Xác định tải trọng do tác động nổ của bom đạn thông thường lên tầng hầm phòng không

Xác định tải trọng do tác động nổ của<br /> bom đạn thông thường lên tầng hầm phòng không<br /> Determining static load equivalent to the explosive effect of conventional bomb on the basement<br /> Phạm Minh Hà(1), Vũ Huy Hoàng(2)<br /> <br /> <br /> Tóm tắt 1. Đặt vấn đề<br /> <br /> Trong thành phố, ngoài các công trình dân Khi chiến tranh xảy ra, bên cạnh các hoạt động phòng vệ quân sự, một trong<br /> những công việc đầu tiên cần thực hiện là di tản dân thường đến nơi an toàn. Tuy<br /> dụng còn tồn tại một hệ thống công trình<br /> nhiên, với tính chất hiện đại của vũ khí ngày nay, chiến tranh có thể diễn biến rất<br /> phòng thủ được xây dựng để đề phòng trường<br /> nhanh, khi đó cần phải có nơi trú ẩn tại chỗ để giải quyết tức thì vấn đề an toàn<br /> hợp chiến tranh xảy ra. Tầng hầm nhà cao<br /> cho người dân, đặc biệt là trong các thành phố lớn, nơi có số lượng dân cư tập<br /> tầng, một bộ phận của hệ thống phòng thủ, trung. Hệ thống trú ẩn an toàn trong thành phố có quy mô rất lớn, cần phải tận<br /> cần được thiết kế lưỡng dụng (sử dụng cả dụng các hệ thống ngầm sẵn có của thành phố, trong đó có tầng hầm của các<br /> trong thời bình và trong thời chiến) để có thể tòa nhà dân dụng. Hơn thế nữa, tầng hầm phòng thủ kết hợp với các công trình<br /> trở thành nơi trú ẩn an toàn cho cư dân trong ngầm khác tạo thành mạng lưới phòng thủ chung của cả thành phố còn là nơi trú<br /> thời chiến và phục vụ các mục đích quốc phòng ẩn, tác chiến của các lực lượng bám trụ bảo vệ thành phố. Để các tầng hầm có<br /> khác. Tuy nhiên, do Việt Nam hiện chưa có các đủ khả năng chống các loại bom đạn theo yêu cầu, cần phải có quy hoạch quốc<br /> quy định liên quan đến tầng hầm phòng thủ phòng mang tính tổng thể và quy định chi tiết áp dụng ngay trong thời bình. Trên<br /> nên các tầng hầm nhà cao tầng mới chỉ được thế giới, nhiều nước đã ban hành tiêu chuẩn thiết kế tầng hầm phòng không như<br /> thiết kế với mục đích sử dụng thông thường Nga, Trung Quốc, Mỹ, Anh, Singapore... Ở Việt Nam, thiết kế tầng hầm chịu tải<br /> trong thời bình. Bài báo giới thiệu một số khái trọng do bom đạn gây ra trong thời chiến mới đang trong giai đoạn nghiên cứu.<br /> niệm về tầng hầm phòng không và cách xác Vì chưa có chỉ dẫn cụ thể, thiếu các tiêu chuẩn liên quan đến kiến trúc, kết cấu,<br /> định tải trọng do tác động nổ của bom đạn thông gió, cơ điện, phòng hỏa, thời gian gần đây hàng loạt tầng hầm được xây<br /> thông thường lên tầng hầm nhà cao tầng theo mới nhưng đều chưa được thiết kế phục vụ công tác phòng không nhân dân. Đã<br /> quy định của tiêu chuẩn thiết kế của Trung có đề tài nghiên cứu đề xuất giải pháp cải tạo tầng hầm hiện có để chuyển đổi<br /> Quốc. thành mục đích phòng thủ khi cần thiết [4]. Tuy nhiên chúng ta cũng cần phải<br /> chủ động xây dựng các quy định về vấn đề phòng không nhân dân để áp dụng<br /> Từ khóa: Tải trọng nổ, tác dụng nổ, bom đạn, tầng<br /> cho các tầng hầm xây mới. Để làm được việc này, bên cạnh việc tự nghiên cứu,<br /> hầm, tải trọng tĩnh tương đương chúng ta còn rất cần phải tham khảo, học tập kinh nghiệm của các nước trên thế<br /> giới. Dưới đây trình bày một số khái niệm liên quan đến tầng hầm phòng không<br /> Abstract và cách xác định tải trọng tĩnh tương đương với tác dụng nổ của bom đạn thông<br /> thường lên tầng hầm theo tiêu chuẩn thiết kế tầng hầm phòng không của Trung<br /> Basements under buildings are important parts of<br /> Quốc GB50038-2005, gọi tắt là Tiêu chuẩn GB50038-2005 [1].<br /> defense network in the city in case a war outbreaks.<br /> They should be designed to serve normal activities 2. Một số khái niệm về tầng hầm phòng không<br /> of occupants during peacetime but be able to 2.1. Phân loại<br /> switch quickly into shelters in wartime. Although<br /> Theo quy định của Trung Quốc, có nhiều cách phân loại tầng hầm phòng<br /> pre-design of basement as defense structure is không khác nhau. Dưới đây chỉ trình bày cách phân loại theo công dụng của công<br /> significant, Vietnam has not yet issued regulations trình phòng không nhân dân trong thời chiến. Theo đó, công trình phòng không<br /> and standards relating to defensive basement, nhân dân (trong đó bao gồm tầng hầm phòng không) được phân thành 5 loại:<br /> and recent built civil building basements are only<br /> Sở chỉ huy phòng không nhân dân: Công trình đảm bảo hoạt động của các cơ<br /> designed for peacetime use. Thus, the article will<br /> quan chỉ huy phòng không nhân dân trong thời chiến.<br /> introduce some concepts in air-defended basement<br /> design with GB50038-2005, Chinese code in civil Công trình cứu hộ y tế: Công trình phòng không nhân dân có thể độc lập sơ<br /> air defense for basement, for further reference of cứu người bị thương. Theo phân cấp công trình y tế và nhiệm vụ, phân thành 3<br /> lawmakers and designers. The metioned content is of cấp là bệnh viện trung tâm, bệnh viện cấp cứu và trạm cấp cứu.<br /> determining static load equivalent to the explosive Công trình phục vụ lực lượng chuyên môn phòng không nhân dân: Lực lượng<br /> effect of conventional bomb on the basement. chuyên môn phòng không nhân dân là tổ chức được thành lập để thực hiện các<br /> công tác phòng không nhân dân, bao gồm giải cứu người, sửa chữa nhanh, cứu<br /> Keywords: Blast load, bomb, basement, equivalent<br /> hộ y tế, phòng độc phòng dịch, thông tin liên lạc, vận chuyển và đảm bảo an ninh<br /> static load trật tự.<br /> Công trình phục vụ lực lượng chuyên môn phòng không nhân dân dùng trú<br /> ẩn và phục vụ một số công việc của lực lượng chuyên môn phòng không nhân<br /> (1) Cục giám định nhà nước về chất lượng dân, thường bao gồm nơi trú ẩn của con người và thiết bị (xe cộ). Khi chưa đủ<br /> công trình xây dựng – Bộ Xây dựng<br /> điều kiện có thể chỉ phục vụ một trong hai công năng trên.<br /> Email: phamhadhkt@gmail.com<br /> Công trình trú ẩn: Chủ yếu phục vụ công tác trú ẩn của con người, phân làm<br /> (2) Giảng viên, Khoa Xây dựng Trường đại học<br /> Kiến trúc Hà Nội 2 cấp: cấp 1 dùng để đảm bảo trú ẩn an toàn cho nhân viên thuộc cơ quan chính<br /> Email: hoangvptv@yahoo.com phủ, cơ quan quan trọng phục vụ sinh hoạt thông thường (bưu điện, điện lực, cấp<br /> <br /> <br /> <br /> S¬ 28 - 2017 71<br />  KHOA H“C & C«NG NGHª<br /> <br /> <br /> Bảng 1. Giá trị tiêu chuẩn của qce1 (kN/m2)<br /> <br /> Chiều dày lớp đất phủ Cấp phòng chống vũ khí thông thường<br /> mặt trên trần h (m) 5 6<br /> 0 ≤ h ≤ 0,5 110 ÷ 90 (88 ÷ 72) 50 ÷ 40 (40 ÷ 32)<br /> 0,5 < h ≤ 1,0 90 ÷ 70 (72 ÷ 56) 40 ÷ 30 (32 ÷ 24)<br /> 1,0 < h ≤ 1,5 70 ÷ 50 (56 ÷ 40) 30 ÷ 15 (24 ÷ 12)<br /> 1,5 < h ≤ 2,0 50 ÷ 30 (40 ÷ 24) -<br /> 2,0 < h ≤ 2,5 30 ÷ 15 (24 ÷ 12) -<br /> Chú thích:<br /> 1. Giá trị nhỏ của h tương ứng với giá trị lớn của qce1;<br /> 2. Khi xét đến ảnh hưởng của kết cấu bên trên, có thể lấy giá trị trong ngoặc đơn.<br /> Bảng 2. Giá trị tiêu chuẩn của qce2 trường hợp kết cấu tường ngoài trong đất chưa bão hòa (kN/m2)<br /> <br /> Chiều sâu Cấp phòng chống vũ khí thông thường<br /> mặt trên<br /> Loại đất 5 6<br /> trần tầng<br /> hầm h (m) Khối xây BTCT Khối xây BTCT<br /> Sỏi cuội, cát hạt thô, cát hạt trung 85 ÷ 60 70 ÷ 40 45 ÷ 25 30 ÷ 20<br /> Cát hạt nhỏ, cát bụi 70 ÷ 50 55 ÷ 35 35 ÷ 20 25 ÷ 15<br /> Đất bụi 70 ÷ 55 60 ÷ 40 40 ÷ 20 30 ÷ 15<br /> 0