2 Bài văn mẫu bình giảng bài thơ Tiếng hát con tàu của Chế Lan Viên

Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> VĂN MẪU LỚP 12: TIẾNG HÁT CON TÀU – CHẾ LAN VIÊN<br /> 2 BÀI VĂN MẪU “BÌNH GIẢNG BÀI THƠ TIẾNG HÁT CON TÀU<br /> CỦA CHẾ LAN VIÊN”<br /> <br /> BÀI MẪU SỐ 1:<br /> <br /> Bài thơ “Tiếng hát con tàu” của Chế Lan Viên được rút ra từ tập thơ “Ánh sáng và phù sa”,<br /> là một trong những thành tựu xuất sắc của nền thơ Việt Nam từ sau năm 1945. Bài thơ là<br /> tiếng lòng của một người con, người chiến sĩ, là lòng biết ơn, tình yêu, sự gắn bó với nhân<br /> dân, với đất nước của một tâm hồn thơ đã tìm thấy con đường soi sáng cho những tác phẩm<br /> của mình – đó là đời sống nhân dân và đất nước.<br /> <br /> Bài thơ có một lời đề từ bằng khổ thơ bốn câu:<br /> <br /> “Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc<br /> <br /> Khi lòng ta đã hóa những con tàu<br /> <br /> Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát<br /> <br /> Tâm hồn ta là Tây Bắc, chứ còn đâu”<br /> <br /> Cả Tổ quốc đều rộn ràng, nhộn nhịp xây dựng cuộc sống mới cùng Tây Bắc. Không cần ở<br /> tại nơi ấy, cùng bà con xây dựng đất nước, những một lòng vẫn nhớ về Tây Bắc, Tây Bắc<br /> luôn ở trong tim. Lời đề từ của bài thơ như tiếng lòng của một người con đã đi xa nhưng<br /> trong lòng vẫn luôn hướng về Tây Bắc.<br /> <br /> Bài thơ mở đầu bằng lời thúc giục:<br /> <br /> “ Con tàu này lên Tây Bắc anh đi chăng<br /> <br /> Bạn bè đi xa anh giữ trời Hà Nội<br /> <br /> Anh có nghe gió ngàn đang rú gọi<br /> <br /> Ngoài cửa ô? Tàu đói những vành trăng<br /> <br /> <br /> <br /> Đất nước mênh mông, đời anh nhỏ hẹp<br /> <br /> Tàu gọi anh đi ,sao chửa ra đi?<br /> <br /> Chẳng có thơ đâu giữa lòng đóng khép<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 1<br />  Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> Tâm hồn anh chờ gặp anh trên kia<br /> <br /> <br /> <br /> Trên Tây Bắc! Ôi mười năm Tây Bắc<br /> <br /> Xứ thiêng liêng rừng núi đã anh hùng<br /> <br /> Nơi máu rỏ tâm hồn ta thấm đất<br /> <br /> Nay dạt dào đã chính trái đầu xuân<br /> <br /> Ơi kháng chiến! Mười năm qua như ngọn lửa<br /> <br /> Nghìn năm sau, còn đủ sức soi đường<br /> <br /> Con đã đi nhưng con cần vượt nữa<br /> <br /> Cho con về gặp lại Mẹ yêu thương”<br /> <br /> Những lời giục giã nhân vật “anh”, cũng là đại biểu cho những người đang loay hoay với cái<br /> tôi nhỏ bé, chưa tìm được lí tưởng của mình, cũng như đang giục giã chính mình. Đi đi, lên<br /> tàu đi, lên Tây Bắc đi, bởi vì “Tâm hồn anh chờ gặp anh trên kia”.Đã đi rất nhiều, rất xa, đã<br /> trăn trở , rồi cuối cùng nhận ra, về Tây Bắc đi, để “gặp lại Mẹ yêu thương”.<br /> <br /> Đoạn thơ tiếp theo là tất cả những kỉ niệm mà tác giả đã có ở nơi Tây Bắc:<br /> <br /> “ Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ<br /> <br /> ….<br /> <br /> Khi ta đi đất đã hóa tâm hồn”<br /> <br /> Đoạn thơ thể hiện niềm vui, niềm hạnh phúc của một người con đã đi xa nay được trở về<br /> với Tây Bắc. Tác giả so sánh việc được trở lại với nhân dân như “nai về suối cũ”, “cỏ đón<br /> giêng hai”, “chim én gặp mùa”, “đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa”, “chiếc nôi ngừng gặp cánh<br /> tay đưa”. Những hình ảnh thật đẹp, nhưng cũng thật gần gũi. Về với nhân dân, là về với cội<br /> nguồn, về với nơi nuôi dưỡng tâm hồn, là thuận theo những gì tự nhiên nhất. Về với nhân<br /> dân, là khát vọng sau bao tháng ngày đợi chờ.<br /> <br /> Niềm hạnh phúc được trở về với nhân dân còn được thể hiện qua những hình ảnh, những<br /> con người cụ thể. Là nhớ người anh du kích, thằng em liên lạc, những người không tiếc<br /> xương máu để hoàn thành nhiệm vụ, những người luôn quan tâm đến đồng đội, hơn chính<br /> bản thân mình. Là mế với ơn nuôi sâu sắc, cả đời người chiến sĩ ấy cũng không thể nào<br /> quên. Nhớ con người, nhớ luôn cả cảnh vật nơi đây. Nhớ những ngày sương giăng mây phủ<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 2<br />  Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> đầy trời. Nỗi niềm nhớ thương sâu sắc đã đúc kết lại thành triết lí sâu sắc: “Khi ta ở, chỉ là<br /> nơi đất ở/ Khi ta đi, đất đã hóa tâm hồn”<br /> <br /> Trong mạch cảm xúc nhớ nhung, tác giả đột ngột chuyển sang một thứ cảm xúc khác, đó là<br /> tình yêu:<br /> <br /> “ Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét<br /> <br /> ….<br /> <br /> Bữa xôi đầu còn tỏa nhớ mùi hương”<br /> <br /> Tình yêu của nhà thơ thật đẹp, thật thiêng liêng nhưng cũng thật gần gũi. Tình yêu cũng có<br /> một sức mạnh thật lớn, làm cho “đất lạ hóa quê hương”. Kết lại, vẫn là lòng yêu miền đất<br /> Tây Bắc ấy, có tình yêu là chất xúc tác, những con người ấy càng thêm yêu Tây Bắc.<br /> <br /> Đoạn kết bài thơ là khúc hát lên đường gợi lại khí thế hừng hực:<br /> <br /> “ Đất nước gọi hay lòng ta gọi<br /> <br /> …<br /> <br /> Mặt hồng em trong suối lớn mùa xuân”<br /> <br /> Là lời giục giã của đất nước, hay chính là tiếng lòng của một con người mong mỏi về với<br /> nhân dân, với Tây Bắc. Nỗi nhớ đã thôi thúc khát vọng trở về. Những hình ảnh đẹp như<br /> tương lai, như tưởng tượng của nhà thơ về Tây Bắc, về những ngày tươi sáng đang chờ.<br /> <br /> Bài thơ đầy chất trí tuệ nhưng cũng dạt dào cảm xúc, là một bài thơ tiêu biểu đánh dấu sự<br /> trưởng thành của hồn thơ Chế Lan Viên. Không chỉ thế, bài thơ còn là tiếng lòng của một<br /> người con khi được trở về với nhân dân, với đất nước, tìm được lí tưởng và nguồn nuôi<br /> dưỡng cho hồn thơ của mình.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 3<br />  Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> BÀI MẪU SÔ 2:<br /> <br /> Chế Lan Viên là nhà thơ để lại cho hậu thế số lượng thơ lớn, thơ của ông rất dễ đi vào lòng<br /> người. Những câu thơ với âm hưởng mượt mà như những làn điệu trữ tình mà sâu sắc mà cũng<br /> mang chất giọng lạ táo bạo và đầy trí tuệ. “ Tiếng hát con tàu” là khúc hát yêu thương của một<br /> tấm lòng hướng về nguồn cội khi đã hóa thân “tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu”.Nhà thơ ý<br /> thức rõ nhiệm vụ của người cầm bút và hướng tới cuộc sống mới bằng một tâm hồn khát khao<br /> mãnh liệt qua Tiếng hát con tàu.<br /> <br /> Những kí ức những khát khao bùng cháy với miền Tây Bắc “Xứ thiêng liêng rừng núi hóa anh<br /> hùng”, những kỉ niệm ngày nào về tình nghĩa dân quân cả nước lại được sống dậy trong tâm tư<br /> tác giả. ”, nhớ mế: “Năm con đau mế thức một mùa dài". Nhân dân được hiện ra trong quầng<br /> sáng ấp ám của nghĩa tình ruột thịt, đây là những người anh với “chiếc áo nâu suốt một đời vá<br /> rách”, Nhà thơ nhớ “thằng em liên lạc", “người anh du kích những người mẹ “lửa hồng soi tóc<br /> bạc” đã hết lòng cưu mang đùm bọc che chở tác giả trong những ngày đầu của cuộc kháng<br /> chiến. Bên cạnh đó còn có những người mẹ, người anh không là “núm ruột rứt ra”, nhưng tấm<br /> lòng của nhân dân đáng quý đáng trọng đến dường nào!những tình cảm tha thiết được tác giả<br /> gửi gắm qua tác phẩm và từng câu chữ.<br /> <br /> Nỗi nhớ của tác giả hiện hữu với những hình ảnh đặc trưng của miền Tây Bắc, đó là nhớ bản<br /> sương giăng, nhớ đèo mây phủ Nơi nào qua lòng lại chẳng yêu thương. Trong đó vẫn những<br /> giọng điệu rất quen đầy gợi cảm và của suy tưởng, câu thơ ngỡ như rất lạ mà vẫn đậm đà nỗi<br /> nhớ về Tây Bắc, tác giả dẫn người đọc có dịp trải lòng. Nỗi nhớ từ những hình ảnh cụ thể<br /> được khái quát và bất ngờ nhân lên thành một chân lí:<br /> <br /> Khi ta ở chỉ là nơi đất ở<br /> <br /> Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn.<br /> <br /> Đây là hai câu thơ hay nhất và đúng là một chân lí dung dị và sâu sắc nhất. Nhẹ như không<br /> “hình tượng thơ trong đoạn thơ trên đã vận động từ cảm xúc đến suy tưởng. Từ những tình<br /> cảm nhớ thương mảnh đất con người, tác giả đã nâng cảm xúc lên thành một suy nghĩ. Đất là<br /> nơi vô tri vô giác nhưng khi con người gắn bó với nó thì nó cũng là một mảnh hồn của chính<br /> con người chúng ta. Đi xa thì phải nhớ phải thương.<br /> <br /> Đoạn thơ trên có cái gì đó thật mông lung, mơ hồ như một thứ trái chín đỏ lấp ló giữa vườn<br /> xanh gợi cho ta biết bao háo hức, suy tưởng. Điều đó khiến người đọc như cùng chung dòng<br /> tâm tưởng của nhà thơ nhớ về những miền đất đã qua và đã sống, nhớ về những con người tuy<br /> “không phải hòn máu cắt” nhưng “trọn đời con nhớ mãi ơn nuôi”. Phải chăng chính sợi dây<br /> nghĩa tình ấy đã làm sống lại mảnh đất ngỡ như vô tri mà:<br /> <br /> Khi ta ở đất chỉ là nơi đất ở.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 4<br />  Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> Chính nghĩa tình sâu nặng dân quân đã hóa thân vào mảnh đất khiến cho nó cũng có tâm hồn:<br /> <br /> Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn.<br /> <br /> Khi ta ở chỉ là nơi đất ở<br /> <br /> Khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn.<br /> <br /> Không những thế mạch thơ đang vận động một cách đều đặn theo dòng suy tường đột nhiên bị<br /> chặn đứng lại bởi nỗi nhớ “bỗng” tràn về. Nhà thơ dành hẳn một đoạn thơ để viết cho “em”:<br /> <br /> Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét<br /> <br /> Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng<br /> <br /> Như xuân đến chim rừng lông trở biếc<br /> <br /> Tình yêu làm đất lạ hoa quê hương.<br /> <br /> Đoạn thơ như một nốt đệm rất lạ sang ngang dòng tâm tưởng. Vâng, lạ ngay từ câu đầu:<br /> <br /> Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét.<br /> <br /> Câu thơ dường như có cái gì đó phi logic nhưng vẫn rất đúng với tình yêu. Và để minh chứng<br /> thêm cho điều đó nhà thơ đưa ra một loạt so sánh về tình yêu giữa anh và em như “Đông về<br /> nhớ rét” như “cánh kiến hoa vàng” như “xuân đèn chim rừng lông trở biếc”. Giữa muôn vàn<br /> định nghĩa về tình yêu phải chăng Chế Lan Viên đang tìm cho mình một định nghĩa mới về<br /> tình yêu? Phải chăng nhà thơ đang định nghĩa tình yêu thông qua những so sánh táo bạo đầy<br /> bất ngờ.<br /> <br /> Cái rét đầu mùa anh rét xa em<br /> <br /> Đêm nay lạnh chăn chia làm hai nửa<br /> <br /> Nửa đắp cho em ở vùng biển lạnh<br /> <br /> Nửa đắp cho mình ớ phía không em.<br /> <br /> Khi tình yêu đến một cách bất ngờ chữ “bỗng”thể hiện nỗi nhớ mà nỗi nhớ đã thiết tha như<br /> thật. Và cái giây phút “bỗng” ấy đã giúp họ tìm thấy nhau và tìm thấy chính mình.Tình yêu<br /> bỗng hiện ra lung linh sắc màu, giản dị mà thiêng liêng đến nhường nào. Và chính tình yêu ấy<br /> khiến<br /> <br /> Tình yêu làm đất lạ hóa quê hương.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 5<br />  Luyện thi THPT QG môn Ngữ văn năm 2017<br /> Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai<br /> <br /> <br /> <br /> Không gì giản dị mà sâu sắc, khi trong tình yêu riêng dành cho em còn có cả tình yêu đốì với<br /> quê hương đất nước. Bản thân chúng ta cũng chợt nhận ra rằng càng biết yêu thương những<br /> điều riêng tư, ta càng yêu quê hương tha thiết hơn.<br /> <br /> Bằng những lời thơ tràn trề cảm xúc và mạch chảy của nó là vô tận. Độc giả như chìm đắm<br /> vào thế giới của ông , của những nỗi nhớ của tình yêu đẹp đẽ. Và bài thơ chính là sự kết tinh<br /> của những vần thơ đẹp nhất là những vần thơ viết về tình yêu, về quê hương đất nước. Tiếng<br /> hát con tàu đã rất thành công với tình cảm trong sáng, chân thành, tha thiết được thể hiện qua<br /> trí tưởng tượng phong phú và khả năng liên kết, sáng tạo táo bạo, bất ngờ. Tác phẩm đã để lại<br /> nhiều dư vị trong lòng độc giả.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Truy cập website www.hoc247.vn để tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu khác! Trang | 6<br />