Ứng dụng thang điểm SOFA trong tiên lượng tử vong bệnh nhân nhiễm trùng huyết

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> ỨNG DỤNG THANG ĐIỂM SOFA TRONG TIÊN LƯỢNG TỬ VONG<br /> BỆNH NHÂN NHIỄM TRÙNG HUYẾT NẶNG<br /> TẠI KHOA HỒI SỨC CẤP CỨU<br /> Huỳnh Quang Đại*, Trương Dương Tiển**, Phạm Thị Ngọc Thảo**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Thang điểm SOFA được phát triển nhằm mô tả một cách khách quan và định lượng mức độ<br /> suy cơ quan theo thời gian và tiên đoán tử vong những bệnh nhân nhiễm trùng huyết nặng điều trị tại khoa Hồi<br /> sức cấp cứu.<br /> Mục tiêu: Đánh giá độ chính xác của thang điểm SOFA trong tiên lượng tử vong những bệnh nhân nhiễm<br /> trùng huyết nặng điều trị tại khoa Hồi sức cấp cứu.<br /> Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu quan sát đoàn hệ tiến cứu trên những bệnh nhân nhiễm trùng<br /> huyết nặng điều trị tại khoa Hồi sức cấp cứu bệnh viện Chợ Rẫy với 34 giường nội ngoại khoa kết hợp từ tháng<br /> 3/2010 đến tháng 9/2010.<br /> Kết quả: 43 bệnh nhân nhiễm trùng huyết nặng được theo dõi và đánh giá điểm SOFA lúc nhập ICU, sau<br /> 24 giờ, sau 48 giờ và được theo dõi cho đến khi xuất khoa. Tuổi trung bình của mẫu nghiên cứu là 56 tuổi, tỉ lệ<br /> tử vong là 46,5%. Điểm APACHE II trung bình là 18,12 ± 6,78 điểm. Điểm SOFA trung bình ngày nhập ICU,<br /> sau 24 giờ, sau 48 giờ lần lượt là 10,42 ± 3,4 điểm; 9,86 ± 4,2 điểm và 8,86 ± 5,1 điểm; với diện tich dưới đường<br /> cong ROC là 0,725; 0,842 và 0,892. Các thang điểm đều có giá trị p của thống kê Hosmer-Lemeshow >0,05.<br /> Kết luận: Thang điểm SOFA có độ phân tách và độ chuẩn hóa tốt trong tiên đoán tử vong những bệnh<br /> nhân nhiễm trùng huyết nặng tại khoa hồi sức cấp cứu.<br /> Từ khóa: SOFA, APACHE II, nhiễm trùng huyết nặng, Hồi sức cấp cứu (ICU), tiên lượng tử vong.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> APPLICATION OF THE SEQUENTIAL ORGAN FAILURE ASSESSMENT SCORE IN PREDICTING<br /> OUTCOME IN ICU PATIENTS WITH SEVERE SEPSIS<br /> Huynh Quang Dai, Truong Duong Tien, Pham Thi Ngoc Thao<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 2 – 2011: 74 - 78<br /> Background: The Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) score was developed to objectively quantify<br /> the severity of patients’ illness, based on the degree of organ dysfunction, and used to predict mortality in<br /> intensive care unit (ICU) septic patients.<br /> Objective: To evaluate the usefulness of the Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) score in<br /> predicting mortality of severe sepsis patients in ICU.<br /> Design: Prospective, observational cohort study on severe sepsis patients conducted from March to<br /> September, 2010 in 34-bed medicosurgical ICU at Cho Ray hospital in HCM city, Viet Nam<br /> Results: Forty three consecutive severe sepsis patients admitted to the ICU, for whom the SOFA score was<br /> calculated on admission, after 24 hours and after 48 hours and patients followed till discharge from ICU. Mean<br /> <br /> * Bộ Môn Hồi Sức Cấp Cứu Chống Độc – ĐHYD TP.HCM;<br /> ** Bệnh viện Chợ Rẫy<br /> Tác giả liên lạc: BS Huỳnh Quang Đại ĐT: 0908704668 Email: dai.huynh@ump.edu.vn<br /> <br /> 74<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> age was 56 years old and the mortality rate was 46.5%. The APACHE II score was 18.12 ± 6.78 points. The mean<br /> SOFA score on admission, 24h, 48h was 10.42 ± 3.4 points, 9.86 ± 4.2 points, 8.86 ± 5.1 points, and AUC of<br /> receiver operating characteristic (ROC) curve was 0.725, 0.842, 0.892, respectively.The p value of HosmerLemeshow statistic > 0.05.<br /> Conclusion: The Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) score has good discrimination and<br /> calibration in predicting mortality of severe sepsis patients in ICU.<br /> Key words: SOFA, The Sequential Organ Failure Assessment score, APACHE II, severe sepsis, Intensive<br /> care unit (ICU), predicting outcome.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ:<br /> Đánh giá mức độ nặng của bệnh để tiên<br /> lượng và phân bố hợp lý các nguồn lực là nhiệm<br /> vụ quan trọng của các bác sĩ lâm sàng, đặc biệt<br /> là tại khoa Hồi sức cấp cứu. Tuy nhiên, việc tiên<br /> lượng bệnh nhân một cách khoa học chỉ mới<br /> được phát triển gần đây với sự ra đời của các<br /> thang điểm đánh giá độ nặng bệnh tật như<br /> APACHE, SAPS, MPM, SOFA, MOSF, LODS…<br /> Hầu hết các thang điểm này được suy ra từ<br /> phân tích hồi quy đa biến dựa trên những cơ sở<br /> dữ liệu lâm sàng lớn để tìm ra các yếu tố tương<br /> quan độc lập với biến cố tử vong. Thang điểm<br /> SOFA được hình thành từ hội nghị Hồi Sức Cấp<br /> Cứu Châu Âu tổ chức năm 1994 tại Paris. Ban<br /> đầu, từ SOFA được viết tắt từ “Sepsis-related<br /> Organ Failure Assessment score” (tạm dịch:<br /> thang điểm đánh giá suy cơ quan do nhiễm<br /> trùng huyết), nhằm mô tả một cách khách quan<br /> và định lượng mức độ suy cơ quan theo thời<br /> gian và đánh giá tử vong ở những bệnh nhân<br /> nhiễm trùng huyết. Sau đó, khi nhận ra rằng<br /> thang điểm SOFA có thể ứng dụng tốt cho<br /> những bệnh nhân điều trị tại khoa ICU mà<br /> không nhiễm trùng huyết, từ SOFA được hiểu<br /> như là “Sequential Organ Failure Assessment”<br /> (tạm dịch: thang điểm đánh giá suy cơ quan<br /> tuần tự theo thời gian)(1). Thang điểm SOFA<br /> đánh giá sáu hệ cơ quan chính bao gồm: hô hấp,<br /> tuần hoàn, thận, huyết học, gan và thần kinh<br /> trung ương. Điểm của mỗi hệ cơ quan được cho<br /> điểm từ 0 đến 4, phụ thuộc vào mức độ suy<br /> chức năng của chúng. Điểm SOFA tổng cộng là<br /> tổng điểm của các hệ cơ quan được tính lúc<br /> nhập viện và từng ngày trong thời gian điều<br /> trị(10).<br /> <br /> Ở các khoa ICU tại thành phố Hồ Chí Minh<br /> hiện nay, những thang điểm đánh giá độ nặng<br /> bệnh tật vẫn chưa được ứng dụng một cách<br /> rộng rãi. Từ thực tế đó, chúng tôi tiến hành<br /> nghiên cứu ứng dụng thang điểm SOFA trong<br /> tiên lượng và theo dõi bệnh nhân nhiễm trùng<br /> huyết nặng điều trị tại khoa hồi sức cấp cứu<br /> bệnh viện Chợ Rẫy.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Nghiên cứu quan sát đoàn hệ tiến cứu<br /> <br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Bệnh nhân nhập khoa hồi sức cấp cứu bệnh<br /> viện Chợ Rẫy từ tháng 3 đến tháng 9 năm 2010<br /> được chẩn đoán nhiễm trùng huyết nặng theo<br /> tiêu chuẩn SCCM 1992 và 2001, được làm các xét<br /> nghiệm theo dõi đầy đủ theo các thông số trong<br /> thang điểm SOFA và APACHE II, thời gian điều<br /> trị tại khoa ≥ 48 giờ. Bệnh nhân được theo dõi<br /> đến lúc xuất khoa hay tử vong tại khoa.<br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Bệnh nhân tử vong trong 48 giờ đầu nhập<br /> ICU, thiếu dữ liệu theo dõi.<br /> Định nghĩa biến số:<br /> SOFA_0: điểm SOFA trung bình ngày nhập<br /> ICU.<br /> SOFA_24: điểm SOFA trung bình sau 24 giờ<br /> nhập ICU.<br /> SOFA_48: điểm SOFA trung bình sau 48 giờ<br /> nhập ICU.<br /> SOFA_24_0: trung bình hiệu số điểm<br /> SOFA_24 và SOFA_0.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br /> <br /> SOFA_48_0: trung bình hiệu số điểm<br /> <br /> 75<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> SOFA_48 và SOFA_0.<br /> <br /> và 48 giờ so với lúc nhập ICU đều khác nhau có<br /> ý nghĩa thống kê giữa nhóm bệnh nhân tử vong<br /> và còn sống. Nhóm bệnh nhân tử vong có điểm<br /> SOFA tăng dần so với thời điểm nhập ICU,<br /> trong khi đó, nhóm bệnh nhân còn sống có điểm<br /> SOFA giảm theo thời gian.<br /> <br /> APACHE II: trung bình điểm APACHE II<br /> ngày nhập ICU.<br /> <br /> Phương pháp thống kê và xử lý số liệu<br /> Số liệu được nhập bằng phần mềm<br /> Microsoft Excel 2010 và xử lý bằng phần mềm<br /> SPSS 16, Medcalc. So sánh tỉ lệ phần trăm bằng<br /> phép kiểm χ2. So sánh trung bình bằng phép<br /> kiểm student (t). Phân tích đơn biến bằng phép<br /> kiểm χ2, tính nguy cơ tử vong tương đối RR.<br /> Dùng đường cong ROC, diện tích dưới đường<br /> cong (AUC) để so sánh độ phân tách của các<br /> thang điểm với nhau. Dùng phép kiểm HosmerLomeshow để đánh giá độ chuẩn hoá của mô<br /> hình, với trị số C càng nhỏ, p càng lớn, mô hình<br /> càng có độ chuẩn hoá tốt.<br /> <br /> Giá trị tiên lượng của thang điểm SOFA<br /> Điểm SOFA ở các thời điểm<br /> AUC<br /> <br /> 95%CI<br /> <br /> Điểm<br /> cắt<br /> <br /> Độ Độ đặc<br /> nhạy hiệu<br /> <br /> SOFA_0<br /> <br /> 0,725<br /> <br /> 0,568 –<br /> 0,850<br /> <br /> >8<br /> <br /> 90%<br /> <br /> 48%<br /> <br /> SOFA_24<br /> <br /> 0,842<br /> <br /> 0,699 –<br /> 0,935<br /> <br /> >8<br /> <br /> 85%<br /> <br /> 61%<br /> <br /> SOFA_48<br /> <br /> 0,892<br /> <br /> 0,760 –<br /> 0,966<br /> <br /> >7<br /> <br /> 85%<br /> <br /> 83%<br /> <br /> APACHE<br /> II<br /> <br /> 0,735<br /> <br /> 0,578 –<br /> 0,857<br /> <br /> >20<br /> <br /> 85%<br /> <br /> 52%<br /> <br /> Trong thời gian từ tháng 3/2010 đến tháng<br /> 9/2010, có 43 bệnh nhân được được chẩn đoán<br /> nhiễm trùng huyết nặng theo tiêu chuẩn SCCM<br /> 1994 và 2001. Có 20 bệnh nhân tử vong, chiếm tỉ<br /> lệ 46,5%.<br /> <br /> Đặc điểm bệnh nhân nhiễm trùng huyết<br /> nặng<br /> Đặc điểm<br /> Tuổi<br /> <br /> Cả nhóm Tử vong Còn sống p<br /> (n = 43) (n = 20) (n = 23)<br /> 56 ± 18,7 58,6 ±<br /> 53,5 ± 0,375<br /> 20,4<br /> 17,2<br /> 44,2%<br /> 42,9%<br /> 45,5% 0,554<br /> 62,8%<br /> 61,9%<br /> 63,6% 0,582<br /> <br /> Nam<br /> Nhóm bệnh nội<br /> khoa<br /> Thời gian nằm ICU<br /> 11,8<br /> 9,9<br /> 13,6<br /> 0,102<br /> (ngày)<br /> APACHE II<br /> 18,1 ± 6,8 21,3 ± 6,6 15,1 ± 0,002<br /> 5,6<br /> SOFA_0<br /> 10,4 ± 3,4 11,8 ± 2,7 9,1 ± 3,5 0,007<br /> SOFA_24<br /> 9,9 ± 4,2 12,4 ± 3,4 7,4 ± 3,4 0,0001<br /> SOFA_48<br /> 8,9 ± 5,1 12,3 ± 3,9 5,6 ± 3,6 0,0001<br /> SOFA_24_0<br /> -0,56 ± 2,5 0,62 ± 2,7 -1,7 ± 1,7 0,002<br /> SOFA_48_0<br /> -1,56 ± 3,5 0,52 ± 3,4 -3,6 ± 2,3 0,0001<br /> <br /> Nhận xét: các đặc điểm về tuổi, giới tính,<br /> thời gian nằm viện, nhóm bệnh lý nội ngoại<br /> khoa khác nhau không có ý nghĩa thống kê,<br /> trong khi đó, điểm số APACHE II trong 24 giờ<br /> đầu nhập ICU, điểm SOFA lúc nhập ICU, sau 24<br /> giờ, sau 48 giờ và sự thay đổi điểm SOFA 24 giờ<br /> <br /> 76<br /> <br /> Độ nhạy<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> <br /> 100 – độ đặc hiệu<br /> <br /> Biểu đồ 1: Đường cong ROC của điểm SOFA trong<br /> tiên lượng tử vong bệnh nhân nhiễm trùng huyết<br /> nặng<br /> Nhận xét: Khi so sánh diện tích đường cong<br /> ROC cho thấy điểm SOFA sau 48 giờ có giá trị<br /> cao nhất, cao hơn có ý nghĩa thống kê so với<br /> điểm APACHE II, điểm SOFA lúc nhập ICU, và<br /> điểm SOFA sau 24 giờ, với p8, tỉ lệ tử vong là 60%, so với nhóm còn lại<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> có tỉ lệ tử vong là 15,4%, khác biệt có ý nghĩa<br /> thống kê với p = 0,008, nguy cơ tử vong tương<br /> đối tăng 3,9 lần. Những bệnh nhân có điểm<br /> SOFA sau 48 giờ >7, tỉ lệ tử vong là 81%, so với<br /> nhóm còn lại có tỉ lệ tử vong là 13,6%, khác biệt<br /> có ý nghĩa thống kê với p = 0,0001, nguy cơ tử<br /> vong tương đối tăng 5,9 lần.<br /> <br /> Sự thay đổi điểm SOFA theo thời gian<br /> Điểm<br /> cắt<br /> <br /> Độ<br /> nhạy<br /> <br /> Độ<br /> đặc<br /> hiệu<br /> <br /> AUC<br /> <br /> 95%CI<br /> <br /> SOFA_24_0<br /> <br /> 0,752<br /> <br /> 0,587 –<br /> 0,871<br /> <br /> >0<br /> <br /> 91% 55%<br /> <br /> SOFA_48_0<br /> <br /> 0,833<br /> <br /> 0,688 –<br /> 0,929<br /> <br /> ≥0<br /> <br /> 87% 75%<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tất cả các điểm SOFA đều có giá trị p của<br /> thống kê Hosmer-Lemeshow > 0,05.<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Tỉ lệ tử vong theo nghiên cứu của chúng tôi<br /> ở những bệnh nhân nhiễm trùng huyết nặng là<br /> 46,5%, kết quả này khác biệt không có ý nghĩa<br /> thống kê so với nghiên cứu MOSAICS thực hiện<br /> tại 150 khoa ICU của 16 nước khu vực châu Á<br /> với tỉ lệ tử vong là 44,9%. Cũng theo nghiên cứu<br /> này, những nước có thu nhập thấp như Việt<br /> Nam, Bangladesh, Nepal có tỉ lệ tử vong là<br /> 46,6%, tương đương nghiên cứu của chúng tôi(5).<br /> <br /> Độ nhạy<br /> <br /> Điểm APACHE II và SOFA trung bình lúc<br /> nhập ICU của nghiên cứu chúng tôi lần lượt là<br /> 18,1 ± 6,8 và 10,4 ± 3,4 điểm. Nghiên cứu của<br /> Hoàng Văn Quang trên những bệnh nhân<br /> choáng nhiễm trùng có có điểm APACHE II và<br /> SOFA trung bình lúc nhập ICU lần lượt là 19,2 ±<br /> 3,3 và 8,6 ± 3,3 với tỉ lệ tử vong là 55,4%(4). Tương<br /> tự, nghiên cứu của Freitas và cộng sự có điểm<br /> APACHE II và SOFA trung bình lúc nhập ICU<br /> 100 – độ đặc hiệu lần lượt là 20,6 ± 6,9 và 7,9 ± 3,7 với tỉ lệ tử vong<br /> là 57,1%(3). Trở lại nghiên cứu MOSAICS, điểm<br /> số APACHE II trung bình là 22,8 ± 8,7 điểm(5).<br /> Qua đó cho thấy bệnh nhân nhiễm trùng huyết<br /> trong nghiên cứu của chúng tôi có độ nặng<br /> Biểu đồ 2: Đường cong ROC của sự thay đổi điểm<br /> tương đương với nhiều nghiên cứu khác.<br /> SOFA trong tiên lượng tử vong bệnh nhân nhiễm<br /> Theo nghiên cứu của chúng tôi, tại thời điểm<br /> trùng huyết nặng<br /> nhập ICU, điểm SOFA có AUC của đường cong<br /> Nhận xét: Sự thay đổi điểm SOFA sau 24 giờ<br /> ROC khác biệt không có ý nghĩa thống kê so với<br /> và sau 48 giờ so với thời điểm nhập ICU cũng có<br /> điểm APACHE II. Điều này tương tự kết quả<br /> khả năng tiên đoán tử vong tốt với khả năng<br /> của nhiều tác giả khác như Trương Ngọc Hải,<br /> tiên đoán chính xác lần lượt là 74% và 81%.<br /> Bota, Timsit(9,7,8). Cả hai thang điểm đều có độ<br /> Những bệnh nhân có điểm SOFA sau 24 giờ<br /> chuẩn hóa tốt với p của thống kê Hosmertăng hơn so với điểm SOFA lúc nhập ICU có tỉ<br /> Lemeshow > 0,05.<br /> lệ tử vong là 84,6%, so với nhóm còn lại có tỉ lệ<br /> tử vong là 30%, khác biệt có ý nghĩa thống kê<br /> với p = 0,001, nguy cơ tử vong tương đối tăng<br /> 2,8 lần. Những bệnh nhân có điểm SOFA sau 48<br /> giờ không giảm so với điểm SOFA lúc ICU có tỉ<br /> lệ tử vong là 83,3%, so với nhóm còn lại có tỉ lệ<br /> tử vong là 20%, khác biệt có ý nghĩa thống kê<br /> với p = 0,0001, nguy cơ tử vong tương đối tăng<br /> 4,2 lần.<br /> <br /> Điểm SOFA tại thời điểm nhập ICU, sau 24<br /> giờ, sau 48 giờ đều có giá trị tiên lượng tốt. Đặc<br /> biệt điểm SOFA ngày 3 có giá trị tiên lượng tốt<br /> nhất, với AUC của đường cong ROC là 0,892, độ<br /> nhạy và độ đặc hiệu trên 80%, cao hơn có ý<br /> nghĩa thống kê khi so sánh với điểm SOFA lúc<br /> nhập ICU, điểm SOFA sau 24 giờ và điểm<br /> APACHE II. Kết quả này của chúng tôi cũng<br /> tương tự như kết quả của Trương Ngọc Hải<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br /> <br /> 77<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 2 * 2011<br /> <br /> cũng thực hiện tại khoa Hồi sức cấp cứu bệnh<br /> viện Chợ Rẫy với AUC của đường cong ROC ở<br /> thời điểm ngày thứ nhất, thứ hai và thứ ba lần<br /> lượt là 0,717; 0,763; 0,869(9). Nhiều tác giả khác<br /> như Bota, Ferreira, Timsit cũng cho thấy điểm<br /> SOFA ở các thời điểm đều có độ phân tách tốt<br /> với AUC của đường cong ROC > 0,7(2,6,7,8).<br /> Sự thay đổi điểm SOFA theo thời gian vừa<br /> có giá trị theo dõi bệnh nhân, vừa tiên đoán dự<br /> hậu của bệnh nhân, vừa giúp đánh giá đáp ứng<br /> điều trị. Điểm SOFA sau 24 giờ nếu tăng so với<br /> lúc nhập ICU, hoặc sau 48 giờ điều trị điểm<br /> SOFA vẫn chưa giảm, cho thấy mức độ nặng<br /> của bệnh chưa thuyên giảm, mức độ suy cơ<br /> quan còn diễn tiến, can thiệp điều trị chưa hiệu<br /> quả, và liên quan đến tỉ lệ tử vong cao.<br /> <br /> nhân, đánh giá đáp ứng điều trị.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> Bệnh nhân nhiễm trùng huyết nặng chiếm<br /> một tỉ lệ cao trong mô hình bệnh tật tại khoa hồi<br /> sức cấp cứu và tỉ lệ tử vong còn cao. Thang<br /> điểm SOFA có giá trị cao trong đánh giá độ<br /> nặng bệnh tật, mô tả một cách khách quan tình<br /> trạng suy cơ quan diển tiến theo thời gian và<br /> tiên đoán tử vong ở nhóm bệnh nhân này. Tại<br /> thời điểm nhập ICU, điểm SOFA có độ chính<br /> xác tương đương điểm APACHE II trong tiên<br /> đoán tử vong bệnh nhân. Điểm SOFA sau 48 giờ<br /> có khả năng dự đoán tử vong cao nhất với diện<br /> tích dưới đường cong ROC là 0,892, độ nhạy và<br /> độ đặc hiệu >80%. Hơn nữa, sự thay đổi điểm<br /> SOFA theo thời gian có giá trị theo dõi bệnh<br /> <br /> 78<br /> <br /> 7.<br /> <br /> 8.<br /> <br /> 9.<br /> <br /> 10.<br /> <br /> Acharya S P, Pradhan B, Marhatta M N (2007), "Application of<br /> "the Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) score" in<br /> predicting outcome in ICU patients with SIRS", Kathmandu<br /> Univ Med J (KUMJ), 5(4), 475-483.<br /> Ferreira F L, Bota D P, Bross A, Melot C, Vincent J L (2001),<br /> "Serial evaluation of the SOFA score to predict outcome in<br /> critically ill patients", Jama, 286(14), 1754-1758.<br /> Freitas F G, Salomao R, Tereran N, Mazza B F, Assuncao M,<br /> Jackiu M, et al. (2008), "The impact of duration of organ<br /> dysfunction on the outcome of patients with severe sepsis and<br /> septic shock", Clinics, 63(4), 483-488.<br /> Hoàng Văn Quang (2009), "Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng của<br /> suy đa tạng và các yếu tố tiên lượng tử vong ở bệnh nhân sốc<br /> nhiễm khuẫn", Y Học Thực Hành, 694(12/2009), tr18-24.<br /> J. Phua Y K, B. Du, J.V. Divatia, C.C. Tan (2010), "Management<br /> of severe sepsis in asia: A prospective observational study", the<br /> MOSAICS Study Group.<br /> Minne L, Abu-Hanna A, de Jonge E, Park W Y, Hwang E A,<br /> Jang M H, et al. (2008), "Evaluation of SOFA-based models for<br /> predicting mortality in the ICU: A systematic review", Crit Care.,<br /> 12(6), R161. Epub 2008 Dec 2017.<br /> Peres Bota D, Melot C, Lopes Ferreira F, Nguyen Ba V, Vincent J<br /> L (2002), "The Multiple Organ Dysfunction Score (MODS)<br /> versus the Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) score in<br /> outcome prediction", Intensive Care Med, 28(11), 1619-1624.<br /> Timsit J F, Fosse J P, Troche G, De Lassence A, Alberti C,<br /> Garrouste-Orgeas M, et al. (2002), "Calibration and<br /> discrimination by daily Logistic Organ Dysfunction scoring<br /> comparatively with daily Sequential Organ Failure Assessment<br /> scoring for predicting hospital mortality in critically ill patients",<br /> Crit Care Med, 30(9), 2003-2013.<br /> Trương Ngọc Hải, Vũ Đình Hùng, Đỗ Tất Cường (2009),<br /> "Nghiên cứu lâm sàng, cận lâm sàng và hiệu quả điều trị của liệu<br /> pháp lọc máu liên tục ở bệnh nhân suy đa tạng", Y Dược Học<br /> Quân Sự, 34/2009, 63-69.<br /> Vincent J L, de Mendonca A, Cantraine F, Moreno R, Takala J,<br /> Suter P M, et al. (1998), "Use of the SOFA score to assess the<br /> incidence of organ dysfunction/failure in intensive care units:<br /> results of a multicenter, prospective study. Working group on<br /> "sepsis-related problems" of the European Society of Intensive<br /> Care Medicine", Crit Care Med, 26(11), 1793-1800.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2011<br /> <br />