Tưởng nhớ Bác Hồ vĩ đại<br />
<br />
LÒNG DÂN VỚI CỤ HỒ<br />
(Nhớ lại ngày nào (giáp Tết Quý Mão - 1963),<br />
thăm. Ấp chiến lược Cây Bài - Vùng địch tạm chiếm.<br />
Mục kích sở thị: Lòng dân với Cụ Hồ)<br />
<br />
K<br />
<br />
ết thúc khóa II (11/1963), Trường Tuyên truyền Báo chí miền Nam(1), tôi được anh Năm Quang<br />
(tức Trần Bạch Đằng, Phó Ban Thường trực<br />
Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam) phân công<br />
đi Củ Chi để nắm tình hình vùng giải phóng và tiếp xúc<br />
với thực tế chiến trường Sài Gòn - Gia Định. Về đến Củ<br />
Chi anh Sáu Nam (Nguyễn Văn Tỷ), Bí thư Huyện ủy<br />
giới thiệu tôi về xã Phước Vĩnh An vào những ngày giáp<br />
Tết Quý Mão - 1963. Anh Hai Thành, Bí thư Chi bộ xã<br />
giới thiệu tôi đến nhà má Bảy Lánh - Nguyễn Thị Lánh<br />
(nguyên Bí thư Chi bộ xã Phước Vĩnh An, nay là Bà mẹ<br />
Việt nam anh hùng) hơn 15 ngày. Tại đây, tôi có dịp đi<br />
1 Nguyên Hiệu phó Trường Tuyên truyền - Báo chí miền Nam.<br />
<br />
95<br />
<br />
Tưởng nhớ Bác Hồ vĩ đại<br />
<br />
thăm địa đạo, căn cứ Hố Bò - Phú Mỹ Hưng, các xã giải<br />
phóng Nhuận Đức, An Nhơn Tây và thăm ấp chiến lược<br />
Cây Bài thuộc vùng tranh chấp giữa ta và địch của xã<br />
Phước Vĩnh An - Củ Chi, vào những ngày giáp Tết.<br />
Lúc 7 giờ sáng, trọng pháo của địch ở bót Trung Hòa Củ Chi và Dầu Tiếng - Bến Cát thưa dần, anh giao liên xã<br />
đưa tôi đến gặp anh ba Thuận, Xã đội trưởng Phước Vĩnh<br />
An bàn kế hoạch đi vào thăm, ấp chiến lược Cây Bài. Là<br />
người địa phương, Út Cẩn là giao liên của xã tỏ rõ sự am<br />
hiểu địch tình tại chỗ, nhất là quy luật hành quân và lùng<br />
sục của ngụy quân tại ấp chiến lược Cây Bài. Anh cho tôi<br />
biết, các chú đi vào ấp chiến lược nên đi vào giờ trưa là tốt<br />
nhất. Nếu đi vào giờ sáng sớm hoặc chiều tối là bất lợi,<br />
vì thời gian sáng sớm và chiều tối là giờ bọn chúng hay<br />
lùng sục hoặc hành quân dã ngoại, kiểm tra từng người<br />
trong hộ khẩu. Út Cẩn còn lý giải thêm… nào giờ trưa<br />
bọn lính ngụy và cả dân vệ đều ngủ trưa hoặc ăn nhậu say<br />
sưa không lùng sục ngoài khu vực đóng quân. Qua ý kiến<br />
của Út Cẩn, anh ba Thuận gật gù đồng tình, tôi cũng thấy<br />
có lý và cả 3 nhất trí đi thăm ấp chiến lược Cây Bài vào lúc<br />
11 giờ 30 phút ngày 30 Tết.<br />
Ấp chiến lược này, ngụy quyền Sài gòn thiết lập từ<br />
năm 1961 - 1962, nhưng hơn một năm nay bà con trong<br />
ấp chiến lược không ngừng đấu tranh quyết liệt chống<br />
phá sự kìm kẹp của chúng, làm cho địch phải co cụm<br />
96<br />
<br />
Tưởng nhớ Bác Hồ vĩ đại<br />
<br />
trong đồn bót, hạn chế “lùng sục ban ngày”, còn về đêm<br />
thì “bà con trong Ấp làm chủ”. Dựa vào tình hình đó, trưa<br />
ngày 30 tháng Chạp năm Quý Mão (1963), tôi theo chân<br />
anh Ba Thuận (Xã đội trưởng Phước Vĩnh An) cùng đi với<br />
Út Cẩn và 1 bảo vệ để vào ấp chiến lược Cây Bài, nơi bà<br />
con đang chuẩn bị đón Tết mừng Xuân mới.<br />
Tại đây, hệ thống bố phòng của địch khá chặt chẽ. Từ<br />
đầu đến cuối ấp chiến lược đều có bót canh, chòi gác, do<br />
dân vệ - dân phòng chốt chặn và tuần tra cảnh mật. Ngoài<br />
ra, còn có biệt kích, thám báo lùng sục khắp nơi trong ngoài<br />
ấp. Về quản lý cư dân tại chỗ, ngoài hộ khẩu và thẻ tùy thân,<br />
chúng còn tổ chức “Ngũ gia liên bảo”, cứ 5 hộ gia đình là<br />
một tổ tình báo, tai mắt của chúng, thông tin mật báo người<br />
lạ mặt hay Việt cộng đột nhập vào ấp chiến lược.<br />
Xem ra việc tổ chức phòng vệ của địch tại đây khá<br />
hoàn chỉnh. Nhưng tôi tin tưởng vào tính tập thể của<br />
đoàn, sự có mặt của đồng chí Xã đội trưởng và chiến sĩ<br />
bảo vệ cùng đi; không chỉ có súng ngắn, súng AK bá xếp<br />
và khả năng đối phó bằng võ thuật của mình, kể cả mạng<br />
lưới thông tin liên lạc về địch tình của cơ sở cách mạng<br />
tại chỗ đã được triển khai từ sáng sớm. Trên cơ sở đó, tôi<br />
càng yên tâm, vững tin vào chuyến đi này sẽ thành công<br />
tốt đẹp, dù có chút “mạo hiểm” nhưng rất lý thú, rất thiết<br />
thực, được mục kích sở thị: “lòng dân đối với cách mạng<br />
và sự nghiệp kháng chiến cứu nước, lòng dân với Cụ Hồ!”.<br />
97<br />
<br />
Tưởng nhớ Bác Hồ vĩ đại<br />
<br />
Thấy anh em tôi vào thăm, bà con ở đầu ấp đều tỏ<br />
rõ sự vui mừng, thăm hỏi thân tình. Mấy má vồn vã hỏi<br />
chuyện và nắm lấy tay tôi, biểu lộ tình cảm quý mến của<br />
mình: “Thằng Hai Việt cộng như thế này...” (ý nói là tôi trẻ<br />
khỏe). Thực ra, hôm ấy tôi mặc một bộ đồ bà ba đen, cầm<br />
theo nón lá và có cả súng ngắn giấu trong người. Má Ba<br />
vỗ nhẹ vào vai tôi: “Vậy mà đám lính Cộng hòa ở đây nói<br />
“bảy thằng Việt cộng đeo ngọn đu đủ không gãy””. Nghe<br />
má nói bình dị và dí dỏm như vậy tôi bật cười nhẹ nhõm.<br />
Vào đây, tôi có dịp đến thăm các má, các bác đang<br />
sống ngột ngạt trong ấp chiến lược này. Ở đây, phần đông<br />
là những người con kiên trung của quê hương Củ Chi đất<br />
Thép. Mới gặp má Ba lần đầu, tôi được biết hoàn cảnh<br />
gia đình má thật đáng trân trọng. Người chồng của má<br />
đã mất sớm, hy sinh anh dũng trong thời kỳ kháng chiến<br />
chống Pháp, để lại 2 con: người con gái lớn đầu lòng vừa<br />
tròn 18 tuổi đang là dân quân du kích xã nhà, vừa được<br />
tuyên dương “Chiến sĩ vẻ vang” trên quê hương Củ Chi.<br />
Cậu con trai út mới 15 tuổi đã bị bọn lính ngụy ở bót Cây<br />
Bài bắt làm “dân vệ - dân phòng”, mang “súng Mỹ mà<br />
lòng ta”… Như cảm kích trước sự ân cần thăm hỏi của tôi,<br />
má Ba không giấu được nước mắt, xúc động nói nên lời:<br />
“Má chỉ có hai con đều lớn khôn, nguyện noi gương sáng<br />
của ba cháu, hưởng ứng Lời kêu gọi kháng chiến cứu nước<br />
của Hồ Chủ tịch”.<br />
98<br />
<br />
Tưởng nhớ Bác Hồ vĩ đại<br />
<br />
Bước sang nhà bác Bảy. Một căn nhà tranh tre nhỏ<br />
hẹp, nép mình dưới hàng cây xơ xác, trơ cành trụi lá từ sau<br />
đợt “pháo dập, bom dùi” của Mỹ - ngụy trước đó. Chỉ thấy<br />
thấp thoáng mấy cánh vàng của hoa mai, hoa vạn thọ trước<br />
sân nhà như đón chào Xuân mới. Sau cái bắt tay xiết chặt,<br />
bác Bảy ân cần thăm hỏi sức khỏe anh em chúng tôi và kể<br />
chuyện gia cảnh của mình: Bác, nguyên quán huyện Duy<br />
Xuyên - Quảng Nam, “chuyển vùng” vào Nam từ cuối năm<br />
1954. Vốn là cán bộ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ,<br />
bác bị thương ở chân đi lại khó khăn, đành phải nghỉ việc,<br />
sinh sống tại quê hương thứ hai này, động viên con cháu<br />
tham gia kháng chiến, góp phần giải phóng quê hương đất<br />
nước. Vợ bác đã mất trong một trận càn của địch vào xã<br />
Phú Hòa Đông cuối năm 1962, để lại 2 đứa con trai nay<br />
đã lớn khôn, trưởng thành, đều là bộ đội Cụ Hồ: một cháu<br />
lớn 23 tuổi đang là bộ đội chủ lực miền Đông, một cháu 20<br />
tuổi là bộ đội địa phương huyện nhà và người con gái út 18<br />
tuổi làm y tá tại trạm xá huyện. Câu chuyện thăm hỏi càng<br />
thân tình bác Bảy càng cao hứng nói càng lưu loát, hùng<br />
hồn: “Là gia đình kháng chiến, tôi có 3 con là bộ đội Cụ Hồ,<br />
nguyện một lòng chiến đấu dưới lá cờ bách chiến bách thắng<br />
của Hồ Chủ tịch, góp phần nối tiếp truyền thống kiên trung<br />
bất khuất của quê hương Củ Chi đất Thép”.<br />
Trước lúc chia tay, tôi may mắn được gặp má Tư vừa<br />
đi chợ về. Má Tư nguyên là Chủ tịch Hội Phụ nữ xã và<br />
99<br />
<br />