TIẾT 25 : TRUYỆN CƯỜI DÂN GIAN VIỆT

Chia sẻ: Cuncon2211 Cuncon2211 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

167
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiểu được nguyên nhân, đối tượng, ý nghĩa của tiếng cười trong từng truyện. - Thấy được nghệ thuật đặc sắc của tiếng cười trong truyện cười dân gian. B- Phương tiện thực hiện :- Sgk – Sgv - Thiết kế bài học. C- Cách thức tiến hành : Giáo viên tổ chức giờ học bằng cách kết hợp các phương pháp đọc, gợi tìm kết hợp với các hình thức trao đổi, thảo luận, trả lời câu hỏi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TIẾT 25 : TRUYỆN CƯỜI DÂN GIAN VIỆT

TUẦN IX - TIẾT 25 : TRUYỆN CƯỜI DÂN GIAN VIỆT NAM -------------------------------------- - TAM ĐẠI CON GÀ - NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀY A- Mục tiêu bài học : - Hiểu được nguyên nhân, đối tượng, ý nghĩa của tiếng cười trong từng truyện. - Thấy được nghệ thuật đặc sắc của tiếng cười trong truyện cười dân gian. B- Phương tiện thực hiện :- Sgk – Sgv - Thiết kế bài học. C- Cách thức tiến hành : Giáo viên tổ chức giờ học bằng cách kết hợp các phương pháp đọc, gợi tìm kết hợp với các hình thức trao đổi, thảo luận, trả lời câu hỏi. D- Tiến trình dạy học : I. Kiểm tra bài cũ II. Giới thiệu bài mới Trong chế độ phong kiến sự công bằng lẽ phải trái không có nghĩa lý g ì ở chốn công đường và trong cuộc sống không vươn lên để đẩy lùi cái dốt là đáng phê bình. Song càng đáng chê trách hơn là những kẻ giấu dốt và hay khoe khoang, liều lĩnh. Ta cùng tìm hiểu hai truyện cười để thấy rõ điều đó. III. Bài mới : Hoạt động của Giáo viên và Học sinh Yêu cầu cần đạt
HĐ 1: GV gọi HS đọc văn bản truyện I) Đọc – Hiểu: “Tam đại con gà” và giải thích từ khó. 1. Tam đại con gà HĐ2: GV nêu câu hỏi gợi ý cho HS trả a) Mâu thuẫn tạo ra tiếng cười : lời: _Thầy đồ dốt >< hay khoe khoang giấu ? Đối tượng gây cười trong truyện là dốt, sĩ diện hão  dám liều lĩnh làm ai? Vì sao đối tượng lại đáng cười? thầy đồ dạy trẻ. ? Những tình huống nào làm nên mâu _ Các tình huống gây cười: thuẫn trái với tư nhiên ở nv thầy đồ? * Lần 1 : - Gặp chữ “kê” là gà thầy Thầy đã giải quyết các tình huống ấy không biết chữ gì, bị học trò hỏi dồn, nhn? thầy cuống nói liều “dủ dỉ là con dù dì ” + Trong Hán tự không có chữ “dù dì” GV gợi ý: Cái dốt của thầy đồ được và trong thế giới động vật cũng không bộc lộ như thế nào ? có con nào là con “dù dì” => thầy dốt đến tận cùng của sự dốt. Thầy không chỉ kém về kiến thức sách vở mà còn kém hiểu biết về kiến thức thực tế. * Lần 2 : Thầy sợ sai người ta biết thì ? Tình huống thứ 2 thầy bộc lộ thêm tật cười, cho nên bảo học trò đọc khẽ ta xấu gì? cười vì sự giấu dốt rất thận trọng của thầy, cười vì cái tài giấu dốt láu cá => đáng chê trách. * Lần 3 : Thầy tìm đến thổ công ( không tìm sách, tìm người để hỏi ). ? Yếu tố gây cười bất ngờ, thú vị là gì? Thầy dốt thổ công cũng dốt luôn Việc thầy đồ đi hỏi thổ công càng bộc (thầy xin ba đài âm dương được cả ba) lộ cái dốt ntn?  cái dốt dạy cái dốt  thầy tin chắc
GV: Thầy vẫn cố chống đỡ bằng cách nên đắc ý lắm, quát trẻ đọc thật to (dủ láu cá vặt “vụng chèo khéo chống” => dỉ là con dù dì ) => cái dốt được khuếch vẫn biết “kê là gà” nhưng thầy muốn đại nhân lên bằng âm thanh. dạy cho trẻ biết đến “Tam đại con gà” * Lần 4: Bị chủ nhà chất vấn, thấy giải tiếng cười bật ra 1 cách bất ngờ => yếu tố bất ngờ nhất của truyện. thích vòng vo, vô căn cứ: “Dủ dỉ là con dù dì, con dù dì là chị con công, con - Thổ công xuất hiện càng làm công là ông con gà”  cái dốt bị lật cho ý nghĩa phê phán thêm sinh tẩy ( KÊ là gà sao dạy các cháu là dù dì? động, sâu sắc. ). - Ta cười khi thầy bộc lộ đến tận cùng sự thảm hại của thói giấu dốt. Đó cuộc NT kể chuyện : Tác giả dân gian đã chạm trán với chủ nhà không nói thẳng vấn đề mà để nv tự ? Nét độc đáo trong nghệ thuật kể bộc lộ và người đọc người nghe tự suy chuyện của người xưa trong truyện là ngẫm. gì? b/. Ý nghĩa của truyện: HĐ3: HS thảo luận: Tiếng cười trong truyện mang ý nghĩa Hãy liên hệ, so sánh với cách dạy của phê phán, giáo dục cao. ngươì xưa(Chu Văn An, NĐChiểu, . .) + Phê phán hạng người dốt mà còn Từ đó em có nhận xét ntn về cách dạy giấu dốt. của cha ông ta xưa rồi rút ra ý nghĩa + Bài học : nhắc nhở, cảnh tỉnh những truyện? kẻ mắc bệnh sĩ diện hão. ? Theo em, nếu không biết chữ, không  Tiếng cười hóm hỉnh, sâu sắc đậm giỏi có nên khoe chũ không? Vì sao? chất dân gian. *GV gọi HS trả lời(d/chứng)
VD: Không biết phải học. Muốn giỏi phải học. Phải học, học nữa, học mãi. 2. Nhưng nó phải bằng hai mày; Vì việc học là quyển sách không có trang cuối cùng. * GV chuyển ý sang truyện cười : Nhưng nó phải bằng hai mày a. Đối tượng của truyện: HĐ4: Gọi HS đọc vbản rồi phân tích _ Lý trưởng : quan xử kiện ? Đối tượng của truyện cười này là _ Cải + Ngô : Những người nông dân những ai? lao động đi kiện. b. Nguyên nhân tiếng cười: Do mâu thuẫn của sự việc : thầy lý nổi tiếng xử ?Em hãy kể lại truyện “Nhưng nó phải kiện giỏi >< bản chất bên trong ( bằng hai mày” và cho biết nguyên nhân chuyên nhận tiền đút lót ) cái cười ở đây là gì ? - Dùng tiếng cười và cử chỉ của nhân vật để tiếng cười bật ra. + Khi bị lôi ra đánh đòn : “Cải vội xòe ? Biện pháp để gây cười ở đây là gì ? năm ngón tay .... khẻ bẩm lẽ phải thuộc Hãy phân tích từng biện pháp trong về con cơ mà” Cử chỉ, lời nói của truyện Cải nhắc thầy lý món tiền mà anh ta đã lót trước cho thầy lý. + Thầy lý cũng có hành động lời nói tương ứng “thầy xòe năm ngón tay trái úp lên năm ngón tay mặt ” và nói “Mày ? Cử chỉ và lời nói của thầy lý giúp ta phải nhưng nó lại phải bằng hai mày”( hiểu ra điều gì ? Phân tích ý nghĩa hình thức chơi chữ. Lẽ phải ở đây
tiếng cười ở chi tiết cuối truyện. thuộc về kẻ nhiều tiền là Ngô ( vì tiền của Ngô gấp 2 lần Cải).  Cử chỉ và lời nói lập lờ của thầy lý đã làm bật ra tiếng cười => cái phải đã bị cái khác lớn hơn ( tiền ) che lấp mất rồi => sự công bằng, lẽ phải _ Yếu tố bất ngờ: Hành động xử kiện không có nghĩa lý gì ở chốn công của thấy lý  Cải rơi vào tình trạng bi đường khi thầy lý xử kiện. ? Kịch tính được thể hiện qua yếu tố hài: vừa mất tiền vừa bị đánh. 3. Những nét đặc sắc của truyện cười dân bất ngờ. Yếu tố bất ngờ ở đây là gì? gian Cải rơi vào tình trạng gì khi gặp yếu tố bất ngờ ấy? - Truyện cười rất ngắn gọn. Truyện HĐ 5: Rút ra NT truyện cười dg phải gói kín mở nhanh mới tạo sự bất ngờ. ? Qua hai truyện em hãy rút ra một số - Kết cấu chặt chẽ mọi chi tiết hướng nét của nghệ thuật truyện cười dân tới sự gây cười. Tiếng cười rộ lên ở cuối gian Việt Nam ? truyện. Cái cười thường tạo ra từ những mâu thuẫn. - Truyện ít nhân vật, nhân vật chính là IV. Củng cố : Cho học sinh lần lượt đối tượng của tiếng cười. nhắc lại ý nghĩa nội dung và nghệ - Ngôn ngữ giản dị nhưng rất tinh, rất thuật của hai truyện cười vừa học sắc, nhất là ngôn ngữ và cử chỉ của V. Dặn dò : nhân vật ở cuối truyện. Soạn bài Ca dao than thân, yêu thương, tình nghĩa.