BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO --------/-------- BỘ NỘI VỤ -----/-----
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
ĐẶNG HƢNG THỊNH ÁP DỤNG BIỆN PHÁP ĐƢA NGƢỜI VÀO CƠ SỞ CAI NGHIỆN BẮT BUỘC – TỪ THỰC TIỄN QUẬN LÊ CHÂN, THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
CHUYÊN NGÀNH LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH Mã số: 8 38 01 02
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
HÀ NỘI – 2018
1
Luận văn được hoàn thành tại:
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. NGUYỄN THỊ THU HÀ
Phản biện 1:
Phản biện 2:
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp ….. Nhà …. Khoa Nhà nước và Pháp luật Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77, Nguyễn Chí Thanh, Đống Đa, Hà Nội Thời gian: vào hồi …h… ngày … tháng … năm 2018
Có thể tìm hiểu luận văn tại thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web của Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
2
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Tệ nạn nghiện ma túy và các chất gây nghiện đang gây khủng hoảng trên
toàn thế giới và riêng ở nước ta, tệ nạn này đang phát triển theo chiều hướng trẻ
hóa nó đã tạo nên sự lo lắng cho toàn xã hội. Không chỉ tác hại do gây ra sự
nghiện ngập rồi dẫn đến tội ác, làm băng hoại giá trị đạo đức mà chính cách sử
dụng ma túy chủ yếu qua con đường tiêm chích làm cho sự lây nhiễm
HIV/AIDS có nguy cơ lan truyền rất rộng.
Nhận thức rõ nguy hiểm này, Đảng, Nhà nước ta đã đưa ra nhiều biện pháp
nhằm ngăn chặn sự xâm nhập của ma túy trong nhân dân cũng như tuyên truyền
những thông tin truyền thông về tác hại của ma túy và các chất gây nghiện
nhưng vẫn còn không ít người vẫn chưa thấy rõ tác hại của nó. Và sự xâm nhập
của ma túy càng quy mô và phức tạp hơn trước rất nhiều. Tác động của nó vào
đại bộ phận nhân dân càng trở nên khó lường hơn.
Trước tình hình người nghiện ma túy gia tăng, những năm qua Đảng, Chính
phủ đã có nhiều Chỉ thị, Nghị quyết, Chương trình Quốc gia về phòng chống ma
túy, mỗi năm chỉ hàng nghìn tỷ đồng cho phòng chống ma túy, công tác cai
nghiện, đã áp dụng nhiều biện pháp cai nghiện
Trong phạm vi tìm hiểu nghiên cứu này, tôi chọn đề tài: "Áp dụng biện
pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai nghiện bắt buộc - Từ thực tiễn Quận Lê
Chân, Thành phố Hải Phòng" làm công trình nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ
của mình. Bởi đẩy lùi được tệ nạn ma túy phải quản lý được người nghiện ma
túy thì phải có phương pháp, cách thức và các thủ tục pháp luật chặt chẽ trong
việc lập hồ sơ đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đạt hiệu quả. Đây
là điều kiện để rà soát lại các quy định của pháp luật về quy định của pháp luật
về biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc để chỉ ra những điểm
vướng mắc trong pháp luật và trong quá trình thực hiện để tìm ra giải pháp hoàn
thiện.
1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Với tình hình hiện nay, khi mà vấn đề tệ nạn ma túy có xu hướng phát triển
ngày càng tăng, đang ngày càng nhận được nhiều hơn sự quan tâm của cộng
đồng thế giới nói chung và người dân Việt Nam nói riêng thì việc nghiên cứu
các quy định của pháp luật vềáp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc cũng ngày càng trở nên bức thiết hơn đặc biệt là việc nghiên cứu trên
phạm vi một địa phương điển hình và cụ thể. Việc nghiên cứu vấn đề trên cả hai
phương diện lý luận và thực tiễn sẽ giúp cho chúng ta có cái nhìn toàn diện và cụ thể
hơn về pháp luật hiện hành của nước ta.
Cho đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu hoạt động đưa người vào
cơ sở cai nghiện bắt buộc như:
- Luận văn Thạc sĩ của tác giả Lê Thị Lan Phương năm 2017 về: “Biện
pháp đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc từ thực tiễn Thành phố
Đà Nẵng” chuyên ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính .
- Luận văn của tác giả Lê Văn Sua về đề tài: “Hoàn thiện quy định về
việc đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo quy định của Luật Xử
lý vi phạm hành chính”,
- Luận văn của tác giả Phạm Tiến Thành với đề tài: “Từ biện pháp xử lý
hành chính đưa vào cơ sở chữa bệnh đến biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc”.
Ngoài những bài phân tích chuyên sâu về vấn đề áp dụng các biện pháp
đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc thì cũng có không ít bài báo, tạp chí,
các bài viết liên quan đến vấn đề được đề cập. Tuy nhiên, nghiên cứu về việc áp
dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc với thực tiễn tại Quận
Lê Chân - Thành phố Hải Phòng chưa có đề tài nào nghiên cứu và phân tích cụ
thể về địa phương này.
Trên bình diện khoa học, “Áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc - Từ thực tiễn Quận Lê Chân, Thành phố Hải Phòng” là đề
tài cũng đang dần được nhiều người quan tâm nghiên cứu. Nó là vấn đề phức
2
tạp, cũ mà luôn mới. Nói đây là vấn đề cũ vì đã có không ít các bài viết, công
trình khoa học nghiên cứu, còn xét đây là một vấn đề mới ở chỗ các bài viết và
công trình nghiên cứu khoa học đó nghiên cứu vấn đề theo những cách nhìn,
cách đánh giá khác nhau. Đồng thời, mỗi địa phương có những thực tiễn áp
dụng khác nhau nên việc phân tích thực tiễn tại Quận Lê Chân - Thành phố Hải
Phòng đã có những đặc điểm tách biệt với các đề tài đã nghiên cứu. Chính vì
thế, nghiên cứu pháp luật về áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc từ thực tiễn Quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng vẫn là một vấn đề
có vai trò quan trọng.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1.Mục đích
Trên cơ sở nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn trong áp dụng biện
pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc từ thực tiễn Quận Lê Chân –
Thành phố Hải Phòng, luận văn đưa ra các giải pháp góp phần bảo đảm việc áp
dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc hiện nay.
3.2.Nhiệm vụ
- Nghiên cứu các vấn đề lý luận và pháp luật về áp dụng biện pháp đưa
người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc;
- Phân tích thực trạng về áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc tại Quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng;
- Đưa ra các giải pháp nhằm bảo đảm việc áp dụng biện pháp đưa người
vào cơ sở cai nghiện bắt buộc tại Quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Việc áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc từ thực tiễn
Quận Lê Chân – Thành phố Hải Phòng.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài luận văn nghiên cứu thực tiễn áp dụng các quy định của pháp luật về
biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, cụ thể:
3
- Phạm vi không gian: Luận văn nghiên cứu thực tiễn áp dụng biện pháp
đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc tại Quận Lê Chân – Thành phố Hải
Phòng.
- Phạm vi về nội dung:
Đề tài luận văn nghiên cứu thực tiễn áp dụng các quy định của pháp luật về
biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Trên cơ sở đó tìm ra những
vướng mắc, bất cập trong quá trình áp dụng những quy định của pháp luật trong
tổ chức và thực tiễn thực hiện.
- Phạm vi về thời gian:
Luận văn nghiên cứu việc áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc từ thực tiễn tại Quận Lê Chân - thành phố Hải Phòng trong
khoảng thời gian từ 2015 đến những tháng đầu năm 2018.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp luận:
Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu đặt ra, tác giả nghiên cứu dựa trên
cơ sở phương pháp luận của Chủ nghĩa duy vật biện chứng và Chủ nghĩa duy vật
lịch sử, đồng thời vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, chính
sách của Đảng và pháp luậtcủa Nhà nước về xây dựng và phát triển các nội dung
liên quan đến việc áp dụng các biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt
buộc.
- Phương pháp nghiên cứu:
+ Phương pháp phân tích, tổng hợp nhằm làm sáng tỏ những vấn đề lý luận
pháp lý cơ bản về biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
+ Phương pháp thống kê để thấy được số lượng, hiện trạng thực hiện biện
pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc trong thực tế tại Quận Lê Chân -
Thành phố Hải Phòng.
+ Phương pháp so sánh trong các quy định của pháp luật về biện pháp đưa
người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc giữa các địa điểm phân tích và các địa
phương khác.
4
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn là công trình chuyên khảo đầu tiên nghiên cứu một cách tương
đối toàn diện và có hệ thống ở cấp độ luận văn thạc sĩ về hoạt động áp dụng biện
pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, thực tiễn Quận Lê Chân, Thành
phố Hải Phòng.
Ở mức độ nhất định, kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được dùng
làm tư liệu tham khảo phục vụ cho cán bộ trong cơ quan tư pháp, nhất là những
cán bộ trực tiếp áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Bên cạnh đó, luận văn cũng có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho sinh
viên, học viên luật, cán bộ nghiên cứu giảng dạy và nghiên cứu một số chuyên
đề khác có liên quan đến hoạt động áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc
7. Kết cấu của luận văn
Đề tài với tiêu đề: “Áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc - Từ thực tiễn Quận Lê Chân, Thành phố Hải Phòng” được chia
làm 3 phần: phần mở đầu, phần nội dung và phần kết luận. Trong đó, phần nội
dung gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận, pháp lý về việc áp dụng biện pháp đưa người vào
cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Chương 2: Thực trạng áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc tại Quận Lê Chân - Tp. Hải Phòng.
Chương 3: Phương hướng, giải pháp hoàn thiện việc áp dụng biện pháp đưa
người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc từ thực tiễn Quận Lê Chân - Tp. Hải Phòng.
5
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN, PHÁP LÝ VỀ ÁP DỤNG BIỆN PHÁP ĐƢA
NGƢỜI VÀO CƠ SỞ CAI NGHIỆN BẮT BUỘC
1.1. Khái niệm chung về áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc
1.1.1. Khái niệm cai nghiện bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc
Cai nghiện ma túy là việc áp dụng các hoạt động điều trị, tư vấn, học tập,
lao động, rèn luyện nhằm giúp cho người nghiện ma túy phục hồi về sức khỏe,
nhận thức, tâm lý và hành vi, nhân cách để trở về tình trạng bình thường. Bên
cạnh đó, quy trình cai nghiện ma túy là tổng hợp các phương pháp, biện pháp
thực hiện theo một trình tự, thời gian nhất định do cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền ban hành và áp dụng thống nhất.
Cơ sở cai nghiện bắt buộc là một đơn vị sự nghiệp công lập thành lập theo
quy định của Nhà nước về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công
lập. Cơ sở cai nghiện bắt buộc được thành lập theo địa bàn tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương, nó chịu sự quản lý trực tiếp của Sở Lao động - Thương binh
và Xã hội. Việc thành lập cơ sở cai nghiện bắt buộc tùy thuộc vào tình hình của
địa phương mà cơ quan chức năng quyết định việc thành lập, giải thể và hoạt
động của cơ sở cai nghiện bắt buộc.
1.1.2. Khái niệm áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt
buộc
Ma túy và tác hại của ma túy gây ra đã có những nguy hại rất nghiêm trọng
đến gia đình và trật tự an toàn xã hội. Vì vậy, Nhà nước đã ban hành nhiều văn
bản, chính sách nhằm phòng, chống ma túy trong đó có biện pháp hành chính áp
dụng đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc nhằm tác động đến người nghiện
và có những quy trình, phương pháp đưa đối tượng vi phạm trở lại với cuộc
sống bình thường.
Trong các biện pháp hành chính được xem xét, quyết định áp dụng tại Tòa
6
án nhân dân thì chiếm đa số là biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Đây
là công cụ hữu hiệu để giảm thiểu tối đa các đối tượng nghiện, lang thang, giúp
cho gia đình các đối tượng nghiện ma túy bớt gánh nặng, xã hội được trong
sạch, lành mạnh.
1.2. Nội dung áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai nghiện bắt
buộc
Nhà nước đã có những quy định rất cụ thể về việc đưa người vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc, những đối tượng theo quy định phải đưa vào cơ sở cai nghiện
sẽ tiến hành theo đúng thủ tục và thời gian theo quy định của pháp luật nhằm ổn
định gia đình và xã hội, tạo điều kiện để người cai nghiện ổn định tinh thần, tách
biệt và kiểm soát được bản thân. Về biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện
có những đặc điểm và nội dung cụ thể gồm:
Thứ nhất: Về đối tượng áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện.
Thứ hai: Về thời hiệu và thời hạn áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở
cai nghiện.
Thứ ba: Trình tự thủ tục áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc.
1.3. Thẩm quyền áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai nghiện bắt buộc
Việc xác định thẩm quyền áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc giúp các cơ quan chức năng thực hiện thống nhất trong việc
phối hợp nhiệm vụ đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Khi thực hiện biện
pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện được hiệu quả sẽ đảm bảo thực thi pháp
luật đồng thời ổn định trật tự xã hội.
1.4. Các yếu tố tác động đến việc áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ
sở cai nghiện bắt buộc
Quá trình dẫn dắt đối tượng đến với ma túy rất phức tạp. Nghiện ma túy
xuất hiện như một hậu quả cuối cùng do hoà trộn nhiều tác nhân: gia đình, bạn
bè, xã hội, ảnh hưởng bằng nhiều hình thức và mang tính đặc thù riêng cho mỗi
trường hợp. Để áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc
7
được hiệu quả bên cạnh những quy định của pháp luật. Nhà nước cũng cần quan
tâm đến những yếu tố có thể tác động đến biện pháp đưa người vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc, cụ thể chúng ta có thể nêu lên một số yếu tố điển hình như sau:
1.4.1. Yếu tố gia đình, nhà trường và xã hội
Môi trường sống xung quanh người bị cai nghiện là yếu tố quan trọng để
người cai nghiện có một thái độ nghiêm túc trong việc thực hiện cai nghiện bắt
buộc. Có nhiều yếu tố nguy cơ đưa đẩy một người đến tình trạng nghiện ma túy,
nhưng cũng có nhiều tác nhân giúp một người không bao giờ sử dụng ma túy
hoặc đã lạm dụng mà thoát ra được. Yếu tố môi trường sống xung quanh có vai
trò rất quan trọng trong việc định hướng và động viên người bị nghiện trong quá
trình cai nghiện bắt buộc.
1.4.2. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật
Nhà nước có vai trò rất quan trọng trong việc chỉ đạo và định hướng trong
việc thực hiện các biện pháp xử lý người nghiện ma túy, thông qua việc quy
định các văn bản pháp luật Nhà nước trực tiếp thực hiện các chủ trương chính
sách nhằm đảm bảo trật tự an ninh xã hội.
Hệ thống các văn bản pháp luật có ảnh hưởng rất lớn đến quá trình thực
hiện áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Hệ thống văn bản từ trung ương đến địa phương thống nhất sẽ tạo cơ sở
pháp lý vững chắc cho việc thực hiện hiệu quả công tác đưa người vao cơ sở cai
nghiện bắt buộc
1.4.3. Trình độ, ý thức trách nhiệm của các cán bộ thuộc cơ quan có
thẩm quyền
Việc thực hiện đúng và hiệu quả chức năng của các cơ quan có thẩm quyền
giúp công tác áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc được
thực hiện nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Thực tế, tại một số địa phương trên cả nước, việc phân bổ bác sỹ, những
người có chuyên môn trong việc thực hiện hiệu quả công tác xác định được đối
tượng người nghiện ma túy rất phức tạp. Nhiều địa phương không thực hiện
8
được đầy đủ các bước khiến việc đưa người vào cơ sở cai nghiện không đạt hiệu
quả cao vì đối tượng không được xác định chính xác và hiệu quả.
1.4.4. Điều kiện cơ sở vật chất của các cơ sở cai nghiện ở địa phương
Điều kiện vật chất của các cơ sở cai nghiện bắt buộc có ảnh hưởng rất quan
trọng trong việc thực hiện hiệu quả công tác đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt
buộc. Việc trang bị những thiết bị hiện đại trong các bước thực hiện cai nghiện
cho các đối tượng giúp cho việc thực hiện cai nghiện được hiệu quả và có chất
lượng hơn. Một môi trường có cơ sở vật chất thuận lợi sẽ tạo điều kiện cho mọi
người hoàn thành nhiêm vụ của mình đồng thời các kết quả thực hiện trong quá
tình cai nghiện được đánh giá chính xác, chất lượng hơn.
1.4.5. Nhu cầu tâm sinh lý của người nghiện ma túy
Về tâm lý: người bị nghiện trong nhiều trường hợp vì bị lạnh nhạt, kỳ thị từ
phía gia đình, xã hội mà không hòa đồng với xã hội, không thể hiện được tình
yêu thương với mọi người xung quanh. Việc thực hiện cai nghiện bắt buộc,
người nghiện muốn được yêu thương, được tin tưởng, xây dựng lại mối quan hệ,
lập gia đình, tình dục, và được tham gia vào các hoạt động của gia đình, cộng
đồng và xã hội.
Việc phân tích tâm lý đối với người bị nghiện là vô cùng quan trọng để có
những giải pháp thực hiện hiệu quả công tác cai nghiện tại các cơ sở, đồng thời
áp dụng những phân tích tâm lý sẽ tạo điều kiện cho việc thực hiện hiệu quả
công tác theo dõi, quản lý người nghiện khi đối tượng này trở về gia đình và xã
hội.
9
Tiểu kết Chƣơng 1
Ma túy có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của người nghiện, gia đình và xã
hội. Người nghiện ma túy khi bị ảnh hưởng của ma túy sẽ có những hành vi
nguy hại cho xã hội, gây gia tăng các tệ nạn xã hội, gây mất trật tự, an toàn xã
hội như: lừa đảo, trộm cắp, cướp, giết người, mại dâm, hoạt động băng ổ
nhóm… nó ảnh hưởng rất lớn đến đạo đức, thuần phong mỹ tục lâu đời của dân
tộc.
Để hoạt động cai nghiện được thực hiện hiệu quả và không bị tái nghiện
thì đòi hỏi Nhà nước cần có những quy trình, phương pháp áp dụng biện pháp
đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc một cách hiệu quả. Hệ thống pháp luật
Việt Nam đã có những quy định khá cụ thể và chi tiết, tiến bộ trong việc thực
hiện phương pháp xử lý hành chính đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc khi
phát hiện ra đối tượng cần phải thực hiện điều chỉnh. Việc quy định các văn bản
pháp luật về việc áp dụng cai nghiện bắt buộc, đồng thời có những văn bản
hướng dẫn tại địa phương giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện, chi tiết từ việc áp
dụng cũng như hiệu quả cai nghiện bắt buộc mang lại.
10
Chƣơng 2
THỰC TRẠNG ÁP DỤNG BIỆN PHÁP ĐƢA NGƢỜI VÀO CƠ SỞ CAI
NGHIỆN BẮT BUỘC TẠI QUẬN LÊ CHÂN - THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
2.1 Tình hình cai nghiện bắt buộc tại Quận Lê Chân - Thành phố Hải
Phòng
Hải Phòng là một "trung tâm kinh tế quan trọng" của miền Bắc nói riêng và
của cả Việt Nam nói chung. Hải Phòng là một trong những trung tâm kinh tế
quan trọng nhất của Việt Nam, từ năm 2005 đến nay luôn đứng trong top 5 các
tỉnh thành phố đóng góp ngân sách nhiều nhất cả nước
Với lợi thế là một thành phố trực thuộc trung ương, Hải Phòng là một
trung tâm giáo dục lớn của Việt Nam.
Hải Phòng nói chung, quận Lê Chân nói riêng, tình trạng nghiện ma túy và
tội phạm về ma túy đang diễn ra rất phổ biến và có những ảnh hưởng rất nghiêm
trọng đến tình hình sinh hoạt và cuộc sống của người dân nơi đây. Theo số liệu
của Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về Ma túy - Công an quận Lê Chân trong
thời gian ba năm trở lại đây, con số người nghiện ma túy của Quận Lê Chân có
sự thay đổi rất đáng kể,
Từ thực tiễn như trên, các cơ quan chính quyền Quận Lê Chân cần có
những biện pháp thực tiễn mang tính cụ thể để giải quyết những trường hợp
người nghiện ma túy trong thời gian tới. Trong xu hướng phát triển kinh tế và
hội nhập ngày càng cao của Việt Nam nói chung và Hải Phòng nói riêng, việc
kiểm soát và hạn chế tối đa người nghiện ma túy là nhu cầu bức thiết hiện nay.
2.2 Tình hình áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai nghiện bắt
buộc tại Quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng
Tại Quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng, khi phát hiện người sử dụng ma
túy trái phép, Công an cấp phường nơi người đó có hành vi vi phạm lập biên bản
về hành vi sử dụng ma túy trái phép của người đó và tiến hành xác minh, thu
thập tài liệu, lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt
11
buộc. Trường hợp cá nhân, tổ chức phát hiện người sử dụng ma túy trái phép thì
báo cho cơ quan Công an cấp phường nơi người có hành vi vi phạm để lập biên
bản và xác minh, thu thập tài liệu, lập hồ sơ.
Điều kiện vật chất của cơ sở cai nghiện bắt buộc tại thành phố Hải Phòng
nói chung có ảnh hưởng rất quan trọng trong việc thực hiện hiệu quả công tác
đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Thành phố Hải Phòng theo tình hình thực tế về điều kiện kinh tế, xã hội,
tình hình về người nghiện ma túy mà cơ quan nhà nước địa phương đã có những
chủ trương đầu tư vào cơ sở vật chất phục vụ công tác cai nghiện ma túy của
người nghiện.
2.3. Đánh giá chung tình hình áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở
cai nghiện bắt buộc tại Quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng.
2.3.1. Kết quả đạt được
Với mục tiêu không để hình thành tụ điểm mua bán, sử dụng trái phép chất
ma túy trên địa bàn và đặc biệt là không để phát sinh đối tượng nghiện mới,
ngăn chặn nạn ma túy xâm nhập học đường, kịp thời giúp đỡ người nghiện sau
cai hòa nhập cộng đồng. Các cơ quan địa phương đã có những chính sách rất
hiệu quả trong công tác kiểm soát và hạn chế các tác hại ảnh hưởng của người
nghiện ma túy.
Ở Quận Lê Chân đã xuất hiện một số phường trực thuộc thực hiện rất tiêu
biểu những cách thức giúp hạn chế rất hiệu quả tình hình nghiện ma túy ở địa
phương, mô hình này được Ủy ban nhân dân Quận theo dõi và có chủ trương
nhân rộng ra cho thành phố nếu hiệu quả
Việc xác định đúng thẩm quyền áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc giúp các cơ quan chức năng trên địa bàn Quận thực hiện thống
nhất trong việc phối hợp nhiệm vụ đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Toà án nhân dân trên địa bàn Quận có thẩm quyền quyết định áp dụng các
biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào
cơ sở cai nghiện bắt buộc.
12
Từ thực tiễn phân tích số liệu tại Quận Lê Chân cho chúng ta thấy nhận
thức trong công tác bảo vệ đưa người vào cai nghiện của Quận đã có những
bước phát triển nổi trội so với các quận huyện khác trong tỉnh.
2.3.2. Hạn chế
Tùy vào thực tiễn mỗi địa phương mà có những hạn chế hay khó khăn
trong công tác quản lý đối với người nghiện ma túy ở trên địa bàn khác nhau.
Lê Chân là một Quận ở Hải Phòng và được xem là một quận đi tiên phong trong
công cuộc phát triển kinh tế, xã hội cũng như những vấn đề về phát triển kinh tế
xã hội của thành phố..
Trước tiên, đối tượng chúng ta đang nghiên cứu và bàn đến đó là người
nghiện ma túy. Việc kiểm soát và điều khiển được đối tượng này rất khó và rất
phức tạp vì khi họ đã phụ thuộc vào thuốc nghiện thì hành vi của họ nhiều khi
không điều khiển được cũng như có những hành vi rất nguy hiểm đối với cán bộ
thực hiện các công việc chuyên môn hay cán bộ phụ trách.
Thứ hai, trình tự thực hiện thủ tục đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt
buộc gặp một số khó khăn trong công tác xác định lập hồ sơ đưa người vào các
trung tâm cai nghiện khi họ thuộc đối tượng cần phải thực hiện cai nghiện bắt
buộc.
Thứ ba: Trình độ và thực tiễn xác định đối tượng nghiện ma túy ở Quận
Lê Chân có những đặc điểm hạn chế và bất cập. Việc xác định người nghiện có
phải bị nghiện thuộc đối tượng đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc hay không
được thực hiện thông qua trạm y tế. Việc xác định tình trạng nghiện này cần đòi
hỏi phải chính xác theo mức độ nghiện, tình trạng sức khỏe của người nghiện để
khi vào cơ sở cai nghiện có thể theo dõi và tách biệt ra các đối tượng sẽ dễ theo
dõi và để tiến hành các biện pháp cai nghiện phù hợp.
Thứ tư: Việc thực hiện đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc có trình tự
và thủ tục khác nhau, thực tiễn thực hiện qua nhiều giai đoạn và yêu cầu phải
chính xác đến từng vấn đề cụ thể.
13
Thứ năm: Tình trạng tái nghiện thường xuyên xảy ra trên địa bàn Quận Lê
Chân nói riêng và địa bàn Thành phố Hải Phòng nói chung.
Việc điều trị nghiện ma túy thực hiện theo phác đồ điều trị theo quy định
của Bộ Y tế. Tuy nhiên, để việc cai nghiện đạt hiệu quả cao đòi hỏi phải kết hợp
nhiều phương pháp khác nhau như: Kết hợp cai nghiện với hoạt động đào tạo
nghề, giáo dục, phục hồi nhân cách, giải trí...
2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế
Khi thực hiện biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc luôn có
những hạn chế và những thuận lợi nhất định. Việc xác định được nguyên nhân
sẽ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện vấn đề hơn và có những giải pháp nhằm
hoàn thiện hệ thống pháp luật.
Thứ nhất: Quy định của pháp luật vẫn còn tồn tại những bất cập chưa quy
định cụ thể dẫn đến việc áp dụng còn chưa thống nhất.
Thứ hai: Cơ sở vật chất còn hạn chế dẫn đến việc thực hiện công việc liên
quan đến đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc có những khó khăn vì chưa
đủ điều kiện để hoàn thiện công việc được giao. Để công việc được thực hiện
hiệu quả cần có chi phí và quan tâm nhiều hơn nữa về chế độ chính sách, cơ sở
vật chất giúp công tác thực hiện các nhiệm vụ đạt được hiệu quả cao hơn. Cơ sở
vật chất của một địa phương tùy thuộc vào điều kiện kinh tế, xã hội của địa
phương đó. Một quận lớn của Hải Phòng, Lê Chân hiện nay được đầu tư ngày
càng nhiều cơ sở hệ thống từ việc kiểm tra xét nghiệm đến cơ sở cai nghiện.
Thứ ba: Việc đưa người vào cơ sở cai nghiện được hiệu quả phụ thuộc rất
nhiều yếu tố khác nhau. Vì đối tượng hướng đến là người nghiện ma túy nên đặc
điểm của họ là thường xuyên không ổn định về tinh thần và tâm lý. Vì vậy, sự
quan tâm của gia đình và xã hội là yếu tố rất quan trọng và rất cần thiết.
Thứ tư: Công tác tuyên truyền tác hại của nghiện ma túy hiện nay tại Quận
Lê Chân có thực hiện nhưng thực hiện chưa thực sự chú trọng và hiệu quả đối
với công tác hạn chế đối tượng nghiện ma túy hiện nay tại địa phương. Tuyên
truyền, giáo dục pháp luật là một yếu tố rất quan trọng trong việc thực hiện hiệu
14
quả công tác thực hiện phòng ngừa người nghiện đồng thời tuyên truyền về
những đường lối chính sách của Đảng giúp người nghiện có những tác động rất
lớn đến tư tưởng. Việc này có ảnh hưởng rất lớn đến công tác vận động người bị
nghiện đi cai nghiện bắt buộc hay thực hiện các biện pháp kiểm tra xét nghiệm,
cưỡng chế thi hành đối với người nghiện ma túy.
Thứ năm: Ở quận Lê Chân, có những biện pháp đưa người vào cơ sở cai
nghiện mang tính chất phổ biến và có chi phí nhiều hơn, phát sinh nhiều hơn
theo quy định của pháp luật hiện hành. Thông tư là cơ sở để việc thực hiện các
biện pháp hỗ trợ và rõ ràng về chi phí để thực hiện đưa người vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc.
Thứ sáu, sự kỳ thị, phân biệt với người nghiện. Một trong những yếu tố
tác động đến việc người nghiện hình thành động cơ tìm và sử dụng lại ma túy
chính là ảnh hưởng của việc người nghiện khi trở về cuộc sống thường ngày từ
những trung tâm cai nghiện thường phải chịu sự kỳ thị của những người xung
quanh.
15
Tiểu kết Chƣơng 2
Quận Lê Chân là một quận trực thuộc Thành phố Hải Phòng và được xem
là quận đi tiên phong trong công cuộc phát triển kinh tế, xã hội. Việc phát triển
kinh tế, xã hội kéo theo nhu cầu hưởng thụ ngày càng cao của người dân, Lê
Chân đã có những thay đổi trong công cuộc phát triển xã hội, đồng thời, qua quá
trình phát triển của mình, tỷ lệ người nghiện ma túy tại Quận Lê Chân ngày càng
gia tăng về số lượng và quy mô tổ chức hay mức độ phức tạp của các vụ việc.
Để đối phó với những tình trạng xảy ra ngày càng tăng về số lượng người
nghiện tại Quận Lê Chân, hiện nay cơ quan nhà nước có thẩm quyền ở Quận Lê
Chân đã có phương hướng chú trọng hơn trong việc gia tăng số lượng người
nghiện vào cơ sở giáo dục bắt buộc. Trong ba năm trở lại đây, tình trạng người
nghiện của Quận Lê Chân ngày càng tăng, đồng thời số lượng người nghiện
tham gia vào trung tâm cai nghiện ngày càng nhiều và tăng vượt bậc so với thời
gian năm 2015.
Việc gia tăng số lượng người nghiện trong việc đưa vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc là một nỗ lực rất lớn của cán bộ phụ trách của quận Lê Chân, giúp cho
người nghiện ma túy có cơ hội cải tạo và hòa nhập với cộng đồng.
16
Chƣơng 3
PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM ÁP DỤNG BIỆN PHÁP
ĐƢA NGƢỜI VÀO CƠ SỞ CAI NGHIỆN BẮT BUỘC TỪ THỰC TIỄN
QUẬN LÊ CHÂN - THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
3.1 Phƣơng hƣớng bảo đảm áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai
nghiện bắt buộc
Hệ thống pháp luật của Việt Nam hiện nay đã có những thành tựu nhất định
về việc quan tâm đến chế độ chính sách của người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc
góp phần tạo hành lang pháp lý hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước về chế
độ nghiện hiện nay. Từ những phân tích cụ thể về hệ thống quy định của pháp
luật về biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Thực tế ở Quận Lê
Chân đã giúp chúng ta nhìn nhận được những tiến bộ trong việc hoàn thiện việc
đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, từ đó có những hạn chế và thực tiễn thi
hành khác nhau.
Phương hướng hoàn thiện giúp chúng ta định hướng được những vấn đề
cần phải được giải quyết để công tác đưa người vào cơ sở cai nghiện được hiệu
quả và có những vai trò nhất định trong xã hội.
Trước tiên, xuất phát từ yêu cầu đổi mới cơ chế kinh tế đất nước. Quận Lê
Chân đã có những đặc điểm kinh tế phát triển vượt bậc, những đặc điểm về kinh
tế của quận đã hình thành nên xã hội có những nét đặc trưng khác biệt với các
địa phương khác nhau.
Thứ hai: Cần hoàn thiện hệ thống pháp luật từ các văn bản cấp trung ương
đến những hướng dẫn chi tiết ở cấp địa phương những vấn đề còn mâu thuẫn,
chưa áp dụng được hoặc chưa vận dụng được thuận tiện trong quá trình thực
hiện pháp luật. Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật từ các văn bản cấp trung
ương phải được áp dụng đúng và phù hợp với thực tiễn Quận Lê Chân.
Thứ ba: Tạo mọi điều kiện cho việc hỗ trợ công tác đưa người vào cơ sở
cai nghiện bắt buộc về cơ sở vật chất và nguồn vốn trong vấn đề hoạt động. Việc
17
hoạt động của các cơ sở cai nghiện, đồng thời thực hiện hiệu quả biện pháp đưa
người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc yêu cầu nhà nước có hệ thống cơ sở vật
chất và điều kiện hoạt động hiệu quả.
Thứ tư: Hoàn thiện trong việc vận dụng các văn bản pháp luật, muốn các
văn bản pháp luật được thực thi hiệu quả phải có một đội ngũ cán bộ chuyên
môn thực thi pháp luật. Đội ngũ chuyên môn cần thực hiện hiệu quả những quy
định của pháp luật.
3.2. Giải pháp bảo đảm việc áp dụng biện pháp đƣa ngƣời vào cơ sở
cai nghiện bắt buộc tại Quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng
3.2.1. Giải pháp chung
Hoàn thiện biện pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện tại Quận Lê Chân -
Hải Phòng là yêu cầu bức thiết đặt ra đối với việc đảm bảo được trật tự an toàn
xã hội cũng như sự phát triển kinh tế của Quận. Các đối tượng nghiện ma túy
khi đã được phát hiện sớm và đưa vào cơ sở cai nghiện kịp thời, phù hợp, họ sẽ
được cơ quan chức năng thực hiện các biện pháp cách ly, cai nghiện để giúp họ
hòa nhập lại với cuộc sống và xã hội được sớm hơn. Vì vậy, từ việc vận động
người nghiện vào cơ sở cai nghiện đến các thủ tục cưỡng chế người nghiện cần
một môi trường hoàn thiện và chất lượng về lĩnh vực pháp lý. Trước mắt, chúng
ta cần có những giải pháp mang tính vi mô, khái quát chung mang tính định
hướng, bao gồm:
Thứ nhất, Thực hiện đưa những chủ trương chính sách của Đảng và Nhà
nước cụ thể hóa vào các quy định của pháp luật sẽ giúp thực hiện hiệu quả hơn
công tác cai nghiện cho người nghiện ma túy ở khu vực Hải Phòng nói riêng và
Việt Nam nói chung.
Thứ hai, Cơ quan có thẩm quyền có vai trò rất quan trọng trong việc đưa
người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Sự chủ động tiến hành kiểm tra, giám sát,
tuần hành sẽ giúp cơ quan có thẩm quyền phát hiện thêm những trường hợp
nghiện ma túy để có phương án giải quyết kịp thời. Thông thường, sự chủ động
18
của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền tạo điều kiện cho hiệu quả của việc
đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Thứ ba, Việc đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ sở cai nghiện là vấn đề cần
được chú trọng trong công tác đảm bảo việc áp dụng đưa người vào cơ sở cai
nghiện được hiệu quả. Cơ sở vật chất được đầu tư sẽ tạo nên môi trường cai
nghiện cho người nghiện được thoải mái, cung cấp đầy đủ những vật dụng cần
để chăm sóc sức khỏe cũng như những hiệu quả trong công tác đảm bảo cho
người cai nghiện được sinh hoạt bình thường, ổn định và mang lại hiệu quả cai
nghiện được tốt hơn.
Thứ tư, Ý thức tự cai nghiện của người nghiện ma túy rất quan trọng, do
vậy Nhà nước cần tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền và vận động hơn
nữa những người bị mắc nghiện giúp cho các người nghiện có một tâm lý tự
nguyện cai nghiện khi đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Việc này có vai trò rất
quan trọng vì một khi người nghiện đã tự nguyện được sẽ giúp cho quá trình cai
nghiện được hiệu quả.
3.2.2. Giải pháp cụ thể
3.2.2.1. Hướng dẫn có hiệu quả việc thực hiện các văn bản
Hiện nay các văn bản hướng dẫn về công tác cai nghiện ma tuý đã được
Quốc hội, Chính phủ ban hành khá đầy đủ, tuy nhiên vẫn còn những nội dung
chưa được thống nhất, còn bất cập dẫn đến khó khăn trong việc thực hiện ở các
địa phương.
Thực hiện hướng dẫn cho các cơ quan chức năng về thẩm quyền của cơ
quan mình và vai trò của cơ quan trong công tác đưa người vào cơ sở cai nghiện
bắt buộc. Mỗi cơ quan chức năng có những vai trò quan trọng khác nhau trong
công tác đảm bảo hiệu quả các bước áp dụng đưa người vào cơ sở cai nghiện.
Cơ quan chính quyền Quận Lê Chân cũng đã có những vai trò nhất định trong
công tác đưa người vào cơ sở cai nghiện.
3.2.2.2. Hồ sơ cai nghiện, xét nghiệm phải được lập chuẩn xác
19
Trong thời gian lập hồ sơ cai nghiện, xét nghiệm xem xét về kết quả cai
nghiện cần một khoảng thời gian để có kết luận. Tuy nhiên, trong thời gian này,
việc kiểm soát đối với người nghiện không được thực hiện hiệu quả khi chưa có
một cơ quan chức năng nào có thẩm quyền xử lý nhất là trong trường hợp người
nghiện không có nơi cư trú cụ thể. Thiết nghĩ, trong khoảng thời gian này cơ
quan công an cấp địa phương nơi phát hiện người nghiện có thẩm quyền tạm giữ
người nghiện đến khi có quyết định kết luận của cơ quan y tế địa phương.
Đặc biệt, tác giả kiến nghị tất cả các hồ sơ đều phải có chứng minh nhân
dân, giấy khai sinh để tránh trường hợp đối tượng chưa đủ tuổi bị áp dụng biện
pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
3.2.2.3. Công tác tuyên truyền cần được chú trọng hơn
Cơ quan chức năng tại các trại cai nghiện cần có các buổi công tác tuyên
truyền về tác hại của ma túy hơn nữa cho người dân được hiểu biết thêm, đồng
thời tác động một phần không nhỏ đến tâm lý của người nghiện, từ đó buộc
người nghiện có những suy nghĩ tích cực hơn trong việc tự nguyện cai nghiện,
hiệu quả của việc cai nghiện và trở thành một công dân tốt cho xã hội.
Ngành Công an phối hợp với các huyện, thành phố, thị xã và cấp cơ sở
thường xuyên rà soát, thống kê về đối tượng ma túy trên địa bàn tỉnh.
Để sớm đẩy lùi, tiến tới loại trừ tệ nạn ma túy ra khỏi đời sống xã hội thì
việc ngăn chặn và giải quyết dứt điểm tệ nạn ma túy ngay tại điểm nó phát sinh
sẽ là nhiệm vụ và giải pháp mang tính căn cơ và bền vững nhất.
3.2.2.4. Tăng cường chi phí phục vụ công tác cai nghiện
Việc trích lập một quỹ từ ngân sách nhà nước trong công tác thực hiện thủ
tục đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc là rất cần thiết. Quản lý và kiểm
20
soát đối tượng người nghiện là rất phức tạp và có nhiều vấn đề có thể xảy ra mà
các cơ quan không lường trước được.
3.2.2.5. Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ
Cần bồi dưỡng, tập huấn để nâng cao trình độ chuyên môn cho các cán bộ
xét nghiệm ma túy ở địa phương về điều trị cắt cơn nghiện ma túy cho các đối
tượng. Cụ thể, cần ban hành khung chương trình thống nhất chung về điều trị
nghiện ma túy bào gồm chương trình đào tạo cơ bản, đào tạo chuyên sâu cho tất
cả cán bộ, công chức, viên chức và người lao động làm việc trong lĩnh vực điều
trị và cai nghiện ma túy.
Ngành Y tế nghiên cứu hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các chất ma túy
hiệu quả nhất và đơn giản dễ thực hiện, phù hợp với tình hình thực tế tại địa
phương;
Xây dựng kế hoạch tiếp tục mở các lớp đào tạo cán bộ làm công tác quản
lý, điều trị cai nghiện phục hồi và quản lý sau cai tại Trung tâm và cộng đồng.
3.2.2.6. Xác minh làm rõ đối tượng là người nghiện không có nơi cư trú rõ
ràng
Các cơ quan chức năng cần phải quy định rõ đối với trường hợp người
nghiện ma túy không có nơi cư trú ổn định thì trong thời gian chờ lập hồ sơ,
xem xét và quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc,
người nghiện ma túy sẽ được quản lý ở đâu? Xác minh làm rõ các trường hợp
đối tượng không có nơi cư trú. Tác giả kiến nghị cần sớm có hướng dẫn cụ thể,
thống nhất về cách xác định nơi cư trú đối với người nghiện ma túy. Đồng thời,
cần quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan chức năng khi tiếp nhận yêu cầu
xác định nơi cư trú của người nghiện. Trường hợp cơ quan đã gửi văn bản xác
minh nơi cư trú tới các cơ quan chức năng (nơi đối tượng nghiện cư trú) nhưng
hết thời hạn 15 ngày mà không có văn bản trả lời thì xử lý sao, có được xem là
trường hợp không có nơi cư trú ổn định không.
3.2.2.7. Xã hội hóa công tác cai nghiện
21
Thành lập các nhóm hỗ trợ xã hội, là những nhóm bao gồm những người
đã từng sử dụng ma túy đã cai nghiện, những người bình thường. Như thành lập
với mục đích chi sẻ các quan điểm, cảm xúc cá nhân về các vấn đề trong cuộc
sống, được cung cấp kiến thức và kỹ năng dự phòng tái nghiện, giải quyết các
vấn đề liên quan đến tái nghiện. Ngoài ra, các đối tượng này được tư vấn xét
nghiệm điều trị ma túy, xét nghiệm thường xuyên sau khi cai nghiện xong. Việc
này được hình thành sẽ giúp cho việc định hình sức khỏe, bảo vệ sức khỏe sau
thời gian cai nghiện được đảm bảo và hiệu quả cho người bị nghiện.
3.2.2.8. Chú trọng công tác sau cai nghiện
Các cơ quan chức năng cần chú trọng công tác sau cai nghiện. Đối tượng
cai nghiện xong là đối tượng có rất nhiều thay đổi, đồng thời đối tượng này rất
nhạy cảm so với các đối tượng. Tổ chức đánh giá công tác cai nghiện tại gia
đình, cai nghiện tại cộng đồng và quản lý sau cai nghiện. Hướng tới nên có sự
hướng dẫn rèn luyện thân thể khoẻ mạnh, tạo công ăn việc làm cho lao động,
không phân biệt đối xử, giúp đỡ người đã cai nghiện về trở thành người tốt.
Tiếp tục nâng cao tinh thần trách nhiệm, tăng cường công tác tuyên truyền,
giáo dục không để phát sinh người nghiện mới tại các địa phương
Phối hợp giữa trung tâm quản lý sau cai với cơ sở dạy nghề, doanh nghiệp
sản xuất kinh doanh để tạo điều kiện cho người sau cai nghiện ma tuý thuận lợi
trong học nghề và lao động sản xuất
3.2.2.9. Thực hiện hợp tác quốc tế trong công tác cai nghiện
Tranh thủ sự tài trợ về tài chính, giúp đỡ về chuyên môn kỹ thuật và kinh
nghiệm, sử dụng có hiệu quả các nguồn tài trợ huy động được của các tổ chức
quốc tế. Tiếp tục triển khai các dự án được các tổ chức hỗ trợ, phát triển các dự
án mới trong lĩnh vực cai nghiện và hỗ trợ quản lý sau cai tại cộng đồng, điều trị
cai nghiện giảm hại lây nhiễm HIV/AIDS.
Trong giai đoạn hiện nay, tình hình tội phạm về ma túy xuyên quốc gia
ngày càng có những diễn biến phức tạp, đòi hỏi việc hợp tác quốc tế về PCMT ở
22
nước ta cần được trú trọng hơn. Để công tác hợp tác quốc tế về PCMT đạt hiệu
quả, chúng ta cần triển khai thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Một là: Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả việc hợp tác với các nước,
các tổ chức quốc tế theo tinh thần các hiệp định, biên bản ghi nhớ đã ký kết.
Hai là: Tiếp tục tranh thủ sự giúp đỡ về tài chính và kỹ thuật của cộng
đồng quốc tế cho công tác PCMT.
Ba là: Xây dựng mạng lưới thông tin hợp tác phòng ngừa tấn công tội
phạm về ma túy
Bốn là: Tăng cường năng lực của các cơ quan chức năng trong hợp tác
quốc tế PCMT
Tiểu kết Chƣơng 3
Từ những bất cập, khó khăn trong công tác quản lý người nghiện ở Quận
Lê Chân giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề cai nghiện ở một địa
phương. Mỗi một địa phương có tình hình người cai nghiện thường khác nhau
và có ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển kinh tế - xã hội. Khi một địa phương
quản lý được tình hình cai nghiện của địa phương mình một cách hiệu quả sẽ
giúp địa phương đó thuận lợi phát triển khi ổn định về xã hội và lao động.
Bất cập của việc đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đặt ra yêu cầu
Quận Lê Chân cần có những định hướng trong việc giải quyết các thực trạng
được hiệu quả. Chỉ khi tình hình cai nghiện ở Quận được ổn định thì các công
tác khác trong lĩnh vực quản lý trật tự xã hội mới được hiệu quả.
Lê Chân là một Quận có vai trò chủ đạo trong công cuộc phát triển kinh tế
của Hải Phòng, vì vậy, những tệ nạn ở Lê Chân cần trước mắt giải quyết đồng
thời với các địa phương khác tạo môi trường đồng bộ cho việc giải quyết hiệu
quả việc phát triển ổn định kinh tế. Đưa ra những giải pháp mang tính khái quát
chung từ thực tiễn áp dụng pháp luật vè áp dụng biện pháp đưa người vào cơ sở
cai nghiện bắt buộc giúp cá nhân có những kiến thức rất cơ bản về người nghiện
ma túy, những thực tiễn còn bất cập và từ đó có những phương án phù hợp với
địa phương nhất.
23
KẾT LUẬN
Cai nghiện ma túy là một nội dung quan trọng trong phòng, chống ma túy,
quy định chính sách của Nhà nước về cai nghiện, trách nhiệm của người nghiện
ma túy, các biện pháp và hình thức cai nghiện, vấn đề quản lý sau cai, trách
nhiệm của UBND các cấp trong việc lập kế hoạch tổ chức cai nghiện và phòng,
chống tái nghiện tại địa phương; kinh phí để xây dựng cơ sở vật chất cai
nghiện... đã được quy định và phân tích cụ thể tạo điều kiện cho hoạt động cai
nghiện được hiệu quả và mang lại nhiều lợi ích cho xã hội.
Quận Lê Chân - Thành phố Hải Phòng là địa phương đã và đang tồn tại
tình hình người nghiện khá phức tạp và con số gia tăng theo từng giai đoạn, từng
năm. Điều này xảy ra mang tính tất yếu khách quan vì Lê Chân là một quận rất
phát triển thuộc thành phố Hải Phòng, vì vậy việc kéo theo những tệ nạn về xã
hội là một vấn đề tất yếu. Việc phát triển kinh tế đòi hỏi cơ quan có thẩm quyền
cũng cần quan tâm đến việc ổn định an ninh chính trị, tránh các hoạt động về tệ
nạn xã hội xảy ra tại địa phương. Qua thời gian nghiên cứu việc thực hiện biện
pháp đưa người vào cơ sở cai ngiện bắt buộc cho chúng ta thấy rằng Lê Chân đã
và đang có những chính sách nhằm hạn chế những trường hợp bị nghiện. Đồng
thời, số lượng người bị nghiện đưa vào các cơ sở cai nghiện như hiện nay ở
Quận Lê Chân có sự gia tăng đáng kể từ năm 2015 đến năm 2017.
Trong phạm vi tìm hiểu nghiên cứu này, tôi chọn đề tài: "Áp dụng biện
pháp đƣa ngƣời vào cơ sở cai nghiện bắt buộc - Từ thực tiễn Quận Lê
Chân, TP. Hải Phòng" làm công trình nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ của
mình. Bởi đẩy lùi được tệ nạn ma túy phải quản lý được người nghiện ma túy thì
phải có phương pháp, cách thức và các thủ tục pháp luật chặt chẽ trong việc lập
hồ sơ đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đạt hiệu quả. Đây là điều
kiện để rà soát lại các quy định của pháp luật về quy định của pháp luật về biện
pháp đưa người vào cơ sở cai nghiện bắt buộc để chỉ ra những điểm vướng mắc
trong pháp luật và trong quá trình thực hiện để tìm ra giải pháp hoàn thiện.
24