intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tiểu luận Triết học: Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức

Chia sẻ: Hiền Hiền | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:16

497
lượt xem
60
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiểu luận Triết học: Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức trình bày phát triển kinh tế tri thức là một xu thế tất yếu; công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước; kết luận. Để nắm vững nội dung chi tiết mời các bạn cùng tham khảo tài liệu.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận Triết học: Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức

  1. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 MỞ B ÀI Nếu như  thế  kỷ  XX trong lịch sử  Việt Nam là “thế  kỷ  của những  biến đổi to lớn và sâu sắc, thế  kỷ  đấu tranh gian nan oanh liệt giành lại  độc lập tự do thống nhất Tổ quốc, thế kỷ của những chiến công và thắng  lợi có ý nghĩa lịch sử  và thời đại”(1), thì bước vào thế  kỷ  XXI sứ  mệnh   thiêng liêng của toàn dân tộc chúng ta là phải tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh   công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, xây dựng và bảo vệ  tổ  quốc xã  hội chủ  nghĩa. Là một quốc gia có truyền thống dựng nước và giữ  nước   lâu đời, có quá trình liên tục đấu tranh để  vươn lên làm chủ  cuộc sống  trước thiên nhiên khắc nghiệt và nhiều thế lực ngoại xâm hung bạo, bản   thân lịch sử dân tộc Việt Nam chính là những bài học vô cùng quý báu để  giáo dục cho thế  hệ  trẻ  lòng yêu nước, tinh thần tự  lực tự  cường, khát  vọng vươn lên vượt  khó để  xứng đáng với quá khứ  hào hùng và vinh  quang của thế  hệ  đi trước. Hơn thế  nữa, sức mạnh của tri thức lịch sử  không chỉ  giới hạn  ở  chỗ  giúp cho những thế  hệ  hôm nay, ngày mai có  hiểu biết đầy đủ về qúa khứ, mà còn làm cho người đang sống có ý thức   về xã hội, biết suy nghĩ cảm thụ những gì đã xảy ra trong qúa khứ để có   trách nhiệm với hiện tại và trong tương lai.   Sau 20 năm đổi mới thế  và  lực của đất nước ta đã mạnh hơn nhiều, tuy "từng bước phát triển" nhưng   một số thành phần của kinh tế tri thức như công nghệ thông tin, in­tơ­nét,  điện thoại di động... trong giai đoạn 2001 ­ 2005 đã phát triển khá nhanh.   Nhiều nước phát triển như  Trung Quốc, Hàn Quốc, Phần Lan,  Ấn Độ...  biết kết hợp phát triển kinh tế tri thức đều đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế  khá cao. Do đó, tranh thủ thời cơ mà bối cảnh quốc tế tạo ra, kết hợp nội   1 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  2. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 lực với các thuận lợi bước đầu về  phát triển kinh tế tri thức, Đảng ta đã   đề ra đường lối: "Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát  triển kinh tế tri thức". NỘI DUNG I. Phát triển kinh tế tri thức là một xu thế tất yếu Lao động sản xuất bao giờ  cũng phải dựa vào tri thức, chỉ  khác  nhau  ở  mức độ  nhiều hay ít. Kinh tế  nông nghiệp, khởi đầu cách đây  khoảng mười ngàn năm, phải dựa nhiều vào hiểu biết về  canh tác, chăn  nuôi, thời tiết... tức là những tri thức cơ bản về nông nghiệp. Nhưng lúc  đó đất đai, lao động thủ công lại quan trọng hơn, nên tri thức chỉ đóng vai  trò thứ yếu. Đến khoảng giữa thế  kỷ  XVIII, kinh tế  công nghiệp cơ  giới xuất   hiện và phát triển mạnh, dựa vào các tri thức cơ học cổ điển để  chế  tạo  ra máy móc cơ  khí phục vụ  sản xuất. Nhưng  để  hình thành  được  thị  trường hàng hóa của kinh tế công nghiệp cổ điển thì tài nguyên và vốn (tư  bản) lại quan trọng hơn nên tri thức cơ học cổ điển cũng chỉ có vai trò thứ  yếu. Đến khoảng giữa thế kỷ XX, kinh tế công nghiệp cổ điển hết tiềm  năng phát triển và bắt đầu suy thoái, vì tài nguyên trở  nên cạn kiệt, ô  nhiễm   ngày   càng   nghiêm   trọng,   chiến   tranh   hủy   diệt   đe   dọa   thường  xuyên... Trong bối cảnh đó cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại   xuất hiện và phát triển bùng nổ, dựa trên những khối tri thức khổng lồ,   2 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  3. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 rất mới và vô cùng phong phú về  thế  giới vật chất vĩ mô và vi mô, với   thuyết tương đối và thuyết lượng tử. Lực lượng sản xuất mới được hình  thành dựa trên nguồn lực chủ yếu là tri thức, tạo nên hệ thống công nghệ  cao với máy móc thông minh mà điển hình là máy tính điện tử  (máy điện   toán) mô phỏng não người. Sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản xuất mới này đã dẫn tới  một hình thái kinh tế mới. Đó là một nền kinh tế trong đó việc sáng tạo tri   thức, sự lan truyền và quảng bá nhanh tri thức đưa vào ứng dụng là động  lực chủ  yếu của tăng trưởng kinh tế, tạo ra của cải, tạo ra việc làm cho   tất cả các ngành kinh tế. Nhà kinh tế học P.F.Durker gọi đó là nền kinh tế  tri thức và tên gọi này hiện nay đã trở  thành phổ  biến với việc sử  dụng  chính thức của Ngân hàng thế giới. Trong nền kinh tế mới, kinh tế tri thức   sản xuất chủ yếu dựa vào nguồn lực tri thức. Tài nguyên và vốn dù quan  trọng vẫn chỉ giữ vai trò thứ yếu. Như vậy, trong tiến trình lịch sử phát triển của nhân loại con người   là động vật duy nhất có năng lực sáng tạo tri thức, do đó biết lao động sản  xuất và tiến dần tới nền kinh tế dựa vào tri thức là chính. Bởi vậy, kinh   tế tri thức là một lịch sử tất yếu. Cách mạng khoa học công nghệ  hiện đại, khoảng từ  giữa thế  kỷ  XX, dựa trên những tri thức sáng tạo, đi sâu vào thế giới vĩ mô và thế giới  vi mô, dẫn tới sự phát minh ra các máy móc, thuộc loại hoàn toàn mới, gọi  là máy móc thông minh.  Điển hình là máy  điện toán, mô phỏng  được  những chức năng chủ  yếu của não người: biết nhớ, biết tính toán kể  cả  3 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  4. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 các bài toán rất phức tạp, biết thực hiện các lệnh, biết tư  vấn cho người   dùng trong một số việc..., đóng vai trò chính trong các hệ tự động hóa toàn  phần của sản xuất và trong các mạng thông tin toàn cầu. Máy móc thông  minh kết hợp với tri thức sáng tạo trở thành nguồn lực của các công nghệ  cao như: công nghệ  thông tin hoặc công nghệ  thông tin và truyền thông,  công nghệ  sinh học, công nghệ  vật liệu tiên tiến ­ nano..., trong đó công  nghệ  thông tin và truyền thông giữ  vai trò dẫn đầu. Hệ  thống công nghệ  cao là cốt lõi của lực lượng sản xuất mới. Sự phát triển mạnh mẽ của lực  lượng sản xuất mới đã thúc đẩy hình thành nền kinh tế tri thức trong nửa   sau của thế kỷ XX. II. Công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước 1. Cơ  sở  triết học trong định hướng của Đảng cộng sản Việt   nam về phát triển đất nước Học thuyết hình thái kinh tế  xã hội của Mác về  sự  vận động và  phát triển xã hội bao gồm 4luận điểm cơ bản: Thứ nhất: sản xuất vật chất là nền tảng cơ sở của  đời sống xã hội Thứ hai: quan hệ sản xuất phải phù hợp với trình độ phát triển của  lực lượng sản xuất. Thứ ba: cơ sở hạ tầng  quyết định kiến trúc thượng tầng Thứ tư: sự phát triển của các hình thái xã hội là luận điểm của lịch   sử tự nhiên  4 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  5. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 Vận dụng chủ  nghĩa Mác – Lênin vào điều kiện cụ  thể  của đất  nước, Đảng ta khẳng định: độc lập dân tộc và chủ  nghĩa xã hội không   tách rời nhau. Đó là quy luật phát triển của cách mạng Việt Nam, là sợi  chỉ đỏ xuyên suốt đường lối cách mạng của Đảng , đồng thời cũng đưa ra  những luận điểm mang tính định hướng cho sự  phát triển kinh tế  đất  nước đó là: xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã   hội chủ nghiã, lựa chọn con đường tiến lên chủ  nghĩa xã hội bỏ  qua chế  độ tư bản chủ nghĩa và công nghiệp hoá hiện đại hoá là tất yếu với việc   xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Từ  khi bước vào thời kỳ  đổi mới năm 1986 cùng với việc từng   bước phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, giải  phóng lực lượng sản xuất chuyển dịch cơ  cấu kinh tế, đổi mới cơ  chế  quản lý chủ  động hội nhập kinh tế  quốc tế  Đảng và Nhà nước đã xác  định ngày càng rõ quan điểm mới về công nghiêp hoá, hiện đại hoá. Quan  điểm mới cũng là kết quả tổng kết thực tiễn rút ra từ những bài học của  mấy thập kỷ  trước đây kết hợp với sự  nghiên cứu học hỏi kiến thức và  kinh nghiệm của thế giới và thời đại. Cuối thế kỷ XX Đảng và Nhà nước   ta đã vạch ra CNH – HĐH không phải là hai quá trình tuy có phần lồng   vào nhau nhưng về cơ bản vẫn tách biệt và nối tiếp nhau là một quá trình  thống nhất có thể nói là công nghiệp hoá theo hướng hiện đại hoá.  Nghị  quyết đại hội Trung  ượng 7 Khoá 7 của Đảng ta (năm 1994)  chỉ rõ: “ CNH –HĐH là quá trình chuyển đổi căn bản , toàn diện các hoạt  động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và quản lý kinh tế, xã hội sử dụng lao  động thủ  công là chính sang sử  dụng một cách phổ  biến sức lao động  5 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  6. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 cùng với công nghệ  phương tiện và phương pháp tiên tiến hiện đại dựa  trên sự phát triển của công nghệ và tiến bộ khoa học, tạo ra năng suất lao   động xã hội cao Coi sự nghiệp CNH – HĐH ở nước ta trong thời kỳ đổi mới là một  cuộc cách mạng toàn diện và sâu sắc trong tất cả  các lĩnh vực của đời  sống kinh tế, xã hội, tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ  VIII ( năm  1996) khi thong qua đường lối CNH – HĐH Đảng ta nhấn manh: “ mục  tiêu của CNH – HĐH là xây dựng nước ta thành một nước công nghiệp có  cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất   tiến bộ phù hợp với trình độ phát triển của  lực lượng sản xuất, đời sống  vật chất và tinh thần cao, quốc phòng an ninh vững chắc, dân giàu nước   mạnh xã hội công bằng văn minh”.Tại đại hội Đảng này, Đảng ta cũng  xác định rõ mục tiêu: “ phấn đấu đến năm 2020 đưa nước ta cơ  bản trở  thành một nước công nghiệp” cùng với những thành tựu phát triển quan  trọng đạt được sau 10 năm đổi mới, sự xác định rõ ràng về chủ trương đã  tạo điều kiện thuận lợi cho nước ta đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại   hoá . Bước vào thế kỷ 21 bối cảnh trong nước và quốc tế có những thay  đổi mau chóng. Báo cáo chính trị tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ  IX (năm 2001) của Đảng nhận định: “thế kỷ 21 sẽ tiếp tục có nhiều biến  đổi, khoa học công nghệ sẽ có bước tiến nhảy vọt, kinh tế tri thức có vai  trò ngày càng nổi bật, có vai trò ngày càng lớn trong quá trình phát triển  lực lượng sản xuất”. Trong bối cảnh  ấy nhận thức của Đảng ta về  CNH  – HĐH đất nước cũng có bước đổi mới quan trọng, cho rằng quá trình   6 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  7. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 CNH – HĐH ở nước ta có thể rút ngắn. Chiến lược phát triển kinh tế xã  hội giai đoạn 2001 – 2010 được thông qua tại đại hội IXxác định: “con  đường CNH – HĐH của nước ta cần và có thể rút ngắn thời gian, vừa có   những bước tuần tự, vừa có bước nhảy vọt, phát triển những lợi thế của   đất nước, tận dụng mọi khả  năng để  đạt trình độ  công nghệ  tiên tiến,   đặc biệt là công nghệ thông tin và công nghệ sinh học, tranh thủ ứng dụng  ngày càng nhiều hơn  ở  mức cao hơn và phổ  biến hơn những thành tựu   mới về khoa học và công nghệ từng bước phát triển kinh tế tri thức” Như  vậy ngay từ  khi tiến hành đổi mới thông qua các kỳ  đại hội   Đảng ta đều xác định thực hiện công nghiệp hoá hiện đại hoá phải gắn  liền với phát triển kinh tế  tri thức. Điều này đã trở  thành tôn chỉ  định  hướng rõ ràng sự phát triển của nước ta.  2. Những quan điểm, nhận thức về công nghiệp hóa, hiện đại  hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức Kinh tế  tri thức bắt đầu xuất hiện vào những năm 60 ­ 70 của thế  kỷ trước tại các nước công nghiệp phát triển cao. Lúc đó tại những nước   này công nghiệp hiện đại công nghệ  cao đã chiếm tỷ  trọng với số  lao   động tri thức đã vượt trên 50% tổng số lao động. Trong bối cảnh toàn cầu hóa thế giới, một số nước đang phát triển,  tuy chưa có công nghiệp hiện đại, công nghệ  cao nhưng biết chủ  động  hội nhập kinh tế, tranh thủ tiếp thu công nghệ cao trên cơ sở nguồn nhân  lực thích hợp, thì vẫn có thể bước đầu phát triển kinh tế tri thức. 7 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  8. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 Nước ta, tuy còn  ở  trong nền kinh tế nông nghiệp và là nước đang  phát triển thu nhập thấp, nhưng biết phát huy đội ngũ cán bộ khoa học và  công nghệ  có năng lực tiếp thu và  ứng dụng các công nghệ  cao, qua chủ  động hội nhập kinh tế quốc tế, vẫn có thể có cơ hội rút ngắn thời gian để  tiến nhanh hơn. Muốn vậy, phải đồng thời tiếp thu công nghệ  cao của  phát triển kinh tế tri thức và vận dụng ngay vào công nghiệp hóa, hiện đại  hóa trong các lĩnh vực cần thiết. Ví dụ phát triển các phần mềm hệ  điều   hành máy, có thể  đem  ứng dụng với sự  điều chỉnh hợp lý, vào các máy   trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Thực tế  cho thấy khi chúng ta phát triển công nghệ  thông tin và  truyền   thông,   intermet,   mạng   viễn   thông   kỹ   thuật   số,   điện   thoại   di  động..., tức là phát triển một số  bộ  phận của kinh tế  tri thức thì mặc  nhiên thúc đẩy hiện đại hóa,  ở  trình độ  cao, nhiều lĩnh vực của công  nghiệp  và  xây dựng,  nông  nghiệp,  dịch  vụ. Do  đó  việc kết  hợp  công   nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức vừa là cơ hội,  vừa là yêu cầu trong đổi mới. Nghị  quyết Đại hội lần thứ  X của Đảng đã chỉ  rõ: Tranh thủ  thời  cơ thuận lợi do bối cảnh quốc tế tạo ra và tiềm năng, lợi thế của nước ta   để  rút ngắn quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định   hướng xã hội chủ nghĩa gắn với phát triển kinh tế tri thức, coi kinh tế tri  thức là yếu tố quan trọng của nền kinh tế có giá trị gia tăng cao dựa nhiều  vào tri thức, kết hợp việc sử  dụng nguồn vốn tri th ức c ủa ng ười Vi ệt   Nam với tri thức mới nhất của nhân loại. Như vậy, lý luận và thực tiễn là  căn cứ vững chắc để xây dựng đường lối đúng đắn, tranh thủ thời cơ, rút  8 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  9. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 ngắn thời gian công nghiệp hóa, hiện đại hóa sớm đưa nước ta trở thành  nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Theo kinh nghiệm của nhiều nước, phát triển kinh tế  tri thức phải   tập trung nguồn lực vào bốn hướng chính sau đây: Thứ  nhất, Nhà nước phải xây dựng thể  chế  xã hội và chính sách  kinh tế năng động, rộng mở, khuyến khích sáng tạo và ứng dụng có hiệu   quả  những tri thức mới. Thúc đẩy kinh doanh, tác động cho nở  rộ  doanh   nghiệp mới làm ăn phát đạt. Phải tạo dựng một nền hành chính có hiệu   quả, tránh phiền hà, tham nhũng. Giảm mạnh các chi phí hành chính, góp  phần tăng sức cạnh tranh. Thứ  hai, đào tạo nguồn nhân lực tài năng sáng tạo, biết phối hợp   và chia sẻ ứng dụng những thông tin, tri thức thành sản phẩm có sức cạnh  tranh cao. Thứ  ba,  xây dựng một hệ  thống đổi mới hiệu quả  bao gồm: các  doanh nghiệp, các trung tâm nghiên cứu, các trường đại học, các tổ  chức  tư  vấn và các tổ  chức khác liên kết, trao đổi thông tin, tri thức với nhau  theo những mục tiêu đã xác định. Họ  phải thường trực tiếp cận các kho   thông tin, tri thức của thế  giới được liên tục chất đầy, để  tích cực "tiêu  hóa" chúng và thích nghi hóa cho các nhu cầu của mình và từ đó sáng tạo   ra công nghệ cao mới. Thứ tư, tích cực xây dựng kết cấu hạ tầng công nghệ  thông tin và  truyền thông, đẩy mạnh ứng dụng và phát triển ngành công nghệ cao dẫn   9 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  10. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 đầu này. Tạo điều kiện thuận lợi cho việc đánh giá, phổ biến và sáng tạo   tri thức. 3.Những đặc điểm chủ yếu của CNH ­ HĐH ở nước ta CNH ­ HĐH ở nước ta có nhiều nét đặc thù cả về nội dung và hình  thức,quy mô, cách thức tiến hành và mục tiêu chiến lược. Những nét đặc  thù này được thể hiện khái quát ở một số điểm: Thứ  nhất: Quá trình CNH ­ HĐH  ở  nước ta là một quá trình rộng  lớn phức tạp, toàn diện, có nghĩa là nó diễn ra trong tất cả  các lĩnh vực   kinh tế, chính trị, văn hoá, có sự  kết hợp giữa các bước đi tuần tự và các  bước nhảy vọt,kết hợp giữa phát triển theo chiều rộng và phát triển theo   chiều sâu, kết hợp giữa biến đổi về lượng và biến đổi về chất… của các   tác nhân tham gia quá trình. mục tiêu của CNH ­ HĐH mang tính bao trùm  rất cao, theo đó đến năm 2020 nước ta về  cơ  bản trở  thành một nước   công nghiệp theo hướng hiện đại,nhưng mục tiêu sâu xa hơn là nước ta  trở  thành một nước dân giàu nước mạnh xã hội công bằng dân chủ, văn  minh” Thứ  2: Trong bối cảnh toàn cầu hoá và cách mạng khoa học công  nghệ đang diễn ra mạnh mẽ, nước ta không thể chờ thực hiện xong công   nghiệp hoá rồi mớitiến hành hiện đại hoá,mà phải thực hiện đồng thời và  đồng bộ  cnd và hđh như  một quá trình thống nhất. về  đại thể, riêng về  mặt kinh tế, có thể  nhìn nhận quá trình này từ  hai mặt thốngnhất với   nhau: thứ nhất đó là quá trình xây dựng nền công nghiệp hiện đại,cũng có  nghĩa là tạo nền tảng vật chất ­ kỹ  thuật( lực lượng sản xuất) của nền   10 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  11. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 kinh tế; thứ hai, đó là quá trình cải cách hệ thống thể chế và cơ chế  kinh   tế,từ  nền kinh tế kế hoạc hoá tập trung,quan liêu bao cấp sang nền kinh   tế thị trường hội nhập. CNH gắn với HĐH là cách làm đẩy lùi nguy cơ tụt   hậu xa hơn về  kinh tế so với nhiều nước trong khu vực và trên thế  giới,  nhanh chóng đưa nước ta tiến kịp các nước trong khu vực, hội nhập vào  sự phát triển chung của khu vực và thế giới. Thứ  ba:  quá trình CNH, HĐH  ở  nước ta cần và có thể  được rút   ngắn,việc cần được rút ngắn  ở  đây là đòi hỏi khách quan của nhiệm vụ  thoát khỏi tình trạng tụt hậu phát triển. bên cạnh đó bối cảnh mới trong   nước cũng như trên thế giới cho phép nước ta có khả năng “rút ngắn” quá   trình   CNH,   HĐH.   Về   cơ   bản,   cách   để   nước   ta   thực   hiện   được   công  nghiệp hoá, hiện đại hoá rút ngắn bao gồm hai mặt: thứ nhất, đạt và duy   trì một tốc độ  tăng trưởng cao hơn các nước đi trước liên tục trong một  thời gian dài để  rút ngắn khoảng cách chênh lệch về  trình độ  so với các  nước đó(thực chất là tăng tốc để  đuổi kịp) và thứ  hai, lựa chọn và áp  dụng một phương thức công nghiệp hoá , hiện đại hoá cho phép bỏ  qua  một số  bước đi vốn là bắt buộc theo kiểu phát triển tuần tự, để  đạt tới  nền kinh tế  có trình độ  phát triển cao hơn( thực chất là lựa chọn con   đường, bước đi và giải pháp công nghiệp hoá để  đi nhanh tới hiện đại).  Hai mặt này không đối lập mà có thể  thống nhất với nhau và đang tiếp   tục được làm rõ để  định hình sang tỏ  hơn con đường đẩy mạnh công   nghiệp hoá hiện đại hoá ở nước ta 4. Các giải pháp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn  với phát triển kinh tế tri thức 11 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  12. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 Vấn đề  quan trọng hàng đầu là, chúng ta phải chủ  động phát huy   năng lực sáng tạo tri thức  ở trong nước, đồng thời phải biết tranh thủ cơ  hội tiếp thu tri thức của thế giới toàn cầu hóa. Thực vậy, trong điều kiện chưa có đủ nguồn lực để phát triển kinh   tế tri thức lên ngay trình độ cao, ta phải coi trọng chủ động hội nhập kinh   tế  quốc tế  nhằm đẩy mạnh hợp tác về  công nghệ  cao trong nhiều lĩnh  vực, trên cơ sở cùng có lợi. Qua hội nhập và hợp tác cùng với việc gửi đi  nâng cao  trình  độ   ở  nước  ngoài, các  chuyên gia Việt Nam từng  bước   trưởng thành, có thể chủ động trong  ứng dụng các công nghệ cao và tiến   tới sáng tạo tri thức mới rất cần thiết cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở  trình độ cao. Nhiều ví dụ trong công nghiệp điện tử, trong thiết lập mạng  viễn thông quốc gia, trong công nghiệp chế  biến nông sản phẩm, trong  chế tạo trang thiết bị cơ ­ điện tử... đã cho thấy kết quả  tốt và đạt bước   tiến nhanh rõ rệt. Để công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhanh, nông nghiệp phải gắn kết   với phát triển  ứng dụng tri sáng tạo mới, cụ  thể  là: phải chuyển giao tri   thức về công nghệ sinh học, tri thức về giống cây, con chất lượng và năng  suất cao, về canh tác và chăn nuôi hiện đại cho nông dân. Đồng thời phải  cung cấp tri thức về tổ chức sản xuất gắn với thị tr ường và về  xây dựng  nông thôn mới và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin ­ truyền thông  trong mọi hoạt động hiện đại hóa nông nghiệp. Trong công nghiệp và xây dựng thì công nghiệp hóa, hiện đại hóa  sẽ  gắn kết thuận lợi với phát triển kinh tế  tri thức vì công nghiệp trong   12 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  13. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 kinh tế  thị  trường là rất hiện đại dựa vào các công nghệ  cao. Trước hết   công việc thiết kế của công nghiệp và xây dựng ở  mọi cấp phải chuyển   nhanh từ thiết kế thủ công sang thiết kế dùng máy tính sẽ rất chính xác và  nhanh chóng, tranh thủ  khai thác các phần mềm thiết kế  và thư  viện các  thiết kế  sẵn có. Ngành chế  tạo cũng phải chuyển nhanh sang sử  dụng  máy thông minh có "nhúng" máy điện toán tự  động hóa hoàn toàn hoặc  robot, hoặc các dây chuyền máy tự động hóa toàn phần. Việc tiếp thu nắm vững công nghệ  cao trong công nghiệp và xây  dựng sẽ là điểm tựa để chúng ta có thể  sáng tạo thêm nhiều tri thức mới   trong lĩnh vực này. Chúng ta bước đầu đã đạt được một số kết quả khích  lệ  trong hiện đại hóa nền công nghiệp và xây dựng kết cầu hạ  tầng.   Nhưng nhìn chung vẫn còn tụt hậu về  công nghiệp công nghệ  cao. Gần  đây, sau khi gia nhập Tổ  chức Thương mại thế  giới (WTO), số  dự   án  công nghệ cao đã tăng nhanh với vốn đầu tư lớn hứa hẹn triển vọng tốt. Dịch vụ  là một lĩnh vực rất lớn của kinh tế  tri thức, có khi chiếm  đến trên 70% GDP, bởi vậy gắn kết với phát triển kinh tế  tri thức sẽ có  thuận lợi đẩy mạnh hiện đại hóa nhanh dịch vụ ở nước ta. Các ngành dịch  vụ  quan trọng như  thương mại, tài chính, ngân hàng, du lịch, y tế, giáo  dục, pháp luật... bắt buộc phải nhanh chóng chuyển sang  ứng dụng công  nghệ  thông tin, mạng in­tơ­nét, viễn thông toàn cầu... Thời gian qua một   số ngành dịch vụ nước ta đã có tiến bộ đáng kể trong hiện đại hóa, nhưng  nhìn chung chưa khai thác hết tiềm năng, đáng lý còn có thể đóng góp cho  tăng trưởng kinh tế nhiều hơn nữa. 13 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  14. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 Về  mặt xã hội có nhiều loại dịch vụ  quan trọng cần hiện đại hóa  theo hướng kinh tế tri thức. Tuy nhiên, đối với một nước đang phát triển   như  nước ta, có định hướng xã hội chủ  nghĩa, thì cần tập trung vào dịch  vụ  hành chính điện tử  (hoặc chính phủ  điện tử). Đây là một cuộc cách  mạng thực sự hướng tới chủ nghĩa xã hội, vì nó, nếu được xây dựng đúng  đắn   và  đầy   đủ,   sẽ   khách   quan   bảo   đảm  được   công   khai,  minh   bạch,  không tham nhũng, công bằng, dân chủ, văn minh. Đáng tiếc là thời gian  qua có quyết tâm cao, nhưng dùng người chưa đúng nên kết quả yếu kém,  cần rút kinh nghiệm để  sắp tới làm tốt hơn. Khi đó sẽ  có một nền hành   chính điện tử được hiện đại hóa nhanh dẫn tới rút ngắn được thời kỳ quá  độ. Thời đại chúng ta là thời đại quá độ lên chủ nghĩa xã hội trên phạm  vi toàn thế  giới bắt đầu từ  khoảng đầu thế  kỷ  XX (1917). Cũng không   phải ngẫu nhiên mà cách mạng khoa học công nghệ  bùng lên từ  khoảng  giữa thế  kỷ  XX dẫn đến sự  khởi đầu kinh tế  tri thức và trở  thành đặc  trưng của thời đại. Phải chăng đây là phản ánh mối quan hệ  biện chứng   tất yếu giữa khoa học và cách mạng, cơ  bản tương tự  như  những lần   biến động thay đổi hình thái kinh tế ­ xã hội trước đây, nhưng phức tạp và  dữ dội hơn nhiều. III KẾT LUẬN Nước ta tiến lên chủ nghĩa xã hội từ một nền kinh tế sản xuất nhỏ,   lao động thủ công là chủ  yếu, trải qua hơn 20 năm đổi mới và phát triển  đến nay nền kinh tế  của nước ta đã có những đổi thay đáng kể  và đạt   14 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  15. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 được nhiều thành tựu quan trọng. Từ  một nước nông nghiệp lạc hậu,  nghèo nàn, đời sống dân cư  thấp Việt Nam đã vươn lên trở  thành một  nước có nền kinh tế  khá  ổn định, tiếp cận được với nhiều nền kinh tế  phát triển mà đáng kể là việc trở thành thành viên của tổ chức thương mại  thế giới WTO. Đây là một bước tiến lớn lao khẳng định sự phát triển của  nền kinh tế nhưng đồng thời cũng tạo ra không ít thách thức đòi hỏi chúng  ta phải nỗ lực không ngừng để bắt kịp xu thế thời đại và để không bị tụt  hậu. Gắn với phát triển kinh tế, xây dựng nền kinh tế  thị  trường định  hướng xã hội chủ  nghĩa, đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện đại hoá đất  nước, phải không ngừng đổi mới hệ thống chính trị, nâng cao vai trò lãnh  đạo và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội  chủ nghĩa.Trong điều kiện hiện nay việc đẩy mạnh công nghiệp hoá hiện  đại hoá gắn liền với phát triển kinh tế  tri thức là một bước đi đúng đắn   để tạo nội lực mạnh cho kinh tế trong nước đồng thời tăng ngoại lực để  chúng ta có thể hoà nhập với các nền kinh tế trên thế giới.Nghị quyết đại  hội IX đã chỉ  ra: “ Chiến lược phát triển kinh tế  ­ xã hội 10 năm 2001 –  2010 nhằm: đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt   đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, tạo nền tảng để  đến năm   2020 nước ta cơ  bản trở  thành một nước công nghiệp theo hướng hiện   đại. Nguồn lực con người, năng lực khoa học và công nghệ, kết cấu hạ  tầng, tiềm lực kinh tế, quốc phòng an ninh được tăng cường; thể chế kinh  tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được hình thành về cơ bản; vị  thế  của nước ta trên trường quốc tế  được nâng cao”. Chiến lược này đã   được Đảng ta vận dụng một cách sáng tạo trong điều kiện cụ thể của đất  nước để vạch ra đường lối đúng đắn cho sự  nghiệp xây dựng và bảo vệ  15 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
  16. TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC 2008 tổ  quốc, cho sự  nghiệp thúc đẩy nền kinh tế  vươn  lên mạnh mẽ  mà  không gì khác là phải : “công nghiệp hoá hiện đại hoá gắn liền với phát  triển kinh tế tri thức”.  16 Đỗ Ngọc Lan­ CH13D­ Học viện Hành chính
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
10=>1