zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Lịch sử - Văn hoá

Tục ăn hỏi, lễ cưới và ma chay của người T'Rin ở huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:2

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Người T’Rin ở huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa, sở hữu một nền văn hóa độc đáo với những phong tục tập quán đặc sắc trong các nghi lễ trọng đại như ăn hỏi, cưới xin và ma chay. Bài viết này sẽ tập trung tìm hiểu và mô tả chi tiết các nghi lễ này, từ khâu chuẩn bị đến các bước tiến hành, phản ánh đời sống tinh thần và xã hội của cộng đồng người T’Rin. Chúng ta sẽ phân tích ý nghĩa văn hóa, tín ngưỡng ẩn chứa trong từng nghi thức, cũng như sự thay đổi và thích nghi của các phong tục này trong bối cảnh hiện đại. Bài viết góp phần làm rõ thêm bức tranh văn hóa đa dạng và phong phú của Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tục ăn hỏi, lễ cưới và ma chay của người T'Rin ở huyện Khánh Vĩnh, tỉnh Khánh Hòa

Tư LIỆU FOLKLORE 69 Lễ dạm hỏi của n h à tra i gồm có nhữ ng th ứ sa u đây: TỤC ĂN HỎI, LỄ CƯỚI VÀ - M ột chiếc cong bạc, hoặc nh ữ n g sợi NIA CHAY CỦA NGƯỜI T RIN dây cơm (là n h ữ n g chuỗi h ạ t n h ự a nhiều m àu sắc làm tra n g sức cho p h ụ nữ), hoặc ở HUYỆN KHÁNH VĨNH, một chiếc n h ẫ n vàng. - M ột b á n h xà phòng thơm và một TỈNH KHÁNH HOÀ chiêc k h ă n la u m ặ t mới. Người th a m gia đi đ ám hỏi của n h à TRẦN VIỆT Kỉn h '■ ’ tra i gồm cha, mẹ, cậu, dì của chú rể. Đ ám hỏi được tiế n h à n h hoàn tâ't ở n h à 1. T ụ c ă n h ỏ i v à lễ cư ớ i gái xong, qua ngày hôm sa u (hoặc cách vài ngày, vài th á n g , tu ỳ theo h a i gia đình tự Tộc người T R in ở K h á n h Hoà h iện cư chọn) n h à gái lại tổ chức m ột đoàn gồm ngụ nhiều n h ấ t tạ i xã G iang Li, huyện cha, mẹ, cậu và cô con gái q u a th ă m viếng K hánh Vĩnh, ở h ai buôn G ia Lô' và G ia Rít, n h à tra i với m ục đích cho cô d âu được biết gồm 241 hộ dân. từ n g người tro n g gia đ ìn h n h à chồng và Tộc người T R in là m ột tộc người th iểu làm quen vổi gia đ ìn h chồng. sô bản địa, có tiến g nói n h ư n g không có chữ Có n h ữ n g đ ám hỏi và đám cưới cùng viết, thuộc ngữ hệ M ôn - Khơ Me. v ề văn diễn ra tro n g m ột ngày n h ư đám cưới con hoá, tộc ngưòi T Rin có m ột b ả n sắc v ăn hoá tra i của già làn g M à G iá - buôn G ia Lô' mà độc đáo, không hê p h a lẫn với các tộc người ch ú n g tôi được th a m dự, thì mọi th ủ tục khác ở Tây N guyên n h ư Ê Đê, Ra Giai... n h à tra i, n h à gái qua lại dạm hỏi và th ăm Người T R in theo c h ế độ p h ụ quyển, viếng lẫn n h a u chỉ diễn ra tro n g vòng một con cái tro n g n h à khi sin h ra , con tra i thì buổi sáng (từ 7 giờ đến 11 giờ). Sau đó, bên lấy họ cha (họ Hà), con gái th ì lấy họ mẹ n h à tra i đã dựng rạ p sẵ n trước sâ n nhà, (họ Cà). Đây là m ột n é t khác b iệ t vối m ột sô' dọn bàn ghế, mời bà con th â n thuộc và dân tộc khác cùng ch u n g sông trê n dãy n h ữ n g người th â n tro n g buôn đến ăn đám nam Trường Sơn - T ây N guyên (nhữ ng dân cưới của con tra i m ình. Rượu cần được h ú t tộc như Ê Đê, R a G iai,... đều theo chê độ ra nhữ ng ca n h ự a, sa u đó đem chê vào bát, m ẫu hệ). dọn ra đãi khách. Và tiếp theo đó là bữa cơm th â n m ậ t cùng h a i họ. Dự đám hỏi và cưối của người T Rin ở bum Gia Lô', xã G iang Li, ch ú n g tôi n h ậ n Khi h ai họ n h à tra i, n h à gái đã vào an th ấy b ản sắc v ăn hoá riên g b iệt của tộc toạ tạ i n h à chú rể, bô' của chú rể tay bưng người này còn lưu giữ đến ngày nay. b á t rượu cần n â n g lên trước m ặt, nói nhữ ng lời tiếp đón â n cần với n h à gái, sa u đó mời T rong lễ dạm hỏi, h a i họ tr a i và gái đều bô của cô d â u cùng uống ch u n g b á t rượu. có hai “ông m ai” làm người d ẫ n đường và Và lúc ây, mọi người tro n g đám tiệc cùng liên hệ qua lại. S au k hi h a i gia đình của uống rượu, nói cười vui vẻ. hai họ đồng ý về việc cho h ai đứ a con th à n h th ân , thì n h à tra i, dưối sự chỉ đạo của ông Q ua tu ầ n uống rượu cán khoảng một mai, sắm sa n h n h ữ n g thứ lễ v ậ t cần th iế t, giờ đồng hồ, n h ữ n g người phục vụ đám cưới chọn ngày là n h th á n g tô't, đi sa n g n h à gái mối dọn cơm mời k h ách hai họ. Bữa cơm đổ làm lễ dạm hỏi. thườ ng có các m ón ăn tru y ề n th ô n g là th ịt heo (heo cỏ) luộc chấm nưổc m ắm , cơm gạo ' ’ T rung tâm Văn hoá thông tin Tp. N ha trắ n g (thực p h ẩm c h ín h của người T Rin là Trang, K hánh Hoà. bắp rẫy - cơm gạo trắ n g chỉ d ù n g cho
70 TRẦN VIỆT KỈNH nhữ ng bữa ăn q u a n trọ n g n h ư lễ hội, cúng th ấ p xung q u a n h là ru ộ n g trồ n g lúa nước. được m ùa và đám cưới,... ) C húng tôi đã đến th ă m một ngôi mộ hoang tà n tro n g um tù m cây cỏ. N hà mồ dã bị sụp Khi cơm. th ịt được bày biện đầy đủ đổ từ lâu, xung q u a n h còn vương vãi nào trong n hà, có m ột hiện tượ ng giao lưu độc chén, chai lọ. gùi đi nương qua m ưa nắng dáo giữa hai họ n h à tra i và n h à gái, đó là dã mục n á t, nằm chỏng chơ. Người T R in có việc ông bô ch àn g rể cầm b á t th ịt trê n tay phong tục khi chôn cất người th â n quá cô lấy dũa gắp một m iếng đ ú t cho bô' của cô xong thì không q u a n tâ m gì dên việc chăm dâu ăn và ngược lại. M ặ t đô'i m ặ t cùng vui sóc mồ m ả n ữ a - k h ác xa vối người Kinh. vẻ, th â n m ật với n h a u . Mẹ ch àn g rể cũng Người Kinh có q u a n niệm dã th à n h ngạn làm như vậy với mẹ của cô d âu tro n g không ngữ “Sông về mồ m ả, ai sông vế cả b á t cơm" khí đầm ấm trước sự chứ ng kiến của mọi (có nghĩa mồ m ả mói là chuyện q u an trọng người dự bữa tiệc... chứ không p h ả i có m iếng ăn to - cả m iếng Sau đó, đến lượt cô d âu, chú rê cùng ăn - m à đã th o ả m ãn). bưng m ột b á t th ịt, m ặt đô'i m ặt, gắp cho Khi người chết, làm lẽ chôn cất xong, n h a u ăn. Và việc cuối cùng là cô d âu đến người ta mới làm n h à mồ cho người chêt. ngồi đối diện với ông bô chồng, tay búng N hà mồ dược làm dơn giản n h ư sau: C hặt chén th ịt, lấy đ ũ a gắp đ ú t cho bô' chồng ăn bô'n cây càn h nhỏ. làm th à n h bốn trụ , sau và bô' chồng lại gắp m ột m iếng đ ú t cho cô dó lây cây nhỏ hoặc tre chỏ ra, làm tiép dâu. k h u n g m ái n h à, sa u lấy vải trắ n g p h ủ lén T hủ tục của lễ cưới đến đây có th ê tạm như lợp m ái. C hu vi của ngôi n h à khoảng kết thúc, mọi người ă n uống, nói cười râm chừng gần 1 - 2m , tu ỳ theo th â n chủ làm . ran. Cô dâu, chú rê có th ê đi lại, mời mọc S au khi làm xong n h à mồ, người ta b ắ t đầu nhữ ng người th â n tro n g họ h à n g cùng ăn đem chia v ậ t d ụ n g tro n g gia dinh cho nguôi uống và chụp ả n h kỉ niệm vối gia dinh, bè chêt như xoong, nồi, dao, xà gạt, chén, li, bạn. chai, lọ. Người ta làm một cái bếp tượng N ghi lỗ cưới, hỏi của người T Rin th ậ t trú n g tro n g n h à mồ cho người chết bằng độc đáo và tro n g m ột không k hí cộng dồng cách kê b a hòn đá, bắc m ột nồi đựng nước vui vẻ, hoà th u ậ n , m an g n h iều ý nghĩa lên, ở dưói đê vào ba th a n h củi (tượng n h â n văn. K inh phí tổ chức m ột lễ ăn hỏi trư n g như đan g n ấ u ăn) cho người chết sử và lỗ cưới của người T R in r ấ t tiết kiệm và dụng. Họ b ắ t m ột con gà con, buộc chân gà giản dị. M ột đám cưới, theo q u a n niệm của vởi cột n h à mồ hằn g một sợi dây ngắn. dân trong buôn, to n h ấ t cũng chỉ tô'n chừng Sau khi hoàn tấ t, ông th ầ y cúng làm hơn 2 đến 3 triệ u đồng. Chỉ cần có m ột con phép kêu lin h hồn người ch ết về, thông báo heo chừng “n ă m ta y ” (tức n ăm gang tay - mọi công việc p h â n chia tà i sản cho người khoảng 60 - 70kg) 20kg gạo trắ n g và mươi ch êt dã xong, yêu cầu lin h hồn người chết choé rượu cần là đủ. chứng giám cho lòng th à n h của gia chủ. Đ ám cưởi thườ ng dược kéo dài trong Người T Rin không có tục làm giỗ người hai ngày một đêm . tô'i đến, đám th a n h niên chết h ằ n g năm . Theo các cụ già nói thì thường đem m ã la ra đ á n h để góp vui. C hủ người ch ết xuông theo n h ữ n g con ma, yêu là rượu cần luôn luôn p h ả i có tro n g không theo người nữa, n ên không cúng giỗ đám tiệc cho đến khi k ế t th ú c lễ cưới. gì cả. T rong n h à không có b à n thờ, n h à mồ 2. Tục ma chay: Nhà mổ T’Rin không có tượng gỗ n h ư m ột sô' dân tộc anh N ghĩa địa của người T Rin thường nằm em khác ở T ây N guyên.□ ở vị trí cách xa buôn, ở trê n một ngọn đồi T.V.K

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.