Xây dựng ngân hàng xanh tại Việt Nam

Chúc Mừng Năm Mới - Xuân Giáp Ngọ 2014<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Số 14 (24) - Tháng 01-02/2014 PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP 3<br />  Hoạt Động NH Hướng Tới Hồi Phục & Hoàn Thiện<br /> <br /> Xây dựng ngân hàng xanh<br /> tại Việt Nam<br /> NCS Nguyễn Hữu Huân<br /> Đại học Kinh tế TP.HCM<br /> <br /> <br /> <br /> B<br /> ài nghiên cứu này chỉ ra sự quan trọng của nghiệp vụ ngân hàng xanh,<br /> tham thảo những kinh nghiệm quốc tế và làm nổi bật những bài học<br /> đáng quý cho các hoạt động ngân hàng và sự phát triển bền vững ở VN.<br /> Tuy nhiên, bài nghiên cứu nhận thấy khá ít có ngân hàng hay tổ chức tài chính tiên<br /> phong thực hiện điều này ở VN mặc dù họ tham gia với một vai trò khá tích cực<br /> trong nền kinh tế. Chính vì thế, đề tài kiến nghị những chính sách giải pháp thích<br /> hợp và bước khởi đầu khuyến khích hoạt động ngân hàng xanh tại VN.<br /> Từ khoá: Ngân hàng xanh, phát triển bền vững, tổ chức tài chính, hoạt<br /> động ngân hàng tại VN.<br /> <br /> <br /> <br /> 1. Giới thiệu vai trò quyết định trong việc thúc và hạ thấp tỉ lệ thua lỗ với việc chất<br /> Phát triển bền vững đang nổi đẩy những khoản đầu tư hướng tới lượng danh mục đầu tư được nâng<br /> lên như trào lưu mới trong tiến phát triển môi trường bền vững và cao hơn. Vì thế, việc khuyến khích<br /> trình về quan niệm phát triển, do trách nhiệm cộng đồng. Bản thân đầu tư cho môi trường và cẩn trọng<br /> sự không ổn định trong quá trình các ngân hàng có thể không phải là trong việc cấp tín dụng là một<br /> phát triển và sự khai thác quá mức những kẻ gây ô nhiễm, nhưng họ trong những nghĩa vụ của ngành<br /> môi trường tự nhiên cho các lợi có thể liên quan đến công ty hay dự ngân hàng. Hơn nữa, những ngành<br /> ích kinh tế. Phát triển bền vững có án đầu tư gây ô nhiễm trong hiện đã và có ý định đi theo xu hướng<br /> thể đạt được hiệu quả nhất bằng tại hoặc tương lai. xanh, có thể được ưu tiên cấp tín<br /> cách để thị trường hoạt động dưới Khu vực ngân hàng thông dụng bởi các ngân hàng. Phương<br /> những công cụ kinh tế và những cơ thường được coi là thân thiện với pháp tài chính này được gọi là<br /> chế quản lý chi phí một cách hiệu môi trường nếu tính theo lượng “ngân hàng xanh”, đây là một nỗ<br /> quả. Trong đó, một trong những phát thải và gây ô nhiễm. Những tác lực của hệ thống ngân hàng để các<br /> nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động động môi trường bên trong khu vực ngành công nghiệp xanh hóa và<br /> công nghiêp chung và tăng trưởng ngân hàng như việc sử dụng năng góp phần phục hồi môi trường tự<br /> kinh tế là các định chế tài chính lượng, giấy và nước thường không nhiên. Ý tưởng “ngân hàng xanh”<br /> như khu vực ngân hàng. Bởi vì đáng kể. Các tác động môi trường sẽ giúp đem lại lợi ích cho cả ngân<br /> khu vực ngân hàng ảnh hưởng đến của ngân hàng không trực tiếp liên hàng, ngành công nghiệp và nền<br /> tăng trưởng kinh tế ở cả mặt chất quan đến hoạt động ngân hàng mà kinh tế. Ngân hàng xanh không chỉ<br /> lượng lẫn số lượng, và làm thay liên quan đến hoạt động bên ngoài sẽ thúc đẩy quá trình xanh hóa của<br /> đổi bản chất của quá trình tăng được tạo ra bởi các khách hàng các ngành mà nó còn làm tăng chất<br /> trưởng kinh tế. Bên cạnh đó, khu của ngân hàng. Vì thế, tác động lượng tài sản của các ngân hàng<br /> vực ngân hàng còn là nguồn tài của hoạt động bên ngoài của các trong tương lai.<br /> trợ chính để đầu tư cho những dự ngân hàng dù rất lớn song lại khó Trên bình diện quốc tế, hiện<br /> án thương mại là những dự án có để ước tính. Hơn nữa, việc quản lí nay đang có một mối quan tâm<br /> đóng góp quan trọng cho sự tăng môi trường trong ngành ngân hàng ngày càng lớn về trách nhiệm của<br /> trưởng kinh tế. Chính vì vậy, ngành khá gần giống với quản trị rủi ro. ngân hàng và của các nhà đầu tư<br /> ngân hàng có thể nói là đóng một Nó làm tăng giá trị doanh nghiệp tài chính đối với môi trường và xã<br /> <br /> 4 PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP Số 14 (24) - Tháng 01- 02/2014<br />  Hoạt Động NH Hướng Tới Hồi Phục & Hoàn Thiện<br /> hội. ngân hàng và các định chế tài nhau cho việc quản trị môi trường quốc tế (NGOs), các tổ chức trung<br /> chính sẽ hoạt động hiệu quả hơn như luật bảo vệ tài nguyên, quy gian và trong nhiều trường hợp là<br /> khi hướng tới mục tiêu này với định nước sạch, không khí sạch, thị trường tiêu thụ thông qua phản<br /> vai trò trung gian trong nền kinh quản lí hóa chất độc hại được nhìn ứng người tiêu dùng. Trong những<br /> tế và khả năng thu hút lượng lớn nhận là những nhân tố tiềm năng năm đầu thập niên 90, chương<br /> các nhà đầu tư. Vấn đề môi trường quan trọng giải thích việc gia tăng trình môi trường Liên Hiệp Quốc<br /> không còn chỉ là trách nhiệm của các trách nhiệm nợ gần đây liên (UNEP) đã đưa ra một đề xuất và<br /> chính phủ và những đơn vị gây ô quan đến môi trường của các định hiện tại được biết tới với tên gọi Các<br /> nhiễm, mà còn là trách nhiệm của chế ngân hàng. Việc tuân thủ các bước tiên phong tài chính UNEP<br /> các bên liên quan như các định chế nguyên tắc này sẽ mang lại lợi ích (UNEPFI). Khoảng 200 tổ chức tài<br /> tài chính của nền kinh tế. Ví dụ như cho các tổ chức tài chính, người chính toàn cầu đã kí kết những văn<br /> ngân hàng có thể đóng vai trò rất tiêu dùng và cả các bên liên quan kiện đầu tiên để gia tăng sự bảo vệ<br /> quan trọng trong mối quan hệ hỗ với công ty. cũng như sự thống nhất của những<br /> trợ nhau giữa phát triển kinh tế và Trong vài thập niên trở lại đây, cơ chế thị trường đến những thành<br /> bảo vệ môi trường. Để phát triển đã có những nỗ lực áp dụng chiến quả môi trường chung. Với mục<br /> bền vững, nâng cao chất lượng lược phát triển bền vững trong một tiêu chung là thống nhất những<br /> dịch vụ, thì việc thi hành các biện vài quý ở tầm quốc tế. Những tổ nhân tố thị trường và xã hội với<br /> pháp bảo tồn môi trường, hỗ trợ chức đa phương, tập đoàn quốc tế, những thành tựu tài chính và rủi<br /> tầng lớp cùng cực của xã hội, quan định chế tài chính đa quốc gia áp ro gắn liền với những nhân tố tài<br /> tâm đến chất lượng cuộc sống và dụng các tiêu chuẩn môi trường và chính. Khi những ràng buộc của<br /> thiên nhiên là những nguyên tắc cơ chiến lược để định giá các dự án UNEPFI được thi hành, việc bảo<br /> bản mà các định chế tài chính quốc đầu tư. Và trong những năm gần vệ các yếu tố môi trường cho sự<br /> tế đang dựa vào trong các chiến đây, tổ chức tiêu chuẩn quốc tế phát triển bền vững được xem như<br /> lược kinh doanh trong những năm (ISO) đã ban hành một loạt những là yếu tố cơ bản của triết lý quản<br /> gần đây. hướng dẫn chi tiết để gắn kết các lý kinh doanh bền vững. Chúng đã<br /> Hoạt động ngân hàng nhắm đến mục tiêu bảo vệ môi trường và biện hộ cho những phương pháp<br /> một mức tỉ suất sinh lợi dài hạn chống ô nhiễm vào các hoạt động tiếp cận phòng ngừa hướng về môi<br /> dựa trên hoạt động tín dụng và đầu công nghiệp trên khắp thế giới, gọi trường quản lý và đề ra việc thống<br /> tư. Tuy nhiên, do trách nhiệm nợ chung là ISO 14000. Việc này đã nhất môi trường nghiên cứu giữa<br /> liên quan đến môi trường nên mỗi thúc đẩy ngành ngân hàng mở rộng hoạt động kinh doanh bình thường,<br /> lần mở rộng tín dụng và đầu tư đều việc sử dụng những thông tinvề quản lý tài sản và quyết định kinh<br /> kèm theo rủi ro không thanh toán môi trường trong quá trình mở doanh của các ngân hàng. Đơn<br /> và sự giảm giá trị (trong trường rộng tín dụng, và quyết định đầu vị môi trường IFC được tổ chức<br /> hợp đầu tư trực tiếp). Vì vậy, việc tư. Trong bối cảnh này, bài nghiên vào năm 1991 để xem xét các dự<br /> các ngân hàng tuân thủ những tiêu cứu hướng tới việc thảo luận những án dành cho việc đánh giá môi<br /> chí đánh giá tác động môi trường vấn đề bền vững trong hoạt động trường. Tương tự ngân hàng xuất<br /> ở các dự án trước khi tài trợ là vô ngân hàng và làm thế nào các ngân nhập khẩu Mỹ cũng thường xuyên<br /> cùng quan trọng. Đã có những hàng có thể đóng vai trò quan trọng xem xét lại những hoạt động tài trợ<br /> nghiên cứu cho thấy sự tương quan trong tăng trưởng và phát triển bền xuất khẩu trên cơ sở liên quan đến<br /> dương giữa hiệu suất môi trường vững, đặc biệt ở bối cảnh VN. môi trường. Ngoài ra còn có một<br /> và hiệu quả tài chính (Hamilton 2. Nghiệp vụ ngân hàng xanh: số các ngân hàng khác quan tâm<br /> 1995; Hart 1995; Blacconiere & Những bước tiên phong tầm đến triết lý kinh doanh bền vững<br /> Pattern 1993). Vì vậy, các định chế quốc tế trong thời gian qua như ngân hàng<br /> tài chính cần cấp thiết cân nhắc Netherland-based ABN-Amro đã<br /> Việc tham gia ngày càng sâu<br /> hiệu quả môi trường trong quyết phát triển chính sách quản lý rủi<br /> rộng của các ngân hàng trong hệ<br /> định đầu tư ở công ty hay tư vấn ro kinh doanh để hợp nhất, quản<br /> thống quản lí môi trường là do áp<br /> khách hàng trong bối cảnh hiện tại. lý tài sản phi tài chính gắn liền với<br /> lực trực tiếp và gián tiếp từ các tổ<br /> Việc thiết lập những quy tắc khác sự tuyển dụng lao động. Tương tự<br /> chức phi chính phủ trong nước và<br /> <br /> Số 14 (24) - Tháng 01-02/2014 PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP 5<br />  Hoạt Động NH Hướng Tới Hồi Phục & Hoàn Thiện<br /> như vậy, các ngân hàng toàn cầu nhận hoặc những khoản tài trợ bị năm trước là 48 ngân hàng từ 28<br /> lớn như ABN Amro, Deutsche, ép buộc được phát minh ra bởi các quốc gia.<br /> Standard Chartered, HSBC,... tổ chức ngân hàng và dính liền với Qua đó, chúng ta có thể nhận<br /> chính sách hoạt động hướng tới chính sách môi trường và xã hội, thấy các hoạt động ngân hàng xanh<br /> môi trường của các ngân hàng này nhìn chung những nguyên tắc này đang trở thành một xu hướng phát<br /> cũng đã được thảo luận thông qua có thể sử dụng để đánh giá các dự triển mới của các ngân hàng trên<br /> Hiệp định thư Kyoto. Xa hơn nữa, án dưới góc độ phát triển bền vững thế giới, và ngày càng có tầm ảnh<br /> chính phủ Hà Lan còn có yêu cầu của nền kinh tế. Những nhóm nhỏ hưởng ngày càng sâu rộng và đóng<br /> cho các ngân hàng trong việc phát các ngân hàng và IFC cùng nhau bắt góp lớn cho sự phát triển bền vững<br /> triển những thành quả đạt được. đầu quá trình phác thảo các nguyên của nền kinh tế thế giới.<br /> Cuộc đối thoại giữa các ngân hàng tắc chung vào tháng 10/2002 và 3. Ngân hàng xanh ở VN<br /> và chính phủ trong năm 1999 đã tiến tới những nguyên tắc riêng vào<br /> bắt đầu từ những chính sách cải tháng 6/2003 – điều được xem như VN đã nằm trong một quỹ đạo<br /> thiện môi trường thông qua phát là những Nguyên tắc Equatorđược tăng trưởng nhanh trong khoảng<br /> triển của các sản phẩm và dịch vụ 10 ngân hàng thương mại đứng 2 thập kỉ gần đây và nhân tố công<br /> tài chính mới. đầu chấp nhận một cách tự nguyện. nghiệp đóng vai trò quan trọng<br /> Tương tự, Earth và Rainforest Những nguyên tắc Equator này về trong câu chuyện tăng trưởng của<br /> Action Network (FoE, RAN) đã sau được hoàn thiện và ban hành đất nước. Tuy nhiên, nền công<br /> thách thức ngành công nghiệp với vào tháng 6/2006. Độ bao phủ của nghiệp của VN hiện nay đang gặp<br /> những chiến dịch rất thu hút thể dự án được tài trợ và mở rộng trong phải thách thức rất lớn của việc<br /> hiện qua trường hợp của các ngân những lần sửa đổi các nguyên tắc kiểm soát những tác động môi<br /> hàng thương mại là “các quỹ tai cơ bản từ mức thấp nhất là 50 đến trường như làm giảm chất thải và<br /> họa” vào năm 2000 tại Mỹ. Vào 100 triệu USD. Ngay sau đó 46 tổ sự ô nhiễm môi trường. Mặc dù<br /> năm 2002, liên minh toàn cầu của chức tài chính từ 16 quốc gia hoạt chính phủ đã cố gắng đưa ra những<br /> các NGOs đã hình thành các liên động kinh doanh trên 100 nước đã bộ luật về mội trường và chú trọng<br /> kết có tên là “BankTract” giúp xúc chấp nhận nguyên tắc Equator. Do ngành công nghiệp sử dụng công<br /> tiến các khoản tài trợ phù hợp tại đó nguyên tắc Equator đã trở thành nghệ mội trường, song trong thực<br /> khu vực thương mại. Liên minh phổ biến cho việc thẩm định các dự tế thì chính phủchưa thực sự có<br /> được tạo ra bởi các ngân hàng với án tài chính nhằm kết hợp chặt chẽ các biện pháp mạnh tay nhằm hạn<br /> 6 bộ phận cơ bản ủng hộ bảo vệ tính khả thi của dự án với việc bảo chế các ngành công nghiệp gây ô<br /> môi trường và công bằng xã hội, về môi trường và phúc lợi xã hội. nhiễm, và bên cạnh đó là sự bất lực<br /> và được biết đến như tuyên bố Hoạt động của các ngân hàng khi cạnh tranh của những sản phẩm<br /> chung Collevecchio. Sáu yếu tố cơ Equator (ngân hàng tuân theo kinh tế thân thiện.<br /> bản này bao gồm hướng tới sự bền nguyên tắc Equator) được xem xét Hiện nay VN là nền kinh tế lớn<br /> vững, không gây thiệt hại, sự trách bởi các quốc gia NGOs và được thứ 43 của thế giới, nhưng đồng<br /> nhiệm, tính khả khi, minh bạch và công bố định kỳ hàng năm, nhằm thời cũng là quốc gia có mức độ ô<br /> sự chống đỡ của thị trường và chính ghi nhận sự tuân thủ của các ngân nhiễm không khí lớn thứ 10 trên thế<br /> phủ. Trên 200 công ty đã tán thành hàng này đối với các nguyên tắc giới (Theo đánh giá Xếp hạng hiệu<br /> tuyên bố này và hối thúc các ngân Equator. Bên cạnh đó, IFC cùng quả hoạt động môi trường 2013<br /> hàng tiến tới thực hiện những quy với Thời báo tài chính cũng đã khởi của World Bank tại VN). Chất ô<br /> định này vào công việc kinh doanh xướng cho “giải thưởng ngân hàng nhiễm chính của VN chủ yếu từ: (a)<br /> của họ. Bản tuyên bố chính thức bền vững” từ năm 2006. Trên 104 Những ngành công nghiệp cơ bản<br /> này cho rằng “Tài chính và thương tổ chức tài chính trong 151 đề cử có thể kể đến ở đây là kẽm, đồng,<br /> mại là trung tâm của lịch sử phân từ 51 quốc gia đã nằm trong danh thiếc...; (b) Công nghiệp sản xuất<br /> bổ giữa các nguồn lực tự nhiên sách cuối cùng của giải thưởng vào và chế biến bột giấy; (c) Thuốc trừ<br /> trên thế giới đến sản xuất và chi năm 2007. Số lượng các ngân hàng sâu; (d) Công nghệ tinh chế vàng;<br /> tiêu”. Tất cả sự quan tâm dành cho tham gia hiện nay đã tăng lên đến (e) Phân bón; (f) Công nghệ thuộc<br /> những khoản tài chính đã được xác 100% nếu so sánh với số lượng của da; (g) Đường; (h) Công nghiệp<br /> dệt vải; (i) Hóa dầu,...Hoạt động<br /> <br /> 6 PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP Số 14 (24) - Tháng 01- 02/2014<br />  Hoạt Động NH Hướng Tới Hồi Phục & Hoàn Thiện<br /> dư luận có thể được sử dụng như<br /> một phương pháp để bảo vệ, bãi<br /> công và kích động làm dừng lại<br /> những hành động tác động xấu đến<br /> môi trường hoặc đơn giản là phong<br /> cách thời trang của người tiêu dùng<br /> có thể loại bỏ các sản phẩm được<br /> sản xuất bởi những đơn vị gây ô<br /> nhiễm. Hiện tại những tổ chức<br /> bảo vệ người tiêu dùng xanh ngày<br /> càng quan tâm chất lượng hơn là<br /> số lượng của các sản phẩm. Trong<br /> tương lai, thị trường sẽ trao thưởng<br /> cho các ngành công nghiệp hoặc<br /> các công ty nổi bật đã sử dụng hiệu<br /> kinh doanh và đầu tư của các tổ nay, vẫn chưa có một điều luật hay quả các nguồn năng lượng và tài<br /> chức tài chính có thể quan tâm luật lệ nào ở VN có thể bắt buộc nguyên, và tất nhiên sẽ trừng phạt<br /> đến môi trường kinh doanh của các ngân hàng có trách nhiệm xem các nhà sản xuất kém hiệu quả hơn.<br /> các ngành công nghiệp và làm gia xét một cách kĩ lưỡng những dự án Xa hơn, các nhà đầu tư trên thị<br /> tăng hiệu ứng nhà kính, giảm chất đầu tư trước khi tài trợ vốn hay với trường chứng khoán sẽ đo lường<br /> lượng của cuộc sống, đồng thời những dự án phá hoại môi trường những tác động từ việc gây ô nhiễm<br /> giảm mức độ hiệu quả của việc sử được tạo ra bởi những khách hàng môi trường và từ chối những ngành<br /> dụng các nguồn tài nguyên và năng của họ. Tuy nhiên trước xu thế phát công nghiệp, doanh nghiệp không<br /> lượng, dẫn đến giảm sút chất lượng triển của thế giới, các quy định hợp tuân theo việc cắt giảm sự ô nhiễm.<br /> của dịch vụ và sản phẩm. pháp về tiêu chuẩn môi trường Điều này một lần nữa sẽ gây ra một<br /> Những nguyên tắc về môi trong tương lai có thể được trình rủi ro rất lớn cho các ngân hàng về<br /> trường ở VN hiện nay có thể mở bày một cách rõ ràng và chính xác chất lượng tài sản của họ trong<br /> rộng chia thành 2 bộ phận chính: tại VN do sức ép của dư luận và tương lai, khi họ quyết định tài trợ<br /> những nguyên tắc ra lệnh, kiểm các tiêu chuẩn của quốc tế đối với vốn cho các dự án gây ô nhiễm tại<br /> soát và bộ luật pháp lý. Những hàng hóa xuất khẩu, những ngành thời điểm hiện tại.<br /> nguyên tắc ra lệnh, kiểm soát là công nghiệp gây ô nhiễm có thể bị Chính vì những lý do trên, việc<br /> các nguyên tắc bên ngoài được xây đóng cửa dần hoặc tái đầu tư để thực hiện ngân hàng xanh trong<br /> dựng để ngăn cản những dự án phá tuân theo các luật lệ đó. Trong quá bối cảnh hiện nay được xem là một<br /> hoại môi trường. Những nguyên trình những ngành công nghiệp có yêu cầu cấp thiết đối với hệ thống<br /> tắc này được thực hiện bằng cách thể mất đi tính cạnh tranh trong thị ngân hàng VN, nhằm đảm bảo cho<br /> đưa ra những tiêu chuẩn ô nhiễm trường toàn cầu, nó có thể trực tiếp sự phát triển ổn định và bền vững<br /> riêng biệt cho từng ngành công tác động xấu đến nền kinh tế VN của cả hệ thống và cho nền kinh tế.<br /> nghiệp, xem xét kĩ lưỡng từng dự và khu vực ngân hàng VN trong Để thực hiện được điều này, các<br /> án và đồng ý (từ chối) cấp phép với tương lai. Vì trong trường hợp của ngân hàng phải rất cẩn trọng xem<br /> sự can thiệp từ bên trên như Quốc các ngành công nghiệp vỡ nợ và xét các khía cạnh môi trường của<br /> hội, Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài đóng cửa, các ngân hàng có thể khách hàng và những sản phẩm<br /> nguyên và Môi trường. Những bộ chuốc lấy những tổn thất về tài của họ khi hoạt động tại VN vì<br /> luật ra đời sau và được bổ sung chính dựa vào việc gia tăng của như đã phân tích ở trên: (1) Tương<br /> bằng cách thúc ép quản lý thông nợ xấu, và kéo theo đó là sự khủng lai của xuất khẩu và thị trường<br /> qua các khoản tiền thuế phạt, đóng hoảng của cả nền kinh tế. sản xuất đang tiến tới thông qua<br /> cửa những ngành công nghiệp Bên cạnh đó, dư luận cũng gia những quy định về luật môi trường<br /> đang dần rơi vào tình trạng vỡ nợ,... tăng sự hiểu biết về các phương rất nghiêm ngặt và các sản phẩm<br /> Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện thức giải quyết sự ô nhiễm. Do đó, thân thiện, tiết kiệm có thể giúp thị<br /> <br /> Số 14 (24) - Tháng 01-02/2014 PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP 7<br />  Hoạt Động NH Hướng Tới Hồi Phục & Hoàn Thiện<br /> trường tốt hơn. (2) Sự gia tăng cầu (NEP) nhằm phát triển lên đến môi trường.<br /> cho các trang thiết bị kiểm soát ô hệ thống quản lý môi trường như Do đó, các ngân hàng VN nên<br /> nhiễm có thể cần nhiều hơn nữa sự các quốc gia phát triển. Xa hơn, xem xét các khía cạnh dưới đây khi<br /> hỗ trợ tài chính từ các ngân hàng. chính sách này cần nhấn mạnh các tài trợ một dự án:<br /> (3) Ngân hàng Phát triển của VN ngành công nghiệp thực hiện quản - Phân tích các dự án trên cơ sở<br /> (VDB) có thể theo phương châm lỷ môi trường thực tiễn bên ngoài quy mô, bản chất và cường độ của<br /> về môi trường cho các ngân hàng phải tuân theo ISO 14000. Một các tác động đến môi trường. Dự<br /> trong giới hạn của IFC và Ngân cách tổng quan, NEP rõ ràng mang án có thể được đánh giá trên cơ sở<br /> hàng Phát triển Châu Á (ADB),... lại nhiều cách để kiểm soát sự đi các hiệu ứng tích cực và tiêu cực<br /> (4) các dự án đầu tư lớn được hỗ trợ xuống của môi trường và bao gồm tiềm tàng và sau đó so sánh với tình<br /> bởi các tổ chức quốc tế như Ngân những khu vực có những ngành huống giả định không có dự án.<br /> hàng Thế giới (WB) và ADB cần công ngiệp mà các cổ đông của nó - Trong quá trình đầu tư hay<br /> phải đánh giá được các tác động như khu vực ngân hàng có nhiều gây quỹ dự án, các định chế tài<br /> đến môi trường (EIA). Do đó các trách nhiệm trọng việc quản lý môi chính nên tiếp cận những vấn đề<br /> ngân hàng có thể bổ sung sản xuất trường. Ngoài ra, điểm cần phải nhạy cảm như những nhóm dễ tổn<br /> sản phẩm như: (1) Định giá lại rủi nhấn mạnh của chính sách môi thương; di dân không tự nguyện và<br /> ro dựa vào môi trường; (2) Quản trường quốc gia là năng lực sản dự án nên được đánh giá ở những<br /> lý kế toán môi trường; và (3) Định xuất của các tổ chức tài chính thông khu vực môi trường quan trọng<br /> giá các khoản tín dụng cần thiết và qua việc đánh giá những kiến nghị như đầm lầy, rừng, thảo nguyên và<br /> những khoản vay trước khi được cho việc chuyển đổi sang sử dụng những khu sinh học khác.<br /> đầu tư vào các dự án khác nhau. những trang thiết bị máy móc hiện - Các định chế ngân hàng cần<br /> Tuy nhiên, sau khi khu vực ngân đại hơn bằng cách phát triển công đánh giá được giá trị thực của bất<br /> hàng có lợi nhuận ngày càng gia nghệ cũng là một bước đi nên được động sản và những trách nhiệm nợ<br /> tăng, nó cần khuyến khích và hỗ thực hiện trong tương lai. liên quan đến môi trường tiềm tàng<br /> trợ Chính phủ để giúp cho nhưng 4. Giải pháp xây dựng ngân đi kèm chúng. Do vậy, các ngân<br /> chương trình bảo vệ môi trường hàng xanh ở VN hàng nên có quyền thanh tra tài sản<br /> mang lại lợi nhuận lớn hơn cho nền hoặc kiểm toán môi trường trong<br /> 4.1. Công việc quản lý môi trường<br /> kinh tế cũng như xã hội và từ đó suốt vòng đời của dự án.<br /> của các tổ chức ngân hàng<br /> cũng giúp các nhân tố môi trường - Các ngân hàng cần theo dõi<br /> Hiện nay, phần lớn quá trình<br /> tự phát triển trong dài hạn. Đối với những giao dịch cho chương<br /> cho vay thương mại ở các nơi trên<br /> các ngành công nghiệp có quy mô trình quản trị rủi ro môi trường<br /> thế giới thường kiểm duyệt các dự<br /> trung bình, các tổ chức cho vay có (Rutherford, 1994) trong suốt việc<br /> án với những công cụ có tính đến<br /> thể tài trợ chỉ cho một số biện pháp thực hiện và triển khai dự án. Ngoài<br /> các yếu tố môi trường trong hoạt<br /> làm sạch môi trường. Các đơn vị ra, cũng cần thiết những cuộc thanh<br /> động kinh doanh. Các tổ chức tài<br /> này có thể làm sạch môi trường chỉ tra thực tế quá trình sản xuất, tài<br /> chính có thể thúc đẩy các dự án<br /> khi nó gia tăng lượng chất thải gắn nguyên, đào tạo và hỗ trợ, trách<br /> quan tâm đến các vấn đề sau khi tài<br /> liền với sự cho phép cố định được nhiệm nợ môi trường, chương trình<br /> trợ vốn: (a) phát triển bền vững và<br /> đưa ra bởi các ủy ban kiểm soát ô kiểm toán…<br /> sử dụng tài nguyên thiên nhiên tái<br /> nhiễm hoặc bất kỳ một tổ chức nào - Phần tiếp theo trong quá trình<br /> tạo, (b) bảo vệ sức khỏe con người,<br /> đã được chứng nhận. Để đo lường đánh giá bao gồm cấu trúc tín dụng,<br /> đa dạng sinh học, sức khỏe và an<br /> mức độ thành công của các chính chấp thuận cho vay, tổng quan tín<br /> toàn lao động, sản xuất, truyền tải<br /> sách kiểm soát sự ô nhiễm tốt là dụng và cuối cùng là quản trị tín<br /> và sử dụng năng lượng hiệu quả, (c)<br /> cần phải thực hiện những điều luật dụng dưới góc độ môi trường.<br /> ngăn chặn ô nhiễm và giảm thiểu<br /> quan trọng bằng cách bổ sung cho - Ngoài ra các ngân hàng có thể<br /> rác thải, quản lí ô nhiễm (khí phát<br /> những chính sách quản lý của các giới thiệu các khoản cho vay xanh<br /> thải và nước qua sử dụng) và quản<br /> ngân hàng. và các sản phẩm tương tự: (i) đầu<br /> lí chất thải rắn và hóa học và, (d)<br /> Ngoài ra, VN cần đưa ra một tư vào các dự án môi trường (tái sử<br /> nên có một tổ chức thứ ba chuyên<br /> chính sách môi trường quốc gia dụng, nông nghiệp, công nghệ, phế<br /> môn để phát thảo kế hoạch quản lí<br /> <br /> 8 PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP Số 14 (24) - Tháng 01- 02/2014<br />  Hoạt Động NH Hướng Tới Hồi Phục & Hoàn Thiện<br /> liệu, …) ví dụ như giảm lãi suất phủ có thể ban hành những quy điểm để VN có thể từ từ áp dụng<br /> cho vay đối với những người vay định để hướng các ngân hàng quan bộ nguyên tắc quy định Equator và<br /> để lắp hệ thống pin năng lượng mặt tâm sản xuất với chính sách môi sử dụng các tham số nhạy cảm môi<br /> trời; (ii) cung cấp cho khách hàng trường đồng nhất và đưa ra công trường để cấp vốn cho các dự án,<br /> quyền được đầu tư vào các sản khai. Mặc dù Schimidheiny và có như vậy nền kinh tế mới có thể<br /> phẩm thần thiện với môi trường Zoraquyn (1996) kết luận từ những phát triển bền vững và thân thiện<br /> của ngân hàng; và (iii) đầu tư vào nghiên cứu chính là các ngân hàng với môi trườngl<br /> những nguồn lực có sự kết hợp sẽ ít có động cơ tài trợ cho các dự TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> giữa sinh học và xã hội… án thân thiện với môi trường vì: (1)<br /> Blacconiere, Walter and Dennis Pattern,<br /> 4.2. Xây dựng hệ thống quản lý Họ thích các dự án có thời gian thu<br /> (1993), “Environment Disclosure,<br /> môi trường và vai trò của chính hồi vốn nhanh hơn; và (2) Những regulatory costs and changes in firm<br /> phủ khoản đầu tư có đi kèm theo chi values,” Journal of Accounting and<br /> Với việc xuất hiện ISO 14000 phí quản lí môi trường thường cho Economics (December).<br /> và sự phát triển hệ thống thông tỉ lệ lợi nhuận thấp hơn (Juecken & Chopra, Kanchan and Kumar, Pushpam<br /> tin, ngày nay thật dễ dàng để các Bouma, 1999). Do vậy, các khoản (2005), Ecosystems and Human Well-<br /> Being, Our Human Planet, Summary for<br /> nhân viên tín dụng có thể so sánh đầu tư bền vững dường như khó<br /> Decision Makers, Millennium Ecosystem<br /> các công ty với nhau và dành sự tìm kiếm được nguồn quỹ với thị Assessment, Washington D.C, Island<br /> chú ý của mình đến việc quản lý trường tài chính hiện nay. Chính vì Press.<br /> sự ô nhiễm và đo lường mối quan thế, Chính phủ cần phải thiết kế cơ Down to Earth, “Enter the Green Rating<br /> hệ giữa trách nhiệm môi trường và chế pháp lí và quy tắc môi trường Project’, Science & Environment<br /> rủi ro xung quanh nó. Mặc dù các cho các ngân hàng, nhằm tạo động Fortnight, July 31, 1999.<br /> ngân hàng thương mại dành nhiều lực cũng như sự ràng buộc của hệ Ellis, BillieJ, Jr Sharon S Willians and<br /> Sandra Y Bodeau, (1992), “Helping a<br /> sự tập trung đến các nghiệp vụ đầu thống ngân hàng đối với vấn đề<br /> Lender Develop an Environmental Risk<br /> tư hơn so với vấn đề môi trường, “tăng trưởng xanh” của đất nước. Program,” The Practical Real Estate<br /> những trách nhiệm môi trường có 6. Kết luận Layer, July.<br /> thể được xây dựng nên từ những Goldar, B.N (2007), “Impact of Corporate<br /> điều luật về môi trường và ảnh Với sự phát triển kinh tế nhanh Environmental Performance or<br /> hưởng trực tiếp đến quyết định chóng thì toàn cầu hóa đã làm gia Profitability and Market Value: A case<br /> đầu tư của họ trong tương lai gần tăng mạnh mẽ sự cạnh tranh, các Study of Indian Firms” Paper presented<br /> <br /> (Chimidheiny & Zoraquyn, 1996). ngành công nghiệp và các công ty, in National Conference Expanding<br /> điều này có thể dẫn đến một sự tàn Freedom: Towards Social and Economic<br /> Ngoài ra, cần xây dựng một hệ Transformation in GloblisedWorld,<br /> thống quản lý, kiểm tra môi trường phá môi trường nặng nề và khiến<br /> April 11-13, 2007, Institute of Economic<br /> riêng cho đất nước dựa trên tiêu nền kinh tế đi vào ngõ cụt, đặc biệt Growth, Delhi.<br /> chuẩn ISO14000, bởi vì kiểm tra là sự tác động của các ngành công Gupta, S, (2003), Do Stock market penalise<br /> môi trường là cần thiết để hướng nghiệp gây ô nhiễm và hủy hoại Environment-Unfriendly Behaviour?<br /> tới một môi trường dễ dàng để kinh môi trường. Evidence from India, Delhi School of<br /> <br /> doanh và hướng tới những hình Hoạt đông ngân hàng xanh nếu Economics, Working Paper Series, No-<br /> được thực hiện tốt sẽ có tác dụng 116.<br /> thái phát triển bền vững. Bên cạnh Hamilton, James T (1995), “Pollution<br /> đó, những vấn đề trong quá khứ và ngăn chặn các ngành công nghiệp<br /> As News: Media And Stock<br /> hiện tại hay rủi ro môi trường tiềm gây ô nhiễm lớn ngay từ khi các Markets Reactions To The Toxics<br /> năng cũng như trách nhiệm về môi dự án mới hình thành, và được Release Inventory Data”, Journal<br /> trường cần phải được rang buộc xem là một giải pháp hữu hiệu để Of Environmental Economics And<br /> <br /> với việc thẩm định dự án đầu tư. chuyển đổi cơ cấu kinh tế sang nền Management 28.<br /> <br /> Nhưng để đảm bảo tất cả những kinh tế xanh ở VN. Khu vực ngân<br /> việc trên, chắc chắn chúng ta cần hàng và tài chính có thể tạo thành (Xem tiếp trang 31)<br /> có khung pháp lí chặt chẽ về trách những khu vực có thể chống đỡ<br /> nhiệm của các bên liên quan và đặc những nguy cơ thiếu bền vững để<br /> biệt là hệ thống ngân hàng. Chính phát triển, hướng đến là các nghiệp<br /> vụ ngân hàng xanh. Đây là thời<br /> Số 14 (24) - Tháng 01-02/2014 PHÁT TRIỂN & HỘI NHẬP 9<br />