn quan âãnú nhiãuö tánög quyãnö khacï nhau vaì hoàûc nhiãöu baìi haït hoàûc baín sao cuía caïc âéa nhaûc mätü loatû cacï chuí såí hæuî/ngæåiì quaní ly,ï bao gäm ö nhaì gäöm caïc baín nhaûc laì quyãön in âæåüc li xàng båíi thå, nhacû sé, nhaì xuátú baní, cäng ty ghi ám, täø chæcï phatï nhaì xuáút baín. 20 21
  13. Thuáût ngæî baín ghi ám gäúc (hoàûc goüi tàõt laì baín Quyïìn taác giaã vaâ quyïìn liïn quan àûúåc baão hoàûc táút caí taïc pháøm âoï coï thãø khäng âæåüc baío gäúc) âãö cáûp tåïi baín ghi ám âæåüc saín xuáút nguyãn höå bao lêu? häü quyãön taïc giaí); gäúc (vaìo bàng hoàûc loaûi phæång tiãûn læu træî khaïc), · Caïc taïc pháøm âæåüc cäng bäú sau khi taïc giaí máút; Âäúi våïi háöu hãút caïc taïc pháøm vaì åí háöu hãút caïc tæì âoï nhaì saín xuáút baín ghi ám saín xuáút ra âéa CD vaì næåïc, viãûc baío häü quyãön kinh tãú keïo daìi suäút hoàûc bàng räöi baïn cho cäng chuïng. Quyãön âäúi · Caïc baín biãn soaûn laûi âãø phuûc vuû viãûc in áún. cuäüc âåìi taïc giaí cäüng thãm êt nháút 50 nàm sau khi våïi baín ghi ám gäúc hoàûc quyãön sæí duûng baín taïc giaí qua âåìi. ÅÍ mäüt säú næåïc, thåìi haûn naìy tháûm gäúc laì cáön thiãút âãø taïi baín vaì phán phäúi baín ghi ám Thåìi haûn baío häü quyãön nhán thán thç laûi khaïc. ÅÍ chê coìn daìi hån (vê duû: åí cháu Áu, Hoa Kyì vaì mäüt nhàòm thãø hiãûn buäøi biãøu diãùn cuû thãø vãö taïc pháøm mäüt säú næåïc, quyãön nhán thán laì vénh viãùn. Nhæng åí Baín quyãön NOKIA vaìi næåïc khaïc laì 70 nàm sau khi taïc giaí qua âåìi). ám nhaûc cuía mäüt nghãû sé nháút âënh. caïc næåïc khaïc, thåìi haûn baío häü quyãön naìy kãút thuïc Vç váûy, khäng chè coï taïc giaí maì caí ngæåìi thæìa kãú Viãûc sæí duûng caïc taïc pháøm ám nhaûc laìm nhaûc cuìng thåìi âiãøm våïi thåìi haûn baío häü quyãön kinh tãú måïi naìy âæïng âáöu vãö sæû phaït triãøn âæåüc dæû âoaïn cuía taïc giaí cuîng âæåüc hæåíng låüi tæì taïc pháøm. Nãúu chuäng âiãûn thoaûi âaî hoàûc khi taïc giaí máút. træåïc cuía viãûc sæí duûng ám nhaûc coï thu phê cho caïc nhiãöu taïc giaí cuìng liãn quan (âäöng taïc giaí) thç thåìi thiãút bë di âäüng. Nhaûc chuäng laì mäüt táûp tin dæåïi haûn baío häü seî âæåüc tênh tæì ngaìy máút cuía taïc giaí Thåìi haûn baío häü quyãön liãn quan thæåìng ngàõn daûng maî nhë phán âæåüc gæíi tåïi thiãút bë di âäüng cuäúi cuìng. Khi thåìi haûn baío häü quyãön âaî hãút, thç hån so våïi thåìi haûn baío häü quyãön taïc giaí. ÅÍ mäüt säú thäng qua hãû thäúng SMS hoàûc WAP. Giáúy pheïp sæí taïc pháøm âoï âæåüc xem laì “thuäüc såí hæîu cäng næåïc, quyãön liãn quan âæåüc baío häü trong voìng 20 duûng nhaûc chuäng thæåìng bao gäöm taïc pháøm saïng cäüng” (xem trang 46). nàm kãø tæì cuäúi nàm dæång lëch maì viãûc âënh hçnh taûo vaì phán phäúi caïc chuäng âån vaì âa ám. buäøi trçnh diãùn âæåüc thæûc hiãûn hoàûc buäøi phaït soïng Tuìy thuäüc vaìo phaïp luáût quäúc gia, mäüt säú âiãöu diãùn ra. Nhiãöu næåïc laûi baío häü quyãön liãn quan trong Caïc cäng cuû vaì hãû thäúng “quaín lyï quyãön trong khoaín âàûc biãût coï thãø âæåüc aïp duûng våïi mäüt säú loaûi suäút 50 nàm kãø tæì ngaìy cuäúi cuìng cuía nàm dæång mäi træåìng kyî thuáût sä”ú (DRM) (xem trang 26) taïc pháøm nháút âënh, âàûc biãût laì: lëch sau buäøi trçnh diãùn, âënh hçnh vaì phaït soïng. âoïng vai troì quan troüng trong viãûc quaín lyï træûc vaì âang tråí thaình mäüt thë træåìng ngaìy caìng tàng tuyãún viãûc mua baïn taïc pháøm ám nhaûc nhàòm chäúng · Taïc pháøm do ngæåìi laìm thuã taûo ra vaì taïc cuía viãûc sæí duûng ám nhaûc. Viãûc sæí duûng naìy âaî tråí laûi naûn sao cheïp láûu. Vê duû, cäng nghãû Fairplay cuía pháøm âæåüc taûo ra theo håüp âäöng (vê duû: thåìi w w w . w i p o . i n t / s m e / thaình mäüt hçnh thæïc caï nhán hoïa âiãûn thoaûi di âäüng Apple vaì Window Media cuía Microsoft âaî dæûng lãn haûn coï thãø laì 95 nàm kãø tæì ngaìy âæåüc cäng cuía baûn mäüt caïch haìi hæåïc vaì vui nhäün. Sæû phäø nhæîng raìo caín âäúi våïi ám nhaûc trong mäi træåìng kyî bäú hoàûc 120 nàm kãø tæì ngaìy âæåüc taûo ra); biãún cuía viãûc sæí duûng caïc nhaûc chuäng âaî cho tháúy thuáût säú âãø chuí såí hæîu quyãön taïc giaí âæåüc buì âàõp · Taïc pháøm cuía âäöng taïc giaí; sæû phäø biãún hån vaì täön taûi láu daìi hån mong âåüi âäúi våïi viãûc baïn caïc taïc pháøm ám nhaûc vaì vç ngàn · Taïc pháøm âiãûn aính; ban âáöu vaì âaî laìm cho hçnh thæïc sæí duûng ám nhaûc chàûn âæåüc viãûc sao cheïp trong mäi træåìng kyî thuáût · Taïc pháøm áøn danh hoàûc taïc pháøm buït danh; · Taïc pháøm nhiãúp aính hoàûc taïc pháøm nghãû ÅÍ mäüt säú næåïc, aính chuûp chè âæåüc baío häü trong thuáût æïng duûng (maì âäi khi coï thåìi haûn baío voìng 5 hoàûc 15 nàm kãø tæì ngaìy cäng bäú. häü ngàõn hån); Thæûc hiãûn: Lien Verbauwhede · Caïc taïc pháøm do chênh phuí taûo ra (mäüt säú 22 23
  14. 3. BAà O HÖÅ SÛÅ SAÁ N G TAÅ O NGUYÏN GÖË C Laâm thïë naâo àïí chûáng minh baån laâ chuã súã ÅÍ mäüt säú næåïc, baûn coï thãø theo âuäøi vuû kiãûn Laâm thïë naâo àïí baão höå taác phêím cuãa baån dûúái hûäu quyïìn taác giaã? xám phaûm quyãön taïc giaí mäüt caïch hiãûu quaí daång àiïån tûã hoùåc kyä thuêåt söë? Baån phaãi laâm gò àïí àûúåc baão höå quyïìn taác Hãû thäúng baío häü khäng âoìi hoíi thæûc hiãûn báút kyì thuí tuûc hån nãúu baûn âaî âàng kyï taïc pháøm taûi cå quan Caïc taïc pháøm dæåïi daûng âiãûn tæí hoàûc kyî thuáût säú (vê giaã vaâ quyïìn liïn quan? naìo coï thãø âàût ra mäüt säú khoï khàn khi baûn muäún thæûc quyãön taïc giaí quäúc gia. Vç thãú, åí nhæîng næåïc duû nhæ âéa CD, DVD, vàn baín, ám nhaûc, phim aính Quyãön taïc giaí vaì quyãön liãn quan âæåüc baío häü maì thi quyãön trong træåìng håüp coï tranh cháúp. Tháût váûy, naìy læûa choün âàng kyï træåïc luän âæåüc khuyãún træûc tuyãún) âàûc biãût dãù bë xám phaûm vç caïc hçnh thæïc khäng cáön báút cæï thuí tuûc chênh thæïc naìo. Mäüt taïc nãúu ai âoï noïi ràòng baûn âaî sao cheïp taïc pháøm cuía hoü, khêch. naìy ráút dãù bë sao cheïp vaì truyãön qua Internet, maì pháøm seî tæû âäüng âæåüc baío häü ngay khi noï ra âåìi baûn laìm thãú naìo âãø chæïng minh mçnh laì taïc giaí âáöu · Baûn coï thãø näüp læu baín sao taïc pháøm cuía baûn cháút læåüng laûi khäng bë giaím âaïng kãø. Caïc biãûn phaïp maì khäng cáön âàng kyï, näüp læu, näüp lãû phê hay báút tiãn? Baûn coï thãø taûo ra mäüt säú bàòng chæïng ràòng mçnh cho ngán haìng hoàûc luáût sæ. Hoàûc, baûn coï âæåüc nãu åí trãn nhæ âàng kyï hoàûc näüp læu taûi cå cæï yãu cáöu naìo khaïc vãö màût thuí tuûc, màûc duì mäüt säú laì taïc giaí cuía taïc pháøm taûi mäüt thåìi âiãøm naìo âoï âãø thãø tæû gæíi cho mçnh mäüt baín sao taïc pháøm quan quyãön taïc giaí quäúc gia cuîng âæåüc aïp duûng cho næåïc yãu cáöu taïc pháøm âoï phaíi âæåüc âënh hçnh phoìng ngæìa. Vê duû: cuía baûn trong phong bç kên thäng qua mäüt nhæîng loaûi taïc pháøm naìy. trong mäüt säú daûng váût liãûu nháút âënh (xem trang 12 · Mäüt säú næåïc coï cå quan quyãön taïc giaí nhàòm dëch vuû bæu chênh âàûc biãût (sao cho coï thãø taûo åí trãn). ra dáúu hiãûu vãö ngaìy roî raìng trãn phong bç), vaì Khi doanh nghiãûp cung cáúp taïc pháøm âaî âæåüc baío cho pheïp näüp læu vaì/hoàûc âàng kyï taïc pháøm miãùn phê (xem Phuû luûc II danh saïch trang web giæî nguyãn phong bç âoï kãø tæì khi nháûn âæåüc. häü quyãön taïc giaí theo hçnh thæïc træûc tuyãún thç cuía caïc cå quan Baín quyãön taïc giaí caïc næåïc). Tuy nhiãn, khäng phaíi táút caí caïc næåïc âãöu nhæîng taïc pháøm naìy thæåìng laì âäúi tæåüng cuía mäüt Viãûc laìm naìy seî taûo ra bàòng chæïng vãö sæû täön taûi cháúp nháûn thæûc tiãùn naìy laì mäüt bàòng chæïng coï “håüp âäöng nhàõp chuäüt” (coìn âæåüc goüi laì håüp cuía mäüt yãu cáöu baío häü quyãön taïc giaí coï càn cæï. giaï trë. âäöng click-wrap) âãø haûn chãú nhæîng haình vi maì · Caïc taïc pháøm âæåüc cäng bäú seî âæåüc âaïnh dáúu ngæåìi sæí duûng coï thãø thæûc hiãûn âäúi våïi taïc pháøm. bàòng mäüt thäng baïo vãö quyãön taïc gia.í Nhæîng giåïi haûn nhæ váûy seî haûn chãú âaïng kãø viãûc sæí (xem trang 29) duûng âäúi våïi mäüt ngæåìi sæí duûng vaì chè cho pheïp Baão vïå quyïìn taác giaã àöëi vúái caác saãn phêím àa · Täút hån hãút laì baûn nãn âaïnh dáúu taïc pháøm cuía ngæåìi âoï âoüc/nghe mäüt baín sao duy nháút. Viãûc taïi phûúng tiïån mçnh bàòng nhæîng hãû thäúng säú nháûn daûng phán phäúi hoàûc taïi sæí duûng nhçn chung laì bë cáúm. Mäüt saín pháøm “âa phæång tiãûn” âiãøn hçnh bao gäöm chuáøn, vê duû: säú saïch theo tiãu chuáøn quäúc tãú mäüt säú taïc pháøm thæåìng âæåüc kãút håüp våïi nhau w w w . w i p o . i n t / s m e / (ISBN) daình cho caïc loaûi saïch; maî ghi ám Ngoaìi ra, nhiãöu doanh nghiãûp sæí duûng caïc biãûn trong mäüt saín pháøm âënh hçnh duy nháút, nhæ âéa theo tiãu chuáøn quäúc tãú (ISRC) âäúi våïi caïc phaïp cäng nghãû âãø baío vãû quyãön taïc giaí âäúi våïi caïc maïy vi tênh hoàûc âéa quang. Caïc saín pháøm âa baín ghi ám; maî taïc pháøm ám nhaûc theo tiãu taïc pháøm kyî thuáût säú. Nhæîng biãûn phaïp naìy thæåìng phæång tiãûn bao gäöm troì chåi vi-âi-ä, ki-äút thäng Mäùi näüi dung âãöu âæåüc baío häü theo caïc quyãön chuáøn quäúc tãú (ISWC) âäúi våïi caïc taïc pháøm âæåüc goüi chung laì cäng cuû vaì hãû thäúng “Quaín lyï tin vaì caïc trang web tæång taïc. Caïc näüi dung coï thãø riãng. Ngoaìi ra, tuyãøn táûp hoàûc sæû kãút håüp caïc taïc ám nhaûc thuäüc caïc thãø loaûi chëu sæû kiãøm soaït quyãön trong mäi træåìng kyî thuáût sä”ú (DRM). kãút håüp trong mäüt saín pháøm âa phæång tiãûn nhæ pháøm âa phæång tiãûn coï thãø âaût âæåüc baío häü quyãön cuía caïc täø chæïc quaín lyï táûp thãø; maî säú caïc taïc Caïc phæång phaïp naìy âæåüc sæí duûng âãø xaïc âënh, ám nhaûc, vàn baín, tranh aính, bäü sæu táûp caïc hçnh taïc giaí nãúu quaï trçnh naìy taûo ra mäüt taïc pháøm coï pháøm nghe nhçn theo tiãu chuáøn quäúc tãú theo doîi hoàûc thæûc hiãûn viãûc cho pheïp vaì caïc âiãöu máùu, âäö hoüa, pháön mãöm vaì caïc âoaûn phim. tênh nguyãn gäúc. (ISAN) âäúi våïi caïc taïc pháøm nghe nhçn; v.v.… kiãûn thäng qua caïc cäng cuû âiãûn tæí vaì trong suäút thåìi gian taïc pháøm âæåüc baío häü. 24 25
  15. Coï hai biãûn phaïp âãø caïc cäng cuû vaì hãû thäúng DRM Thäng tin vãö quaín lyï quyãön: âæåüc thu tháûp. Mäüt dëch vuû gàõn tem thåìi gian Caïc biãûn phaïp baío vãû quyãön taïc giaí bàòng coï thãø häù tråü viãûc kiãøm soaït quyãön taïc giaí âäúi våïi Coï nhiãöu caïch âãø xaïc âënh taïc pháøm âæåüc baío häü chuyãn nghiãûp coï thãø âæåüc cung cáúp âãø chæïng cäng nghãû (TPM) caïc taïc pháøm kyî thuáût säú: quyãön taïc giaí cuía baûn: nháûn thåìi âiãøm mäüt taïc pháøm âæåüc taûo ra. Nhiãöu doanh nghiãûp æa thêch sæí duûng cäng nghãû âãø · Caïc hoüa tiãút kyî thuáût säú chçm sæí duûng chè cho pheïp nhæîng khaïch haìng âaî cháúp nháûn âiãöu · Ghi roî trãn taïc pháøm kyî thuáût säú nhæîng thäng · Baûn coï thãø gàõn nhaîn cho taïc pháøm kyî thuáût pháön mãöm âãø gàõn thäng tin vãö quyãön taïc giaí khoaín vaì âiãöu kiãûn nháút âënh cho viãûc sæí duûng caïc tin vãö sæû baío häü quyãön taïc giaí, chuí såí hæîu v.v., säú, vê duû thäng baïo vãö quyãön taïc giaí hoàûc dáúu vaìo chênh caïc taïc pháøm kyî thuáût säú. Caïc hoüa taïc pháøm cuía hoü måïi âæåüc tiãúp cáûn våïi caïc taïc pháøm nhæîng thäng tin âæåüc goüi laì “thäng tin quaín hiãûu caính baïo nhæ “Chè âæåüc pheïp taïi baín vç tiãút kyî thuáût säú chçm coï thãø åí daûng hæîu hçnh, naìy. Caïc biãûn phaïp coï thãø bao gäöm: lyï quyãön”; vaì muûc âêch phi thæång maûi”. Viãûc gàõn caïc thäng nhçn tháúy âæåüc, giäúng nhæ taûo ra mäüt thäng · Thæûc hiãûn “caïc biãûn phaïp baío vãû bàòng baïo vãö quyãön taïc giaí taûi mäùi trang trong trãn baïo bãn lãö cuía mäüt bæïc aính hoàûc coï thãø âæåüc · Maî hoïa thæåìng âæåüc sæí duûng âãø baío vãû caïc cäng nghã”û (TPM) nhàòm giuïp kiãøm soaït (cho web cuía doanh nghiãûp, trong âoï nãu ra âiãöu gàõn trong toaìn bäü dæî liãûu khi caïc dæî liãûu âoï saín pháøm pháön mãöm, baín ghi ám, taïc pháøm pheïp hoàûc tæì chäúi) viãûc tiãúp cáûn hoàûc sæí duûng kiãûn âäúi våïi viãûc sæí duûng näüi dung coï trãn âæåüc in trãn giáúy coï hoüa tiãút chçm. Thäng nghe nhçn træåïc viãûc sæí duûng traïi pheïp. Vê duû, taïc pháøm kyî thuáût säú. Khi âæåüc sæí duûng våïi caïc trang web âoï laì mäüt biãûn phaïp täút. thæåìng, dáúu hiãûu naìy âæåüc gàõn sao cho khäng khi mäüt khaïch haìng taíi mäüt taïc pháøm xuäúng, loaûi taïc pháøm âæåüc baío häü quyãön taïc giaí khaïc · Hãû thäúng nháûn biãút taïc pháøm kyî thuáût säú bë phaït hiãûn trong quaï trçnh sæí duûng thäng pháön mãöm DRM coï thãø liãn hãû våïi ngán haìng kyï nhau, TPM coï thãø giuïp kiãøm soaït âæåüc khaí (DOI) laì hãû thäúng nháûn biãút caïc taïc pháøm âæåüc thæåìng. Trong khi caïc hoüa tiãút coï thãø nhçn tháúy quyî (mäüt täø chæïc quaín lyï quyãön taïc giaí vaì quyãön nàng xem, nghe, sæía chæîa, ghi ám, trêch dáùn, baío häü quyãön taïc giaí trong mäi træåìng kyî thuáût âæåüc naìy ráút hæîu êch trong viãûc ngàn chàûn xám liãn quan) âãø thu xãúp viãûc thanh toaïn, giaíi maî dëch, læîu giæî trong mäüt gian nháút âënh, chuyãøn säú. DOI laì caïc âuäi/tãn kyî thuáût säú âæåüc gàõn phaûm, nhæîng dáúu hiãûu khäng nhçn tháúy âæåüc tãûp tin vaì chuyãøn “maî khoïa” riãng biãût - vê duû tiãúp, sao cheïp, in v.v… cuía ngæåìi sæí duûng, lãn taïc pháøm kyî thuáût säú âãø sæí duûng trãn laûi ráút hæîu êch trong viãûc chæïng minh sæû âaïnh mäüt máût kháøu - cho khaïch haìng âãø xem hoàûc phuì håüp våïi phaïp luáût quyãön taïc giaí vaì quyãön Internet. Chuïng âæåüc sæí duûng âãø cung cáúp càõp vaì tçm ra dáúu vãút viãûc sæí duûng træûc tuyãún nghe taïc pháøm âæåüc baío häü. liãn quan hiãûn haình. TPM cuîng baío âaím sæû thäng tin hiãûn taûi, bao gäöm thäng tin vãö âëa chè taïc pháøm âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. baío máût, an toaìn vaì toaìn veûn cuía taïc pháøm. coï thãø tçm tháúy taïc pháøm trãn Internet. Thäng tin vãö taïc pháøm kyî thuáût säú coï thãø thay âäøi theo thåìi gian, bao gäöm âëa chè coï thãø tçm tháúy taïc Caïc doanh nghiãûp sæí duûng taïc pháøm kyî thuáût Lûu yá khi sûã duång TPM w w w . w i p o . i n t / s m e / Lûåa choån caác cöng cuå DRM phuâ húåp pháøm, nhæng DOI seî khäng thay âäøi. (xin xem säú cuía ngæåìi khaïc cuîng âæåüc khuyãún khêch âaût Caïc doanh nghiãûp cung cáúp taïc pháøm kyî Coï ráút nhiãöu kyî thuáût âæåüc sæí duûng âãø giaím khaí www.doi.org). âæåüc giáúy pheïp hoàûc sæû cho pheïp sæí duûng cáön thiãút thuáût säú coï thãø xem xeït viãûc aïp duûng TPM nãúu nàng xám phaûm quyãön taïc giaí thäng qua viãûc aïp · Tem thåìi gian laì mäüt nhaîn hiãûu âæåüc gàõn vaìo âãø sæí duûng cho muûc âêch mong muäún (bao gäöm cáön phaíi chäúng laûi haình vi sao cheïp vaì phán phäúi duûng caïc cäng cuû vaì hãû thäúng DRM. Mäùi kyî thuáût taïc pháøm kyî thuáût säú âãø cho biãút tçnh traûng cuía quyãön cho pheïp giaíi maî taïc pháøm âæåüc baío häü, nãúu traïi pheïp caïc taïc pháøm kyî thuáût säú. Tuy nhiãn, viãûc âãöu coï âiãøm maûnh vaì âiãøm yãúu cuîng nhæ chi phê taïc pháøm taûi mäüt thåìi âiãøm nháút âënh. Thåìi gian cáön). Âiãöu naìy laì vç doanh nghiãûp hay caï nhán phaï aïp duûng TPM phaíi âæåüc cán âäúi våïi nhæîng váún âãö âãø âaût âæåüc, têch håüp vaì duy trç laì khaïc nhau. Viãûc laì yãúu täú âàûc biãût quan troüng khi chæïng minh våî hãû thäúng TPM vaì sau âoï sæí duûng taïc pháøm âæåüc khaïc. Vê duû, khäng nãn sæí duûng TPM theo caïch maì læûa choün mäüt kyî thuáût cuû thãø âæåüc xaïc âënh täút nháút haình vi xám phaûm quyãön taïc giaí: khi mäüt bæïc baío häü coï thãø phaíi chëu traïch nhiãûm vãö haình vi vi seî vi phaûm phaïp luáût liãn quan nhæ phaïp luáût baío chênh laì thäng qua sæû âaïnh giaï cuía baûn vãö mæïc âäü thæ âiãûn tæí âæåüc gæíi âi, khi mäüt håüp âäöng âæåüc phaûm luáût chäúng phaï våî hãû thäúng TPM, cuîng nhæ kyï kãtú vaì khi saní phámø trê tuãû âæåcü taoû ra hoàcû máût, phaïp luáût baío vãû ngæåìi tiãu duìng hoàûc luáût ruíi ro liãn quan âãún viãûc sæí duûng taïc pháøm. haình vi xám phaûm quyãön taïc giaí. (xem trang 49). âæåcü chènh sæaí hoàcû khi bànòg chænïg kyî thuátû säú chäúng caïc hoaût âäüng chäúng caûnh tranh. 26 27
  16. · ÅÍ hçnh thæïc âån giaín nháút, mäüt hãû thäúng khoaíng thåìi gian nháút âënh. Baån coá àûúåc sûå baão höå naâo úã nûúác ngoaâi? Viïåc thöng baáo vïì quyïìn taác giaã coá bùæt buöåc khöng? kiãøm soaït truy cáûp vaì truy cáûp coï âiãöu · Chè cäng bäú nhæîng taïc pháøm cháút læåüng Háöu hãút caïc næåïc âãöu laì thaình viãn cuía mäüt hay ÅÍ háöu hãút caïc næåïc, viãûc baío häü taïc pháøm khäng âoìi kiãûn giuïp kiãøm tra maî nháûn daûng cuía ngæåìi sæí tháúp. Vê duû, doanh nghiãûp coï thãø âæa caïc bæïc mäüt säú âiãöu æåïc quäúc tãú âãø âaím baío ràòng, bãn hoíi mäüt “thäng baïo vãö quyãön taïc gia"í . Tuy duûng, caïc tãûp tin chæïa taïc pháøm vaì caïc âàûc tranh hoàûc hçnh aính khaïc lãn trang web cuía hoü caûnh nhæîng váún âãö khaïc, mäüt taïc pháøm coï baín nhiãn, täút hån hãút laì haîy gàõn mäüt thäng baïo lãn hoàûc quyãön (âoüc, thay âäøi, thæûc thi,..) maì mäùi ngæåìi våïi âáöy âuí caïc thäng tin âuí chi tiãút âãø xaïc âënh quyãön âæåüc saïng taûo åí mäüt næåïc seî âæåüc tæû âäüng liãn quan âãún taïc pháøm cuía mçnh vç noï nhàõc nhåí sæí duûng seî coï khi sæí duûng mäüt taïc pháøm nháút xem liãûu chuïng coï hæîu êch hay khäng, vê duû baío häü åí táút caí caïc næåïc thaình viãn cuía ngæåìi âoüc ràòng taïc pháøm naìy âæåüc baío häü quyãön taïc âënh. Chuí såí hæîu mäüt taïc pháøm kyî thuáût säú coï caïch thæïc bäú cuûc mäüt âoaûn quaíng caïo nhæng nhæîng âiãöu æåïc âo.ï Âiãöu æåïc quäúc tãú quan giaí vaì chè roî chuí såí hæîu quyãön. Viãûc chè dáùn nhæ váûy thãø truy cáûp taïc pháøm bàòng nhiãöu caïch. Vê duû, troüng nháút vãö quyãön taïc giaí laì Cäng æåïc Berne seî hæîu êch cho nhæîng ngæåìi muäún coï âæåüc sæû cho laûi khäng âuí cuû thãø vaì cháút læåüng âãø cho pheïp mäüt taìi liãûu coï thãø âoüc âæåüc nhæng khäng in vãö baío häü caïc taïc pháøm vàn hoüc vaì nghãû pheïp coï træåïc âãø sæí duûng taïc pháøm cuía baûn. Viãûc taïi baín trãn mäüt cuäún taûp chê. âæåüc hoàûc chè coï thãø sæí duûng âæåüc trong mäüt thuáût (xem phuû luûc III). Nãúu baûn laì cäng dán hoàûc gàõn mäüt thäng baïo vãö quyãön taïc giaí laì mäüt biãûn cæ dán mäüt næåïc thaình viãn cuía Cäng æåïc Berne phaïp baío vãû tiãút kiãûm chi phê. Viãûc naìy khäng âoìi (xem danh saïch thaình viãn åí phuû luûc III) hoàûc nãúu hoíi mäüt khoaín phê âaïng kãø naìo maì coìn mang laûi sæû Nghiïn cûáu tònh huöëng Memory Computaction Cäng ty Memory âàng kyï pháön mãöm våïi caïc cå baûn cäng bäú taïc pháøm cuía mçnh åí mäüt trong tiãút kiãûm chi phê bàòng caïch ngàn chàûn nhæîng ngæåìi Cuìng våïi sæû kiãûn phiãn baín Office XP âæåüc âæa ra quan quyãön taïc giaí åí caïc næåïc maì cäng ty naìy hoaût nhæîng næåïc thaình viãn thç taïc pháøm cuía baûn seî tæû khaïc sao cheïp taïc pháøm cuía baûn, cuîng nhæ taûo thë træåìng åí New York vaìo nàm 2001, Microsoft âäüng âæåüc hæåíng mæïc baío häü quyãön taïc giaí âæåüc thuáûn låüi cho quaï trçnh cáúp pheïp træåïc thäng qua âäüng vaì åí caïc næåïc maì caïc cå quan quyãön taïc giaí cuîng cäng bäú mäüt pháön mãöm måïi laì Memory cáúp theo quy âënh cuía Cäng æåïc Bern åí táút caí caïc viãûc xaïc âënh chuí såí hæîu quyãön taïc giaí mäüt caïch dãù cho pheïp âàng kyï quyãön taïc giaí mäüt caïch tæû Conty, mäüt chæång trçnh kãú toaïn daình cho doanh næåïc thaình viãn khaïc cuía Cäng æåïc naìy. daìng hån. nguyãûn. nghiãûp coï thãø têch håüp våïi Office XP. Pháön mãöm âæåüc taûo ra båíi Memory Computaction (viãút tàõt laì Tuy nhiãn, baín cháút cuía viãûc baío häü quyãön taïc giaí Tæång tæû, åí mäüt säú hãû thäúng phaïp phaïp luáût, âàûc Cäng ty Memory yï thæïc âæåüc ràòng viãûc xám phaûm Memory), mäüt cäng ty pháön mãöm nhoí cuía Uruguay: biãût laì åí Hoa Kyì, viãûc gàõn mäüt thäng baïo coï giaï trë quyãön såí hæîu trê tuãû, âàûc biãût laì sao cheïp láûu pháön coï tênh laînh thä.ø Vç thãú, taïc pháøm cuía baûn chè âæåüc baío häü quyãön taïc giaí nãúu âaïp æïng caïc yãu coï nghéa ràòng mäüt ngæåìi coï haình vi xám phaûm âæåüc mãöm diãùn ra thæåìng xuyãn, vaì do âoï, hoü âaî xáy cáöu cuía phaïp luáût vãö quyãön taïc giaí åí næåïc cho laì âaî biãút roî vãö tçnh traûng quyãön taïc giaí cuía taïc dæûng mäüt chiãún læåüc song song âãø baío vãû saín Memory Conty âaïnh giaï mäüt caïch coï hãû thäúng caïc pháøm. Kãút quaí laì, toìa aïn seî truy cæïu traïch nhiãûm pháøm cuía mçnh. Âáöu tiãn, Cäng ty Memory âaî têch liãn quan. Vç váûy, khi taïc pháøm cuía baûn tæû âäüng w w w . w i p o . i n t / s m e / phæång phaïp cáön thiãút âãø baío vãû, quaín lyï vaì thæûc ngæåìi âoï vç haình vi cäú yï xám phaûm. Haình vi naìy håüp vaìo pháön mãöm cuía mçnh mäüt loaût cå chãú âæåüc baío häü quyãön taïc giaí åí nhiãöu næåïc (theo caïc thi caïc quyãön sao cho âaût âæåüc nhæîng kãút quaí kinh phaíi chëu hçnh phaût cao hån so våïi haình vi xám cäng nghãû nhàòm ngàn chàûn viãûc sao cheïp pháön âiãöu æåïc quäúc tãú), thç baûn váùn seî coï mäüt hãû thäúng doanh täút nháút coï thãø tæì quyãön såí hæîu. Mäùi baín sao phaûm do vä yï. mãöm mäüt caïch dãù daìng. Thæï hai, Memory táûp trung baío häü quyãön taïc giaí riãng biãût åí tæìng næåïc, maì hãû cuía pháön mãöm Memory Conty âãöu bao gäöm giáúy vaìo cháút læåüng cuía caïc dëch vuû sau baïn haìng vaì thäúng cuía mäùi næåïc laì khaïc nhau âaïng kãø. pheïp cho ngæåìi sæí duûng, trong âoï chè roî ràòng vaìo sæû âäøi måïi liãn tuûc âäúi våïi caïc phiãn baín pháön mãöm âæåüc giaí baío häü båíi phaïp luáût vãö måïi cho saín pháøm cuía mçnh âãø phán phäúi cho quyãön taïc giaí vaì nghiãm cáúm viãûc sao cheïp hoàûc taïi khacïh hanìg håpü phapï, tæì âo,ï cacï khacïh hanìg cuaí hoü baín mäüt pháön hay toaìn bäü pháön mãöm cho báút kyì seî æa chuänüg vaì camí nhánû âæåcü giaï trë cuaí viãcû mua muûc âêch naìo træì mäüt baín sao læu dæû phoìng âãø häù phánö mãm ö håpü phapï so våiï phánö mãm ö sao chepï láuû. tråü viãûc sæí duûng pháön mãöm âoï. 28 29
  17. Khäng coï quy âënh chênh thæïc naìo vãö viãûc gàõn Âäúi våïi mäüt taïc pháøm âæåüc cáûp nháût thæåìng xuyãn, 4. CHUÃ SÚÃ HÛÄ U QUYÏÌ N TAÁ C GIAÃ Ai súã hûäu quyïìn nhên thên? thäng baïo lãn taïc pháøm cuía baûn. Thäng baïo coï thãø vê duû nhæ thäng tin trãn trang web, coï thãø gàõn lãn Quyãön nhán thán luän thuäüc vãö caï nhán ngæåìi saïng âæåüc viãút tay, âaïnh maïy, in hoàûc veî. Thäng baïo vãö âoï caí nàm xuáút baín âáöu tiãn âãún nay, vê duû 1998- Liïåu coá phaãi taác giaã luön luön laâ chuã súã hûäu taûo ra taïc pháøm (hoàûc ngæåìi thæìa kãú cuía taïc giaí). Tuy quyãön taïc giaí thæåìng bao gäöm: 2006, Cäng ty TNHH ABC. Täút hån hãút haîy bäø sung quyïìn taác giaã? nhiãn, nhæ âãö cáûp åí trãn, mäüt säú quyãön nhán thán coï · Tæì "quyãön taïc giaí", "copr." hay biãøu tæåüng cuía vaìo thäng baïo mäüt danh saïch caïc hoaût âäüng khäng YÏ nghéa cuía hai tæì “taïc giaí” vaì “chuí såí hæîu” thãø bë chäúi boí åí mäüt säú næåïc. quyãön taïc giaí ; âæåüc thæûc hiãûn nãúu khäng coï sæû cho pheïp. thæåìng dãù bë nháöm láùn. Taïc giaí cuía mäüt taïc pháøm · Nàm âáöu tiãn taïc pháøm âæåüc xuáút baín; vaì laì ngæåìi saïng taûo ra taïc pháøm. Nãúu taïc pháøm do Caïc cäng ty khäng coï quyãön nhán thán. Vê duû, nãúu · Tãn cuía chuí såí hæîu quyãön taïc giaí. Âäúi våïi baín ghi ám âæåüc baío häü quyãön taïc giaí, hai ngæåìi tråí lãn saïng taûo ra thç nhæîng ngæåìi saïng nhaì saín xuáút mäüt bäü phim laì mäüt cäng ty, khi âoï chè ngæåìi ta thæåìng sæí duûng kyï tæû “P” (viãút tàõt cuía tæì taûo ra taïc pháøm âæåüc coi laì âäöng taïc giaí. Váún âãö giaïm âäúc vaì nhaì viãút këch baín måïi coï quyãön nhán Vê duû: Quyãön taïc giaí 2006, Cäng ty TNHH ABC. phonogram baín ghi ám) trong voìng troìn hoàûc quyãön taïc giaí coï liãn quan âàûc biãût âãún caïc quyãön thán âäúi våïi bäü phim âoï. ngoàûc âån. Mäüt säú næåïc quy âënh phaíi coï biãøu nhán thán vaì âãø xaïc âënh ngaìy hãút haûn thåìi haûn Nãúu baûn chènh sæía âaïng kãø mäüt taïc pháøm, täút hån baío häü (xem trang 23). tæåüng vaì nàm âáöu tiãn xuáút baín caïc baín sao ghi ám hãút baûn nãn cáûp nháût thäng baïo vãö quyãön taïc giaí (vê duû, âéa CD hoàûc bàng tæì) âãø coï thãø âæåüc baío häü Ai súã hûäu taác phêím do ngûúâi laâm thuï taåo ra? bàòng caïch bäø sung thãm thäng tin vãö nàm chènh Chuí såí hæîu quyãön taïc giaí laûi laì mäüt váún âãö khaïc. ÅÍ mäüt säú næåïc, nãúu mäüt taïc pháøm do ngæåìi laìm thuã åí næåïc âoï. sæía. Vê duû "2000, 2002, 2004" âãø chè ra ràòng taïc Chuí såí hæîu quyãön taïc giaí âäúi våïi mäüt taïc pháøm laì taûo ra trong phaûm vi cäng viãûc cuía mçnh thç ngæåìi pháøm âæåüc saïng taïc vaìo nàm 2000, chènh sæía vaìo ngæåìi coï âäüc quyãön khai thaïc taïc pháøm, vê duû, sæí sæí duûng lao âäüng nghiãùm nhiãn laì chuí såí hæîu nàm 2002 vaì 2004. duûng, sao cheïp, baïn hoàûc taûo ra caïc taïc pháøm phaïi quyãön taïc giaí, træì khi coï thoía thuáûn khaïc. Nhæng sinh. Thäng thæåìng, quyãön taïc giaí âäúi våïi mäüt taïc khäng phaíi luïc naìo cuîng váûy. Theo phaïp luáût cuía pháøm ban âáöu thuäüc vãö ngæåìi thæûc sæû saïng taûo ra mäüt säú næåïc, viãûc chuyãøn nhæåüng quyãön cho ngæåìi taïc pháøm âoï, âæåüc goüi laì taïc giaí. Tuy nhiãn, khäng sæí duûng lao âäüng khäng tæû âäüng diãùn ra vaì coï thãø Baão höå quyïìn taác giaã àöëi vúái caác trang web Quyãön taïc giaí baío häü theo caïch thæïc cuû thãø, theo âoï phaíi næåïc naìo cuîng váûy vaì âàûc biãût laì trong caïc phaíi âæåüc quy âënh cuû thãø trong håüp âäöng lao âäüng. Trang web laì sæû kãút håüp cuía ráút nhiãöu taïc pháøm caïc yãúu täú khaïc nhau naìy âæåüc læûa choün vaì sàõp xãúp træåìng håüp sau: Trãn thæûc tãú, åí mäüt säú næåïc viãûc chuyãøn nhæåüng saïng taûo vê duû nhæ âäö hoüa, vàn baín, ám nhaûc, taïc âãø taûo nãn täøng thãø mäüt trang web. Âãø biãút thãm · Nãúu taïc pháøm do ngæåìi laìm thuã taûo ra nhæ quyãön taïc giaí trãn thæûc tãú phaíi âæåüc thæûc hiãûn âäúi w w w . w i p o . i n t / s m e / pháøm nghãû thuáût, tranh, aính, cå såí dæî liãûu, vi-âi-ä, thäng tin, xin haîy xem: mäüt pháön cäng viãûc cuía ngæåìi âoï; våïi mäùi taïc pháøm âæåüc baío häü quyãön taïc giaí âæåüc pháön mãöm maïy tênh, maî HTML âæåüc sæí duûng âãø www.wipo.int/sme/en/documents/business_ · Nãúu taïc pháøm taûo ra theo håüp âäöng hoàûc theo taûo ra trong mäúi quan hãû naìy. thiãút kãú trang web,v.v. Baín quyãön taïc giaí baío häü caïc Website.htm sæû âàût haìng âàûc biãût; hoàûc näüi dung trãn mäüt caïch riãng reî, vê duû, mäüt baìi baïo · Nãúu taïc pháøm âoï do nhiãöu ngæåìi taûo ra. trãn trang web cuîng coï thãø coï quyãön taïc giaí riãng. Cáön læu yï ràòng åí háöu hãút caïc næåïc, caïc thoía thuáûn håüp âäöng coï thãø sæía âäøi hoàûc xaïc âënh roî nhæîng kãút quaí chung âæåüc phaïp luáût quy âënh liãn quan âãún quyãön såí hæîu quyãön taïc giaí. 30 31
  18. Vê duû: Mäüt láûp trçnh viãn maïy tênh âæåüc mäüt cäng Ai súã hûäu quyïìn taác giaã àöëi vúái caác taác phêím Vê duû: Nãúu baûn thuã ngæåìi taûo ra chæång trçnh Ai súã hûäu quyïìn taác giaã àöëi vúái caác taác phêím ty thuã. Mäüt pháön cäng viãûc cuía anh ta laì saïng taûo àûúåc taåo ra theo húåp? quaíng caïo cho cäng ty baûn. Baûn dæû âënh sæí duûng do nhiïìu ngûúâi taåo ra? ra troì chåi vi-âi-ä trong giåì laìm viãûc bçnh thæåìng Nãúu mäüt taïc pháøm âæåüc taûo ra theo mäüt dëch vuû tæ chæång trçnh naìy âãø quaíng caïo cho saín pháøm måïi Yãu cáöu cå baín âäúi våïi váún âãö âäöng taïc giaí laì sæû vaì sæí duûng thiãút bë cuía cäng ty. Háöu hãút caïc næåïc váún hoàûc saïng taûo bãn ngoaìi theo mäüt håüp âäöng taûi mäüt cuäüc triãøn laîm thæång maûi. Theo phaïp luáût âoïng goïp cuía mäùi âäöng taïc giaí âãöu phaíi laì âäúi âãöu qui âënh quyãön kinh tãú âäúi våïi pháön mãöm âæåüc thç váún âãö laûi hoaìn toaìn khaïc. ÅÍ háöu hãút caïc næåïc, cuía háöu hãút caïc næåïc, cäng ty quaíng caïo seî âæåüc tæånüg cuaí quyãnö tacï gia.í Trong træån ì g håpü âänög tacï taûo ra naìy thuäüc vãö cäng ty. ngæåìi saïng taûo ra taïc pháøm seî såí hæîu quyãön taïc såí hæîu quyãön taïc giaí, træì khi coï thoía thuáûn khaïc. gia,í cacï quyãnö thæånìg âæåcü thæcû hiãnû dæaû trãn sæû thoaí giaí âäúi våïi taïc pháøm âæåüc taûo ra theo håüp âäöng Sau mäüt thåìi gian, baûn muäún sæí duûng caïc näüi dung thuánû giæaî cacï âänög tacï gia.í Nãuú khäng coï thoaí thuánû Tranh cháúp coï thãø naíy sinh khi ngæåìi laìm thuã thæûc naìy vaì ngæåìi âàût haìng chè âæåüc pheïp sæí duûng taïc cuía chæång trçnh quaíng caïo (thiãút kãú âäö hoüa, tranh thç cacï nguyãn tàcõ chung dæåiï âáy seî âæåcü apï dunûg: hiãûn mäüt pháön viãûc åí nhaì hoàûc sau giåì laìm viãûc pháøm theo nhæîng muûc âêch nháút âënh âæåüc quy aính hoàûc biãøu træng) trãn trang web måïi. Baûn seî hoàûc taûo ra taïc pháøm khäng thuäüc phaûm vi cäng âënh trong thoía thuáûn. Nhiãöu nhaì soaûn nhaûc, nhaì phaíi xin pheïp cäng ty quaíng caïo âãø sæí duûng caïc · Taïc pháøm chung. Khi hai hay nhiãöu taïc giaí viãûc thäng thæåìng. Âãø traïnh tranh cháúp, mäüt kinh nhiãúp aính, nhaì baïo tæû do, nhaì thiãút kãú âäö hoüa, láûp taìi liãûu coï baín quyãön cho viãûc sæí duûng måïi naìy. Såí nháút trê håüp nháút sæû âoïng goïp cuía hoü thaình sæû nghiãûm quyï baïu laì haîy yãu cáöu ngæåìi laìm thuã kyï trçnh viãn maïy tênh vaì nhaì thiãút kãú trang web thæûc dé coï viãûc naìy vç viãûc sæí duûng caïc taìi liãûu trãn caïc kãút håüp khäng thãø taïch råìi vaì phuû thuäüc láùn mäüt thoía thuáûn bàòng vàn baín quy âënh roî táút caí hiãûn cäng viãûc theo nguyãn tàõc naìy. Váún âãö vãö trang web khäng quy âënh trong håüp âäöng ban âáöu. nhau tæì nhiãöu sæû goïp riãng leí, khi âoï taïc pháøm nhæîng váún âãö liãn quan âãún quyãön taïc giaí coï thãø quyãön såí hæîu thæåìng naíy sinh khi sæí duûng chung ra âåìi. Vê duû, mäüt cuäún saïch giaïo khoa laì naíy sinh. laûi nhæîng taïc pháøm âæåüc taûo ra theo håüp Tuy nhiãn, coï mäüt säú ngoaûi lãû nhæ nhæîng bæïc aính mäüt taïc pháøm chung, trong âoï hai hay nhiãöu taïc âäöng våïi muûc âêch giäúng hoàûc khaïc nhau. âæåüc chuûp vç muûc âêch caï nhán, caïc bæïc tæåüng, taïc giaí âoïng goïp nhæîng näüi dung khaïc nhau âãø håüp pháøm âiãu khàõc, baín ghi ám, phim, .v.v. åí mäüt säú nháút thaình mäüt taïc pháøm duy nháút. Âäúi våïi taïc næåïc, bãn thuã taûo ra taïc pháøm seî laì ngæåìi såí hæîu pháøm chung, caïc taïc giaí coï âoïng goïp tråí thaình quyãön taïc giaí, træì khi coï thoía thuáûn khaïc. âäöng chuí såí hæîu cuía toaìn bäü taïc pháøm. Taác phêím àûúåc taåo ra cho Chñnh phuã Taác phêím cho thuï Phaïp luáût quyãön taïc giaí åí nhiãöu næåïc yãu cáöu ÅÍ mäüt säú næåïc, Chênh phuí seî såí hæîu nhæîng taïc ÅÍ mäüt säú næåïc, vê duû nhæ Hoa Kyì, phaïp luáût quyãön Trong mäúi quan hãû giæîa ngæåìi laìm thuã vaì ngæåìi phaíi coï sæû âäöng yï cuía táút caí caïc âäöng taïc giaí pháøm âæåüc saïng taûo ra vaì âæåüc cäng bäú láön âáöu taïc giaí quy âënh caïc taïc pháøm âæåüc goüi laì “taïc thuã viãûc thç täút hån hãút laì giaíi quyãút váún âãö såí hæîu khi thæûc hiãûn quyãön taïc giaí. ÅÍ nhæîng næåïc khaïc, tiãn dæåïi sæû chè âaûo hoàûc kiãøm soaït cuía mçnh, træì pháøm âæåüc taûo ra âãø cho thuã”. Mäüt taïc pháøm âæåüc w w w . w i p o . i n t / s m e / quyãön taïc giaí thäng qua mäüt thoía thuáûn bàòng báút kyì ai trong caïc âäöng såí hæîu cuîng coï thãø træåìng håüp coï thoía thuáûn khaïc bàòng vàn baín. Caïc taûo ra âãø cho thuã laì mäüt taïc pháøm do ngæåìi laìm vàn baín vaì nãn âæåüc tiãún haình træåïc khi tiãún haình khai thaïc taïc pháøm maì khäng cáön âãún sæû cho doanh nghiãûp nhoí saïng taûo ra taïc pháøm cho caïc cå thuã taûo ra trong phaûm vi cäng viãûc hoàûc âæåüc thoía thuã dëch vuû saïng taûo bãn ngoaìi. pheïp cuía caïc âäöng taïc giaí coìn laûi (nhæng phaíi quan, täø chæïc cuía chênh phuí cáön læu yï quy âënh naìy thuáûn theo håüp âäöng. Våïi mäüt taïc pháøm cho thuã, chia seí låüi nhuáûn thu âæåüc tæì viãûc sæí duûng âoï). vaì chuáøn bë thoía thuáûn quy âënh roî vãö chuí såí hæîu chuí såí hæîu quyãön taïc giaí laì ngæåìi âaî traí tiãön cho Mäüt thoía thuáûn bàòng vàn baín giæîa caïc taïc quyãön taïc giaí theo mäüt håüp âäöng bàòng vàn baín.. taïc pháøm âoï chæï khäng phaíi laì ngæåìi saïng taûo ra giaí hoàûc chuí såí hæîu thæåìng laì caïch täút nháút taïc pháøm. Ngæåìi âoï coï thãø laì mäüt cäng ty, mäüt täø trong thæûc tãú nhàòm xaïc âënh cuû thãø caïc váún âãö chæïc hoàûc mäüt caï nhán. vãö quyãön såí hæîu vaì sæí duûng taïc pháøm, quyãön sæía âäøi taïc pháøm, tiãúp thë vaì chia seí thu nháûp 32 33
  19. 5. LÚÅ I ÑCH TÛÂ QUYÏÌ N TAÁ C GIAÃ vaì sæû âaím baío trong viãûc chäúng laûi nhæîng haình vi Trãn thæûc tãú, viãûc phán biãût mäüt taïc pháøm chung våïi lam ì phim, quyãnö phatï sonïg tacï phám ø cho mätü âaiì phatï VAÂ CAÁ C QUYÏÌ N LIÏN QUAN xám phaûm quyãön taïc giaí. mäüt taïc pháøm táûp thãø hay mäüt taïc pháøm phaïi sinh thanh vaì quyãnö chuyãnø thãø tacï phám ø sang thãø loaiû këch · Taïc pháøm táûp thã.ø Nãúu caïc taïc giaí khäng coï khäng phaíi luïc naìo cuîng dãù daìng. Caïc taïc giaí cuía Baån taåo ra thu nhêåp tûâ caác taác phêím saáng cho mätü âoanì këch hoàcû mätü cäng ty truyãnö hçnh. yï âënh biãún taïc pháøm cuía hoü thaình mäüt taïc mäüt taïc pháøm chung thæåìng coï nhæîng âoïng goïp taåo nhû thïë naâo? pháøm chung vaì muäún nhæîng âoïng goïp cuía hoü mäüt caïch âäüc láûp vaì vaìo nhæîng thåìi âiãøm khaïc Nãúu cäng ty cuía baûn såí hæîu caïc quyãön taïc giaí cuía Coï nhiãuö cacïh thæång maiû hoaï cacï tacï phám ø sanïg taoû: âæåüc sæí duûng mäüt caïch riãng reî, thç khi âoï taïc nhau, vç thãú måïi coï taïc pháøm ra âåìi “såïm hån” vaì mäüt taïc pháøm, cäng ty cuía baûn tæû âäüng coï mäüt loaût · Âån giaín, baûn coï thãø baïn taïc pháøm âæåüc baío pháøm seî âæåüc coi laì “taïc pháøm táûp thãø”. Vê duû “muäün hån”. ÅÍ háöu hãút caïc næåïc, chênh yï caïc âäüc quyãön. Âiãöu naìy nghéa laì chè cäng ty cuía häü quyãön taïc giaí, hoàûc taûo ra caïc baín sao vaì vãö taïc pháøm táûp thãø laì mäüt chiãúc âéa CD, gäöm muäún cuía caïc âäöng taïc giaí ràòng coï tråí thaình baûn måïi coï quyãön sao cheïp taïc pháøm âæåüc baío häü, baïn caïc baín sao âoï; trong caí hai caïch trãn, nhiãöu baìi haït cuía caïc taïc giaí khaïc nhau hoàûc taïc giaí chung hay khäng seî quyãút âënh taïc baïn hay cho thuã caïc baín sao cuía taïc pháøm, soaûn baûn váùn såí hæîu toaìn bäü hoàûc pháön låïn caïc pháøm âoï seî laì taïc pháøm chung, taïc pháøm mäüt cuäún taûp chê coï nhiãöu baìi viãút cuía caïc nhaì thaío caïc taïc pháøm phaïi sinh, biãøu diãùn hoàûc trçnh quyãön phaït sinh tæì viãûc såí hæîu quyãön taïc giaí táûp thãø hay taïc pháøm phaïi sinh. Âäöng taïc giaí baïo tæû do. Trong træåìng håüp âoï, mäùi taïc giaí baìy taïc pháøm træåïc cäng chuïng, vaì thæûc hiãûn caïc (xem âoaûn tiãúp theo); yãu cáöu yï âënh hay khäng coï yï âënh taûo ra mäüt taïc seî såí hæîu quyãön taïc giaí cuía caïc pháön haình vi tæång tæû khaïc. Nãúu ngæåìi khaïc muäún sæí · Baûn coï thãø cho pheïp mäüt ngæåìi khaïc âoï sao pháøm chung, hai hay nhiãöu taïc giaí taûo ra caïc taïc maì hoü saïng taûo ra. duûng hoàûc thæång maûi hoïa caïc taïc pháøm coï baín cheïp hoàûc sæí duûng taïc pháøm. Viãûc naìy coï thãø pháøm khäng thãø taïch råìi hoàûc phuû thuäüc seî taûo ra · Taïc pháøm phaïi sinh. Taïc pháøm phaïi sinh laì quyãön cuía baûn thç cäng ty cuía baûn coï thãø li-xàng thæûc hiãûn âæåüc thäng qua li-xàng caïc quyãön mäüt taïc pháøm phaïi sinh hoàûc taïc pháøm táûp thãø. taïc pháøm âæåüc taûo ra dæûa trãn mäüt hay nhiãöu hoàûc baïn mäüt pháön cuía mäüt pháön, nhiãöu pháön kinh tãú âäúi våïi taïc pháøm cuía baûn; vaì taïc pháøm âaî coï sàôn, nhæ mäüt baín dëch, caíi biãn hoàûc toaìn bäü âäüc quyãön âãø âäøi láúy mäüt khoaín thuì · Baûn coï thãø baïn (chuyãøn nhæåüng) toaìn bäü baín nhaûc, baín sao taïc pháøm nghãû thuáût, lao. Viãûc thanh toaïn coï thãø âæåüc thæûc hiãûn mäüt hoàûc mäüt pháön quyãön taïc giaí âäúi våïi taïc chuyãøn thãø thaình këch baín hoàûc thaình mäüt bäü hoàûc nhiãöu láön. Thæåìng thç viãûc naìy seî mang laûi pháøm cuía baûn. phim. Viãûc taûo ra taïc pháøm phaïi sinh laì âäüc cho doanh nghiãûp cuía baûn nhiãöu låüi nhuáûn hån so quyãön cuía chuí såí hæîu quyãön taïc gia.í våïi viãûc træûc tiãúp khai thaïc båíi ngæåìi taûo ra, taïc giaí Nïëu baán taác phêím cuãa mònh, liïåu baån coá mêët (xem trang 15). Tuy nhiãn, mäüt taïc pháøm phaïi hoàûc chuí såí hæîu quyãön. quyïìn àöëi vúái taác phêím khöng? sinh coï thãø âæåüc baío häü quyãön taïc giaí mäüt Quyãön taïc giaí khaïc våïi quyãön såí hæîu âäúi tæåüng hæîu w w w . w i p o . i n t / s m e / caïch âäüc láûp, duì váûy, quyãön taïc giaí chè aïp Caïc âäüc quyãön coï thãø chia, taïch, li-xàng hoàûc baïn hçnh maì taïc pháøm âæåüc âënh hçnh trãn âoï. Viãûc âån duûng âäúi våïi nhæîng näüi dung mang tênh cho ngæåìi khaïc bàòng moüi phæång thæïc baûn coï thãø thuáön baïn taïc pháøm âæåüc baío häü baín quyãön (vê duû Bäü phim Máût maî Da Vinci laì mäüt taïc pháøm phaïi sinh nguyãn gäúc cuía caïc taïc pháøm phaïi sinh. cuía cuäún saïch Máût maî Da Vinci. Vç váûy, taïc giaí cuía bäü nghé ra. Do âoï, caïc quyãön naìy coï thãø âæåüc baïn nhæ chæång trçnh maïy tênh hoàûc baín thaío) khäng tæû phim Máût maî Da Vinci phaíi âæåüc sæû cho pheïp cuía taïc hoàûc li-xàng coï giåïi haûn vãö laînh thäø, thåìi gian, khu âäüng chuyãøn quyãön taïc giaí cho ngæåìi mua. Nhçn giaí Dan Brown âãø saín xuáút vaì phán phäúi bäü phim. væûc thë træåìng, ngän ngæî (dëch), phæång tiãûn chung, quyãön taïc giaí cuía mäüt taïc pháøm váùn truyãön thäng hoàûc näüi dung. Vê duû, mäüt chuí såí hæîu thuäüc vãö taïc giaí træì khi taïc giaí chuyãøn quyãön taïc giaí coï thãø chuyãøn nhæåüng hoaìn toaìn nhæåüng dæït khoaït cho ngæåìi mua bàòng vàn quyãön taïc giaí cuía mäüt taïc pháøm hay baïn quyãön baín. phaït haình cho mäüt nhaì xuáút baín, quyãön laìm phim cho mäüt cäng ty 34 35
  20. Tuy nhiãn, åí mäüt säú næåïc, nãúu baûn baïn baín sao Sûå khaác nhau giûäa li-xùng àöåc quyïìn vaâ Àiïìu gò xaãy ra khi baån baán quyïìn taác giaã ÅÍ mäüt säú it caïc næåïc, quyãön taïc giaí khäng thãø bë hoàûc baín gäúc cuía taïc pháøm (vê duû nhæ mäüt bæïc khöng àöåc quyïìn laâ gò? cuãa mònh? chuyãøn nhæåüng hoaìn toaìn. Ngoaìi ra, xin nhåï ràòng tranh), baûn coï thãø máút âi mäüt säú âäüc quyãön trong Mäüt li-xàng coï thãø laì âäüc quyãön hoàûc khäng âäüc Mäüt biãûn phaïp thay thãú cho li-xàng laì baïn quyãön chè coï thãø chuyãøn nhæåüng caïc quyãön kinh tãú vç caïc quyãön taïc giaí. Vê duû, ngæåìi mua baín sao coï thãø quyãön. Nãúu baûn cáúp li-xàng âäüc quyãön, chè mäüt taïc giaí âäúi våïi taïc pháøm cuía baûn cho ngæåìi khaïc quyãön nhán thán luän luän gàõn liãön våïi taïc giaí (xem coï quyãön âënh âoaût âäúi våïi baín sao taïc pháøm, mçnh ngæåìi nháûn li-xàng coï quyãön sæí duûng taïc vaì ngæåìi naìy seî tråí thaình chuí såí hæîu måïi cuía trang 17). chàóng haûn baïn hoàûc chuyãøn giao baín sao naìy (xem pháøm dæåïi caïc hçnh thæïc quy âënh trong li-xàng. ÅÍ quyãön taïc giaí. Thuáût ngæî chuyãn män mä taí viãûc thãm pháön “baïn láön âáöu” åí trang 15). Quyãön naìo háöu hãút caïc næåïc, li-xàng âäüc quyãön phaíi âæåüc chuyãøn giao quyãön såí hæîu naìy laì “chuyãøn máút âi hoàûc âæåüc giæî laûi âæåüc quy âënh hoaìn toaìn thãø hiãûn bàòng vàn baín thç måïi coï giaï trë. Li-xàng nhæåüng”. Trong khi li-xàng chè cáúp quyãön âæåüc khaïc nhau åí mäùi quäúc gia. Cáön phaíi xem xeït phaïp âäüc quyãön cuîng coï thãø bë giåïi haûn, vê duû, trong mäüt laìm gç maì nãúu khäng coï li-xàng thç viãûc laìm âoï tråí luáût vãö quyãön taïc giaí åí næåïc såí taûi cuîng nhæ åí thë vuìng laînh thäø hoàûc trong mäüt khoaíng thåìi gian cuû nãn traïi phaïp luáût thç chuyãøn nhæåüng chuyãøn âi táút træåìng xuáút kháøu træåïc khi baïn caïc baín sao cuía mäüt thãø, hoàûc sæû tiãúp tuûc âäüc quyãön coï thãø phaíi phuû caí quyãön cuía baûn. Baûn coï thãø chuyãøn giao toaìn bäü taïc pháøm. thuäüc vaìo caïc yãu cáöu biãøu diãùn cuía caïc loaûi hçnh caïc quyãön hoàûc chè mäüt pháön trong säú caïc quyãön khaïc. Li-xàng âäüc quyãön thæåìng laì mäüt chiãún læåüc âoï. ÅÍ nhiãöu næåïc, viãûc chuyãøn nhæåüng phaíi âæåüc kinh doanh täút âãø coï âæåüc mäüt saín pháøm coï baín thãø hiãûn bàòng vàn baín vaì coï chæî kyï cuía chuí såí hæîu Viãûc chuyãøn nhæåüng hoàûc li-xàng âäüc quyãön phaíi Li-xùng quyïìn taác giaã laâ gò? quyãön nhàòm phán phäúi vaì baïn trãn thë træåìng, nãúu quyãön taïc giaí thç måïi coï hiãûu læûc. âæåüc thãø hiãûn bàòng vàn baín. Li-xàng laì sæû cho pheïp nhæîng ngæåìi khaïc (caï baûn thiãúu caïc nguäön læûc âãø tæû tiãúp thë taïc pháøm cuía nhán hoàûc cäng ty) thæûc hiãûn mäüt hoàûc mçnh coï hiãûu quaí. nhiãöu quyãön kinh tãú liãn quan âãún taïc pháøm Chiïën lûúåc li-xùng Tuy nhiãn, âäi khi viãûc kiãøm soaït hoaìn toaìn âäúi våïi âæåüc baío häü quyãön taïc giaí. Æu âiãøm cuía viãûc li- Màût khaïc, nãúu baûn cáúp li-xàng khäng âäüc quyãön Thäng qua viãûc cáúp li-xàng, baûn cho pheïp ngæåìi mäüt taïc pháøm thãø hiãûn sæû an toaìn trong kinh doanh xàng laì baûn váùn giæî âæåüc quyãön taïc giaí trong khi cho mäüt cäng ty, baûn cho pheïp cäng ty âoï thæûc hiãûn nháûn li-xàng laìm mäüt säú viãûc nháút âënh âæåüc quy âäúi våïi ngæåìi nháûn li-xàng hoàûc mäüt pháön quan cho pheïp ngæåìi khaïc taûo ra baín sao, phán phäúi, taíi mäüt hoàûc mäüt säú âäüc quyãön cuía baûn, nhæng âiãöu âoï âënh trong thoía thuáûn li-xàng, ngoaìi ra thç khäng troüng trong chiãún læåüc kinh doanh. Trong træåìng xuäúng qua maûng, phaït soïng, truyãön qua maûng âæåüc pheïp. Do âoï, xaïc âënh roî raìng phaûm vi cuía khäng caín tråí baûn cho pheïp nhæîng ngæåìi khaïc (bao håüp naìy, mäüt li-xàng âäüc quyãön hoàûc chuyãøn internet, truyãön âäöng thåìi bàòng caí phaït thanh vaì caïc hoaût âäüng âæåüc pheïp theo thoía thuáûn li-xàng w w w . w i p o . i n t / s m e / gäöm caí chênh baûn) âäöng thåìi thæûc hiãûn caïc quyãön nhæåüng toaìn bäü caïc quyãön cuía baûn âãø âäøi láúy mäüt truyãön hçnh, hoàûc taûo ra caïc taïc pháøm phaïi sinh âãø laì viãûc ráút quan troüng. Thäng thæåìng, täút nháút naìy. Do váûy, baûn coï thãø cho pheïp nhiãöu caï nhán khoaín tiãön coï thãø laì biãûn phaïp täút nháút. Nhæng baûn thu tiãön. Caïc thoía thuáûn li-xàng coï thãø âæåüc thay laì cáúp caïc li-xàng coï phaûm vi haûn chãú âäúi hoàûc cäng ty coï quyãön sæí duûng, sao cheïp hoàûc chè nãn aïp duûng biãûn phaïp naìy khi khäng coï sæû læûa âäøi âãø âaïp æïng caïc yãu cáöu cuû thãø cuía caïc bãn. Do våïi caïc nhu cáöu vaì låüi êch cuû thãø cuía ngæåìi nháûn li- phán phäúi taïc pháøm cuía baûn. Giäúng nhæ li-xàng âäüc choün naìo khaïc vaì chàõc chàõn ràòng baûn âaî nháûn âæåüc âoï, baûn coï thãø li-xàng mäüt säú quyãön maì khäng li- xàng. Viãûc cáúp li-xàng khäng âäüc quyãön taûo khaí quyãön, li-xàng khäng âäüc quyãön coï thãø bë giåïi haûn mäüt khoaín tiãön thoía âaïng. Ngay khi baûn chuyãøn giao xàng caïc quyãön khaïc. Vê duû, khi li-xàng caïc quyãön nàng cáúp nhiãöu li-xàng cho nhæîng ngæåìi sæí duûng hoàûc haûn chãú dæåïi moüi hçnh thæïc. ÅÍ háöu hãút caïc quyãön âäúi våïi taïc pháøm, baûn seî máút âi toaìn bäü moüi sao cheïp vaì sæí duûng mäüt troì chåi trãn maïy vi tênh, coï nhu cáöu khaïc âãø âaïp æïng caïc muûc tiãu tæång tæû næåïc, li-xàng khäng âäüc quyãön coï thãø thæûc hiãûn tiãöm nàng thu nháûp tiãúp theo tæì taïc pháøm âoï. baûn coï thãø giæî laûi caïc quyãön taûo ra caïc taïc pháøm hoàûc khaïc nhau dæûa trãn caïc âiãöu khoaín vaì âiãöu dæåïi daûng låìi noïi hoàûc vàn baín. Tuy nhiãn, täút nháút kiãûn tæång tæû hoàûc khaïc nhau. phaïi sinh tæì troì chåi âoï (vê duû nhæ mäüt bäü phim). laì thoía thuáûn bàòng vàn baín. 36 37
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

CEO.29: Bộ Tài Liệu Hệ Thống Quản Trị Doanh Nghiệp
628 tài liệu
881 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2