


Tịch thu vừa xong, quay lại đã thấy họ có ngay tài liệu khác, ngồi chép tỉnh bơ. Có thí sinh năn nỉ: ”Cô làm ơn, năm nay em hết tuổi được đi thi rồi”. Có thí sinh khi biết tôi dạy văn thì nhờ vả: ”Cô biết chỗ nào chép chỉ giùm em”. Lại nhớ mới năm ngoái trường mình đi gác thi bổ túc và giám thị trường mình bị hăm he cũng chỉ vì cứ tịch thu xấp tài liệu này thì thí sinh lại lấy ngay ra xấp khác, giấu ở đâu không biết, cứ y như làm ảo thuật. Rồi báo chí đăng tin leo rào, bắc thang, chọi đề hỗn loạn. Quá sợ!
Thí sinh thi tốt nghiệp hệ bổ túc, bây giờ gọi là tốt nghiệp giáo dục thường xuyên, khác xa học sinh trung học phổ thông. Phái nam tóc dài bù xù như giả gái, phái nữ tóc nhuộm nhiều màu và diện đủ loại môđen. Trong lúc chờ gọi tên vào phòng thi thì họ nói chuyện inh ỏi, hút thuốc phì phì rồi quăng mẩu thuốc thừa ngay dưới chân mặc dù đang đứng gần thùng rác.
Thế mà vào phòng thi thì thí sinh ngồi ngay ngắn, quay qua quay lại hỏi nhau mà giám thị nhắc nhở là bẽn lẽn sửa lại tư thế ngồi cho đàng hoàng. Suốt sáu buổi thi, buổi nào chủ tịch hội đồng thi cũng thắc mắc: ”Không có thí sinh quay cóp, hay là mình không bắt được?”, các giám thị đều trả lời không ở phần thứ nhất, rồi tự lý giải là tại năm nay nhiều thí sinh nhỏ tuổi cỡ 20, 21, 22. Mỗi phòng thi có chừng vài ba người sinh trong thập niên 1960, nhưng tất cả đều nghiêm túc thấy thương. Cả hội đồng coi thi đều sung sướng và vui mừng khi kỳ thi trôi qua thuận lợi, yên tĩnh.
Các thí sinh này là những người gặp rất nhiều khó khăn trong học tập, trong cuộc sống, nhiều người đã đi làm nuôi cả gia đình, có con cái, vậy mà họ vẫn kiên trì đấu tranh với chính mình, vươn lên, nắm bắt và làm giàu tri thức.
Đời đi dạy của tôi có thể gác thi hệ bổ túc lần này là lần cuối cùng vì tôi sắp về hưu. Nhưng được làm giám thị ở hội đồng thi Mạc Đĩnh Chi năm nay càng củng cố sự thanh thản trong tôi, bởi mình đã trọn theo nghề dạy học bấy lâu. Tôi được gặp các bạn thí sinh hệ giáo dục thường xuyên chấp hành nghiêm chỉnh nội quy thi cử.
