intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Huyền thoại Đường Hồ Chí Minh trên biển (124tr)

Chia sẻ: Năm Tháng Tĩnh Lặng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:124

113
lượt xem
17
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu “Huyền thoại Đường Hồ Chí Minh trên biển” này là tập hợp những bài viết của nhiều tác giả viết về Đường Hồ Chí Minh trên biển trong năm 2011. Các bài viết trong tài liệu được sắp xếp và bố cục thành 3 phần với 3 chủ đề chính, đó là: Đường Hồ Chí Minh trên biển - kỳ công của dân tộc, huyền thoại đường trên biển, chân dung các thuyền trưởng tàu không số. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Huyền thoại Đường Hồ Chí Minh trên biển (124tr)

  1. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển PHẦN I: Đường Hồ Chí Minh trên biển - kỳ công của dân tộc Đường Hồ Chí Minh trên biển mãi là niềm tự hào, là biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của ý chí quyết tâm thống nhất đất nước Ngày 24/10/2011 Tại Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày mở Đường Hồ Chí Minh trên biển do Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước, Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Quốc hội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức tại Hải Phòng ngày 21 -10, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đã có bài phát biểu khai mạc. Tạp chí Cộng sản Điện tử trân trọng giới thiệu toàn văn: Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Thưa các đồng chí lão thành cách mạng, các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, các vị khách quý, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang phát biểu Thưa đồng bào, đồng chí và chiến sĩ cả khai mạc nước, Hôm nay, Ban Chấp hành Trung ương ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch n ước, nước. Chính phủ, Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và chủ nghĩa Việt Nam, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tôi thân ái gửi Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức trọng tới các vị đại biểu, các vị khách quý, cùng thể Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày mở Đường toàn thể đồng bào, đồng chí và chiến sỹ cả Hồ Chí Minh trên biển, con đường huyền nước lời chúc mừng tốt đẹp nhất. thoại, một sáng tạo độc đáo của Đảng, quân Thưa đồng bào, đồng chí, và chiến sĩ cả nước! đội và nhân dân ta, con đường đã góp phần Sau năm 1954, với âm mưu chia cắt lâu quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc dài đất nước ta, các thế lực cầm quyền của 1
  2. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển đế quốc Mỹ và tay sai đã ngang nhiên xóa không quân hùng hậu với hệ thống quan sát, bỏ hiệp định Giơ -ne-vơ, đưa quân xâm cảnh giới từ xa và vũ khí hiện đại của Mỹ, lược, biến miền Nam thành thuộc địa kiểu ngụy để đi đến các chiến trường. Mỗi mới và căn cứ quân sự, làm bàn đạp tấn chuyến đi là mỗi lần quyết tử, một cuộc đấu công miền Bắc. Trước tình hình đó, Đảng trí căng thẳng, vừa bình tĩnh mưu trí, quả ta đã xác định, con đường giải phóng miền cảm đánh lừa địch để đến đích an toàn, vừa Nam là con đường cách mạng bạo lực, chủ sẵn sàng chiến đấu, chấp nhận hy sinh, trương, nhanh chóng tổ chức chi viện sức nhiều khi phải phá hủy cả con tàu để bảo vệ người, sức của, vũ khí từ miền Bắc xã hội bí mật đường vận chuyển. Địch ngăn chặn chủ nghĩa cho chiến trường miền Nam. tuyến này , bến này, ta mở ra tuyến khác, Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Chính t rị và bến khác. Địch phát hiện ra cách thức vận Quân ủy Trung ương, cùng với việc tổ chuyển này, ta tìm ra phương thức vận chức Đoàn 559 mở tuyến vận tải trên bộ, chuyển khác. Hàng trăm lượt tầu đã ra khơi, vượt qua dãy Trường Sơn; sau khi nghiên về đích; hàng ngàn tấn vũ khí, khí tài, hàng cứu, thử nghiệm và chuẩn bị về mọi mặt, hóa, thuốc chữa bệnh, hàng chục ngàn cán ngày 23-10-1961, Bộ Quốc phòng ra Quyết bộ chiến sỹ đã từ hậu phương lớn được đưa định thành lập Đoàn Vận tải quân sự 759, vào tiền tuyến lớn, đáp ứng kịp thời cho các mở tuyến đườ ng chiến lược quan trọng chiến trường Nam bộ, Nam Trung bộ, Khu Đường Hồ Chí Minh trên biển để vận 5, góp phần cùng quân và dân ta đánh thắng chuyển người và vũ khí đến các chiến mọi chiến lược chiến tranh của kẻ địch, đưa trường xa ở miền Nam, những nơi mà cuộc kháng chiến sống Mỹ, cứu nước vĩ đại đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn của nhân dân ta đến thắng lợi hoàn toàn. chưa thể vươn tới. Từ đây cho đến ngày Năm tháng sẽ qua đi, nhưng Đường Hồ toàn thắng, trong suốt 14 năm (từ năm Chí Minh trên biển mãi mãi là niềm tự hào 1961 cho đến năm 1975), trên con đường của quân đội ta, nhân dân ta, là biểu tượng Hồ Chí Minh trên biển, cán bộ, chiến sĩ sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách Đoàn 759, Đoàn 125 Quân chủng Hải quân mạng, của trí thông minh, lòng dũng cảm, ý trên những con tàu không số đã lập nên chí sắt đá, quyết tâm giành độc lập, tự do, những kỳ tích anh hùng. thống nhất đất nước của dân tộc ta. Những con tàu thô sơ, nhỏ bé, chở nặng Đường Hồ Chí Minh trên biển, con vũ khí đã bí mật, bất ngờ, mưu trí, sáng tạo, đường vận tải bí mật, bất ngờ, có ưu thế về dũng cảm vượt qua mọi sóng to, gió lớn, thời gian, hiệu quả và khả năng vận chuyển bão táp của biển cả, vượt qua sự ngăn chặn, sâu vào các chiến trường xa, là một sáng bao vây, lùng sục của lực lượng hải quân, tạo độc đáo, đặc sắc, thể hiện tầm nhìn 2
  3. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển chiến lược, tài thao lược của Chủ tịch Hồ với tình cảm yêu thương sâu sắc của nhân Chí Minh và Ban lãnh đạo tối cao của dân các địa phương với cán bộ, chiến sỹ tàu Đảng, Nhà nước, Quân đội ta trong nghệ không số, tiếp thêm nghị lực, sức mạnh cho thuật chỉ đạo chiến tranh cách mạng, kế các chiến sĩ trong cuộc chiến đấu vô cùng thừa và phát huy truyền thống đánh giặc gian khổ, ác liệt; là biểu tượng sáng ngời về anh hùng của ông cha ta trong thời đại mới. tinh thần đoàn kết quốc tế cao cả. Để những Đường Hồ Chí Minh trên biển thể hiện con tàu không số giữ được bí mật, bất ngờ, quyết tâm, ý chí “không có gì quý hơn độc vượt qua mọi khó khăn, nguy hiểm đến đích lập, tự do", khát vọng cháy bỏng dù có phải an toàn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, đốt cháy dãy Trường Sơn cũng phải giành chúng ta nhận được sự giúp đỡ chí tình của cho được độc lập, tự do, thống nhất của dân các nước xã hội chủ nghĩa anh em và bạn tộc ta, không một khó khăn, trở ngại nào, bè quốc tế, nhất là của Liên Xô, Trung không một kẻ thù nào có thể ngăn cản Quốc. Đảng, Nhà nước và nhân dân ta mãi được. Đó cũng là biểu hiện sáng ngời của mãi biết ơn sự giúp đỡ chí tình, những chủ nghĩa anh hùng cách mạng của nhân nghĩa cử cao đẹp đó. dân ta, đặc biệt là của cán bộ, chiến sỹ Thưa đồng bào, đồng chí và chiến sĩ cả Đoàn 759, Đoàn 125, Hải quân nhân dân nước, Việt Nam anh hùng, ròng rã 14 năm đã bền Ngày nay, đất nước ta đã hòa bình, bỉ, mưu trí dũng cảm, sẵn sàng hi sinh vì thống nhất, đang thực hiện công cuộc đổi nghĩa lớn. Trong đó, nhiều đồng chí cùng mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại với con tầu đã mãi mãi ở lại với biển cả, với hóa và hội nhập quốc tế vì mục tiêu dân non sông đất nước, tô thắm thêm truyền giầu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt minh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội và Nam anh hùng. Tổ quốc mãi mãi ghi công, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội đời đời ghi nhớ những hy sinh cao cả của chủ nghĩa. các đồng chí và biết bao đồng bào, chiến sỹ Đại hội lần thứ XI của Đảng đã đề ra đã anh dũng hy sinh vì độc lập, tự do, thống đường lối xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nhất đất nước. trong kế hoạch 5 năm 2011 - 2015; chiến Đường Hồ Chí Minh trên biển còn là lược 10 năm 2010 - 2020 với mục tiêu giữ biểu tượng cao đẹp của tình đoàn kết quân - vững ổn định chính trị xã hội, độc lập, chủ dân thắm thiết, sự phối hợp chặt chẽ, nhịp quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ nhàng giữa những con tàu không số với quốc, đưa đất n ước ta cơ bản trở thành nước nhân dân những vùng bến, bãi nơi có con công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm tàu đến. Sự chở che, chăm sóc nuôi dưỡng 2020. Thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ, 3
  4. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển mục tiêu Đại hội XI của Đảng đề ra đòi hỏi phát huy, truyền lại cho các thế hệ hôm nay sự quyết tâm, nỗ lực phấn đấu rất cao của và mai sau, nhất là thế hệ trẻ; ngăn chặn, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Những đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, bài học kinh nghiệm, những hy sinh cao cả đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, và chiến công oanh liệt của cán bộ, chiến sỹ đảng viên và nhân dân ta. Lòng dũng cảm, và nhân dân ta trên con đường Hồ Chí Minh trí thông minh, sáng tạo của đồng bào, trên biển trong những năm tháng chiến chiến sỹ ta để đánh thắng những kẻ thù tranh ác liệt vẫn còn nguyên ý nghĩa đang hung bạo c ần được phát huy mạnh mẽ trong thôi thúc, nhắc nhở, động viên khích lệ thời kỳ cách mạng khoa học công nghệ hiện chúng ta hôm nay. đại toàn cầu hóa, đất nước ta đẩy mạnh Chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển chiến đấu, ý chí kiên cường quyết giành độc kinh tế tri thức, hội nhập quốc tế. Bối cảnh lập tự do, thống nhất Tổ quốc cần được kế tình hình đó, yêu cầu nhiệm vụ phát triển thừa, phát huy, trở thành chủ nghĩa anh đất nước đòi hỏ i phải phát triển mạnh mẽ hùng cách mạng trong sự nghiệp xây dựng giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, nâng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, thành cao chất lượng nguồn nhân lực, phát huy ý chí vươn lên vượt qua mọi khó khăn, bản lĩnh và trí tuệ của con người Việt Nam, thách thức, quyết tâm xây dựng đất nước ta nguồn lực quan trọng nhất cho sự phát triển ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, trở nhanh, bền vững của đất nước. Những bài thành nước công nghiệp hiện đại, sánh vai học về đoàn kết quâ n dân, phối hợp, hợp cùng các cường quốc năm châu, đem lại ấm đồng chặt chẽ giữa các lực lượng; đoàn kết no, hạnh phúc cho nhân dân. Khí thế hào quốc tế, hợp tác và sử dụng có hiệu quả sự hùng mỗi người làm việc bằng hai vì miền giúp đỡ của bạn bè trên thế giới, tạo nên Nam ruột thịt, tất cả cho tiền tuyến, tất cả sức mạnh tổng hợp để làm nên chiến thắng, để chiến thắng, cần được tiếp tục nuôi ngày nay vẫn còn nguyên giá trị, cần phải dưỡng, phát huy, trở thành phong trào thi được phát huy mạnh mẽ t rong phát triển đua yêu nước sâu rộng trong mọi lĩnh vực, kinh tế, văn hoá, xã hội, cũng như trong mọi tầng lớp nhân dân, ở mọi miền đất củng cố quốc phòng an ninh của đất nước; nước trong thời kỳ mới. Những phẩm chất gắn chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội cao đẹp của cán bộ, chiến sỹ và đồng bào ta với củng cố quốc phòng, an ninh, xây dựng trong những năm tháng kháng chiến gian nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, xây khổ sẵn sàng hy sinh tất cả vì lý tưởng độc dựng quân đội nhân dân cách mạn g, chính lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì sự quy tinh nhuệ, từng bước hiện đại, xứng nghiệp lớn của dân tộc ta cần được gìn giữ, đáng là chỗ dựa tin cậy của Đảng, Nhà 4
  5. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển nước và nhân dân ta. Đó chính là những nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa dân giàu, việc làm có ý nghĩa to lớn và thiết thực để nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, chúng ta kỷ niệm 50 năm Ngày mở đường xứng đ áng với những công lao to lớn, khát Hồ Chí Minh trên biển. vọng cháy bỏng và sự hy sinh cao cả của Thưa đồng bào, đồng chí v à chiến sỹ cả các thế hệ đi trước, viết tiếp trang sử vàng nước, vẻ vang, hào hùng của dân tộc. Kỷ niệm 50 năm Ngày mở Đường Hồ Tinh thần Đường Hồ Chí Minh trên Chí Minh trên biển, tự hào về những chiến biển bất diệt! công oanh liệt, truyền thống vẻ vang của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh nhân dân ta, quân đội ta, chúng ta quyết gìn muôn năm! giữ và phát huy mạnh mẽ truyền thống đó Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt trong công cuộc xây dựng và bảo vệ T ổ Nam muôn năm! quốc trong thời kỳ mới. Hào khí của dân Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sống mãi tộc, vận hội mới của đất nước thôi thúc trong sự nghiệp của chúng ta! chúng ta tranh thủ thời cơ, vượt qua thách Xin trân trọng cảm ơn./. thức, nỗ lực phấn đấu, xây dựng thành công http://www.tapchicongsan.org.vn Tạp chí Cộng sản Việt Nam 'Đường Hồ Chí Minh trên biển, kỳ công của dân tộc' Ngày 23/10/2011 Khẳng định trong chiến tranh đường Hồ Chí Minh trên biển góp phần quan trọng để giải phóng miền Nam, TS. Vũ Tang Bồng (Viện Lịch sử quân sự VN) cho rằng rất cần có một chuyên đề phát triển kinh tế biển gắn liền với Hải quân nhằm khai thác thế mạnh của biển. - Là người nghiên cứu lâu năm về lịch sử quân sự Việt Nam, ông đánh giá thế nào về tầm quan trọng của đường Hồ Chí Minh trên biển? - Nhiều tài liệu cho rằng đường Hồ Chí Minh trên biển là sáng tạo c hiến lược của Đảng và Nhà nước, còn tôi thấy rằng đây là một kỳ công chiến lược của dân tộc trong lịch sử kháng Đại tá, TS Vũ Tang Bồng 5
  6. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển chiến chống Mỹ. Bởi chúng ta có lãnh đạo, chỉ - Ngoài cung cấp vũ khí cho chiến huy giỏi, cán bộ chiến sĩ sẵn sàng hy sinh, nhân trường xa, nơi mà đường bộ chưa vươn dân bến bãi sẵn sàng giúp đỡ. tới, đường Hồ Chí Minh trên biển còn Trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu có ưu thế hơn đường bộ là thời gian nước, tuyến chi viện chiến lược đường Hồ Chí nhanh hơn, kịp thời hơn, vũ khí trang bị Minh trên biển đã trực tiếp và gián tiếp vận đồng bộ hơn do không nhầm lẫn, thất chuyển hơn 96.000 tấn vũ khí đạn dược, hơn lạc. Việc vận chuyển đường bộ phải 170.000 lượt cán bộ, chiến sĩ chi viện cho chiến qua nhiều cung, chặng, qua nhiều lực trường miền Nam. lượng, phương tiện, phải mất hàng Vào thời điểm 1959 -1972 tuyến chi v iện tháng trời mới đến đích . Vận chuyển chiến lược trên bộ mới vào được đến chiến đường biển tuy gian nan nguy hiểm hơn trường Trị - Thiên, Trung - Hạ Lào, Tây vì phải đối mặt với sóng gió, bão bùng, Nguyên. Việc vận chuyển bằng đường bộ vào và quân địch, nhưng nếu vượt qua được các chiến trường Nam Bộ, Nam Trung Bộ rất chỉ mất 5 -6 ngày là vào đến chiến khó khăn. Đúng lúc này, đường Hồ Chí Minh trường Tây Nam Bộ. trên biển hình thành, giải quyết được những khó Hiệu quả của con đường Hồ Chí khăn đó. Minh trên biển cũng rất cao. Như từ Chính hiệu quả vận chuyển của tuyến tháng 10/1962 đến tháng 2/1965, với 88 đường này đã tạo nên thế trận chiến tranh chuyến tàu, mỗi tàu 10 -20 cán bộ, chiến nhân dân rộng khắp các vùng chiến lược ở sĩ chở hàng vào Nam thì 93% đến được miền Nam, tạo nên sức mạnh chiến đấu và đích, đưa vào chiến trường gần 5.000 chiến thắng của nhân dân ta. Đặc biệt, sự tấn vũ khí. Nếu khối lượng đó dùng xuất hiện kịp thời của những vũ khí tương người gùi, mỗi người trung bình gùi 25 đối hiện đại, có tính năng chiến đấu cao đã kg thì phải huy động tới 196.785 ngườ i làm thay đổi cách đánh của quân và dân ta, đi liên tục 6 tháng, mỗi tháng mỗi thay đổi tương quan lực lượng giữa ta và người tốn 21 kg gạo thì khi đến nơi địch. Các loại ngoại tệ mạnh, thiết bị máy khối lượng gạo tiêu thụ gấp 5 lần khối móc y tế quý hiếm, hóa chất đặc biệt cũng lượng hàng gùi được. được chi viện kịp thời cho miền Nam. Đây là Nếu sử dụng ôtô, trung bình mỗi xe những cơ sở, là điều kiện để miền Nam có chở được 2,5 tấn thì phải huy động thể đánh lớn, thắng lớn. 1.968 xe đi trong hai tháng, sử dụng - So với đường mòn Hồ Chí Minh vượt dãy khoảng 4.000 tấn xăng dầu, chưa kể các Trường Sơn, đường Hồ Chí Minh trên biển có chi phí bảo đảm khác và tổn thất dọc lợi thế gì? đường. Chỉ cần một phép tính nhỏ trên, 6
  7. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển chúng ta cũng đã thấy được lợi thế to lớn của mắc cạn, ra ứng cứu rồi vô tình đốt. Có đường Hồ Chí Minh trên biển như thế nào. khoảng hơn 1.000 cán bộ, chiến sĩ tham - Trong mỗi cuộc chiến thì nhân dân đều có gia đoàn tàu không số, người hy sinh vai trò rất quan trọng, vậy đối với con đường khoảng 100. Trong khi đó số người hy Hồ Chí Minh trên biển, nhân dân đã đóng góp sinh tại các bến nhận lên tới 1.000. Đó như thế nào? là dân quân, du kích, những người vận - Ngoài cán bộ, chiến sĩ, những người trực chuyển vũ khí, bảo vệ tàu... Từ đó ta có tiếp tham gia vận chuyển vũ khí thì sự hy sinh, thể thấy rằng, chiến sĩ và nhân dân có giúp đỡ của nhân dân đã làm nên con đường quan hệ máu thịt với nhau. Nếu không huyền thoại Hồ Chí Minh trên biển. Ở vùng bến có nhân dân sẽ không có bất kỳ một kỳ đi (Đồ Sơn, Hải Phòng), khi Bộ Quốc phòng tích nào trên biển và trong mọi cuộc chuẩn bị lập bến bãi đã thuyết phục người dân chiến. di dời. Nơi mở bến là một vạn chài, nơi dân cư - Trong chiến tranh, cha ông đã sinh sống nghìn đời, nơi thờ cúng tổ tiên, nhưng biết khai thác lợi thế của biển. Còn bà con vẫn sẵn sàng ra đi mà không cần biết nhà trong thời bình, ông đánh giá thế nào mình sẽ được sử dụng làm gì. Điều đó cho thấy về việc khai thác những thế mạnh của người dân tin tưởng tuyệt đối vào cách mạng. biển trong phát triển kinh tế, bảo vệ Còn ở những bến tiếp nhận, khi hàng chục quốc phòng an ninh? tấn vũ khí được vận chuyển từ Bắc vào, những - Cha ông ta có truyền thống thông người dân ở đó lại được huy động để bốc dỡ. thạo thủy chiến, giỏi du thuyền vào bậc Họ cần mẫn làm và tuyệt đối giữ bí mật. Nếu nhất Đông Nam Á, từng đánh thắng không có người d ân, cán bộ, chiến sĩ làm sao có mọi kẻ thù xâm lược bằng đường biển thể bốc dỡ vũ khí xong ngay trong đêm? với lực lượng thủy quân hùng hậu. Vào Hoặc khi đối mặt với kẻ thù mà không thể thời Tây Sơn, Nguyễn Huệ, thủy chiến thắng, các chiến sĩ tàu không số cho nổ tàu để Việt Nam phát triển mạnh nhất châu Á bảo đảm bí mật và hàng hóa không rơi vào tay lúc bấy giờ. địch. Lúc này các chiến sĩ hầu hết đều bị Sau khi hòa bình thống nhất đất thương, có khi lại gặp sự truy quét của kẻ thù nước, trong khoảng 20 năm vận tải trên cạn, nhân dân đã che chở, cưu mang. biển, kinh t ế biển thiếu sự quan tâm cần Nhiều lúc dân tìm cách đưa thủy thủ bị thiết nên bị chững lại, thậm chí kém thương nhờ bác sĩ của ngụy chăm sóc. Khi tàu phát triển. Gần đây, vấn đề này đã được mắc cạn thì dân phao tin đó là tàu cá, từ đó đem quan tâm hơn. Cùng với việc phát triển thuyền con ra chở vũ khí vào bờ. Hay lúc đốt kinh tế biển, lực lượng hải quân cũng tàu, chính người dân đã phao tin tàu chở dầu được tăng cường vì xây dựng phải đi 7
  8. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển liền với bảo vệ. Tôi cho rằng Bộ Quốc phòng niệm, di tích tham quan để giới thiệu cần có một chuyên đề phát triển kinh tế biển với nhân dân và du khách về những gắn liền với Hải quân. chiến công của đoàn tàu không số. Tôi - Trước đây do đảm bảo bí mật, đường Hồ nghĩ ở bến xuất phát Đồ Sơn cũng cần Chí Minh trên biển, đoàn tàu không số không triển khai công việc này. được công khai khiến nhân dân và thế hệ trẻ Ngoài ra, việc tri ân những người không biết đến hoặc biết rất ít. Ông đề xuất g ì có công, bao gồm cán bộ chiến sĩ tàu để co n đường này trở thành bài học giáo dục không số, những thân nhân của liệt sĩ lòng yêu nước trong thế hệ trẻ? đã hy sinh tại các bến tiếp nhận cần tiếp - Trước đây lịch sử không nói nhiều đến tục thực hiện. Rất nhiều cựu binh tàu đoàn tàu không số, những tư liệu ban đầu chỉ không số hiện không được hưởng chế xuất hiện trong các cuốn sách của nhà văn Hồ độ đi B chỉ vì họ hoạt động bí mật, Phương, Nguyên Ngọc, Đình Kính... nên thông không có quản lý hành chính. Hay có tin có một số chưa hoàn toàn chính xác. Tôi cho những người bán cả gia tài đưa tiền cho rằng, Bộ Tư lệnh Hải Quân, Bộ Quốc phòng con mua tàu vận chuyển vũ khí, nhưng phát hành tư liệu chính thống về đường Hồ Chí vẫn không được đền đáp xứng đáng... Minh trên biển là việc làm cần thiết. Hoàng Thùy thực hiện Hiện nay chúng ta cũng đã chú ý hơn đến http://vnexpress.net việc tuyên truyền về đường Hồ Chí Minh trên Tin nhanh Việt Nam biển. Tại các bến nhận đang xây đài tưởng Đường Hồ Chí Minh trên biển - biểu tượng sáng ngời về ý chí giải phóng dân tộc Ngày 21/10/2011 Đường Hồ Chí Minh trên biển Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày mở đường Hồ là nơi hội tụ sức mạnh của chiến Chí Minh trên biển (23/10/1961 - 23/10/2011), tranh nhân dân trong cuộc đấu trí, Báo CAND đã có cuộc phỏng vấn Phó Đô đốc, đấu lực với kẻ thù; là nơi tỏa sáng Tiến sĩ Nguyễn Văn Hiến, Ủy viên TW Đảng, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Tư lệnh Quân chủng lòng quả cảm, trí thông minh và Hải Quân. quyết tâm đánh Mỹ, thắng Mỹ của PV: Xin đồng chí cho biết ý nghĩa lịch sử của dân tộc Việt Nam. đường Hồ Chí Minh trên biển trong cuộc kháng 8
  9. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển chiến chống Mỹ, giải phóng miền biển tiếp thêm sức mạnh cho cả dân tộc đánh Mỹ, Nam, thống nhất đất nước. tạo nên những chuyển biến quan trọng trong sự Phó Đô đốc Nguyễn Văn Hiến: phát triển cục diện cách mạng nước ta. Nếu như Cách đây tròn 50 năm, dưới sự lãnh những chuyến hàng của những năm 1962 -1965 đạo của Trung ương Đảng và Bác Hồ, góp phần giúp quân và dân miền Nam đánh thắng Đoàn 759, nay là Lữ đoàn 125 Hải chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" thì sự tiếp tế quân nhân dân Việt Nam được thành của những năm tiếp theo góp phần làm phá sản lập với nhiệm vụ mở tuyến vận tải chiến lược "Chiến tranh cục bộ", "Việt Nam hóa quân sự chiến lược Bắc - Nam bằng chiến tranh" của Mỹ - ngụy. đường biển, tổ chức đưa người và vũ Đặc biệt, trong cuộc Tổng tiến công và nổi khí chi viện miền Nam. Từ đây, con dậy mùa xuân năm 1975, thực hiện chỉ lệnh "thần đường mang tên Hồ Chí Minh trên tốc, đại thần tốc" của Đại tướng Tổng tư lệnh Võ biển được hình thành, nối l iền hậu Nguyên Giáp, đường Hồ Chí Min h trên biển đã phương lớn miền Bắc với tiền tuyến vận chuyển nhanh nhiều vũ khí hạng nặng và lớn miền Nam. Đó thực sự là một kỳ hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ vào miền Tây, tích vĩ đại trong cuộc kháng chiến kịp thời hiệp chi viện chiến trường. chống Mỹ cứu nước, là sản phẩm của Số lượng vũ khí và hàng hóa vận chuyển ý chí sắt đá, tinh thần quả cảm và sức bằng đường Hồ Chí Minh trên biển so với số sáng tạo của toàn Đảng, toàn quân và lượng vận chuyển của đường Hồ Ch í Minh trên toàn dân ta. Tuyến vận tải quân sự bộ ít hơn, nhưng lại có ý nghĩa rất to lớn khi chiến lược này đã góp phần phát huy vùng ven biển miền Trung, Tây Nam Bộ vận tải sức mạnh của miền Bắc XHCN - nhân trên bộ chưa vươn tới. Vận tải trên biển tuy gian tố quyết định nhất, kết hợp với sức nan, nguy hiểm hơn, nhưng lại có ưu thế về tốc mạnh tại chỗ của cách mạng miền độ, thời gian. Nếu vận chuyển đường bộ mất Nam, tạo nên sức mạnh tổng hợp to hàng mấy tháng trời mới tới nơi thì vận chuyển lớn của toàn dân tộc, đưa cuộc kháng đường biển chỉ cần hơn 1 tuần. Chi phí cho mỗi chiến chống Mỹ cứu nước đến thắng chuyến vận chuyển trên biển đỡ tốn kém hơn lợi hoàn t oàn. nhiều so với vận tải đường bộ. Ngoài ra, vận tải PV: Phó Đô đốc có thể cho biết về đường biển còn đảm đương một sứ mệnh cực kỳ sự đóng góp của đường Hồ Chí Minh quan trọng là vận chuyển những "hàng h óa đặc trên biển trong các giai đoạn của biệt" có tính sống còn đối với cuộc kháng chiến - cuộc kháng chiến chống Mỹ? đó là các loại vũ khí trang bị lớn, đặc chủng và Phó Đô đốc Nguyễn Văn Hiến: những cán bộ cao cấp của Đảng, những chuyên Việc mở thông con đường vận tải trên gia đặc biệt bổ sung cho chiến trường. 9
  10. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển PV: Vai trò của nhân dân và được Trung ương, Bác Hồ và quân đội giao phó. những chiến sỹ làm nên huyền thoại PV: Thưa Phó Đô đốc, Hải quân nhân dân đườn g Hồ Chí Minh trên biển có già Việt Nam đã và đang làm gì để phát huy truyền trị lịch sử như thế nào? thống vẻ vang của đường Hồ Chí Minh trên Phó Đô đốc Nguyễn Văn Hiến: biển? Trong suốt những năm chống Mỹ, Phó Đô đốc Nguyễn Văn Hiến: Đường Hồ đường Hồ Chí Minh trên biển luôn Chí Minh trên biển là nét độ c đáo của chiến lược nhận được sự hỗ trợ tích cực của các vận tải quân sự trong cuộc kháng chiến chống cấp ủy Đảng, nhân dân và các lực Mỹ, cứu nước, có giá trị thực tế vô cùng to lớn. lượng nơi có bến bãi tiếp nhận hàng. Điều chúng tôi luôn suy nghĩ là làm sao biến Chỉ có nhân dân, con đường mới được những giá trị lịch sử truyền thống thành sức khai thông, chỉ có nhân dân, con mạnh của hiện tại, biến những bài học kinh đường mới giữ được bí mật trong nghiệm của ngày hôm qua thành một phần quan khoảng thời gian dài, những chuyến trọng trong quá trình hoạt động và phát triển của hàng mới có thể được giải phóng Hải quân nhân dân Việt Nam hôm nay. Trong nhanh gọn và những con tàu không số những năm qua, phát huy truyền thống đường Hồ mới có thể liên tục vào Nam, ra Bắc. Chí Minh trên biển, Hải quân nhân dân Việt Nam Nói tới đường Hồ Chí Minh trên đã và đang cùng toàn Đảng, toàn quâ n và toàn biển còn phải nhắc tới các thế hệ cán dân, làm tốt nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền và toàn bộ, chiến sĩ của đoàn tàu không số vẹn lãnh thổ của Tổ quốc trên biển và góp phần luôn luôn trung thành vô hạn với xây dựng đất nước ngày càng phát triển. Đảng, với nhân dân, nêu cao ý chí PV: Xin trân trọng cảm ơn Phó Đô đốc! quật cường, tinh thần mưu trí, sáng G.Nguyên - D.Hải (thực hiện) tạo, sẵn sàng xả thân chiến đấu hi sinh cand.com.vn để hoàn thành xuất sắc mọ i nhiệm vụ Báo Công an nhân dân Đường Hồ Chí Minh trên biển – Tuyến vận tải chiến lược huyền thoại Ngày 14/09/2011 Tuyến vận tải chiến lược trên biển hoạt động liên tục trong suốt 14 năm (1961 - 1975), với hành trình hàng vạn hải lý, bằng nhiều phương án đi và đến; đã góp phần chi viện kịp thời sức người, sức của cho chiến trường miền Nam, làm nên chiến thắng 30 -4- 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc. 10
  11. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp một phạm vi ngày càng rộng lớn; tiến lên xâm lược của nhân dân ta kết thúc thắng lợi, làm chủ rừng núi, giành lại toàn bộ nhưng hai miền Nam - Bắc còn bị chia cắt , đồng bằng”. Để thực hiện thắng lợi nhiệm nhân dân miền Nam còn phải chịu sự đàn áp vụ này, Đảng ta chỉ đạo mở những tuyến dã man của kẻ thù. Vì miền Nam, toàn đường huyết mạch nối liền hậu phương với Đảng, toàn quân và toàn dân ta quyết đánh tiền tuyến nhằm bổ sung lực lượng, vũ khí, bại quân xâm lược, thu non sông về một trang bị và các nhu cầu bảo đảm khác cho mối, Bắc - Nam sum họp một nhà. Để thực Cách mạng miền Nam. Thực hiện Chỉ thị của hiện ý nguyện đó, Đảng ta chủ trương nối Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương trực tiếp liền hậu phươ ng lớn miền Bắc với chiến chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tích cực nghiên trường miền Nam bằng những tuyến đường cứu mở đường; đến giữa năm 1959, tuyến vận tải chiến lược. vận tải chiến lược trên bộ được khai thông, Trước hết, mở đường vì miền Nam ruột kịp thời chi viện cho các vùng căn cứ miền thịt là mệnh lệnh của cả nước nhằm cung rừng. Nhưng, đối với Chiến trường miền cấp vũ khí, trang bị kỹ thuật thúc đẩy Cách Đông Nam Bộ và Đồng bằng Nam Bộ thì mạng miền Nam phát triển . Hội nghị Trung tuyến đường này không vươn tới được. ương Đảng lần thứ 15 (khoá II, 1-1959), Trong khi đó, cuộc đấu tranh ở đây đang dưới sự chủ tọa của Chủ tịch Hồ Chí Minh diễn ra quyết liệt từng giây, từng phút và yêu đã ra Nghị quyết lịch sử; trong đó, xác định: cầu chi viện sức người, sức c ủa, nhất là vũ “Kiên quyết đấu tranh để giữ vững hòa khí để chiến đấu, trở thành yêu cầu cấp thiết, bình, thực hiện thống nhất nước nhà trên cơ quyết định đến sinh mệnh đồng bào và chiến sở độc lập và dân chủ, hoàn thành nhiệm vụ sĩ. Trước tình hình đó, tháng 7 -1959, Bộ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân trong Chính trị, Tổng Quân ủy Trung ương quyết cả nước” 1. Nghị quyết Trung ương 15 đã định tổ chức đường vận tải quân sự trên biển thổi bùng ngọn lửa đấu tranh cách mạng nhằm chi viện cho các tỉnh vùng duyên hải thành phong trào Đồng khởi, đưa Cách miền Trung và Đồng bằng Nam Bộ. mạng miền Nam chuyển sang giai đoạn tiến Để thiết lập tuyến đường vận tải chiến công tiêu diệt địch. Tiếp đó, ngày 24 -1- lược trên biển, ta đã nhiều lần tổ chức các 1961, Hội nghị Bộ Chính trị quyết định đoàn vượt biển thăm dò và khai thông tuyến “đẩy mạnh đấu tranh vũ trang vận tải độc đáo đi thẳng vào nơi địch mạnh lên song song với đấu tranh chính trị, tiến nhưng lại rất sơ hở, thiếu phòng bị. Đây là công địch bằng cả hai mặt chính trị và quân nhiệm vụ hết sức quan trọng, đòi hỏi phải sự”2; đồng thời, “tích cực tiêu diệt sinh lực nghiên cứu kỹ quy luật của thiên nhiên, hải địch, bảo tồn và phát triển lực lượng ta, làm đồ, nhất là hoạt động của địch làm cơ sở để tan rã chính quyền và lực lượng địch tr ên Trung ương chỉ đạo công tác vận chuyển 11
  12. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển quân sự đường biển. Thực hiện chủ trương những luận cứ khoa học giúp Trung ương của Bộ Chính trị, tháng 7 -1959, Bộ Quốc phân tích, đánh giá tình hình, xây dựng phòng giao nhiệm vụ vinh dự và thiêng tuyến vận tải chiến lược - Đường Hồ Chí liêng này cho Tổng cục Hậu cần. Đơn vị Minh trên biển. Tháng 4-1962, Quân ủy được mang biệt danh Đoàn 759 với 38 chiến Trung ương quyết định cử đồng chí Bông sĩ và 6 chiếc thuyền gỗ thô sơ, được giao Văn Dĩa trở về bằng chính chiếc tàu năm nhiệm vụ chở 5 tấn vũ khí, đạn dược, thuốc trước anh đã vượt biển ra Bắc. Lần trở về men cho tỉnh Quảng Nam (Khu V), với yêu này, tàu anh chưa vận chuyển vũ khí, mà ra cầu phải bảo đảm tuyệt đối bí mật. Chuyến đi với mục đích tiếp tục thăm dò, xây dựng vượt biển đầu tiên của Đoàn 759 tuy chưa phương án. Ngày 18-4-1962, tàu anh vào tới thành công, song đã để lại cho chúng ta cửa Bồ Đề, thuộc Cà Mau và tháng 7 -1962, nhiều bài học quý giá. Rút kinh nghiệm anh trở ra Bắc trực tiếp báo cáo với Trung chuyến hàng đầu tiên, Bộ Quốc phòng đã ương6. kịp thời chỉ đạo tạm ngừng hoạt động, tập Sau khi nghiên cứu, phân tích, đánh giá trung nghiên cứu tìm phư ơng thức vận kỹ tình hình các chuyến đi thăm dò hai chuyển mới, trên cơ sở tổ chức chặt chẽ, chiều Nam - Bắc, Bắc - Nam và chỉ đạo chặt tính toán, lựa chọn nhiều phương án cho chẽ công tác chuẩn bị tàu, thuyền, xây dựng mỗi hành trình. Mặt khác, Trung ương Đảng phương án, Quân ủy Trung ương, trực tiếp chỉ thị cho các tỉnh Nam Bộ vừa chuẩn bị là đồng chí Bí thư thứ Nhất Ban Chấp hành bến bãi, vừa tổ chức tàu, thuyền vượt biển Trung ương Đảng Lê Duẩn đã lựa chọn ra Bắc nhận vũ khí nhằm thăm dò, ngh iên Bông Văn Dĩa phụ trách chiếc tàu đầu tiên cứu, xác định tuyến đường... Đây là một chở vũ khí vào Nam”. Đêm 12 -10-1962, quyết định đúng đắn, sáng tạo và khoa học. chiếc tàu “Phương Đông 1” gồm 10 thủy Theo đó, các tỉnh Bến Tre, Trà Vinh, Bạc thủ dưới sự chỉ huy của thuyền trưởng Lê Liêu, Bà Rịa (là những địa phương có kinh Văn Một, chính trị viên Bông Văn Dĩa chở nghiệm vượt biển ra Bắc chở vũ khí từ hơn 30 tấn vũ khí rời bến Đồ Sơn (Hải những năm kháng chiến chống thực dân Phòng) đi về phương Nam. Đến sáng ngày Pháp) gấp rút chuẩn bị lực lượng, tàu, 19-10-1962, tàu vào tới Chùm Gọng (Vàm thuyền ra Bắc nhận vũ khí. Từ giữa năm Lũng, Tân An) an toàn. Tàu “Phương Đông 1961 cho đến giữa năm 1962, 6 chiếc 1” đã đi vào lịch sử, chính thức khai thông thuyền đột phá ra Bắc chỉ có một chiếc phải tuyến vận tải quân sự đường biển - Tuyến quay trở về vì lý do kỹ thuật. Chuyến đi của vận tải chiến lược - Đường Hồ Chí Minh những người con Nam Bộ thành đồng, “đi trên biển - bước phát triển mới của nghệ trước, về sau” đã nắm bắt được quy luật, thuật chiến tranh nhân dân Việt Nam thời biết rõ hơn tình hình trên biển, cung cấp đại Hồ Chí Minh. Sau chuyến đi thành công 12
  13. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển của tàu “Phương Đông 1”, ba chiếc tàu khác chúng ta vượt qua những phòng tuyến cũng đã cập bến Cà Mau an toàn; cùng với nghiêm ngặt của kẻ thù, cung cấp kịp thời các bến Trà Vinh, Bến Tre, Bà Rịa hình vũ khí, trang bị cho tuyến lửa miền Nam. thành các cụm bến đón nhận những chuyến Và “nếu tính từ chuyến tàu (Phương Đông hàng đầu tiên của tuyến vận tải Đường Hồ 1) đầu tiên đến chuyến tàu thứ 148 vào bến Chí Minh trên biển. Vũng Rô (ngày 15-2-1965), ta đã có 87 Sau các chuyến tàu thăm dò là những chuyến tàu xuất bến đều tới đích, chỉ riêng chiến công thầm lặng nối liền những chiến có một chuyến (ngày 10 -10-1963) phải quay công đã viết nên huyền thoại biển . Để các về” 7. Mỗi chuyến đi là một cuộc đấu trí chuyến hàng như “dòng máu chảy về tim”, căng thẳng, quyết liệt với kẻ thù, với thiên Bộ Chính trị tiếp tục chỉ đạo Bộ Quốc nhiên, với mọi khó khăn, thử thách, dường phòng, trực tiếp là Quân chủng Hải quân kịp như vượt qua mọi giới hạn chịu đựng của thời tổ chức rút kinh nghiệm qua mỗi con người. Nhưng, các chiến sĩ của những chuyến đi; đẩy mạnh việc cải tiến phương con tàu không số đã khéo léo nghi binh, lừa tiện, đổi mới phương thức, xây dựng lực địch, táo bạo, bất ngờ, đi trong lòng địch, lượng và nguyên tắ c vận chuyển. Nhờ đó, càng đi, càng tỉnh táo, quyết đoán. Đường Hồ Chí Minh trên biển vận hành Sự tồn tại của Đường Hồ Chí Minh trên ngày càng chủ động, hiệu quả hơn. Có lẽ biển và những chuyến vư ợt biển thành công trong lịch sử chiến tranh của nhân loại, chưa của các chuyến tàu không số là kết quả của có con đường vận tải chiến lược nào được trình độ chỉ huy, hiệp đồng tác chiến chặt bảo mật, ngụy trang độc đáo và thành công chẽ giữa lực lượng bốc dỡ, vũ trang chiến đến thế. Mặc dù, lúc đầu chỉ là những chiến đấu, cứu thương, thông tin vô tuyến điện... thuyền thô sơ, trọng tải nhỏ, với lộ trình và các cơ quan tham mưu, chính trị, kỹ bám dọc bờ biển, rồi nhanh chóng phát thuật, hậu cần, hệ thống b ến bãi, kho tiếp triển, có hàng trăm chiếc tàu sắt trọng tải nhận, bảo quản, phân phối hàng. Tất cả các lớn không những chỉ hoạt động ở vùng biển lực lượng hoạt động trong sự điều hành của ta mà còn vươn ra hải phận quốc tế. thống nhất từ Trung ương. Trên tất cả, Những con tàu không số đều chở nặ ng vũ Đường Hồ Chí Minh trên biển là tuyến khí, trang bị, được nguỵ trang và nghi trang đường của “thế trận lòng dân” trong thế trận khéo léo, lúc hợp pháp lúc bất hợp pháp. chiến tranh nhân dân phát triển. Dựa vào Cùng với đó là phương thức vận chuyển dân, có sự chở che, giúp đỡ, hỗ trợ hết lòng cũng được phát triển ngày càng linh hoạt, của nhân dân, tuyến vận tải chiến lược trên sáng tạo: lúc biển xa, khi biển gần và sự biển đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách nhạy bén trong việc lựa chọn bến bãi, lợi khốc liệt, gian nan, vất vả, vượt qua mọi sự dụng địa hình, thuỷ triều, thời tiết..., đã giúp phong toả của địch, hoàn thành xuất sắc 13
  14. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển nhiệm vụ, góp phần thúc đẩy sự nghiệp giải Âm thầm, lặng lẽ chở nặng nghĩa tình, phóng miền Nam, thống nhất đất nước vũ khí trang bị từ miền Bắc đến với miền nhanh chóng đi đến thắng lợi. Nam, Đường Hồ Chí Minh trên biển cũng Đối đầu với Hải quân Mỹ, nguỵ, một gánh chịu không ít những tổn thất, hy sinh. lực lượng mạnh hơn ta nhiều lần về vũ khí, Đó là việc bắt buộc phải cho nổ Tàu 143 ở trang bị, nhưng bằng ý chí, sức mạnh tinh Vũng Rô (2 -1965); có hàng chục chuyến tàu thần, sự nỗ lực, can trường, lòng quả cảm xuất bến phải quay về. Trong số 168 con tàu và được nhân dân ch ở che, trong suốt 14 đã ra đi từ năm 1966 đến năm 1972, có 8 năm liên tục (1961-1975), những chiến sĩ con tàu đã phải phá hủy để xóa dấu vết bình dị của Đường Hồ Chí Minh trên biển nhằm bảo đảm bí mật tuyệt đối của tuyến huyền thoại đã vận hành “1.789 chuyến tàu đường huyết mạch. Trong quá trình thực không số, vận chuyển 150.000 tấn vũ khí hiện nhiệm vụ đặc biệt này, “đã có 117 cán trang bị và 80 nghìn lượt cán bộ, vượt qua bộ, chiến sĩ hy sinh quên mình trên biển” 11. hàng vạn hải lý, khắc phục hơ n 400 quả Những chiến sĩ: Phan Vinh, Huỳnh Ngọc thủy lôi, chống chọi hơn 20 cơn bão, chiến Trạch, Nguyễn Chánh Tâm, ... và bao đồng đấu 300 lần với tàu địch, đánh trả 1.200 lần chí khác đã vĩnh viễn nằm lại dưới lòng máy bay địch tập kích, bắn rơi 5 chiếc và biển bao la, sâu thẳm. Trong chặng vượt bắn cháy nhiều tàu, xuồng địch” 9, hoàn biển cuối cùng, các anh đã không thể cùng thành xuất sắc nhiệm vụ. Đặc biệt, trong đồng đội đi trọn quãng đường, ở lại với biển cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa X uân khơi, với sóng gió. Chính các anh cùng 1975, thực hiện chỉ thị “thần tốc”, “đại thần đồng đội đã dệt nên huyền thoại bằng tuổi tốc” của Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ thanh xuân, nhiệt huyết của mình cho ngày Nguyên Giáp, Đường Hồ Chí Minh trên toàn thắng. Tên tuổi các anh là những bài ca biển đã thần tốc vận chuyển “130 lượt với đi cùng năm tháng; các anh mãi mãi là 143 chuyến tàu, chở 8.741 tấn vũ khí hạng những người lính Hải quân trên những con nặng gồm 50 xe tăng và đại pháo; đưa tàu đi về phía vầng dương, nhắn nhủ thế hệ 18.741 cán bộ, chiến sĩ vượt 65.721 hải lý trẻ hôm nay tự soi mình và ngẫm về nghĩa để kịp tham gia chiến đấu”, hiệp đồng tác vụ, trách nhiệm, tình yêu đối với quê hương, chiến với cánh quân đường bộ. Những đất nước và biển đảo của Tổ quốc. Tổ quốc chiến công của tuyến đường huyền thoại và nhân dân đời đời ghi nhớ và tri ân các trên biển chính là những kỳ tích lịch sử, anh, những chiến sĩ đã làm nên kỳ tích được làm nên bởi trí tuệ, lòng yêu nước, Đường Hồ Chí Minh trên biển. sức mạnh của ý chí “Không có gì quý hơn Đại tá, PGS, TS. HỒ KHANG độc lập tự do” và khát vọng hòa bình, khát Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam vọng về một ngày mai tươi sáng. http://biengioilanhtho.gov.vn 14
  15. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển PHẦN II: Huyền thoại đường trên biển Kỳ 1: 50 năm con đường bí ẩn Ngày 15-09-2011 Nhà thơ Ngô Minh ở Huế vừa gửi đến Báo Thanh Niên loạt bài về đường Hồ Chí Minh trên biển với nhiều thông tin, tư liệu mới được tác giả khai thác qua ông Vĩnh Mẫn, nguyên Trưởng ban Tuyên huấn Đoàn tàu không số D759 xưa , cùng nhiều nguồn tư liệu khác. Loạt bài hé mở nhiều chi tiết còn ít biết đến về con đường huyền thoại và những con tàu không số một thời oanh liệt trên biển Đông. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, dân tộc ta đã lập nên 2 kỳ tích. Đó là đường Hồ Chí Minh Trường Sơn và đường Hồ Chí Minh trên biển Đông. Đường Hồ Chí Minh - Trường Sơn thì sách báo, phim ảnh đã nói nhiều. Còn Tập thể thủy thủ tàu 41 ( Phương Đông 1) - con đường Hồ Chí Minh trên biển thì luôn tàu đầu tiên cập cảng Cà Mau - Ảnh tư liệu của trong vòng bí mật cho đến 20 năm sau ông Vinh Mẫn 1975. Mãi đến năm 2000 mới có vài cuốn thuyền trưởng và những con tàu không số, sách mỏng của Nguyên Ngọc, Nguyễn Tư đặc biệt là cuốn Lịch sử đường Hồ Chí Đương nói tới con đường huyền thoại này. Minh trên biển mới biên soạn, chuẩn bị Cuối năm 2010 sang đầu 2011, trong đưa in. thời gian xây lăng mộ Phùng Quán ở Huế, Đọc những tài liệu đó, tô i xúc động và tôi có cơ may quen biết ông Vĩnh Mẫn, rất kinh ngạc. Dù đã nghe kể về những người bạn trinh sát thuở thiếu niên với con tàu không số, nhưng tôi vẫn thấy quá Phùng Quán ở Huế năm 1946, nguyên ư kỳ lạ, vượt qua sự tưởng tượng thông Trưởng ban Tuyên huấn Đoàn tàu không thường của con người, mang nhiều nét cổ số D759. Ông Vĩnh Mẫn đã cho tôi đọc tích, huyền thoại. Từ đó tôi bị hút theo rất nhiều tài liệu, thư từ về những người những chuyến tàu... 15
  16. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển Chưa từng có trong lịch sử hàng hải Tàu ngày 23.8.1966, mang theo cả trăm Đường Hồ Chí Minh trên biển là con thiết giáp M113, 3 máy bay chiến đấu và rất đường vận tải chiến lược lớn, tồn tại suốt nhiều hàng. 14 năm ròng. Nó được tổ chức vô cùng bí “Tập đoàn đánh cá Sông Gianh” mật và chặt chẽ từ việc đóng tàu, lựa chọn Thực hiện Nghị quyết 15 của Bộ thủy thủ, thuyền trưởng, tàu vượt biển, đến Chính trị, ngày 1 9.5.1959, “Đoàn quân sự bến bãi đổ hàng, người bốc hàng, dư ới sự đặc biệt” (Đoàn 559) được thành lập. Đó chỉ huy trực tiếp của Quân ủy Trung ương là khởi nguồn của đường Trường Sơn và Trung ương Cục miền Nam. Nói là tàu lịch sử. Tháng 7.1959, Bộ Tổng tư lệnh không số, nhưng thật ra mỗi con tàu đều thành lập Tiểu đoàn vận tải thủy 603, chi mang một số hiệu đăng ký tại chỉ huy sở. viện cho miền Nam bằng đường biển. Từ tàu buồm, tàu gỗ nhỏ, đến tàu sắt trọng Tiểu đoàn được mang tên “Tập đoàn tải trên 50 tấn, 100 tấn, 200 tấn, từ đi gần đánh cá Sông Gianh”. Tiểu đoàn 603 bờ đến đi xa bờ trên hải phận quốc tế... chuyến ra quân đầu tiên vận chuyển 5 tấn Đi trên những con tàu không số là vũ khí và thuốc men vào Nam. Nơi đổ những cảm tử quân. Vượt biển Đông vào hàng là bến Hồ Chuối ở chân đ èo Hải Nam là đi vào nơi tử địa, vượt qua vòng vây Vân. Con tàu ra đi và mất tích cùng 5 dày đặc tàu chiến và máy bay địch. Tàu thủy thủ do thuyền trưởng Nguyễn Bắc nhỏ chỉ 50 - 100 tấn mà dám vượt tuyến chỉ huy. Sau thất bại này, Quân ủy thành biển ba bốn ngàn hải lý để vận tải vũ khí lập đơn vị vận tải thủy mới với mật danh chi viện cho miền Nam suốt 14 năm trời là là Đoàn 759 (tức tháng 7.1959). Đoàn chuyện chưa từng có trong lịch sử hàng hải 759 đi tìm người gốc Nam Bộ và Liên thế giới. Họ là những người anh hùng đích khu 5 có kinh nghiệm đi biển ở các bộ, thực. Từ chỗ miền Nam phải đánh giặc điều động về. Đồng thời Quân ủy chỉ thị bằng hầm chông, súng kíp, súng ngựa trời, cho Trung ương Cục miền Nam chỉ đạo nhờ có những chuyến hàng từ tàu không số các tỉnh ven biển miền Tr ung và Nam Bộ mà bộ đội chủ lực, dân quân của ta có chuẩn bị bến bãi và tổ chức tàu thuyền nhiều loại vũ khí hiện đại như DKZ, B40, vượt biển ra Bắc nhận vũ khí. Đến tháng B41, đại liên 6,7 li, AK47, thuốc nổ TNT, 8.1961, đã có 5 chiếc thuyền vượt biển từ súng phòng không 12,7 li, cả thủy lôi sừng miền Nam ra Bắc. Bến Tre 2 thuyền, Cà chạm của Liên Xô mỗi quả nặng đến 1.070 Mau, Trà Vinh và Bà Rịa 1. Đó là những kg. Chính những quả thủy lôi này đã đánh chiếc thuyền gỗ thô sơ, giả thuyền đánh chìm tàu vận tải quân sự Baton Rouge cá. Việc vượt biển ra Bắc thành công của Victory của hải quân Mỹ trên sông Lòng những con thuyền miền Nam đ ã tạo ra 16
  17. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển hướng mới vận chuyển vũ khí bằng trưởng. Từ đây, ngày 23.10 trở thành dấu đường biển . mốc lịch sử, là ngày truyền thống của Đoàn Để chuẩn bị thật kỹ phương án mới, 759 - đoàn tàu không số. các thủy thủ trên thuyền Cà Mau được đưa Sau hơn một năm chuẩn bị, ta bí mật xuống thuyền trở lại miền Nam để nghiên đóng mới được 4 tàu gỗ hai đáy, trọng tải cứu tình hình hoạt đ ộng của địch trên biển, 30 tấn trở lên. Và 22 giờ ngày 11.10.1962, tìm bến bãi để “xuống hàng”. Con tàu trinh chiếc tàu gỗ đầu tiên được gọi là “Phương sát rời bến Nhật Lệ đêm 10.4.1962. Sau 4 Đông 1” cùng với 13 chiến sĩ do thuyền tháng vào Nam trinh sát các bến đỗ Phú trưởng Lê Văn Một và chính trị viên Bông Quốc, đảo Thổ Chu, Hòn Chuối, Hòn Ông, Văn Dĩa chỉ huy, chở hơn 30 tấn hàng hóa Hòn Bà... cuối cùng khẳng định Vàm Lũng rời bến Vạ Sét, Đồ Sơn lên đường đi Cà (rạch Kiến Vàng, Tân An, Cà Ma u) là địa Mau. Sau 9 ngày đêm vượt biển, tà u điểm làm bến tốt nhất, rừng đước mênh Phương Đông 1 đã vào đến bến Vàm Lũng, mông đảm bảo cho việc cất giấu tàu tốt, bốc Cà Mau. Ngày 19.10, ông Phạm Thế dỡ hàng kín đáo. Bường, Bí thư Khu ủy Khu 9, điện cho Tất cả số thủy thủ miền Nam ra đều bổ Quân ủy Trung ương: “Tàu Lê Văn Một - sung vào Đoàn 759, tổng cộng có 38 người, Bông Văn Dĩa đã về đến nơi an toàn...”. trong đó có 20 người vừa từ miền Nam ra. Nhận được điện báo, Đại tướng Võ Nguyên Ông Đoàn Hồng Phước, Tham mưu trưởng Giáp mắt nhòa lệ: “Thôi ch o nghỉ họp để ăn Sư đoàn 330, được bổ nhiệm làm đoàn mừng thắng lợi đầu tiên này...”. Kỳ 2: Những chuyến tàu tuyệt mật Ngày 17-09-2011 Trước khi xảy ra vụ lộ tàu 143 tháng 2.1965 ở Vũng Rô, Phú Yên, đường Hồ Chí Minh ở trong vòng tuyệt đối bí mật với đối phương. Mặc dù Mỹ có khi nghi ngờ, nhưng không có bất cứ bằng chứng nào về những con tàu chở vũ khí vào Nam . Mực gỗ, cá gỗ ngụy trang Thắng), nguyên Trưởng ban Tuyên huấn Đoàn 125 Để giữ bí mật tuyệt đối, từ Quân (tức 759), trong Quân ủy T.Ư cũng chỉ có một số ủy T.Ư đến các thủy thủ tàu phải lo lãnh đạo cao cấp biết. Ngay các hang đá ở Thủy nhiều việc, cứ như họ là những Nguyên, mà TP Hải Phòng đã khoanh vùng giao người hoạt động tình báo giữa lòng cho Đoàn 759 sử dụng, chính quyền địa phương địch vậy. Theo ông Vĩnh Mẫn (Phan cũng không hề biết trong đó đang diễn ra việc gì. 17
  18. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển Thật ra đó là sở chỉ huy của Đoàn nào, nên mới gọi là “tàu không số”. Nhưng để nghi 759. Đó là hầm máy móc thông tin, trang, thời kỳ vận chuyển ven bờ, tà u có đủ các chỉ huy các chuyến biển, ngày đêm biển số của tàu đánh cá các tỉnh Trung Bộ, Nam Bộ theo dõi số phận các con tàu đang để đi qua tỉnh nào thì gắn biển số giả ấy vào. Trên lênh đênh trên biển xa. tàu có lưới, câu và cả cá... gỗ ! Anh em đẽo từng con Xưởng I, III Hải Phòng là nơi cá, mực ống lớn và nhuộm màu rất giống cá, mực đóng những con tàu không số h ai khô mang theo trên tàu. Để khi tàu hay máy bay đáy (đáy dưới để vũ khí, đáy trên để trinh sát địch nhòm tới thì phơi cá, mực gỗ ra bong lưới, câu, ngư cụ để nghi trang) cho tàu để chúng tin là tàu đánh cá. Máy tàu phải là Đoàn 759. Những người thợ đóng máy Mỹ, máy Nhật để khi bị địch bao vây, bắt tàu được chọn rất kỹ, nhưng chính sống, thì ném vũ khí xuống biển, phi tang tất cả họ cũng không hề biết những con tàu những gì liên quan đến miền Bắc. Trong chuyến mình được giao đóng trong thời gian vượt biển đầu tiên, trên tàu C41 - Phương Đông 1, gấp rút và có cấu trúc khác lạ đó thủy thủ Võ Tấn Thành có bí mật giấu một tấm ảnh dùng để làm gì, đi đâu. Bác Hồ trong ngực áo. Khi tàu vào vĩ độ 18 bắc, Đối với từng thủy thủ trước khi gần đảo Cù Lao Thu, thì có một chiếc tàu sơn màu nhận nhiệm vụ đi tàu không số phải quân sự chạy theo rất nhanh đúng vệt nước lái của tâm niệm “sống để bụng, chết mang tàu ta. Anh em nhanh chóng chuẩn bị chiến đấu. theo”, không được hé răng với cha Đạn chống tăng được nạp kíp nổ và đại liên được mẹ, vợ con công việc hay lịch trình đặt vào vị trí. Ba Thành thấy tình thế nguy hiểm của mình. Trước lúc xuống tàu rời quá, liền lấy ảnh Bác Hồ trong ngực ra vo tròn lại bến, phải gửi lại tất cả quần áo, tư rồi cho vào miệng nuốt chửng. Khi chiếc tàu lạ đến trang, sổ sách, chứng minh thư... gần thì mọi người thở phào vì đó là một chiếc tàu Nghĩa là tất cả những thứ liên quan chở hàng của nước ngoài đi về phía Singapore. Anh đến địa chỉ, tên tuổi đều không được Thành lại xuýt xoa tiếc tấm ảnh Bác... mang theo. Trước khi xuống tàu thủy Mỗi chiếc tàu không số tùy theo tải trọng khi ra thủ tập trung ở một địa điểm bí mật biển đều có gắn một khối thuốc nổ từ 500 kg đến 1,5 gọi là “Z10” (Đồ Sơn) để tập huấn. tấn để khi bị địch vây, tình thế cam go nhất thì điểm Được chụp ảnh chung và ảnh riêng hỏa cho nổ tàu để phi tang. Các tàu không số, nhất là lưu trong hồ sơ do Quân ủy T.Ư quản loại tàu sắt cao tốc, đều trang bị một số cờ hiệu của lý. Anh em được trang bị quần áo bà các nước, có cả cờ của chính quyền Sài Gòn, để khi ba đen, nâu vải đã sờn, như dân đánh đi trên hải phận quốc tế, nếu máy bay Mỹ phát hiện cá miền Nam, giấy tờ, căn cước giả. thì kéo lên để đánh lừa chúng. Con tàu cũng không mang số hiệu 18
  19. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển Có lần trên một chuyến tàu trong sách Có một con đường mòn trên biển Đông. không số chở hàng vào Cà Mau, khi Trích lược như sau: trở ra, anh em thấy thuyền nhẹ quá, “Năm 1961, lệnh rút 6 anh em chúng tôi vượt sóng lắc, nên nhổ rất nhiều cây dừa biển ra Bắc là lệnh trực tiếp của tỉnh ủy, hết sức nước chất xuống khoang cho đằm. bí mật. Ngay t rong tỉnh ủy cũng chỉ có một hai Khi ra bến miền Bắc, thủy thủ vô ý đồng chí biết, còn huyện ủy, chi ủy không biết tôi ném những cây dừa nước lên bờ. đi đâu, làm gì. Vợ tôi lúc đó là đảng viên, tôi Dừa nước là thứ cây rất dễ sống, nên cũng không dám hé răng tâm sự chút gì. Tôi ra nó nhanh chóng mọc thành một đám Bắc rồi đi tàu bí mật trở về đúng bến Trà Vinh lớn. Bà con ngư dân bàn tán: “Dừa này. Tới bến xuống hàng, giấu x ong tàu là rút vào nước là cây miền Nam, ai đưa ra rừng nghỉ, tuần sau lại giong tàu ra Bắc đi chuyến trồng ở đây?”. Đoàn 759 phải cử khác. Nhớ nhà, nhớ vợ con lắm mà không dám người đi nhổ và phi tang hết số dừa gặp. Ngày tôi ra đi vợ chồng mới có một mặt con. nước trên và họp rút kinh nghiệm. Vợ tôi là chi ủy viên, hoạt động bí mật trong ấp Nỗi oan của vợ thuyền trưởng chiến lược. Nhưng tuyệt đối không dám nghĩ đế n Cũng về chuyện giữ bí mật, xin thư từ liên lạc, nói gì đến việc về thăm, gặp mặt... kể về thuyền trưởng lừng danh Hồ Đến chuyến thứ 9, cuối năm 1964, tàu tôi lại về Đức Thắng (Ba Thắng), sinh năm bến Trà Vinh. Lần này đồng chí phụ trách bến gọi 1922, quê ở xã Hiệp Hòa, Cầu tôi lên hỏi: “Có muốn gặp vợ không?”. Tôi trả Ngang, Trà Vinh, được phong anh lời: “Không dám nghĩ tới chuyện đó đâu. Tùy tổ hùng ngày 1.1.1967. Năm 1961, Ba chức thôi!” . Thắng là một trong 6 người, được Ai dè các anh thương, bố trí cho vợ chồng tôi Tỉnh ủy Trà Vinh đặt tên theo khẩu gặp nhau thật. Công phu lắm. Một chị giao liên về hiệu: Đoàn, Kết, Đấu , Tranh, Thắng, tận làng tôi, nói với vợ tôi là trên rút đi công tác Lợi. 6 người vượt biển ra Bắc xin đặc biệt. Phải giả đi buôn ở Cần Thơ. Giao liên T.Ư vũ khí năm 1961. Ba Thắng đã dẫn đi vòng vo mấy ngày, cuối cùng mới quay lại đi trên 20 chuyến tàu không số, đặt bến. Anh em bố trí vợ chồng tôi một “căn lều hạnh chân đến hầu hết các bến bí mật ở phúc” trong rừng kín. Ở với nhau hai ngày, vợ tôi miền Nam để đổ hàng, như Rạch lại vòng lên Cần Thơ mua ít hàng trước khi trở về Gốc, Bồ Đề, Gành Hào, Vàm nhà. Còn tôi vài ngày sau xuống tàu... Từ đó cho Lũng..., đến bến Phổ An, Sa Kỳ, đến hết chiến tranh tôi đi chục chuyến nữa, nhưng Hòn Khói, Vũng Rô... Anh Ba không về Trà Vin h, nên không biết gì về tình hình Thắng đã kể câu chuyện éo le của vợ con cả. Tôi không biết sau hai ngày chung gia đình với nhà văn Nguyên Ngọc sống, vợ tôi có mang. Chửa với ai hay chửa 19
  20. Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển hoang? Vợ tôi không thể khai thật. cho đến n gày giải phóng miền Nam, tôi trở về...”. Bụng càng ngày càng to. Thế là bố Nếu anh Hồ Đức Thắng - trong những chuyến mẹ chồng khinh bỉ và đau khổ. Chi tàu chở hàng về Nam sau đó - không may hy sinh bộ kiểm điểm. Cuối cùng vợ tôi nói thì ai sẽ “minh oan” cho vợ anh? Đó là sự hy sinh liều: Đi buôn Cần Thơ, lỡ dan díu âm thầm mà vô cùng lớn của những chiến sĩ tàu với một người! Chi bộ quyết định kỷ không số. luật đình chỉ công tác, khai trừ Đảng. Vợ tôi sinh được một cháu gái, nhưng cha mẹ tôi không cho lấy họ tôi. Vợ tôi đau khổ, không thanh minh được cùng ai suốt 10 năm trời, Kỳ 3: Bác sĩ Đặng Thùy Trâm và tàu không số Ngày 19-09-2011 Tên tuổi liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm đã được cả thế giới biết đến. Nhưng một điều có lẽ nhiều người chưa biết, là bác sĩ Đặng Thùy Trâm đã từng chữa bệnh cho các chiến sĩ tàu không số, theo tư liệu Lịch sử đư ờng Hồ Chí Minh trên biển và Lữ đoàn Tàu vận tải quân sự hải quân (1961-2011). về đơn vị. Bây giờ cũng đội đó nhận 14 chiến sĩ tàu C43B điều trị tại Bệnh xá Đặng Thùy Trâm tàu mới, cũng mang tên C43B trở lại Nửa đêm ngày 27.2.1968, tàu C43B rời cảng Quảng Ngãi. A3 (Hải Khẩu, Trung Quốc) chở 37 tấn vũ khí vô Khoảng 14 giờ ngày 29.2, một bến Ba Làng An, Quảng Ngãi. Trước đó, ngày máy bay địch lượn mấy vòng phía 14.3.1967, trong chuyến chở hàng vào Sa Kỳ trên tàu rồi bay đi. Anh em nghĩ chắc (Quảng Ngãi) thì đụng độ địch, các chiến sĩ tàu chúng chưa phát hiện ra. Ngờ đâu, C43B đã chiến đấu anh dũng và buộc phải hủy tàu đêm đến, tàu vào cách bờ 12 hải lý để giữ bí mật, sau đó họ theo đường Trường Sơn thì gặp 6 tàu đối phương đang hình 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2