Tìm hiểu về sự thay đổi, khác biệt về sinh lý ảnh hưởng đến hành vi cá nhân trước và sau tuổi 18

Chia sẻ: Ngũ Nguyệt Thiên | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết bàn về sự thay đổi của người trẻ ở thời điểm trước và sau tuổi 18 để qua đó thể hiện niềm mong mỏi khi ở vào những bước ngoặt chuyển giao tuổi tác, nhận thức, họ cần rất nhiều sự quan tâm, hỗ trợ, chia sẻ để thực sự trưởng thành, khẳng định giá trị của bản thân khi đã trưởng thành. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu về sự thay đổi, khác biệt về sinh lý ảnh hưởng đến hành vi cá nhân trước và sau tuổi 18

TÌM HIỂU VỀ SỰ THAY ĐỔI, KHÁC BIỆT VỀ SINH LÝ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÀNH VI CÁ NHÂN TRƯỚC VÀ SAU TUỔI 18 Lê Nguyễn Vân Khánh, Đặng Thanh Ngân, Đỗ Yến Nhi, Đỗ Ng c Thanh, Vũ Thị Vân Khoa Quản trị Kinh doanh, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh GVHD: ThS. Nguyễn Thị Hoàng Y n TÓM TẮT Tuổi 18 được xem như cuộc chuyển giao giữa ‚trẻ nít‛ và ‚người lớn‛. Theo các chuyên gia nghiên cứu tâm lý ở cuộc ‚chuyển giao‛ ấy, người trẻ có sự thay đổi lớn về mặt sinh học, ứng xử,… Vì thế các mối quan hệ xã hội cũng sẽ thay đổi theo nhiều chiều hướng. Chúng ta bàn về thay đổi của người trẻ ở thời điểm trước và sau tuổi 18 để qua đó thể hiện niềm mong mỏi khi ở vào những ‚bước ngoặt‛ chuyển giao tuổi tác, nhận thức, họ cần rất nhiều sự quan tâm, hỗ trợ, chia sẻ để thực sự trưởng thành, khẳng định giá trị của bản thân khi đã trưởng thành. Từ khóa: Tâm lý, bước ngoặt, giáo dục, nhận thức, thừa nhận. 1 GIỚI THIỆU Trên thế giới vị thành niên (hiểu là người sắp đến tuổi trưởng thành) là một khái niệm chưa được thống nhất về độ tuổi, tổ chức Y tế Thế giới (WHO) quy định lứa tuổi 10 - 19 tuổi là độ tuổi vị thành niên. Ở nhiều quốc gia, bao gồm Australia, Ấn Độ, Philippines, Brazil, Croatia và Colombia, trẻ vị thành niên được xác định là một người dưới tuổi 18. Trong khi Nhật Bản, Đài Loan, Thái Lan và Hàn Quốc, trẻ vị thành niên là người dưới 20 tuổi. Pháp luật New Zealand quy định trẻ vị thành niên là người dưới 18 tuổi. Tại Việt Nam về mặt luật pháp trẻ vị thành niên là dưới 18 tuổi. Như vậy theo cách xác định của các quốc gia trên, 18 tuổi là độ tuổi ở vào ngưỡng ‚trưởng thành‛, bước qua tuổi thiếu niên, vào tuổi thanh niên, cá nhân đã có thể chịu trách nhiệm trước pháp luật. Mỗi đứa trẻ từ khi sinh ra đến lúc khôn lớn, trưởng thành đều phải trải qua các giai đoạn phát triển và biến đổi sinh lý khác nhau. Đó là thời kỳ quan trọng và mới mẻ trong cuộc đời của mỗi cá nhân và hơn thế ở giai đoạn này, từ những thay đổi lớn về mặt sinh học,chúng ta bắt đầu có những thay đổi về tâm lý. Cũng bởi thế, có những thống kê cho thấy có đến hơn 20% trẻ vị thành niên gặp các vấn đề về tâm lý, nhận thức, hành vi của bản thân ngày càng trở nên phổ biến và nếu không được can thiệp, hỗ trợ, sẽ để lại nhiều hậu quả cho sự phát triển thể chất và trí tuệ cho mỗi cá nhân. Vì sao ở lứa tuổi này lại hay gặp phải các vấn đề về tâm lý như vậy, đặc biệt ở Việt Nam. Chính vì vậy, việc hiểu biết về lứa tuổi này là điều hết sức cần thiết, không chỉ riêng với trẻ vị thành niên mà còn với tất cả mọi người đặc biệt là các bậc cha mẹ. 2084
2 NỘI DUNG 2.1 Những thay đổi trong hành vi ở độ tuổi 18 2.1.1 H c tập Đã là người trưởng thành, những công dân 18 tuổi tự nhủ cần sống có trách nhiệm hơn. Và sẵn sàng mài giũa bản thân để khẳng định mình đã trở thành một người trưởng thành đúng nghĩa trong gia đ nh, cũng như xã hội. Ví dụ nếu như trước đây mỗi khi gia đ nh bàn chuyện, vẫn muốn có ý kiến, nhưng sợ bị gạt phắt đi, sợ bị xem là trẻ con, sợ không được lắng nghe và tôn trọng… thì giờ đây phải để mọi người thấy rằng đã trưởng thành thật sự, chứ không phải trưởng thành vì cái tuổi, phải đóng góp những ý kiến trong những cuộc họp gia đ nh như thế. Ý thức trưởng thành còn được thể hiện rõ trong việc học tập của người trẻ, khi 18 tuổi - bắt đầu là một sinh viên năm nhất họ hiểu cái cần lúc này chính là tinh thần tự học, tự đọc tích lũy thêm nhiều kiến thức. Tiếp theo là đầu tư về kĩ năng, nâng cao sức khỏe, tôn trọng bộ óc và trí não của bản thân. Người trẻ ý thức được việc đầu tư cho bản thân là đầu tư cho lòng tự trọng, biết nhận ra những rủi ro của những quyết định sai lầm, nhưng vẫn biết mạo hiểm lao vào những cơ hội có rủi ro để học những thứ mới dù thành công hay thất bại. Ở thời khắc đẹp của đời người, người trẻ luôn khao khát dấn thân, luôn khao khát thể hiện bản thân, mặc dù biết ít. Đôi khi sự đời biết ít lại càng muốn thể hiện nhiều. Cũng chính nhờ những khao khát ấy, người trẻ nhận ra rằng giá trị thời gian là vô cũng quan trọng. Người trẻ hiểu cách họ sử dụng thời gian như thế nào sẽ tạo ra kết quả cuộc đời họ. Tại sao có những chiếc đồng hồ giá lên tới hàng trăm triệu? Có một lý do là bởi vì những chiếc đồng hồ đắt tiền ấy sẽ nhắc người chủ của nó về cái giá của thời gian. Ngay từ bây giờ, người trẻ phải trân trọng những khoảnh khắc thời gian mình có, phải trân trọng giây phút bên những người mình thương yêu, và quyết tâm sử dụng thời gian sao cho có ích. 2.1.2 Hoạt động đội nhóm Người 18 tuổi không còn những ràng buộc bởi răn đe của thầy cô, cha mẹ nhưng tinh thần tự lập, tự giác luôn thôi thúc họ năn nổ hơn trong những hoạt động thường ngày của mình. Nhất là trong những hoạt động đội nhóm tại trường và xã hội. Để trao dồi cho mình thêm nhiều kỹ năng còn thiếu sót, một phần họ mong có được thật nhiều điểm rèn luyện trong hồ sơ sinh viên của mình, để được đánh giá cao trong những cuộc tuyển chọn sinh viên tốt. Hơn thế nữa trong xã hội ngày nay nhóm làm việc ngày càng phổ biến vì hình thức này linh hoạt hơn và đáp ứng những thay đổi tốt hơn cho cơ sở, doanh nghiệp. Nhóm có khả năng tập hợp, triển khai, tái tập trung, giải thể nhanh hơn. Nhóm làm việc còn tạo ra động lực tốt hơn thông qua việc công nhận kết quả cá nhân riêng rẽ khi công việc yêu cầu kỹ năng, sự phán đoán và kinh nghiệm phức tạp. Hiểu được những điều này người trẻ luôn cố gắng tham gia những hoạt động đội nhóm do lớp, đoàn, trường tổ chức. Có thật nhiều những lời khuyên ‚Trước khi kiếm tiền hãy củng cố mối quan hệ bạn bè trong lớp đại học. Hãy giao lưu và làm quen, hoạt động ngoại khóa thật nhiều‛. Người trẻ bắt đầu tích cực hơn trong các mối quan hệ, họ hăng hái hơn trong các hoạt động xã hội dành cho sinh viên, thanh niên. Chủ động tạo ra những tối quan hệ tốt đẹp. Cố gắng hoàn thiện bản thân. 2.1.3 Việc làm Chúng ta thường có một cảm giác ‚trưởng thành‛ nhất định sau khi tốt nghiệp cấp ba. Và sau khi bước vào cổng trường cao đẳng, đại học, người trẻ được mở ra một cuộc sống học tập và môi trường sống hoàn toàn mới, đặc biệt với những bạn xa nhà. Việc phải tự lập trong cuộc sống, học 2085
tập giúp các bạn có những va đập đầu đời và dần dần chững chạc lên. Thay đổi từ học cấp Trung học phổ thông lên cao đẳng, đại học là bước biến chuyển mạnh mẽ. Sinh viên đến giảng đường ít hơn và dành nhiều thời gian tự học, tự nghiên cứu kiến thức. Thời gian học tập trên lớp rút ngắn, sinh viên có khoảng thời gian trống trong ngày rất lớn. Lúc này, người trẻ nghĩ đến công việc gì đó vừa tránh lãng phí thời gian, có thu nhập và có kỹ năng sống. Và công việc bán thời gian, công việc làm thêm cho sinh viên là điều người trẻ nghĩ đến ngay lúc này. Những sinh viên đều mong muốn tích lũy cho mình những kỹ năng mềm, kỹ năng sống mà họ không thể học được trong bất kì quyển sách nào. Có thể họ làm công việc bán hàng, ship đồ ăn, phục vụ quán đồ uống, viết báo, chụp ảnh… Nhưng đều mang lại cho người trẻ kinh nghiệm về quản lý thời gian, giao tiếp, tác phong để hài hòa trong việc. Đây là những gì cần thiết đối với công việc sau này. Người trẻ luôn mang theo tinh thần học hỏi. Chính vì thế họ luôn cố gắng dù làm bất cứ công việc nào. Bên cạnh đó người trẻ cũng hiểu rằng khi còn là sinh viên, kinh nghiệm rèn nghề và làm nghề chính là kho báu mà họ cần. Với những công việc làm thêm đúng ngành nghề đang theo học, sinh viên được thực hành kiến thức, cọ xát thực tiễn. Thế nên người trẻ luôn mang tâm thế đi ngược với câu nói ‚làm là phải có công‛ mỗi khi tìm kiếm được một cơ hội làm việc đúng với ngành nghề mình học. Đều đáng chú ý rằng, tỷ lệ sinh viên trên thế giới đi làm rất cao, cứ 5 sinh viên thì có hơn 4 người (83%) vừa học vừa làm, hầu hết là do họ cần kiếm thêm tiền (53%). Sinh viên dành phần lớn thời gian để kiếm thêm thu nhập (trung bình là 3,4 giờ mỗi ngày), nhiều hơn thời gian họ lên giảng đường và học nhóm (2,7 giờ), học ở nhà (2,5 giờ) hoặc ở thư viện (1,6 giờ). Một nghiên cứu riêng về chủ đề này cho thấy, làm thêm vượt quá 20 giờ mỗi tuần sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến điểm số của sinh viên. Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng cho thấy, sinh viên có số giờ làm thêm từ 10-19 giờ mỗi tuần có kết quả học tập tốt hơn những sinh viên khác.(1) 2.2 Về phương diện xã hội 2.2.1 Các đóng góp xã hội Với tuổi 18, bằng công việc tình nguyện, bạn sẽ mang lại niềm vui, hạnh phúc cho những người khác và rất có thể công sức bạn đóng góp sẽ giúp thay đổi hoàn toàn cuộc đời của những người trước đây còn xa lạ với bạn. Bạn sẽ cảm thấy niềm vui sống và như được tiếp thêm năng lượng khi được đóng góp khả năng của mình cho những người khác. Tham gia các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng: Mùa hè xanh, hiến máu tình nguyện, Xuân tình nguyện, đêm hội trăng rằm, tiếp sức mùa thi, tư vấn hướng nghiệp-tuyển sinh, tiếp sức tân sinh viên, hoạt động cứu trợ thiên tai hoặc vận động quyên góp giúp đồng bào bị thiên tai… Công việc từ thiện sẽ giúp bạn nhận được nhiều kinh nghiệm mà trước đây chưa từng được trải nghiệm qua. Đó có thể là kinh nghiệm sống, kinh nghiệm nói trước đám đông, kinh nghiệm quản lý ngân quỹ, kinh nghiệm làm việc nhóm hay cả những kỹ năng cần thiết cho công việc sau này (tin học, diễn đạt, biểu cảm,… . Làm từ thiện thường là công việc giúp đỡ những người bất hạnh hơn bạn và điều này sẽ khiến bạn có cơ hội nhìn nhận lại những gì mình đang có, biết quý trọng sức khỏe, hạnh phúc của mình hơn. Quan trọng nhất, bạn sẽ nhìn nhận được những ý nghĩa sẻ chia của cuộc sống. Bạn sẽ được học kỹ năng sống khi thực hiện tất cả các bước của một chương trình từ thiện: Lên ý tưởng, xây dựng đề án chương trình, thực hiện các công việc truyền thông, thực hiện chương tr nh… Việc học kỹ năng sống bằng những 2086
hoạt động thực tiễn trong quá trình làm tình nguyện chắc chắn sẽ có hiệu quả cao hơn rất nhiều lần so với việc bạn ngồi vẽ vời ý tưởng trên giấy bút. Những chỉ dẫn và cách xử lý tình huống phát sinh của những người đi trước sẽ giúp bạn thêm tự tin, không còn bỡ ngỡ khi gặp phải các sự cố bất ngờ trong cuộc sống. Bạn còn được làm quen với môi trường làm việc chuyên nghiệp hơn nữa còn học được những kiến thức thầy cô không dạy: kỹ năng quan sát, cách ứng xử giao tiếp, kỹ năng tặng quà, tổ chức sắp xếp công việc cá nhân... Chắc chắn khi ‚ra đời‛ bạn sẽ ‚cứng cáp‛ hơn, không còn cảm giác bỡ ngỡ của một người thiếu kinh nghiệm sống nữa. Tham gia các hoạt động tình nguyện là một trong những cách tốt nhất để bạn có thêm những trải nghiệm quý giá, những kinh nghiệm và kỹ năng sống một cách tiết kiệm và hữu ích. Đặc biệt trong xã hội hiện nay, những kiến thức học được từ những vấp ngã trong cuộc sống, từ những người có hoàn cảnh khó khăn luôn được các nhà tuyển dụng đánh giá cao. Vì vậy, nếu bạn là một người thiếu tự tin về năng lực bản thân, hãy bắt đầu rèn luyện từ những hoạt động thiện nguyện giản đơn và thiết thực. Tiêu biểu cho những đóng góp xã hội là một số chương trình mang đầy ý nghĩa như: Chương trình “Sinh viên với biển, đảo Tổ quốc” Đã có gần 3.000 hội viên, sinh viên Việt Nam trong và ngoài nước được tham gia Chương trình. Trong chương trình, nhiều hoạt động lớn có ý nghĩa thiết thực được tổ chức như: thăm, tặng quà gia đ nh thương binh, liệt sĩ, mẹ Việt Nam anh hùng; tặng quà, động viên thân nhân, gia đ nh cán bộ, chiến sĩ đang công tác tại đảo; tặng quà, cờ, ngư cụ cho ngư dân bám biển; hỗ trợ địa phương phát triển du lịch, kinh tế; các hoạt động tìm hiểu về chủ quyền biển đảo cho sinh viên; tổ chức chương trình nghệ thuật phục vụ nhân dân trên đảo. Đặc biệt, trong chương trình Trung ương Hội Sinh viên Việt Nam đã tiến hành xây dựng 05 cột cờ Tổ quốc tại các đảo Lý Sơn, Trần, Cù Lao Xanh, Phú Quý, Hòn La. Đây là công trình tiêu biểu của Hội Sinh viên Việt Nam trong việc giáo dục, bồi dưỡng lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, khẳng định chủ quyền trên biển của Việt Nam; đồng thời các cột cờ cũng trở thành một thắng cảnh thu hút nhiều du khách và người dân địa phương tới thăm quan, tổ chức hoạt động cộng đồng.(2) 2.2.2 Phương pháp cân bằng cuộc sống Có thể nói cấp ba chúng ta được học tập trong một môi trường có những ‚chỉ dẫn rõ ràng, có sự quan sát và theo dõi của giáo viên‚ nhưng khi lên đến đại học, chúng ta phải tự tìm ra được hướng đi riêng cho mình và bạn sẽ phải tự lên một kế hoạch học tập trong thời gian sắp tới. Không ít sinh viên năm nhất cảm thấy hụt hẫng và không theo kịp chương trình đại học, không phải vì bạn không giỏi mà chính là vì sự thay đổi của môi trường khiến bạn chưa hoàn toàn thích ứng được. Chính vì thế việc cân bằng cho cuộc sống chính mình là điều vô cùng quan trọng của một người vừa bước sang độ tuổi 18 ” độ tuổi tự lập. Cũng giống như những đứa trẻ, trước khi học cách để chạy thì phải vững vàng từ những bước đầu tiên. Lên tuổi 18, ba mẹ và thầy cô không còn đi theo chỉ dẫn tường bước giống như xưa nữa. Đôi khi vì tự do quá đột ngột mà chúng ta lơ là việc học hành, chỉ lo ăn chơi, đôi khi chỉ cúi mặt đi làm không còn muốn đi học mà quên mất học có thể đem lại những gì. Chúng ta lao vào những việc vô bổ và quên giành thời gian cho gia đ nh cũng như cho bản thân. Cũng bởi vậy việc biết cân bằng cuộc sống không phải là dễ dàng. 2087
Để có thể cân bằng được giữa cuộc sống và cuộc đời trước tiên chúng ta cần nhìn ra vấn đề của bản thân. Cách tốt nhất để làm được điều đó là vẽ một biểu đồ sinh hoạt cá nhân, chúng ta có thể nhìn vào đó để thấy được những chặn đường chúng ta đi bị lệch ở đâu và sửa lại như thế nào. Quan trọng nhất là phải có mục tiêu rõ ràng và không bao giờ được quên lý do mà chúng ta đang phấn đấu. Chớ để một vài lợi ích cỏn con, một vài đồng tiền làm thêm che mờ đi con mắt. 3 GIẢI PHÁP 3.1 Đối với nhà trường Tăng cường các nguồn lực hỗ trợ cho công tác giáo dục tuyên truyền ý thức pháp luật cho sinh viên. Kết hợp nâng cao ý thức pháp luật với giáo dục tư tưởng, chính trị đạo đức, lối sống cho sinh viên. Đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục, tuyên truyền ý thức pháp luật cho sinh viên. Quản trị thời gian hợp lý qua việc xếp lịch học cũng như tổ chức ngoại khóa cho học sinh sinh viên. Nên tích cực tổ chức khóa rèn luyện kỹ năng giúp ích cho học sinh, sinh viên. 3.2 Đối với gia đ nh Chú trọng tạo dựng môi trường gia đ nh tràn ngập tình yêu thương, bình đẳng và trách nhiệm, tổ chức lối sống gia đ nh lành mạnh, các thành viên trong gia đ nh yêu thương, sẻ chia, gắn kết. Cha mẹ, ông bà nêu gương cho con trẻ học theo, làm theo những điều tốt đẹp, có giá trị nhân văn lớn lao. Lấy con trẻ làm trọng tâm trong quá trình dạy dỗ, giáo dục và nghiêm túc trong việc dạy bảo con trẻ, giáo dục, rèn luyện con trẻ học hỏi tính kỷ luật, sự tôn trọng các thành viên, nhất là cha mẹ, ông bà để con trẻ có thời gian luyện tập nhân cách của mình. Các bậc cha mẹ không ngừng học hỏi, tìm hiểu những tri thức khoa học, xã hội, trang bị và nâng cao kiến thức, khả năng chăm sóc, dạy dỗ và giáo dục con cái. Để không chỉ góp phần tăng cường, nâng cao và phát huy được vai trò giáo dục gia đ nh. Phát huy vai trò của các cơ quan truyền thông gắn với tăng cường tuyên truyền Chiến lược xây dựng gia đ nh và văn hóa gia đ nh để nâng cao nhận thức và hành động. 3.3 Đối với bản thân Quản trị cảm xúc riêng của bản thân, quản lý lời nói, thời gian, cuộc sống riêng, năng lượng của bản thân cũng như suy nghĩ của mình. Tìm ra động lực cho bản thân: là năng lực và tính kiên trì để theo đuổi một công việc không tính đến yếu tố lợi ích như tiền bạc và sự đánh giá, chỉ trích bên ngoài, khi có được động lực bạn sẽ có đươc sự lạc quan để vượt qua khó khăn, thất bại. Kỉ luật và kiên trì với bản thân, bất cứ công việc nào cũng cần phải có sự nghiêm túc. Linh hoạt và nhạy bén đối với những vấn đề xung quanh, xác định rõ những mục tiêu mà bản thân đề ra. Tham gia các hoạt động vui chơi theo sở thích. Ngoài việc học nên tham gia các hoạt động yêu thích và tạo nó thành một thói quen tốt. 3.4 Đối với xã hội Tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm từ cộng đồng đến từng thành viên trong xã hội, xác định nội dung đúng đắn, phù hợp với yêu cầu thực hiện các nhiệm vụ kinh tế-xã hội của địa phương trong từng giai đoạn và khả năng hoạt động đa dạng của các đối tượng thanh niên. Đa dạng dạng hóa phương thức tổ chức thực hiện là nhân tố đảm bảo để phong trào thanh niên 2088
tình nguyện phát triển đồng bộ liên tục và có đỉnh cao. Triển khai có hiệu quả các nguồn lực trong thanh niên và xã hội tạo sức mạnh tổng hợp phát triển phong trào thanh niên tình nguyện. 4 KẾT LUẬN Tuổi 18, được tự do nhưng không có nghĩa là làm gì cũng được. Người trẻ phải lựa chọn giữa nhiều nước bước đường đi, được bên này mất bên kia, bấp bênh vì không có gì bảo đảm là lựa chọn đúng. Nhưng có người từng nói ‚bản chất của tất cả mọi nỗi đau khổ đều là sự phẫn nộ trước sự bất lực của bản thân. Mà tự giác lại chính là liều thuốc hữu hiệu nhất để chữa lành những nỗi đau khổ đó. Tự giác để gặp được chính mình tốt hơn‛. Thế nên người trẻ hãy tự giác đầu tư tri thức, kỹ năng, sức khỏe. ‚Nâng cấp‛ bản thân từng ngày. Hãy có trách nhiệm với chính bản thân mình, với gia đ nh và xã hội. 18 tuổi - đây là giai đoạn chuyển tiếp của sự phát triển từ tuổi thơ sang người lớn, giai đoạn đặc biệt của cuộc đời mỗi con người vì tuổi 18 là lứa tuổi có những biến đổi lớn về tâm sinh lý, rõ nét về cả thể chất lẫn tinh thần. Nếu như hình dáng vẻ bên ngoài trẻ giống người lớn thì về mặt tâm lý xã hội người trẻ vẫn còn rất trẻ con, chính vì vậy tự bên trong người trẻ đã xảy ra sự mất cân bằng rất lớn mà nếu chúng ta không hiểu, không thông cảm, không giúp đỡ kịp thời sẽ rất dễ xảy ra những hậu quả đáng tiếc. Vì thế việc cha mẹ cần có những kiến thức về tâm sinh lý con vào giai đoạn này vô cùng quan trọng. Hơn bao giờ hết hãy học cách quan sát, làm bạn với con khi con ở cột mốc 18 tuổi. Xã hội, trường học và môi trường sống sẽ ảnh hưởng rất lớn đến người trẻ. Với sự chuẩn bị về tâm lý đầy đủ từ sự giúp đỡ của ba mẹ và nhà trường, các em sẽ biết cách đối mặt và giải quyết vấn đề một cách thông minh nhất. Chính vì thế chúng tôi viết bài báo này để giúp cho các bạn trẻ có thể hiểu thêm về bản thân của mình và các giải pháp có thể giúp các bạn trong cuộc sống. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Trang tin nhanh chung khoán https://tinnhanhchungkhoan.vn/quoc-te/sinh-vien-danh-thoi- gian-di-lam-them-nhieu-hon-len-giang-duong-va-hoc-nhom-237563.html. [2] Trang dân trí Việt Nam https://dantri.com.vn/nhip-song-tre/10-hoat-dong-tieu-bieu-nhat- cua-sinh-vien-viet-nam-trong-5-nam-qua-20181130223028026.htm. [3] Báo Lao Động https://laodong.vn/archived/sinh-vien-lam-them-nen-hay-khong- 688991.ldo?fbclid=IwAR380ULIBWY27kJVZznlceqkZ4aakUF2L3p_T- j6QOVypMI6xyDN5MLvvys. [4] Trang doanh nhân sài gòn https://doanhnhansaigon.vn/goc-nha-quan-tri/nhom-lam-viec- va-cach-quan-tri-hieu-qua- 1090447.html?fbclid=IwAR1eQ_pvZ3Gy4z3J5fOBdTf2uHsDovRcRqr89fHNJDJWTsT80DfV4mSs Mmw. 2089