David Shenk<br />
<br />
THIÊN TÀI TRONG MỖI CHÚNG TA<br />
Bản quyền tiếng Việt © 2013 Công ty Sách Alpha<br />
NHÀ XUẤT BẢN THẾ GIỚI<br />
Dự án 1.000.000 ebook cho thiết bị di động<br />
Phát hành ebook: http://www.taisachhay.com<br />
Tạo ebook: Tô Hải Triều<br />
Ebook thực hiện dành cho những bạn chưa có điều kiện mua sách.<br />
Nếu bạn có khả năng hãy mua sách gốc để ủng hộ tác giả, người dịch và Nhà Xuất Bản<br />
<br />
Mục lục<br />
THIÊN TÀI TRONG MỖI CHÚNG TA .................................................................................................................. 2<br />
Mỗi chúng ta là một thiên tài? ............................................................................................................................. 4<br />
Nguồn gốc cuốn sách ............................................................................................................................................... 5<br />
Tranh luận ................................................................................................................................................................... 7<br />
Chàng trai thiên tài .................................................................................................................................................. 8<br />
PHẦN I. HUYỀN THOẠI VỀ MÓN QUÀ THIÊN BẨM................................................................................. 12<br />
1. Gen 2.0 Gen hoạt động như thế nào? ........................................................................................................ 13<br />
2. Thông minh là một quá trình, không phải là yếu tố bẩm sinh ....................................................... 23<br />
3. Sự kết thúc của “Năng khiếu” và nguồn tài năng thực sự ................................................................ 32<br />
4. Sự giống và khác nhau của các cặp sinh đôi .......................................................................................... 42<br />
5. Thần đồng ............................................................................................................................................................ 49<br />
6. Dân tộc, Gen, Văn hóa và Thành công ...................................................................................................... 57<br />
PHẦN II. NUÔI DƯỠNG THIÊN TÀI ................................................................................................................ 63<br />
7. Làm thế nào để trở thành thiên tài hoặc một người vĩ đại? ........................................................... 64<br />
8. Hủy hoại hoặc tạo Cảm hứng cho một đứa trẻ như thế nào? ......................................................... 70<br />
9. Khuyến khích tài năng như thế nào? ........................................................................................................ 77<br />
10. Gen 2.1 Cải thiện gen như thế nào? ........................................................................................................ 82<br />
Những điều chưa biết .......................................................................................................................................... 87<br />
Lời bạt. Sân Ted Williams ................................................................................................................................ 115<br />
<br />
Mỗi chúng ta là một thiên tài?<br />
— NGUYỄN CẢNH BÌNH<br />
CEO của Alpha Books<br />
Khoa học chứng minh rằng mỗi con người đều sở hữu trong mình những tiềm năng thể chất<br />
và trí tuệ vô tận nhưng chỉ mới thực sự sử dụng một phần rất nhỏ những gì chúng ta có. Nói<br />
khác đi, con người đang bỏ phí rất nhiều những khả năng tiềm ẩn của chính mình.<br />
Thế nhưng bạn đừng nhầm tưởng thiên tài là bẩm sinh hay có những người sinh ra đã mang<br />
gen kém cỏi. Bằng những phân tích khoa học tỉ mỉ, qua cuốn sách Thiên tài trong mỗi chúng<br />
ta, David Shenk đã bác bỏ quan niệm sai lầm ngự trị lâu đời: Gen là khuôn mẫu quy định tài<br />
năng và trí thông minh của con người. Ông chỉ ra rằng: Sự khác biệt về di truyền đóng vai<br />
trò quan trọng, nhưng bản thân các gen lại không quyết định đặc điểm cơ thể và hành vi cá<br />
nhân. Thực ra, số phận của chúng ta là sản phẩm của sự tương tác năng động giữa gen và<br />
môi trường.<br />
Giống như những bí mật được bật mí trong cuốn Những kẻ xuất chúng mà chúng tôi đã xuất<br />
bản năm 2010, chính việc luyện tập kiên trì và khoa học sẽ mang đến sự hoàn hảo! Điều này<br />
được chứng minh bằng hàng ngàn giờ luyện tập của các thiên tài âm nhạc Wolfgang Mozart,<br />
Yo-Yo Ma, các siêu sao thể thao Tiger Woods, Michael Jordan và cả các tài xế taxi tuyệt vời ở<br />
London.<br />
Viết về khoa học di truyền bằng ngôn ngữ phân tích rõ ràng và những minh chứng sinh<br />
động, David Shenk đã đem đến một thông điệp mang tính cách mạng về sự thành đạt của<br />
con người. Ông đã thuyết phục được hàng triệu độc giả, các bậc phụ huynh, nhà giáo dục,<br />
những người hoạch định chính sách và làm thay đổi cuộc đời của rất nhiều đứa trẻ trên thế<br />
giới chỉ bằng một công thức đơn giản:<br />
Gen x Môi trường = Tài năng<br />
Chỉ có gen thôi là không đủ, con người muốn tài năng và thành công thì cần phải có môi<br />
trường, cần sự rèn luyện kiên trì không mệt mỏi…<br />
Bạn hoàn toàn có thể cao lớn hơn, thông minh hơn, tài năng hơn và thành công hơn.<br />
Hãy thử tin tưởng và vận dụng công thức này để thay đổi cuộc đời bạn!<br />
. . .<br />
Trân trọng giới thiệu tới bạn cuốn sách – bestseller của Thời báo New York, bestseller của<br />
London Guardian BookShop, bestseller của ABA IndieBound, lọt vào danh sách Festival Ý<br />
tưởng Sách tốt nhất Bristol năm 2011 – đặc biệt hấp dẫn này.<br />
Chúng tôi tin rằng, bạn đọc từng yêu thích và say mê với Những kẻ xuất chúng của Malcolm<br />
Gladwell hẳn sẽ yêu thích và tìm được những điều bổ ích cho mình trong cuốn sách này.<br />
<br />
Nguồn gốc cuốn sách<br />
Ý định theo đuổi việc nghiên cứu để am hiểu về tài năng và năng lực thiên bẩm xuất phát từ<br />
rất nhiều lý do. Đầu tiên, tôi rất thích thú với cuốn sách Genius Explained (Tạm dịch: Lý giải<br />
thiên tài) của Michael Howe, cuốn sách đã đề cập đến những bí mật của tài năng thiên bẩm<br />
và đề xuất rằng năng lực đặc biệt có thể được giải thích bằng các sự kiện bên ngoài cuộc<br />
sống. Cuốn sách không hoàn toàn thuyết phục, nhưng nó đã khai thông trí óc tôi, đặc biệt là<br />
lời giải thích của Howe về bí mật của nhà soạn nhạc lừng danh Mozart.<br />
Thứ hai, khi viết cuốn sách về lịch sử môn cờ vua, tôi cũng rất hứng thú với một số nghiên<br />
cứu và câu chuyện gợi ra rằng ngay cả bộ óc của những kỳ thủ cờ vua vĩ đại cũng được phát<br />
triển theo thời gian bởi cảm hứng và những nỗ lực đặc biệt. Khi nghiên cứu về những kỳ thủ<br />
cờ vua ở châu Âu cuối thế kỷ XIX (gồm cả người cụ Samuel Rosenthal của tôi), Alfred Binet<br />
đã khám phá ra rằng không như mọi người nghĩ, họ không hề có trí nhớ thị giác siêu phàm<br />
thiên bẩm. Thực tế, năng lực của họ phát triển trực tiếp từ những kinh nghiệm thực tiễn mà<br />
họ đã tạo ra trong nhiều năm. Sau đó, nhà nghiên cứu tâm lý học người Hà Lan và cũng là<br />
một kỳ thủ cờ vua, Adriaan de Groot, đã tiếp tục thực hiện nghiên cứu của Binet, khiến cả<br />
thế giới giật mình với kết quả quan sát thấy những người chơi cờ tài giỏi thực ra không tính<br />
toán tốt hơn hoặc nhanh hơn, không nhớ các nước đi tốt hơn so với những người chơi cờ<br />
kém họ. Những người chơi cờ siêu phàm chỉ giỏi một kỹ năng là quan sát dạng thức cờ –<br />
một kỹ năng mà họ đã dành hàng ngàn giờ để nghiên cứu.<br />
Thành công bắt nguồn từ sự tập trung và kiên trì luyện tập. Trong nguồn cảm hứng đó, tôi<br />
bị thuyết phục bởi người phụ trách chuyên mục cờ vua Tom Rose khi ông viết về một kỳ thủ<br />
trẻ tuổi người Na Uy, Magnus Carlsen. “Anh đã trở thành một kỳ thủ cờ vua xuất sắc khi còn<br />
rất trẻ. Nhưng liệu đó có phải do tài năng thiên bẩm đặc biệt không? Hãy thử đặt mình vào<br />
vị trí của Magnus khi còn trẻ. Bạn thi đấu giải niên thiếu đầu tiên khi lên tám tuổi, bạn thi<br />
tốt và được một huấn luyện viên kỳ cựu chú ý và quyết định sẽ hướng dẫn bạn. Ngay lập<br />
tức, bạn tin rằng bạn đặc biệt, bạn có ‘tài năng’, bạn có thể tỏa sáng. Điều này khuyến khích<br />
bạn luyện tập chăm chỉ và giành được sự chú ý đáng kể... Khi bạn gặt hái được nhiều thành<br />
công ở giải niên thiếu hơn thì các phương tiện truyền thông chú ý đến bạn nhiều hơn và<br />
khuyến khích bạn luyện tập thậm chí chăm chỉ hơn nữa. Ban đầu, bạn luyện tập hai hoặc ba<br />
giờ một ngày. Đến khi mười tuổi, bạn luyện tập bốn hoặc năm giờ một ngày.”<br />
Điều này đưa tôi đến với các tài năng khoa học mới phát triển gần đây và lời nhận xét từ<br />
David Shanks, một nhà nghiên cứu tâm lý học ở London:<br />
Bằng chứng của việc tập luyện đặc biệt tạo nên trí nhớ trong môn cờ vua, âm nhạc và một<br />
số môn thi đấu khác đã lý giải cho câu châm ngôn cổ: Luyện tập tạo nên sự hoàn hảo.<br />
“Luyện tập tạo nên sự hoàn hảo” là một cụm từ tuyệt vời và nó gợi ra một câu hỏi rõ ràng:<br />
Vậy những người luyện tập rất nhiều mà chẳng đạt được thành tích cao thì sao? Đây là vấn<br />
đề mà công trình của Anders Ericsson và Neil Charness đưa ra. Bài báo “Thực hành của<br />
chuyên gia – cấu trúc và kết quả thu nhận” của họ viết năm 1994 quả thật là một sự khám<br />
phá. Nó cho tôi biết rằng giới nghiên cứu đang cố gắng xác định chính xác làm thế nào để<br />
con người đạt được thành tích tốt trong công việc. Nó chỉ ra rằng có nhiều mức độ thực<br />
hành khác nhau và còn nhiều yếu tố khác dẫn đến thành công hay thất bại.<br />
<br />