Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Tìm hiểu giá trị văn hoá nghệ thuật đền Gin (Xã Nam Dương, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định)

Chia sẻ: Thị Huyền | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

112
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Tìm hiểu giá trị văn hóa nghệ thuật đền Gin (Xã Nam Dương, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định) với mục đích nghiên cứu, tìm hiểu thân thế, sự nghiệp của Kiều Công Hãn - Vị thần được thờ trong di tích; nghiên cứu, tìm hiểu Đền Gin chuyên sâu hơn để từ đó có cái nhìn tổng thể, tương đối hòan chỉnh về giá trị văn hoá nghệ thuật của di tích Đền Gin; đề xuất một số giải pháp có tính chất định hướng đối với việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích trong đời sống xã hội. Mời các bạn cùng tìm hiểu và tham khảo nội dung thông tin tài liệu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Khóa luận tốt nghiệp: Tìm hiểu giá trị văn hoá nghệ thuật đền Gin (Xã Nam Dương, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định)

Tr−êng ®¹i häc v¨n ho¸ hμ néi KHOA BẢO TÀNG -------------------- Vò thÞ nhÉn T×m hiÓu gi¸ trÞ v¨n ho¸ nghÖ thuËt ®Òn gin (X· Nam D−¬ng, huyÖn Nam Trùc, tØnh Nam §Þnh) Khãa luËn tèt nghiÖp Ngμnh b¶o tån - b¶o tμng NGƯỜI HƯỚNG DẪN: Hμ Néi – 2009 1
Môc lôc Trang PhÇn më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tμi 2. Mục đích nghiên cứu 3. §èi t−îng vμ ph¹m vi nghiªn cøu 4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 5. Bè côc cña kho¸ luËn Ch−¬ng 1: LÞch sö h×nh thμnh vμ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña §Òn Gin ........... 05 1.1 M¶nh ®Êt vμ con ng−êi n¬i di tÝch tån t¹i...................................................... 05 1.2 LÞch sö nh©n vËt ............................................................................................ 07 1.3 Niªn ®¹i khëi dùng vμ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña §Òn Gin .............................. 13 Ch−¬ng 2: Gi¸ trÞ v¨n ho¸ vËt thÓ cña §Òn Gin ............................................. 18 2.1 Gi¸ trÞ kiÕn tróc ............................................................................................ 18 2.1.1 Kh«ng gian c¶nh quan ................................................................................ 18 2.1.2 Bè côc mÆt b»ng ......................................................................................... 21 2.1.3 KÕt cÊu kiÕn tróc ........................................................................................ 22 2.2 Gi¸ trÞ nghÖ thuËt ........................................................................................... 29 2.2.1 Trang trÝ trªn kiÕn tróc ............................................................................... 30 2.2.2 Di vËt tiªu biÓu trong di tÝch ....................................................................... 39 Ch−¬ng 3: Gi¸ trÞ v¨n ho¸ phi vËt thÓ ............................................................. 44 3.1 LÔ héi §Òn Gin .............................................................................................. 44 3.1.1 Kh«ng gian vμ thêi gian diÔn ra lÔ héi ....................................................... 44 3.1.2 LÔ héi §Òn Gin tr−íc n¨m 1945 ................................................................. 45 3.1.2.1 C¸c nghi thøc tÕ lÔ ................................................................................... 46 3.1.2.2 C¸c lÔ vËt trong lÔ héi.............................................................................. 54 3.1.2.3 C¸c trß ch¬i diÔn ra trong lÔ héi .............................................................. 61 2
3.1.3 LÔ héi §Òn Gin tõ n¨m 1945 ®Õn nay vμ thùc tr¹ng cña lÔ héi .................. 65 3.2 Gi¸ trÞ cña lÔ héi ®èi víi ®êi sèng ................................................................. 70 3.2.1 Gi¸ trÞ cè kÕt céng ®ång ............................................................................. 70 3.2.2 C©n b»ng ®êi sèng t©m linh ........................................................................ 71 3.2.3 Gi¸ trÞ s¸ng t¹o vμ h−ëng thô v¨n ho¸ ........................................................ 72 3.2.4 ý nghÜa vÒ b¶o tån vμ ph¸t huy gi¸ trÞ v¨n ho¸ .......................................... 73 3.2.5 Gi¸ trÞ h−íng vÒ céi nguån d©n téc ............................................................ 74 KÕt luËn.......................................................................................................... 76 Tμi liÖu tham kh¶o Phô lôc 3
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chän ®Ò tμi ViÖt Nam lμ ®Êt n−íc cã bÒ dμy lÞch sö, cã nÒn v¨n hiÕn l©u ®êi víi hÖ thèng di s¶n v¨n ho¸ ®a d¹ng, phong phó, lμ tμi s¶n quý b¸u cña toμn d©n téc, cña mçi ng−êi ViÖt Nam. Ngμy nay trong xu thÕ héi nhËp toμn cÇu, mçi quèc gia ®Òu ph¶i v−¬n lªn kh¼ng ®Þnh m×nh, võa ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh−ng còng võa b¶o vÖ, g×n gi÷ b¶n s¾c v¨n ho¸ cña d©n téc m×nh, ®ã lμ hai vÊn ®Ò ®ång thêi ®−îc ®Æt ra. Di tÝch lÞch sö lμ tμi s¶n v¨n ho¸ v« cïng quý gi¸ cña d©n téc, trong ®ã chøa ®ùng nh÷ng gi¸ trÞ tinh hoa, vÎ ®Ñp t©m hån, nh÷ng −íc väng cña cha «ng. §ã lμ nh÷ng trang sö sèng mang dÊu Ên vÒ sù biÕn ®éng, th¨ng trÇm cña nhiÒu thêi kú lÞch sö, ®−îc kh¾c ghi s©u ®Ëm trong tiÒm thøc cña mçi ng−êi d©n ®Êt ViÖt. §ång thêi còng chÝnh lμ bé phËn quan träng cÊu thμnh nªn kho tμng di s¶n v¨n ho¸ d©n téc. §ã lμ b»ng chøng x¸c thùc nhÊt, thÓ hiÖn b¶n s¾c v¨n ho¸ cña mçi ®Þa ph−¬ng, mçi céng ®ång, mçi d©n téc. Di tÝch võa lμ nh÷ng ®Þa ®iÓm lÞch sö, c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cã gi¸ trÞ kiÕn tróc - nghÖ thuËt, võa lμ ®iÓm danh th¾ng t¹o nªn vÎ ®Ñp ®Æc tr−ng vμ c¶nh quan v¨n ho¸ cña mçi vïng miÒn. Ngoμi chøc n¨ng thê Thμnh hoμng lμng, thê PhËt, thê ThÇn vμ sinh ho¹t t©m linh, tÝn ng−ìng d©n gian, c¸c di tÝch còng lμ n¬i Èn chøa tμi n¨ng s¸ng t¹o cña con ng−êi vμ b¶n s¾c d©n téc qua thêi gian, n¨m th¸ng. §ång thêi lμ sù kh¼ng ®Þnh søc sèng m·nh liÖt cña nÒn v¨n minh lóa n−íc vμ nÒn v¨n ho¸ céng ®ång lμng x· trong suèt chiÒu dμi hμng ngh×n n¨m lÞch sö. Qua biÕt bao biÕn cè lÞch sö, chóng ta may m¾n vÉn cßn l−u gi÷ ®−îc nhiÒu di s¶n v¨n ho¸ vËt thÓ còng nh− di s¶n v¨n ho¸ phi vËt thÓ. DÊu vÕt thêi gian h»n in trªn c¸c di tÝch lμm cho chóng thªm phÇn biÓu c¶m s©u ®Ëm vÒ gi¸ trÞ. Nh−ng ®ång thêi còng lμm cho sù hiÖn h÷u vÒ mÆt vËt chÊt cña chóng trë nªn mong manh h¬n bao giê hÕt. Do ®ã viÖc ®i s©u t×m hiÓu, nghiªn cøu c¸c gi¸ trÞ cña c¸c di tÝch trong cuéc sèng ®−¬ng ®¹i, nh»m b¶o tån vμ ph¸t huy c¸c gi¸ trÞ ®ã ngμy cμng trë nªn 4
cÊp thiÕt, h−íng tíi môc tiªu ®¶m b¶o tÝnh hμi hoμ gi÷a b¶o tån vμ ph¸t triÓn trong bèi c¶nh ®Êt n−íc ®ang chuyÓn m×nh trªn con ®−êng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸. Trong hÖ thèng c¸c di tÝch lÞch sö cña ®Êt n−íc, th× lo¹i h×nh “®Òn thê” lμ mét trong nh÷ng lo¹i h×nh di tÝch tiªu biÓu. §©y lμ n¬i tËp trung tinh thÇn v¨n ho¸ céng ®ång, thÓ hiÖn niÒm tin tÝn ng−ìng, lßng t«n kÝnh cña nh©n d©n víi vÞ thÇn ®−îc thê. §ång thêi, ®Òn thê cho ta thÊy ®−îc tμi n¨ng vμ quan niÖm cña ng−êi x−a trong nghÖ thuËt t¹o h×nh, còng nh− c¸c ý nghÜa s©u xa ®»ng sau c¸c di vËt, c¸c chi tiÕt trong t¹o h×nh, trong kiÕn tróc còng nh− trong lÔ héi truyÒn thèng cña ®Òn thê. §Òn Gin hay cßn gäi lμ ®Òn thê KiÒu C«ng H·n (KiÒu Tam ChÕ)... ë x· Nam D−¬ng, huyÖn Nam Trùc, tØnh Nam §Þnh lμ mét di tÝch lÞch sö ®· ®−îc nhμ n−íc xÕp h¹ng. Víi nhiÒu mÆt gi¸ trÞ vμ ý nghÜa, §Òn Gin cã vai trß to lín trong ®êi sèng v¨n ho¸, tÝn ng−ìng kh«ng chØ ®èi víi nh©n d©n Nam Trùc nãi riªng mμ cßn cã ý nghÜa ®èi víi nhiÒu ®Þa ph−¬ng trªn ®Êt n−íc ta. ViÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu gi¸ trÞ v¨n ho¸ nghÖ thuËt cña di tÝch nμy cã ý nghÜa quan träng gãp phÇn vμo viÖc gi÷ g×n vμ ph¸t huy gi¸ trÞ cña di s¶n v¨n ho¸ cña tØnh Nam §Þnh nãi riªng vμ c¶ n−íc ta nãi chung. Tõ c¸ch nhËn thøc vÊn ®Ò nh− trªn, ®−îc sù cho phÐp và gióp ®ì cña khoa B¶o tàng – Tr−êng §¹i häc V¨n ho¸ Hμ Néi, ®−îc sù gîi më cña c¸c thÇy c« gi¸o ®Æc biÖt d−íi sù h−íng dÉn vμ chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy gi¸o TS. §Æng V¨n Bμi. T«i xin chän ®Ò tμi “T×m hiÓu gi¸ trÞ v¨n ho¸ nghÖ thuËt cña di tÝch §Òn Gin” ë x· Nam D−¬ng, huyÖn Nam Trùc, tØnh Nam §Þnh, lμm ®Ò tμi cho bμi kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. Víi sù mong muèn gãp phÇn nhá bÐ vμo c«ng t¸c b¶o tån nãi chung, víi vÊn ®Ò b¶o vÖ, gi÷ g×n vμ ph¸t huy gi¸ trÞ §Òn Gin x· Nam D−¬ng, huyÖn Nam Trùc, tØnh Nam §Þnh nãi riªng. 2. MỤC §ÝCH NGHI£N CøU T×m hiÓu vÒ vïng ®Êt Nam D−¬ng - Nam Trùc, Nam §Þnh, n¬i di tÝch ®· ®−îc h×nh thμnh vμ ph¸t triÓn. 5
Nghiªn cøu, t×m hiÓu th©n thÕ, sù nghiÖp cña KiÒu C«ng H·n - VÞ thÇn ®−îc thê trong di tÝch. Nghiªn cøu, t×m hiÓu §Òn Gin chuyªn s©u h¬n ®Ó tõ ®ã cã c¸i nh×n tæng thÓ, t−¬ng ®èi hoμn chØnh vÒ gi¸ trÞ v¨n ho¸ nghÖ thuËt cña di tÝch §Òn Gin. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p cã tÝnh chÊt ®Þnh h−íng ®èi víi viÖc b¶o tån vμ ph¸t huy gi¸ trÞ cña di tÝch trong ®êi sèng x· héi. 3. §èi t−îng vμ ph¹m vi nghiªn cøu 3.1. §èi t−îng nghiªn cøu + Toμn c¶nh khu di tÝch §Òn Gin vμ lÞch sö nh©n vËt ®−îc thê trong di tÝch. + §èi t−îng cô thÓ lμ ®i s©u nghiªn cøu gi¸ trÞ v¨n ho¸ nghÖ thuËt cña §Òn Gin. 3.2. Ph¹m vi nghiªn cøu + T×m hiÓu kh¶o s¸t vïng ®Êt n¬i di tÝch h×nh thμnh vμ tån t¹i + Nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ vËt thÓ vμ gi¸ trÞ v¨n ho¸ phi vËt thÓ ë §Òn Gin. 4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu VËn dông ph−¬ng ph¸p luËn cña Chñ nghÜa M¸c - Lª Nin, t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ vÊn ®Ò v¨n ho¸, gi¸o dôc tøc lμ ®øng trªn lËp tr−êng quan ®iÓm cña Chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng vμ duy vËt lÞch sö ®Ó nh×n nhËn c¸c sù viÖc, hiÖn t−îng vμ sù kiÖn lÞch sö, ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ v¨n ho¸ vËt thÓ vμ v¨n ho¸ phi vËt thÓ cña §Òn Gin. Sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu chuyªn ngμnh: Sö häc, D©n téc häc, Kh¶o cæ häc, B¶o tμng häc, Mü thuËt häc, V¨n ho¸ häc, X· héi häc... nh»m x¸c ®Þnh hiÖn tr¹ng vμ gi¸ trÞ cña di tÝch. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tμi cßn sö dông ph−¬ng ph¸p kh¶o s¸t ®iÒn d·, m« t¶, ®o vÏ, chôp ¶nh, thèng kª, so s¸nh, tæng hîp... ®Ó thu thËp vμ xö lý th«ng tin. 5. Bè côc cña kho¸ luËn Ngoμi phÇn më ®Çu vμ kÕt luËn, phô lôc vμ danh môc tμi liÖu tham kh¶o, bμi kho¸ luËn gåm 3 ch−¬ng: Ch−¬ng 1: LÞch sö h×nh thμnh vμ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña §Òn Gin. Ch−¬ng 2: Gi¸ trÞ v¨n ho¸ vËt thÓ cña §Òn Gin 6
Ch−¬ng 3: Gi¸ trÞ v¨n hãa phi vËt thÓ cña §Òn Gin Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tμi, em ®· sö dông tham kh¶o mét sè tμi liÖu, s¸ch b¸o, t¹p chÝ chuyªn ngμnh. Song, phÇn lín lμ qu¸ tr×nh kh¶o s¸t thùc tÕ t¹i di tÝch, ®Æc biÖt d−íi sù gióp ®ì vμ h−íng dÉn cña gi¸o viªn chuyªn ngμnh. Qua ®©y em xin bμy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi thÇy gi¸o TS. §Æng V¨n Bμi, ng−êi ®· trùc tiÕp chØ b¶o, h−íng dÉn em trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tμi. Em còng xin bμy tá lßng biÕt ¬n ch©n thμnh tíi c¸c c« chó, anh chÞ trong Ban qu¶n lý Di tÝch vμ Danh th¾ng tØnh Nam §Þnh, Phßng V¨n ho¸ huyÖn Nam Trùc vμ b¹n bÌ ®ång m«n gióp ®ì em hoμn thμnh kho¸ luËn v¨n nμy. Do thêi gian vμ tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, nªn bμi viÕt kh«ng tr¸nh khái sù thiÕu sãt, h¹n chÕ. KÝnh mong ®−îc sù chØ b¶o cña thÇy gi¸o, c« gi¸o vμ c¸c nhμ nghiªn cøu. §ång thêi mong nhËn ®−îc sù gãp ý cña b¹n bÌ ®ång m«n ®Ó bμi kho¸ luËn hoμn thiÖn h¬n. 7
TμI LIÖU THAM KH¶O 1. §¹i ViÖt sö ký toμn th− (1995). TËp 1, Nxb. Khoa häc X· héi. 2. C¸c triÒu ®¹i ViÖt Nam (1993), Nxb Thanh niªn, Hμ Néi. 3. TrÇn L©m BiÒn (2000), Mét con ®−êng tiÕp cËn lÞch sö, Nxb. V¨n ho¸ d©n téc, Hμ Néi. 4. TrÇn L©m BiÒn (2001), Trang trÝ trong mü thuËt truyÒn thèng cña ng−êi ViÖt, Nxb V¨n ho¸ d©n téc – T¹p chÝ nghiªn cøu V¨n ho¸ NghÖ thuËt. 5. TrÇn L©m BiÒn (2003), §å thê trong di tÝch cña ng−êi ViÖt, Nxb V¨n ho¸ th«ng tin, Hμ Néi. 6. TrÇn L©m BiÒn (1994), C©y cá trong nghÖ thuËt t¹o h×nh cña ng−êi ViÖt, Kû yÕu B¶o tμng Mü thuËt ViÖt Nam, Hμ Néi. 7. Lª Xu©n Quang (1995), ThÇn tÝch ViÖt Nam, Nxb V¨n ho¸ th«ng tin, Hμ Néi. 8. NguyÔn Hång Kiªn (1996), KiÒn tróc gç cæ truyÒn ViÖt. 9. NhiÒu t¸c gi¶ (2000), Kho tμng lÔ héi cæ truyÒn ViÖt Nam, Nxb V¨n ho¸ d©n téc, Hμ Néi. 10. Thu Linh - §Æng V¨n Lung (!984), LÔ héi truyÒn thèng vμ hiÖn ®¹i, Nxb V¨n ho¸. 11. Ph¹m Quang NghÞ (2005), Di s¶n V¨n ho¸ nh©n tè quan träng gãp phÇn x©y dùng vμ ph¸t triÓn ®Êt n−íc, Côc Di s¶n v¨n ho¸ xuÊt b¶n. 12. Vò Tam Lang (1991), KiÕn tróc cæ ViÖt Nam, Nxb X©y dùng. 13. Thμng hoμng lμng ViÖt Nam (1997). TËp 2, Nxb V¨n ho¸ th«ng tin. 14. ThÇn tÝch ViÖt Nam (2002). TËp 1, Nxb Thanh niªn. 15. NhiÒu t¸c gi¶, Nam Trùc céi nguån vμ di s¶n. 16. §Þa chÝ Nam §Þnh (2007), Nxb ChÝnh trÞ quèc gia, Hμ Néi. 17. NguyÔn §×nh Toμn (2002), KiÕn tróc ViÖt Nam qua c¸c triÒu ®¹i. Nxb X©y dùng, Hμ Néi. 18. TrÇn L©m BiÒn – Chu Quang Trø, NghÖ thuËt ch¹m kh¾c cæ ViÖt Nam qua c¸c b¶n rËt, ViÖn nghÖ thuËt Bé V¨n ho¸. H, 1975 79