KHOA HC CÔNG NGH<br />
<br />
NH HNG C A VI<br />
C B SUNG AXIT HU C TRONG<br />
THC N N TNG TRNG LN THT<br />
Phm<br />
Phm Tt Th ng1 , Lã Vn<br />
Vn Kính1<br />
TÓM TT<br />
TT<br />
Do tác hi ca vic s! d#ng kháng sinh trong th&c n chn nuôi có th* d+n ,-n hin t./ng ,0 kháng kháng<br />
sinh ca các loi vi khu2n gây bnh và kh7 nng t8n d. kháng sinh trong s7n ph2m chn nuôi là rt cao s:<br />
7nh h.;ng ,-n s&c khi tiêu dùng. B0 tài này ti-n hành nghiên c&u s! d#ng axit fomic (d.Fi<br />
dng difomat kali) thay th- kháng sinh bH sung vào th&c n cho l/n thIt. Thí nghim g8m 400 l/n giLng<br />
Duroc x (Yorshire x Landrace) 60 ngày tuHi ,./c bL trí g8m 5 lô vFi 4 lPn lQp li, mRi lPn lQp li 20 con. Lô 1:<br />
BLi ch&ng, lô 2: BH sung 180 ppm clotetracyclin, lô 3: BH sung 0,14% axit formic, lô 4: BH sung 0,21% axit<br />
fomic, lô 5: BH sung 0,28% axit fomic. K-t qu7 thí nghim cho thy vic bH sung axit fomic d.Fi dng difomat<br />
kali vào th&c n cho l/n thIt ,ã có tác d#ng tLt trong vic kìm hãm s[ phát tri*n ca các vi khu2n có hi<br />
trong th&c n và trong ,.>ng ru\t, giúp cho cân b^ng h vi sinh v_t trong ,.>ng tiêu hóa ca l/n. BH sung<br />
axit fomic c`ng nh. bH sung kháng sinh clotetracyclin có tác d#ng tLt ,Li vFi l/n ; giai ,on sinh tr.;ng.<br />
M&c bH sung 0,21% axit fomic vào th&c n ,ã có tác d#ng c7i thin 2,3% tng trang, gi7m 1,69% tiêu tLn th&c<br />
n, gi7m 0,65% chi phí th&c n cho mRi kg tng trang và gi7m 25,4% sL ngày con tiêu ch7y so vFi ,Li ch&ng.<br />
Không có s[ khác bit thLng kê v0 các chc tiêu theo dõi giea lô bH sung axit fomic và kháng sinh<br />
clotetracyclin. Nh. v_y có th* s! d#ng axit fomic thay th- cho kháng sinh trong vic bH sung vào th&c n<br />
nh^m phòng bnh tiêu ch7y và kích thích tng tr.;ng cho l/n thIt.<br />
Th khóa:<br />
khóa Axit fomic, clotetracyclin, l/n, th&c n.<br />
<br />
I. T VN <br />
11<br />
Axit heu cj có tác d#ng kìm hãm s[ phát tri*n<br />
ca các vi sinh v_t có hi nh. E. coli, Salmonella<br />
trong th&c n và trong ,.>ng ru\t, ,8ng th>i nó có<br />
tác d#ng làm cân b^ng h vi sinh v_t trong ,.>ng<br />
tiêu hóa ca gia súc nh> làm gi7m pH, giúp cho gia<br />
súc tránh ,./c hin t./ng tiêu ch7y do vi sinh v_t<br />
gây ra, th ,ó gia súc có th* tiêu hóa và hp thu tLt<br />
các cht dinh d.nng.<br />
Theo nghiên c&u ca Overland và ,8ng tác gi7<br />
(2000) thì axit fomic là axit heu cj mnh nht hot<br />
,\ng nh. cht b7o qu7n, &c ch- s[ lên men và phát<br />
tri*n ca vi khu2n và có th* kh! Salmonella trong<br />
th&c n.<br />
Axit fomic ,./c s! d#ng th lâu trong th&c n cho<br />
gia súc nhai li và hin nay nó c`ng tr; thành th&c n<br />
bH sung thi-t y-u cho gia súc d dày ,jn. Axit fomic<br />
có tác d#ng c7i thin s[ tiêu hoá protein trong kh2u<br />
phPn, kích thích tng tr.;ng cho l/n.<br />
Theo D.jng Thanh Liêm và ,8ng tác gi7 (2002)<br />
thì axit fomic có tác d#ng tLt trong vic b7o v th&c<br />
n, chLng khu2n và chLng nm, kích thích tiêu hóa<br />
1<br />
<br />
và tiêu dit các vi khu2n lên men thLi trong ,.>ng<br />
ru\t.<br />
Dng mFi ca axit fomic ,ang ,./c phH bi-n s!<br />
d#ng ; m\t sL n.Fc tiên ti-n trên th- giFi n^m d.Fi<br />
dng difomat kali (ch&a 34,5% axit formic).<br />
Dng difomat kali ,ã ,./c m\t sL nghiên c&u<br />
trên th- giFi k-t lu_n nh. Kirchgenner và ,8ng tác<br />
gi7 (1997) cho r^ng bH sung 0,6% difomat kali — t&c là<br />
0,21% axit fomic vào th&c n ,ã có tác d#ng c7i thin<br />
14,3% tng trang và gi7m 1,9% tiêu tLn th&c n ,Li vFi<br />
l/n con sau cai sea và c7i thin 4,9% tng trang, gi7m<br />
4,1% tiêu tLn th&c n cho mRi kg tng trang ; l/n vR<br />
béo. Overland và ,8ng tác gi7 (2000) cho r^ng bH<br />
sung 0,6% difomat kali vào th&c n ,ã có tác d#ng c7i<br />
thin 6% tng trang và gi7m 2,8% tiêu tLn th&c n cho<br />
l/n giai ,on sinh tr.;ng, c7i thin 2,7% tng trang và<br />
gi7m 0,8% tiêu tLn th&c n cho l/n ; giai ,on vR béo.<br />
Nghiên c&u này ,ã s! d#ng axit fomic nh^m m#c<br />
,ích làm cht bH sung thay th- kháng sinh trong<br />
th&c n cho l/n thIt làm hn ch- s[ phát tri*n ca vi<br />
sinh v_t có hi trong th&c n và trong ,.>ng ru\t<br />
nh^m gi7m ts l tiêu ch7y và kích thích tng tr.;ng<br />
l/n thIt, tránh hin t./ng t8n d. cht ,\c hi trong<br />
thIt l/n.<br />
<br />
Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam<br />
<br />
N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Sè 3 - Th¸ng 3/2010<br />
<br />
67<br />
<br />
KHOA HC CÔNG NGH<br />
Các chc tiêu theo dõi g8m giai ,on 1 th 60 ,-n<br />
116 ngày tuHi; giai ,on 2 th 117 ,-n 172 ngày tuHi.<br />
<br />
II. VT LIU VÀ PHNG PHÁP THÍ NGHIM<br />
1. V_t<br />
V_t liu thí nghim<br />
L/n giLng Duroc x (Yorshire x Landrace) 60<br />
ngày tuHi, trang l./ng 20 kg/con.<br />
Axit fomic s! d#ng d.Fi dng difomat kali (ch&a<br />
34,5% axit fomic). Kháng sinh clotetracyclin (CTC).<br />
Nguyên liu s! d#ng g8m: B p, khoai mv, cám,<br />
b\t cá, premix, axit amin.<br />
2. Ph.jng pháp thí nghim<br />
nghim<br />
THng sL 400 l/n ,./c chia thành 5 lô vFi 4 lPn<br />
lQp li, mRi lPn lQp li 20 con.<br />
Lô 1: BLi ch&ng, không bH sung axít heu cj hay<br />
kháng sinh; Lô 2: BH sung 180 ppm clotetracyclin; Lô<br />
3: BH sung 0,14% axit fomic; Lô 4: BH sung 0,21% axit<br />
fomic; Lô 5: BH sung 0,28% axit fomic.<br />
Axit fomic ,./c tr\n liên t#c vào th&c n trong<br />
suLt th>i kv thí nghim. Hàng tuPn ghi chép l./ng<br />
th&c n n vào ; thng lô, hàng ngày ghi chép sL l/n<br />
bI tiêu ch7y.<br />
<br />
Tng trang bình quân/ngày (gam/con/ngày);<br />
h sL chuy*n hóa th&c n (FCR); chi phí th&c n cho<br />
mRi kg tng trang; sL ngày con tiêu ch7y; sL liu<br />
,./c x! lý thLng kê theo ANOVA trên phPn m0m<br />
MINITAB 13.32.<br />
Thí nghim ,./c ti-n hành th tháng 9 ,-n tháng<br />
12 nm 2004 ti Tri Chn nuôi ThLng Nht, Thái<br />
M|, C Chi, TP. H8 Chí Minh.<br />
III. KT QU VÀ THO LUN<br />
Tng trang ca l/n ; giai ,on 60 - 116 ngày tuHi<br />
,ã có s[ khác bit thLng kê giea lô ,Li ch&ng vFi lô<br />
bH sung CTC và các lô bH sung 0,21% và 0,28% axit<br />
fomic, tuy nhiên không có s[ khác bit thLng kê giea<br />
,Li ch&ng vFi lô bH sung 0,14% axit fomic. MQc dù<br />
v_y, ; giai ,on 117 - 172 ngày tuHi thì tng trang ca<br />
l/n ,ã có s[ khác bit giea ,Li ch&ng vFi tt c7 các lô<br />
thí nghim.<br />
<br />
B7ng<br />
B7ng 1. Tng trang<br />
trang ca<br />
ca l/<br />
l/n thí nghi<br />
nghim<br />
Chc tiêu<br />
Tng trang giai ,on 1 (gam)<br />
Tng trang giai ,on 2 (gam)<br />
Tng trang bình quân (gam)<br />
<br />
Lô 1<br />
569 ± 4,8b<br />
740 ± 5,6b<br />
654 ± 2,6c<br />
<br />
Lô 2<br />
582 ± 4,9a<br />
761 ± 9,5a<br />
671 ± 3,5a<br />
<br />
Lô 3<br />
576 ± 2,8ab<br />
753 ± 1,6a<br />
664 ± 1,8b<br />
<br />
Lô 4<br />
583 ± 6,2a<br />
755 ± 5,2a<br />
669 ± 3,0ab<br />
<br />
Lô 5<br />
581 ± 4,6a<br />
751 ± 3,7a<br />
666 ± 3,5ab<br />
<br />
* Các che khác nhau trong cùng m\t hàng bi*u thI s[ khác nhau có ý ngha thLng kê ; m&c Png tiêu hóa, giúp cho con v_t phát<br />
tri*n tLt hjn.<br />
Tiêu tLn th&c n cho mRi kg tng trang ; giai<br />
,on th 60 ngày tuHi ,-n 116 ngày tuHi ,ã có s[ khác<br />
bit có ý ngha thLng kê giea lô ,Li ch&ng vFi lô bH<br />
sung 180 ppm CTC. Tiêu tLn th&c n cho mRi kg<br />
tng trang ca l/n ; giai ,on 2 c`ng t.jng t[ nh. ;<br />
giai ,on 1 nh.ng ; lô bH sung 0,28% axit fomic li<br />
cao hjn có ý ngha thLng kê so vFi lô bH sung 180<br />
ppm CTC.<br />
<br />
B7ng<br />
B7ng 2. H sL chuy*n hóa th&<br />
th&c n và chi phí th&c<br />
th&c n cho mRi kg tng trang<br />
Chc tiêu<br />
FCR giai ,on 1 (kg)<br />
FCR giai ,on 2 (kg)<br />
FCR bình quân (kg)<br />
Chi phí th&c n (,8ng)<br />
<br />
Lô 1<br />
2,69 ± 0,05a<br />
3,15 ± 0,03a<br />
2,95 ± 0,03a<br />
9.509a<br />
<br />
Lô 2<br />
2,57 ± 0,06b<br />
3,04 ± 0,05b<br />
2,84 ± 0,04b<br />
9219b<br />
<br />
Lô 3<br />
2,67 ± 0,02ab<br />
3,10 ± 0,02ab<br />
2,92 ± 0,01a<br />
9.490a<br />
<br />
Lô 4<br />
2,63 ± 0,03ab<br />
3,11 ± 0,03ab<br />
2,90 ± 0,02ab<br />
9.447ab<br />
<br />
Lô 5<br />
2,63 ± 0,08ab<br />
3,13 ± 0,02a<br />
2,92 ± 0,05a<br />
9.519a<br />
<br />
* Các che khác nhau trong cùng m\t hàng bi*u thI s[ khác nhau có ý ngha thLng kê ; m&c Png ru\t, giúp cho cân b^ng h vi<br />
sinh v_t trong ,.>ng tiêu hóa ca l/n.<br />
BH sung axit fomic c`ng nh. bH sung kháng<br />
sinh clotetracyclin có tác d#ng tLt ,Li vFi l/n ; giai<br />
,on sinh tr.;ng.<br />
BH sung 0,21% axit fomic vào th&c n ,ã có<br />
tác d#ng c7i thin 2,3% tng trang, gi7m 1,69% h sL<br />
chuy*n hóa th&c n, gi7m 0,65% chi phí th&c n cho<br />
mRi kg tng trang và gi7m 25,4% sL ngày con tiêu<br />
ch7y so vFi ,Li ch&ng.<br />
Không có s[ khác bit thLng kê giea lô bH<br />
sung 180 ppm clotetracyclin vFi lô bH sung 0,21% axit<br />
fomic. Nh. v_y có th* s! d#ng axit fomic thay thcho kháng sinh trong vic bH sung vào th&c n nh^m<br />
phòng bnh tiêu ch7y và kích thích tng tr.;ng cho<br />
l/n thIt.<br />
TÀI LIU THAM KHO<br />
1. Burnell, T. W., G. L. Cromwell and T. S.<br />
Stahly, 1998. Effects of dried whey and copper<br />
sulfate on the growth responses to organic acid in<br />
diets for weaning pigs. J. Anim. Sci. 19:932-937.<br />
2. Falkowski, J. F. and F. X. Aherne, 1984.<br />
Fumaric and citric acid as feed additives in starter<br />
pig nutrition. J. Anim. Sci. 58:935-938.<br />
3. Giesting D. W. and R. A. Easter, 1985.<br />
Response of starter pigs to supplementation of corn<br />
soybeen meal diets with organic acid L. Ani. Sci. 60.<br />
1288 — 1294.<br />
4. Kirchgessner, M. and F. X. Roth, 1987. Use of<br />
formates in the feeding of piglets. First<br />
communication. Calcium formate. Landwirtsch.<br />
Forsch. 40: 141-152.<br />
5. Kirchgessner, M. and F. X. Roth, 1982.<br />
Fumaric acid as a feed additive in pig nutrition. Pig<br />
News and Information 3: 259-263.<br />
6. Kirchgessner, M., B. R. Paulicks and F. X.<br />
Roth, 1997. Effect of supplementation of diformate<br />
<br />
N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Sè 3 - Th¸ng 3/2010<br />
<br />
69<br />
<br />
KHOA HC CÔNG NGH<br />
complexes on growth and carcass performance of<br />
piglts and fattening pigs in response to application<br />
time. Agribiol. Res. 50: 1-6.<br />
7. D.jng Thanh Liêm, Bùi Huy Nh. Phúc và<br />
D.jng Duy B8ng, 2002. Th&c n và dinh d.nng<br />
,\ng v_t. Nhà xut b7n Nông nghip TP. HCM.<br />
Trang 147 — 158.<br />
<br />
8. Overland M., T. Granli, N. P. Kjos, O.<br />
Fjetland, M. Stokstad, and S. H. Steien, 2000. Effect<br />
of dietary formates on growth performance, carcass<br />
traits, sensory quality, intestinal microflora, and<br />
stomach alterations in growing-finishing pigs. J.<br />
Anim. Sci. 78: 1875-1884.<br />
<br />
THE EFFECT OF FORMIC ACID<br />
ACID SUPPLEMENTED IN FEED FOR GROWING AND FINISHING PIGS<br />
Pham Tat Thang,<br />
Thang, La Van Kinh<br />
Summary<br />
This study aims to determine the effect of acid formic supplemented in feed for growing and finishing pigs<br />
to replace antibiotics for preventing of diarrhoea and stimulating growth in pigs. The design included:<br />
negative control, positive control using 180 ppm chlotetracycline and other 3 treatments using three levels<br />
of formic acid (potassium diformate), i.e. 0.14% - 0.21% - 0.28%. Total of 400 pigs of three way crossed breed<br />
Duroc x (Yorkshire x Landrace) at 60 day old with an average of 20 kg body weight were allocated into five<br />
treatments with 4 replicates per treatment and 20 heads per replicate. Supplementation 0.21% formic acid in<br />
feed for pigs were improved 2.3% of weight gain, reduced 1.69% feed conversion ratio, saved 0.65% feed per<br />
kg weight gain, and reduced 25.2% incidence of diarrhoea compared to negative control one.<br />
Supplementaion formic acid or chlotetracycline were good in preventing of diarrhoea and stimulating<br />
growth in growing pig, but not evident in preventing of diarrhoea and stimulating growth in fattening pig.<br />
Non signification in statistics between treatment using 180 ppm chlotetracycline and treatment using 0.21%<br />
formic acid. Thus, antibiotics and formic acid had the same effect on controlling diarrhoea and stimulating<br />
growth of pigs. Consequently, it is suggested that formic acid may be used to replace antibiotic as a feed<br />
additive in the diets for pigs.<br />
Key word: Acid formic, chlotetracycline, feed, pigs.<br />
<br />
Ng.>i<br />
Ng.>i ph7n bin: TS. Nguyn<br />
Nguyn Thanh Sjn<br />
<br />
70<br />
<br />
N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Sè 3 - Th¸ng 3/2010<br />
<br />