zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Ảnh hưởng của bệnh chuyển hoá đến quá trình sinh sản ở nam giới và ảnh hưởng đến sức khỏe thế hệ con cái: Tổng quan

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

7
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Ảnh hưởng của bệnh chuyển hoá đến quá trình sinh sản ở nam giới và ảnh hưởng đến sức khỏe thế hệ con cái trình bày ảnh hưởng béo phì và chế độ ăn giàu lipid đến chất lượng tinh trùng; Đái tháo đường và chế độ ăn giàu Glucid ảnh hưởng đến chức năng sinh sản nam giới; Rối loạn chuyển hoá ảnh hưởng đến RNA và cơ chế biểu sinh; Ảnh hưởng các hợp chất từ môi trường đến tinh trùng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ảnh hưởng của bệnh chuyển hoá đến quá trình sinh sản ở nam giới và ảnh hưởng đến sức khỏe thế hệ con cái: Tổng quan

Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 6 (2023) 19-23 INSTITUTE OF COMMUNITY HEALTH THE EFFECT OF METABOLIC DISEASE ON REPRODUCTIVE MEN AND THE HARMFUL EFFECTS OF GAMETES ON THE OFFSPRING’S HEALTH: OVERVIEW Dinh Thi Thuy Quynh, Pham Huynh Loc, Tran Ha Ngan, Vu Quang Huy, Nguyen Ngoc Hieu* Duy Tan University – 03 Quang Trung Street, Thach Thang Ward, Hai Chau District, Da Nang City, Vietnam Received 10/05/2023 Revised 31/05/2023; Accepted 30/06/2023 ABSTRACT Abnormal changes in the metabolic environment or metabolism can affect male reproductive function including mechanical dysfunction and decreased sperm quality. Many studies have shown the potentially damaging effects of metabolic disorders on the genetic material of sperm, as well as the effects of metabolism on the epigenetic inheritance of molecular markers. Ex- cess fat accumulation causes hormonal disruption, affecting Leptin and Testosterone levels, a decrease in sperm parameters, causing functional and morphological abnormalities, and the creation of oxidizing agents and inflammation, which can disrupt spermatogenisation, leading to infertility. In this review, we collect the reported adverse effects associated with acquired metabolic disorders and diet on sperm parameters and male fertility. In addition, discuss new findings related to epigenetics caused by fathers, especially those with diets high in fat, obesity, and diabetes 2. These issues have been studied recently, the epigenetic inheritance of metabolic disease has a huge social impact, which can be very important to effectively address the 'Obesity epidemic'. Key words: Epigenetic inheritance; reproductive health, sperm; obesity; diabetes mellitus *Corressponding author Email address: ngohieu0707@gmail.com Phone number: (+84) 708020101 19
N.N. Hieu et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 6 (2023) 19-23 ẢNH HƯỞNG CỦA BỆNH CHUYỂN HOÁ ĐẾN QUÁ TRÌNH SINH SẢN Ở NAM GIỚI VÀ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỨC KHỎE THẾ HỆ CON CÁI: TỔNG QUAN Đinh Thị Thuý Quỳnh, Phạm Huỳnh Lộc, Trần Hà Ngân, Vũ Quang Huy, Nguyễn Ngọc Hiếu* Đại học Duy Tân Đà Nẵng – 03 đường Quang Trung, phường Thạch Thang, quận Hải Châu, Đà Nẵng, Việt Nam Ngày nhận bài: 10/05/2023 Chỉnh sửa ngày: 31/05/2023; Ngày duyệt đăng: 30/06/2023 TÓM TẮT Những thay đổi bất thường trong môi trường trao đổi chất hay quá trình chuyển hóa đều có thể gây ảnh hưởng đến chức năng sinh sản nam giới bao gồm rối loạn chức năng cơ học và sự giảm chất lượng tinh trùng. Nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra những tác động gây hại tiềm ẩn của các rối loạn chuyển hoá đến vật chất di truyền của tinh trùng, cũng như ảnh hưởng của quá trình trao đổi đến di truyền biểu sinh của các dấu hiệu phân tử. Sự tích tụ mỡ dư thừa gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến nồng độ Leptin và Testosterone, giảm các thông số của tinh trùng, gây bất thường chức năng và hình thái, và tạo ra tác nhân oxi hoá và viêm, có thể gây rối loạn quá trình sinh tinh, dẫn đến hiếm muộn và vô sinh. Trong bài đánh giá này, chúng tôi thu thập các tác động có hại được báo cáo liên quan đến rối loạn chuyển hóa mắc phải và chế độ ăn uống đến các thông số tinh trùng và khả năng sinh sản của nam giới. Bên cạnh đó, thảo luận về những phát hiện mới liên quan đến di truyền biểu sinh của người cha gây ra, đặc biệt là những có chế độ ăn giàu chất béo, béo phì và tiểu đường loại 2. Các vấn đề này được nghiên cứu gần đây, sự di truyền biểu sinh của bệnh chuyển hóa có tác động xã hội rất lớn, điều này có thể rất quan trọng để giải quyết "dịch bệnh béo" một cách hiệu quả. Từ khóa: Di truyền biểu sinh; hồ sơ trao đổi chất; tinh trùng; béo phì; đái tháo đường 1. ĐẶT VẤN ĐỀ piRNA và tsRNA có tác động đến sự im lặng gen và chức năng của tế bào mầm, trong khi quá trình methyl Béo phì và các rối loạn chuyển hóa đang ngày càng trở hóa DNA và protamination histone ảnh hưởng đến động thành những vấn đề sức khỏe quan trọng trên toàn cầu. lực học và biểu hiện gen trong tinh trùng. Các biến số Nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra những tác động gây chuyển hóa như béo phì và tiểu đường có thể ảnh hưởng hại tiềm ẩn của các rối loạn chuyển hoá đến vật chất di đến cơ chế này và gây ra tác động tiêu cực đến sinh sản truyền của tinh trùng, cũng như ảnh hưởng quá trình và chất lượng tinh trùng. Các mô hình động vật đã cung trao đổi chất đến di truyền biểu sinh của các dấu hiệu cấp nhiều bằng chứng cơ chế làm cơ sở cho các tác động phân tử. Sự tích tụ mỡ dư thừa gây rối loạn nội tiết tố, xuyên thế hệ của người cha béo phì đến con cái. Trong ảnh hưởng đến nồng độ Leptin và Testosterone. Thừa bài này, chúng tôi cung cấp một cái nhìn tổng quan về cân béo phì và chế độ ăn giàu lipid liên quan đến việc các tác động có hại được báo cáo liên quan đến rối loạn giảm các thông số của tinh trùng, bất thường chức năng chuyển hóa mắc phải và chế độ ăn uống đối với các và hình thái, tạo ra tác nhân oxi hoá và viêm, gây rối thông số tinh trùng và khả năng sinh sản của nam giới. loạn quá trình sinh tinh, dẫn đến hiếm muộn và vô sinh. Nam giới vừa mắc béo phì và đái tháo đường có khả năng bị suy giảm vận chuyển hormone giới tính và giảm chức năng sinh sản. *Tác giả liên hệ Email: ngohieu0707@gmail.com Điện thoại: (+84) 708020101 20
N.N. Hieu et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 6 (2023) 19-23 2. NỘI DUNG tăng lên, dẫn đến việc sản xuất quá mức ROS thông qua chuỗi hô hấp của ty thể. Trong môi trường tinh hoàn, 2.1. Ảnh hưởng béo phì và chế độ ăn giàu lipid đến ROS là tác nhân chính gây rối loạn chức năng tế bào chất lượng tinh trùng tinh trùng, gây tổn thương DNA và ảnh hưởng đến tính Người thừa cân béo phì thường gặp các vấn đề liên quan toàn vẹn của màng tế bào trong tinh trùng [3]. Ngoài ra, đến tình dục như giảm ham muốn tình dục và hoạt động ROS ở nam giới béo phì thường cao và gây ra sự thay tình dục kém. Ngoài ra, một giả thuyết đã được đặt ra đổi quá trình methyl hóa DNA trong tinh trùng dẫn đến về mối liên quan giữa các yếu tố nguy cơ như rối loạn thay đổi sự phát triển của phôi và kiểu hình của con cái. lipid máu, tăng huyết áp, đái tháo đường (DM) và béo Hầu hết tất cả các chất béo trong chế độ ăn uống hằng phì đến việc tăng nguy cơ phát triển rối loạn chức năng ngày là axit béo bão hòa (SFA), axit béo không bão hòa cương dương, suy giảm mạch máu dương vật từ đó dẫn đơn (MUFA), axit béo không bão hòa đa (PUFA) và axit đến suy yếu quá trình sản xuất các chất vận mạch phụ béo chuyển hóa (TFA). Các axit béo của tinh trùng chủ thuộc vào nội mô, giảm khả năng co giãn cơ trơn động yếu bao gồm SFA 60%, TFA
N.N. Hieu et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 6 (2023) 19-23 và ĐTĐ2 thể hiện các thông số chất lượng kém hơn methyl hóa (de) - DNA và biến đổi histone rất nhạy cảm (khả năng vận động, khả năng sống sót và tính toàn với các biến số trao đổi chất và sự sẵn có của các chất vẹn DNA thấp hơn) so với những người đàn ông bình nền năng lượng và đồng yếu tố. Ở đây, có thể deacety- thường. Roessner và cộng sự chứng minh sự suy giảm lase sirtuin đã kiểm soát trạng thái biểu sinh của chất các thông số của tinh trùng với sự kích hoạt quá mức tín nhiễm sắc theo NAD+. hiệu chết chu trình tế bào tinh trùng. Ở các cặp vợ chồng được theo dõi do các vấn đề về khả năng sinh sản, tỷ 2.4. Ảnh hưởng các hợp chất từ môi trường đến tinh lệ chuyển phôi thành công nhờ các kỹ thuật hỗ trợ sinh trùng sản (ART) thấp hơn khi nam giới được chẩn đoán mắc Độc tố môi trường như thuốc trừ sâu và hợp chất công bệnh tiểu đường. Seethalakshmi et al. đã quan sát thấy nghiệp đóng vai trò là chất gây rối loạn nội tiết, đặc số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng thấp hơn biệt là đối với những người béo phì vì phần lớn trong ở những con chuột bị tiểu đường, đồng thời với lượng số chất này hoà tan trong lipid. Sự tương tác giữa mô fructose tinh dịch tăng cao, trọng lượng tuyến sinh dục mỡ, độc tố môi trường với khả năng sinh sản nam giới thấp hơn và nồng độ T, LH và FSH thấp hơn. Sau khi chưa được hiểu rõ, tuy nhiên một số nghiên cứu đã chỉ điều trị bằng insulin, tất cả các thông số tinh trùng được ra rằng organochlorines, một nhóm chất độc trong thuốc phục hồi như nhóm đối chứng và họ đã cho rằng rối trừ sâu đã được tìm thấy trong tinh dịch chất này có liên loạn chức năng glucose là nguyên nhân gây ra các vấn quan đến việc giảm số lượng tinh trùng và hydrocacbon đề sinh sản được phát hiện. thơm gây rối loạn các chức năng của tinh trùng. Mặc dù Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tăng đường huyết không tác động của các độc tố hoà tan trong mỡ tinh hoàn có kiểm soát có liên quan việc tiết leptin thấp hơn, thúc đẩy thể đóng vai trò trong việc gây vô sinh nam giới do béo giảm tiết LH. Sự sụt giảm nồng độ leptin có liên quan phì, nhưng chủ đề này đã bị bỏ qua trong nhiều năm [2]. đến việc giảm số lượng tinh trùng trong ống sinh tinh và LC bị thu nhỏ. Một nghiên cứu khác cho thấy rằng tăng đường huyết trong thời gian dài dẫn đến rối loạn chức 3. KẾT LUẬN năng tinh hoàn đáng kể và giảm khả năng sinh sản. Một số chất gây hại cho sức khoẻ có trong kẹo, nước ngọt có Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người thừa cân và béo ga như Bisphenol A và Phthalates được ghi nhận trong phì thường gặp các vấn đề liên quan đến hiệu quả quan nước tiểu và đã được chứng minh có sự đáng kể đến hệ tình dục, bao gồm giảm ham muốn tình dục và hoạt việc giảm khả năng vận động của tinh trùng, tổn thương động tình dục kém. Thêm vào đó, béo phì và tăng cân DNA của tinh trùng và dị bội tinh trùng. Những nghiên đã được chứng minh có liên quan đến việc làm giảm các cứu này nhấn mạnh rằng chế độ ăn giàu glucid không thông số của tinh trùng như lượng tinh dịch, khả năng di những gây tác động trực tiếp đến sự rối loạn nội tiết mà chuyển của tinh trùng, cũng như gây ra các bất thường còn nhắc đến các chất gây độc có thể gây ra những tác chức năng của tinh trùng. Điều này có thể dẫn đến sự động có hại cho hệ thống sinh sản và/hoặc chất lượng suy giảm chất lượng tinh trùng và khả năng thụ tinh, ảnh tinh trùng. hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản nam giới. Ngoài ra, các yếu tố khác như đái tháo đường và chế độ ăn giàu 2.3. Rối loạn chuyển hoá ảnh hưởng đến RNA và cơ glucid và lipid cũng có tác động tiêu cực đến chức năng chế biểu sinh sinh sản nam giới. Sự tăng cân và béo phì được coi là yếu tố nguy cơ tăng nguy cơ phát triển các rối loạn chức Cơ chế biểu sinh tinh trùng bằng hoạt động của các năng cương dương và suy giảm mạch máu dương vật. RNA nhỏ (sncRNA, piRNA, tsRNA, miRNA), quá Điều này có nghĩa, cùng với sự suy giảm trao đổi chất trình methyl hóa DNA và động lực học của chất nhiễm liên quan đến thừa cân/béo phì, thực phẩm tiêu thụ sẽ có sắc (sự biến đổi và protamination histone sau dịch mã) tác động trực tiếp đến quá trình sản xuất tinh trùng và sẽ [7]. Hiện nay, có rất nhiều RNA nhỏ được tìm thấy trong được phản ánh trong chất lượng tinh trùng. Tuy nhiên, tinh hoàn của động vật có vú như họ miRNA-34 và một trong những khía cạnh quan trọng trong nghiên cứu let-7 miRNA nhạy cảm với các biến số chuyển hóa, trong tương lai về lĩnh vực này là tác động chuyển thế cụ thể là ĐTĐ2. Một nghiên cứu khác, cho thấy rằng hệ của các biến số dinh dưỡng, thông qua giao tử đực piRNA là chất điều hòa sinh tinh quan trọng trong tế và sự di truyền biểu sinh. bào giảm phân. Ở đây, các tác giả đã báo cáo quần thể piRNA giảm phân có thể làm im lặng các mARN cụ thể, bằng cách này điều chỉnh sự tiến triển của giảm phân. Quá trình methyl hóa DNA trong tinh trùng cũng bị ảnh TÀI LIỆU THAM KHẢO hưởng bởi quá trình trao đổi chất. Động lực học chất [1] Oliveira PF, Sousa M, Silva BM et al., Obesity, nhiễm sắc của tinh trùng cũng liên quan đến quá trình energy balance and spermatogenesis. Reproduc- methyl hóa, vì cả hai cơ chế đều điều chỉnh khả năng tion 2017;153:R173–R85. tiếp cận các trình tự DNA (gen) để phiên mã thêm. Bên [2] Cardoso AM, Alves MG, Sousa AC et al., The cạnh đó, các enzyme chịu trách nhiệm cho quá trình effects of the obesogen tributyltin on the metab- 22
N.N. Hieu et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 64, Special Issue 6 (2023) 19-23 olism of Sertoli cells cultured ex vivo. Arch Tox- genesis by Sertoli cells. In: MG Alves, PF Ol- icol 2018;92:601–10. iveira (eds), Sertoli Cells—Methods and Pro- [3] Asadi N, Bahmani M, Kheradmand A et al., The tocols. Methods in Molecular Biology, 1st edn. impact of oxidative stress on testicular function New York: Humana Press, 2018, 129–55. and the role of antioxidants in improving it: a [7] Baxter FA, Drake AJ, Non-genetic inheritance review. J Clin Diagn Res 2017;11:IE01–05. via the male germline in mammals. Phil Trans R [4] Minguez-Alarco’ n L, Chavarro JE, Mendiola J Soc B 2019;374:20180118. et al., Fatty acid intake in relation to reproductive [8] Perez MF, Lehner B, Intergenerational and trans- hormones and testicular volume among young generational epigenetic inheritance in animals. healthy men. Asian J Androl 2017; 19:184–90. Nat Cell Biol 2019;21: 143–51. [5] International Diabetes Federation, IDF Diabetes Atlas, 8th edn. Brussels, Belgium: International Diabetes Federation, 2017. [6] Crisóstomo L, Alves MG, Gorga A et al., Mo- lecular mechanisms and signaling pathways involved in the nutritional support of spermato- 23

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.