intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Xây dựng tiêu chuẩn các bậc trình độ đào tạo trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

7
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Xây dựng tiêu chuẩn các bậc trình độ đào tạo trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp trình bày thực trạng về tiêu chuẩn các BT ĐĐT hiện nay; Xây dựng tiêu chuẩn các BT ĐĐT trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Xây dựng tiêu chuẩn các bậc trình độ đào tạo trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp

  1. Tạ Chí Khoa họ Giáo dụ Kỹ p c c thuậsố1(1), 6/2 006 t XÂY DỰ G T IÊ U CHUẨ N N CÁC BẬ TRÌNH Đ Đ O TẠ T RONG C Ộ À O HỆT HỐ G GIÁO DỤ NGHỀNGHIỆ N C P Nguyễ Đ ng Trụ n ă T TÓM TẮ : Trong hệthố giáo dụ vố tồ tạ nhiề bậ trình đ đ tạ (BTĐ Đ khác nhau. Tuy ng c n n i u c ộ ào o T) nhiên, ít ai đ ý tớ việ có hay không tồ tạ tiêu chuẩ các BTĐ Đ đ bở vì sựkhác biệ ể i c n i n T ó, i t giữ các BTĐ Đ đ tạ trưc đ là khá rõ ràng. Từkhi Luậ Giáo dụ 2005 ra đi, vớ sự a T ào o ớ ây t c ờ i xuấ hiệ củ các BTĐ Đ mớ như cao đng nghề trung cấ nghềvà trung cấ chuyên t n a T i : ẳ , p p nghiệ thì mọ việ trởnên khác hẳ Nhà trư ng, ngư i sửdụ lao đng và ngưi họ p… i c n. ờ ờ ng ộ ờ c trong xã hộ bă khoă không hiể bậ nào cao hơ bậ nào, bở chư có vă bả nào qui đnh i n n u c n c i a n n ị tiêu chuẩ củ các BTĐĐ này. n a T Đ Luậgiáo dụ 2005 có thể c sựđ vào cuộ số cầ thiếphả xác đ rõ các dấ hiệ ể t c thự i c ng, n t i ịnh u u bả chấ củ mỗbậ họ cấ họ và xây dự tiêu chuẩ trình đ cho tấ cảcác bậ họ cấ n t a i c c, p c ng n ộ t c c, p họ trong hệ ng giáo dụ quố dân. c thố c c tiế đn mứ có thểđnh lư ng đợ Còn t ế c ị ợ ư c. 1. KHÁI NIỆ VÀ THUẬ NGỮ M T vớ các đi tưng trong hoạ đng xã hộ i ố ợ t ộ i, CÓ LIÊN QUAN các chỉ và tiêu chí đ giá trong tiêu số ánh chuẩ thư ng đợ đ a ra mộ cách khái n ờ ưc ư t 1. Tiêu chuẩn quát và thưng chỉ thểđ lư ng bằ ờ có o ờ ng cách đ tính thông qua các phư ng pháp ịnh ơ Trong tiế Việ có hai thuậ ngữ đng ng t t ồ nghiên cứ xã hộhọ u i c. nghĩ vớ nhau, đ là tiêu chuẩ và chuẩ a i ó n n. Theo Từđ n thông dụ tiế Việ , tiêu iể ng ng t(1) Việ xây dự tiêu chuẩ các BTĐ Đ c ng n T chuẩ (standard) là cái đợ chọ làm mố n ưc n c nhằ xác đnh cái riêng, cái đc trư và sự m ị ặ ng đ dọ vào, đ đi chiế mà làm cho đ ể i ểố u úng khác biệ trong sả phẩ đ tạ củ mỗ t n m ào o a i hoặ là vậ chọ làm mẫ đ n vị o lư ng; c t n u ơ đ ờ bậ họ trong thố giáo dụ quố dân c c ng c c tiêu chuẩ đợ xem nhưmộ mứ hoặ n ưc t c c thố nhấ ng t. mố đ so sánh, đi chiế là cái đợ chọ c ể ố u, ưc n làm că cứđ đi chiế đ hư ng theo đ n ểố u, ể ớ ó 2. Tiêu chuẩ kỹ ng nghề n nă mà làm cho đ úng. Trong khu vự và trên thếgiớ Tiêu chuẩ c i, n Tiêu chuẩ thư ng do các tổchứ cơquan n ờ c, Kỹ ng Nghề nă (Occupational Skill Standard) đ ợ công nhậ hoặ có trách nhiệ tiế ưc n c m n đ ợ dùng đng nghĩvớ Tiêu chuẩ Nă ưc ồ a i n ng hành xây dự và ban hành. Tiêu chuẩ ng n lự Thự hiệ (Occupational Competency c c n thư ng phả đ ứ các nhu cầ củ cộ ờ i áp ng u a ng n Standard). Tiêu chuẩ Kỹnă Nghềbao ng đng, củ ngành hay lĩ vự đi số xã ồ a nh c ờ ng gồ tiêu chuẩ kiế thứ và tiêu chuẩ kỹ m n n c n hộ nào đ thông qua mộ quá trình xây i ó t nă thự hành. Tiêu chuẩ kiế thứ và ng c n n c dự trong đ việ lấ ý kiế và thả luậ ng, ó c y n o n tiêu chuẩ kỹ nă thự hành đ ợ xây n ng c ưc rộ rãi vớ nhữ bên liên quan là đ hỏ ng i ng òi i dự cho từ công việ củ nghề ng ng c a theo một có tính nguyên tắ bắbuộ c t c. qui trình thố nhấ ng t. Mứ đ chi tiế hoặ khái quát củ tiêu c ộ t c a chuẩ phụthuộ vào yêu cầ và mứ đ n c u c ộ II. THỰ TRẠ VỀTIÊU CHUẨ C NG N chính xác cầ đ lư ng hoặ đ giá các n o ờ c ánh CÁC BTĐĐ HIỆ NAY T N đi tư ng mà cơquan quả lý cầ đ lư ng ố ợ n n o ờ hoặ đ giá. Vớ các hoạ đng sả xuấ c ánh i t ộ n t Các vă bả luậ và dưi luậ hiệ nay ở n n t ớ t n vậchấ các chỉ và tiêu chí đ giá trong t t, số ánh nư c ta mớ chỉ đ mụ tiêu đ tạ ớ i qui ịnh c ào o tiêu chuẩ thư ng đ ợ đa ra cụthể chi n ờ ưc ư và củ các bậ họ Thậ chí việ đnh nghĩ a c c. m c ị a 62
  2. Tạ Chí Khoa họ Giáo dụ Kỹ p c c thuậ số1(1), 6/2006 t các bậ họ trong các vă bả luậ và dư i c c n n t ớ 1.4 Tiêu chuẩ bấ kỳnào cũ phả là n t ng i luậ cũ rấ không rõ ràng, không tư ng t ng t ờ trình đ dung hoà, cân nhắ và lự ộ c a minh và không nhấ quán. Chư có mộ vă t a t n chọ giữ nhữ chỉ n a ng tiêu, quy đnh, ị bả nào đnh nghĩ rõ ràng về BTĐĐ n ị a các T yêu cầ cao hơ nó và nhữ chỉ u n ng tiêu, trong hệthố giáo dụ nói chung và trong ng c quy đnh, yêu cầ đ đợ thự thi ị u ã ưc c giáo dụ nghề c nghiệ nói riêng. p trên thự tế đ c lúc ó. Hiệ nay tiêu chuẩ trình đ cho các bậ họ n n ộ c c 1.5 Tiêu chuẩ cụthể đ luôn luôn là n nào ó trong giáo dụ phổthông đ đ ợ ban hành. c ã ưc bộ phậ hoặ là hệ lớ hơ chứ n c n n a Như việ xây dự tiêu chuẩ trình đ ng c ng n ộ nhữ tiêu chuẩ khác có liên quan. ng n cho các bậ đi họ cao đng, trung họ c ạ c, ẳ c Không có thứ tiêu chuẩ hoàn toàn n chuyên nghiệ (trung cấ chuyên nghiệ p p p biệ lậ vớ các tiêu chuẩ khác cùng t p i n hiệ nay) chư từ đợ nghiên cứ và n a ng ư c u nh c. lĩ vự triể khai trong hệ ng giáo dụ n thố c. 2. Nguyên tắ xây dự tiêu chuẩ các c ng n Dựán Giáo dụ kỹ t và dạ nghề Bộ c thuậ y (do LĐ -TB-XH quả lý) đ có dựthả xây dự n ã o ng BTĐĐ T: tiêu chuẩ trình đ đ tạ nghề n ộ ào o theo ba cấ p trình đ 1, 2 và 3 (tư ng đơ vớ các trình ộ ơ ư ng i 1.1 Tiêu chuẩ các BTĐ Đ trong giáo n T đ bán lành nghềlành nghề trình đ cao ộ , và ộ dụ nghềnghiệ phả là mộ bộphậ c p i t n theo tên gọ trư c đ Tuy nhiên LuậGD i ớ ây). t củ tiêu chuẩ các BTĐ Đ trong hệ a n T 2005 lạqui đnh ba cấ trình đ khác là: sơ i ị p ộ thố giáo dụ quố dân thố nhấ ng c c ng t. cấ nghềtrung cấ nghề cao đng nghề p , p và ẳ . 1.2 Tiêu chuẩ các BTĐ Đ đ ợ xây n T ưc dự trên cơsởphân tích hoạ đng ng t ộ III. XÂY DỰNG TIÊU CHUẨ CÁC N nghề nghiệ thự tế i vị làm việ p c tạ trí c BTĐĐ TRONG HỆTHỐNG GIÁO T đc trư đ n hình củ ngư i tố ặ ng, iể a ờ t DỤ NGHỀNGHIỆ C P nghiệ theo từ bậ họ p ng c c. 1.3 Tiêu chuẩ các BTĐ Đ không vi n T 1. Nhữ yêu cầ cơbả đ i vớ tiêu ng u n ố i phạ nhữ qui đnh củ Luậ giáo m ng ị a t chuẩ n dụ 2005. (Mụ tiêu các bậ họ ghi c c c c trong Luậgiáo dụ 2005 đ ợ coi là t c ưc 1.1 Tiêu chuẩ phảcó tính nă kỹthuậ n i ng t sứmệ (mission) ủ thác theo thiế nh y t và thểhiệ tính nă đ khi áp dụ n ng ó ng kếcủ xã hộ cho mỗ bậ họ Nó a i i c c. nó trong lĩ vự tư ng ứ tứ là nó nh c ơ ng, c đ ợ sửdụ đ phân biệvớ các bậ ưc ng ể t i c có tác dụ quy cách hoá tấcả ng ng t nhữ họ khác và tạ ra nét đc trư cái c o ặ ng, sựvậ cùng loạ trong lĩ vự xác t i nh c riêng và sựkhác biệcủ mỗ bậ họ t a i c c đnh. ị trong hệ ng giáo dụ quố dân) thố c c 1.2 Tiêu chuẩ phảcó hiệ lự tư ng đi n i u c ơ ố Nộdung tiêu chuẩ các BTĐĐ bao gồ 3 i n T m ổ đnh cả phạ vi lẫ thờ gian áp n ị về m n i thành phầ chính là: Tiêu chuẩ kỹnă n n ng, dụ không luôn luôn thay đi. Mặ ng, ổ t tiêu chuẩ kiế thứ và tiêu chuẩ thái đ. n n c n ộ khác, tiêu chuẩ đng thờ phảcó tính n ồ i i Tuy nhiên, các tiêu chuẩ về n thái đ thư ng ộ ờ phát triể không tuyệ đi cố ị đ n, t ố đnh, ó rấchung, không có sựkhác biệrõ rệgiữ t t t a là yêu cầ có tính khách quan. u các BTĐ Đ không dễdàng đ đm và T, o ế 1.3 Tiêu chuẩ phả bả đm chứ nă n i o ả c ng lư ng hóa. Bở vậ trong thự tếnhiề khi ợ i y c u thúc đy sựphát triể chấlư ng trong ẩ n t ợ vẫ phảbỏ n i qua, không xác đ đ ợ ị ư c. nh lĩ vự áp dụ nh c ng. 63
  3. Tạ Chí Khoa họ Giáo dụ Kỹ p c c thuậsố1(1), 6/2 006 t 3. Tìm kiế sựkhác biệgiữ các BTĐĐ theo Luậ giáo dụ 2005 m t a T t c (Đ u 33, Luậ GD 2005) iề t Bậ họ c c Mụ tiêu c Bậ họ c c Mụ tiêu c Cao đ ng ẳ Cao đ ng ẳ Đ tạ trình đ cao đng SV: ào o ộ ẳ nghề; Dạ nghề m đ tạ y nhằ ào o: - Có kiế thứ chuyên môn và kỹ n c -------- nă thự hành cơbả ng c n - Nhân lự kĩ t trự tiế c thuậ c p Trung cấp trong sả xuấ dị vụ n t, ch - Giả quyếnhữ vấ đ thông i t ng n ề nghề; thư ng thuộ chuyên ngành ờ c - Có nă lự thự hành ng c c đ ợ đ tạ ư c ào o. -------- nghề ơ xứ vớ trình tư ng ng i đ đ tạ ộ ào o Sơcấp Trung Trung cấ chuyên nghiệ nhằ p p m . nghề cấp đ tạ ào o: chuyên - Ngư i lao đng có kiế thứ kỹ ờ ộ n c, nghiệ p nă thự hành cơbả củ mộ ng c n a t nghề, - Có khảnă làm việ đc lậ ng c ộ p và có tính sáng tạ ứ dụ o, ng ng công nghệ công việ vào c đ cao hơ bậ Cao đng! Sựkhác biệ ộ n c ẳ t Mộ số n xét: t nhậ giữ 2 thuậ ngữchuyên ngành đ tạ a t ào o và nghềcủ hai bậ họ này chỉ về a c c nói  Cách đnh nghĩ và cách viế mụ tiêu ị a t c phạ vi hoạ đng rộ hay hẹ không m t ộ ng p, không đng đng, không nhấ quán giữ ồ ẳ t a nói lên đ ợ sựkhác biệvề c trình đ ưc t bậ ộ các bậ họ trong Luậ Giáo dụ 2005; c c t c đ tạ ào o. đc biệ là trong Mụ 3. Giáo dụ nghề ặ t c c nghiệp.  Không thểhiể đợ ý đ củ ngưi u ưc ồ a ờ soạ thả luậ khi sử dụ thuậ ngữ n o t ng t  Không qui đnh rõ mụ tiêu củ từ bậ ị c a ng c nhân lự kỹthuậ và ngưi lao đng c t ờ ộ trình đ đo tạ trong dạ nghềsơcấ ộà o y ( p trong cách viế mụ tiêu đ tạ củ hai t c ào o a nghềtrung cấ nghề cao đng nghề , p và ẳ ). bậ họ Trung cấ nghềvà Trung cấ c c p p  Nhìn vào cách viế mụ tiêu đ tạ có t c ào o, chuyên nghiệ là gì. p vẻnhưTrung cấ chuyên nghiệ có trình p p 64
  4. Tạ Chí Khoa họ Giáo dụ Kỹ p c c thuậ số1(1), 6/2006 t 4. Thửnghĩ tiêu chuẩ các BTĐĐ trong giáo dụ nghề về n T c nghiệp Trình độ Tiêu chuẩ kỹnă n ng đ tạ ào o Cao đng ẳ  …. có kỹnă thự hành cơbả đ giả quyế nhữ vấ đ thông thư ng ng c n ể i t ng n ề ờ thuộ chuyên ngành đ ợ đ tạ c ưc ào o. (đ đi chiế ểố u) Cao đ ng ẳ  Làm đ ợ mộ cách đc lậ tấ cả công việ thuộ trình đ 3* theo tiêu ưc t ộ p t các c c ộ nghề chuẩ kỹ ng nghề đ n nă qui ịnh.  Tổchứ và quả lí việ thự hiệ các công việ chuyên môn nghềđ hỏ c n c c n c , òi i phảcó sựhợ tác củ các thành viên trong nhiề tổhoặ nhóm nhỏ i p a u c Trung cấp  Làm đợ các công việ cơbả củ nghề ưc c n a . chuyên  Có khả ng làm việ đc lậ có tính sáng tạ nă c ộ p, o. nghiệp  ứ dụ công nghệ công việ ng ng vào c.  Tổchứ thự hiệ các công việ chuyên môn nghềđ hỏ phảcó sựhợ c c n c , òi i i p tác củ các thành viên trong mộtổ c nhóm nhỏ a t hoặ . p Trung cấ  Làm đ ợ mộ cách đc lậ tấ cả công việ thuộ trình đ 2* theo tiêu ưc t ộ p t các c c ộ nghề chuẩ kỹ ng nghề đ n nă qui ịnh.  Tổchứ thự hiệ các công việ chuyên môn nghềđ hỏ phảcó sựhợ c c n c , òi i i p tác củ các thành viên trong mộtổ c nhóm nhỏ a t hoặ . Sơcấ nghề p  Làm đ ợ mộ cách đc lậ tấ cả công việ thuộ trình đ 1* theo tiêu ưc t ộ p t các c c ộ chuẩ kỹ ng nghề đ n nă qui ịnh.  Tham gia các công việ chuyên môn nghề òi hỏphảcó sựhợ tác củ các c đ i i p a thành viên trong mộtổ c nhóm nhỏ t hoặ . Ghi chú: 3*; 2*; 1*: Qui đnh về ị khung trình đ kỹ ng nghề ộ nă (Quyếđ số662 /QĐ t ị nh - LĐTBXH ngày 03 tháng 5 nă 2006 củ Bộ ở BộLĐ m a trư ng -TB-XH). Trình độ Tiêu chuẩ kiế thứ n n c đ tạ ào o Cao đng ẳ - Lý giả đ ợ các vấ đ chuyên môn có liên quan tớ các vấ đ kỹthuậ và i ưc n ề i n ề t công nghệtrong nghề a trên nề các kiế thứ chuyên môn, kỹthuậcơsởvà dự n n c t (đ đi ểố khoa họ cơ n có liên quan tớ nghề i thích, phân tích đợ các hiệ tư ng c bả i (giả ưc n ợ u) chiế hoặ nguyên nhân các lỗ sai hỏ sựcốkỹthuậđ đ a ra sựlự chọ hoặ c i, ng, t ểư a n c giảpháp hợ lý). i p Phân tích, so sánh và lự chọ đ ợ qui trình kỹthuậ công nghệ a n ưc t, chuyên môn hợp lý đ áp dụ trong thự tế ể ng c . 65
  5. Tạ Chí Khoa họ Giáo dụ Kỹ p c c thuậsố1(1), 6/2 006 t Trình độ Tiêu chuẩ kiế thứ n n c đ tạ ào o Cao Có kiế thứ chuyên môn đ đ thự hiệ đt tiêu chuẩ qui đnh đi vớ các công n c ủể c n ạ n ị ố i đ ng ẳ việ thuộ tiêu chuẩ kỹ ng trình đ 1, 2 và 3* c c n nă ộ nghề Lý giảđ ợ các vấ đ chuyên môn có liên quan tớ tấcả công việ ởtrình i ưc n ề i t các c đ 1, 2 và 3 dự trên nề các kiế thứ chuyên môn và kỹthuậcơsởcó liên quan ộ a n n c t tớ nghề i thích, phân tích đợ các hiệ tư ng hoặ nguyên nhân các lỗ sai i (giả ưc n ợ c i, hỏ sự kỹ t đ đ a ra sựlự chọ hoặ giảpháp hợ lý) ng, cố thuậ ể ư a n c i p Phân tích, so sánh và đ giá đợ các qui trình kỹthuậ công nghệ ánh ưc t, chuyên môn nghề trong thự tế c Trung cấp Có kiế thứ chuyên môn đ đ ứ dụ công nghệ công việ củ nghề n c ủ ể ng ng vào c a . chuyên Lý giảđ ợ các vấ đ chuyên môn có liên quan tớ tấcả công việ củ nghề i ưc n ề i t các c a nghiệp dự trên nề các kiế thứ chuyên môn và kỹthuậ cơsởcủ nghề(giả thích, a n n c t a i phân tích đ ợ các hiệ tư ng hoặ nguyên nhân các lỗ sai hỏ sựcốkỹthuậ ưc n ợ c i, ng, t đ đ a ra sự a chọ hoặ giảpháp hợ lý). ểư lự n c i p Có trình đ vă hóa tư ng đơ trung họ phổ ộ n ơ ư ng c thông (khi tốnghiệ t p). Trung Có kiế thứ chuyên môn đ đ thự hiệ đt tiêu chuẩ qui đnh đi vớ các công n c ủể c n ạ n ị ố i cấp việ thuộ tiêu chuẩ kỹ ng trình đ 1 và 2*. c c n nă ộ nghề Lý giả đợ các vấ đ chuyên môn có liên quan tớ các công việ ởtrình đ 1 và i ưc n ề i c ộ 2 dự trên nề các kiế thứ chuyên môn củ nghề i thích, phân tích đ ợ các a n n c a (giả ưc hiệ tư ng hoặ nguyên nhân các lỗ sai hỏ sựcốkỹthuậ đ đa ra sựlự n ợ c i, ng, t ểư a chọ hoặ giảpháp hợ lý) n c i p Có trình đ vă hóa tư ng đơ trung họ phổ ộ n ơ ư ng c thông (khi tốnghiệ t p). Sơ Có kiế thứ chuyên môn đ đ thự hiệ đt tiêu chuẩ qui đnh đi vớ các công n c ủể c n ạ n ị ố i cấp việ thuộ tiêu chuẩ kỹ ng trình đ 1* . c c n nă ộ nghề Không qui đnh trình đ vă hóa (khi tốnghiệ ị ộ n t p). 3. Qui đ vềkhung trình đ kỹnă ị nh ộ ng IV. TÀI LIỆ THAM KHẢ U O nghề(QĐ số662 /QĐ TBXH, ngày ; -LĐ 03 tháng 5 nă 2006 củ Bộtrư ng Bộ m a ở 1. Từ đ n thông dụ tiế việ NXB iể ng ng t; Lao đng – Thư ng binh – Xã hộ ộ ơ i). Giáo Dụ 1998 c; 2. Luậ giáo dụ sử đi 2005; NXB Giáo t c a ổ dụ 2005 c, 66
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0