zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Nông - Lâm - Ngư

» Nông nghiệp

Thúc đẩy và quản lý sản xuất phân hữu cơ vi sinh vì một nền nông nghiệp sạch và bền vững tại Việt Nam

Chia sẻ: Kethamoi5 Kethamoi5 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

72
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết nhìn nhận một cách khái quát về phân hữu cơ vi sinh, kỹ thuật sử dụng phân hữu cơ vi sinh; đánh giá thực trạng và biện pháp thúc đẩy sản xuất phân hữu cơ vi sinh trong sản xuất nông nghiệp để mang lại hiệu quả lâu bền cho cả người sản xuất nông nghiệp và người sử dụng sản phẩm nông nghiệp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thúc đẩy và quản lý sản xuất phân hữu cơ vi sinh vì một nền nông nghiệp sạch và bền vững tại Việt Nam

Tổng hợp BVTV - Sè 2/2018 Lời cảm ơn Cửu Long. Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông Xin chân thành cảm ơn sự hỗ trợ của phòng thôn, 17-22. Thí nghiệm trọng điểm Quốc gia về Tế bào 5. Nhu Quynh T. Nguyen, Khanh Linh Truong, thực vật - Viện Sinh học nhiệt đới. Ngoài ra, Quyet Chien Hua, and Tien Thang Nguyen (2013). Công trình nghiên cứu này được sự hỗ trợ kinh Using FeAl LDHs nanoparticles to reduce the harmful phí thực hiện bởi chương trình nghiên cứu effect of iron toxicity on Vietnamese rice. Proceedings thuộc 7 hướng ưu tiên của VAST MS: of IWNA. Ba Ria Vung Tau, Vietnam VAST02.04/12-13. 6. Oancea S, Oancea AV, 2005. Biologycal evaluation of layered double hydroxides effect on the TÀI LIỆU THAM KHẢO growth of the corn plants. Lucrări Ştiinţifice. Vol. 53, Seria Agronomie. 1. Arnon DL, 1949. A copper enzyme is isolated 7. Oancea S, Padureanu S, Oancea AV, 2009. chloroplast polyphenol oxidase in Β vulgaries. Plant Growth dynamics of corn plants during anionic clays Physiol, 24: 1-15. action. Lucrări Ştiinţifice 52: 212-218 2. Duan X and Evans DG, 2005. Layered Double 8. Sahrawat KL, Mulbah CK, Diatta S, DeLaune Hydroxides. Structure and bonding vol. 119, Springer- RD, Patrick WH, Singh BN and Jones MP (1996). The Verlag Berlin Heidelberg, Germany. role of tolerant genotypes and plant nutrients in the 3. Li F and Duan X , 2006. Application of Layered management of iron toxicity in lowland rice. J. Agri. double hydroxides. In Structure and bonding 119, Sci., Cambridge 126: 143-149. Springer-Verlag Berlin Heidelberg, Germany, 193-223. 9. Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4325-86 4. Ngô Ngọc Hưng, 2010. Tính chất hóa học đất phèn các vùng sinh thái nông nghiệp đồng bằng sông Phản biện: TS. Trần Minh Tiến THÖC ĐẨY VÀ QUẢN LÝ SẢN XUẤT PHÂN HỮU CƠ VI SINH VÌ MỘT NỀN NÔNG NGHIỆP SẠCH VÀ BỀN VỮNG TẠI VIỆT NAM TS. Nguyễn Thế Hùng Viện Vật lý, Viện Hàn Lâm Khoa học và Công Nghệ Việt Nam 1. MỞ ĐẦU bối cảnh sự tăng dân số vô cùng nhanh chóng đó. Tuy vậy, việc lạm dụng quá mức phân vô Đầu thế kỷ 19 (năm 1800) dân số thế giới mới chỉ gần 1 tỉ. Hơn 200 qua dân số thế giới cơ đã làm nảy sinh nhiều tác dụng phụ nguy hiểm: sự ô nhiễm môi trường đất và nước, sự đã tăng lên thành 7,5 tỉ (2016). Năm 1840, nhà tuyệt chủng và phát sinh nhiều loại côn trùng bác học người Đức Libic đã phát hiện ra phân vô cơ và các chất vi lượng có khả năng thúc và sâu bệnh, sự chai cứng và bạc mầu đất trồng. Cây trồng không hấp thu được hết đẩy năng suất tăng vọt. Phân bón vô cơ đã giải lượng phân bón vô cơ, dẫn đến dư thừa, tốn quyết nạn thiếu lương thực và nạn đói trong 48
Tổng hợp BVTV - Sè 2/2018 kém tiền đầu tư, ảnh hưởng đến kết cấu đất, 2. TỔNG QUAN VỀ CÔNG NGHỆ SẢN tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe XUẤT PHÂN HỮU CƠ VI SINH con người. Phân hữu cơ vi sinh là sản phẩm phân bón Chính vì vậy, ngày nay nhiều nước đã đẩy bao gồm bốn thành phần chính là: vật liệu hữu mạnh sử dụng phân bón hữu cơ để phát triển cơ, các men vi sinh vật phân giải các nguyên một nền nông nghiệp sạch và bền vững. liệu hữu cơ và các chất đa lượng và vi lượng Phân hữu cơ giúp tạo nên sự phì nhiêu khác, các axít hữu cơ (axit humic, fulvic,…). của đất canh tác, làm cây trồng khỏe mạnh và Vật liệu hữu cơ gồm hai loại chính. Loại đủ sức chống lại sâu bệnh. Phân hữu cơ bảo nguồn gốc thực vật như thân vỏ cây, bã mía, đảm cho con người và cây trồng sống trong lõi ngô, vỏ ca phê, vỏ hạt điều, rơm rạ,…. Loại một môi trường an toàn và không bị nhiễm độc. có nguồn gốc động vật như: các phế liệu sản Nó có nhiều ưu điểm như cải tạo đất lâu bền, xuất cá tôm, phân bò lợn gà,… giảm ô nhiễm môi trường, cho phép sản xuất Men vi sinh vật có rất nhiều chủng loại, như các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao, ít vi sinh vật phân giải xenlulo, vi sinh vật cố định tàn dư độc hại cho sức khỏe,… Dùng phân đạm, vi sinh vật quang hóa, vi sinh vật thúc hữu cơ sẽ tạo sự cân bằng về môi trường và đẩy lên men tạo axit,… một điều quan trọng là thúc đẩy việc xử lý các Các chất đa lượng gồm N,P,K. Các chất vi phế phẩm hữu cơ đang tồn đọng gây ô nhiễm lượng gồm đồng sắt, bo, kẽm, các khoáng môi trường trở thành phân bón. hữu ích. Trong các loại phân bón hữu cơ thì phân Phân hữu cơ vi sinh có thể được chế tạo ở bón hữu cơ vi sinh có ưu điểm vượt trội hơn quy mô hộ gia đình hoặc quy mô công nghiệp. cả, vì vừa chưa lượng hữu cơ phù hợp, vừa Quy mô công nghiệp lớn có thể đạt năng suất chứa các chủng vi sinh vật hữu ích vẫn còn hàng trăm ngàn tấn đến hàng triệu tấn/năm. sống và sẽ hoạt động khi được bón vào đất. Quy mô công nghiệp loại vừa có năng suất Hiện nay, phân hữu cơ vi sinh đang ngày đến hàng vài chục ngàn tấn/năm. càng có chỗ đứng trong thị trường phân bón Trong các nguyên liệu trên thì quan trọng khi người nông dân đang dần cân bằng giữa nhất là nguồn nguyên liệu hữu cơ và các việc sử dụng song song phân hữu cơ và phân chủng men vi sinh vật có ích. Sự đa dạng hệ hóa học. vi sinh vật hữu ích cùng lượng hữu cơ nhiều Tuy nhiên, trên thị trường đã xuất hiện tự đất sẽ điều chỉnh pH lân cận trung tính – phân hữu cơ vi sinh giả, hoặc có chất lượng không cần bón thêm vôi; thoáng khí giúp các kém. Bài tổng quan này nhìn nhận một cách quá trình sinh học xảy ra ở vùng rễ tốt hơn – khái quát về phân hữu cơ vi sinh, kỹ thuật sử không cần vun xới; chính nhờ thoáng khí và dụng phân hữu cơ vi sinh; đanh giá thực trạng pH trung tính sẽ giúp giảm mật độ sinh vật có và biện pháp thúc đẩy sản xuất phân hữu cơ hại nhưng tăng các sinh vật có lợi như trùn vi sinh trong sản xuất nông nghiệp để mang đất, giáp xác đất…. lại hiệu quả lâu bền cho cả người sản xuất Dưới đây là quy trình sản xuất phân bón nông nghiệp và người sử dụng sản phẩm hữu cơ vi sinh: nông nghiệp.  Quy trình sản xuất phân hữu cơ vi sinh 49
Tổng hợp BVTV - Sè 2/2018 Hình 1. Quy trình công nghệ sản xuất phân hữu cơ vi sinh 3. VAI TRÕ CỦA PHÂN HỮU CƠ VI đất, quyết định kết cấu của đất, độ tơi xốp SINH TRONG SẢN XUÁT NÔNG NGHIỆP thoáng khí của đất, quyết định độ thấm nước và BỀN VỮNG giữ nước của đất, quyết định hệ đệm của đất, quyết định tới số lượng và khả năng hoạt động Phân vô cơ (hóa học) làm cho cây trồng bộc của vi sinh vật trong đất. Tuy vậy đó là nhận phát mạnh mẽ nhưng không duy trì hiệu quả định của các nhà khoa học, còn người nông dân được lâu. Ngoài ra chúng còn để lại những tồn dân vẫn ngại dùng vì phân hữu cơ tác dụng dư dưới các dạng muối trong đất gây nên những chậm, khối lượng mang vác nặng, trước mắt hậu quả có thể kể như sau: Ngăn cản cây trồng chưa có lợi ngay. hấp thụ những dưỡng chất cần thiết, tiêu diệt các Thực tế, việc sử dụng phân hữu cơ nói chung loại vi sinh vật hữu ích cần thiết cho cây trồng, đất bị phá vỡ kết cấu, đất trở nên chua và khô và phân hữu cơ vi sinh nói riêng trong sản xuất cằn... Từ thực tế trên, người ta đã nhìn nhận lại nông nghiệp sẽ góp phần tích tụ và thúc đẩy sự vai trò của phân hữu cơ và đưa ra nguyên tắc phát triển của các vi sinh vật sống trong đất, bón phân cho cây trồng. Sử dụng hài hòa phân cộng sinh có lợi cho cây trồng, đồng thời tránh hữu cơ và phân vô cơ. được ô nhiễm môi trường. Phân hữu cơ vi sinh Hữu cơ là chỉ tiêu đánh giá độ phì nhiêu của có những ưu điểm cụ thể như sau: 50
Tổng hợp BVTV - Sè 2/2018 - Tạo ra sự thông thoáng giúp rễ phát triển Cách bón: Sử dụng cho cả bón lót và bón mạnh nên có cường độ hô hấp tối đa và dễ dàng thúc. Đối với cây ngắn ngày thì bón lót là phần hấp thu các nguồn dinh dưỡng. Tăng cường hữu nhiều, bón bằng cách rải đều rồi vùi xuống khi cơ, cải tạo đất, làm cho đất tơi xốp và làm tăng làm đất hoặc bón theo hốc, hàng phủ một lớp đất độ màu mỡ cho đất trồng mỏng rồi mới gieo trồng, với cây lâu năm bón - Chất hữu cơ sẽ lưu giữ các khoáng chất đa, theo hố trộn đều với lớp đất mặt rồi cho xuồng hố trung, vi lượng từ các loại phân bón hóa học và rồi trồng. Bón lón với cây lâu năm bón vòng cung cấp dần cho cây hạn chế được hiện tượng quanh tán theo chiều rộng của tán đào rãnh bón thất thoát phân bón trong quá trình sử dụng, rồi lấp một lớp đất mỏng hoặc rải đều trên mặt giảm chi phí đáng kể trong SX nông nghiệp, giúp đất rồi tưới nước ngay. Với các loại phân bón lá đất giữ ẩm làm cây chống chịu khô hạn tốt hơn. thì hòa tan theo liều lượng chỉ dẫn của nhà sản - Sự hiện diện của chất hữu cơ làm môi xuất rồi phun đều lên toàn bộ cây trong vườn. trường sống cho các hệ vi sinh có ích, các hệ vi Chú ý: Khi sử dụng các sản phẩm phân vi sinh, sinh này cân bằng môi trường của hệ sinh thái vì phân hữu cơ sinh học, vi sinh không nên sử vậy sẽ hạn chế một số đối tượng gây bệnh, góp dụng các loại thuốc BVTV, để phân bón đạt hiệu phần tăng năng suất và chất lượng nông sản. quả cao, vì phân hóa học, thuốc BVTV có thể Tăng khả năng kháng sâu bệnh, chịu hạn và các làm chết vi sinh vật , giảm hiệu lực của phân bón. điều kiện thời tiết khắc nghiệt cho cây trồng Sau khi bón cần giữ độ ẩm thích hợp cho vi sinh - Giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt, ổn vật hoạt động và phát triển. định, làm tăng chất lượng của nông sản phẩm. Cách bón cho từng loại cây: Làm Tăng năng suất cây trồng từ 10 đến 15%. - Cây lương thực (Lúa, ngô, hoai, sắn): sử dụng 70kg/sào. Dùng bón lót trước khi gieo, bón 4. KỸ THUẬT SỬ DỤNG PHÂN HỮU CƠ thúc 1-2 lần trong quá trình sinh trưởng. VI SINH - Cây rau, củ, quả: Sử dụng 50kg/sào. Bón 2 Phân hữu cơ là phân bón rất tốt cho cả đất lần trong 1 vụ: khi cây bước vào thời kỳ sinh lẫn cây trồng, có chứa đủ các dinh dưỡng trưởng mạnh hoặc thời kỳ bắt đầu ra hoa. khoáng đa trung vi lương cung cấp cho cây - Cây ăn quả và cây công nghiệp (Cam, quýt, trồng, là một loại phân bón giúp cải tạo đất có mít, bưởi, ổi,...): phân hữu cơ vi sinh giúp cây hiệu quả tốt. Ngoài ra, phân hữu cơ còn tăng tăng sức đề kháng, ít sâu bệnh, đặc biệt hạn chế hiệu quả hấp thu các chất dinh dưỡng của cây từ phát triển của cỏ dại, tăng độ ngọt quả, ....Bón 2- đất. Có thể bón cho hầu hết các loại đất và các 5kg/gốc (tùy độ tuổi của cây), mỗi năm bón 3-4 loại cây trồng, lượng phân bón tùy thuộc vào lần (trước kỳ ra hoa, trước kỳ đậu quả, trước khi chất đất (đất xấu bón nhiều, đất tốt bón ít), vào thu hoạch). Khi bón kết hợp xới xáo làm cỏ. cây trồng (cây xấu, có nhu cầu dinh dưỡng cao 5. THỰC TRẠNG SẢN XUẤT PHÂN HỮU thì bón nhiều, cây tốt, có nhu cầu dinh dưỡng ít CƠ VI SINH TẠI VIỆT NAM thì giảm lượng phân bón) vào chất lượng phân (phân có hàm lưỡng dinh dưỡng cao bón ít, hàm Theo kết quả điều tra của Tổ chức Nông lượng dinh dưỡng thấp thì bón nhiều). Có thể nói lương thế giới (FAO), hiệu quả sử dụng phân phân hữu cơ vi sinh là phân bón giúp cải tạo đất bón vô cơ ở Việt Nam chỉ đạt 45 - 50%, phần còn đai rất có hiệu quả nhất. lại tích tụ trong môi trường khiến đất bị suy thoái, 51
Tổng hợp BVTV - Sè 2/2018 bạc màu, tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường đất - cho sản phẩm hữu cơ trong nước. Biện pháp nước, tăng tỷ lệ sâu bệnh hại, giảm năng suất này gọi là quản lý hành chính. chất lượng nông sản. Trong khi đó, sử dụng Thứ hai, tổ chức các cơ sở sản xuất phân bón phân bón hữu cơ có nhiều ưu điểm vượt trội sẽ hữu cơ quy mô vừa, khoảng vài chục ngàn tấn giúp cho nền nông nghiệp Việt Nam phát triển an đến vài trăm ngàn tấn/năm trên địa bàn từng tỉnh. toàn, bền vững. Tuy nhiên, thực tế hiện nay là Mỗi tỉnh chỉ nên có từ 1 đến 3 cơ sở sản xuất nông dân đang rơi vào “ma trận” phân bón hữu phân hữu cơ quy mô vừa. Cung cấp trực tiếp cho cơ với đủ tên gọi, thương hiệu… của các doanh từng tỉnh. Đây là một giải pháp quan trọng bậc nghiệp sản xuất trong và ngoài nước. Công nhất vì nó cho phép giảm chi phí vận chuyển, dụng, xuất xứ, công nghệ sản xuất, nguyên liệu làm giảm giá thành và mang lại lợi ích trực tiếp các loại phân bón hữu cơ được các nhà sản cho người nông dân. Hơn nữa nó cũng tạo điều xuất, nhà phân phối quảng cáo khá phong phú. kiện để nông dân trực tiếp kiểm tra giám sát chất Trong khi đó công tác quản lý, định hướng sử lượng của cơ sở sản xuất. Mặt khác đây cũng là dụng còn nhiều bất cập. một điều kiện quản lý nhằm làm giảm số lượng Mặt khác, ngoài những ưu điểm thì phân cơ sở sản xuất đang quá lớn hiện nay, giúp loại hữu cơ cũng có những nhược điểm như hàm bỏ các hàng kém chất lượng. Biện pháp này gọi lượng chất dinh dưỡng thấp nên phải bón là quản lý theo quy hoạch vùng. lượng lớn, đòi hỏi chi phí lớn để vận chuyển và Thứ ba, Giám sát quy trình chất lượng bằng nếu không chế biến kỹ có thể mang đến một số truy xuất nguồn gốc vi sinh vật và nhóm nguyên nấm bệnh cho cây trồng, nhất là khi chế biến tố vi lượng, siêu vi lượng. Đây là hai thành phần từ một số loại chất thải sinh hoạt và công quan trọng nhất trong phân bón hữu cơ vi sinh. nghiệp. Các vi sinh vật gây hại có trong phân Các cơ sở sản xuất phải có sổ ghi chép chặt chẽ bón gồm: E. coli, Salmonella, Coliform là nguồn gốc hai thành phần này, ngày tháng và những loại gây nên các bệnh đường ruột nguy hợp đồng mua bán. Nhà quản lý chỉ cần nắm hiểm hoặc ô nhiễm thứ cấp do có chứa các kim vững hai thành phần này thì sẽ quản lý được loại nặng hoặc vi sinh vật gây hại vượt quá chất lượng phân hữu cơ vi sinh. Biện pháp này mức quy định. gọi là quản lý chất lƣợng. 6. MỘT SỐ GIẢI PHÁP THÖC ĐẨY PHÂN 7. KẾT LUẬN BÓN HỮU CƠ TRONG SẢN XUẤT NÔNG Phân bón hữu cơ vi sinh là một hướng phát NGHIỆP BỀN VỮNG triển quan trọng của một nền nông nghiệp sạch Thứ nhất, Bộ NN&PTNN cần ban hành các và bền vững. Muốn thúc đẩy việc sử dụng phân văn bản quy định, hướng dẫn cho sản xuất hữu hữu cơ vi sinh nhà nước chỉ cần nắm ba khâu cơ (tiêu chuẩn, quy chuẩn, các quy định chung quản lý quan trọng nhất đã liệt kê ở trên là: quản về hướng dẫn, kiểm tra, giám sát sản xuất và lý hành chính, quản lý quy hoạch vùng, quản lý chứng nhận, nhãn hàng hóa hữu cơ…). Xây chất lượng. Ngoài ra các vấn đề khác sẽ để cho dựng cơ sở dữ liệu về phân bón nói chung và thị trường điều tiết. Số lượng các nhà sản xuất phân bón hữu cơ nói riêng với các sản phẩm có sẽ giảm từ hàng ngàn xuống còn khoảng 200 nhãn hàng hóa có thể truy xuất nguồn gốc. Thiết đến 300 cơ sở. Vì vậy vừa thúc đẩy sản xuất lập hệ thống công nhận và chứng nhận, giám sát phân hữu cơ vừa giảm được nạn hàng giả. 52

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.