TƯƠNG TÁC GEN ĐỐI GEN. Flor (1942 – 1956)

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

128
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

nghiên cứu di truyền của các tổ hợp kí chủ (cây lanh) và kí sinh (bệnh gỉ sắt, Melampsora lini) đã phát hiện là các gen chính kháng bệnh tương tác rất đặc thù với gen chính không gây bệnh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TƯƠNG TÁC GEN ĐỐI GEN. Flor (1942 – 1956)

TƯƠNG TÁC GEN ĐỐI GEN. Flor (1942 – 1956) nghiên cứu di truyền của các tổ hợp kí chủ (cây lanh) và kí sinh (bệnh gỉ sắt, Melampsora lini) đã phát hiện là các gen chính kháng bệnh tương tác rất đặc thù với gen chính không gây bệnh. Ông đã tóm tắt trong thuyết gen – đối – gen là “đối với mỗi gen kiểm soát tính kháng ở kí chủ thì có một gen đặc thù kiểm soát tính gây bệnh trong kí sinh” (Flor, 1956). Theo giả thiết gen – đối – gen của Flor, gen kháng không có hiệu lực nếu thể gây bệnh mang alen gây bệnh phù hợp (thường là lặn). Gần như tất cả các nhà khoa học ngày nay đều thống nhất là tương tác đặc thù biểu hiện giữa alen trội kháng
bệnh và các alen trội không gây bệnh (Day, 1974; Pa rlevlet, 1981; Sidhu, 1987). Nói cách khác alen kháng ở kí chủ chỉ hoạt động nếu kí sinh mang gen alen không gây bệnh. Phản ứng kháng có thể do gen trội, gen ẩn, hay nhân tố tế bào chất. Tương tự, tính gây bệnh cũng có thể do gen trội, gen ẩn hay nhân tố tế bào chất. Như vậy phản ứng có liên quan đến một cặp gen – một kí chủ và một trong kí sinh. Cặp gen kí chủ - kí sinh này gọi là “cặp gen tương ứng”. Minh hoạ trong bảng 1. thể hiện mối quan hệ gen – đối – gen đơn giản. Trong bảng chỉ có 4 kiểu gen và 2 kiểu hình thể hiện tương tác kí chủ kí sinh khi xem xét một cặp gen tương ứng, đó là, R-/V-;
R-/vv, rr/V- và rr/vv. Chỉ có tổ hợp R-/V- là không có bệnh còn tất cả các cặp gen tương ứng khác đều bị bệnh. Ở một số kí chủ người ta đã giám định được 20 gen R và có thể còn nhiều gen nữa chưa được giám định. Dựa vào giả thiết gen – đối – gen, với các giống có gen kháng đã biết người ta có thể tạo ra một giống thử để giám định các gen gây bệnh trong các nòi riêng biệt. Ngược lại với sự hỗ trợ của các nòi có gen gây bệnh đã biết có thể xác định gen kháng của một giống hoặc một gen kháng mới chưa được biết đến. Giả thiết gen – đối – gen cũng có thể áp dụng cho các chiến lược áp dụng trong chọn tạo giống. Các giống có gen kháng đơn có ít hứa hẹn trong việc bảo vệ
cây khi đã có gen gây bệnh tồn tại trong vùng. Hơn nữa sử dụng gen kháng đơn kéo theo rủi ro lớn vì một đột biến đoen lẻ trong thể gây bệnh hoặc tái tổ hợp các gen kháng có thể khắc phục hàng rào kháng bệnh. Ngược lại giống có nhiều gen kháng sẽ duy trì khả năng kháng lâu dài hơn vì xác suất đột biến ở nhiều gen gây bệnh xảy ra cùng một lúc thấp hơn hoặc tái tổ hợp các gen gây bệnh xảy ra cùng một lúc thấp hơn hoặc tái tổ hợp các gen gây bệnh đòi hỏi thời gian lâu hơn. Do đó nếu kiểm soát được quần thể gây bệnh thoả đáng có thể xác định được các nòi mới mà bổ sung gen kháng trong chương trình chọn giống.