Thử nghiệm bảo vệ mất kích từ trên cơ sở phối hợp làm việc với đặc tính máy phát

TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG - SỐ 3(38).2010<br /> <br /> <br /> <br /> THỬ NGHIỆM BẢO VỆ MẤT KÍCH TỪ TRÊN CƠ SỞ PHỐI HỢP<br /> LÀM VIỆC VỚI ĐẶC TÍNH MÁY PHÁT<br /> TESTING LOSS OF EXCITATION PROTECTION BASED ON<br /> COORDINATION WITH GENERATOR CAPABILITY CURVES<br /> <br /> <br /> Lê Kim Hùng Vũ Hoài Nam<br /> Đại học Đà Nẵng Trung tâm thí nghiệm điện - Điện lực 3<br /> <br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Bài báo này trình bày việc tính toán, thử nghiệm bảo vệ kém kích từ phối hợp làm việc<br /> phù hợp với đặc tính công suất máy phát nhằm đưa ra thông số cài đặt cho bảo vệ rơ le tốt<br /> nhất. Các cơ sở lý thuyết cần thiết được xem xét để tạo điều kiện mô tả rõ ràng cách tính toán<br /> và các yếu tố liên kết của đặc tính máy phát với bảo vệ mất kích thích. Từ đó, bằng ngôn ngữ<br /> lập trình Visual studio, chúng tôi xây dựng chương trình tính toán thông số cài đặt và thử<br /> nghiệm cho bảo vệ mất kích từ. Chương trình xây dựng đặc tính công suất máy phát, đặc tính<br /> bảo vệ mất kích từ và các mối liên hệ của hai đặc tính này cho kết quả một cách trực quan.<br /> Chương trình được kiểm chứng cho các trường hợp cụ thể về sự làm việc của bảo vệ mất kích<br /> từ tại nhà máy thuỷ điện Sê San 4 và minh hoạ các ứng dụng vào thực tế.<br /> ABSTRACT<br /> This paper presents the calculation and experimental loss of excitation coordination in<br /> accordance with Generator Capability Curves to make the settings for the best protection<br /> relays. The basic theory needed to be considered was to facilitate a clear description of how to<br /> calculate and factors associated of generator capability curves and loss of excitation.<br /> Subsequently, with the Visual Studio programming language, we develop a program to<br /> calculate the settings and testing for loss of excitation protection. The building program of<br /> generator capability curves, the loss of excitation protection and the relationships of these two<br /> properties brought direct results. The program was tested for specific cases of Loss of<br /> Excitation protection at Se San 4 Hydroelectric Plant and it illustrated practical applications.<br /> <br /> 1. Đặt vấn đề<br /> Trong quá trình vận hành máy phát điện có thể xảy ra mất kích từ do hư hỏng<br /> trong mạch kích thích (do ngắn mạch hoặc hở mạch), hư hỏng trong hệ thống tự động<br /> điều chỉnh điện áp, thao tác sai của nhân viên vận hành v.v... Khi máy phát bị mất kích<br /> từ thường dẫn đến mất đồng bộ, gây phát nóng cục bộ ở stato và rôto. Nếu hở mạch kích<br /> thích có thể gây quá điện áp trên cuộn dây rôto nguy hiểm cho cách điện ở cuộn dây.<br /> Trong quá trình đưa bảo vệ mất kích từ của máy phát điện vào vận hành, thường<br /> gặp khó khăn do phối hợp chưa chính xác giữa hệ thống bảo vệ và đặc tính của máy<br /> phát. Điều này có thể gây bảo vệ mất kích từ tác động nhầm trong chế độ máy phát nhận<br /> công suất phản kháng (Q0).<br /> Khi máy phát làm việc ở chế độ làm việc thiếu kích thích hoặc mất kích thích,<br /> sức điện động E thấp hơn điện áp U, máy phát điện nhận công suất phản kháng từ hệ<br /> thống (Q