TÑCHGIAÁO<br />
HÚÅP DUÅC GIÚÁI TÑNH CHO HOÅ<br />
TRÛÚÂNG CAO ÀÙÈNG SÛ PHAÅM TRU<br />
NGUYÏÎN THÕ BÑCH LAN*<br />
<br />
Ngaây nhêån baâi: 30/10/2017; ngaây sûãa chûäa: 01/11/2017; ngaây duyïåt àùng: 09/11/2017.<br />
Abstract: <br />
The deaf, particularly those who are teenagers, are likely to suffer a number of difficulties in daily life, especially <br />
access to information or healthcare services such as reproduction, gender and sex. Therefore, coming up with the idea of how<br />
into deaf students is an important thing that should be taken into consideration<br />
.<br />
Keywords: <br />
The deaf, sex education, gender.<br />
<br />
1. Àùåt vêën àïì<br />
Nhû vêåy, daåy hoåc tñch húåp laâ quaá trònh daåy hoåc coá<br />
Hoåc sinh (HS) àiïëc laâ àöëi tûúång suy giaãm vïì sûác sûå tñch húåp möåt caách hïå thöëng nhûäng tri thûác khoa<br />
nghe úã caác mûác àöå khaác nhau, dêîn àïën sûå khoá khùn hoåc, nhûäng quy luêåt chung gêìn guäi, tûâ àoá hònh thaânh<br />
trong viïåc tri giaác caác êm thanh, trong àoá coá êm thanh vaâ phaát triïín nùng lûåc cuãa ngûúâi hoåc.<br />
ngön ngûä laâm haån chïë khaã nùng nhêån thûác caác vêën 2.1.2. Giaáo duåc giúái tñnh: <br />
Giaáo duåc giúái tñnh laâ<br />
àïì xaä höåi, trong àoá coá vêën àïì giúái tñnh.<br />
viïåc cung cêëp caác thöng tin vïì sûå phaát triïín cuãa cú<br />
Cú thïí ngaây möåt phaát triïín dêîn àïën nhûäng thay thïí, giúái tñnh, tònh duåc, vaâ caác möëi quan hïå, cuâng vúái<br />
àöíi vïì têm lñ, sinh lñ cuãa treã úã àöå tuöíi naây rêët nhanh,xêy dûång kô nùng àïí giuáp caác baån treã giao tiïëp vaâ<br />
tûâ àoá keáo theo thay àöíi vïì haânh vi, nhêån thûác giúáiàûa ra quyïët àõnh liïn quan àïën tònh duåc vaâ sûác<br />
tñnh. Chñnh vò thïë, ngoaâi viïåc trang bõ kiïën thûác vùn khoãe tònh duåc cuãa hoå.<br />
hoáa àïí caác em hoâa nhêåp töët vúái xaä höåi thò viïåc cung Giaáo duåc giúái tñnh cho HS laâ hònh thaânh úã hoå nhûäng<br />
cêëp nhûäng hiïíu biïët vïì kô nùng söëng, àùåc biïåt nhûäng tiïu chuêín àaåo àûác cuãa haânh vi coá liïn quan àïën<br />
kiïën thûác vïì giúái tñnh laâ viïåc cêìn laâm. Viïåc naây (giaáo<br />
nhûäng lônh vûåc riïng tû, thêìm kñn nhêët cuãa àúâi söëng<br />
duåc giúái tñnh) phaãi laâ viïåc bùæt àêìu tûâ phña gia àònh<br />
con ngûúâi, hònh thaânh nhûäng quan hïå àaåo àûác laânh<br />
coá sûå kïët húåp cuãa nhaâ trûúâng vaâ toaân xaä höåi trong<br />
maånh giûäa em trai vaâ em gaái, giûäa nam vaâ nûä.<br />
àoá nhaâ trûúâng laâ núi cung cêëp, töíng húåp kiïën thûác, Ngay tûâ nùm 1974, Nhaâ nûúác ta àaä quan têm àïën<br />
hònh thaânh kô nùng vïì giúái möåt caách baâi baãn vaâ<br />
vêën àïì giaáo duåc giúái tñnh noái chung vaâ giaáo duåc giúái<br />
khoa hoåc nhêët.<br />
tñnh trong phaåm vi nhaâ trûúâng noái riïng bùçng Chó thõ<br />
2. Nöåi dung<br />
176A ngaây 24/12/1974 cuãa Chuã tõch Höåi àöìng Böå<br />
2.1. Möåt söë khaái niïåm<br />
trûúãng Phaåm Vùn Àöìng. Böå Giaáo duåc àaä àûa ra chó<br />
2.1.1. Khaái niïåm “tñch húåp” vaâ “daåy hoåc tñch húåp”<br />
thõ vïì viïåc giaáo duåc dên söë vaâ giaáo duåc giúái tñnh trong<br />
Tñch húåp laâ “sûå kïët húåp coá hïå thöëng caác kiïën thûác coá liïn<br />
toaân böå hïå thöëng trûúâng hoåc caác cêëp vaâ caác ngaânh<br />
quan vaâ kiïën thûác mön hoåc thaânh möåt nöåi dung thöënghoåc cuãa caã nûúác. <br />
nhêët, gùæn boá chùåt cheä vúái nhau dûåa trïn nhûäng möëi liïn hïå Viïåc àûa giaáo duåc giúái tñnh vaâo trûúâng hoåc laâ àiïìu<br />
vïì lñ luêån vaâ thûåc tiïîn àûúåc àûa vaâo baâi hoåc” [1<br />
; tr 1238 ]. cêìn thiïët vaâ hêìu hïët caác nhaâ trûúâng àïìu choån giaãi<br />
Theo Dûúng Tiïën Syä: “Tñch húåp laâ sûå kïët húåpphaáp laâ tñch húåp, tuy nhiïn tñch húåp vaâo mön hoåc naâo,<br />
möåt caách hûäu cú, coá hïå thöëng caác kiïën thûác/khaái<br />
chuêín kiïën thûác ra sao, caách thûác tñch húåp thïë naâo,..<br />
niïåm thuöåc caác mön hoåc khaác nhau thaânh möåt nöåithò chûa coá sûå thöëng nhêët.<br />
dung thöëng nhêët, dûåa trïn cú súã caác möëi liïn hïå vïì lñ<br />
2.1.3. Sinh hoåc laâ mön hoåc phuâ húåp àïí tñch húåp<br />
luêån vaâ thûåc tiïîn àûúåc àïì cêåp trong caác mön hoåc àoá”giaáo duåc giúái tñnh: <br />
Sinh hoåc laâ mön hoåc tòm hiïíu vïì àùåc<br />
[2; tr 21-22]<br />
àiïím cêëu taåo, sûå phuâ húåp giûäa cêëu taåo vaâ chûác nùng,<br />
Khaái niïåm daåy hoåc tñch húåp<br />
: “Tñch húåp giaáo duåc laâquy luêåt hoaåt àöång vaâ tiïën hoáa cuãa thïë giúái sinh vêåt.<br />
quaá trònh HS dûúái sûå chó àaåo cuãa giaáo viïn thûåc hiïånKiïën thûác nïìn taãng cuãa mön hoåc giuáp hònh thaânh nhiïìu<br />
viïåc chuyïín àöíi liïn tiïëp caác thöng tin tûâ ngön ngûä cuãa kô nùng cho HS trong cuöåc söëng trong àoá coá tònh yïu,<br />
möåt mön hoåc sang ngön ngûä mön hoåc khaác maâ nhúâ tònh duåc vaâ sûác khoãe sinh saãn. Trong chûúng trònh<br />
quaá trònh àoá HS nùæm vûäng kiïën thûác, hònh thaânh khaái<br />
niïåm, phaát triïín caác phêím chêët caá nhên” [3].<br />
*Trûúâng Cao àùèng Sû phaåm Trung ûúng<br />
<br />
148 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Sinh hoåc úã bêåc phöí thöng, mön Sinh hoåc lúáp 8 àïì cûúâng chêët lûúång cuöåc söëng cho ngûúâi àiïëc - àiïìu maâ<br />
cêåp àïën con ngûúâi, mön Sinh hoåc lúáp 11 àïì cêåp àïën caã cöång àöìng àang hûúáng àïën.<br />
sûå phaát triïín cú thïí àöång vêåt laâ 2 mön coá thïí tñch húåp 2.3. Tñch húåp giaáo duåc giúái tñnh trong mön<br />
kiïën thûác giaáo duåc giúái tñnh tûå nhiïn maâ vêîn àaãm baão<br />
Sinh hoåc<br />
tñnh khoa hoåc.<br />
2.3.1. Nhûäng nöåi dung tñch húåp giaáo duåc giúái tñnh<br />
Nhûäng thuêån lúåi: - Nöåi dung <br />
Sinh hoåc 8 vaâ Sinh trong mön Sinh hoåc: Lûåa choån nöåi dung tñch húåp laâ<br />
hoåc 11 coá nhiïìu kiïën thûác coá thïí tñch húåp giaáo duåcmöåt khêu rêët quan troång trong daåy hoåc tñch húåp noái<br />
giúái tñnh. Nöåi dung <br />
Sinh hoåc 8 nghiïn cûáu vïì giaãi chung. Caác cöng viïåc chñnh maâ giaáo viïn cêìn thûåc<br />
phêîu vaâ Sinh lñ ngûúâi, nhûäng kiïën thûác naây laâ nïìnhiïån trong bûúác lûåa choån nöåi dung tñch húåp laâ raâ soaát,<br />
taãng cho giaáo duåc giúái tñnh. Nöåi dung <br />
Sinh hoåc 11 àöëi saánh chuêín kiïën thûác, kô nùng, chûúng trònh mön<br />
nghiïn cûáu vïì sûå sinh trûúãng vaâ phaát triïín cuãa caá hoåc àïí tòm kiïëm vaâ choån loåc caác baâi hoåc, caác nöåi dung<br />
thïí àöång vêåt - nhûäng kiïën thûác sinh saãn coá tñnh ûáng coá liïn quan àïën giúái tñnh, tûâ àoá xêy dûång thaânh baâi<br />
duång cao vaâo vêën àïì giúái tñnh úã ngûúâi; - Thúâi àiïímhoåc tñch húåp. Àiïìu naây bùæt buöåc phaãi giao cho töí chuyïn<br />
giaáo duåc giúái tñnh: HS lúáp 8 àang trong àöå tuöíi phaátmön hoùåc giaáo viïn coá chuyïn mön vûäng vò àïí tòm ra<br />
triïín, ham tòm hiïíu vaâ coá àuã caác àiïìu kiïån cêìn thiïët sûå liïn hïå giûäa caác baâi hoåc, caác nöåi dung hoåc vêën coá<br />
àïí giaáo duåc giúái tñnh. HS lúáp 11 vúái lûáa tuöíi 16 trúã lïn,liïn quan àïën giaáo duåc giúái tñnh àoâi hoãi ngûúâi giaáo viïn<br />
sûå phaát triïín cú thïí vaâ sûå nhêån thûác tûúng àöëi àêìy vûâa phaãi am tûúâng vïì chuyïn mön (nùæm chùæc chuêín<br />
àuã, caác em tûå cho mònh coá quyïìn quyïët àõnh nhûäng kiïën thûác, kô nùng, chûúng trònh mön hoåc; hiïíu sêu<br />
vêën àïì liïn quan àïën baãn thên àùåc biïåt laâ vêën àïì sùæc nöåi dung mön hoåc), àöìng thúâi phaãi coá ñt nhiïìu kinh<br />
tònh baån, tònh baån khaác giúái, tònh yïu vaâ tònh duåc.nghiïåm nghïì nghiïåp (tûác laâ nùng lûåc sû phaåm) vaâ coá<br />
Hiïíu biïët vïì giúái tñnh giuáp caác em àûa ra quyïët àõnh kinh nghiïåm söëng liïn quan àïën vêën àïì tònh yïu, tònh<br />
phuâ húåp vaâ àuáng àùæn; - Thuêån lúåi vïì mùåt têm lñ úã HS<br />
duåc vaâ sinh saãn. Nhûäng nöåi dung naây seä mang tñnh<br />
àiïëc: caác em rêët ham hoåc, khöng coá têm lñ e ngaåi chñnh thöëng trong viïåc giaáo duåc giúái tñnh cho HS úã<br />
möåt söë vêën àïì maâ coá thïí úã HS ngûúâi nghe cho laânhaâ trûúâng.<br />
nhaåy caãm. Àiïìu naây giuáp cho nhûäng chia seã vïì giúái Trong quaá trònh daåy hoåc khöëi THPT daânh cho<br />
tñnh úã HS àiïëc thoaãi maái hún.<br />
ngûúâi àiïëc, chuáng töi xaác àõnh àûúåc caác nöåi dung tñch<br />
2.2. Thûåc traång vêën àïì nhêån thûác vïì giúái tñnh húåp sau:<br />
úã HS àiïëc Trûúâng Cao àùèng sû phaåm Trung ûúng<br />
- Lúáp 8:<br />
(CÀSP TW)<br />
Nöåi dung coá thïí<br />
Tïn baâi tñch húåp<br />
Module tñch húåp<br />
tñch húåp<br />
Hiïån nay, Trûúâng CÀSP TW àang daåy hoåc cho<br />
Caác thaânh phêìn chñnh<br />
Böå xûúng coá<br />
yá nghôa nh<br />
û<br />
caác àöëi tûúång HS àiïëc tûâ lúáp 1 àïën lúáp 12, trong àoá chuãBaâi 7: Böå xûúng<br />
cuãa böå xûúng vaâ caác<br />
thïë naâo àöëi vúái cú thïí ?<br />
khúáp xûúng<br />
yïëu laâ HS úã àöå tuöíi tûâ 12 àïën 18 tuöíi - lûáa tuöíi àang coá<br />
Khaác nhau giûäa sûå phaát<br />
nhiïìu thay àöíi vïì têm, sinh lñ. Nhiïìu em àaä böåc löå nhu Baâi9: Cêëu taåo, tñnh chêëtTñnh chêët cuãa<br />
cú<br />
triïín cúúãem gaái vaâ em<br />
cuãa<br />
cú<br />
cêìu giúái tñnh rêët roä raâng, tònh yïu vaâ tònh duåc àaä xuêët<br />
trai khi àïën tuöíi daåy<br />
ò. th<br />
HIV- thuã phaåm gêy bïånh<br />
hiïån úã möåt söë em. Vaâ khöng ñt trûúâng húåp àaáng tiïëc àaäBaâi 14: Baåch cêìu vaâ miïîn<br />
Miïîn dõch<br />
dõch<br />
AIDS<br />
xaãy ra chó vò caác em thiïëu kiïën thûác, kô nùng vïì giúái. Baâi 22: Vitamin vaâ muöëiDinh dûúäng cho tuöíi dêåy<br />
Dinh dûúäng tuöíiydêå<br />
thò<br />
Trong nhiïìu nùm àaâo taåo HS àiïëc hïå trung hoåc, coá khoaáng<br />
thò<br />
möåt söë HS lêëy chöìng, sinh con trong quaá trònh hoåc Baâi 23: Tiïu chuêín ùn Khêíu phêìn ùn cho tuöíi Nhu cêìu dinh dûúäng tuöíi<br />
uöëng- Nguyïn tùæc lêåp<br />
dêåy th<br />
ò<br />
dêåy th<br />
ò<br />
têåp, möåt söë caác em quan hïå tònh duåc khöng an toaân,... khêíu phêìn ùn<br />
Baâi<br />
56:<br />
Tuyïën<br />
yïn,<br />
Tuyïën<br />
yïn coá aãnh hûúãng<br />
aãnh hûúãng rêët lúán àïën thïí chêët, viïåc hoåc têåp, laâm caác<br />
Tuyïën yïn, tuyïën giaáp<br />
tuyïën giaáp<br />
nhû thïë naâo lïn giúái ?tñnh<br />
em bõ töín thûúng têm lñ nùång nïì. Àaä coá trûúâng húåp<br />
Tinh hoaân vaâ hormone<br />
HS phaãi boã hoåc vò mang thai khi tuöíi àúâi coân rêët treã chóBaâi 58: Tuyïën sinh duåc sinh duåc nam. Buöìng trûáng<br />
Baån khaác giúái?<br />
vaâ hormone sinh duåc nûä<br />
vò thiïëu hiïíu biïët vïì giúái tñnh. Baån tònh cuãa caác em<br />
Caác böå phêån cuãa cú quan<br />
phêìn lúán laâ ngûúâi àiïëc cuäng coá nhêån thûác tûúng àûúng Baâi 60: Cú quan sinh duåcsinh duåc nam.Tinh hoaân Nhûäng bñ mêåt úã nam giúái<br />
nam<br />
vaâ tinh truâng<br />
caác em, hiïíu biïët haån chïë nïn khi gùåp vêën àïì thûúâng<br />
Caác böå phêån cuãa cú quan<br />
möåt mònh caác em nûä gaánh chõu hêåu quaã.<br />
Baâi 61: Cú quan sinh duåc<br />
sinh duåc nûä. Àùåc àiïím cêëu<br />
Nhûäng bñ mêåt úã nûä giúái<br />
Thûåc traång trïn àùåt ra vêën àïì giaáo duåc HS àiïëc nûä<br />
taåo trûáng<br />
khöng chó truyïìn thuå kiïën thûác maâ coân cêìn trang bõ Baâi 62: Thuå tinh, thuå thaiThuå tinh vaâ thuå thai. Thuå tinh vaâ åthuthai<br />
phaát triïín cuãa thai Hiïån tûúång kinh nguyïåt<br />
caác kô nùng söëng trong àoá àùåc biïåt laâ hiïíu biïët àuáng vaâ<br />
Baâi 63: Cú súã khoa hoåc<br />
àùæn vïì giúái tñnh, tònh yïu, tònh duåc,... Àiïìu naây giuáp cuãa caác biïån phaáp traánhNhûäng nguy cú khi coá thaiNhûäng nguy cú khi coá thai<br />
úã tuöíi võ thaânh niïn<br />
úã tuöíi võ thaân<br />
h niïn<br />
caác em tûå tin hún hoâa nhêåp vaâo cöång àöìng, tùng thai- Phêìn II<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 149<br />
<br />
- Lúáp 11:<br />
<br />
hoaá àûúåc caác hoaåt àöång tûúng ûáng vúái khaã nùng thûåc<br />
hiïån cuãa HS.<br />
Nöåi dung coá thïí<br />
Tïn baâi tñch húåp<br />
Module tñch húåp<br />
Tuy nhiïn, cuäng cêìn lûu yá rùçng, thúâi lûúång àûúåc<br />
tñch húåp<br />
- Caác hooc mön aãnh - Hooc mön giúái tñnh xaác àõnh chó coá tñnh chêët dûå kiïën. Trong thûåc tiïîn triïín<br />
hûúãng àïën sinh trûúãng<br />
khai hoaåt àöång, khöng nïn goâ thúâi lûúång theo dûå kiïën<br />
Baâi 38, 39:Caác yïëu töëvaâ phaát triïín cuãa àöång<br />
möåt caách cûáng nhùæc maâ cêìn linh hoaåt àiïìu chónh thúâi<br />
aãnh hûúãng àïën sinh vêåt coá xûúng söëng.<br />
trûúãng, phaát triïín úã - Möåt öë<br />
s biïån phaáp - Nêng cao chêët lûúång lûúång naây cho phuâ húåp vúái àiïìu kiïån thûåc tïë. Do àùåc<br />
àöång vêåt<br />
àiïìu khiïín sinh trûúãng,dên söë<br />
thuâ nhêån thûác cuãa ngûúâi àiïëc haån chïë vò vöën tûâ ñt oãi<br />
phaát triïín úã àöång vêåt<br />
nïn thúâi lûúång baâi hoåc coá thïí thay àöíi vaâ àûúåc thïí hiïån<br />
vaâ ngûúâi<br />
trong kïë hoaåch giaãng daåy cuãa mön hoåc.<br />
Baâi 40: Thûåc haânh<br />
Quan saát sûå phaát triïín<br />
- Quaá trònh thuå tinh<br />
Thúâi àiïím baâi hoåc: thöng thûúâng seä theo phên<br />
xem vïì sûå sinh trûúãng,<br />
khöng qua biïë<br />
n thaái úã - Sûå phaát triïín cuãa<br />
phöëi chûúng trònh mön hoåc àaä àûúåc böå quy àõnh.<br />
phaát triïín úã àöång vêåt<br />
ngûúâi<br />
thai nhi<br />
Quaá trònh sinh saãn hûäu<br />
Em beá àûúåc hònh thaânh<br />
- Bûúác 3. Chuêín bõ cho hoaåt àöång daåy hoåc: <br />
Àïí baâi<br />
Baâi 45: Sinh saãn hûäutñnh úã àöång vêåt<br />
nhû thïë naâo.<br />
hoåc tñch húåp àûúåc thûåc hiïån möåt caách hiïåu quaã, giaáo<br />
tñnh úã àöång vêåt<br />
Ûu àiïím mang thai vaâ Lúåi ñch cuãa<br />
nuöi con<br />
viïn vaâ HS cêìn chuêín bõ àiïìu kiïån, phûúng tiïån vêåt<br />
sinh con úã thuá<br />
bùçng sûäa meå<br />
chêët, tû liïåu cho baâi hoåc, taái hiïån hoùåc tòm kiïëm nhûäng<br />
Yïëu töë bïn trong<br />
kiïën thûác nïìn taãng phuåc vuå cho nhiïåm vuå hoåc têåp múái.<br />
(hoocmon sinh saãn)<br />
Baâi 46: Cú chïë àiïìu<br />
vaâ yïëu töë bïn ngoaâi Kinh nguyïåt úã nûä<br />
Vúái quan niïåm vïì chuêín bõ cho baâi hoåc tñch húåp nhû<br />
hoâa sinh saãn<br />
aãnh hûúãng àïën sinh<br />
vêåy, giaáo viïn cêìn: + Hûúáng dêîn HS chuêín bõ taâi liïåu,<br />
tinh vaâ sinh trûáng<br />
Baâi 47: Àiïìu khiïín sinh<br />
- Àiïìu khiïín söë con, Biïån phaáp phoâng traánhnghiïn cûáu baâi hoåc, sûu têìm vaâ xûã lñ thöng tin liïn<br />
saãn úã àöång vêåt vaâ sinh<br />
àiïìu khiïín giúái tñnh thai vaâ sinh àeã coá kïë quan àïën baâi hoåc; + Hònh thaânh cho HS möåt söë kô<br />
àeã coá kï<br />
ë hoaåch<br />
- Sinh àeã coá kïë hoaåch<br />
hoaåch<br />
nùng nghiïn cûáu ban àêìu nhû: dûå àoaán, phoãng vêën,<br />
quan saát, tham khaão yá kiïën chuyïn gia, phên tñch,...<br />
2.3.2. Thiïët kïë nöåi dung baâi hoåc tñch húåp: <br />
Baâi hoåc àïí viïåc chuêín bõ ngaây caâng töët hún.<br />
tñch húåp laâ àún võ hoåc têåp nhoã nhêët coá khaã nùng hònh - Bûúác 4. Thiïët kïë hoaåt àöång hoåc têåp <br />
cho ngûúâi<br />
thaânh núi ngûúâi hoåc caã kiïën thûác, kô nùng, thaái àöå cêìnhoåc laâ khêu quan troång nhêët cuãa quaá trònh thiïët kïë baâi<br />
thiïët àïí giaãi quyïët möåt chuã àïì hoùåc möåt phêìn vêën àïìhoåc tñch húåp, bao göìm: thiïët kïë phûúng phaáp daåy<br />
cuå thïí, goáp phêìn hònh thaânh nùng lûåc thûåc hiïån hoaåthoåc, thiïët kïë möi trûúâng daåy hoåc, thiïët kïë phûúng tiïån<br />
àöång hoåc têåp cuãa HS.<br />
daåy hoåc, thiïët kïë cöng cuå vaâ lêåp kïë hoaåch àaánh giaá<br />
Cùn cûá vaâo quan àiïím, nguyïn tùæc daåy hoåc tñch ngûúâi hoåc.<br />
húåp vaâ nöåi dung baâi hoåc tñch húåp àaä lûåa choån trong Giaáo viïn phaãi kïët húåp àûúåc nhiïìu phûúng phaáp<br />
chûúng trònh Sinh hoåc 8 vaâ Sinh hoåc 11, thiïët kïë vaâ hònh thûác töí chûác daåy hoåc, kïët húåp tri thûác, kô nùng<br />
tiïën trònh daåy hoåc tñch húåp theo trònh tûå sau:<br />
chuyïn mön vúái vöën söëng phong phuá, biïët “hoaåt àöång<br />
- Bûúác 1. Xaác àõnh/phên tñch muåc tiïu baâi daåy: <br />
Khi hoaá” caác muåc tiïu vaâ nöåi dung daåy hoåc...<br />
xaác àõnh muåc tiïu cho baâi hoåc tñch húåp, giaáo viïn cêìn<br />
Àûa vaâo baâi hoåc nhûäng thöng tin cöët loäi cuãa mön<br />
xuêët phaát tûâ caác nöåi dung àûúåc choån lûåa àïí tñch húåp vaâ<br />
hoåc, àöìng thúâi chuá yá möëi liïn hïå giûäa nhûäng maãng<br />
tûâ yá tûúãng trung têm àïí thiïët kïë baâi hoåc tñch húåp, cêìnkiïën thûác liïn quan àïën nhau; khöng chó hûúáng túái<br />
lûúång hoaá àûúåc caác muåc tiïu (caác àñch cuå thïí) maâviïåc hònh thaânh kiïën thûác, kô nùng maâ coân quan têm<br />
ngûúâi hoåc cêìn àaåt àûúåc sau baâi hoåc. Ngoaâi nhûängtúái viïåc hònh thaânh, tùng cûúâng cho caác em nhêån thûác<br />
muåc tiïu vïì kiïën thûác, kô nùng vaâ giaá trõ thuöåc mön vaâ tònh caãm àuáng àùæn, giaá trõ nhên vùn; hònh thaânh úã<br />
hoåc àûúåc choån àïí tñch húåp, giaáo viïn cêìn xaác àõnh caác em nhûäng nùng lûåc phuâ húåp trònh àöå vaâ lûáa tuöíi.<br />
thïm nhûäng muåc tiïu hònh thaânh vaâ phaát triïín nùng<br />
- Bûúác 5. Lêåp kïë hoaåch àaánh giaá: <br />
Muåc àñch àaánh<br />
lûåc, kô nùng... giúái tñnh cho HS.<br />
giaá: nhùçm giuáp caã thêìy vaâ troâ coá cú súã vaâ àõnh hûúáng<br />
Thöng thûúâng, baâi hoåc tñch húåp khöng àùåt quaá àiïíu chónh hoaåt àöång daåy hoåc ngaây caâng hiïåu quaã.<br />
cao muåc tiïu trang bõ kiïën thûác, maâ chuá troång caác Nöåi dung hay tiïu chñ àaánh giaá: àaánh giaá toaân diïån caã<br />
muåc tiïu hònh thaânh vaâ phaát triïín kô nùng söëng, nùng kiïën thûác, kô nùng, thaái àöå. Phûúng thûác àaánh giaá: kïët<br />
lûåc hoaåt àöång xaä höåi cho HS.<br />
húåp àaánh giaá quaá trònh vaâ àaánh giaá kïët quaã cuãa hoaåt<br />
- Bûúác 2. Dûå kiïën thúâi lûúång, thúâi àiïím baâi hoåc: <br />
Dûå àöång. Àöëi tûúång tham gia àaánh giaá: HS, baån hoåc, giaáo<br />
kiïën àûúåc thúâi lûúång cho hoaåt àöång hoåc têåp cuãa HSviïn, gia àònh vaâ xaä höåi. <br />
möåt caách phuâ húåp cuäng coá nghôa laâ giaáo viïn àaä lûúång<br />
(Xem tiïëp trang 147)<br />
<br />
150 Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Trong 3 àùåc àiïím chung trïn, àùåc àiïím naâo quy<br />
àoaån nöåi dung úã saách giaáo khoa thaânh nöåi dung àûúåc<br />
àõnh laâ ruöåt khoang? Hoåc sinh tûå xaác àõnh, giaáo viïn diïîn àaåt bùçng sú àöì. Sú àöì laâ daång ngön ngûä rêët coá ûu<br />
chiïëu hònh “Thên löî” àïí thêëy thaânh cú thïí 2 lúáp tïë baâo, thïë trong phaát triïín nhêån thûác vúái moåi hoåc sinh vaâ àùåc<br />
chiïëu hònh sûáa lûúåc àïí thêëy àöëi xûáng toãa troân, dêîn àïënbiïåt coá ûu thïë vúái nhêån thûác cuãa hoåc sinh àiïëc.<br />
kïët luêån: Ruöåt daång tuái laâ àùåc àiïím chung, baãn chêët Trong daåy hoåc möåt nöåi dung cuãa baâi hoåc <br />
Sinh<br />
cuãa ngaânh ruöåt khoang vaâ khoanh troân vaâo àùåc àiïím hoåc 7, vúái hoåc sinh àiïëc, cêìn töí chûác caác hoaåt àöång<br />
“ruöåt daång tuái”, trïn sú àöì giaáo viïn chiïëu hònh khoang theo trònh tûå: hoaåt àöång hònh thaânh biïíu tûúång; hoaåt<br />
tiïu hoáa cuãa thuãy tûác, sûáa, san hö vaâ viïët lïn baãng: Vïì àöång hònh thaânh khaái niïåm; hoaåt àöång diïîn àaåt kïët<br />
hònh daång, kñch thûúác khoang tiïu hoáa úã möîi cú thïí laâ quaã àaä thu nhêån àûúåc. <br />
khaác nhau, nhûng chuáng coá àiïím àùåc trûng gò maâ goåi<br />
laâ “khoang tiïu hoáa”? Kïët quaã traã lúâi cêu hoãi naây cuãa<br />
Taâi liïåu tham khaão<br />
hoåc sinh thûåc chêët laâ àaä trûâu tûúång hoáa, nghôa laâ khaái<br />
[1] Hoaâng Phï vaâ cöång sûå (2000). <br />
Tûâ àiïín Tiïëng Viïåt<br />
.<br />
niïåm “khoang tiïu hoáa” khöng coân gùæn liïìn vúái àöång NXB Àaâ Nùéng.<br />
[2] Trêìn Baá Hoaânh (1996). <br />
Kô thuêåt daåy hoåc Sinh hoåc,<br />
vêåt naâo cuãa ngaânh ruöåt khoang.<br />
taâi <br />
liïåu böìi <br />
dûúäng <br />
thûúâng <br />
xuyïn chu kò 1993<br />
-1996<br />
Giaáo viïn kïët luêån: Ngaânh ruöåt khoang coá nhiïìu<br />
cho giaáo viïn trung hoåc phöí thöng. <br />
NXB Giaáo duåc.<br />
àùåc àiïím àùåc trûng, nhûng àaáng chuá yá laâ ngaânh Àöång<br />
[3] Àinh Quang Baáo - Nguyïîn Àûác Thaânh (2006).<br />
vêåt àa baâo, coá khoang tiïu hoáa.<br />
Lñ luêån daåy hoåc Sinh hoåc<br />
. NXB Giaáo duåc.<br />
Àïí àaánh giaá khaã nùng lônh höåi kiïën thûác, giaáo viïn[4] Lï Vùn Höìng vaâ cöång sûå (2002). <br />
Têm lñ hoåc lûáa<br />
cêìn taåo àûúåc thöng tin phaãn höìi, coá thïí nhû sau: Giaáo tuöíi vaâ têm lñ hoåc sû phaåm<br />
. NXB Àaåi hoåc Quöëc gia<br />
viïn kïët húåp ngön ngûä tûâ vaâ daång kñ hiïåu, viïët cêu hoãiHaâ Nöåi.<br />
lïn baãng: Thïë naâo laâ ngaânh ruöåt khoang? Nïëu hoåc [5] Böå GD-ÀT (2017). Chûúng trònh giaáo duåc phöí<br />
thöng töíng thïí.<br />
sinh traã lúâi àuáng cêu hoãi naây chûáng toã nùæm vûäng kiïën<br />
thûác. Nïëu chûa traã lúâi àuáng, giaáo viïn gúåi yá àïí hoåc sinh[6] Nguyïîn Àùng Cuác (1984). Thûåc nghiïåm hònh<br />
thaânh khaái niïåm cho hoåc sinh àiïëc thöng qua mön<br />
traã lúâi àûúåc.<br />
hoaåt àöång thûåc haânh<br />
. Taåp chñ Nghiïn cûáu Giaáo duåc,<br />
Hoåc sinh àiïëc khöng sûã duång àûúåc ngön ngûä daång söë 8, tr 18-19.<br />
êm thanh, nïn coá khoá khùn trong viïåc phaát triïín tû<br />
[7] Phaåm Thõ Cúi (1988). <br />
Vïì daåy ngön ngûä noái cho<br />
duy, nïn giaáo viïn cêìn phöëi húåp töët ngön ngûä kñ hiïåu hoåc sinh àiïëc<br />
. NXB Giaáo duåc.<br />
vaâ ngön ngûä tûâ qua phûúng tiïån trûåc quan àïí phaát<br />
hiïån khaã nùng nhêån thûác, nhêët laâ giai àoaån hònh thaânh<br />
khaái niïåm khoa hoåc.<br />
3. Kïët luêån<br />
(Tiïëp theo trang 150)<br />
Vò hoåc sinh àiïëc khöng nghe àûúåc, nïn viïåc töí<br />
chûác hoaåt àöång hoåc têåp theo hûúáng hoåc sinh tûå khaám<br />
Taâi liïåu tham khaão<br />
phaá kiïën thûác, kô nùng, phaát triïín nùng lûåc nhêån thûác<br />
[1] Hoaâng Phï (2016). Tûâ àiïín Tiïëng Viïåt<br />
. NXB<br />
nhû khaã nùng phên tñch, töíng húåp, khaái quaát, trûâu Höìng Àûác.<br />
tûúång hoáa vúái hoåc sinh àiïëc, gùåp nhûäng trúã ngaåi lúán.<br />
[2] Dûúng Tiïën Syä (2002). <br />
Phûúng thûác vaâ nguyïn<br />
Àïí thûåc hiïån töët muåc tiïu giaáo duåc, nhêët laâ hoåc<br />
tùæc tñch húåp caác mön hoåc nhùçm nêng cao chêët lûúång<br />
sinh àiïëc, cêìn tòm caách töí chûác hoaåt àöång nhêån thûácgiaáo duåc vaâ àaâo taåo.<br />
Taåp chñ Giaáo duåc, söë 26 thaáng<br />
phuâ húåp, trong àoá phaãi choån àûúåc phûúng tiïån giao 3/2002.<br />
tiïëp thñch ûáng, àoá laâ chûä viïët, phûúng tiïån trûåc quan, [3] Nguyïîn Vùn Khaãi (2011). <br />
Taâi liïåu hûúáng dêîn daåy<br />
àùåc biïåt laâ sú àöì kiïíu phên tñch vaâ töíng húåp. Taåo ra hoåc tñch húåp trong daåy hoåc vêåt lñ úã trûúâng trung hoåc<br />
nhûäng hoaåt àöång vaâ nïu ra àûúåc nhûäng thao taác phöí thöng. B2010-TN03-30TÀ, àïì taâi Khoa hoåc vaâ<br />
hoaåt àöång àïí hoåc sinh thûåc hiïån, bùçng nhûäng hoaåt cöng nghïå cêëp Böå troång àiïím, Trûúâng Àaåi hoåc Sû<br />
àöång maâ tûå phaát hiïån hay khaám phaá àûúåc kiïën thûác.phaåm - Àaåi hoåc Thaái Nguyïn.<br />
Giaáo viïn cêìn chuá yá àïën viïåc reân luyïån kô nùng sûã[4] Kirstin Bostelmann & Vivien Heller (2007). Tùng<br />
duång chûä viïët, hònh veä àïí diïîn àaåt khöng nhûäng kïët cûúâng vaâ höî trúå giao tiïëp<br />
. NXB Àaåi hoåc Huïë.<br />
quaã nhêån thûác maâ coân caã quaá trònh nhêån thûác vaâ<br />
[5] Buâi Thõ Lêm - Hoaâng Thõ Nho (2011). <br />
Giaáo duåc<br />
hoaâ nhêåp<br />
. NXB Giaáo duåc Viïåt Nam.<br />
con àûúâng nhêån thûác.<br />
Àïí hoåc sinh àiïëc nùæm vûäng kiïën thûác <br />
Sinh hoåc 7 , [6] V.A. Sinnhiak - M.M.Nudenman (1999). Nhûäng<br />
. NXB Chñnh<br />
giaáo viïn phaãi dûå kiïën àûúåc löå trònh chuyïín nöåi dung àùåc àiïím cuãa sûå phaát triïín têm lñ treã àiïëc<br />
trõ Quöëc gia - Sûå thêåt.<br />
àûúåc diïîn àaåt bùçng tûâ, cuåm tûâ, hònh veä thuöåc möåt<br />
<br />
Tñch húåp giaáo duåc<br />
... giúái tñnh<br />
<br />
(Thaáng 11/2017)<br />
<br />
Taåp chñ Giaáo duåc SÖË ÀÙÅC BIÏÅT 147<br />
<br />