Thuật đấu trí Châu Á: Phần 1

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:256

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần 1 cuốn sách Thuật đấu trí Châu Á, có kết cấu nội dung gồm 3 phần, giới thiệu về: cuộc đấu trí, chuẩn bị cho trận đấu, người kiến, giới thiệu về nữ chúa, cuộc chạy đua vượt rào, phương Tây trong cái nhìn Trung Quốc,...Mời các bạn cùn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thuật đấu trí Châu Á: Phần 1

-{ -tf-\\'!' -{ fr* s elAl MA eiAr'r cOn vAru HoA KINH DoANH PHudNe oOrue n cHi oArv cAcH stNH r6ru cno Neuot PHUdNG rAy rrruH DoANH d cHAu n SACHHOC.COM
$Qc fuc WSi,bHbAurni 1) I cuuAN BI cHo rRAN o4u.......... .......... 8 'l n rHuoNG rnuOuc Nuu cHrdx rnuduc ............. rT n J rON rf BrNH pHAp ........... zB 4 rnu rHAp r,uc Nd ............. 53 tr \, MAT DAY, TAM DEN ........... 90 W'^l.l,ffii rcfr.r t\ O Nuoc NHAI N6r nHoNG rRoNG soo NAM .......... e8 -? I ono oUc vA DAo ouc cn ................ 114 o () LrEN HIEP SAMURAI ........ 136 9 uonrravA rsHrHAM ..... 1s2
4 ^ PHAN BA NU cHOA 1 0 cuoc cHAy DUAVuor RA0.......... "' 174 1 1 puuoNcrAvrnoNccAINuixrRUNGqudc """""""""'rsz 12 ctcndr r,t0x H0 vAr.r Hoa vn ltcu sfi .........'.... ctUn c,q.c nAN rOc cHAUA """"""""' 202 1 3 xcuor rRUNG qudc si dN """"""" 21'6 1 4 tr.l suNc ud ruNu rd crin DAI LoAN """""""" 244 W'^ifib'^?; rE s6NesoT 1 5 nnunc NvvoNc t dN ......... """"""" 258 W;HXllo, rrrTHoc 1 6 tnunc Nuoc c0 cHI0N ruisc ""' 27 4 17 .qtcl{vHavsurrJDANGsAYNGU? """"""" 2eB
o fucAu onr Do tinh pho phdn th8ng th6n cria nhrrng phdn n6i vd nudc Nh4t hiQn dai . r'ing quydn s6ch ndy, nhfrng ngrrdi cung cdp thdng tin cho tOi, md sinh kd .,n dua vdo thion chi cira cdc cOng ty Nhat hodc chinh phrl Nhat, d6 j';oc gidu ton. vd b8i srr bdp b6nh cfia tinh nghi hinh chinh tri cira Trung eudc .uc dia, gidu t6n lu6n tdt nhdt. Tdi tran trong c6m on.dt rrni6, nguoi Trung Qudc, Nhat Bdn, Ddi Loan, Hdn eudc, vd ngtldi My gdc A aa .nil ,e sinh nghiOm cfra ho vdi t6i. Tuy t6n ho kh6ng d.roc n6u ra ddy, t6i lu6n ghi nhd dn tinh cfra ho. TOi cdm dn Eleanor Rawson, nhd xudt brin crla t6i, vi tdm nhin vd su tin chdc vdo tdm quan trong cria quydn s6ch ndy, vA vi da n6 luc xudt b6n quydn srich. Tdi vo cr)ng crim dn Grace shaw, bi6n t{p vi6n nhd xudt bdn Rawson Associates, vi da ki6n nhan girip t6i hodn chinh b6n th6o quydn sdch ndy. TOi muo'n bny t6 ldng bidt dn sau sdc ddi vdi Kurt survance, c6. vdn biOn tap cfra tdi. Ndu khong c6 su h6 tro khOng m6t m6i cfra anh, quydn srich ndy dd kh6ng thd hodn thdnh. Toi chan thanh cdm dn Natasha Kern vi nhrlng n6 luc khdng m6t m6i crla c0 cho quydn s:ich ndy. Toi xin cdm on chen wun-yu, shean-Tzong Tsai, yong K. Kim, Jay Lee, Ruby chow, Kyoko okuno, Gayle vrla, Lani searl, James clauser, vd Roger Morgan vi da hdo hiQp chia s6 thdi gian vd su hidu bidt cfra minh voi tlt. Cu6'i cr)ng, tdi xin crii minh ta dn Quydn ning vfr tru, vi da dit t6i vdo m6t khoring khdng gian vd thdi gian, noi toi tidp nh4n duoc nhi6u ndn vdn h6a khiic nhau ciia chAu A.
7 /\\ PHAN MOT cu9c .^a DAU a TRI I
8| cuoc oAu rni W Chudn bi cho trQn ddu DiQnthoaitrongphbngkh6chsancfiatOi6B6cKinh16ovang.Daniei cria td washington Post, ggi ddn southerlana, truorrJ uarr-phbng B6c Kinh h6itdiliQungdy*"uitol.otr'ag6panhvdm6tdoanhnhAnCanadakhdng' ngtrdimdchirngtas6goildDavidBuyer.AnhkdvditdirhngOngBuyer tion ddn Trung Qudc. Bidt toi ndy d5 bi mot ,rd dau irorrg chuydn oi aau dang d Bdc Kinh, Dan nghi rhng c6 thd ong Buyer mudn kd cho toi nghe moi-viQcdSh6ngb6trasao.Ch(rngtdig4p,'t'a,atidns6nhkh6chsanrdi tim mOt g6c yOn tinh dd c6 thd chuyQn trd thoii m6i' da ndi danh ldu tldi trong David Buyer xudt than tu mot dbng ho canada Buyer tl6 bay sang Trung ngdnh kinh doanh ldng th6. Bdn th6ng trddc, 747 iltgc chd tao ri6ng theo don tl6t hdng' chd Qudc bbng mot chidc Boeing vd ldi hrla tro girip vd k! thuQt theo 3200 con chdn sdng. Vdi chilng d6 chdn nhhmph6ttridnmqtchdongtrinhkhoahocnuOivdgAygidngchdn,ong Nhtrns mei ;;;;; s6 tr6 v6 canada vdi kho6n l6i chung m6t triQu d6la. viec at6 kh0ng di6n ra nhu v4Y' bay sdm' Ong sO rdi di md Ngdy mai, Buyer s6 quay vd nhh tr6n chuydn cdn bay chdn cfia minh' khdng c6 kho6n tidn trieu dd kia md cirng ching
IHUAN BI c*o rn4u oiu I I MOt khi vd ddn nhd 6ng sO kdt to6n sd s6ch vdi sd thua 16 kho6ng nfia tri6u dola vd cd g6ng dd ndng trai nuoi chdn cria minh kh6i bi tich bi6n' VU dAu tr1 mao hidm xui rfii cria David Buyer b6t ddu til hb ndm 1988' $ttg d6 bdn ch6n chd dgi mQt ph6i tloin tt Trung Qudc sang dd kidm cliuh sd chdn. Buyer nghi rbng chdc hg tld hoSn chuydn di lai vi khdng mudn phii di chuydn xa nhd vQy. Nhung th4t ra, vdn dd chinh ld nhirng thri tuc h0 chiduvdthithucnhQpc6nhph(tctapmdhgph6ithrJchiQn. Buyers6b6nchophiaTrungQudcbdychdngidngnOnOngkh6ngmudn gdn' 6ng tr6 mia sinh san cua chdn. Mia sinh s6n cria chfing cdng tldn cDrng cam thdy lo lSng hon. Tin chdc rhng bdy chdn cfia minh s6 vddt qua gao nhdt, 6ng b6o cho phia Trung Qudc rhng 6ng s6 -oi".,rE. kidm tra g6t ki kdt th6a thudn khi chd chdn sa.rg Tr,rng Qudc bhng mdy bay. Ho c6 thd gi. Ngay khi chidc 6ng sang adv] pfria tr,rttg Qudc ching hd t6 f ph6n ddi hdng dn do kia, vu giao dich de thdt bai, -aV UuV cdt ciln:n cUng chuydn nhung Buyer kh6ng bidt didu d6, cho ddn t4n vdi th6ng sau' it tau sau khi Buyer tlen Trung Qudc, gi6 l6ng chdn tr6n thi tlidng 16ng thf thd gi6i gi6m. B6i Buyer c6 3200 con chdn il6i c6ch nhd 10.000 ddm, vd gtd cA dy dd thr/ong cbn chtra b6n, phia Trung Qudc vin vho sr,l dao tlQng tdn Irrgng l4i hop ao.'g. Nhhm gAy th6m 6p lr'rc vdi ong, phia Trung Qudc .orrs rbne crich khong chSm s6c d6m chdn; h9 cd tinh b6 d6i chirng vd ddn chdn cfia chfing vdo nhfrng cai chudng nh6 xiu. Ch&ng bao ldu sau, 150 con Buyer d6 chdt vi bQnh vd vi khdng tluoc chim s6c d6ng mcc. Khi bidt drroc rbng phia Trung Qudc ilang tidn hhnh mua mdt sd lrrong ldn chdn cria mQt nhd nudi chdn PhAn Lan, Buyer khdng mudn thua i6 thom ntra. Ong tim c6c nhd m6i gi6i, nhfrng ngtrdi c6 thd girip 6ng thodt kh6i bd tdc vd mang lai cho dng b6n hgp ddng trr.I6c khi bdy chdn cria Ong chdt hdt' Di nhi6n ld c6c nhd m6i gidi ndy dbi mQt khoAn ti6n thudng dring kd. Sau nhidu cuQc thuong lugng, c6c nhd m6i gidi da thuydt phuc clttgc ben mua ban dAu chiu mua 900 trong sd gZO0 con chdn vdi gi6 theo th6a thuan trddc day ld 380 ddla mQt con, nhrrng phia mua chi ddng f fi6 c6 30 d61a mQt con cho sd cbn lai.
10 | cvQc oAu rni cudi cing, c6c nhir moi gidi d6 b6n tlugc sd chdn cbn lai ngodi cho den vdi giri cuc ha. Nhung, ngodi chuyQn gi6m gi6 th6 th6m, dd b6n iluoc hdng, Buy", cla ph6i hrla b6o tro cho cd chuc tlfta con cria nhidu quan chrlc Trung eudc di du hoc Canada. Rdi day 6ng s6 phai ldy ti6n trii tr6 hoc phi cilng sinh hoat phi bdn n6m tlai hoc cho d6m nh6c dy. Nhung gid ddv 6ng tla biet drroc Id th6i cfia Trung Qudc. Ho mudn gt 6ng cfrng g{t tldu hdt dd c6 thd ban tdng di bdy chdn rdi chudn kh6i il6' Budi tdi chfng t6i gip nhau, 6ng Buyer dang mang theo 200.000 il6la My' ti6n m[t, khAu kin trong ldp v6i l6t 6o kho6c. Vu giao dich bi m{t md cdc nhd moi gidi da gi6p 6ng ddn xdp khidn viQc chuydn tidn ra kh6i Trung Qudc theo ldi thong thddng khong thd thgc hiQn drrgc. Ngodi viQc ph6i chiu thiQt hai nAng vd tei chinh, ong cbn dang ddi mdt v6i nguy cd tldng so, sdng phAn ddi cbn lai trong mOt nhd tr) Trung Qudc ndu nhdn vi6n an ninh sAn bay phdt hiQn ra khodn tidn m4t dy' Buyer d5 pham phai mQt sai ldm nghiem trong khi chrra nhan tidn md tt6 v{n chuydn chdn di. Nhung tt6 ching ph6i ld sai ldm ddu ti6n hay sai ldm nghiom trong nhdt cira ong. chi ddn khi quay lai Trung Qudc vdo th6ng Tdm ndm 1989 tOi mdi bidt ilrrgc vdn dd thgc s{ ld gi' Tdi quydt dinh li6n hQ vdi ong Zhang, vion chitc Trung Qudc tld thu xdp vg giao_dich vdi David Buyer. chi sau vdi phtit chuyQn trd vdi ong niry, toi de hid, vdn dd. 6ng ta ch&ng ngAn ngai thd hiCn su tfic giAn cira minh vdi '.u Buyer. Quydt dinh crja Buyer - ch6 bay chdn sang Trung Qudc bhng m6y bay thay vi chd dng Z:nang cirng c6c cQng su sang gip - il6 cr/dp mdt cfia ho chuydn di Canada md ho hhng trOng cloi nhidu th6ng trdi. Ddi vdi c6c vi6n chfc Trung Qudc, di nddc ngodi ld d4c quydn hidm hoi vd danh gi6 nhdt md ho c6 thd c6. Ho kh6ng thd dung thfi cho Buyer vi d5 cudp cli ctia ho cd hQi quf gi6 tltroc ddn phuong TAy. N5i thdt vong dy de dap tdt su nhiQt tinh cria ho ddi vdi todn b0 du 6n. Vu Buyer c6 thd khong ld trudng hgp didn hinh, nhtrng su thi€u am hidu mA cAu chuy6n dy phin 6nh thi rdt phd bidn. Trong cuqc ddi ldm itai diQn cho ciic cdng ty phttong TAy kinh doanh tai chAu A, tdi lu6tt
:HUAN BI cHo rn4w nAu I lI cam thdy thdt vong vi tinh thdn phr-rong D6ng vd phtrong Tay chgng chiu g[p nhau. srr khric biQt ldn vd ng6n ngrl cria phuong Tay vd phrrong D6ng rd m6t rdo can d6 hidu. Nhrrng ng6n ngfr kh6ng chi duoc ding dd die;dat suy nghi cria chring ta, n6 cbn duoc dr)ng dd tu duy nra. Nguy6n nhan dn sau srr hidu nhdm d6 kh6ng ph6i ld do ng6n ngrr md ld do ldi trr duy cria chring ta: ld'i ttr duy cria phuong D6ng vd phuong Tay cfing kh6c nhau nhrr ngdn ngrl cfra ho v6y. c6 ldn tdi nghe Donal Frisbee, tdng gi6m ddc di6u hdnh ki6m chfi tich Pacificorp, phrit bidu "chi cdn hidu drroc ngudi chau A nghi gi, t6i sc lidt c6ch rlng ph6 vdi ho." Ong Frisbee t6 ra nh?y b6n hon da s6. c6c doanh nhan phtrong Tay trong vi6c nh6n dinh vdn d6. Nnidu ngrrdi cfr cho rhng ho hidu 16 vi khdng mudn ai khuyOn nhri gi. Toi de trlng b6 ca budi chidu ngdi nghe mQt vi c6 tham ni6n ba mrJoi ldm ndm thdnh cong trong linh vuc tidp thi. "Tidp thi le tidp thi," dng ta b6o tdi. "Tdi hidu 16 cOng vi6c cria minh. Tidp thi d chAu A tfri c6 gi kh6c cht?,, Dd c6 kh6ng it srich vidt vd vi6c kinh doanh 6 chau A. Nrridu quydn mi6u t& cdch ngudi chdu A thuc hiQn ciic vu giao dich mQt crich chudn x6c vd t6 ra fl6 c6 nghiOn cfru ti mi, nhung tOi chua drroc doc quydn ndo ldm s6ng t6 lf do tai sao ngrldi chau A rai thuc hi6n crlc vu giao ii.h th.o crich nhtr vfly. Hoc vd cdch hdnh dOng cfia mQt doanh nhdn .rra,, - A md, khOng hidu drroc d0ng co cfia anh ta thi ching girip ich mOt ngudi phtrong Tdy ld bao trong vi6c giao dich thdnh c6ng vdi anh ta. Nhdt thid; phei hidu duoc nguydn nhdn sau xa trong hdnh d0ng cfia mdt ngudi chau A. euydn sa.r, ,riv sc trinh bdy vd c6c nguyOn nhAn dy. Ldi tu duy chidn luoc vdn dn sau trong tri ngudi phrrong E6ng. c6c chidn luoc cu thd x& tri moi tinh hudng trong cuQc sdng da drroc ph6t tridn, c6i tidn vd nghiOn ciru trong hdng nghin ndm rdi. Ndu mQt ngudi phrrong Tay khdng cd tim hidu tam trf ngr.rdi phuong Ddng, anh ta s6 thdy .brrg .h?rrg it d ,rao ph6t hiQn ra drloc c6i mang nh6n chidn luoc phrlc tap md cal aoi ta'. Ja, A dang ching ra quanh minh, vd rdi s6 trd thdnh nan nhan cria ho.
12 | croc BAU rni CunggrdngnhtrDavidBuyer,rdtnhidungrldiphuongTAyd6ph6itragi6 tlSt cho str k6m hidu bidt cira minh khi idm 6n vdi phuong Ddng' ong Buyer ch6ng ph6i ld ,rgu61 kh6ng hidu bidt. 6ng dd tim c6ch do6n ra lf do khidn ho' Trong phrii doin Trung Qudc ho6n chuydn vidng tham canada cfia vi hidu nidt c,ia mQt doanh nhdn phttong TAv' d6 ld su ph6ng do6n ;;;- '"irr.rf, rhng didu gi thing vdi x6c; sai lAm cria Buyer id d ch6 ong ttd tin chdc Ong thi cfrng dring vdi ngudi Trung Qudc' ttdi sdng bon dbng T6i te mQt phu nfr Trung Hoa. Dbng ho tdi d6 nhidu song Ap Luc^6 DOng Bdc Binh Nguy6n. H6i b6, cha toi tilng cilng ban bb 6ng tr6 cho ngddi fa] AO vdi xu dd nhd dng ta chd sang bdn kia bd sdng Ap Ti6n ben dy' Thdi dy' md Luc choi trb ddnh trQn gi6 vdi bon con trai Tridu vd vr)ng D6ng Uiy eiO cfrng thd, dbng Ap Luc lb dia gi6i gifra Tridu Ti6n Bdc Binh Nguy6n, nhtrng trong nhidu thd ki, dudng bi6n gidi dich chuydn pha trQn gifra vdn t6i lui tr6n vilng ddt ndy. v6n h6a cfia midn ndy lh sr/ h6a Trung Hoa vh vSn h6a Tridu Ti6n' Vdo cudi thd mudi chin, ngudi Nhat t15 c6 m4t 6 DOng Bdc Binh ki Nguy6n.N[m1931,hochinhth(tcs6pnh4pD6ngB6cBinhNguyonvdo ranrr trrd Nhat B6n. Ntrdc Nhat thrJc ddn hdnh dQng rdt kh6c vdi c6c nrldc c6ch khai th6c cira c6i vd thrrc dan phtrong TAy. Ho khong ilOn gi6n chi tim tdi nguyan dua c6c thuoc dia, ho cbn n6 luc thay thd ngon ngf vd vdn h6a cho ddn thuqc nan Jia bbng ngdn ngf vd vin h6a Nhat. H9 cd g6ng truydn diaibng tu heo vd phdm chdt cria ngtrdi Nhat' Cha me t6i hoc chuong trinh Nhat, do c6c gi5o vi6n ngudi Nhat gi6ng day, NhAt lrru lo6t trong mot ng6i trtrdng chi n6i tidng NhAt. Ho hoc n6i tidng gi6 vd ld ngudi Nhat va hdp thu rdt nhidu n6t v6n h6a Nh4t. Me toi thddng kh6c trong dd gia dinh minh drroc ddi xfi tdt hon nhidu ngudi Trung Qudc ddn Edi thOi tam chidm. Nim 1949, gia dinh t6i rdi Trung Hoa luc dia Loan, ndi tdi idn 16n. Ddi Loan, cfng gidng nhrr D6ng B5c Binh Nguy6n, ld thuQc clia cira Nhat B6n trong sudt nrla trrg rri trdd'c khi Nhat B6n b4i trQn trong chidn tranh Thd gidi ldn tnft hai. Thdi t6i cbn tli hoc, nhidu ngoi tnrdng v6n cbrr chiu
IHUAN Br cHo rnev oAu | L3 6nh hudng cfia NhQt B6n. Khi cdc gi6o vi6n trlc giQn, ho sd mdng chdng tOi bhng tidng Nhat. Chi ddn khi da trtldng thhnh vd dd di nhidu ndi d chAu A cung nhu phrrong TAy tOi mdi nhAn ra ring gia dinh tdi chiu 6nh hudng cfra vdn h6a Nh4t Bin - cfrng nhu vdn h6a Tridu Ti6n sAu sdc nhu thd ndo. Tuy c6 rdt nhidu n6t tuong ddng, gifra ngrrdi Trung Qudc, Nhat Bdn, vd Tri6u Ti6n cfrng c6 nhidu didm khric nhau 16 rQt. Ngrrdi phrrong TAy thddng c6 xu hudng thdy srr gidng nhau mA it khi nhAn bidt stt khric biet. Ho thddng c6 xu htrdng xem nhfrng ngudi ndy ld ngddi chAu A ch(r khOng phAn biQt ie Trung Qudc, NhAt Bin hay Tridu Ti6n. Muc ti6u crla quydn s6ch ndy td girip cho ban c6 c6m nhQn ri6ng vd tinh c6ch cria ngrrdi Trung Qudc, ngudi Nhat vd ngrrdi Tridu Ti6n vd cfrng cho biSt didu ndy di 6nh hudng ddn nhfrng vu giao dfch gitra ho vdi ngtrdi phuong TAy nhtt thd ndo. Dd thrrc hiQn tlugc di6u ndy, tdi s6 phdi th6o lufln vd nhfrng n6t tinh c6ch d4c thn cria m6i qudc gia. 56 c6 it nhidu sai lac ndu chfing ta td d4m nhrlng d4c didm vd bdn chdt ld cira cii nhAn rdi xem d6 la tinh c6ch cia c6. mQt dAn tQc. Ndu vi6c d6 duoc thuc hiQn thi n6 phdi duoc thuc hiQn mQt crich thdn trong; ndu khdng thi chfng ta se chi di ddn nhr1ng dinh kidn vd nghia md thdi. Tuy nhi6n, th6o 1u4n vd cdc gid tri vd nidm tin phd bidn giira cla sd, ndu khdng mudn n6i ld tdt cit, cdc cd nhdn tao n6n mQt qudc gia, ld viQc cdn ldm. C6 mQt didu gi d6 c6 thd coi Id f thfic tap thd. C6 nhitng didu cltioc xem ih tinh crich cira dAn tQc. TOi sE th6o luan vd cdc vdn dd ndy khOng phAi dd gi6m thidu su kh6c biQt v6'n tdn tai trong m6i dAn tOc vd cfrng kh6ng mudn xfc pham bdt ctl ai. Gi6 tri cfra nhiing khrii qu6t vd tinh c6ch md t6i sO dd cap ddn khdng phdi d ch6 n6 hoAn todn dring mi d ch6 n6 duoc thila nh{n rQng rdi chfnh bdi nhfrng ngrrdi tlang duoc g6n cho nhitng n6t tinh cddn dy. Ngudi Hoa rdt hay phdn tfch tinh c6ch ngudi Hoa qua hinh thrlc mQt "ngtldi Trung Hoa didn hinh" gi6 dinh. Nhirng khidm khuydt trong tinh cdch dy thddng ilugc goi ld "cdn b6nh dAn tQc", cbn cdc dfrc tinh tdt Ie "phdm c6ch ddn t6c".
74 | cuQcoAurni T6i kh6ng dinh vidt mQt quydn bi6n kh6o. Tdi sd kh6ng drta ra c6c sd liqu quan niQm phd dd minh chirng cho ctidu minh trinh bdy. Toi chi x6t ddn nlou. Hg hay bidn. Khi th&ng thdn n6i "Gid'i doanh nhan Tridu Ti6n thich udng md cflng manh nJdu nfra", tdi khdng tlinh d6 cQp tldn nghian ciru mdi cfrng khong nhdt vd mfic tiou thu rt/du tinh theo ttdu ngrrdi Tridu Ti6n. Tdi nhAn Tridu Ti6n mudn ngrrdi ta drla vio t16 md cho rhng t6i c6 ! o.6i doanh ng6u nhi6n ching liAt tidt chd hay di6u dO. Didu toi mudn n6i ld ndu ban rhng "Ngrldi h6i mQt tr6m ngudi trdn drrdng phd Seoul, Bdc Kinh vd Tokyo sd d6 s6 ph6 lon Tridu Tion c6 biSt udng nJou khong?" thi t6m mrjoi trong nhQn tlinh nhtt vQy, toi khong cudi tr6 ldi "Nhu h0 chim." Khi tlua ra nhf,ng trang bi cho dQc giA hd c6 chri f dd kich tinh c6ch Tridu Tion, md chi mudn phuong TAy mQt nh4n thirc phd biSn md ngrrdi chAu A ndo cirng c6: "Ndu ndn hidu 16 viQc minh Lan airrt di udng vdi ly vdi vi chfi nhb Tridu Ti6n thi s6p ldm." Moi ngr.rdi chAu A ddu ddng f rhng c6 nhidu phdm chdt d4c tr$lg cria dAn tQc rdt ao ,rrra., thdy, phdn biQt ngrrdi Trung Qudc, Tridu Ti6n vd Nhat B6n' nhfrng phdm Hon thd, ho cbn nhdt tri vdi nhau vd cdc phdm chdt dy' Nhung chdt dy le tdt hay xdu thi hq c6 quan didm kh6c nhau vd stl kh6c nhau ndv chri ydu tily thuoc vdo viQc chring duoc g6n cho ho hay cho ngridi kh6c. tqc, c6 thd Ddi vdi m6t sd dQc gi6 phrrong TAy nhay c6m vd vdn dd chting cr^c chfing toc vd viQc th6o luan vd d4c ttidm c&a c6c nh6m ngrrdi thudc qrdc gia kh6c nhau dudng nhu mang mdu sdc phdn biQt chring tQc' Quan ,rig-1d pnan biQt chfing tqc cira ngttdi phttong DOng rdt kh6c v6i quan c6i cfra ni6m cira ngudi phtrong TAy. c6c quan didm vd su uu viQt hay k6m mQt chring tQc chrra bao gid bi nghi ngai nhrl 6 phrrong Tay. C6_tthittg_*6' Nhat c6m m6nh tiot vd su uu viot cfia ch&ng tQc gilla ngudi Trung Qudc, B6n vA Tridu Ti6n, di theo quan clidm tidn h6a, c6c dan tOc ndy li0n quan mat thidt vdi nhau. d phrrong Dong, f tudng dAn tQc ndy tnr viQt hon dAn tQc khdc hdu nhu dtrgc moi ngudi thila nh{n' ngudi Ngudi chau A khong c6 srl nh?y c6m vd c6c vd'n dd chring tQc nhrr nty. VOi ho, vdn dd tt6 khdng gdy xric dQng manh. Ngrrdi chAu A xem vi6c
zHULN Br cHo rn4w oAu I lS cdm thdy chfing t0c, td qudc, thdnh phd, gia dinh minh tdt dep hon ngudi khric Id didu trr nhion. Ngudi phuong Tdy cfrng c6 hdu hdt c6c quan aidm ao vd thr/dng n6i v6 chring vdi nhrlng tt ch6 bai nhe nhdng nhu,,sovanh,,, ,,dan t6c chfi nghla", "cuc bQ, dia phrrong". Nhung trong tidng Anh, til ,,phdn biQt chring toc" ld mQt tr) rdt nghidm trong, dt thrrdng thi n6 chi thd hiQn khuydt didm phd bidn cfia con ngudi la tin rbng .,nhfrng gi thuQc vd toi tdt dep hon nhfng gi thuQc vd anh". Mdi quan ngai vd vdn dd chilrng tOc d M! nghiOm trong ddn n6i ngrrdi ta khOng thd nhdc ddn chting tQc bdi sd xric ph?m ngrrdi khric. Henrietta Anne Klauser, tdc gi6. quydn writing on Both sid,es of the Brain (NXB Harper & Row, 1987), de kd cho t6i nghe vd mQt cuQc goi khdn cdp tr} bi6n tAp vi6n cria bd tutt1c khi s6ch xudt b6n. Bi6n tQp vion dy khdng khdng rdng c6 mOt cdu phdi drroc vidt lai bdi c6 m6t trf c6 tinh phAn biot ch6ng t6c. cau dy nhu sau: "T6i t6n sing gidy vd ngiy ngdy .du ch,iu phir h0 cho ngrrdi rrung Qudc ndo dd phdt minh ra n6.', cau rnd bi6n tap vi6n cho rbng c6 thd chdp nhQn duoc: "Tdi tOn sing gidy va ngdy ngay cau chria phD hQ cho nhd ph6t minh ngudi rrung eudc ndo dd ph6t minh ra n6.,, Ddi vdi ngtldi phu nfr Trung eudc ndy, cau ddu ti6n thd hiQn thiQn cdm cria c6 nhan bd Klauser ddi vdi ngudi rrung eudc. cau ,,v6 trr)ng,, kia khdng c6 mdi thi6n c|m dy. Ngudi chau A kh6 c6 thd hidu aluoc cau ddu ti6n kia c6 vdn dd gi. Ruby chow, nguyOn la hoi vi6n hOi ddng quan King trong mot thdi gian ddi, da kd cho tOi nghe cdu chuyOn sau: vao ddu nhiing ndm n6m mrloi cria thd ki trudc, khu chinatown 6 seatile dtrgc ddt tOn lai ld "The International Distri ct, (eudn eu6c td). Nguydn nhan cira sd thay ddi na.y khdng 16 rdng rdm. Trong nhfrng ndm gan dlv, .o mdt phong trdo ddi phuc hdi ton chinatown. Didu ndy bi m6t sd thdnh vi6n trong HQi ddng thdnh phd ph6n ildi. Norm Rice, hic cbn ldm hQi vi6n HQi ddng thdnh phd trtrdc khi ddc cfr thi trudng, chdng lai viQc khdi phuc tdn c[ vi6n 16 ring d6 ld mQt dinh kidn c6 tfnh xric pham. peter woo, chfr tich Hdi til thiQn chong wa vd ld mQt trong nhirng ngudi drlng dau cQng
16 | cuqcoAurni ddng ngrrdi Hoa d Seattle, cong khai tuyon bd khong ddng tinh vdi Rice ring d6 ld mQt dinh kidn c6 tinh xtic pham' Hoa vd, n6i chung, Ngudi Trung Hoa sinh ra d chdu A tr,r hdo ld ngtrdi gi. Ngrrdi Mj gdc Hoa vdn khong c6m thdy crii t6n chinatown c6 vdn tld 1dn lon v6i c6c quan didm cira ngtrdi Mf vd vdn dd chfing tQc mdi li nhilng Rice, t6i n6i ttidu ndv khong ngrrdi c6 thd c6m thdy bi xric ph?m. Hoi d6ng cria minh vdi trr c6ch ld m6t h6 c6 y xric ph?m, c6 v6 nhU d5 clem c6ch nhin md nhfrng ngrldi 16 ra ph6i c6m ngudi Mf da den dd nhin nh{n mOt vdn dd tnavnix6cphamnhdt,dskhOngthdyn6nghiOmtrongnhrrv4y. NgudiphuongDdngkh0ngc6mthdyc6l6ikhic6tdtrrdngphAnbiet phuong TAv' nhdt ld ngridi Mf' c6m chring tQc, nhung niniat rhlg ngddi thdynhuvay.Hqthrldngdr)ngldi16congkichsdphdnbiQtchringtocdd MOt chinh tri gia Nhat c6 v0 hiQu rl6a cil.c d6'i thir T6y phrrong cria minh' thd vtia ldn tidng quy kdt nhfrng ldi chi trich NhQt Bin cfia ngrrdi My ia c6 6Qng co phAn fi-ei .ft,i"g tqc, vya x6c tin rhng NhAt ld dAn tqc rru vi6t gidng Trung Qudc vd hon ngddi Cdp-ca, vd cffng hon nhfrng ngudi l6ng nhQn didu ndy vd'i ngudi Tridu Ti6n. C6 thd 6ng ta .o .tting bao gid thrla phrrong Tdy, nhtrng gi,ia ngrldi phttong D6ng vdi nhau, trl duy kidu phdn s6 khdng thdm phfr nhQn hay biQt chirng toc nh,l"vay pnd ridtt ddn n6i ho cim thdY 6Y ndY. phuong TAy c6 drioc c6i nhin tr] Muc tiou cria quydn sdch niy ld gi0p ngudi b6n trong vd ngrrdi phrrong Dong chri ktrong phai tu b6n ngodi' Dd c6 thd dinh kidn' Khi doc thdu hidu rltroc nhu v{y, dQc gi6 cdn phAi tU b6 moi quydns6chn}ry,na,,t,aytho6tkh6idis6nphuongTAycrjaminhddtrd md,i c6 thd hidu thdnh mQt ngrrdi pr,uo,'g Ddng. Chi khi ldm nhu vfly ban drroc bin chdt cria ngrrdi phuong DOng'
rH(-toNG rRuoNG NHu CH\EN rRtJoNG I 17 W Thddng trUdng nhU chidn trUdng . I xpm LIcH I srJ l,unU rAtu ctjdl,lc Ch6ng c6 gi kh6 hidu khi c6c nhd chinh tri vd doanh nhAn My thrrdng crim rhdy thdt vong khi ldm vi6c vdi ngddi chAu A. Ngrrdi My dOi khi cho rhng ciich xir su cria ngrrdi phuong DOng ld kh0ng chuy€n nghiQp vd mdu thuAn, trong khi tr6n thuc td ngrrdi phuong D0ng hoc t{p vA tuAn thrl mQt hQ th6'ng c6c nguy6n t6c fi rdng hon nhidu so vdi c6c ddi tric ngrrdi My cria ho. i Ho rft ra nhfrng nguy6n t6c ndy khi nghiOn cfiu lich sir rdi 6p dung vdo cdc ? ) tinh hu6'ng trong cu6c sdng hdng ngey. : Vi6c nghi6n c(ru lich sir, nhin chung that su nghiOm tric, phd bidn d phuong \ Ddng hon ld phuong Tdy do cdch s6t hach cria nhidu ngdnh nghd von v0 l cirng quan trong ddi vdi sd th6ng tidn crja m6i cA nhAn thu6c moi gidi. Bdt ngudn til Trung Qudc, crich sdt hach nhy cdn drloc Nhat Bdn vd, Tri6u Ti6n dp dung rQng khdp. d Ttung Qudc, cdch s6t hach ndy theo truydn thdng von ld con dudng duy nhdt dd th[ng tidn trong xd hQi. Si tr] sE d6 k] thi dia phtrong ndu vudt qua nhfrng ngudi tham gia cdc cuQc thi 6 ddy. Viec thdnh cOng trong cdc kj' thi dia phrrong sE girip ho c6 dri trr c6ch tham gia kj' thi qudc gia. Vi6c ilrroc ddnh grd cao trong ky thi qudc gia c6 thd ngay
18 | cuqc oiu rni quydn hJc' B6i lap tfc drra mot hdn si l6n dfa vi cria mQt ngtrdi gihu c6 vd thi' .u. r., thi niry rdt quan trong ddi vdi srr nghiQp, moi ngddi tldu hoc dd C6c k! thi ndy dac biQt chri trong lich sr], vdn chttong vd tridt hoc' Khi hoc c6c mdn ndy, str ki6n khdng quan trong bhng con ngddi, md nguyon quan trong hon' Tam nhan phia sau c6c srj kien vd hdnh dong tham chi cdn tri con ngtrdi lu6n la ddi trrgng nghion cfu. c6c hoc gi6 Trung Qudc xem nguy@n lf vir tru tlang c6c stl kiQn lich sir nhti cflu chuyQn minh hoa cho c6c v4n hdnh. Ho nghion c(tu lich srl dd c6 thd hidu thloc cdc nguyon 15' dy, nhhm 6p dung vho moi tinh hudng trong cuQc sdng' d phLrong Tdy, cdc bdi hgc lich srt hidm khi dugc dp d*ng vho cuQc sdng thrrdng ngdy vd tht/dng bi ngudi ta 16ng qu6n sau khi tdt nghiQp. d phrrong DOng thi kh6c. Ngrrdi chau A ndo cfrng bidt cau c6ch ngon ndy" "Hd'y xem lich st nht tdm gxong". Cdc nhd ldnh dao chdu A ngdy nay cfrng ldm y nhrl vQy' tim nhtlng kidn thfic cd xrJa c6 tluoc tr) c6c thi dU lich srl dd dinh htrdng cho cong viQc thrrdng ngdy vd cho c6ng vi6c chinh tri. Dd hidu tlrroc tridt I)t kinh doanh cfia ngudi chdu A ngdy nay, chring ta cdn phdi nghi6n citu cric ngudn ndy. vdo cudi nhiing nam b6y mtioi cria thd ki trudc, khi Trung Qudc md crla lai, ngudi Trung Qudc bi phuong Tay chi trich vd c6c dQng th6i chinh tri vd kinh td kj, qu4c. Nhrrng chiSn lrroc dn trong c6c ilQng t]n6i dy cria Trung Hoa luc a.iu .rrang c6 gi kh6c so vdi cdc chidn luoc cfia Nhat Ban, Tri6u Ti6n, Ddi Loan, Hong Kong hay singapore. Nhurg bdi viQc giao dich qudc td 6 cilcqudc gia ndy c6 lich sfi ddi hon, ngtidi 6 c6c nrldc ndy c6 co hoi hiou chinh phtrong ph6p thrrong lttgng cira ho khi giao dfch vdi thd gi6i phuong Tdy. C6c phrrong ph6p crja ho khdng th{t sr1 khdc biet vdi cdc chidn thuat vh kh6i niQm nguyen thriy md ngudi Trung Qudc sfi dgttg, md Clon gian Id mQt phiOn bin di dtrgc c4p nh4t thdi' Bdt luQn ngrrdi phuong TAy c6 thd chi trich cdch xrl sd ciid.a cdc ddi tdc ngudi Hoa ttrd nao xni giao dich vdi ho, anh ta ph6i bidt rhng Trung Qudc ld ndn van minh lau ddi nhdt thd gidi. Trung Qudc tdn tai trong khi nhi6u
rHtJoNG rRtloNG NH(J cHIiN rRuoNG I 19 n6n v6n minh kh6c d6 bidn mdt. Ngdy nay, Trung Qudc mot lAn nita bdt dAu kh6ng dinh vi tri quan trong crja minh tr6n tnldng qudc t6'. RO rdng ld, c:ic nguyon nhAn vdn h6a ld co sd cria mdt sd crich xir stl kh6 hidu, thidu chuyon nghiOp, vd c6 v6 khong phr) hop, nhung c6 thd mot vdi dong thdi crla ho chi id srr phdn 5nh iai thdi dO ngao man ngd ngdn cria mQt sd chinh tri gia vh doanh nhAn phuong TAy, nhfrng ngudi tl6nh gi6 ch thd gidi theo cdc ti6u chi phUong Tdy. Trong c6c chuong sau, chring tdi sO xem x6t c6c chien thu4t dn sau nhirng hdnh tlQng cfra cdc doanh nhdn chAu A vir dua ra nhfrng cAu chuy6n minh hoa c6ch fng dung cira ho. r I rnrJdNG TRIJdNG NHU cHIiN rRUdNc Ng?n ngfr Trung Hoa c6 cAu: "Shang chang ru zhan chang" dich theo nghia den ld "Thudng trddng nhu chiSn trddng". D6 le c6ch ngddi chdu A nhin nhAn tAm quan trong cira vi6c thdnh bai trong thd gidi kinh doanh. Thdnh cdng vd kinh td cfra mQt qudc gia chSc chdn 6nh hrrdng ildn srr tdn vong vd thinh vdgng cria qudc gia cfrng nhu di6n bidn crja cuQc chidn. Ngudi chAu A hidu bdn chdt that sd crla su canh tranh vd kinh td. Ho nhin nhAn vd goi n6 theo dring bin chdt cia n6: "Thudng tnrdng nhd chidn trudng." Ngrrdi Nhat lu6n ld ngrrdi hoc gi6i nhdt cdu ngan ngrl s6ng sudt ndy cria ngudi Trung Qudc. Vd khi viQc 6p dung tlat ddn trinh d0 hodn h6o, trb dd gi6i hon thdy. Ngudn tdi nguy6n thi6n nhi6n nghbo ndn ludn li mdi quan ngai cria cdc nhA lanh dao Nhat BAn. Cdc cu6c xdm luoc Trung Qu6'c vd Ddi Loan cria Nh4t B6n vdo n6m 1874 vd trong chidn tranh Thd gidi ldn th(r hai ld nhfrng hdnh tlQng xudt phdt til nhu cdu md rOng l6nh thd rrhXm b6o cl6m srJ tdn tai cria ndn vdn minh tr6n tl6o qudc NhQt Bin biQt lAp. Sau chidn tranh Thd gid'i lAn thit hai, ngtldi Nhat nhd 1ai cAu ngan ngf cd xua cria ngudi Trung Qudc "Thuong tnrdng nhu chiSn trudng" vd bdt clAu chuyOn tAm dp d,;ng. Nhd chidn thdng tr6n thrlong trudng, nrJdc NhAt d6 vrldt qua drloc srl thdt b4i vd quAn sU vh b6o tlAm duoc srt tdn tai cria qudc gia. Didu c ndy minh chfng cho mQt ngan ngil khdc cria Trung Qudc: "Chidn thSng vi u dai nhdt ld th6ng mh khOng cAn phdi ddnh."
20 | cu1c oAu rni . I cHrfx LtJOc QuAw I sU rRoNG KINH DoANH nhrr chidn trrJdng vd cuQc sdng ld mot Ngudi chau A tin rbng thdong trudng ydu cuQc chiSn non ho cc,rri ti' rbne thon; thao chidn thuat quan srl 1d^thi6t sdng cbn. c6c nhd lSnh dao chdu A ludn ddi vdi sr/ thdnh congltng nhu srl kinh didn cta Trung Hoa vd chidn coi trong viQc hoc talp cac luan thuydi thuatqudnsd,ninhptrap.NgtrdidAncirnghoctQpc6clu4nthuydtdynhhm c0ng viQc thtrdng ngay' 6p dung c6c nguy6n t6t t'ottg ct6 vho Ngtldi phrrong Ddng tin rhng mqi ydu td trong cuQc sdng ttdu c6 liOn quan trrdng tron chiSn trddng cflng chinh vdi nhau. su ,arrg .-rdt a6n i6t "a" vi lhs{s6ngsudt"fiu"a"chinhtrigiakhithgcthiquydnhdnhcfiaminh. cfrng chinh .,J .;;; ,"ar a, dan tdi tdt ce chirng ta trong cuQc sdng hdng Ngrrdi .naoiftt'o"g te* thdy c6 gi.ld mAu thuan khi tim kidm trong ngey. c6cquydns6chvdchidnluocqu6nsuc6cnguyOnt6cnhbm6pdungvdo cuQcsdngddithrrdng,giadinh'noildmviQcvicAthdgidin6ichung' . I vm rnO c(rl I BINH PUAP (BING-FA) TrongtidngHoa,tilBingc6nghialibinh,ngudilinh.Fac6nghialdph6p' nghQthu4tho{eng"VOttilc'Binh-FothtldngdrrocdichratidngAnhld ..chidnluocquAnstf,ho{c..nghQthu4tchidntranh,'.Ddivditoithihaildi chuydnngitdykhdngc6ldinaochudnx6c.Binlt'phdpldhinhth(fctt/duy nhhm phuc vu cho muc dich quan su dd chidn luoc thoat ,tu" auq. ph6t tridn tdong t6c giita ngudi vdi ngrrdi' rdi tu d6 dugc ap au"g irorrg tdt ca c6c mdi dd cria mot quydn binh ph6p That sai ldm ndu dlch Binh phdp thdnh hra ndo d6. ch6ng han, T6n Tt binh phdp kh6ng phai ld quvdn s6ch c6 tga dd Trl vd tit, Binh phdp n^i-Niie'thud.t chi6n tranh' N6 la luAn thuvdt cfia T6n binhph6p,,a,o.i,'g",'hrlvQy,n6phAnbiQtvdic6clu4nthuydtkh6cvdchri ttdndy:Th6iCOng-binhph6p'NeoKhdibinhph6p'TOnTAnbinhph6pvd rdt nhidu, rdt nhi6u nffa' s6ch dtroc dang 16n Thdi Nhtrng quydn binh ph6p ttau ti6n ld hai quydn Kd tu cl6, hdng trim quydn Qongvdo ktro6.ng rzoo nam trrldc cdng nguyon. ,il
TH{JANG TRUONj NHU CHrEN TR\\ONG I 21 rrifinrs. :naE di drroc vidt va nhidu quydn d5 gihnh cluoc vi tri quan trong ilrrni ::€i i-an hoc Trung Qudc vd ndn vdn hoc chAu A. "'r: ::::r 221 trtrdc cdng nguy6n, Tdn Thriy Hoang d6 ra lQnh ddt hdt $jr::- : T:-.rng Qu6'c. Cric hoc gi6 de bdt chdp hinh phat, lidu chdt gidu di nn:* ', r cua minh, vd theo sdch vd ghi lai thi dAu ddi nhd Hdn (206 tuv6c 'rr"g::eu1-en). cdn lai 182 quydn binh ph6p khiic nhau ald thodt ddoc ngon ur :-:-: Tdn. Trong khodng thdi gian tir 206 tnldc c6ng nguyOn d.6n nd,m 24 ru - '1"- ne nguyon, mOt tuydn t4p binh phdp ndi tidng d6 duoc vidt. Bo yi- 'ii''i":- i:a cria tuydn tap nay, gdm c6 b96 quydn. Trong sd sg6 quydn ndy, 53 ,lr--"r:r ban v6 binh phrip. Thdi bdy gid, ky thuat in cbn chua c6. c6c quydn **:: dudc khdc hodc vidt lon 96 hodc c6ctd"m th6 tre. Tdm quan trong cfia u=r rhrlc vd binh ph6p ddi vdi ngrrdi rrung eudc thd hi6n ro qua sd lugng *,i:'r r-e vdn tld ndy, vdn duoc vidt hodc khdc theo ldi thfr cdng hdt sfrc c6ng ::u. c0ng nhtr qua su nguy hidm md ngudi rrung eudc dd bdt chdp dd gin ;l nhdng quydn srich dy. \"ao the ki thf ba sau c6ng nguy6n, rric lam chung, Hoang dd Luu Bi bdo ::r trai phdi hoc ky m6n binh phdp. Nghe vay, Khdng Minh, d6 dd sang ::,it bon moi trong tr6ch dd ch6p lai cric quydn binh phdp cd xda vd dich ::an hu6'ng d6n cho vi thei tii tr6 tudi. Didu ndy dlroc xem ld mQt vi6c ldm cung ddn vd khdn ngoan. Day li cau chuyOn md ngdy nay, ngudi rrung Quoc nao cung bidt vd vi6c hoc tQp binh phdp vAn cbn dudc xem ld dring idn vd khdn ngoan. . I Arvn HUdwc c0a rnl6r Hgc Dao sinh Nhdt Nhdt sinh Nhi Nhi sinh Tam Tam sinh van vAt Van vAt kh6ng c6 vAt ndo ld kh6ng c6ng dm 6m dtlong Kdt hop ciic ngudn hlc nd.y, sd hba hop s6 duoc tao thdnh. Lio Tfi, Dao dfic Kinh