Tâm sen, không dùng làm thuốc tùy tiện

Chia sẻ: Nguyen Thai Ha | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

87
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sen là loại cây rất quen thuộc với người Việt chúng ta. Hoa sen dân dã nhưng cũng đẹp một cách kiêu kỳ, sang trọng. Lá sen thơm mát, một hương thơm kỳ diệu khó tả thành lời. Có nhiều giống sen được trồng, với màu hoa dao động từ màu trắng như tuyết tới màu vàng hay hồng nhạt. Nó có thể chịu được rét tới khu vực 5 theo phân loại của Mỹ. Loài cây này có thể trồng bằng hạt hay thân rễ. Hoa, các hạt, lá non và thân rễ sen ăn được. Tại châu Á, các...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tâm sen, không dùng làm thuốc tùy tiện

Tâm sen, không dùng làm thuốc tùy tiện B.S HOÀNG XUÂN ĐẠI -Thứ Hai, 03/06/2013, 8:34 (GMT+7) Sen là loại cây rất quen thuộc với người Việt chúng ta. Hoa sen dân dã nhưng cũng đ ẹp m ột cách kiêu kỳ, sang trọng. Lá sen thơm mát, một hương thơm kỳ diệu khó t ả thành lời. Có nhiều giống sen được trồng, với màu hoa dao động từ màu trắng nh ư tuyết t ới màu vàng hay h ồng nhạt. Nó có thể chịu được rét tới khu vực 5 theo phân loại của Mỹ. Loài cây này có th ể trồng b ằng h ạt hay thân rễ.
Hoa, các hạt, lá non và thân rễ sen ăn được. Tại châu Á, các cánh hoa đôi khi đ ược s ử d ụng đ ể tô đi ểm món ăn, trong khi các lá to được dùng để gói thức ăn. Thân rễ (ngó sen) có th ể dùng ch ế bi ến nhi ều món ăn (súp, canh, món xào) và là phần được dùng nhiều nhất. Các cánh hoa, lá non và thân rễ có thể ăn sống, mặc dù cần quan tâm t ới vi ệc truy ền các lo ại ký sinh trùng sang người (chẳng hạn sán lá Fasciolopsis buski). Các nhị hoa có thể phơi khô và dùng để ướp chè. Các hạt nh ỏ l ấy ra t ừ bát sen có nhi ều công d ụng và có thể ăn tươi (khi non) hoặc sấy khô và cho nổ tương t ự như bỏng ngô. Hạt sen già cũng có thể luộc cho đến khi mềm và được dùng trong các món nh ư chè sen hay làm m ứt sen. Lá sen có đặc điểm không thấm nước. Hiện tượng này được ứng dụng trong khoa h ọc v ật li ệu, gọi là hiệu ứng lá sen, để chế tạo các bề mặt tự làm sạch. Trong lĩnh vực thảo dược học, có lẽ ít loài cây nào mà hầu nh ư t ất cả các b ộ ph ận đều là nh ững v ị thu ốc quý như cây sen gồm hạt, lá, hoa, tâm sen, tua sen, gương sen, ngó sen... D ưới đây xin ch ỉ nói đ ến tâm sen- vị thuốc hay.
Tâm sen là tim của hạt sen còn gọi là Liên t ử tâm. Tên khoa h ọc Embryo Nelumbinis. Tên v ị thu ốc là Liên tâm. Bộ phận dùng làm thuốc là Tâm của hạt sen. Tâm sen nằm trong các hạt sen cũng được s ử dụng trong y học truyền thống châu Á như là một loại thuốc có tác d ụng an th ần và thanh nhi ệt. Thành phần hóa học: Tâm sen có chứa Alcaloid, flavonoid, acid amin. Các kết quả nghiên cứu khoa học cho thấy tim sen (mầm) nằm gi ữa hạt sen có v ị đ ắng tính hàn, tác dụng thanh tâm khử phiền, chỉ huyết sáp tinh. Dùng làm thuốc đ ược ghi trong sách “Th ực tính b ản th ảo” (đời cuối nhà Đường). Trên súc vật thực nghiệm, Liên tâm có tác dụng giãn mạch ngoại vi, hạ áp. Trên lâm sàng, dùng tr ị chứng sốt cao mê man, chảy máu cam, phối hợp với Sinh địa, Mao căn, Tê giác đ ể l ương huyết ch ỉ huyết, dùng trị chứng thận hư hoạt tinh, di tinh phối hợp với Tang phiêu tiêu, Sa uy ển t ử, Kim anh t ử. Liều thường dùng: 1,5 – 3g sắc uống. Tính vị quy kinh theo đông y tâm sen có vị đắng, tính hàn, vào kinh tâm. Công năng thanh tâm h ỏa, tr ấn kinh, an thần, gây ngủ, bình can hạ áp. Chủ trị của liên tâm là tác d ụng thanh nhi ệt, dùng đ ối v ới b ệnh ôn nhiệt tà nhiệt, khi tâm phiền bất an, mất ngủ, cao huyết áp. Liều dùng, cách dùng dược liệu: Ngày dùng 4 – 10g dạng thuốc sắc.
Đông y dùng tâm sen chữa sốt và khát nước, di mộng tinh, tim đ ập nhanh, tăng huy ết áp, h ồi h ộp, ho ảng hốt, mất ngủ, mỗi ngày dùng 1 – 3g. Tuy vậy trong tim sen lại có chứa độc tính vì vậy muốn sử dụng làm thuốc tr ước tiên ph ải kh ử đ ộc có trong nó rồi mới dùng vào thang thuốc, có nghĩa là ng ười ta ph ải sao tâm sen, n ếu không sao s ẽ không khử được độc tố có trong tim sen. Do đó khi tim sen phối hợp với lạc tiên thì kết quả lại tăng cao nh ưng ch ỉ nên dùng v ới ng ười l ớn không nên sử dụng cho trẻ. Bởi vì tim sen có độc tính, m ặt khác ngay cả ng ười l ớn khi dùng tâm sen có v ị đắng, tính lạnh nên những người thực nhiệt uống vào thì hạ hỏa, trong ng ười s ảng khoái, ng ủ đ ược. Ngược lại, trường hợp người hư nhiệt uống vào cũng ngủ được nh ưng về lâu dài sẽ bị mệt m ỏi, m ất trí nhớ, tim đập thất thường. Nếu sử dụng tâm sen lâu dài có thể ảnh h ưởng đến ch ức năng sinh lý là làm giảm ham muốn tình dục. Do hàm lượng alkaloid cao nên tâm sen cho tác đ ộng d ược l ực m ạnh và ảnh hưởng trên tim, do đó cần chú ý liều dùng và không nên dùng lâu dài. Những người bị âm hư (không nên dùng) uống vào cũng ngủ được, nhưng ít lâu sau s ẽ b ị m ệt m ỏi, m ất trí nhớ, tim đập thất thường, tắc tĩnh động mạch. Nam thì b ất l ực sinh lý (Dysfonction Érectille), n ữ thì
kinh nguyệt xáo trộn. Ngoài ra tim sen nếu không sao đúng sẽ có độc tố. Độc tố này làm hủy hoại tế bào óc, thận và tim. Còn việc dùng tim sen sao vàng nghĩa là sao để không còn màu xanh và không cháy đen (sao t ồn tính) hoặc không sao thì như người ta dùng dao 2 lưỡi (bởi không sao sẽ không khử đ ộc t ố trong có trong tim sen). Y học cổ truyền cũng như dân gian có những món ăn bài thuốc chữa mất ng ủ rất đ ơn gi ản, không đ ộc, dễ làm như ăn canh bí đỏ khoai lang, chè hạt sen long nhãn, lá vông nem ho ặc lá dâu t ằm non xào v ới trứng, nước sắc dây nhãn lồng, mắc cỡ cũng giúp giảm các chứng mất ngủ, tim hồi h ộp, suy nh ược th ần kinh, lo âu, căng thẳng do lao tâm lao lực làm việc quá s ức, suy nh ược c ơ thể. Dưới đây là một số phương thuốc trị bệnh từ tâm sen. * Thanh tâm trừ phiền, chỉ huyết sáp tinh, dùng để an thần, trị sốt cao mê sảng, hồi hộp tim đập nhanh, huyết áp cao gồm tâm sen, cúc hoa, hoa hòe, hạt muồng, m ỗi thứ đ ều có l ượng b ằng nhau cho vào trộn đều, mỗi lần lấy 1,5 – 3g cho vào hãm trà uống trong ngày. * Trị huyết áp cao, hay mờ mắt, đầu ong ong khó chịu: Tâm sen 4g, hòe hoa 10g, cúc hoa 8g. Ba v ị sao vàng, pha như pha trà uống hàng ngày.