Tỷ lệ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 24 giờ sau sinh và một số yếu tố liên quan tại khoa Sản, Bệnh viện thành phố Thủ Đức
lượt xem 4
download
Bú mẹ sớm (BMS) và bú mẹ hoàn toàn (BMHT) trong vòng 24 giờ đầu sau sinh có tầm quan trọng đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh và bà mẹ. Để cung cấp thêm thông tin khoa học, nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu xác định tỷ lệ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 24 giờ sau sinh và một số yếu tố liên quan tại khoa Sản, Bệnh viện thành phố Thủ Đức, năm 2022.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Tỷ lệ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 24 giờ sau sinh và một số yếu tố liên quan tại khoa Sản, Bệnh viện thành phố Thủ Đức
- Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 9 (2023) 75-81 INSTITUTE OF COMMUNITY HEALTH THE PROPORTION OF EXCLUSIVE BREASTFEEDING IN 24 HOURS AFTER BIRTH AND SOME RELATED FACTORS AT THE DEPARTMENT OF OBSTETRICS AND GYNECOLOGY, THU DUC CITY HOSPITAL Nguyen Thi Ngoc Bich1*, Dinh Van Quynh1, Vu Thi Kim Chi2 Thu Duc City Hospital - 29 Phu Chau, Tam Phu, Thu Duc city, Ho Chi Minh City, Vietnam 1 2 Pham Ngoc Thach Medical University - 2 Duong Quang Trung, Ward 12, District 10, Ho Chi Minh City, Vietnam Received: 18/07/2023 Revised: 25/08/2023; Accepted: 20/09/2023 ABSTRACT Early breastfeeding and exclusive breastfeeding within the first 24 hours after birth are im- portant for the health of the infant and the mother. To provide more scientific information, this study was conducted with the goal of determining the rate of exclusive breastfeeding in 24 hours after birth and some related factors at the Department of Obstetrics and Gynecology, Thu Duc City Hospital, year 2022. Design a descriptive cross-sectional study, survey 401 pregnant women through observation, recording on checklists combined with direct interviews according to built-in forms. The results showed that the rate of early breastfeeding after birth was 91.5% (95%CI: 88.8% - 94.3%), the rate of exclusive breastfeeding in the first 24 hours after birth was 35.7% (95% CI: 31.0% - 40.4%). The possibility of exclusive breastfeeding was higher in the group that attended antenatal training, delivered vaginally, delivered at full term, received support from the family, breastfed properly and had no problems at mother's breast. In general, the rate of exclusive breastfeeding in the first 24 hours postpartum is low, and increased antenatal classes, breast milk unit organization, and postpartum breastfeeding support are needed to increase the rate of exclusive breastfeeding rates after birth. Keywords: Early breastfeeding, exclusive breastfeeding, Thu Duc city Hospital. *Corressponding author Email address: drnobita1983@gmail.com Phone number: (+84) 966762894 https://doi.org/10.52163/yhc.v64i9 75
- N.T.N. Bich et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 9 (2023) 75-81 TỶ LỆ BÚ SỮA MẸ HOÀN TOÀN TRONG 24 GIỜ SAU SINH VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN TẠI KHOA SẢN, BỆNH VIỆN THÀNH PHỐ THỦ ĐỨC Nguyễn Thị Ngọc Bích1*, Đinh Văn Quỳnh1, Vũ Thị Kim Chi2 Bệnh viện Thành phố Thủ Đức - 29 Phú Châu, Tam Phú, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam 1 Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch - 2 Dương Quang Trung, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam 2 Ngày nhận bài: 18/07/2023 Chỉnh sửa ngày: 25/08/2023; Ngày duyệt đăng: 20/09/2023 TÓM TẮT Bú mẹ sớm (BMS) và bú mẹ hoàn toàn (BMHT) trong vòng 24 giờ đầu sau sinh có tầm quan trọng đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh và bà mẹ. Để cung cấp thêm thông tin khoa học, nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu xác định tỷ lệ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 24 giờ sau sinh và một số yếu tố liên quan tại khoa Sản, Bệnh viện thành phố Thủ Đức, năm 2022. Thiết kế nghiên cứu cắt ngang mô tả, thực hiện khảo sát 401 sản phụ qua quan sát, ghi nhận lên bảng kiểm kết hợp với phỏng vấn trực theo biểu mẫu xây dựng sẵn. Kết quả tỷ lệ BMS sau sinh là 91,5% (95% CI: 88,8% - 94,3%), tỷ lệ BMHT trong 24 giờ đầu sau sinh là 35,7% (95% CI: 31,0% - 40,4%). Khả năng cho con BMHT cao hơn ở nhóm có tham gia lớp tập huấn tiền sản, sinh ngả âm đạo, sinh đủ tháng, nhận được sự giúp đỡ từ gia đình trong việc cho con bú mẹ, cho con bú đúng cách và không có vấn đề về vú. Nhìn chung, tỷ lệ BMHT trong 24 giờ đầu sau sinh là thấp, tăng cường các lớp học tiền sản, tổ chức đơn nguyên về sữa mẹ và hỗ trợ cho con bú mẹ sau sinh là cần thiết nhằm tăng tỷ lệ BMHT sau sinh. Từ khóa: Bú mẹ sớm, bú mẹ hoàn toàn, Bệnh viện thành phố Thủ Đức. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ mẹ trong 24 giờ đầu sau sinh là 62,7% [6]. Những giờ đầu sau sinh là giai đoạn nhiều rủi ro nhất Hiện nay hầu hết các thai phụ lựa chọn sinh tại bệnh trong đời của đứa trẻ nhưng việc bắt đầu cho trẻ bú mẹ viện, các can thiệp y tế trong những ngày đầu sau sinh sớm (BMS) mang lại cho trẻ sự bảo vệ tuyệt vời [1], có ảnh hưởng tích cực đến thời điểm trẻ được BMS bởi vì sữa mẹ có nhiều lợi ích ngắn hạn và dài hạn cho và thời gian NCBSM [7]. Vì vậy thúc đẩy hỗ trợ cho cả mẹ và trẻ [2, 3]. Bú mẹ hoàn toàn (BMHT) 24 giờ con bú mẹ trong những ngày đầu sau sinh là một trong đầu sau sinh được chứng minh làm giảm nguy cơ tử những chiến lược chính nhằm gia tăng tỷ lệ NCBSM[8]. vong sơ sinh, làm tăng thời gian nuôi con bằng sữa mẹ Bệnh viện Thành phố Thủ Đức hàng năm có khoảng (NCBSM) hoàn toàn [4, 5]. 3000 ca sinh sống. Nhằm cung cấp thông tin khoa học, nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định tỷ lệ bú Theo các báo cáo, tỷ lệ bắt đầu cho con BMS sau sinh sữa mẹ hoàn toàn trong 24 giờ sau sinh và một số yếu tố rất thay đổi ở các khu vực khác nhau trên thế giới, ví dụ liên quan tại khoa Sản, Bệnh viện thành phố Thủ Đức, ở Đông Âu và Trung Á (72%), Nam Á (39%) và Đông năm 2022. Á và Thái Bình Dương (41%) [6]. Tại Việt Nam, theo Quỹ Nhi đồng Liên hợp Quốc năm 2021, tỷ lệ BMS trong vòng 1 giờ đầu sau sinh là 26%, trong đó tỷ lệ trẻ được bú mẹ trong 24 giờ sau sinh là 72,5%, tỷ lệ trẻ 2. ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU được BMS ở tại thành phố Hồ Chí Minh là 34% và bú 2.1. Đối tượng nghiên cứu: *Tác giả liên hệ Email: drnobita1983@gmail.com Điện thoại: (+84) 966762894 https://doi.org/10.52163/yhc.v64i9 76
- N.T.N. Bich et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 9 (2023) 75-81 Sản phụ tuổi từ 18 trở lên, sinh tại khoa Sản, Bệnh viện đức trong nghiên cứu y sinh học của Bệnh viện Thành thành phố Thủ Đức. Ngoại trừ những sản phụ có bệnh phố Thủ Đức theo Quyết định số 01/HĐĐĐ-BV ngày lý cần can thiệp khi sinh, hoặc những trường hợp trẻ 10/02/2022 về việc chấp thuận các vấn đề đạo đức trong non tháng (< 34 tuần), nhẹ cân, sứt môi hở vòm nặng, nghiên cứu y sinh học. APGAR < 7 cần hồi sức sơ sinh. 2.2. Cỡ mẫu và cách chọn mẫu 3. KẾT QUẢ Cỡ mẫu bao gồm 401 sản phụ trong thời gian từ tháng 6/2022 đến tháng 10/2022. Lựa chọn đối tượng được 3.1. Một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu tiến hành ngay tại phòng chờ sinh, dựa vào danh sách Có 269 trường hợp sinh ngả âm đạo (67,1%), 132 sản phụ nhập phòng chờ sinh. trường hợp sinh mổ (32,9%). Đa số sản phụ ở độ tuổi 21 2.3. Thiết kế nghiên cứu: - 35 tuổi với 75,0%, cư trú tại thành phố Hồ Chí Minh (chủ yếu là tại Thành phố Thủ Đức) 67,3%. Có 52,6% Nghiên cứu cắt ngang mô tả. có trình độ học vấn THPT, trình độ trên THPT 26,4%. Nghề nghiệp là công nhân cao nhất với 46,4% và cán 2.4. Phương pháp thu thập số liệu bộ nhân viên 16,5%, nghề khác 37,1%. Có 75,1% sản Quan sát và ghi nhận theo bảng kiểm về cho con BMS phụ ở riêng sống cùng chồng. sau sinh và cho con bú sữa mẹ trong 24 giờ sau sinh, Đa số sinh con rạ với 74,8%. Khi mang thai, hầu hết kết hợp phỏng vấn trực tiếp một số lý do chủ quan dẫn (88,8%) sản phụ đã đi khám và theo dõi thai kỳ đầy đủ đến không cho con BMS sau sinh và BMHT trong 24 nhưng chỉ 36,4% sản phụ đã từng tham gia lớp tập huấn giờ sau sinh. tiền sản. Có 30,2% sản phụ có bệnh lý trong lúc mang 2.5. Các biến số nghiên cứu thai, 7,0% trẻ sinh thiếu tháng và 4,2% trẻ sinh ra bị nhẹ cân, kết quả cũng ghi nhận bệnh lý khác ngay sau sinh là Bao gồm các biến số về đặc điểm mẹ (tuổi, nơi cư trú, 2 trường hợp (0,5%). Sau khi sinh, hầu hết (98,3%) sản học vấn, nghề nghiệp, đặc điểm tiền sử, chăm sóc thai phụ đã được nhân viên y tế tư vấn về NCBSM. kỳ), đặc điểm con (giới tính, phương pháp sinh), đặc điểm gia đình (ở riêng, gặp khó khăn từ gia đình, hỗ trợ 3.2. Tỷ lệ cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 24 giờ từ gia đình trong việc cho con bú mẹ), sự tư vấn hỗ trợ đầu sau sinh của nhân viên y tế. Bảng 1. Tỷ lệ bú mẹ sớm sau sinh (n = 392) Biến số về cho con bú mẹ: tiếp xúc da kề da, loại sữa cho con bú lần đầu tiên, thời điểm và thời gian cho con Nội dung Số lượng Tỷ lệ % bú cữ đầu tiên, bú mẹ hoàn toàn 24 giờ đầu sau sinh, bú Sinh thường 368 91,8 đúng cách, tần suất bú mẹ, lý do không cho con BMHT. Sinh mổ 365 90,9 2.6. Tiêu chuẩn đánh giá Chung 367 91,5 BMS là sản phụ cho con bú mẹ trong vòng một giờ đầu Nhận xét: Trong 401 sản phụ thì có 392 sản phụ cho trẻ sau sinh[1]. BMS. Tỷ lệ cho con bú mẹ sớm sau sinh tương đối cao BMHT trong 24 giờ sau sinh là bắt đầu từ khi trẻ sinh đạt 91,5% (ở nhóm sinh ngả âm đạo và nhóm sinh mổ ra đến khi đủ 24 giờ tuổi trẻ được bú hoàn toàn bằng lần lượt là 91,8% so với 90,9%, p > 0,05). sữa mẹ mà không thêm bất kỳ dung dịch hay thức ăn Bảng 2. Thực hành nuôi dưỡng trẻ trong 24 giờ khác (kể cả nước). đầu sau sinh 2.7. Xử lý và phân tích số liệu Nội dung Số lượng Tỷ lệ % Dữ liệu được nhập liệu bằng phần mềm Epidata 3.1 và Bú sữa công thức 8 2,0 phân tích bằng Stata 14.0. Phân tích mối liên quan giữa các yếu tố đến tỷ lệ BMHT trong 24 giờ đầu qua phép Bú sữa mẹ/công thức và 97 24,1 kiểm chi bình phương (hoặc kiểm định chính xác Fisher). thức uống khác Số đo kết hợp OR (tỷ số số chênh) được sử dụng để ước Bú mẹ hoàn toàn 143 35,7 lượng độ mạnh của các mối tương quan với ngưỡng ý nghĩa thống kê α < 0,05. Bú sữa mẹ và sữa công thức 153 38,2 Có bú sữa mẹ 393 98,0 2.8. Đạo đức trong nghiên cứu Nhận xét: Trong 24 giờ đầu có 393 sản phụ đã cho con Nghiên cứu đã được chấp thuận bởi Hội đồng đạo bú sữa mẹ (98%) và có 8 sản phụ không/không thể cho 77
- N.T.N. Bich et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 9 (2023) 75-81 con bú mẹ. Tuy vậy tỷ lệ sản phụ cho con BMHT lại Bảng 3. Tỷ lệ trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 24 giờ không cao (35,7%). Tỷ lệ cho con bú kết hợp vừa sữa đầu sau sinh mẹ vừa sữa công thức chiếm 38,2% và 2,0% không cho con bú sữa mẹ được mà chỉ cho con bú sữa công thức Nội dung Số lượng Tỷ lệ % hoàn toàn, 24,1% cho con bú sữa mẹ và/hoặc cho con Sinh ngã âm đạo 167 41,6 bú sữa công thức nhưng có sử dụng thêm các thức uống khác, và chủ yếu cho uống thêm nước. Sinh mổ 94 23,5 Chung 143 35,7 Nhận xét: Tỷ lệ BMHT ở trẻ sinh mổ chỉ 23,5% và có 41,6% trẻ sinh ngả âm đạo được BMHT trong 24 giờ đầu sau sinh. 3.3. Một số yếu tố liên quan đến tỷ lệ bú mẹ hoàn toàn 24 giờ đầu sau sinh Bảng 4. Một số yếu tố liên quan đến tỷ lệ BMHT 24 giờ sau sinh qua phân tích hồi quy đa biến Yếu tố ORhc (95%CI) p* Dưới THPT 1 Trình độ học vấn THPT 1,15 (0,78 - 1,41) 0,633 Trên THPT 1,17 (0,83 - 5,38) 0,218 Không 1 Tham gia lớp học tiền sản Có 2,41 (1,22 - 2,88) < 0,001 Sinh mổ 1 Phương pháp sinh Sinh ngả âm đạo 1,94 (1,27 - 2,58) < 0,001 Không 1 Sinh thiếu tháng Có 0,44 (0,27 - 0,92) 0,006 Không 0,68 (0,19 - 1,22) 0,198 Ở riêng Có 1 Không 1 Gặp khó khăn gia đình Có 0,73 (0,25 - 1,14) 0,211 Sự giúp đỡ của gia đình về cho Không 1 trẻ bú Có 2,71 (1,62 - 3,30) < 0,001 Không 1 Cho trẻ bú đúng cách Có 1,93 (1,19 - 2,45) < 0,001 Không 1 Cho trẻ bú theo nhu cầu Có 1,52 (0,94 - 3,25) 0,081 Không Mẹ có vấn đề về vú Có 0,13 (0,05 - 0,77) < 0,001 Không 1 Trẻ thường quấy khóc Có 0,31 (0,06 - 1,02) 0,052 Nhận xét: Qua phân tích đơn biến có 11 yếu tố có liên nhóm có tham gia lớp học/tập huấn tiền sản, sinh ngả quan đến tỷ lệ BMHT 24 giờ đầu sau sinh được đưa vào âm đạo, sinh con đủ tháng, nhóm nhận được sự giúp đỡ phân tích hồi quy logistic đa biến. Kết quả có 6 yếu tố từ gia đình trong việc cho con bú mẹ, cho con bú đúng có liên quan độc lập đến tỷ lệ BMHT trong 24 giờ đầu cách và không có vấn đề về vú. sau sinh, cho thấy khả năng cho con BMHT cao hơn ở 78
- N.T.N. Bich et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 9 (2023) 75-81 4. BÀN LUẬN toàn trong 24 giờ đầu sau sinh 4.1. Tỷ lệ trẻ bú mẹ sớm trong một giờ đầu sau sinh Những rào cản cho con bú mẹ sau sinh là nguyên nhân quan trọng dẫn đến việc bà mẹ không cho con BMHT Trong nghiên cứu có 91,5% được BMS điều này trong 24 giờ đầu sau sinh, khi phân tích đa biến chúng phù hợp với khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới tôi thấy rằng quan điểm bà mẹ cho rằng lượng sữa mình (WHO). Tương đồng với nghiên cứu của Nguyễn Thị ít có khả năng cho trẻ BMHT thấp hơn (ORhc = 0,18; Hồng Hạnh tại Bệnh viện Quốc tế Hạnh Phúc (86,9%) p < 0,05) và mẹ có các vấn đề về vú khả năng cho con [9] hay nghiên cứu của Nguyễn Thị Sơn tại Bệnh viện BMHT thấp hơn (ORhc = 0,13; p < 0,05). Mặc dù đây Trung ương Thái Nguyên (86,6%) [10]. Kết quả này chỉ là cảm nhận chủ quan của bà mẹ nhưng nó góp phần cao hơn báo cáo của Tổng cục thống kê Việt Nam và không nhỏ vào việc không cho BMHT vì khi đó bà mẹ UNICEF năm 2021 có tỷ lệ cho con BMS của Việt Nam và gia đình sẽ có xu hướng bổ sung thêm sữa công thức là 26% [6]. Điều này cho thấy Bệnh viện đã quan tâm cho trẻ [13]. Câu trả lời không đủ sữa cũng là câu trả lời hỗ trợ tốt trọng việc cho con BMS ngay sau sinh qua rất thường gặp khi phỏng vấn các bà mẹ cho con ăn bổ việc triển khai nhiều hoạt động như: sản phụ được da sung sớm trong các nghiên cứu về BMHT ở Việt Nam kề da thường quy đối với sinh ngả âm đạo và sinh mổ và thế giới. Đối với vấn đề về vú, cùng quan điểm, tác nếu không có chống chỉ định, NVYT luôn luôn có mặt, giả như Hoàng Thị Nam Giang [12] các bà mẹ gặp phải hướng dẫn cho con bú sớm ngay sau sinh tại phòng hậu những vấn đề về vú thì khả năng cho con BMHT thấp sản gần đối với trẻ sinh ngả âm đạo. Ở trẻ sinh mổ cũng trong thời gian nằm viện sau sinh 24,3% (OR = 0,13; có 1 nữ hộ sinh thực hiện da kề da tại phòng mổ và hỗ p < 0,001) mặc dù chỉ mới là ngày đầu tiên sau sinh trợ cho trẻ BMS trong giờ đầu sau mổ. những vấn đề như căng sữa, tắc tia sữa, viêm vú chưa 4.2. Tỷ lệ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 24 giờ đầu sau xảy ra nhưng vẫn có khả năng gây ảnh hưởng đến việc sinh cho BMHT. Các bà mẹ sẽ ngại cho trẻ bú và bổ sung sữa công thức cho trẻ. Có tới 98% trẻ được bú sữa mẹ trong 24 giờ đầu sau sinh, tương đồng với nghiên cứu năm 2019 ở Iran [11] Những bà mẹ sinh ngả âm đạo có khả năng cho con là 96% và cao hơn các báo cáo khác cũng vào năm 2021 BMHT trong 24 giờ đầu sau sinh cao hơn những bà mẹ như tại Việt Nam là 72,5% và tại TP.HCM là 62,7% [6]. sinh mổ (ORhc = 1,94; p < 0,05). Người mẹ sau sinh mổ Tuy nhiên chỉ có 35,7% trẻ được BMHT trong 24 giờ thường yếu hoặc đau nhiều hơn sinh ngả âm đạo việc đầu sau sinh. Như vậy có tới 62,5% trẻ được bổ sung này ảnh hưởng nhiều đến việc bà mẹ cho con bú. Hơn thêm các thức ăn khác ngoài sữa mẹ và trong đó có nữa, sau mổ mặc dù được da kề da ít nhất 90 phút theo 2,0% trẻ hoàn toàn không được BSM mà chỉ được cho khuyến cáo nhưng vẫn còn một khoảng thời gian mẹ và bú sữa công thức hoàn toàn trong 24 giờ đầu sau sinh. trẻ không được ở gần nhau khi mẹ ở trong phòng hậu Kết quả này thấp hơn so với tác giả Nguyễn Thị Hồng phẫu đây cũng là một yếu tố cản trở việc BMHT. Kết Hạnh [9] tại BV Quốc tế Hạnh Phúc (tỷ lệ BMHT trong quả điều tra ban đầu của Dự án Alive & Thrive tại Việt thời gian nằm viện sau sinh là 58,1%), hay nghiên cứu Nam cho thấy các bà mẹ sinh mổ có xu hướng cho con của Hoàng Thị Nam Giang[12] với 51,5%. Tỷ lệ BMHT uống sữa bột trong 3 ngày đầu sau sinh cao gấp hơn 5 thấp có thể do việc hỗ trợ của NVYT chăm sóc hậu sản lần so với các bà mẹ sinh thường [14]. cho việc NCBSM là chưa tốt. Trong ngày đầu sau sinh Trong nghiên cứu của chúng tôi vẫn nhận những trẻ đa số các sản phụ còn đau, mệt nên nếu không được sinh non dưới 34 tuần tuổi thai mà không cần chuyển sự hỗ trợ tích cực từ người thân và NVYT thì việc cho đến khoa hồi sức nhi, khi phân tích thấy được mối liên con bú sẽ gặp rất nhiều khó khăn đặc biệt những sản quan giữa trẻ non tháng và đủ tháng với việc BMHT 24 phụ sinh/ mổ vào ban đêm. Ngoài ra một số sản phụ và giờ sau sinh, trong việc chăm sóc trẻ sơ sinh non tháng, thân nhân cho rằng sữa mẹ không đủ nên bổ sung thêm NVYT thường có chỉ định bổ sung sữa công thức cho các thức uống khác và cụ thể là sữa công thức và vẫn trẻ với mục đích đề phòng ngừa hạ đường huyết sau có tình trạng tiếp thị sữa công thức trong bệnh viện (có sinh chính điều này làm cho tỷ lệ trẻ sơ sinh non tháng 8,9% sản phụ được tặng sữa công thức khi đi khám thai) được BMHT thấp hơn hẳn. Tuy nhiên qua các nghiên trong khi nhận thức của các bà mẹ sinh con tại BV chưa cứu trên thế giới thì trẻ sơ sinh non tháng thì vai trò của cao cũng đã dẫn đến thực hành cho con BMHT kém. sữa mẹ đặc biệt là sữa non càng có tác dụng bảo vệ vượt Nguyên nhân khác có thể do mẹ cho bú chưa đúng cách trội hơn. Và việc bổ sung sữa công thức sớm cho trẻ non dẫn đến trẻ không nhận đủ nhu cầu dinh dưỡng trẻ quấy tháng đem lại những nguy cơ tiềm ẩn lớn, chính vì vậy khóc và người thân hay sản phụ sẽ có xu hướng bổ sung khi quyết định bổ sung cần xem xét kỹ. thêm sữa công thức. Đây là những điểm cần được chú trọng trong việc tư vấn NCBSM cho các bà mẹ sớm từ Kết quả phân tích đa biến cho thấy rằng khả năng cho những lần khám thai đầu tiên, suốt quá trình mang thai, trẻ BMHT ở nhóm các bà mẹ được sự giúp đỡ của gia trong quá trình chuyển dạ và sau sinh. đình cao hơn nhiều so với nhóm không nhận được sự giúp đỡ từ gia đình (ORhc = 2,71; p < 0,05). Điều này 4.3. Một số yếu tố liên quan đến tỷ lệ bú sữa mẹ hoàn cũng hoàn toàn phù hợp với nghiên cứu trước đây, ví 79
- N.T.N. Bich et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 9 (2023) 75-81 dụ nghiên cứu của Nguyễn Thị Hồng Hạnh[9]. Ngày TÀI LIỆU THAM KHẢO đầu sau sinh, bà mẹ còn đau, còn yếu nên sự hỗ trợ ủa [1] UNICEF and WHO, Capture the moment: early gia đình là rất quan trọng trong việc có một tư thế bú initiation of breastfeeding: the best start for ev- đúng, giúp bà mẹ cho trẻ ngậm bú đúng. Đây chính là ery newborn. 2021, New York: United Nations 2 thành tố quan trọng trong việc cho bú mẹ thành công. Children's Fund. Vì vậy trong công tác giáo dục tiền sản thì người thân [2] Ghanbarnejad, A., S. Abedini, and L. Taqipoor, đặc biệt là chồng sản phụ cũng nên được hướng dẫn kỹ Exclusive breastfeeding and its related factors cách giúp đỡ cho con BSM như thế nào. Một số nghiên among infants in Bandar Abbas city, Iran. Jour- cứu trước đây thấy rằng quyết định của bà mẹ thường nal of Babol University of Medical Sciences, bị ảnh hưởng bởi thái độ và ý kiến của người thân trong 2014. 16(1): p. 85-91. gia đình đối với việc cho con BMHT. Người thân có vai [3] Kang NM et al., Breastfeeding Initiation and trò rất lớn trong việc hỗ trợ bà mẹ và đặc biệt là có tác Continuation by Employment Status among Ko- động lớn đến quyết định nuôi dưỡng trẻ nhỏ của bà mẹ. rean Women. J Korean Acad Nurs, 2015. 45(2): Những quyết định bổ sung thức ăn khác cũng chịu ảnh p. 306-13. hưởng nhiều từ người thân trong gia đình. Bệnh viện [4] Edmond KM et al., Delayed breastfeeding initia- cũng nên chú ý tư vấn NCBSM cho thân nhân vì đây là tion increases risk of neonatal mortality. Pediat- những người sẽ đồng hành cùng sản phụ trong suốt quá rics, 2006. 117(3): p. e380-6. trình NCBSM sau này. [5] Smith ER et al., Delayed breastfeeding initia- Cùng quan điểm với Nguyễn Thị Hồng Hạnh [9], tion and infant survival: A systematic review Nguyễn Thị Sơn [10] qua phân tích đa biến chúng tôi and meta-analysis. PLoS One, 2017. 12(7): p. thấy rằng những bà mẹ cho con bú đúng cách có khả e0180722. năng cho con BMHT cao hơn những bà mẹ cho con bú [6] Tổng cục Thống kê Việt Nam and UNICEF, không đúng cách (ORhc = 1,93; p < 0,05). Tư thế cho Điều tra các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ bú đúng tạo cho mẹ và trẻ sự thoải mái, thuận lợi trong em và phụ nữ Việt Nam 2020-2021, B.c.k.q.đ. suốt quá trình cho bú đặc biệt là trong những giờ đầu và tra, Editor. 2021, Tổng cục Thống kê, Hà Nội, ngày đầu sau sinh. Có được tư thế bú tốt bà mẹ sẽ giúp Việt Nam. cho trẻ ngậm bắt vú đúng, đây chính là chìa khóa thành [7] Tornese G et al., Does the LATCH score as- công cho việc BSM và BMHT. Trẻ ngậm bắt vú đúng sẽ sessed in the first 24 hours after delivery pre- nhận đủ lượng sữa cần thiết theo nhu cầu của mình. Việc dict non-exclusive breastfeeding at hospital dis- không cho con bú đúng cách khiến trẻ phải cố gắng nút charge? Breastfeeding Medicine, 2012. 7(6): p. mạnh mới nhận được sữa gây tổn thương da và nứt đầu 423-430. núm vú, đau núm vú hoặc sữa không dễ dàng chảy vào [8] García‐de‐León‐González R et al., Becoming miệng trẻ được, trẻ bú không đủ sữa, khóc nhiều có thể baby‐friendly in Spain: a quality‐improvement trẻ sẽ từ chối vú mẹ. Bên cạnh đó đây cũng là nguyên process. J Acta Paediatrica, 2011. 100(3): p. 445- nhân dẫn đến sữa dễ bị ứ, dẫn đến cương tắc tuyến vú 450. khiến cho người mẹ gặp khó khăn trong việc cho con [9] Nguyễn Thị Hồng Hạnh, Khảo sát các yếu tố bú. Những nguyên nhân này làm giảm tỷ lệ cho con ảnh hưởng đến tỷ lệ cho con bú sữa mẹ hoàn BMHT của sản phụ [13]. toàn trong thời gian nằm viện tại Bệnh viện quốc tế Hạnh Phúc, in Chuyên ngành Sản phụ khoa; 2019, Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch. [10] Nguyễn Thị Sơn, Trần Anh Vũ, Một số yếu tố 5. KẾT LUẬN liên quan đến thực hành cho trẻ bú sớm của bà Tỷ lệ BMS sau sinh là 91,5% (95% CI: 88,8% - 94,3%), mẹ tại khoa sản, Bệnh viện Trung ương Thái tỷ lệ BMHT trong 24 giờ đầu sau sinh là 35,7% (95% Nguyên năm 2018; Tạp chí Khoa học và công CI: 31,0% - 40,4%). Khả năng cho con BMHT cao hơn nghệ - Đại học Thái Nguyên, 2019. 194(1): p. ở nhóm có tham gia lớp học/tập huấn tiền sản, sinh ngả 121-125. âm đạo, sinh con đủ tháng, nhóm nhận được sự giúp [11] Mirahmadizadeh A et al., Evaluation of breast- đỡ từ gia đình trong việc cho con bú mẹ, cho con bú feeding patterns in the first 24 h of life and asso- đúng cách và không có vấn đề về vú. Nhìn chung, tỷ lệ ciated factors in south of Iran: A cross-sectional BMHT trong 24 giờ đầu sau sinh là thấp, tăng cường study. Clinical Epidemiology and Global Health, các lớp học tiền sản, tổ chức đơn nguyên về sữa mẹ và 2019. 8(1): p. 33-37. hỗ trợ cho con bú mẹ sau sinh là cần thiết nhằm tăng tỷ [12] Hoàng Thị Nam Giang, Đỗ Thị Thúy Duy, Nuôi lệ BMHT sau sinh. con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong thời gian nằm viện sau sinh và các yếu tố liên quan; Tạp chí Khoa học và Công nghệ - Đại học Đà Nẵng, 2022: p. 78-82. [13] Walker M, Formula supplementation of breast- 80
- N.T.N. Bich et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 9 (2023) 75-81 fed infants: helpful or hazardous? ICAN: Infant, và nuôi con bằng sữa mẹ, in Cập nhật chuyên đề Child, & Adolescent Nutrition, 2015. 7(4): p. A&T. 2014, Alive và thrive Việt Nam, Bộ Y tế,. 198-207. p. 1-11. [14] Kuyper, E., B. Vitta, K. Dewey, Tác động của mổ đẻ tới tình trạng nuôi con bằng sữa mẹ và các chiến lược hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ. Mổ đẻ 81
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Nghiên cứu tình hình nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong sáu tháng đầu tại Thành phố Hội An
7 p | 571 | 31
-
Sữa cho phụ nữ mang thai
6 p | 153 | 27
-
Trẻ em sáu tháng đầu đời: Chỉ 18,9% hoàn toàn bú sữa mẹ
5 p | 138 | 13
-
5 tuổi trẻ cần đạt chiều cao 1,1 mét
4 p | 98 | 10
-
Hiệu quả khi nuôi con bằng sữa mẹ
2 p | 122 | 10
-
CHIẾN LƯỢC QUỐC GIA VỀ DINH DƯỠNG 2001-2010
34 p | 141 | 9
-
Yếu tố liên quan đến thực hành nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn ở trẻ ≤ 6 tháng tuổi
7 p | 19 | 6
-
Tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn tại thời điểm xuất viện và các yếu tố liên quan
6 p | 64 | 6
-
Nuôi trẻ dưới 6 tháng sinh ra từ người mẹ bị HIV/AIDS
5 p | 76 | 5
-
Kiến thức, thực hành dinh dưỡng của bà mẹ có con dưới 5 tuổi người H’mông tại một số xã thuộc huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng năm 2014
7 p | 83 | 4
-
Thực trạng nuôi con bằng sữa mẹ trong thời gian nằm viện sau sinh tại Bệnh viện Phụ sản Nhi Bán công Bình Dương - 2009
5 p | 80 | 3
-
Hiệu quả của phương pháp da kề da đối với việc bú sữa mẹ của trẻ sinh mổ tại bệnh viện quận thành phố Hồ Chí Minh
7 p | 47 | 3
-
Cho con bú sớm giúp ngăn chặn trẻ sơ sinh tử vong
4 p | 67 | 3
-
Khảo sát kiến thức, thái độ, thực hành nuôi con bằng sữa mẹ của các bà mẹ có con dưới 6 tháng tuổi và một số yếu tố liên quan tại thành phố Long Khánh, tỉnh Đồng Nai năm 2022-2023
8 p | 8 | 3
-
Tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên và một số yếu tố liên quan
7 p | 10 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn