Vận dụng Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng vào giảng dạy triết học Mác-Lênin hiện nay
lượt xem 7
download
Triết học Mác - Lênin là một trong ba bộ phận cấu thành chủ nghĩa Mác - Lênin, là nền tảng lý luận và kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng. Bài viết tập trung phân tích những vấn đề có liên quan đến lý luận và thực tiễn trong việc vận dụng Văn kiện Đại hội XIII của Đảng vào giảng dạy Triết học Mác - Lênin hiện nay.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Vận dụng Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng vào giảng dạy triết học Mác-Lênin hiện nay
- NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Vận dụng Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng vào giảng dạy triết học Mác-Lênin hiện nay Theoretical and practical problems in applying the Party’s XIII congress document to the teaching of Marxist-Leninist philosophy today Trần Mai Ước Email: maiuoc2001@yahoo.com Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh Ngày nhận bài: 20/9/2022 Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 20/12/2022 Ngày chấp nhận đăng: 03/01/2023 Tóm tắt Triết học Mác - Lênin là một trong ba bộ phận cấu thành chủ nghĩa Mác - Lênin, là nền tảng lý luận và kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng. Việc vận dụng nội dung các Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII vào giảng dạy triết học Mác - Lênin có ý nghĩa quan trọng, góp phần đưa Nghị quyết vào thực tiễn cuộc sống; đồng thời thông qua thực hiện nghị quyết, vai trò nền tảng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin cũng được chứng minh rõ ràng hơn. Bài viết tập trung phân tích những vấn đề có liên quan đến lý luận và thực tiễn trong việc vận dụng Văn kiện Đại hội XIII của Đảng vào giảng dạy Triết học Mác - Lênin hiện nay. Từ khóa: Đại hội XIII; giảng dạy; triết học Mác-Lênin; vận dụng; lý luận và thực tiễn. Abstract Marxist - Leninist philosophy is one of the three components of Marxism-Leninism that is the basis of reasoning and the guideline for all actions of the Party. The application of the contents of the documents of the 13th national congress of Deputies to the teaching of Marxist-Leninist philosophy is important, contributing to putting the resolution into practice; At the same time, through the implementation of the resolution, the theoretical fundamental role of Marxism - Leninism is also more clearly demonstrated. The article goes into analysis of issues related to theory and practice in applying the document of the 13th party congress to the teaching of Marxist-Leninist philosophy today. Keywords: 13th Congress; teaching; Marxist-Leninist philosophy; application; reasoning and practice. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ nước đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh mẽ, toàn diện so với những Việc nghiên cứu, bổ sung những vấn đề mới trong năm trước đổi mới. Quy mô, trình độ nền kinh tế được Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng trong công tác nghiên nâng lên. Đời sống nhân dân cả về vật chất và tinh cứu, giảng dạy và học tập các môn lý luận chính trị thần được cải thiện rõ rệt. Đất nước ta chưa bao giờ có (LLCT) nói chung, môn Triết học Mác-Lênin nói riêng được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày để nội dung giảng dạy có tính cập nhật, phù hợp với nay” [1 - tr.103-104]. Với sứ mạng trang bị cho người thực tiễn cuộc sống cũng như đảm bảo tính toàn diện học thế giới quan, nhân sinh quan và phương pháp trên các vấn đề về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, luận khoa học, xây dựng ý thức công dân, năng lực quốc phòng, an ninh, đối ngoại là điều cần thiết. Văn làm chủ trong các hoạt động kinh tế, chính trị, văn hóa kiện Đại hội XIII của Đảng lần này đã khẳng định năng xã hội, các môn lý luận chính trị nói chung, trong đó có lực tư duy tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận để môn Triết học Mác-Lênin nói riêng có vị trí quan trọng Đảng ta đi đến một kết luận: “Nhìn lại 35 năm thực hiện trong chương trình đào tạo của các trường đại học. công cuộc đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây Nội dung Văn kiện Đại hội lần này được xây dựng trên dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã cơ sở tổng kết sâu sắc lý luận và thực tiễn 35 năm đổi hội, lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội mới, có nhiều điểm mới, thể hiện trình độ phát triển tư và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta ngày duy lý luận của Đảng ta trên các mặt chính trị, kinh tế, càng hoàn thiện và từng bước được hiện thực hóa. Đất văn hóa, xã hội, an ninh - quốc phòng, đối ngoại, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Trong bối cảnh đó, việc vận dụng văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần Người phản biện: 1. PGS. TS. Đoàn Ngọc Hải thứ XIII của Đảng vào giảng dạy môn Triết học Mác - 2. TS. Nguyễn Thị Nhan 100 Tạp chí Nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Sao Đỏ, Số 4 (79) 2022
- LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC Lênin tại các trường đại học hiện nay là điều có ý nghĩa quyết Đại hội XIII của Đảng có nêu: “Khơi dậy khát cấp thiết về mặt lý luận và thực tiễn. vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam 2. NỘI DUNG trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập 2.1. Những vấn đề lý luận được bổ sung, phát triển mới quốc tế [2 - tr.336]. Về mục tiêu phát triển đất nước, trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII Đại hội XIII xác định: “Năm 2025 nước ta là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030, Đảng đã nhấn mạnh: “Kiên định và vận dụng, phát triển là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; nhập trung bình cao. Đến năm 2045, trở thành nước kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã phát triển, thu nhập cao” [1 - tr.11]. hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo Hai là, Đại hội XIII cũng đã đề ra định hướng phát triển vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa” đất nước giai đoạn 10 năm (2021-2030). Đây là những [1 - tr.109]. Có thể nói rằng, đây là sự thể hiện quan định hướng lớn bao quát những vấn đề phát triển quan điểm kiên định của Đảng ta về quan điểm chỉ đạo sự trọng của đất nước, trong đó có nhiều vấn đề mới, nổi nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội bật liên quan đến: Đổi mới mạnh mẽ tư duy, xây dựng chủ nghĩa. Bên cạnh đó, Đảng ta cũng xác định chủ và hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển bền vững đất nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng nước; tạo đột phá trong đổi mới căn bản, toàn diện tư tưởng của Đảng, kim chỉ nam cho hành động cách giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, phát triển mạng. Thắng lợi của cách mạng Việt Nam hơn 90 năm nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút và trọng dụng qua là nhờ Đảng ta kiên định, trung thành và vận dụng nhân tài, ứng dụng mạnh mẽ thành tựu của cuộc Cách sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. mạng công nghiệp lần thứ tư; xây dựng và hoàn thiện “Những thành tựu của 35 năm thực hiện công cuộc đổi Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, xây dựng hệ mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước thống chính trị trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991, động hiệu lực, hiệu quả, tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh đặc biệt, trong 10 năm thực hiện Cương lĩnh (bổ sung, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, tiêu phát triển năm 2011) đã tiếp tục khẳng định đường lối cực; phát triển con người toàn diện và xây dựng nền đổi mới của Đảng ta là đúng đắn, sáng tạo,... khẳng văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta là quản lý phát triển xã hội có hiệu quả, nghiêm minh, phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của bảo đảm an ninh xã hội, an ninh con người; chủ động thời đại” [1 - tr.104]. Những điểm mới trong Nghị quyết thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu và giảm nhẹ Đại hội lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam được thiên tai, phòng chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cho thể hiện qua các điểm cơ bản như sau: nhân dân; quản lý, khai thác và sử dụng bền vững tài nguyên, chú trọng bảo vệ môi trường, bảo đảm phát Một là, chủ đề Đại hội XIII nhấn mạnh không chỉ tăng triển bền vững. Đại hội XIII xác định quyết tâm thực cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, mà cả hệ thống hiện thật tốt hệ thống các nhiệm vụ, giải pháp để đưa chính trị phải trong sạch, vững mạnh; đặt trước phát đất nước ta bước vào một giai đoạn phát triển mới; huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, là phát huy ý chí, khẳng định cần tập trung đầu tư nguồn lực và đặc biệt khát vọng toàn dân tộc và kết hợp với sức mạnh thời chú trọng trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện, tạo sự đại; đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, phát triển nhanh và chuyển biến về chất trong việc thực hiện ba đột phá bền vững đất nước; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ chiến lược có liên quan đến thể chế; phát triển nguồn vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu đến giữa nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao; hệ thế kỷ XXI nước ta trở thành nước phát triển, theo định thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại. hướng xã hội chủ nghĩa. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: “Phát triển con người toàn diện và Bộ Chính trị nhấn mạnh: “Phải đặc biệt coi trọng và đẩy xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản mạnh hơn nữa xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện sắc dân tộc để văn hóa, con người Việt Nam thực sự về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”; trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất phải “phát huy bản chất giai cấp công nhân của Đảng, nước và bảo vệ Tổ quốc. Tăng đầu tư cho phát triển sự nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và nghiệp văn hóa. Xây dựng, phát triển, tạo môi trường sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống và điều kiện xã hội thuận lợi nhất để khơi dậy truyền chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, xây dựng thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát Nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; gắn vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; tài với tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng và cơ cấu năng, trí tuệ, phẩm chất của con người Việt Nam là lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; xây dựng trung tâm, mục tiêu và động lực phát triển quan trọng đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ cấp nhất của đất nước” [1 - tr.115-116]. Về nhiệm vụ, Nghị chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang Tạp chí Nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Sao Đỏ, Số 4 (79) 2022 101
- NGHIÊN CỨU KHOA HỌC tầm nhiệm vụ, gắn bó mật thiết với nhân dân” [3 - tr.7]. đã phát triển thành “xây dựng và bảo vệ vững chắc Có thể nói rằng, đây là những nội dung sâu sắc, toàn Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định” [1 - diện có liên quan đến các lĩnh vực chính trị, kinh tế, tr.14]. Đảng ta nhận thức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, văn hóa là hai nhiệm vụ chiến lược có quan hệ hữu cơ với nhau. - con người, quản lý phát triển xã hội, quốc phòng, Đại hội XIII xác định rõ trong chủ đề Đại hội, là một an ninh, đối ngoại đến xây dựng Đảng và đổi mới hệ nhận thức mới. Thành tố về mục tiêu: Xác định mục tiêu thống chính trị. Đây là những vấn đề gắn với những nội “phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI nước ta trở thành nước dung trong các chương trình liên quan đến công tác phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa” [1 - tr.14]. nghiên cứu, giảng dạy và học tập các môn LLCT nói Thứ hai, tập trung làm rõ và làm sáng tỏ định hướng chung, trong đó có môn Triết học Mác - Lênin tại các phát triển đất nước giai đoạn 2021 - 2030 trên 12 nhóm trường đại học hiện nay. vấn đề và 6 nhiệm vụ trọng tâm trong nhiệm kỳ Đại Ba là, việc nghiên cứu, quán triệt Nghị quyết Đại hội hội XIII, trong đó: (1) Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, XIII vào giảng dạy các môn LLCT nói chung trong đó chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã có Triết học Mác - Lênin là quá trình biện chứng giữa hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị toàn diện, trong nghiên cứu, học tập, quán triệt và trực tiếp tham gia sạch, vững mạnh. (2) Tập trung kiểm soát đại dịch tuyên truyền Nghị quyết của Đảng. Vì vậy, mỗi giảng Covid-19, phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, tạo động viên giảng dạy triết học cần quán triệt tư tưởng chỉ đạo lực để phát triển kinh tế nhanh và bền vững. (3) Tăng “là công việc thường xuyên, phải được thực hiện một cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, xây dựng Quân cách nghiêm túc, bài bản, khoa học trong suốt cả nhiệm đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính kỳ” [1 - tr.112]. Theo đó, giảng viên cần nắm vững và quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; bảo vệ vững chắc vận dụng sáng tạo các nội dung Triết học Mác - Lênin độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, để quán triệt Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng vào từng biển, đảo, vùng trời; giữ vững môi trường hòa bình, bài giảng cụ thể, trên cơ sở đó giúp người học có thể ổn định để phát triển đất nước. (4) Khơi dậy khát vọng tiếp cận, cập nhật nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; phát huy giá quyết Đại hội XIII một cách hiệu quả và từng bước trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam. (5) Hoàn chuyển biến thành hành động trong thực tiễn xây dựng thiện đồng bộ hệ thống pháp luật nhằm phát huy mạnh đơn vị, quân đội, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và mẽ dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ của nhân bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. dân; xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong sạch, vững mạnh. (6) Quản lý chặt chẽ, 2.2. Hướng vận dụng Văn kiện của Đại hội XIII vào sử dụng hợp lý, hiệu quả tài nguyên; bảo vệ, cải thiện giảng dạy Triết học Mác-Lênin môi trường; chủ động, tích cực triển khai các giải pháp 2.2.1. Những điểm vận dụng chung Văn kiện của Đại hội thích ứng với biến đổi khí hậu, thiên tai khắc nghiệt. XIII vào giảng dạy Triết học Mác-Lênin Thứ ba, Đại hội XIII xác định ba đột phá chiến lược: (1) Thứ nhất, giúp người học nắm được nội dung của chủ Hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, trước hết là thể đề Đại hội XIII là “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; chủ nghĩa. (2) Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí, nhân lực chất lượng cao; ưu tiên phát triển nguồn nhân sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức lực cho công tác lãnh đạo, quản lý và các lĩnh vực then mạnh thời đại; tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ chốt. (3) Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, công cuộc đổi mới; xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ hiện đại cả về kinh tế và xã hội; ưu tiên phát triển một quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, thích đấu đến giữa thế kỷ XXI nước ta trở thành nước phát ứng với biến đổi khí hậu; chú trọng phát triển hạ tầng triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa”. Trong các thông tin, viễn thông, tạo nền tảng chuyển đổi số quốc thành tố chủ đề Đại hội XIII có những điểm mới. Cụ gia, từng bước phát triển kinh tế số, xã hội số. Có thể thể, bổ sung “chỉnh đốn” và “hệ thống chính trị” vào nội nói rằng, với các nội dung cụ thể nêu trên đây chính là dung “tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững kết quả của việc thảo luận, đánh giá về 10 năm thực mạnh”. Về thành tố về dân tộc, bổ sung “khơi dậy khát hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí” và “kết hợp độ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991 (bổ sung, phát triển với sức mạnh của thời đại” vào nội dung “phát huy sức năm 2011), 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc” thành “khơi dậy khát kinh tế - xã hội 2011-2020, 30 năm thực hiện Cương vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí, sức mạnh đại lĩnh 1991, 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới; định đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại hướng phát triển và phương hướng, nhiệm vụ phát ”[1 - tr.14]. Thành tố về đổi mới: Bổ sung cụm từ “tiếp triển đất nước trong thời gian tới. Do vậy, trong việc tục” thành “tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công giảng dạy, nghiên cứu các môn LLCT thì giảng viên cuộc đổi mới”. Thành tố về bảo vệ Tổ quốc, Đại hội XIII LLCT cần nghiên cứu, quán triệt những vấn đề cơ bản 102 Tạp chí Nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Sao Đỏ, Số 4 (79) 2022
- LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC có liên quan đến ba điểm đột phá này, thể hiện ở: (i) [1 - tr.140]. Trước mắt cần phải “Thúc đẩy nghiên cứu, triển khai thống nhất nhận thức trong toàn bộ hệ thống chuyển giao, ứng dụng mạnh mẽ thành tựu của cuộc chính trị; (ii) giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo; (iii) Cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào mọi lĩnh vực bảo đảm đủ nguồn lực thực hiện; (iv) kiểm tra, giám sát của đời sống xã hội, chú trọng một số ngành, lĩnh vực và điều chỉnh trong quá trình thực hiện. trọng điểm, có tiềm năng, lợi thế để làm động lực cho tăng trưởng theo tinh thần bắt kịp, tiến cùng và vượt 2.2.2. Những điểm vận dụng cụ thể Văn kiện của Đại hội lên ở một số lĩnh vực so với khu vực và thế giới” [1 - XIII vào giảng dạy Triết học Mác-Lênin tr.115](14). Tại Đại hội XIII, Đảng ta đặc biệt coi trọng Trong môn Triết học Mác-Lênin (3 tín chỉ), tùy vào nội việc “phát triển đồng bộ khoa học tự nhiên, khoa học kỹ dung và kết cấu của các chương, mục quá trình nghiên thuật và công nghệ, khoa học xã hội và nhân văn, khoa cứu và giảng dạy cho sinh viên, người giảng cần tập học lý luận chính trị” [1 - tr.115]. trung vào các “mảng” cụ thể như sau: Không chỉ riêng về nhà nước mà còn phải chú ý đến Về quan hệ sản xuất, Đại hội XIII của Đảng xác định: tính toàn diện của kiến trúc thượng tầng đặc biệt là hệ “Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa tư tưởng, Đại hội XIII, Đảng ta xác định, nhiệm vụ trọng Việt Nam có nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần tâm của đổi mới hệ thống chính trị ở nước ta hiện nay kinh tế, trong đó: Kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo; là: “Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp kinh tế tập thể, kinh tế hợp tác không ngừng được quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do củng cố, phát triển; kinh tế tư nhân là một động lực nhân dân và vì nhân dân do Đảng lãnh đạo... Nâng cao quan trọng; kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Nhà nước. khuyến khích phát triển phù hợp với chiến lược, quy Xác định rõ hơn vai trò, vị trí, chức năng, nhiệm vụ và hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội” [1 - tr.129]. quyền hạn của các cơ quan nhà nước trong việc thực Để bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN) của hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp trên cơ nền kinh tế, kinh tế nhà nước phải giữ vai trò chủ đạo, sở các nguyên tắc pháp quyền, bảo đảm quyền lực phải là công cụ, lực lượng vật chất quan trọng để Nhà nhà nước là thống nhất, có sự phân công rành mạch, nước ổn định kinh tế vĩ mô, định hướng, điều tiết, dẫn phối hợp chặt chẽ và tăng cường kiểm soát quyền dắt, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, khắc phục các lực nhà nước” [1 - tr.174-175]. Đại hội XIII đặc biệt coi khuyết tật của cơ chế thị trường. Các doanh nghiệp trọng việc xây dựng nền hành chính nhà nước phục vụ nhà nước chủ yếu tập trung vào những lĩnh vực then nhân dân, dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện chốt, địa bàn quan trọng, quốc phòng, an ninh; hoạt đại, trong sạch, vững mạnh, công khai, minh bạch; động theo cơ chế thị trường, cạnh tranh bình đẳng với xây dựng nền tư pháp Việt Nam chuyên nghiệp, công doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác [1 - bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, tr.129]. Trong bối cảnh lực lượng sản xuất của chúng phục vụ nhân dân. Để thực hiện nhiệm vụ quan trọng ta chưa phát triển, không đồng đều thì việc sử dụng đó, Đại hội XIII chủ trương “Tập trung xây dựng đội nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế, ngũ cán bộ, công chức có đủ phẩm chất, năng lực, uy trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo càng trở tín, phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước... nên cần thiết và hoàn toàn phù hợp với quan điểm của Đồng thời, có cơ chế sàng lọc, thay thế kịp thời những V.I.Lênin về sự tồn tại của nhiều thành phần kinh tế người không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm pháp luật, trong thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa kỷ luật, đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp, bị xử xã hội (CNXH). Cùng với việc xây dựng và từng bước lý kỷ luật, không còn uy tín đối với nhân dân” [1 - tr.178- hoàn thiện quan hệ sản xuất, Đảng ta hết sức coi trọng 179]. Ngoài ra, việc “Xây dựng Nhà nước pháp quyền việc phát triển lực lượng sản xuất, trong đó phát triển xã hội chủ nghĩa có mặt chưa đáp ứng tốt yêu cầu phát nguồn nhân lực (người lao động - yếu tố hợp thành triển kinh tế- xã hội và quản lý nhà nước trong tình hình quan trọng nhất của lực lượng sản xuất, nhất là nguồn mới” [1 - tr.89](26). Hạn chế này cần phải sớm khắc nhân lực chất lượng cao - được coi là một trong những phục để góp phần xây dựng và hoàn thiện Nhà nước đột phá chiến lược phát triển kinh tế - xã hội trong pháp quyền XHCN trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, nhiệm kỳ Đại hội XIII và cho cả những năm tiếp theo. hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ và vì sự phát Đại hội XIII khẳng định: “Ba đột phá chiến lược do Đại triển bền vững của đất nước. hội lần thứ XI và XII của Đảng xác định vẫn còn nguyên Về con người, con người và nhân tố con người luôn giá trị, có ý nghĩa, giá trị lâu dài và sẽ được cụ thể hóa là vấn đề trung tâm của mọi chiến lược phát triển và phù hợp với từng giai đoạn phát triển” [1 - tr.230]. là yếu tố cốt lõi trong sức mạnh của mỗi quốc gia nói Về lực lượng sản xuất, để phát triển lực lượng sản xuất chung và ở Việt Nam nói riêng. Kế thừa các thành tựu cần phải được quán triệt theo tinh thần Đại hội XIII lý luận và thực tiễn đạt được trong xây dựng và phát của Đảng là: “Tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương triển con người, Đại hội XIII của Đảng đã nêu tư tưởng khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là động chỉ đạo, nhiệm vụ, phương hướng chủ yếu về xây lực then chốt để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại” dựng con người Việt Nam trong điều kiện mới, nhất Tạp chí Nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Sao Đỏ, Số 4 (79) 2022 103
- NGHIÊN CỨU KHOA HỌC là phát triển nguồn lực con người trước tác động của hướng coi trọng trang bị, rèn luyện phương pháp tư cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, cũng như bối duy, phải đổi mới nội dung, chương trình. Giáo trình cảnh kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa Triết học Mác - Lênin hiện nay đã có những đổi mới và hội nhập quốc tế. Đại hội XIII chủ trương: “coi con song nhiều nội dung vẫn chưa có tính cập nhật, trong người là trung tâm, chủ thể, nguồn lực quan trọng nhất khi đó, thời gian lên lớp, thời gian tự học lại ngắn. Từ và mục tiêu của sự phát triển; lấy giá trị văn hóa, con đó, người dạy và người học đều chịu những áp lực người Việt Nam là nền tảng, sức mạnh nội sinh quan nhất định. Vì vậy, cần tiếp tục bổ sung, chỉnh sửa hoàn trọng bảo đảm sự phát triển bền vững” [1 - tr.215-216]. thiện lại giáo trình theo hướng có trọng tâm, trọng điểm Đồng thời khẳng định: “mọi chính sách của Đảng, Nhà phù hợp với môn học, cấp học, với đối tượng là sinh nước đều phải hướng vào nâng cao đời sống vật chất, viên năm thứ nhất. Cần đầu tư nhiều hơn nữa về vấn tinh thần và hạnh phúc của nhân dân” [1 - tr.216]; thực hiện: “phát huy nhân tố con người, lấy nhân dân làm đề trang bị, rèn luyện phương pháp tư duy, phương trung tâm; phát huy vai trò của văn hóa - nền tảng tinh pháp nhận thức và thực tiễn được đúc rút ra từ những thần của xã hội, là mục tiêu, động lực của sự phát triển” kiến thức lý luận. Ngoài ra, để giảng dạy triết học theo [1 - tr.99]; khẳng định vị trí, vai trò nguồn lực phát triển hướng coi trọng trang bị, rèn luyện phương pháp phải quan trọng của đất nước là khơi dậy mạnh mẽ tinh tiếp tục đổi mới phương pháp dạy - học. Phương pháp thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, sức mạnh đại tiếp cận vấn đề, phương pháp được rút ra từ những đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước quan điểm lý luận của giảng viên là hết sức có ý nghĩa phồn vinh, hạnh phúc của mỗi người dân. Do vậy, phải: trong việc trang bị phương pháp cho người học. Kinh “Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính nghiệm giảng dạy cho thấy, cái để lại ấn tượng, cái biến trị và nền văn hóa, con người Việt Nam;… phát huy tối thành của người học chính là phương pháp. Ngoài ra, đa nội lực, tranh thủ ngoại lực, trong đó nguồn lực nội đổi mới dạy - học theo phương châm lấy người học sinh, nhất là nguồn lực con người là quan trọng nhất” là trung tâm cũng là quá trình rèn luyện và trang bị [1 - tr.34]. Để thực hiện chủ trương trên, Đại hội XIII phương pháp cho người học và cả người dạy. Ở đây của Đảng chỉ rõ, cần: “Xây dựng con người Việt Nam còn đòi hỏi người học phải phát huy tính chủ động, tích phát triển toàn diện, có sức khỏe, năng lực, trình độ, cực, sáng tạo từ hiểu biết để rút ra phương pháp. có ý thức, trách nhiệm cao đối với bản thân, gia đình, xã hội và Tổ quốc” [1 - tr.231]; thực hiện phương châm: Thứ hai, xuất phát từ yêu cầu phát triển và bản chất “Đào tạo con người theo hướng có đạo đức, kỷ luật, của triết học Mác - Lênin, chúng ta không được phép kỷ cương, ý thức trách nhiệm công dân, xã hội; có kỹ coi những nguyên lý của triết học này là những giáo năng sống, kỹ năng làm việc, ngoại ngữ, công nghệ điều khô cứng, xa rời cuộc sống, mà phải coi đó là một thông tin, công nghệ số, tư duy sáng tạo và hội nhập hệ thống lý luận khoa học và cách mạng. Tính khoa quốc tế (công dân toàn cầu)” [1 - tr.232-233]. học và cách mạng của triết học Mác - Lênin được đảm Bên cạnh đó, thực hiện đồng bộ cơ chế, chính sách và bảo ở chỗ, nó luôn phát triển gắn liền với thực tiễn đấu coi trọng giáo dục, khoa học để con người có điều kiện tranh cách mạng của giai cấp công nhân; là sự kế thừa phát triển toàn diện. Đại hội XIII nêu rõ: “Có kế hoạch, những mặt tích cực, phê phán những mặt hạn chế của cơ chế và giải pháp xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa các hệ thống triết học trong lịch sử, là kết quả tổng kết bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử truyền kinh nghiệm thực tiễn, lấy thực tiễn lịch sử để kiểm tra thống dân tộc trong xây dựng con người, phát triển các kết luận lý luận của mình. Chính điều đó làm cho kinh tế - xã hội” [1 - tr.145]. Thực hiện: “Xây dựng con triết học Mác - Lênin không ngừng phát triển cùng với người Việt Nam phát triển toàn diện, gắn kết chặt chẽ, sự phát triển của thực tiễn xã hội. Những quan điểm hài hòa giữa giá trị truyền thống và giá trị hiện đại” [1 - của Đảng được đưa ra trong văn kiện của Đại hội XIII tr.47]. Đồng thời, cần: “Thực hiện tốt chính sách xã hội, bảo đảm an sinh và phúc lợi xã hội, an ninh con người, vừa là sự tổng kết kinh nghiệm đấu tranh cách mạng tạo chuyển biến mạnh mẽ trong quản lý phát triển xã của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, vừa hội, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; nâng cao là sự vận dụng sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác - chất lượng cuộc sống và hạnh phúc của nhân dân. Lênin vào thực tiễn của Việt Nam trong hơn 35 năm Tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp giảm nghèo đổi mới. Do vậy, việc gắn với thực tiễn, trước hết triết đa chiều, bao trùm, bền vững. Phát triển hệ thống bảo học Mác - Lênin phải gắn với các quan điểm của Đảng hiểm xã hội linh hoạt, đa dạng, đa tầng, hiện đại. Bảo được thể hiện trong các văn kiện đại hội Đảng, phải đảm cung cấp và nâng cao khả năng tiếp cận các dịch phân tích, luận giải và phát triển các quan điểm đó, coi vụ xã hội cơ bản, nhất là đối với người nghèo, người đó như một cơ sở thực tiễn, một nhân tố quan trọng để yếu thế trong xã hội, quan tâm chăm sóc, bảo vệ sức phát triển lý luận triết học. khỏe của nhân dân” [1 - tr.47-48]. 3. KẾT LUẬN 2.2.3. Tiếp tục đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp dạy học Triết học Mác-Lênin trong điều kiện mới Có thể khẳng định rằng, Đại hội XIII của Đảng là sự Trước hết cần xác định việc đổi mới nội dung, chương kiện chính trị trọng đại của Đảng và của dân tộc. Đại trình giảng dạy Triết học Mác - Lênin hiện nay theo hội có nhiệm vụ kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết 104 Tạp chí Nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Sao Đỏ, Số 4 (79) 2022
- LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC Đại hội XII của Đảng, nhìn lại 10 năm thực hiện Cương Đại hội XIII của Đảng xác định: “Kết hợp sức mạnh dân lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ tộc với sức mạnh thời đại; nêu cao ý chí độc lập, tự nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), 10 năm chủ, chủ động, tích cực hội nhập và nâng cao hiệu quả thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011- hợp tác quốc tế, phát huy tối đa nội lực, tranh thủ ngoại 2020, 30 năm thực hiện Cương lĩnh 1991, 35 năm thực lực, trong đó nguồn lực nội sinh, nhất là nguồn lực con hiện công cuộc đổi mới; đề ra phương hướng, nhiệm người là quan trọng nhất” [1 - tr.110-111]. Từ các nội vụ nhiệm kỳ 2021 - 2026, xác định mục tiêu, phương dung nêu trên, bài viết đã chỉ ra những điểm vận dụng hướng đến năm 2030 và tầm nhìn phát triển đất nước cụ thể Văn kiện của Đại hội XIII vào giảng dạy Triết đến năm 2045. Đại hội XIII là dấu mốc quan trọng trong học Mác-Lênin, có liên quan đến các nội dung: Quan quá trình phát triển của Đảng ta, dân tộc ta, đất nước hệ sản xuất, lực lượng sản xuất, nhà nước, con người. ta, có ý nghĩa định hướng và tầm nhìn chiến lược cho Vận dụng Văn kiện Đại hội XIII của Đảng vào giảng tương lai, tiếp tục đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ công dạy là yêu cầu tất yếu, là linh hồn, là xương sống cho cuộc đổi mới, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế và sự thành công trong giảng dạy triết học Mác - Lênin, phát triển đất nước nhanh và bền vững hơn. được xem như một nguyên tắc phương pháp luận Bài viết này được thực hiện nhằm phân tích làm rõ quan trọng để nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập những vấn đề có liên quan đến lý luận và thực tiễn môn học này, góp phần thực hiện tốt hơn vai trò của trong việc vận dụng văn kiện Đại hội XIII của Đảng vào triết học Mác - Lênin đối với việc hiện thực hoá nghị giảng dạy triết học Mác - Lênin hiện nay. Kết quả cho quyết của Đảng vào thực tiễn cuộc sống. thấy, Đại hội lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam đã có những điểm mới so với các kỳ đại hội trước thể hiện ở chủ đề, nhiệm vụ, định hướng phát triển. Đại hội TÀI LIỆU THAM KHẢO XIII xác định quyết tâm thực hiện thật tốt hệ thống các nhiệm vụ, giải pháp để đưa đất nước ta bước vào một [1]. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại giai đoạn phát triển mới; khẳng định cần tập trung đầu hội toàn quốc lần thứ XIII, NXB Chính trị quốc gia tư nguồn lực và đặc biệt chú trọng trong lãnh đạo, chỉ Sự thật, tập 1. đạo thực hiện, tạo sự chuyển biến về chất trong việc [2]. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại thực hiện ba đột phá chiến lược có liên quan đến thể hội toàn quốc lần thứ XIII, NXB Chính trị quốc gia chế; phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực Sự thật, tập 2. chất lượng cao; hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện [3]. Ban Chấp hành Trung ương, Chỉ thị của Bộ Chính đại. Kế thừa quan điểm về nguồn lực phát triển trong trị về nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền, các văn kiện Đại hội XI, Đại hội XII, Báo cáo chính trị tại triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Số 01-CT/TW, Hà Nội, ngày 09/3/2021. THÔNG TIN TÁC GIẢ Trần Mai Ước - Năm 2018: Phó Giáo sư chuyên ngành Triết học. - Tóm tắt công việc hiện tại: Giảng viên cao cấp, Chánh văn phòng Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh. - Lĩnh vực quan tâm: Triết học, lịch sử triết học, khoa học chính trị. - Điện thoại: 0948888070 Email: maiuoc2001@yahoo.com. Tạp chí Nghiên cứu khoa học, Trường Đại học Sao Đỏ, Số 4 (79) 2022 105
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Hỏi đáp các văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng (Dùng cho đoàn viên, hội viên các đoàn thể chính trị-xã hội và tuyên truyền trong nhân dân): Phần 1
84 p | 59 | 8
-
Văn kiện Đại hội XI của Đảng - Những nội dung chủ yếu và mới
116 p | 87 | 7
-
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII (Tập 1)
298 p | 33 | 6
-
Tài liệu Hỏi-đáp nội dung các văn kiện đại hội đại biểu Đảng Bộ tỉnh Khánh Hoà lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2020-2025
100 p | 15 | 6
-
Hỏi đáp các văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng (Dùng cho đoàn viên, hội viên các đoàn thể chính trị-xã hội và tuyên truyền trong nhân dân): Phần 2
106 p | 22 | 6
-
Tài liệu hỏi đáp về các Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (Dùng cho đoàn viên, hội viên các tổ chức chính trị-xã hội và tuyên truyền trong nhân dân): Phần 1
90 p | 11 | 4
-
Tài liệu hỏi đáp về các Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (Dùng cho đoàn viên, hội viên các tổ chức chính trị-xã hội và tuyên truyền trong nhân dân): Phần 2
63 p | 10 | 4
-
Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ khối Doanh nghiệp tỉnh Ninh Thuận lần thứ III nhiệm kỳ 2011 - 2015
104 p | 6 | 4
-
Quan điểm về xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập kinh tế quốc tế trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam
6 p | 17 | 4
-
Ebook Văn kiện đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Yên lần thứ XII
89 p | 11 | 3
-
Nhận thức mới của Đảng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
10 p | 7 | 2
-
Nhận thức về các quan hệ lớn trong Văn kiện Đại hội XII của Đảng
6 p | 192 | 2
-
Ebook Văn kiện đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Yên lần thứ XVI: Phần 2
41 p | 4 | 2
-
Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Phú Yên lần thứ XIV: Phần 2
50 p | 9 | 2
-
Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ XI
93 p | 12 | 2
-
Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ XII, nhiệm kỳ 2020 - 2025
241 p | 21 | 2
-
Quán triệt văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng trong giảng dạy các môn Lí luận chính trị cho sinh viên Báo chí hiện nay
8 p | 3 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn