Tình trạng sống còn của trẻ em bị viêm thận do lupus tại Bệnh viện Nhi Đồng 2 từ năm 2010 đến 2018

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 4 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> TÌNH TRẠNG SỐNG CÒN CỦA TRẺ EM BỊ VIÊM THẬN<br /> DO LUPUS TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 2 TỪ NĂM 2010 ĐẾN 2018<br /> Lê Hoàng Phương*, Trần Thị Mộng Hiệp**, Hoàng Thị Diễm Thúy***<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Khảo sát tình trạng sống còn của trẻ em bị viêm thận do lupus và các yếu tố tiên lượng sống còn<br /> của bệnh nhân tại bệnh viện Nhi đồng 2 từ năm 2010 đến năm 2018.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu. Tất cả bệnh nhân đến 16 tuổi được chẩn đoán viêm<br /> thận lupus lần đầu tại bệnh viện Nhi Đồng 2 từ 01/01/2010 đến 31/5/2013 được đưa vào danh sách chọn mẫu.<br /> Chúng tôi ghi nhận các biến số về dịch tễ, lâm sàng, cận lâm sàng, điều trị, theo dõi và tình trạng của bệnh nhân<br /> tại thời điểm 1 năm, 3 năm và 5 năm hoặc tại thời điểm xuất hiện kết cục tử vong theo hồ sơ nội trú và ngoại trú.<br /> Kết quả: 45 trường hợp được chẩn đoán viêm thận do lupus lần đầu từ năm 2010 đến 2013 và được theo dõi<br /> trong vòng 5 năm. Tuổi trung vị là 11 tuổi. Tỉ số nữ/nam là 4,0. Tiểu đạm ngưỡng thận hư và tổn thương thận cấp<br /> là hai biểu hiện tổn thương thận thường gặp. Nhóm giải phẫu bệnh thường gặp nhất là nhóm IV chiếm 47,6%. Tỷ<br /> lệ sống còn của trẻ em viêm thận do lupus sau 5 năm là 82,3 ± 6,2%. Nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ em<br /> viêm thận do lupus trong 5 năm đầu điều trị là nhiễm trùng và bệnh lupus hoạt động. Xác suất tử vong nhóm bệnh<br /> nhân giảm tiểu cầu cao gấp 9,82lần nhóm bệnh nhân không giảm tiểu cầu.<br /> Kết luận: Nghiên cứu hồi cứu trên 45 trẻ viêm thận do lupus tại bệnh viện Nhi đồng 2 cho thấy đây là bệnh<br /> nặng, có thể dẫn đến tử vong. Giảm tiểu cầu có thể là yếu tố tiên lượng bệnh nặng. Bệnh nhân cần được điều trị<br /> tích cực nhiễm khuẩn và giáo dục nhằm hạn chế bỏ trị.<br /> Từ khóa: bệnh lupus đỏ hệ thống, lupus, viêm thận do lupus, tình trạng sống còn, giảm tiểu cầu, tổn thương<br /> thận cấp, thận hư, nhiễm trùng, lupus hoạt động, tử vong, lupus khởi phát tuổi trẻ em<br /> ABSTRACT<br /> SURVIVAL ANALYSIS IN CHILDREN WITH LUPUS NEPHRITIS IN CHILDREN’S HOSPITAL 2 FROM 2010<br /> TO 2018<br /> Le Hoang Phuong, Tran Thi Mong Hiep, Hoang Thi Diem Thuy<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 – No. 4 - 2019: 98 – 103<br /> Objectives: This study was a retrospective analysis of children hospital 2 data from 2010 to 2018 to survival<br /> of children with lupus nephritis and prognostic factors for survival in patients.<br /> Methods: The retrospective cohort study. Children below 16 years of age who diagnosed with lupus nephritis<br /> at Children’s Hospital 2 the first time between January 2010 and May 2013 were enrolled. The data collected<br /> included demographical, clinical and laboratory features, treatment, response to therapy and outcome at 1 year,<br /> 3 year, 5 year and at last follow-up.<br /> Results: 45 cases diagnosed with lupus nephritis from 2010 to 2013 were enrolled and followed up for 5<br /> years. The median age at the time of diagnosis was 11.0 year. The sex ratio was 4 for girls. Nephrotic syndrome<br /> and acute kidney injury were the most observed manifestation. On renal biosy, class IV nephritis (WHO) were<br /> observed in 47.6% patients. The 5-year survival rate of children with lupus nephritis was 82.3 ± 6.2%. Infection<br /> and active SLE appeared to be the most frequent causes of death. A survival probabilityof 82.3 ± 6.2% at 5 years<br /> *Bệnh viện Nhi Đồng 1 **Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch ***Bệnh viện Nhi Đồng 2<br /> Tác giả liên lạc: BS. Lê Hoàng Phương ĐT: 0389965754 Email: hoangphuongle41@gmail.com<br /> was found. Increased mortality in patients with thrombocytopenia compared to those with normal plateles (HR<br /> 9.82; KTC95%: 1.56-61.70; p=0.015).<br /> Conclusion: Lupus nephritis is severe disease and can cause death. Thrombocytopenia may be a<br /> predictor of higher mortality. Patients with lupus nephritis need critical care of infection and well-educated<br /> for follow-up treatment.<br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Nhi Khoa Mở Rộng BV. Nhi Đồng 2 2019 89<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 3 * 2019<br /> <br /> Key words: systemic lupus erythematosus, SLE, nephritis, survival, thrombocytopenia, acute injury kidney,<br /> nephrotic syndrome, infection, lupus activity, mortality, pediatric systemic lupus erythematosus<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ Tăng huyết áp<br /> Giảm độ lọc cầu thận (< 80 ml/phút/1,73m2)<br /> Lupus đỏ hệ thống là bệnh tự miễn gây tổn<br /> Tổn thương thận cấp<br /> thương nhiều cơ quan quan trọng trong cơ thể. Viêm<br /> thận do lupus là một bệnh nặng, có thể gây tử vong, Phương pháp thu thập số liệu<br /> đặc biệt là ở trẻ em(1,13). Bệnh nhân tử vong chủ yếu Giai đoạn 1 - Thu thập mẫu đầu vào<br /> do 2 nguyên nhân chính: nhiễm khuẩn và hoạt tính Tất cả bệnh nhân đến16 tuổi được chẩn đoán<br /> lupus không kiểm soát được(5). Trên thế giới, tỷ lệ viêm thận lupus lần đầu tại bệnh viện Nhi Đồng 2 từ<br /> sống còn sau 5 năm của trẻ em viêm thận do lupus 01/01/2010 đến 31/5/2013 được đưa vào danh sách<br /> dao động từ 82% đến 97%(7,15,17,19,23). Ở Việt Nam có chọn mẫu.<br /> khá nhiều công trình nghiên cứu về lupus đỏ hệ thống<br /> Giai đoạn 2 - Theo dõi<br /> nhưng đa số tập trung ở người lớn. Việc xác định tỷ lệ<br /> sống còn của trẻ em bị viêm thận do lupus, tỷ lệ sống Tất cả bệnh nhân trong mẫu được theo dõi qua và<br /> còn chức năng thận và các yếu tố tiên lượng kết cục sẽ lấy số liệu theo bảng thu thập số liệu sau 1 năm, sau 3<br /> giúp cho các bác sĩ lâm sàng điều trị tốt hơn, từ đó cải<br /> năm và sau 5 năm hoặc tại thời điểm xuất hiện kết cục<br /> thiện tỷ lệ sống còn và giảm tỷ lệ tiến triển đến bệnh<br /> thận mạn. tử vong theo hồ sơ nội trú và ngoại trú.<br /> Mục tiêu nghiên cứu Số liệu được nhập và xử lý, phân tích bằng phần<br /> Khảo sát tình trạng sống còn của trẻ em bị viêm mềm SPSS 20.0. Phân tích thời gian sống còn, kết quả<br /> thận do lupus và các yếu tố tiên lượng sống còn của thể hiện dưới dạng đường biểu diễn thời gian sống<br /> bệnh nhân tại bệnh viện Nhi Đồng 2 từ năm 2010 đến<br /> năm 2018. Kaplan-Meier.So sánh đường cong sống còn bằng<br /> ĐỐITƯỢNG- PHƯƠNGPHÁPNGHIÊN CỨU phép kiểm log-rank. Sau đó chọn lựa biến số độc lập<br /> Thiết kế nghiên cứu đưa vào phương trình hồi qui Cox đa biến bằng<br /> Nghiên cứu đoàn hệ hồi cứu. phương pháp Enter với ngưỡng để loại bỏ biến là Sig t<br /> Đối tượng nghiên cứu >0,1. Phân tích yếu tố liên quan giữa các biến số độc<br /> Tất cả bệnh nhân