III<br />
<br />
ĐỤC THUỶ TINH THE DO TUổI GIÀ<br />
<br />
44. T hế nào gọi là đục thuỷ tình thể do tuổi già?<br />
Mọi người đều biết, ở người bình thường, m ặt<br />
sau của hồng m ạc có một thể trong suốt hình lồi,<br />
đó chính là thuỷ tinh thể. Trong thời kì nhi đồng<br />
và thanh thiếu niên, thuỷ tinh thể có hình thoi,<br />
không màu, trong suốt. Khi tuổi tác tăng lên, thuỷ<br />
tinh thể dần dần cứng lại, thể tích cũng không<br />
ngừng tăng lên. Kiểm tra bằng đèn dọi sẽ thấy<br />
m ật độ của thuỷ tinh thể tăng, nhân biến thành<br />
màu xám nhạt, khi tuổi càng cao, những thay đổi<br />
này càng rõ. Đó chính là biểu hiện lão hoá của<br />
thuỷ tinh thể ở người bình thường, do ảnh hưởng<br />
của một nhân tố nào đó (bên trong hoặc bên ngoài),<br />
khi tuổi tác tăng lên, chất da của thuỷ tính thể nở<br />
ra, nhân có vẩn dục màu xám hoặc màu vàng,<br />
kiểm tra đèn dọi kẽ nứt có thể nhìn thấy chỗ đục<br />
khe nước hình miếng hoặc hình nêm, không thể<br />
nhìn rõ đáy m ắt, thị lực giảm dưới 0 ,1 , với người<br />
bị nặng chỉ còn cảm giác có ánh sáng, đó chính<br />
là đục thuỷ tinh thể do tuổi già.<br />
101<br />
<br />
45. Đục thuỷ tình thể do tuổi già diễn ra như<br />
thế nào?<br />
Đục thuỷ tính thể do tuổi già là nguyên nhân<br />
gây mù loà thường gặp ở người già, là bệnh m ắt<br />
đa phát ở người già. Đã nhiều năm nay, con người<br />
dày công nghiên cứu cơ chế phát sinh đục thuỷ<br />
tinh thể do tuổi già, nhằm biết dược nó được diễn<br />
ra như thế nào, để đề phòng sớm, chữa trị kịp<br />
thời. Nhưng cho đến hiện nay, nguyên nhân chính<br />
xác gây ra đục thuỷ tính thể tuổi già vẫn chưa rõ<br />
ràng. Nhìn chung người ta cho rằng, do các nhân<br />
tố sau đây gây ra:<br />
(1) Thoái hoá do tuổi già: khi tuổi tác tăng lên,<br />
thường có các động m ạch ở m ắt và toàn thân bị<br />
xơ cứng, chức năng trao đổi chất của gan suy giảm,<br />
chức năng bài tiết của thận bị rối loạn, làm nồng<br />
dộ ch ất dộc trong máu tăng lên, các loại Vitamin,<br />
Glutathione và hàng loạt loại muối vô cơ khác bị<br />
mất cân bằng, dẫn đến trao đổi dinh dưỡng ở thuỷ<br />
tinh thể bị trở ngại. Lâu dần, một số chất độc ngấm<br />
vào thuỷ tinh thể, dẫn đến thay đổi thành phần<br />
prôtêin của thuỷ tinh thể, dần dần tạo ra vẩn đục<br />
màu trắng xám. Đó là một biểu hiện đặc thù suy<br />
giảm chức năng ở nhiều cơ quan của người già.<br />
(2) Chiếu xạ tía hồng ngoại: Chiếu xạ tia hổng<br />
ngoại lâu dài có thể ảnh hưởng tới quá trình hoàn<br />
nguyên õxy hoá của thuỷ tinh thể, đẩy nhanh sự<br />
102<br />
<br />
thay đổi thành phần prôtêin của thuỷ tính thể,<br />
đây lại là một nguyên nhân nữa gây đục thuỷ tính<br />
thể do tuổi già.<br />
(3) Hoạt động nội tiết của người già bị rối loạn:<br />
như đái tháo đường tuổi già, suy giảm chức năng<br />
tuyến giáp trạng... Có người cho rằng, đó cũng là<br />
một trong những nguyên nhân gia tăng sự phát<br />
sinh đục thuỷ tinh thể ở tuổi già.<br />
(4) Anh hưởng của nhân tố di truyền: Có người<br />
cho rằng, một bộ phận các ca đục thuỷ tính thể<br />
tuổi già có liên quan tới di truyền (có bệnh sử gia<br />
đình). Vogt dá từng điều tra tình hình phát bệnh<br />
đục thuỷ tinh thể tuổi già, ông cho rằng đục thuỷ<br />
tinh thể tuổi già là do di truyền quyết định, ngay<br />
cả kiểu hình đục thuỷ tính thể (đục nhân hay đục<br />
ch ất da) cũng do di truyền quyết định. Nhưng mối<br />
quan hệ giữa đục thuỷ tinh thể tuổi già với di truyền<br />
vẫn chưa có kết luận khẳng định, cần nghiên cứu<br />
sâu hơn nữa.<br />
<br />
46. Quá trình phát triển đục thuỷ tinh thể tuổi<br />
già diễn ra như thế nào?<br />
Đục thuỷ tính thể tuổi già là loại bệnh m ắt<br />
m ạn tính phát triển chậm, từ lúc bắt đầu đến khi<br />
thành thục hoàn toàn phải m ất một thời gian rất<br />
dài, thương lã 2 - 5 năm, cũng có khi kéo dài 10<br />
103<br />
<br />
năm, hoặc hơn, cũng có thể dừng lại ở ngay giai<br />
đoạn đầu. Quá trinh phát triển của nó có thể<br />
chia thành 4 giai đoạn (xem Hình 29 - Hình 33).<br />
<br />
Hình 2 9 . Đục thuỷ<br />
tính thể tuổi già ở<br />
gừii đoạn đầu<br />
<br />
Hình 3 0 . Đục thuỷ tinh<br />
thể tuổi già chưa thành<br />
thục (không nở phồng)<br />
<br />
Hình 3 1 . Đục thuỷ<br />
tính thể tuổi già ở gmi<br />
đoạn phồng nở<br />
<br />
Hỉnh 3 2 . Đục thuỷ tính<br />
thể tuổi già hoàn toàn<br />
thành thục<br />
<br />
104<br />
<br />
(1) Giai đoạn dầu: đục thuỷ tính thể thường bắt<br />
đầu diễn ra ở phần xung quanh đồng tử, phần lớn<br />
có sắp xếp thành hình bánh xe hoặc hình mảng<br />
chấm bớt, rồi dần dần phát triển vào giữa, không<br />
ảnh hưởng lớn tới thị lực, có bệnh nhân chỉ dùng<br />
thuốc điều trị cũng có thể làm bệnh tình ổn định<br />
ở giai đoạn này, nhiều năm không phát triển.<br />
(2) Giai đoạn phồng nở: Nếu ở giai đoạn đầu<br />
khống chế không tốt, nó có thể tiến triển chậm.<br />
Lúc này thuỷ tinh thể vẩn đục dày đặc, phát triển<br />
đến phạm vi khu trục nhìn giữa, hàm lượng nước<br />
của thuỷ tinh thể tăng dần, làm toàn bộ thuỷ tinh<br />
thể phồng nở ra, thể tích tăng lớn, tiền phòng bị<br />
xẹp bớt, dễ dàng gây cản trở cho thể lông mi hoặc<br />
con ngươi, làm nhãn áp tăng cao, gọi là bệnh thong<br />
manh kế phát, khiến thị lực suy giảm rõ.<br />
(3) Giai đoạn thành thục hoàn toàn: khi đục<br />
thuỷ tính thể phát triển thêm một bước nữa,<br />
dùng m ắt thường đã có thể nhìn thấy con ngươi<br />
của người bệnh hoàn toàn biến thành màu trắng,<br />
nhân của thuỷ tính thể có lúc có màu vàng, người<br />
quan sát không thể nhìn thấy đáy m ắt người<br />
bệnh, người bệnh chỉ còn cảm giác có ánh sáng.<br />
Lúc này điều trị bằng thuốc cũng không có hiệu<br />
quả, nên lựa chọn phương án cắt bỏ sớm.<br />
(4) Giai đoạn quá thành thục: (xem Hình 33).<br />
105<br />
<br />