Tiền đái tháo đường - Nguy cơ mắc bệnh và cách phòng tránh

Chia sẻ: Bun Bo | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

126
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiền đái tháo đường (ĐTĐ) là tình trạng đường huyết cao nhưng chưa cao đến mức bị ĐTĐ. Tiền ĐTĐ cũng được biết tới với cái tên rối loạn đường huyết đói (IFG) hoặc rối loạn dung nạp glucose (IGT).

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiền đái tháo đường - Nguy cơ mắc bệnh và cách phòng tránh

Ti n ái tháo ư ng - Nguy cơ và cách phòng tránh Ti n ái tháo ư ng ( T ) là tình tr ng ư ng huy t cao nhưng chưa cao nm cb T . Ti n T cũng ư c bi t t i v i cái tên r i lo n ư ng huy t ói (IFG) ho c r i lo n dung n p glucose (IGT). Làm th nào phát hi n ti n T , làm cách nào phòng ch ng, có th i u tr ư c không? Nh ng y u t nguy cơ gây ti n T ã ư c bi t n nhi u như béo phì, THA, tu i trên 45, ti n s gia ình có T , T thai kỳ hay con trên 4kg. Khi có các y u t nguy cơ, chúng ta c n nghĩ n ti n T . Vi c phát hi n ti n T s ti n hành trên các i tư ng có nguy cơ, xác nh qua các xét nghi m thăm dò ư ng huy t.
Ăn kiêng có th phòng tránh b nh ái tháo ư ng. nh: Inmagine Ti n T là m t tình tr ng b nh lý có th i u tr ư c. Nghiên c u v phòng ch ng b nh T cho th y nh ng ngư i m c ti n T có th ngăn ng a vi c ti n tri n thành T týp 2 b ng cách i u ch nh ch dinh dư ng và tăng cư ng ho t ng th l c. Ngư i dân c n ư c trang b ki n th c v T cũng như ti n T , hi u bi t v các y u t nguy cơ phát hi n s m cũng như vi c có l i s ng lành m nh.
Nh ng ngư i b ti n T cũng c n ư c hi u bi t thêm v các v n x y ra i v i h : ch luy n t p; ch ăn u ng; ch dùng thu c; khi b m; khi i du l ch; nguy cơ d b các b nh khác như lây nhi m cúm/viêm ph i; thay i tâm lý (cáu gi n ho c tr m c m). M , Hi p h i T Hoa Kỳ ã ưa ra nhi u tài li u ngư i dân tham kh o, bi t ư c nguy cơ m c ti n T và các bi n pháp phòng tránh T n u b ti n T . Nh ng ngư i m c ti n T có th tham kh o ư c r t nhi u l i khuyên h u ích v ch ăn u ng, ch t p luy n dành cho ngư i T ây. ư ng d n trang này là n n t ng quan tr ng i u tr thành công ti n T . Vi t Nam, ng trư c b nh d ch T c a th k , Chương trình phòng ch ng T Qu c gia cũng ti n hành nh m nâng cao ý th c c ng ng v T , nâng cao k năng tư v n dinh dư ng, luy n t p trong phòng ch ng T và ti n T c a nhân viên y t . Ch n oán Khái ni m ti n T ã ư c Cơ quan v d ch v S c kh e và con ngư i Hoa Kỳ (HHS) và Hi p h i T Hoa Kỳ ưa
ra vào tháng 3/2002 nâng cao nh n th c c a c ng ng v căn b nh ngày càng lan r ng này. Theo HHS, g n 41 tri u ngư i M m c ti n T . Nhi u nghiên c u ã ch ra r ng h u h t nh ng ngư i có ư ng huy t n m trong ngư ng ti n T u ti n tri n lên T týp 2 trong vòng 10 năm; nghiên c u cũng cho th y, 50% ngư i m c ti n T có nguy cơ b b nh tim m ch ho c t qu . Ti n T có th ki m soát ư c và trong nhi u trư ng h p có th y lùi ư c thông qua vi c i u ch nh l i s ng. Nghiên c u g n ây cho th y m t s b ph n cơ th ã b t n thương, c bi t là tim và h tu n hoàn trong th i gian b ti n T . Hi n nay có 2 cách th tiêu chu n phát hi n, ch n oán ti n T . V i test th huy t tương tĩnh m ch ư ng huy t ói (FPG), ngư i ó nh n ói qua êm và l y máu tĩnh m ch vào sáng hôm sau, trư c khi ăn. Cho n th i i m hi n t i, ư ng huy t ói dư i 110 mg/ dL (6,1 mmol/L) ư c coi là bình thư ng và ư ng huy t ói n m trong kho ng t 110mg/dL (6,1 mmol/L) n 125mg/dL (6,9 mmol/L) ư c coi là r i lo n ư ng huy t ói (IFG) hay ti n T . Cu i năm 2003, Hi p h i T Hoa Kỳ khuy n cáo ngư ng ư ng huy t c a ngư i bình thư ng gi m
xu ng còn 100mg/dL (5,6 mmol/L), do ó bây gi ư ng huy t trong kho ng t 100mg/dL n 125mg/dL (hay t 5,6 n 6,9 mmol/L) ư c coi là ti n T . Ngư i nào có ư ng huy t ói trên 125mg/dL (6,9mmol/L) ư c coi là T (c n ph i làm l i xét nghi m l n n a vào m t ngày khác xác nh ch n oán T ). V i xét nghi m r i lo n dung n p glucose (OGTT), ngư i ta làm xét nghi m ư ng huy t ói bu i sáng sau m t êm không ăn và làm xét nghi m l n n a sau 2 gi u ng m t dung d ch ch a ư ng c bi t. ngư i bình thư ng, ư ng huy t 2 gi sau khi u ng ư ng thư ng dư i 140mg/dL (7,8 mmol/L); n u ư ng huy t n m trong kho ng t 140 n 199 mg/dL (hay t 7,8 n 11,1 mmol/L) thì ư c coi là r i lo n dung n p glucose hay ti n T . ư ng huy t 2 gi sau khi u ng ư ng b ng ho c cao hơn 200mg/dL (11,1 mmol/L) ư c coi là T (cũng tương t như trên, c n làm l i xét nghi m l n n a vào m t ngày khác xác nh ch n oán T .) Nh ng ai có nguy cơ b ti n T ?
H i ng các chuyên gia c a HHS và ADA khuyên nhân viên y t nên sàng l c t t c nh ng ngư i béo phì t 45 tu i tr lên (v i ch s kh i cơ th BMI l n hơn ho c b ng 25). Nh ng ngư i béo phì tu i dư i 45 cũng c n ư c sàng l c n u h có m t trong nh ng y u t nguy cơ sau: cao huy t áp, ti n s gia ình có ngư i b T , n ng m trong máu cholesterol t t (HDL - High-Density Lipoprotein) th p và triglyceride cao, ti n b T thai kỳ ho c con to trên 4kg, ho c thu c ch ng t c có nguy cơ b T týp 2 cao (như ngư i M g c Phi, ngư i M b n x , ngư i M g c Á/dân thu c các o Thái Bình Dương và ngư i M g c Tây Ban Nha ho c B ào Nha, Latinh). N u m t ngư i ư c xét nghi m sàng l c ti n T và k t qu ư ng huy t n m trong gi i h n bình thư ng thì ADA khuyên nên làm xét nghi m l i 3 năm m t l n. N u m t ngư i ư c ch n oán ti n T thì nên làm xét nghi m sàng l c ch n oán T týp 2 c 1 n 2 năm m t l n. Tr em và thanh niên m i trư ng thành cũng có nguy cơ m c ti n T . Hi n nay ch có m t b ph n nh các em hi u bi t v cách phòng tránh ho c ngăn ng a b nh ti n tri n lên thành T týp 2 tr em. Do ó vào th i i m
hi n t i nh ng t ch c l n v y t chưa kêu g i chi n d ch sàng l c i trà ti n T nh ng i tư ng tr tu i. Tuy v y năm 2000, H c vi n Nhi khoa Hoa Kỳ khuy n cáo t m soát T cho tr em béo phì có hai ho c nhi u hơn các y u t nguy cơ c p trên.