Thời nay, sự thành công của một nghiên cứu không được tính bởi từ công sức của một cá nhân mà thường từ một nhóm làm việc. Cùng một chủ đề nghiên cứu, có thể có hai hay nhiều đội nhóm ở các nơi khác nhau cùng quan tâm đến. Tốc độ nghiên cứu để đạt đến kết quả cuối cùng trở nên quan
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Thiếu vắng tư duy khi làm việc nhóm
- Thiếu vắng tư duy khi làm việc nhóm
Thời nay, sự thành công của một nghiên cứu không được tính
bởi từ công sức của một cá nhân mà thường từ một nhóm làm
việc. Cùng một chủ đề nghiên cứu, có thể có hai hay nhiều đội
nhóm ở các nơi khác nhau cùng quan tâm đến. Tốc độ nghiên
cứu để đạt đến kết quả cuối cùng trở nên quan trọng hơn bao giờ
hết. Tuy nhiên, không phải đội nhóm làm việc nào cũng đạt đến
thành quả như nhau. Điều này phụ thuộc chủ yếu vào chất lượng
tư duy tập thể của đội nhóm đó. Vấn đề nhận dạng và tìm kiếm
phương cách để nhóm làm việc có thể khai thác khả năng của họ
trong tư duy cùng với nhau ít được quan tâm. Việc thiếu thốn
cách nhận dạng này gây không ít khó khăn cho trưởng nhóm
trong việc chẩn đoán “bệnh” kém chất lượng trong tư duy tập
thể. Sau đây là những tín hiệu biểu hiện sự yếu kém tư duy tập
thể trong môt nhóm làm việc:
1- Cả nhóm không cảm thấy thoải mái để suy nghĩ và cởi mở để
phát biểu một cách tự do mặc dù tự mỗi thành viên đều có thể
đưa ra những ý kiến hữu ích. Do vậy, tư duy tập thể bị suy yếu
- vì không có ý kiến của thành viên nào được đưa ra để có thể
kích hoạt ý kiến của thành viên khác. Trường hợp này thường
rơi vào vấn đề trưởng nhóm ít có cảm giác bị ức chế hơn các
thành viên khác nên không nhận thấy vấn đề này.
2- Một số các nghi thức, quy định, và niềm tin đang tồn tại trong
văn hóa của tổ chức có thể hạn chế sự đưa ra hay hỏi đến vấn đề
đang gặp phải trong đội nhóm. Tuy nhiên không ai trong đội
nhận thức sự tồn tại rào cản này. “Vùng cấm” này vô hình chung
tạo thành điểm mù cho những chủ đề trong trao đổi thào luận
cho đến khi có ai đó “bật đèn xanh” giúp mọi người lưu tâm tới.
3- Trưởng nhóm cố tạo ra một tranh luận trong nhóm để lấy ý
kiến nhưng lại vô ý cho thấy không có đất sống cho các ý tưởng
đưa ra rất khác biệt với trưởng nhóm. Thường thì trưởng nhóm
không nhận thấy những gì trưởng nhóm đang làm như vậy đang
gây khó cho các thành viên khi đề cập đến các vấn đề. Do vậy,
các thành viên sẽ “cho qua luôn” và giữ thái độ “thảo luận thụ
- động” để cho trưởng nhóm đinh ninh rằng mình đang tạo ra một
không khí thảo luận đầy hợp tác.
4- Cả nhóm bị kẹt trong một lối suy nghĩ không phù hợp trong
bối cảnh của họ. Ví du, lối suy nghĩ hội tụ cần cho việc ra quyết
định. Nghĩa là khi đã định ra đủ các lựa chọn cho nhóm, các ý
kiến đưa ra nhằm giảm đi các lựa chọn đó để chọn được ra cái
cuối cùng. Một ví dụ khác, suy nghĩ phân tán cần cho việc tìm
kiếm để đưa ra các lựa chọn. Các nhóm thường hiếm khi cụ thể
hóa những loại hình tư duy nói trên theo đúng bối cảnh, tình
huống mà họ cần để thực hiện. Sự thiếu sót này dễ dẫn đến sự
hiểu lầm, lẩn lộn và gây kém chất lượng trong tư duy tập thể.
5- Một hay nhiều thành viên cứ gây ra không khí không thể tạo
ra được một tư duy tập thể trong nhóm. Những kiểu hành vi cố
chấp có thể gây mất chất lượng “không gian tư duy” của cả đội.
Ví dụ, sự hằn hộc, sự kiêu căng, hay lên lớp hoặc hay kê người
khác, hay “nhảy dựng”, và hay hỏi lung tung.Tưởng nhóm có
thể nhận thấy những hành vi gây phá hoại này. Nhưng họ khó
- thay đổi các thành viên đó vì khi điểm trực tiếp đến, các thành
viên này có thể kích phát sự tức giận khác lên những người liên
quan.
6- Nhận thức thấp về làm việc theo nhóm của các thành viên.
Trong thảo luận, thành viên cứ nói những chuyện đâu đâu mà
không để ý rằng chuyện họ nói theo kiểu một đối một trong đối
thoại không ăn nhập gì với tình hình cả đội hoặc làm ảnh hưởng
đến không khí hoạt động của cả đội. Trong một sự tương tác lẫn
nhau giữa các thành viên như thế, những người còn lại sẽ dùng
những thông tin trên để tự lượng giá xem họ ứng phó ra sao khi
họ thực sự phải tham gia cho ý kiến hoặc ra quyết định. Ngoài
ra, trưởng nhóm thường coi nhẹ sự tác động tâm lý và tình cảm
của những gì chính họ nói và làm trong đội. Nói chung, mọi
nhất cử nhất động của trưởng nhóm đều bị các thành viên để ý
và những dữ kiện này có sự ảnh hưởng mạnh đến cái gọi “
chúng ta đang làm những cái gì ở đây”- nghĩa là văn hóa của của
đội nhóm.
- 7- Cảm giác bị coi nhẹ hoặc bị để ý quá nhiều. Các nghiên cứu
trước đây đã cho thấy rằng tư duy gắn liền với cảm tính và sự từ
chối hoàn toàn các ý kiến cảm tính cũng làm giảm đi chất lượng
của tư duy. Đội nhóm nào có quá nhiều các hoạt động ở mức
cảm tính thường cho kết quả về các bộc lộ cảm xúc, linh tính
nhất thời và suy nghĩ nửa vời. Nhưng nếu không có thành viên
nào lên tiếng về hiện tượng này thì những nỗ lực để đạt hiệu quả
trong tư duy tập thể rất kém. Nói cách khác, các thành viên bị
tràn ngập cảm giác hay ấn tượng nào đó ngoài chủ đề sẽ dễ bị
mất đi sự tập trung tư duy. Các thành viên cần có tín hiệu từ
trưởng nhóm “ cái gì OK” ở đây để cân bằng tư duy và xúc cảm
của họ. Nếu trưởng nhóm không làm được điều này thì có thể sẽ
rất khó khăn cho các thành viên trong việc thoát khỏi cái bẫy
tâm lý của chính họ và định hướng cho nỗ lực động não của cả
nhóm.
8- Thiếu vắng sự tò mò và chỉ thấy trách mắng buộc tội tấn công
lẫn nhau. Nghĩa là các thành viên trong nhóm không cho thấy sự
quan tâm đến những tác động mà họ gây ra cho nhau. Cái cách
- mà trưởng nhóm khuyến khích sự tò mò trong tranh luận và thảo
luận và hạn chế những trách móc mang lại tác động lớn đến việc
thúc đẩy tư duy cho cả nhóm.
9- Các đối thoại trong nhóm bị gò bó bởi thời gian. Trong nhóm
làm việc có chất lượng tư duy tập thể kém, thời lượng luôn được
xem là thước đo cho sự thành công của cuộc đối thoại, thảo
luận. Thảo luận càng nhanh chừng nào thì càng tốt chừng đó.
Trưởng nhóm thích coi trọng sự quyết đoán và hình thức biểu
quyết kết thúc vấn đề hơn tư duy chất lượng cao và thường gò
bó nhiều về thời lượng thảo luận trong nhóm. Tuy nhiên, với
lượng thời gian quá hạn hẹp, các chủ đề chỉ được đề cập vắn tắt
tới thay vì trải thêm thời gian để đào sâu hơn, làm rõ vấn đề hơn.
Ngoài các cái thường thấy rõ nét nói trên, sự thiếu hiệu quả của
tư duy tập thể còn thể hiện trong một đội ngũ đang mất dần nhuệ
khí. Đặc biệt khi các thành viên đang rơi vào tình trạng không
muốn để tâm tới thay vì phấn đấu. Một mâu thuẫn khác cũng có
thể xảy ra là tình trạng “bỗng dưng lề mề, nghễnh ngãng” của
- các thành viên trong các cuộc họp theo chuẩn. Với các cuộc họp
theo chuẩn thực hành tốt, càng chặt chẽ chừng nào trong tổ chức
thực hiện thì sự nhiệt huyết và tinh thần tham gia cũng như đam
mê của các thành viên trong đối thoại sẽ giảm đi chừng đó.
(ST)