Tìm hiểu Thời luận: Phần 2 - GS.TS Vũ Văn Hiền

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:183

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung cuốn sách Thời luận gồm 2 phần chính trình bày về những vấn đề của thế giới đương đại; tình hình trong nước. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung phần 2 dưới đây!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu Thời luận: Phần 2 - GS.TS Vũ Văn Hiền

143 Phần II TỈNH HỈNH TRONG NƯỚC
145 ĐẢNG TA ĐẤT NƯỚC TA ĐẢNG CỦA CHÚNG TA Thử hỏi có nơi nào trên th ế giới này, một đảng chính trị của một giai cấp lại được cả dân tộc thừa nhận, tôn vinh và gọi là đảng củ a chính mình? Đó là ở V iệt Nam , Đảng Cộng sản V iệt Nam luôn được toàn thể nhân dân gọi với cái tên trìu m ến, tin tưởng: Đảng ta, Đảng của chung ta. N hân dân ta thân thiết, gửi gắm và tự hào như vậy bởi Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam , là con của giống nòi Việt Nam, đồng thòi là bộ tham mưu dẫn đưòng, chỉ lối cho cách mạng Việt Nam, dân tộc Việt Nam. Hơn ai hết, nhân dân ta ghi nhận, Đảng đã lãnh đạo toàn dân ta giành được những thắng lợi vĩ đại, rấ t đáng tự hào. thắng lợi của Cách m ạng Tháng Tám năm 1945 với việc thành lập nhà
146 Th ờ i luẬN nước Việt Nam dân chủ cộng hòa - nhà nước dân chủ đầu tiên ở Đông Nam Á; thắng lợi của các cuộc kháng chiến oanh liệt giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc: đánh thắng chủ nghĩa thực dân cũ và mới, thống nhất đất nước; thắng lợi của sự nghiệp đổi mói và từng bước đưa đất nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Đảng ta, Đảng của chúng ta bởi vì Đảng đại diện cho lợi ích của cả dân tộc, vì toàn bộ sự nghiệp cách m ạng do Đảng lãnh đạo, dẫn đường, tổ chức thực hiện chính là thực hiện hoài bão, ý nguyện của toàn thể nhân dân; bởi vì lý tưởng cao đẹp và mục tiêu phấn đấu “dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh” của Đảng chính là vì hạnh phúc muôn đòi của dân tộc ta, nhân dân ta. Đảng là đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, của dân tộc Việt Nam, của nhân dân Việt Nam. Đảng được nhân dân ta gắn bó cũng là ưâc mong, là hoài bão của Đảng. Toàn bộ sự nghiệp cách mạng của nước ta do Đảng khởi xướng, lãnh đạo muốn đi tới thắng lợi, nhất định phải có nhân dân tham gia, được nhân dân đồng tình, hưởng ứng. Chất keo gắn đó còn là phẩm ch ất cách mạng, phẩm chất nhân văn, phẩm chất trí tuệ của Đảng. Đảng được nhân dân tin yêu như thế là do toàn bộ mục tiêu, lý tưởng, sự nghiệp của Đảng chỉ vì nhân dân.
147 ĐẢNG TA, TÁM MƯƠI Tư NĂM ẤY Tám mươi tư năm đã trôi qua kể từ ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, một đảng của trí tuệ và niềm tin, kiên cưòng phấn đấu vì lợi ích của giai cấp, dân tộc và sự phát triển không ngừng của đất nước. Tám mươi tư nảm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhân dân ta đã tiến bưốc m ạnh mẽ và vững chắc trên con đường độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. So vối lịch sử dựng nước và giữ nưốc hàng nghìn năm của dân tộc, 84 năm chỉ là một giai đoạn ngắn, nhưng đó là những năm tháng hào hùng, sôi động và đẹp đẽ nhất, đưa nhân dân ta từ bóng tối ra ánh sáng, từ kiếp nô lệ thành người tự do, từ kẻ m ất nước thành người làm chủ, từ đói nghèo lạc hậu đến thời điểm từng bước xây dựng cuộc sống hạnh phúc, ấm no. Thời gian là lửa thử vàng. Tám mươi tư năm qua là giai đoạn đặc biệt của cách m ạng Việt Nam dưối sự lãnh đạo của Đảng, là thời gian mà đất nưốc phải chấp nhận và vượt qua những thách thức to lớn, có lúc hiểm nghèo. Nhưng mỗi lần vượt qua thử thách là mỗi lần dân tộc Việt Nam
148 Thời luÂN tự vươn lên tạo dựng những mốc son lịch sử đánh dâu thắng lợi vẻ vang. Đó là thắng lợi của việc lãnh đạo Cách mạng Tháng Tám thành công và bảo vệ chính quyền dân chủ nhân dân non trẻ đầu tiên của Đông Nam Á, trong hoàn cảnh nên kinh tế - tài chính quốc gia kiệt quệ, giặc đói, giặc dốt hoành hành, lại thêm thù trong giặc ngoài quấy đảo vối sức mạnh và ý đồ tưởng chừng có thể xóa bỏ trong chốc lát chính quyển cách mạng. Nhưng vối sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, con thuyền cách mạng Việt Nam đã vượt qua ghềnh thác, lướt sóng đi lên. Đó là chiến thắng lẫy lừng của hai cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện, lâu dài, gian khổ, chiến đấu chống những th ế lực thực dân đế quốc hung bạo, làm nên một “Điện Biên chấn động địa cầu”; “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội cho dân tộc Việt Nam. Đó là thành tựu vô cùng to lớn trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân, xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam và tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, xây dựng nển quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân vững chắc, đủ sức bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và bình ổn đất nưốc.
Phấn II- TÌNH HÌNH TRONG NUÓC 149 Đó là những thành tựu quan trọng, đầy ấn tượng của công cuộc đổi mới toàn diện đời sống đất nước. Trong điểu kiện vô cùng khó khăn do sự bao vây cấm vận của chủ nghĩa đế quốc và sự sụp đổ chê độ xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu và Liên Xô, đất nước ta không những đứng vững m à còn phát triển, chính trị - xã hội ổn định, nền kinh t ế thoát khỏi khủng hoảng và tiến bưốc vững chắc, đòi sống nhân dân không ngừng được cải thiện. Thành quả của sự nghiệp đổi mới đã tạo ra th ế và lực mới cho đất nước ta. Đó là thắng lợi to lớn trong các quan hệ đối ngoại, mở cửa và hội nhập quốc tế. Quan hệ quốc tê của nước ta ngày càng được mở rộng, nhất là quan hệ vối các nước láng giềng và khu vực, các nước lớn và trung tâm lốn của th ế giới, bạn bè truyền thống và đối tác quan trọng. N hất là những năm gần đây, vói việc tham gia tích cực, có trách nhiệm trong các diễn đàn, tổ chức khu vực và quốc tế, trở thành thành viên của WTO, đảm đương tốt vai trò ủ y viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, xây dựng cộng đồng A SEAN ..., vị trí của nước ta trên th ế giói ngày càng được nâng cao, tạo môi trường thuận lợi cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những thắng lợi của sự nghiệp cách mạng Việt Nam trong 84 năm qua là minh chứng hùng hồn về sức mạnh kỳ diệu của dân tộc ta. Sức mạnh ấy được kết tinh bởi sự lãnh đạo tài tình của Đảng Cộng sản Việt Nam vói lòng yêu nước nồng nàn, ý chi độc lặp tự cường và tinh thần chủ động sáng tạo của nhân dân ta. Điểu đó càng khẳng
150 Thời luẬN định sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là một tất yếu khách quan, là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thành công của cách mạng. Đảng ta là cội nguồn của sức mạnh dân tộc và Đảng đã kết hợp đúng đắn chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh vối chủ nghĩa yêu nước, truyền thống quý báu của dân tộc, tiếp thu tinh hoa của nhân loại, biết quý trọng và phát huy sức mạnh toàn dân tộc, biết kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thòi đại để đưa đất nưốc vươn lên. Đảng ta - Đảng Mác - Lênin - Hồ Chí Minh là con của giống nòi, là đội tiên phong trí tuệ đầy bản lĩnh của giai cấp công nhân và của cả dân tộc Việt Nam. Tám mươi tư năm có Đảng là chặng đưòng vinh quang, đầy ắp niềm tin yêu, tình dân nghĩa Đảng. Vậy nên, cả dân tộc ta, nhân dân cả nước ta gọi Đảng Cộng sản Việt Nam bằng sự trìu mến, thân thương nhất: Đảng ta.
151 BÁO CHÍ VIỆT NAM VỚI ĐANG Báo chí cách mạng Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập, rèn luyện. Trong quá trình cách mạng lâu dài với nhiều khó khăn, thách thức, Đảng Cộng sản Việt Nam đặc biệt quan tâm đến báo chí. Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng nhiều lãnh tụ của Đảng vừa là ngưòi viết báo, vừa là người lãnh đạo báo chí. Với sự quan tâm đặc biệt của Đảng, trong gần 90 năm qua, báo chí cách mạng Việt Nam ngày càng phát triển, nhưng phát triển mạnh mẽ nhất là vào thời kỳ đổi mới. Cho tới hiện nay, Việt Nam có 812 cơ quan báo in với 1.084 ấn phẩm; trong đó có 615 cơ quan tạp chí, 197 cơ quan báo; 74 báo tạp chí điện tử, 336 mạng xã hội, 1.174 trang thông tin điện tử tổng hợp, 67 đài phát thanh - truyền hình trung ương và địa phương với 17.000 nhà báo chuyên nghiệp. Đảng Cộng sản Việt Nam coi nhà báo là chiến sĩ trên m ặt trận tư tưởng văn hóa; báo chí là công cụ đắc lực của Đảng với thông tin nhanh chóng nhất, phổ cập nhất, là phương tiện thường xuyên tiếp xúc với nhân dân và giải đáp những vấn để mới do cuộc sống đặt ra; đấu tran h hằng ngày, hằng giờ chống những âm mưu, thủ đoạn đen tối của các th ế lực thù địch, chống các khuynh hưống sai
152 Thời luẬN 0 lầm trên m ặt trận tư tưởng, góp phần quan trọng vào việc tổ chức, tuyên truyền, phát động phong trào cách mạng của nhân dân. Gắn bó máu thịt với Đảng, báo chí Việt Nam đã làm tròn sứ mệnh của mình, thực hành chức nàng xã hội, hướng dẫn tư tưởng và hoạt động cho người đọc, ngưòi xem, người nghe. Nhũng công cụ tác nghiệp là vũ khí sắc bén của nhà báo trong cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Báo chí cách mạng Việt Nam là công cụ phục vụ đắc lực nhiệm vụ chính trị của Đảng, chịu trách nhiệm trước Đảng, trưóc nhân dân. Đây là nguyên tắc bất di bất dịch trong hoạt động báo chí ở Việt Nam. Chính trong điểu kiện mới của quá trình toàn cầu hóa, hội nhập, mở cửa, xây dựng nền kinh tế thị trường định hưống xã hội chủ nghĩa, sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí càng cần thiết. X ã hội càng phát triển, thông tin báo chí càng có vai trò to lớn. Với nội dung thông tin có định hướng đúng đắn, chân th ật, có sức thuyết phục, báo chí có khả nàng hình thành dư luận xã hội dẫn đến hành động xã hội phù hợp với vận động của hiện thực theo chiều hướng có chủ định. Tuy nhiên, Đảng lãnh đạo báo chí không chỉ bằng đưòng lối mang tính định hướng, mà còn thường xuyên chỉ ra cho báo chí những phương hướng cụ thể của từng thời kỳ. Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo báo chí thông qua bồi dưõng đội ngũ cốt cán, trước h ết là tổng biên tập, cấp ủy thực hiện tốt sự lãnh đạo của mình mà không sa vào vụ việc cụ thể, hoặc đi quá sâu vào nghiệp vụ, chuyên môn. Khi tình hình trong nước và trên th ế giới có những chuyển biến quan trọng, khi Đảng và Nhà nước chuẩn bị
Phần II- TÌNH HÌNH TRONG NƯÓC 153 ban hành những chủ trương mới, báo chí đểu được thông tin và hướng dẫn. Sự quan tâm của Đảng đối vối báo chí còn thể hiện trong việc tạo điều kiện cho các nhà báo “đi” sát cuộc sống, cấp ủy Đảng dành thòi gian định kỳ làm việc với những người phụ trách cơ quan báo chí, biểu dương m ặt tốt, dân chủ thảo luận để rút kinh nghiệm m ặt chưa làm được. Đến lượt mình, những người làm báo Việt Nam xác định: Báo chí cách mạng nếu tách ròi sự lãnh đạo của Đảng sẽ không còn động lực sáng tạo, ngòi bút sẽ cằn cỗi, lạc lõng, m ất phương hưống. Mọi hoạt động của báo chí luôn tuân theo chỉ đạo của Đảng, không chạy theo khuynh hướng thương mại. Với chức năng phản ánh và phản biện xã hội, báo chí đã thực hiện tốt nhiệm vụ biểu dương, tuyên truyền ngưòi tốt việc tốt; phê phán không khoan nhượng tiêu cực cùng thói hư, tậ t xấu trong xã hội; kiên quyết đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch. Thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, báo chí cách mạng Việt Nam thực sự là tiếng nói của Đảng, của Nhà nước, diễn đàn của nhân dân, giữ vai trò phản ánh và hướng dẫn dư luận, hình thành dư luận xã hội lành mạnh, ủng hộ và thúc đấy công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng. Được Đảng, Nhà nước quan tâm , nhân dân đùm bọc và tin tưởng, báo chí cách mạng Việt Nam nhất định làm tròn sứ mệnh động viên toàn xã hội phấn đấu thực hiện các nghị quyết của Đảng, thực hiện nghiêm chính sách và pháp luật của Nhà nước, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
154 BÀI CA THẮNG TÁM Trong những ngày này, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta sôi nổi kỷ niệm 68 năm ngày Cách mạng Tháng Tám thành công (1945-2013), cùng nhau ôn lại tran g sử huy hoàng. Tháng Tám mùa thu cách m ạng mãi mãi đi vào lịch sử đất nưốc như một trong những bài ca hào hùng nhất. Bài ca tháng Tám được tổng hòa, ngân nga trong ký ức mỗi ngưòi dân Việt Nam bởi thắng lợi trọn vẹn một cách kỳ diệu của nó. Cách m ạng Tháng Tám chấm dứt gần 100 năm đô hộ của thực dân Pháp, năm năm chiếm đóng và khống chế của N hật; thống nhất đất nưốc, đưa giang sơn thu về một mối; giành quyển làm chủ ch ế độ của quần chúng lao động; dựng nên nhà nước cộng hòa đầu tiên trong lịch sử Việt Nam và Đông Nam Á; đóng góp cho phong trào giải phóng dân tộc trên toàn th ế giới một cách thức chặt đứt xiềng xích chủ nghĩa thực dân kiểu cũ, thức tỉnh và cổ vũ các dân tộc bị áp bức đứng dậy, tự giải phóng mình. Cách mạng Tháng Tám là bài ca về sự tài tình của Đảng ta trong việc nhận định thời cuộc, nắm chắc tình hình và chốp thời cơ. Hội nghị Trung ương Đảng tại Pắc Bó
Phấn II- TĨNH HÌNH TRONG NƯÓC 155 tháng 5-1941 đã chỉ rõ: Trong lúc này, nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia, dân tộc còn chịu m ãi kiếp ngựa trâu , mà quyền lợi của bộ phận, giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được. Rồi ngay sau khi Nhật, Pháp bắn nhau đêm 9-3-1945, Thường vụ Trung ương Đảng ta ra Chỉ thị N hật-Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta, hướng hành động toàn dân đuổi phát xít N hật. Nắm bắt cơ hội lúc đó chín muồi cho một cuộc tổng khởi nghĩa - chính trị khủng hoảng (quân thù không rản h tay đối phó với cách m ạng); nạn đói ghê gớm (quần chúng oán ghét quân cướp nước); chiến tran h đang ở giai đoạn quyết liệt (N hật thua trận , Đồng minh sẽ đổ bộ vào Đông Dương tước vũ khí của quân đội N hật) - Đảng ta chủ trương phát động cao trào chống N hật m ạnh mẽ và hạ lệnh Tổng khởi nghĩa. Chúng ta tiến hành Tổng khởi nghĩa khi lực lượng ta đã chuẩn bị kỹ, khi quân đội N hật bị tan rã về ý chí, khi quân của phe Đồng minh chưa kịp vào nước ta. Tổng khởi nghĩa đã tập trung sức m ạnh dập tan bộ máy thống trị củ a ngụy quyển do N hật lập ra, giành toàn bộ chính quyền về tay nhân dân. Cách m ạng Tháng Tám là bài ca của ý Đảng gắn vối lòng dân, của khối đại đoàn kết dân tộc. Cách m ạng Tháng Tám là cuộc cách m ạng của nhân dân, vì nhân dân và do nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng. Cuộc cách m ạng đó tổng hợp được sức mạnh dân tộc và sức m ạnh thời đại thành sức m ạnh phi thường, cuốn phăng
156 T h ò i luẬN mọi trở lực, giành được độc lập dân tộc mà hầu như không bị tổn th ấ t m áu xương. Cách m ạng Tháng Tám là bài ca về sự kỳ diệu. Làm nên bài ca hào hùng ấy là dân tộc Việt Nam ta với sự dẫn dắt tài tình của đội quân tiên phong là Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh do Bác Hồ kính yêu sáng lập và rèn luyện.
157 QUYỀN Lực CỦA NHÂN DÂN Hiến pháp nưóc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (năm 2 0 1 3 ) đã chính thức được công bô' trư ớc quốc dân, đồng bào và toàn th ế giới. Đó là bản H iến pháp kết hợp hài hòa n h ất giữa ý Đảng và lòng dân, là đạo lu ật cơ bản n h ất của nước ta trong tiến trìn h tiếp tụ c đổi mới, đẩy m ạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đ ất nưóc, mở cửa, hội nhập quốc tế. Trong bản H iến pháp, vói sự tập tru n g cao n h ất trí tuệ của toàn Đ ảng, toàn dân, một nội dung bao trùm là để cao quyền lực củ a nhân dân. Đây là quan điểm nền tản g xuyên su ốt các chương, điều của Hiến pháp, chỉ rõ nguồn gốc, bản c h ấ t, sức m ạnh của quyền lực nước ta là ở nhân dân, thuộc về n h ân dân, nhân dân là chủ tliể tối cao củ a quyền lực n h à nước. Hiến pháp long trọng tuyên bố “Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa V iệt Nam do N hân dân làm chủ; t ấ t cả quyền lực nhà nước thuộc về N hân dân m à nền tả n g là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức” (Điều 2 )1. 1. H iế n p h á p n ư ớ c C ộ n g hòa x á h ộ i c h ủ n g h ĩa V iệt N a m n ă m 2 0 1 3 , www.chinhphu.vn
158 Th ờ i luẬN X ét trên cả phương diện lý luận và thực tiễn, việc Hiến pháp (sửa đổi) năm 2013 khẳng định tấ t cả quyển lực nhà nước ta thuộc về nhân dân dựa trên những cơ sở vững chắc sau. 1. X ác lập quyền lực tối thượng của nhân dân là sự k ế thừa và kiên định mục tiêu, lý tưởng của cách m ạng nước ta Qua 84 năm lãnh đạo toàn dân tộc tiến hành cách mạng giải phóng dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội, bài học lịch sử sâu sắc mà Đảng ta rú t ra chính là: Cách mạng là sự nghiệp của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ thiên tài của dân tộc, luôn khẳng định tư tưởng “dân là gốc”, vì vậy, khi giành được chính quyển, lập ra nhà nước mới, thì nhà nưốc đó là nhà nưỏc của dân, do dân và vì dân. Người viết: “Nước ta là nưốc dân chủ. Bao nhiêu lợi ích đều là vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân... Chính quyển từ xã đến Chính phủ Trung ưong do dân cử ra’” . Theo kim chỉ nam của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991, nguyên tắc tổ chức của nhà nưốc được xác định: “Nhà nưốc Việt Nam thống nhất ba quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp, 1. Hồ Chí Minh: T o à n tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr. XIX.
Phần II- TÌNH HÌNH TRONG NƯỚC 159 với sự p h ả n công rà n h m ạch ba quyền đó”1. Cụ thể hóa tinh thần đó, Đại hội lần thứ IX của Đảng khẳng định: “Nhà nưốc ta là công cụ chủ yếu để thực hiện quyền làm chủ của nhân dân, là Nhà nưóc pháp quyền của dân, do dân, vì dân. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công và phối hợp giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyển lập pháp, hành pháp, tư pháp”2. Thể ch ế hóa quan điểm của Đảng, năm 2 0 01, Quốc hội khóa X đã tiến hành sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 1992. Điều 2, Hiến pháp năm 1992 ghi rõ: “Nhà nưốc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của nhân dân, do nhân dâri, vì nhân dân. T ất cả quyền lực nhà nước thuộc vể nhân dân mà nền tản g là liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức”3. Tiếp đó, Đại hội Đảng lần thứ XI đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), trong đó tiếp tục khẳng định: “Nhà nưốc ta là N hà nước p h á p quyền xã hội ch ủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”4. 1. Đảng Cộng sản Việt Nam: V ă n k iện Đ ả n g toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2007, t.51, tr.146. 2. Đảng Cộng sản Việt Nam: V ă n k iện Đ ại hội đ ạ i b iểu toàn q u ố c lầ n t h ứ IX, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001, tr.48. 3. H iế n p h á p n ư ớ c C ộ n g h ò a x á hội ch ủ n g h ĩa Việt N a m n ă m 1 9 9 2 , Nxb. Sự th ật - Nxb. Pháp lý, Hà Nội, 1992, tr.13. 4. Đảng Cộng sản Việt Nam: V ă n k iện Đ ạ i hội đ ạ i b iểu toàn q u ố c lầ n t h ứ X I , Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.85.
160 Thời luẬN Như vậy, việc xác định quyền lực tối cao của nhà nưốc ta thuộc về nhân dân là lập trường kiên định, bất di bất dịch của Đảng ta, đồng thời đã, đang và mãi mãi là vinh dự và trách nhiệm cao cả của nhân dân ta. 2. Việc th ể hiện quyển lực của nhân dân tron g Hiến pháp Trước hết, trong các chương, điều của Hiến pháp, nội dung bao quát và nổi bật là: toàn bộ quyền lực của nhà nước thuộc về nhân dân, tập trung ở nhân dân, không phải ở Quốc hội, nghĩa là quyền lực nhà nước trong mọi lĩnh vực lập pháp, hành pháp hay tư pháp đểu có chung nguồn gốc là phục vụ nhân dân, bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân, do nhân dân ủy quyền, giao quyển; phương thức tổ chức quyền lực và thực tế việc thực thi quyền lực của mọi cơ quan nhà nưóc đểu phải phục tùng nhân dân, vì lợi ích chung và chịu trách nhiệm trước dân. Đó chính là cơ sở vững chắc để hạn chế các yếu tố cực đoan, thiếu trách nhiệm của cơ quan hoặc cá nhân được nhân dân ủy th ố c th ự c th i quyển lực. Đ ồng thời, c ũ n g là cơ aở để lập r a Cơ ch ế kiểm soát, đánh giá chất lượng và hiệu quả hoạt động của các cơ quan công quyền. T h ứ hai, trên cơ sở nhất quán quan điểm quyền lực nhà nước thuộc vể nhân dân, Hiến pháp đã quy định rõ những việc cụ thể mà nhân dân thực thi quyền lực của mình. Đó là việc trực tiếp bầu đại biểu quốc hội • cơ quan thực hiện quyền lực nhà nưốc cao nhất,được cử tri cả nước bầu ra theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và
Phấn II- TÌNH HỈNH TRONG NƯỚC 161 bỏ phiếu kín. Đại biểu quốc hội sẽ thay m ặt cử tri để tham gia quyết định những vấn đề quan trọng của đất nưốc. Những đại biểu quốc hội do cử tri bầu ra sẽ được nhân dân giám sát, đánh giá hoạt động qua các phương tiện thông tin đại chúng, tiếp xúc cử tri và công tác chuyên môn ở từng cơ quan, đơn vị. L u ật pháp quy định rõ, trước mỗi kỳ họp Quốc hội, các đại biểu quốc hội phải tiếp xúc cử tri để tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng và ý kiến của cử tri đối với những vấn đề của đất nước, các vưống mắc, bức xúc trong đời sống xã hội. Toàn bộ những nội dung đó được đại biểu quốc hội và các đoàn đại biểu quốc hội tập hợp, phản ánh với Quốc hội và các cơ quan nhà nưốc. Sau mỗi kỳ họp quổíc hội, đại biểu quốc hội sẽ lại tiếp xúc cử tri để báo cáo về kết quả của kỳ họp cũng như trình bày rõ những việc mà cử tri đề xu ất đã giải quyết đến đâu. T h ứ ba, Hiến pháp củng thể hiện rõ quyền phán quyết, quyền tham gia ý kiến của nhân dân khi quyết định những vấn đề quan hệ đối với vận mệnh của quốc gia hoặc theo “quyết định thực hiện việc trưng cầu ý dân” của Quốc hội do ủ y ban Thường vụ Quốc hội tô chức thực hiện. Ngay như vừa qua, việc xin ý kiến nhân dân về sửa đổi Hiến pháp đã được nhân dân tham gia với hàng chục triệu ý kiến đầy tâm huyết và trách nhiệm. Vậy nên, khi Hiến pháp được thông qua, tuyệt đại đa số nhân dân đều thấy có ý chí và nguyện vọng của chính mình trong đó. 3. Cơ ch ế thực thi quyền lực của nhân dân Trong thực tiễn đời sống xã hội, việc thực thi quyền
162 Thời luẬN lực của nhân dân một cách hiệu quả và bảo đảm n h ất là thực hiện tốt quy chê “Đảng lãnh đạo, nhân dân làm chủ, Nhà nước quản lý”. Cơ chế đó xuất phát từ yêu cầu thể chế hóa những quan hệ bản chất về chính trị, xã hội phù hợp với đặc điểm của nưốc ta; đồng thời cũng là sự thể hiện sinh động việc thực thi quan điểm xuyên suốt của Hiến pháp. Cơ chế này phân định rõ, trong xã hội ta, mọi quyền lực thuộc về nhân dân. Quyền lực của nhân dân là tuyệt đối không thể so sánh, không thể phân chia. Quyển hạn của Nhà nước là sự thể hiện tập trung quyển lực của nhân dân. Quyền lực của Đảng thể hiện ở sự định hướng và lãnh đạo tổ chức thực hiện. Theo cơ chế này, “nhân dân làm chủ” phải là nhân tố bao trùm , Đảng và Nhà nước không nằm ngoài phạm vi nhân dân. Có nghĩa là nội dung “nhân dân làm chủ” hiện nay luôn luôn bao hàm và đồng hành với “Đảng lãnh đạo” và “Nhà nước quản lý”. Không thể tách ròi sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nưốc khỏi quyền làm chủ của nhân dân. Quyền lực của nhân dân là quyền lực của chủ nhân đất nước và việc thực hiện quyền lực đó có sự phối hợp hài hòa với “Đảng lãnh đạo” và “Nhà nước quản lý”. Để thực hiện đúng nguyên tắc “mọi nguồn lực trong xã hội và của Nhà nước đều thuộc về nhân dân” trong khi thực hiện cơ chế “Đảng lãnh đạo, Nhân dân làm chủ, Nhà nước quản lý”, cần bảo đảm những điều kiện vật ch ất - văn hóa - xã hội ở trình độ phát triển nhất định và phải nâng tầm dân trí. Đó chính là việc bảo đảm sao cho đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân không ngừng