B lu t dân s là ngu n ch y u tr c ti p và quan tr ng nh t c a Lu t dân s . Bộ ậ ự ồ ủ ế ự ế ọ ấ ủ ậ ự ộ
lu t dân s đ u tiên c a n c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam đ c Qu c h i khóa IX,ậ ự ầ ủ ướ ộ ộ ủ ệ ượ ố ộ
kỳ h p th 8, thông qua ngày 28 tháng 10 năm 1995. B lu t dân s 1995 đã kh ng đ nh vaoọ ứ ộ ậ ự ẳ ị
trò quan tr ng trong vi c t o c s pháp lý đ đi u ch nh các quan h tài s n và nhân thân,ọ ệ ạ ơ ở ể ề ỉ ệ ả
thúc đ y giao l u dân s , phát huy dân ch , đ m b o công b ng xã h i, quy n con ng i vẩ ư ự ủ ả ả ằ ộ ề ườ ề
dân s , t o môi tr ng thu n l i cho s phát tri n kinh t - xã h i c a đ t n c. Tuy nhiênự ạ ườ ậ ợ ự ể ế ộ ủ ấ ướ
sau g n 10 năm thi hành, B lu t dân s 1995 đã b c l m t s b t c p, h n ch d n đ nầ ộ ậ ự ộ ộ ộ ố ấ ậ ạ ế ẫ ế
vi c s a d i, b sung B lu t này là r t c n thi t. Vì v y ngày 14.6.2005, B lu t dân sệ ử ổ ổ ộ ậ ấ ầ ế ậ ộ ậ ự
2005 (đ c s a đ i b sung trên c s B lu t dân s 1995) đã đ c Qu c h i khóa XI kìượ ử ổ ổ ơ ở ộ ậ ự ượ ố ộ
h p th 7 thông qua và đ c Ch t ch n c ký l nh công b ngày 27/6/2005. B lu t dân sọ ứ ượ ủ ị ướ ệ ố ộ ậ ự
2005 có hi u l c t 01/01/2006. Trong h th ng pháp lu t n c ta, sau Hi n pháp năm 1992,ệ ự ừ ệ ố ậ ướ ế
B lu t Dân s gi v trí đ c bi t quan tr ng, đây là văn b n quy ph m pháp lu t đi u ch nhộ ậ ự ữ ị ặ ệ ọ ả ạ ậ ề ỉ
m t lĩnh v c r ng l n các quan h xã h i là các giao l u dân s c a cá nhân, pháp nhân và cácộ ự ộ ớ ệ ộ ư ự ủ
ch th khác. V i 7 ph n l n chia thành 36 ch ng và 777 đi u lu t, quy đ nh nh ng v n đủ ể ớ ầ ớ ươ ề ậ ị ữ ấ ề
chung l n, đ c p t i các quan h xã h i là các giao l u dân s c a cá nhân, pháp nhân và cácớ ề ậ ớ ệ ộ ư ự ủ
ch th khác.ủ ể
Tóm t t n i dung B lu t Dân s Vi t Nam 2005 g m có nh ng n i dung c b nắ ộ ộ ậ ự ệ ồ ữ ộ ơ ả
nh sau:ư
Ph n I: QUY Đ NH CHUNGầ Ị
Ph n này đ c k t c u b i 9 ch ng và 162 Đi u (t Đi u 1 đ n Đi u 162). N i dungầ ượ ế ấ ở ươ ề ừ ề ế ề ộ
ch y u c a ph n này xác đ nh ph m vi đi u ch nh c a B lu t dân s 2005; đ a v pháp lýủ ế ủ ầ ị ạ ề ỉ ủ ộ ậ ự ị ị
c a các ch th c a quan h pháp lu t dân s ; nguyên t c c b n c a Lu t dân s ; quy đ nhủ ủ ể ủ ệ ậ ự ắ ơ ả ủ ậ ự ị
các căn c xác l p quy n và nghĩa v dân s ; các quy n nhân thân c a cá nhân.... Nh ng quyứ ậ ề ụ ự ề ủ ữ
đ nh trong ph n này mang tính ch t chung, xuyên su t toàn b n i dung c a B lu t dân sị ầ ấ ố ộ ộ ủ ộ ậ ự
và đ c c th hóa trong các ph n ti p theo c a B lu t dân s nh m đ m b o tính th ngượ ụ ể ầ ế ủ ộ ậ ự ằ ả ả ố
nh t v n i dung, tránh tình tr ng trùng l p không c n thi tấ ề ộ ạ ậ ầ ế . C th nh sauụ ể ư :
•Ch ng 1: G m 3 đi u (1-3) quy đ nh nhi m v và hi u l c c a b lu t dân s Vi tươ ồ ề ị ệ ụ ệ ự ủ ộ ậ ự ệ
Nam.
•Ch ng 2: G m 10 đi u (4-13) quy đ nh nh ng nguyên t c c b n.ươ ồ ề ị ữ ắ ơ ả
•Ch ng 3: G m 70 đi u (14-51) quy đ nh vươ ồ ề ị ề cá nhân.
oM c 1: G m 10 đi u (14-23) quy đ nh năng l c pháp lu t dân s và năng l cụ ồ ề ị ự ậ ự ự
hành vi dân s c a cá nhân.ự ủ
oM c 2: G m 28 đi u (24-51) quy đ nh v quy n nhân thân.ụ ồ ề ị ề ề
oM c 3: G m 6 đi u (52-57) quy đ nh vụ ồ ề ị ề n i c trúơ ư .
oM c 4: G m 15 đi u (58-73) quy đ nh vụ ồ ề ị ề giám hộ.
oM c 5: G m 10 đi u (74-83) quy đ nh v thông báo tìm ki m ng i v ng m tụ ồ ề ị ề ế ườ ắ ặ
t i n i c trú, tuyên b m t tích và tuyên b ch t.ạ ơ ư ố ấ ố ế
•Ch ng 4: G m 22 đi u (84-105) quy đ nh vươ ồ ề ị ề pháp nhân.
oM c 1: G m 16 đi u (84-99) quy đ nh chung v pháp nhân.ụ ồ ề ị ề
oM c 2: G m 6 đi u (100-105) quy đ nh v các lo i pháp nhân.ụ ồ ề ị ề ạ
•Ch ng 5: G m 15 đi u (106-120) quy đ nh vươ ồ ề ị ề h gia đìnhộ và t h p tácổ ợ .
oM c 1: G m 5 đi u (106-110) quy đ nh chung v h gia đình.ụ ồ ề ị ề ộ
oM c 2: G m 10 đi u (111-120) quy đ nh v t h p tác.ụ ồ ề ị ề ổ ợ
•Ch ng 6: G m 18 đi u (121-138) quy đ nh v giao d ch dân s .ươ ồ ề ị ề ị ự
•Ch ng 7: G m 10 đi u (139-148) quy đ nh v đ i di n.ươ ồ ề ị ề ạ ệ
•Ch ng 8: G m 5 đi u (149-153) quy đ nh v th i h n.ươ ồ ề ị ề ờ ạ
•Ch ng 9: G m 9 đi u (154-162) quy đ nh v th i hi u.ươ ồ ề ị ề ờ ệ
Ph n II: TÀI S N VÀ QUY N S H Uầ Ả Ề Ở Ữ
Ph n này g m 7 ch ng, 117 đi u (t Đi u 163 đ n Đi u 279), quy đ nh nh ng nguyênầ ồ ươ ề ừ ề ế ề ị ữ
t c c b n c a quy n s h u, các lo i tài s n, các hình th c s h u, n i dung quy n s h u,ắ ơ ả ủ ề ở ữ ạ ả ứ ở ữ ộ ề ở ữ
các căn c xác l p, ch m d t quy n s h u và b o v quy n s h uứ ậ ấ ứ ề ở ữ ả ệ ề ở ữ . C th nh sau:ụ ể ư
•Ch ng 10: G m 11 đi u (163-173) quy đ nh chung.ươ ồ ề ị
•Ch ng 11: G m 8 đi u (174-181) quy đ nh các lo i tài s n.ươ ồ ề ị ạ ả
•Ch ng 12: G m 18 đi u (182-199) quy đ nh n i dung quy n s h u.ươ ồ ề ị ộ ề ở ữ
oM c 1: G m 10 đi u (182-191) quy đ nh quy n chi m h u.ụ ồ ề ị ề ế ữ
oM c 2: G m 3 đi u (192-194) quy đ nh quy n s d ng.ụ ồ ề ị ề ử ụ
oM c 3: G m 5 đi u (195-199) quy đ nh quy n đ nh đo t.ụ ồ ề ị ề ị ạ
•Ch ng 13: G m 33 đi u (200-232) quy đ nh các hình th c s h u.ươ ồ ề ị ứ ở ữ
oM c 1: G m 8 đi u (200-207) quy đ nh s h u nhà n c.ụ ồ ề ị ở ữ ướ
oM c 2: G m 3 đi u (208-210) quy đ nh s h u t p th .ụ ồ ề ị ở ữ ậ ể
oM c 3: G m 3 đi u (211-213) quy đ nh s h u t nhân.ụ ồ ề ị ở ữ ư
oM c 4: G m 13 đi u (214-226) quy đ nh s h u chung.ụ ồ ề ị ở ữ
oM c 5: G m 3 đi u (227-229) quy đ nh s h u c a t ch c chính tr , chính tr -ụ ồ ề ị ở ữ ủ ổ ứ ị ị
xã h i.ộ
oM c 6: G m 3 đi u (230-232) quy đ nh s h u c a t ch c chính tr xã h i-ụ ồ ề ị ở ữ ủ ổ ứ ị ộ
ngh nghi p, t ch c xã h i, t ch c xã h i-ngh nghi p.ề ệ ổ ứ ộ ổ ứ ộ ề ệ
•Ch ng 14: G m 22 đi u (233-254) quy đ nh v xác l p, ch m d t quy n s h u.ươ ồ ề ị ề ậ ấ ứ ề ở ữ
oM c 1: G m 15 đi u (233-247) quy đ nh v xác l p quy n s h u.ụ ồ ề ị ề ậ ề ở ữ
oM c 2: G m 7 đi u (248-254) quy đ nh v ch m d t quy n s h u.ụ ồ ề ị ề ấ ứ ề ở ữ
•Ch ng 15: G m 7 đi u (255-261) quy đ nh v b o v quy n s h u.ươ ồ ề ị ề ả ệ ề ở ữ
•Ch ng 16: G m 18 đi u (262-279) nh ng quy đ nh khác v quy n s h u.ươ ồ ề ữ ị ề ề ở ữ
Ph n III: NGHĨA V DÂN S VÀ H P Đ NG DÂN Sầ Ụ Ự Ợ Ồ Ự
Ph n này g m 5 ch ng, 351 Đi u (t Đi u 280 đ n Đi u 630), quy đ nh chung v nghĩaầ ồ ươ ề ừ ề ế ề ị ề
v dân s (căn c phát sinh và ch m d t nghĩa v dân s ; nguyên t c xác l p, th c hi n,ụ ự ứ ấ ứ ụ ự ắ ậ ự ệ
thay đ i, ch m d t nghĩa v dân s ; các bi n pháp b o đ m th c hi n nghĩa v dân s ,ổ ấ ứ ụ ự ệ ả ả ự ệ ụ ự
trách nhi m dân s ...); h p đ ng và các h p đ ng dân s thông d ng; Các nghĩa v phát sinhệ ự ợ ồ ợ ồ ự ụ ụ
ngoài h p đ ng... ợ ồ C th nh sau:ụ ể ư
•Ch ng 17: G m 148 đi u (280-427) nh ng quy đ nh chung.ươ ồ ề ữ ị
oM c 1: G m 3 đi u (280-282) quy đ nh v nghĩa v dân s .ụ ồ ề ị ề ụ ự
oM c 2: G m 19 đi u (283-301) quy đ nh v th c hi n nghĩa v dân s .ụ ồ ề ị ề ự ệ ụ ự
oM c 3: G m 7 đi u (302-308) quy đ nh v trách nhi m dân s .ụ ồ ề ị ề ệ ự
oM c 4: G m 9 đi u (309-317) quy đ nh v chuy n giao quy n yêu c u vàụ ồ ề ị ề ể ề ầ
chuy n giao nghĩa v dân s .ể ụ ự
oM c 5: G m 56 đi u (318-373) quy đ nh v b o đ m th c hi n nghĩa v dânụ ồ ề ị ề ả ả ự ệ ụ
s , bao g m quy đ nh chung (318-325), c m c tài s n (326-341), th ch p tàiự ồ ị ầ ố ả ế ấ
s n (342-357), đ t c c (358), ký c c (359), ký qu (360), b o lãnh (361-371),ả ặ ọ ượ ỹ ả
tín ch p (372-373).ấ
oM c 6: G m 14 đi u (374-387) quy đ nh v ch m d t nghĩa v dân sụ ồ ề ị ề ấ ứ ụ ự
2
oM c 7: G m 40 đi u (388-427) quy đ nh v h p đ ng dân s , bao g m giao k tụ ồ ề ị ề ợ ồ ự ồ ế
h p đ ng dân s (388-411), th c hi n h p đ ng dân s (412-422) và s a đ i,ợ ồ ự ự ệ ợ ồ ự ử ổ
ch m d t h p đ ng dân s (423-427).ấ ứ ợ ồ ự
•Ch ng 18: G m 166 đi u (428-593) quy đ nh v h p đ ng dân s thông d ng.ươ ồ ề ị ề ợ ồ ự ụ
oM c 1: G m 35 đi u (428-462) quy đ nh v h p đ ng mua bán tài s n, bao g mụ ồ ề ị ề ợ ồ ả ồ
quy đ nh chung (428-449), h p đ ng mua bán nhà (450-455) và quy đ nh riêng vị ợ ồ ị ề
mua bán tài s n (456-462).ả
oM c 2: G m 2 đi u (463-464) quy đ nh v h p đ ng trao đ i tài s n.ụ ồ ề ị ề ợ ồ ổ ả
oM c 3: G m 6 đi u (465-470) quy đ nh v h p đ ng t ng cho tài s n.ụ ồ ề ị ề ợ ồ ặ ả
oM c 4: G m 9 đi u (471-479) quy đ nh v h p đ ng vay tài s n.ụ ồ ề ị ề ợ ồ ả
oM c 5: G m 32 đi u (480-511) quy đ nh v h p đ ng thuê tài s n, bao g mụ ồ ề ị ề ợ ồ ả ồ
quy đ nh chung (480-491), h p đ ng thuê nhà (492-500) và h p đ ng thuê khoánị ợ ồ ợ ồ
tài s n (501-511).ả
oM c 6: G m 6 đi u (512-517) quy đ nh v h p đ ng m n tài s n.ụ ồ ề ị ề ợ ồ ượ ả
oM c 7: G m 9 đi u (518-526) quy đ nh v h p đ ng d ch v .ụ ồ ề ị ề ợ ồ ị ụ
oM c 8: G m 20 đi u (527-546) quy đ nh v h p đ ng v n chuy n, bao g mụ ồ ề ị ề ợ ồ ậ ể ồ
h p đ ng v n chuy n hành khách (527-534) và h p đ ng v n chuy n hàng hóaợ ồ ậ ể ợ ồ ậ ể
(535-546).
oM c 9: G m 12 đi u (547-558) quy đ nh v h p đ ng gia công.ụ ồ ề ị ề ợ ồ
oM c 10: G m 8 đi u (559-566) quy đ nh v h p đ ng g i gi tài s n.ụ ồ ề ị ề ợ ồ ử ữ ả
oM c 11: G m 14 đi u (567-580) quy đ nh v h p đ ng b o hi m.ụ ồ ề ị ề ợ ồ ả ể
oM c 12: G m 9 đi u (581-589) quy đ nh v h p đ ng y quy n.ụ ồ ề ị ề ợ ồ ủ ề
oM c 13: G m 4 đi u (590-593) quy đ nh v h a th ng và thi có gi i.ụ ồ ề ị ề ứ ưở ả
•Ch ng 19: G m 5 đi u (594-598) quy đ nh v th c hi n công vi c không có yươ ồ ề ị ề ự ệ ệ ủ
quy n.ề
•Ch ng 20: G m 5 đi u (599-603) quy đ nh v nghĩa v hoàn tr do chi m h u, sươ ồ ề ị ề ụ ả ế ữ ử
d ng tài s n, đ c l i th v tài s n không có căn c pháp lu t.ụ ả ượ ợ ế ề ả ứ ậ
•Ch ng 21: G m 27 đi u (604-630) quy đ nh v trách nhi m b i th ng thi t h iươ ồ ề ị ề ệ ồ ườ ệ ạ
ngoài h p đ ng, bao g m quy đ nh chung (604-607), xác đ nh thi t h i (608-612), b iợ ồ ồ ị ị ệ ạ ồ
th ng thi t h i trong m t s tr ng h p c th (613-630).ườ ệ ạ ộ ố ườ ợ ụ ể
Ph n IV: TH A Kầ Ừ Ế
Ph n này g m 4 ch ng, 57 Đi u (t Đi u 631 đ n Đi u 687) bao g m các quy đ nhầ ồ ươ ề ừ ề ế ề ồ ị
chung v th a k , trình t , th t c th a k theo di chúc ho c theo quy đ nh c a pháp lu t;ề ừ ế ự ủ ụ ừ ế ặ ị ủ ậ
thanh toán và phân chia si s n th a k ....ả ừ ế C th g m:ụ ể ồ
•Ch ng 22: G m 15 đi u (631-645) quy đ nh chung.ươ ồ ề ị
•Ch ng 23: G m 28 đi u (646-673) quy đ nh v th a k theo di chúc.ươ ồ ề ị ề ừ ế
•Ch ng 24: G m 7 đi u (674-680) quy đ nh v th a k theo pháp lu t.ươ ồ ề ị ề ừ ế ậ
•Ch ng 25: G m 7 đi u (681-687) quy đ nh v thanh toán và phân chia di s n.ươ ồ ề ị ề ả
Ph n V: QUY Đ NH V CHUY N QUY N S D NG Đ Tầ Ị Ề Ể Ề Ử Ụ Ấ
Ph n này g m 8 ch ng, 48 đi u (t Đi u 688 đ n Đi u 735) quy đ nh v trình t , thầ ồ ươ ề ừ ề ế ề ị ề ự ủ
t c chuy n quy n s d ng đ t qua các hình th c: chuy n nh ng, chuy n đ i, cho thuê, choụ ể ề ử ụ ấ ứ ể ượ ể ổ
thuê l i, t ng cho, góp v n, th ch p và th a k quy n s d ng đ tạ ặ ố ế ấ ừ ế ề ử ụ ấ . C th nh sau:ụ ể ư
•Ch ng 26: G m 5 đi u (688-692) quy đ nh chung.ươ ồ ề ị
3
•Ch ng 27: G m 4 đi u (693-696) quy đ nh v h p đ ng chuy n đ i quy n s d ngươ ồ ề ị ề ợ ồ ể ổ ề ử ụ
đ t.ấ
•Ch ng 28: G m 6 đi u (697-702) quy đ nh v h p đ ng chuy n nh ng quy n sươ ồ ề ị ề ợ ồ ể ượ ề ử
d ng đ t.ụ ấ
•Ch ng 29: G m 12 đi u (703-714) quy đ nh v h p đ ng thuê, thuê l i quy n sươ ồ ề ị ề ợ ồ ạ ề ử
d ng đ t, bao g m:ụ ấ ồ
oM c 1: G m có 11 đi u (703-713) quy đ nh v h p đ ng thuê quy n s d ngụ ồ ề ị ề ợ ồ ề ử ụ
đ t.ấ
oM c 2: G m có 1 đi u (714) quy đ nh v h p đ ng thuê l i quy n s d ng đ t.ụ ồ ề ị ề ợ ồ ạ ề ử ụ ấ
•Ch ng 30: G m 7 đi u (715-721) quy đ nh v h p đ ng th ch p quy n s d ngươ ồ ề ị ề ợ ồ ế ấ ề ử ụ
đ t.ấ
•Ch ng 31: G m 5 đi u (722-726) quy đ nh v h p đ ng t ng cho quy n s d ngươ ồ ề ị ề ợ ồ ặ ề ử ụ
đ t.ấ
•Ch ng 32: G m 6 đi u (727-732) quy đ nh v h p đ ng góp v n b ng giá tr quy nươ ồ ề ị ề ợ ồ ố ằ ị ề
s d ng đ t.ử ụ ấ
•Ch ng 33: G m 3 đi u (733-735) quy đ nh v th a k quy n s d ng đ t.ươ ồ ề ị ề ừ ế ề ử ụ ấ
Ph n VI: QUY N S H U TRÍ TU VÀ CHUY N GIAO CÔNG NGHầ Ề Ở Ữ Ệ Ể Ệ
Ph n này g m 3 ch ng, 22 đi u (t Đi u 737 đ n Đi u 757), quy đ nh nh ng n i dungầ ồ ươ ề ừ ề ế ề ị ữ ộ
c b n v quy n s h u trí tu (ch th , đ i t ng, n i dung, th i đi m phát sinh hi u l c...ơ ả ề ề ở ữ ệ ủ ể ố ượ ộ ờ ể ệ ự
c a quy n tác gi , quy n s h u công nghi p và quy n đ i v i gi ng cây tr ng; quy đ nh vủ ề ả ề ở ữ ệ ề ố ớ ố ồ ị ề
trình t , th t c chuy n giao quy n s h u trí tu ) và h p đ ng chuy n giao công nghự ủ ụ ể ề ở ữ ệ ợ ồ ể ệ. Cụ
th nh sau:ể ư
•Ch ng 34: G m 14 đi u (736-749) quy đ nh v quy n tác gi và quy n liên quan, baoươ ồ ề ị ề ề ả ề
g m:ồ
oM c 1: G m có 8 đi u (736-743) quy đ nh vụ ồ ề ị ề quy n tác giề ả
oM c 2: G m có 6 đi u (744-749) quy đ nh v quy n liên quan đ n quy n tácụ ồ ề ị ề ề ế ề
gi .ả
•Ch ng 35: G m 4 đi u (750-753) quy đ nh v quy n s h u công nghi p và quy nươ ồ ề ị ề ề ở ữ ệ ề
đ i v i gi ng cây tr ng.ố ớ ố ồ
•Ch ng 36: G m 4 đi u (754-757) quy đ nh v chuy n giao công nghươ ồ ề ị ề ể ệ
Ph n VII: QUAN H DÂN S CÓ Y U T N C NGOÀIầ Ệ Ự Ế Ố ƯỚ
Ph n này không thành l p ch ng , bao g m các đi u t 758 đ n 777. Quy đ nh vầ ậ ươ ồ ề ừ ế ị ề
th m quy n pháp lu t đ c áp d ng khi gi i quy t các tranh ch p dân s ( hi u theo nghĩaẩ ề ậ ượ ụ ả ế ấ ự ể
r ng) có y u t n c ngoài x y ra.ộ ế ố ướ ả
Trong quá trình ti n tri n c a xã h i loài ng i, các giao l u trao đ i hàng hóa xu tế ể ủ ộ ườ ư ổ ấ
hi n t r t s m nh là m t nhu c u t t y u c a đ i s ng. Đ t n t i và phát tri n, các chệ ừ ấ ớ ư ộ ầ ấ ế ủ ờ ố ể ồ ạ ể ủ
th trong xã h i ph i thi t l p nh ng quan h đ chuy n giao cho nhau các l i ích v t ch tể ộ ả ế ậ ữ ệ ể ể ợ ậ ấ
nh m đáp ng nhu c u sinh ho t, tiêu dùng. Các giao d ch liên quan đ n vi c chuy n giao tàiằ ứ ầ ạ ị ế ệ ể
s n đã tr thành tr thành m t giao d ch quen thu c, đ c các ch th trong xã h i xác l pả ở ở ộ ị ộ ượ ủ ể ộ ậ
hàng ngày đ th a mãn nhu c u c a đ i s ng xã h i. Có th nói, h p đ ng dân s là lo i giaoể ỏ ầ ủ ờ ố ộ ể ợ ồ ự ạ
d ch ph bi n nh t trong đ i s ng, trong đó các bên trao đ i ý chí, th a thu n, t nguy n làmị ổ ế ấ ờ ố ổ ỏ ậ ự ệ
phát sinh các quy n và nghĩa v dân s nh t đ nh.ề ụ ự ấ ị
4
Đ nh nghĩa v h p đ ng dân s đ c quy đ nh tài ị ề ợ ồ ự ượ ị Đi u 388 BLDS Vi t Nam 2005ề ệ
nh sau:ư "H p đ ng dân s là s tho thu n gi a các bên v vi c xác l p, thay đ i ho cợ ồ ự ự ả ậ ữ ề ệ ậ ổ ặ
ch m d t quy n, nghĩa v dân s ."ấ ứ ề ụ ự
Ch đ nh h p đ ng trong Lu t dân s Vi t Namế ị ợ ồ ậ ự ệ đây là t p h p các quy ph m phápậ ợ ạ
lu t dân s quy đ nh vậ ự ị ề h p đ ng dân sợ ồ ự. Đây là m t ch đ nh quan tr ng, trung tâmộ ế ị ọ
trong Lu t dân s Vi t Namậ ự ệ . B i l , cùng v i s phát tri n c a pháp lu t dân s nói chung,ở ẻ ớ ự ể ủ ậ ự
ch đ nh v h p đ ng dân s ngày càng đ c xem là m t ch đ nh có vai trò trung tâm, cế ị ề ợ ồ ự ượ ộ ế ị ơ
b n trong pháp lu t dân s . Đó chính là lý do mà em quan tâm nh t v Ch đ nh h p đ ngả ậ ự ấ ề ế ị ợ ồ
trong Lu t dân s Vi t Namậ ự ệ
Trong B lu t dân s năm 2005 c a n cộ ậ ự ủ ướ C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Namộ ộ ủ ệ , chế
đ nh v h p đ ng dân s đã đ c kh ng đ nh v i 205 đi u trên t ng s 777 đi u lu t (tị ề ợ ồ ự ượ ẳ ị ớ ề ổ ố ề ậ ừ
Đi u 388 đ n đi u 593) đó là ch a k đ n 45 đi u quy đ nh v các h p đ ng liên quan đ nề ế ề ư ể ế ề ị ề ợ ồ ế
quy n s d ng đ t (t đi u 693 đ n đi u 732). Đi u đó ch ng t ch đ nh h p đ ng dân sề ử ụ ấ ừ ề ế ề ề ứ ỏ ế ị ợ ồ ự
đóng vai trò r t quan tr ng. Ch đ nh này t p trung làm rõ các v n đ liên quan đ n vi c giaoấ ọ ế ị ậ ấ ề ế ệ
k t, th c hi n h p đ ng dân s , các h p đ ng dân s thông d ng…ế ự ệ ợ ồ ự ợ ồ ự ụ
D i đây là nh ng n i dung c b n v h p đ ng dân s trong ch đ nh này.ướ ữ ộ ơ ả ề ợ ồ ự ế ị
C n phân bi t thu t ng h p đ ng dân s v i thu t ng pháp lu t v h p đ ng dânầ ệ ậ ữ ợ ồ ự ớ ậ ữ ậ ề ợ ồ
s . Đây là hai khái ni m không đ ng nh t v i nhau. H p đ ng dân s theo nghĩa ch quan làự ệ ồ ấ ớ ợ ồ ự ủ
quan h xã h i đ c hình thành t s th a thu n c a các bên đ đ th a mãn nhu c u traoệ ộ ượ ừ ự ỏ ậ ủ ể ể ỏ ầ
đ i trong giao l u dân s . Còn pháp lu t v h p đ ng dân s (nghĩa khách quan) là s th aổ ư ự ậ ề ợ ồ ự ự ừ
nh n và là yêu c u c a Nhà n c đ i v i các giao l u dân s đó.ậ ầ ủ ướ ố ớ ư ự
I. Đ c Đi mặ ể
H p đ ng dân s tr c h t ph i là m t th a thu n có nghĩa là h p đ ng ph i ch aợ ồ ự ướ ế ả ộ ỏ ậ ợ ồ ả ứ
đ ng y u t t nguy n khi giao k t nó ph i có s trùng h p ý chí c a các bên. Vi c giao k tự ế ố ự ệ ế ả ự ợ ủ ệ ế
h p đ ng dân s ph i tuân theo các nguyên t c t nguy n, bình đ ng, thi n chí, h p tác,ợ ồ ự ả ắ ự ệ ẳ ệ ợ
trung th c và ngay th ng, t do giao k t h p đ ng, nh ng không đ c trái pháp lu t và đ oự ẳ ự ế ợ ồ ư ượ ậ ạ
đ c xã h i.ứ ộ
V ch th tham gia h p đ ng dân s : Ch th giao k t, th c hi n h p đ ng dân sề ủ ể ợ ồ ự ủ ể ế ự ệ ợ ồ ự
ph i có ít nh t t hai bên tr lên, vì h p đ ng dân s là m t giao d ch pháp lý song ph ngả ấ ừ ở ợ ồ ự ộ ị ươ
hay đa ph ng. Các ch th khi giao k t, th c hi n h p đ ng đ u ph i có t cách ch thươ ủ ể ế ự ệ ợ ồ ề ả ư ủ ể
t c là ph i đáp ng các đi u ki n theo quy đ nh c a pháp lu t đ i v i m t ch th c a quanứ ả ứ ề ệ ị ủ ậ ố ớ ộ ủ ể ủ
h dân s (ví d : n u ch th là cá nhân thì ph i đáp ng đ c các yêu c u v năng l c phápệ ự ụ ế ủ ể ả ứ ượ ầ ề ự
lu t, năng l c hành vi dân s …);ậ ự ự
M c đích h ng t i c a các bên khi tham gia h p đ ng là đ xác l p, thay đ i ho cụ ướ ớ ủ ợ ồ ể ậ ổ ặ
ch m d t quy n, nghĩa v dân s .ấ ứ ề ụ ự
Quy n và nghĩa v dân s trong h p đ ng có ph m vi r t r ng, tr c đây trong Phápề ụ ự ợ ồ ạ ấ ộ ướ
l nh h p đ ng dân s ngày 29-4-1991 (Đi u 1) quy đ nh h p đ ng dân s là s th a thu nệ ợ ồ ự ề ị ợ ồ ự ự ỏ ậ
c a các bên v vi c xác l p, thay đ i hay ch m d t các quy n và nghĩa v c a các bên trongủ ề ệ ậ ổ ấ ứ ề ụ ủ
mua bán, thuê, vay, m n, t ng, cho tài s n, làm m t ho c không làm công vi c, d ch vượ ặ ả ộ ặ ệ ị ụ
ho c các th a thu n khác mà trong đó m t ho c các bên nh m đáp ng nhu c u sinh ho t,ặ ỏ ậ ộ ặ ằ ứ ầ ạ
tiêu dùng.
5
