Tiếp tục hoàn thiện Luật Kinh doanh bảo hiểm
lượt xem 2
download
Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2000, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2010 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2019 đã lần lượt được Quốc hội thông qua và có những tác động tích cực vào cuộc sống, góp phần quan trọng cho quá trình phát triển của hoạt động kinh doanh bảo hiểm cũng như bảo vệ hợp lý quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia vào hoạt động này.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Tiếp tục hoàn thiện Luật Kinh doanh bảo hiểm
- BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT TIẾP TỤC HOÀN THIỆN LUẬT KINH DOANH BẢO HIỂM Phan Phương Nam* *TS. Phó trưởng Khoa Luật Thương mại, Trường Đại học Luật Tp. Hồ Chí Minh. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2000, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Từ khóa: Hợp đồng bảo hiểm, của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2010 và Luật sửa đổi, bổ sung một quyền lợi được bảo hiểm, doanh số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ năm 2019 nghiệp bảo hiểm, chuyển giao đã lần lượt được Quốc hội thông qua và có những tác động tích cực vào quyền yêu cầu bồi hoàn, Luật cuộc sống, góp phần quan trọng cho quá trình phát triển của hoạt động Kinh doanh bảo hiểm. kinh doanh bảo hiểm cũng như bảo vệ hợp lý quyền và lợi ích hợp pháp Lịch sử bài viết: của các chủ thể tham gia vào hoạt động này. Tuy nhiên, một số quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm (Luật KDBH) vẫn còn bất cập cần được Nhận bài : 25/01/2021 tiếp tục hoàn thiện. Biên tập : 03/02/2021 Duyệt bài : 04/02/2021 Article Infomation: Abstract: The Law on Insurance Business of 2000, the Law on Amendments of Keywords: Insurance contracts, a number of articles of the Law on Insurance Business of 2010 and the insured interests, insurance Law on Amendments of a number of articles of the Law on Insurance enterprises, transfer of the right to Business of 2019 and Law on Intellectual Property approved by the claim, Law on Insurance Business. National Assembly in turn has provided positive effects on life, making Article History: an important contribution to the development of insurance business as well as reasonable protection of rights and legitimate interests of entities. Received : 25 Jan. 2021 However, a number of provisions under the Law on Insurance Business Edited : 03 Dec. 2020 are still inadequate and need to be further improved. Approved : 04 Feb. 2021 Bảo hiểm là một nội dung quan trọng và năm 2000), Luật sửa đổi, bổ sung một số điều cần thiết trong cuộc sống. Bởi lẽ, bảo hiểm của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2010 và giúp cho con người có một cơ chế nhằm Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật chuyển giao rủi ro, tìm kiếm một khoản tài kinh doanh bảo hiểm, Luật Sở hữu trí tuệ năm chính bù đắp tổn thất khi gặp rủi ro trong cuộc 2019 đã lần lượt được Quốc hội thông qua và sống. Tuy nhiên, cùng với sự vận động của có những tác động tích cực vào cuộc sống, xã hội, các nội dung của hoạt động bảo hiểm góp phần quan trọng cho quá trình phát triển cũng vận động và phát triển. Theo đó, các quy của hoạt động kinh doanh bảo hiểm cũng như định của pháp luật về hoạt động kinh doanh bảo vệ hợp lý quyền và lợi ích hợp pháp của bảo hiểm cũng cần phải thay đổi, điều chỉnh các chủ thể tham gia vào hoạt động này. Tuy cho phù hợp với thực tiễn cuộc sống. Luật nhiên, một số quy định của Luật Kinh doanh Kinh doanh bảo hiểm năm 2000 (Luật KDBH bảo hiểm vẫn còn hạn chế, bất cập sau đây: 48 Số 03 + 04 (427 + 428) - T2/2021
- BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT Thứ nhất, một số quy định về giải không nằm trong bảo hiểm nhân thọ và bảo thích từ ngữ trong Luật KDBH còn chưa hiểm sức khoẻ. chính xác. Hai là, quy định về quyền lợi có thể Một là, quy định về bảo hiểm phi nhân được bảo hiểm. Khoản 9 Điều 3 Luật KDBH thọ. Khoản 18 Điều 3 Luật KDBH quy định: quy định: “Quyền lợi có thể được bảo hiểm “Bảo hiểm phi nhân thọ là loại nghiệp vụ là quyền sở hữu, quyền chiếm hữu, quyền sử bảo hiểm tài sản, trách nhiệm dân sự và các dụng, quyền tài sản; quyền, nghĩa vụ nuôi nghiệp vụ bảo hiểm khác không thuộc bảo dưỡng, cấp dưỡng đối với đối tượng được hiểm nhân thọ”. Quy định này là chính xác bảo hiểm”. Theo quy định này, trong bảo trước khi có Luật sửa đổi, bổ sung một số hiểm nhân thọ, quyền lợi được bảo hiểm được điều của Luật KDBH năm 2010. Theo quy xác định là quyền, nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng đối với đối tượng được bảo hiểm. Tuy định của Luật KDBH, bảo hiểm chia thành nhiên, hiện nay đang có rất nhiều các quy tắc hai loại là bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ. bảo hiểm và điều khoản bảo hiểm của các Tuy nhiên, sau khi Luật KDBH năm 2000 đã sản phẩm bảo hiểm nhân thọ đã ghi nhận cho được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2010, phép tổ chức (người sử dụng lao động) mua pháp luật kinh doanh bảo hiểm đã xác định có bảo hiểm nhân thọ cho người lao động như là ba loại hình bảo hiểm là nhân thọ, phi nhân một biện pháp, chính sách nhằm thu hút, giữ thọ và bảo hiểm sức khỏe1. Do bảo hiểm sức chân người lao động trong các doanh nghiệp2. khỏe có những đặc thù riêng nhất định nên Căn cứ quy định của Luật KDBH, các quy pháp luật đã tách và điều chỉnh bằng các quy tác, điều khoản bảo hiểm trên là không phù định riêng. Do vậy, quy định về “bảo hiểm hợp với tinh thần của Luật KDBH. Bởi lẽ, phi nhân thọ” trong Luật KDBH là đã trở nên khoản 9 Điều 3 và Điều 31 Luật KDBH năm lạc hậu, không chính xác, không phù hợp với 2000 đều xác định, người mua bảo hiểm chỉ cách tiếp cận hiện nay. Vì vậy, cần xem xét và mua bảo hiểm cho người khác khi có quyền điều chỉnh lại quy định về bảo hiểm phi nhân và nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng. Trong thọ cho phù hợp với các quy định tương ứng khi đó, mối quan hệ giữa tổ chức (người sử khác để đảm bảo tính chính xác của pháp luật. dụng lao động) và người lao động không hề Tác giả cho rằng, quy định về bảo hiểm có mối quan hệ nuôi dưỡng, cấp dưỡng theo phi nhân thọ cần được sửa đổi như sau: “Bảo quy định của Luật Hôn nhân gia đình hoặc Bộ hiểm phi nhân thọ là loại nghiệp vụ bảo hiểm luật Dân sự, mà đó là mối quan hệ lao động tài sản, trách nhiệm dân sự và các nghiệp vụ chịu sự điều chỉnh của pháp luật lao động. bảo hiểm khác không thuộc bảo hiểm nhân Tuy nhiên, theo quy định của Nghị định số thọ, bảo hiểm sức khoẻ”. Quy định này đã chỉ 73/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính ra có 3 loại bảo hiểm: bảo hiểm nhân thọ, bảo Phủ quy định chi tiết thi hành Luật Kinh doanh hiểm phi nhân thọ và sức khoẻ. Theo đó, bảo bảo hiểm và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều hiểm phi nhân thọ là các sản phẩm bảo hiểm của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2010, đối 1. Khoản 12, 18 Điều 4 Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2000, khoản 1 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2010; khoản 1, 2, 3 Điều 10 Nghị định số 73/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm năm 2010. 2. Khánh Ngọc, “Bảo hiểm nhân thọ cho nhân viên: Tuyệt chiêu giữ chân nhân tài”, https://baodautu.vn/bao- hiem-nhan-tho-cho-nhan-vien-tuyet-chieu-giu-chan-nhan-tai-d87110.html, truy cập ngày 20/02/2019; P.V, “Bảo hiểm nhân thọ cho nhân viên: Lời giải cho bài toán giữ chân nhân tài”, https://baonghean.vn/bao-hiem- nhan-tho-cho-nhan-vien-loi-giai-cho-bai-toan-giu-chan-nhan-tai-218504.html, truy cập ngày 19/02/2019; Phan Anh, “Trả ơn nhân viên bằng bảo hiểm nhân thọ”, https://vnexpress.net/kinh-doanh/tra-on-nhan-vien- bang-bao-hiem-nhan-tho-2687981.html, truy cập ngày 19/02/2019. Số 03 + 04 (427 + 428) - T2/2021 49
- BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT với các sản phẩm thuộc nghiệp vụ bảo hiểm là quyền và nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng nhân thọ… phải được Bộ Tài chính phê chuẩn đối với đối tượng bảo hiểm mà còn có thể bao trước khi triển khai3. Khoản 3 Điều 3 Thông hàm cả các lợi ích kinh tế (nếu có). tư số 25/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính ban Thứ hai, quy định về loại hình bảo hành ngày 16/03/2018 quy định : “2.11. Phần hiểm bắt buộc chưa hợp lý. Về lý luận, bảo chi vượt mức 03 triệu đồng/tháng/người để: hiểm bắt buộc được áp dụng đối với một số Trích nộp … bảo hiểm nhân thọ cho người loại bảo hiểm nhằm mục đích bảo vệ lợi ích lao động” là khoản chi không được vào khấu công cộng và an toàn xã hội5. Điều này được trừ thuế thu nhập doanh nghiệp.... Khoản chi thể hiện rất rõ tại Điều 8 Luật KDBH: bảo trích... mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, động được tính vào chi phí được trừ ngoài bảo hiểm trách nhiệm dân sự của người vận việc không vượt mức quy định tại điểm này chuyển hàng không đối với hành khách; bảo còn phải được ghi cụ thể điều kiện hưởng và hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với hoạt mức hưởng tại một trong các hồ sơ sau: Hợp động tư vấn pháp luật; bảo hiểm trách nhiệm đồng lao động; Thỏa ước lao động tập thể; nghề nghiệp của doanh nghiệp môi giới bảo Quy chế tài chính của Công ty, Tổng công ty, hiểm; bảo hiểm cháy, nổ. Bên cạnh đó, Luật Tập đoàn…”. Như vậy, khoản chi này được KDBH còn dự liệu là trong trường hợp cần pháp luật thừa nhận là hợp pháp nên hoạt thiết thì “Căn cứ vào nhu cầu phát triển kinh tế động mua bảo hiểm nhân thọ giữa tổ chức - xã hội từng thời kỳ, Chính phủ trình Ủy ban cho người lao động là hợp pháp. Đây có thể thường vụ Quốc hội quy định loại bảo hiểm xem là biện pháp áp dụng nhằm hỗ trợ các bắt buộc khác”6. Tuy nhiên, quy định này doanh nghiệp trong việc giữ chân người lao chưa bao quát hết các trường hợp phải tham động, thu hút nhân sự tốt cho sự phát triển của gia bảo hiểm bắt buộc, cụ thể: doanh nghiệp. Một là, quy định hiện hành chưa bao Có thể nói rằng, nội dung trên đây không quát hết các trường hợp bảo hiểm bắt buột hề mới mẻ mà nó đã được xây dựng và khẳng trong chính các hoạt động được quy định cụ định trong học thuyết quyền lợi được bảo thể trong Luật KDBH. Điểm b khoản 3 Điều hiểm4. Tuy nhiên, đặt trong tương quan với 93a Luật KDBH được bổ sung theo quy định quy định của Luật KDBH, nội dung này lại tại khoản 4 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một chưa phù hợp. Điều đó cho thấy, chính vì sự số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Luật chưa hợp lý, thiếu chính xác trong quy định Sở hữu trí tuệ năm 2019 quy định “Cá nhân về quyền lợi được bảo hiểm của Luật KDBH cung cấp dịch vụ tư vấn bảo hiểm phải mua nên dẫn đến trường hợp quy định này chưa bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho việc phản ảnh đúng thực tế đời sống xã hội. Vì cung cấp dịch vụ tư vấn bảo hiểm; tổ chức vậy, tác giả cho rằng, cần sửa đổi quy định cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm phải mua của khoản 9 Điều 3 và Điều 31 Luật KDBH bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp phù hợp theo hướng mở rộng nội hàm của phần quyền với từng loại hình dịch vụ phụ trợ bảo hiểm”. lợi được bảo hiểm. Theo đó, trong bảo hiểm Quy định này xác định nghĩa vụ của cá nhân nhân thọ, quyền lợi được bảo hiểm không chỉ khi cung cấp dịch vụ bảo hiểm này theo quy 3. Khoản 3 Điều 39 Nghị định 73/2016/NĐ-CP ngày 01/07/2016 của Chính Phủ quy định chi tiết thi hành Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật kinh doanh bảo hiểm năm 2010. 4. Peter N.Swisher, The Insurable Interest Requirement For Life Insurance: A Critical Reassessment, Drake Law Review, số 477 (2005), p. 483, 514. 5. Khoản 1 Điều 8 Luật Kinh doanh bảo hiểm. 6. Khoản 3 Điều 8 Luật Kinh doanh bảo hiểm. 50 Số 03 + 04 (427 + 428) - T2/2021
- BÀN VỀ DỰ ÁN LUẬT định của pháp luật. Do vậy, cần phải bổ sung đổi theo hướng DNBH vẫn chi trả tiền bảo loại hình bảo hiểm bắt buộc này vào khoản 2 hiểm khi có đầy đủ hồ sơ yêu cầu bảo hiểm. Điều 8 Luật KDBH khi xác định về các loại Trong trường hợp người được bảo hiểm từ hình bảo hiểm bắt buộc. chối chuyển quyền cho DNBH, không bảo Hai là, quy định hiện hành chưa bao lưu hoặc từ bỏ quyền yêu cầu người thứ ba quát hết các trường hợp bảo hiểm bắt buộc bồi thường thì DNBH mới có quyền yêu cầu khác như: bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp người được bảo hiểm hoàn trả lại một hoặc của công chứng viên7, bảo hiểm bắt buộc toàn bộ số tiền bồi thường tuỳ theo mức độ lỗi trong hoạt động đầu tư xây dựng8. của người được bảo hiểm. Để khắc phục bất cập nêu trên, tác giả Thứ tư, quy định về chuyển nhượng cho rằng, cần sửa đổi Điều 8 Luật KDBH theo hợp đồng bảo hiểm còn bất cập. Theo quy hướng bổ sung các trường hợp phải tham gia định của Điều 26 Luật KDBH, “việc chuyển bảo hiểm bắt buộc hiện có và các trường hợp nhượng hợp đồng bảo hiểm chỉ có hiệu lực phát sinh mới đã được liệt kê ở trên. trong trường hợp bên mua bảo hiểm thông Thứ ba, bất cập trong các quy định về báo bằng văn bản cho DNBH về việc chuyển chuyển giao quyền yêu cầu bồi hoàn. Theo nhượng và DNBH có văn bản chấp thuận việc quy định của khoản 1 Điều 49 Luật KDBH, chuyển nhượng đó” (Luật KDBH không trao doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) đã bồi cho Chính Phủ quy định chi tiết điều này). thường cho người được bảo hiểm, sau đó Tuy nhiên, khoản 3 Điều 10 Nghị định số được quyền yêu cầu người được bảo hiểm 03/2021/NĐ-CP quy định về bảo hiểm bắt chuyển quyền yêu cầu bồi hoàn. Để bảo vệ buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới quyền lợi cho DNBH, trong trường hợp quy định : “Trong thời hạn còn hiệu lực ghi người được bảo hiểm từ chối chuyển quyền trên Giấy chứng nhận bảo hiểm, nếu có sự cho DNBH, không bảo lưu hoặc từ bỏ quyền chuyển quyền sở hữu xe cơ giới thì mọi quyền yêu cầu người thứ ba bồi thường, khoản 2 lợi bảo hiểm liên quan đến trách nhiệm dân sự Điều 49 Luật KDBH cho phép DNBH, tùy của chủ xe cơ giới cũ vẫn còn hiệu lực đối với theo mức độ lỗi của người được bảo hiểm, có chủ xe cơ giới mới”. Điều này đã cho phép, quyền khấu trừ số tiền bồi thường. Tuy nhiên, trong bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ quy định này chỉ đúng khi DNBH biết trước xe cơ giới, việc chuyển nhượng hợp đồng bảo và có những bằng chứng chứng minh rằng, hiểm trách nhiệm của chủ xe cơ giới cũ sang người được bảo hiểm không bảo lưu hoặc từ chủ xe cơ giới mới chỉ cần thực hiện theo hình bỏ quyền yêu cầu người thứ ba bồi thường. thức chuyển giao Giấy chứng nhận bảo hiểm Trong trường hợp người được bảo hiểm từ mà không cần phải thực hiện các thủ tục như chối chuyển quyền cho DNBH, theo quy định quy định của Điều 26 Luật KDBH. Như vậy, của khoản 2 Điều 49 Luật KDBH, DNBH mặc dù quy định của Nghị định số 03/2021/ không thể áp dụng được. Bởi lẽ, về nguyên NĐ-CP là vượt thẩm quyền được Luật KDBH tắc, DNBH chỉ có quyền yêu cầu người được giao nhưng phù hợp với thực tế, tạo thuận lợi bảo hiểm chuyển giao quyền yêu cầu bồi hoàn cho chủ sở hữu phương tiện và bảo vệ quyền bên thứ ba gây thiệt hại khi và chỉ khi DNBH lợi của bên thứ ba. Do đó, để đảm bảo tính đã chi trả tiền bồi thường bảo hiểm cho người thống nhất của hệ thống pháp luật, tác giả cho được bảo hiểm. Vì vậy, để bảo đảm tính khả rằng cần sửa đổi Điều 26 Luật KDBH theo thi của quy định nêu trên, tác giả cho rằng, hướng giao cho Chính phủ quy định chi tiết khoản 2 Điều 49 Luật KDBH cần được sửa điều luật này 7. Theo khoản 1 Điều 37 Luật Công chứng năm 2014. 8. Nghị định số 119/2015/NĐ-CP về bảo hiểm bắt buộc trong đầu tư xây dựng. Số 03 + 04 (427 + 428) - T2/2021 51
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
TIẾP TỤC HOÀN THIỆN THỂ CHẾ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
7 p | 241 | 45
-
Một số điểm mới của chế định hợp đồng lao động (bộ luật lao động năm 2019) Theo hướng hoàn thiện hành lang pháp lý điều chỉnh quan hệ lao động trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam
11 p | 163 | 19
-
Sàn giao dịch kinh doanh bất động sản ở Việt Nam và việc hoàn thiện pháp luật: Phần 2
134 p | 78 | 15
-
Bình luận một số quy định về căn cứ chấm dứt hợp đồng trong Bộ luật dân sự 2015
15 p | 98 | 14
-
Một số bất cập cần sửa đổi trong quy trình xử lý các vụ việc cạnh tranh không lành mạnh theo quy định pháp luật cạnh tranh hiện hành của Việt Nam
9 p | 100 | 10
-
Tiếp tục hoàn thiện quy trình, thủ tục làm việc của Quốc hội
17 p | 80 | 7
-
Tác động của các quy định về sở hữu trí tuệ trong hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương đối với việc hoàn thiện pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam
11 p | 69 | 7
-
Sáng kiến kinh nghiệm môn quản trị doanh nghiệp – các giải pháp hoàn thiện
5 p | 123 | 7
-
Hoàn thiện quy định pháp luật về dịch vụ logistics trong Luật Thương mại 2005 nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế trong thời kỳ hội nhập
8 p | 54 | 6
-
Bảo đảm phát triển bền vững trong xây dựng và hoàn thiện pháp luật ở Việt Nam hiện nay: Phần 2
194 p | 49 | 5
-
Những điểm mới về ưu đãi và hỗ trợ đầu tư theo Luật Đầu tư năm 2020
9 p | 43 | 5
-
Nghiên cứu trách nhiệm hình sự của pháp nhân trong Luật hình sự Việt Nam và một số nước thuộc Tổ chức hài hòa hóa pháp luật kinh doanh châu Phi: Tiếp cận dưới góc độ so sánh
14 p | 90 | 4
-
Pháp luật hình sự một số nước trên thế giới về biện pháp bồi thường thiệt hại và kinh nghiệm cho Việt Nam
12 p | 11 | 4
-
Hoàn thiện Dự thảo Nghị định về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ
10 p | 33 | 2
-
Tiếp tục hoàn thiện môi trường thế chế để thu hút FDI cho phát triển bền vững
14 p | 47 | 2
-
Trách nhiệm cung cấp thông tin tài sản thi hành án dân sự trong pháp luật châu âu và Cộng hòa Liên bang Đức
6 p | 39 | 2
-
Pháp luật về viên chức của cộng hòa nhân dân Trung Hoa - kinh nghiệm đối với Việt Nam trong việc tiếp tục hoàn thiện các quy định về viên chức
10 p | 17 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn