Tiểu luận "Thâm canh tăng vụ ngành nông nghiệp"

Chia sẻ: Chu Dai Viet | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

644
lượt xem 246
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiểu luận bộ môn Địa lý kinh tế: Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân bố các khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh và quốc phòng; Trong nông nghiệp thì đất đai là loại tư liệu sản xuất đặc biệt và chủ yếu không thể thiếu, không thể thay thế được....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận "Thâm canh tăng vụ ngành nông nghiệp"

MỞ ĐẦU Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân bố các khu dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế, văn hoá, xã hội, an ninh và quốc phòng; Trong n«ng nghiÖp th× ®Êt ®ai lµ lo¹i t− liÖu s¶n xuÊt ®Æc biÖt vµ chñ yÕu kh«ng thÓ thiÕu, kh«ng thÓ thay thÕ ®−îc, nÕu nh− kh«ng cã ®Êt th× kh«ng thÓ cã ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®ång thêi ®Êt ®ai cßn lµ thµnh phÇn cña m«i tr−êng sèng cña con ng−êi. Quü ®Êt ®ai tù nhiªn cña ViÖt Nam cã 33.121,1 ngh×n ha, víi quy m« thuéc vµo lo¹i trung b×nh(xÕp thø 56/220 quèc gia trªn thÕ giíi). §Êt ®ai n−íc ta rÊt ®a d¹ng: n»m trong vµnh ®ai B¾c b¸n cÇu víi vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa n¾ng l¾m, m−a nhiÒu, nhiÖt ®é kh«ng khÝ cao, ®é Èm kh«ng khÝ lín nªn c¸c qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt x¶y ra m¹nh mÏ, ®ã lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Do qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kh¸c nhau nªn ®Êt ®ai cña n−íc ta cã 13 nhãm, gåm 64 lo¹i kh¸c nhau, v× vËy nªn cã c¸c h−íng khai th¸c vµ sö dông kh¸c nhau. Trong 13 nhãm ®Êt ®ã cã 2 nhãm ®Êt quý, cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao ®ã lµ nhãm ®Êt phï sa vµ ®Êt ®á vµng. §Êt phï sa chñ yÕu tËp trung ë hai vïng ®ång b»ng B¾c Bé vµ Nam Bé, ®©y lµ lo¹i ®Êt rÊt thÝch hîp cho viÖc gieo trång vµ ph¸t triÓn c©y lóa n−íc còng nh− c¸c lo¹i c©y rau mÇu kh¸c. Trong nhãm ®Êt ®á vµng, do qu¸ tr×nh phong ho¸ nhiÖt ®íi vµ gèc ®¸ mÑ kh¸c nhau nªn ®· h×nh thµnh c¸c lo¹i ®Êt ®á vµng kh¸c nhau, trong ®ã cã hai lo¹i ®Êt tèt: ®Êt ®á vµng Feralit, ®−îc ph©n bè chñ yÕu ë c¸c vïng trung du vµ miÒn nói phÝa B¾c vµ mét sè tØnh vïng B¾c Trung Bé. Lo¹i ®Êt nµy rÊt thÝch hîp cho viÖc bè trÝ vµ ph¸t triÓn nhãm c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy cã nguån gèc nhiÖt ®íi nh− chÌ vµ cµ phª. §Æc biÖt trong nhãm ®Êt ®á vµng cã h¬n 2 triÖu ha ®Êt ®á Bazan tËp trung chñ yÕu ë vïng T©y Nguyªn vµ §«ng Nam Bé, ®Êt nµy lµ c¬ së rÊt tèt cho viÖc ph¸t triÓn c¸c c©y c«ng nghiÖp nhiÖt ®íi cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao nh−: cao su, cµ phª, hå tiªu, chÌ vµ c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶. Tuy nhiªn ngoµi c¸c nhãm, c¸c lo¹i ®Êt tèt ®ã, trong tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña n−íc ta cã tíi 2/3 diÖn tÝch lµ ®Êt ®åi nói, ®Êt dèc, céng víi chÕ ®é canh t¸c cò l¹c hËu ®Ó l¹i, l−îng m−a hµng n¨m lín, cho nªn hiÖn nay cã tíi 20% diÖn tÝch tù nhiªn bÞ xÊu ®i do bÞ xãi mßn, röa tr«i ®· g©y ra hiÖn t−îng ®Êt b¹c mµu, nghÌo dinh d−ìng. MÆt kh¸c, phÇn diÖn tÝch bÞ nhiÔm phÌn, nhiÔm mÆn vµ sa m¹c ho¸ ®ang tån t¹i ë vïng ven biÓn miÒn Trung vµ mét sè vïng kh¸c, ®ã lµ nh÷ng khã kh¨n lín ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n−íc ta. Do ®ã, trong qu¸ tr×nh ph©n bè vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®ßi hái ®i ®«i víi sö dông vµ khai th¸c nh÷ng lîi thÕ vÒ nguån lùc ®Êt ®ai t¹o ra cho s¶n 1 Tiểu luận môn: Địa lý kinh tế
xuÊt, cÇn ph¶i t¨ng c−êng b¶o vÖ, c¶i t¹o vµ båi d−ìng ®Êt ®ai ®Ó kh«ng ngõng t¸i t¹o vµ n©ng cao søc s¶n xuÊt cña lo¹i tµi nguyªn quý gi¸ vµ quan träng nµy. NỘI DUNG HiÖn nay, diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ®· Ýt l¹i cã xu h−íng ngµy mét gi¶m dÇn do qu¸ tr×nh bª t«ng ho¸, c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ vµ ®« thÞ ho¸, nhÊt lµ c¸c vïng ®ång b»ng, do vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra cho tổ chức lãnh thổ ngành nông nghiệp thì thâm canh là con đường cơ bản để phát triển ngành nông nghiệp, ®ßi hái qu¸ tr×nh ph©n bè vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m gi¶i quyÕt, ®ã lµ: CÇn ph©n bè vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë tÊt c¶ c¸c n¬i cã ®iÒu kiÖn vÒ ®Êt ®ai; cÇn hÕt søc coi träng viÖc sö dông ®Çy ®ñ vµ hîp lý, cã hiÖu qu¶ nguån lùc ®Êt ®ai hiÖn cã; ph¶i tiÕt kiÖm ®Êt ®ai, coi “tÊc ®Êt nh− tÊc vµng”. V× ®Êt ®ai bÞ giíi h¹n diÖn tÝch bëi biªn giíi quèc gia, giíi h¹n vïng kinh tÕ, vÞ trÝ cña ®Êt lu«n cè ®Þnh, mçi ®Þa ph−¬ng kh¸c nhau cã lo¹i ®Êt kh¸c nhau, chÊt ®Êt kh¸c nhau. §Êt ®ai lµ t− liÖu s¶n xuÊt ®Æc biÖt, lµ nguån tµi nguyªn kh«ng thay thÕ trong ngµnh n«ng nghiÖp nã võa lµ ®èi t−îng lao ®éng võa lµ c«ng cô lao ®éng, t¹o ra s¶n phÈm lao ®éng. B¶n th©n ®Êt ®ai cã ®é ph×, cã kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c chÊt dinh d−ìng ®¹m rÔ tiªu, l©n rÔ tiªu, kali rÔ tiªu vµ c¸c kho¸ng chÊt kh¸c cho c©y trång sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn. §ã chÝnh lµ ®é ph× tù nhiªn cña ®Êt, ®é ph× nµy sÏ gi¶m dÇn theo thêi gian do c©y trång liªn tiÕp sö dông, nÕu con ng−êi kh«ng biÕt bæ sung thªm cho ®Êt th«ng qua bãn ph©n, c¶i t¹o ®é ph× lµm t¨ng n¨ng suÊt c©ytrång. MÆt kh¸c, th©m canh t¨ng vô trong s¶n xuÊt trong n¨m trªn diÖn tÝch hiÖn cã lµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn ngµnh n«ng nghiÖp, bëi lÏ: S¶n l−îng = DiÖn tÝch x N¨ng suÊt c©y trång Muèn t¨ng s¶n luîng th× ta cÇn ph¶i t¨ng diÖn tÝch gieo trång vµ t¨ng n¨ng suÊt c©y trång, nh−ng diÖn tÝch ®Êt kh«ng thÓ t¨ng m·i ®−îc v× nã bÞ giíi h¹n bëi ranh giíi cña tõng lo¹i ®Êt, ranh giíi vïng miÒn; N¨ng suÊt c©y trång còng kh«ng thÓ t¨ng lªn m·i ®−îc, cho dï cã ¸p dông c¸c biÖn ph¸p lai t¹o gièng míi, gièng cao s¶n nh−ng nã vÉn phô thuéc vµo ®Æc tÝnh sinh häc vµ ph¶i cã thêi gian ®Ó ph¸t triÓn. Do ®ã th©m canh lµ biÖn ph¸p tèi −u lµm t¨ng s¶n l−îng trong khi diÖn tÝch kh«ng thay ®æi. 2 Tiểu luận môn: Địa lý kinh tế
Tæng diÖn tÝch t¨ng vô HÖ sè canh t¸c = Tæng diÖn tÝch canh t¸c Khai th¸c sö dông ®Êt t¨ng hÖ sè canh t¸c sÏ lµm t¨ng ®é ph× cña ®Êt v× ta bæ sung l−îng ph©n bãn hîp lý vµo ®Êt qua mçi mïa vô lµm ®Êt ngµy cang cã søc s¶n xuÊt cao h¬n. §èi víi nh÷ng vïng cã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp víi quy m« lín nh− c¸c vïng ®ång b»ng ch©u thæ, c¸c vïng cao nguyªn... cÇn ®−îc ph©n bè vµ tæ chøc s¶n xuÊt tËp trung, chuyªn m«n ho¸ c©y, con thÝch hîp ®Ó t¹o ra khèi l−îng n«ng s¶n hµng ho¸ lín víi chÊt l−îng cao, gi¸ thµnh h¹ cung cÊp cho nhu cÇu cña c¸c vïng kh¸c vµ cho nhu cÇu xuÊt khÈu cña ®Êt n−íc. §èi víi c¸c n¬i ®Êt hÑp, quy m« diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp nhá, cÇn ph¶i tËn dông kh¶ n¨ng cña ®Êt vµ lùa chän c©y trång, vËt nu«i thÝch hîp ®Ó ph©n bè vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã hiÖu qu¶ nh»m tho¶ m·n nhu cÇu t¹i chç vÒ c¸c lo¹i n«ng s¶n phÈm. Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®èi t−îng s¶n xuÊt lµ sinh vËt, ®ã lµ nh÷ng c©y trång, vËt nu«i - chÝnh b¶n th©n chóng ®· lµ c¸c yÕu tè hoµn toµn tù nhiªn, lµ mét bé phËn quan träng cña m«i tr−êng tù nhiªn, cho nªn qu¸ tr×nh sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn cña chóng tu©n theo nh÷ng quy luËt tù nhiªn riªng cña mçi lo¹i sinh vËt vµ qu¸ tr×nh ®ã kh«ng thÓ t¸ch rêi c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Do ®ã s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã quan hÖ chÆt chÏ vµ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo m«i tr−êng tù nhiªn, trong ®ã ®Æc biÖt lµ thêi tiÕt, khÝ hËu, nguån n−íc vµ thæ nh−ìng lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn, c¸c yÕu tè tù nhiªn cã t¸c ®éng, ¶nh h−ëng nhiÒu nhÊt, trùc tiÕp vµ râ rÖt nhÊt, thËm chÝ cã khi quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph©n bè vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Muèn ph©n bè hîp lý vµ ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp cã hiÖu qu¶ cao th× cÇn ph¶i ®iÒu tra nghiªn cøu vµ ph©n tÝch cô thÓ, chi tiÕt c¸c yÕu tè, c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña tõng ®Þa ph−¬ng, cña mçi vïng ®Ó bè trÝ c©y trång, vËt nu«i thÝch hîp, gi¶i quyÕt tèt vµ tho¶ m·n mèi quan hÖ: “®Êt - n−íc - khÝ hËu vµ thêi tiÕt - c©y trång vµ vËt nu«i” trong c¸c vïng cô thÓ. MÆt kh¸c, ®i ®«i víi viÖc khai th¸c tËn dông tèi ®a nh÷ng thÕ m¹nh vµ thuËn lîi do tù nhiªn mang l¹i, ®ång thêi ph¶i cã kÕ ho¹ch vµ biÖn ph¸p tÝch cùc, h÷u hiÖu ®Ó kh¾c phôc, h¹n chÕ nh÷ng khã kh¨n vµ thiÖt h¹i do chÝnh m«i tr−êng tù nhiªn g©y ra ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. CÇn n¾m v÷ng quy luËt sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn tù nhiªn cña tõng lo¹i c©y trång vµ vËt nu«i, trªn c¬ së ®ã cã c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng thÝch hîp ®Ó t¹o ra n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng s¶n phÈm cao nhÊt. CÇn ph©n bè vµ ph¸t triÓn mét nÒn n«ng nghiÖp chuyªn m«n ho¸ kÕt hîp víi ph¸t triÓn tæng hîp c¸c ngµnh kinh tÕ - nghÜa lµ ®a d¹ng ho¸ kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n nh»m r¶i vô s¶n xuÊt trong n¨m, gi¶m bít sù 3 Tiểu luận môn: Địa lý kinh tế
c¨ng th¼ng trong viÖc sö dông c¸c yÕu tè tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ trong qu¸ tr×nh sö dông chóng. CÇn nghiªn cøu vµ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc, nh÷ng tiÕn bé khoa häc - kü thuËt t¸c ®éng vµo qu¸ tr×nh sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn cña c©y trång, vËt nu«i ®Ó chóng tù thùc hiÖn chu kú s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cao. Trong trång trät ph¶i chó träng c¶ viÖc më réng diÖn tÝch b»ng khai hoang, phôc ho¸ vµ t¨ng vô ë nh÷ng n¬i cßn kh¶ n¨ng vô cã ®iÒu kiÖn; ®ång thêi t¨ng c−êng ®Çu t− th©m canh t¨ng n¨ng suÊt c©y trång trªn toµn bé diÖn tÝch ®ang tiÕn hµnh s¶n xuÊt c¸c lo¹i c©y trång. Trong ®ã cÇn ®Æc biÖt chó ý t¨ng hµm l−îng “chÊt x¸m” trong c¸c lo¹i s¶n phÈm b»ng c¸ch ¸p dông réng r·i nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt, tõ viÖc sö dông c¸c gièng c©y trång míi thÝch hîp cã n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng cao, ®Õn viÖc ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p canh t¸c tiªn tiÕn cïng víi viÖc sö dông c¸c chÕ phÈm ph©n bãn vµ phßng trõ s©u bÖnh cho c©y trång do ngµnh c«ng nghÖ sinh häc mang l¹i, ®iÒu ®ã kh«ng chØ nh»m môc ®Ých kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt mµ nã cßn t¹o ra vµ cung cÊp cho x· héi c¸c lo¹i s¶n phÈm s¹ch, an toµn cho ®êi sèng con ng−êi, ®¶m b¶o cho m«i tr−êng trong lµnh vµ mét nÒn n«ng nghiÖp ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Trong ch¨n nu«i ph¶i chó träng ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p, ®i ®«i víi viÖc më réng quy m« ®µn gia sóc, gia cÇm cã c¬ cÊu hîp lý theo c¸c h−íng ch¨n nu«i vµ phï hîp víi tõng vïng th× cÇn quan t©m gi¶i quyÕt c©n ®èi hµng lo¹t c¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c, nh−: con gièng, thøc ¨n, chuång tr¹i, lao ®éng, c«ng cô s¶n xuÊt vµ c«ng t¸c phßng chèng dÞch bÖnh cho gia sóc, gia cÇm, cïng víi viÖc tiªu thô s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. §Æc biÖt cÇn t¨ng c−êng ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p ch¨n nu«i tiªn tiÕn víi c¸c gièng gia sóc, gia cÇm míi (lîn siªu n¹c, ngan siªu gan, gµ siªu trøng, bß s÷a cao s¶n. v.v...), cïng víi c¸c lo¹i thøc ¨n giµu dinh d−ìng, ®ñ c¸c lo¹i sinh tè vµ kho¸ng chÊt thÝch hîp víi tõng lo¹i gia sóc, gia cÇm theo c¸c h−íng nu«i trong ch¨n nu«i. KÕt luËn Trong nền kinh tế hiện nay, khi mà dân số tăng nhanh nguồn tài nguyên thiên nhiên ngày càng trở nên khan hiếm, vấn đề ô nhiễm môi trường ngày càng nóng bỏng thì con đường thâm canh, luân canh càng trở nên cấp thiết đối với việc phát triển nghành ngông nghiệp ở nước ta hiên nay. Đồng thời kết hợp giữa ba nhà: Nhà nước- Nhà nông - Nhà khoa học để đề xuất một số biện pháp kỹ thuật, các giải pháp khác để cải thiện và phục hồi độ phì nhiêu của đất làm tăng năng xuất cây trồng. Đó là cải thiện chất hữu cơ trong đất bằng cách bón phân hữu cơ hoặc phân rơm đã được ủ cho hoai. Sử dụng các loài nấm và vi khuNn phân hủy rơm trả lại dinh dưỡng cho đất. Tiến hành các biện pháp làm đất thích hợp: đối với canh tác 4 Tiểu luận môn: Địa lý kinh tế
rau màu nên làm ở Nm độ thích hợp; đối với canh tác lúa nên sử dụng các loại máy cày nhỏ trong khâu chuNn bị đất để hạn chế tác động nén dẽ trong điều kiện làm đất ướt Hiện nay, các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu hiệu quả về mặt kinh tế của các mô hình luân canh nhằm đề xuất những giải pháp thích hợp để chuyển đổi độc canh lúa sang luân canh lúa màu ở những vùng thâm canh lúa nói trên. Những biện pháp kỹ thuật khác cũng đang được nghiên cứu để đưa ra kết luận hoàn chỉnh và chính xác. Từ đó, chuyển giao và phổ biến cho ngành nông nghiệp và nông dân ứng dụng rộng rãi, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hoá hiện đại hoá nông thôn hiện nay./. 5 Tiểu luận môn: Địa lý kinh tế