Bài giảng Cơ sở thiết kế nhà máy thực phẩm: Chương 1 - Vũ Thị Hoan

9/16/2010<br /> <br /> NỘI DUNG MÔN HỌC<br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> CƠ SỞ THIẾT KẾ NHÀ MÁY<br /> THỰC PHẨM<br /> <br /> NỘI DUNG MÔN HỌC<br /> Chương 2: CHỌN ĐỊA ĐIỂM XÂY DỰNG NHÀ MÁY<br /> <br /> I. Vai trò và tầm quan trọng của việc chọn địa điểm<br /> xây dựng nhà máy<br /> II. Các nguyên tắc lựa chọn địa điểm xây dựng nhà<br /> máy<br /> III. Trình tự chọn địa điểm xây dựng nhà máy<br /> IV. Các phương pháp đánh giá việc chọn địa điểm<br /> xây dựng nhà máy<br /> V. Phân tích, so sánh địa điểm xây dựng một số<br /> nhà máy hiện có<br /> <br /> I. Vai trò và tầm quan trọng của thiết kế<br /> II. Phân loại thiết kế<br /> III. Tổ chức công tác thiết kế<br /> IV. Nhiệm vụ thiết kế<br /> V. Các giai đoạn thiết kế<br /> VI. Các tiêu chuẩn dùng trong công tác thiết<br /> kế<br /> <br /> NỘI DUNG MÔN HỌC<br /> Chương 3: THIẾT LẬP MẶT BẰNG NHÀ MÁY<br /> <br /> I. Phân loại mặt bằng nhà máy<br /> II. Các công trình bên trong nhà máy<br /> III. Các nguyên tắc thiết lập mặt bằng nhà máy<br /> IV. Một số phương án bố trí mặt bằng nhà máy<br /> V. Các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật để đánh giá mặt<br /> bằng nhà máy<br /> VI. Phân tích một số bản vẽ mặt bằng mẫu<br /> <br /> 1<br /> <br /> 9/16/2010<br /> <br /> NỘI DUNG MÔN HỌC<br /> Chương 4: THIẾT KẾ CÔNG NGHỆ<br /> I. Khái niệm về công nghệ<br /> II. Thiết kế công nghệ<br /> III. Các nguyên tắc tính cân bằng vật chất<br /> IV. Tính toán và lựa chọn thiết bị<br /> Chương 5: NỘI DUNG THIẾT KẾ VỀ XÂY DỰNG,<br /> ĐIỆN - NƯỚC, KINH TẾ<br /> I. Những tính toán cơ bản về xây dựng<br /> II. Tính điện nước<br /> III. Tính kinh tế<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> I. Vai trò và tầm quan trọng của công tác thiết kế:<br /> * Thiết kế làm cho sản xuất phát triển, nâng cao<br /> hiệu quả kinh tế:<br /> <br /> ◘ Thiết kế nhà máy là khâu nối liền giữa những<br /> thành tựu khoa học và sáng tạo vào thực tế sản<br /> xuất nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế→ Nhiệm<br /> vụ của thiết kế là chuyển kết quả nghiên cứu vào<br /> ứng dụng thực tế, cho sản phẩm ra đời và tồn tại<br /> được.<br /> ◘ Thiết kế nhà máy mới hoặc cải tạo nâng cấp<br /> nhà máy cũ làm tăng năng suất của nhà máy.<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> I. Vai trò và tầm quan trọng của công tác thiết kế:<br /> * Nhờ có thiết kế thì nhà máy, xí nghiệp mới ra đời:<br /> Việc bố trí các xí nghiệp, khu công nghiệp cũng như<br /> mối liên hệ qua lại của chúng với các hệ thống khác<br /> của thành phố được xác định bởi nhiều yêu cầu khác<br /> nhau: vấn đề chiếm đất của địa phương, của thành phố<br /> và những vấn đề khoa học công nghệ, kỹ thuật, giao<br /> thông vận tải, môi trường, lịch sử, văn hóa xã hội....<br /> → Khi thực hiện công tác thiết kế thì sẽ lựa chọn địa<br /> điểm phù hợp để xây dựng nhà máy.<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> I. Vai trò và tầm quan trọng của công tác thiết kế:<br /> ◘ Công nghiệp giữ vai trò rất quan trọng trong nền<br /> <br /> kinh tế, qua sản xuất công nghiệp sản phẩm sẽ có chất<br /> lượng và giá trị cao hơn nhiều so với sản phẩm thô.<br /> Ví dụ:<br /> ● Ứng dụng các thành tựu khoa học trong thiết kế<br /> như: trước đây thanh trùng, tiệt trùng bằng phương<br /> pháp nhiệt (sử dụng hơi nước) → hiện nay thanh<br /> trùng, tiệt trùng bằng phương pháp chiếu xạ.<br /> ● Hệ thống quản lý chất lượng của nhà máy.<br /> ● Tận dụng phế liệu của nhà máy → Tăng hiệu quả<br /> kinh tế của nhà máy, giảm chi phí cho việc xử lý chất<br /> thải.<br /> <br /> 2<br /> <br /> 9/16/2010<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> I. Vai trò và tầm quan trọng của công tác thiết kế:<br /> <br /> ◘ Thiết kế đòi hỏi phải chính xác, tỉ mỉ để<br /> tránh gây những hậu quả nghiêm trọng khi<br /> xây dựng nhà máy.<br /> ◘ Thiết kế phải tuân theo tiêu chuẩn trong<br /> nước và quốc tế.<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> II. Phân loại thiết kế:<br /> Ví dụ:<br /> <br /> Nguyên<br /> liệu<br /> <br /> Cấp đông<br /> Xử lý<br /> <br /> Kho thành<br /> phẩm<br /> Rửa<br /> <br /> Vi phạm qui trình<br /> công nghệ<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> II. Phân loại thiết kế:<br /> 1. Thiết kế sửa chữa, mở rộng phải cải tiến một phân<br /> xưởng sản xuất (dựa trên mặt bằng của nhà máy cũ)<br /> (thường gặp)<br /> * Thiết kế đổi mới công nghệ, đổi mới thiết bị và máy,<br /> thiết kế mở rộng thêm phân xưởng, nhà máy (khi thiết<br /> kế mới nhớ căn cứ yêu cầu phát triển để dự trữ đất mở<br /> rộng).<br /> * Các bước thực hiện:<br /> - Thu thập số liệu và các dữ liệu của nhà máy.<br /> - Tận dụng cơ sở vật chất của nhà máy.<br /> → Phân tích đánh giá số liệu, yêu cầu của khách hàng<br /> → Đưa ra phương án thực hiện.<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> II. Phân loại thiết kế:<br /> <br /> 2. Thiết kế mới:<br /> * Thiết kế nhà máy tại địa điểm cố định do đơn vị nào đó<br /> đặt hàng với năng suất yêu cầu hoặc tự lựa chọn địa điểm<br /> sao cho phù hợp.<br /> * Lưu ý:<br /> - Tận dụng phế liệu, thiết bị cũ của nhà máy cũ (nếu có).<br /> - Vốn đầu tư.<br /> - Theo yêu cầu của chủ nhà máy.<br /> → Đưa ra phương án.<br /> 3. Thiết kế mẫu: dựa trên những giả thuyết chung nhất về<br /> thiết kế nhà máy để thiết kế một nhà máy mẫu (thiết kế<br /> nhà máy tại địa điểm bất kỳ để bán hoặc viện trợ).<br /> <br /> 3<br /> <br /> 9/16/2010<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> III. Tổ chức công tác thiết kế:<br /> Đây là một công việc phức tạp có nhiều người tham<br /> gia, cần có một người chủ trì đủ trình độ chuyên môn,<br /> biết tổ chức làm việc theo nhóm, phân công hợp lý,<br /> tiết kiệm thời gian mà vẫn đảm bảo chất lượng.<br /> Ví dụ:<br /> Bảng 1: Biểu đồ phân bố thời gian và nội dung thiết kế<br /> (15 tuần)<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> III. Tổ chức công tác thiết kế:<br /> STT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> 8<br /> 9<br /> 10<br /> 11<br /> 12<br /> 13<br /> 14<br /> 15<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> III. Tổ chức công tác thiết kế:<br /> Tuần 1: → Tên gọi, mục đích của nhà máy.<br /> Tuần 1, 2, 3:<br /> Tuần 2, 3:<br /> Tuần 4:<br /> → Quan trọng nhất, quyết định đến<br /> Tuần 2 ÷ 9:<br /> việc tồn tại và phát triển hợp lý của<br /> nhà máy.<br /> Tuần 7 ÷ 10:<br /> <br /> → Bố trí thiết bị trong phân xưởng,<br /> chỉ rõ quan hệ giữa các nhóm thiết bị<br /> trong phân xưởng.<br /> <br /> N ộ i dung c ô ng tác<br /> Thời g i an (tuần)<br /> thi ế t kế<br /> 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15<br /> Thố ng nhất nộ i dung,<br /> kế ho ạc h<br /> Tìm , phân tíc h tài liệ u<br /> C họ n đ ịa đ iể m xây dựng<br /> H o àn thành, thô ng qua<br /> s ơ bộ<br /> Thiế t kế c ô ng nghệ<br /> Thiế t kế m ặt bằng P X<br /> Thiế t kế m ặt bằng nhà m áy<br /> Thiế t kế đ iệ n<br /> TK phân c ấp tho át nướ c<br /> Vẽ c ác bản vẽ<br /> D ự kiế n tổ c hức nhân s ự<br /> C ác tính to án về kinh tế<br /> B ổ s ung, ho àn c hỉnh bản vẽ<br /> Đ ánh m áy, ho àn thành<br /> bảng thuyế t m inh<br /> N ghiệ m thu thiế t kế<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> III. Tổ chức công tác thiết kế:<br /> Tuần 10, 11:<br /> → Bao gồm cả những công trình phụ<br /> trợ như nhà xe, nhà hành chính, căn tin<br /> Tuần 11, 12:<br /> Tuần 9 ÷ 12:<br /> Tuần 8 ÷ 12:<br /> Tuần 12, 13:<br /> Tuần 11 ÷ 13:<br /> <br /> → Mặt bằng phân xưởng, công nghệ,<br /> đường dây điện.<br /> → Vốn đầu tư, lương công nhân, giá<br /> sản phẩm.<br /> <br /> 4<br /> <br /> 9/16/2010<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> <br /> III. Tổ chức công tác thiết kế:<br /> Tuần 11 ÷ 14:<br /> → Các bản vẽ mặt bằng nhà máy,<br /> địa điểm, qui trình công nghệ sản<br /> xuất, cấu tạo một số thiết bị chính<br /> trong nhà máy.<br /> Tuần 12 ÷ 15:<br /> <br /> → Mặt bằng phân xưởng, công nghệ,<br /> đường dây điện.<br /> <br /> Tuần 15:<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> IV. Nhiệm vụ thiết kế<br /> <br /> Bảng nhiệm vụ thiết kế là một tài liệu không thể thiếu<br /> trong công tác thiết kế. Bản nhiệm vụ này thường do<br /> người đặt thiết kế (cơ quan chủ quản đầu tư, ban giám<br /> đốc nhà máy) đề ra hoặc do cả hai bên A và B thảo ra.<br /> * Nội dung bản nhiệm vụ thiết kế gồm:<br /> - Lý do, cơ sở, căn cứ pháp lý, văn bản liên quan,<br /> quyết định của cơ quan có thẩm quyền, các hợp đồng.<br /> - Tên gọi, nhiệm vụ, mục đích chính của nhà máy.<br /> - Năng suất hhoạt động của nhà máy.<br /> - Các loại sản phẩm cần sản xuất và yêu cầu về chất<br /> lượng, mẫu mã, năng suất đối với từng loại sản phẩm<br /> và năng suất chung của nhà máy.<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> IV. Nhiệm vụ thiết kế<br /> <br /> Chương 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ THIẾT KẾ<br /> IV. Nhiệm vụ thiết kế<br /> <br /> Ví dụ:<br /> Hiện nay, ngoài việc ‘ăn no’ còn ‘ăn ngon, đủ dinh<br /> dưỡng, chống sự lão hoá ...’ → Phải sản xuất các sản<br /> phẩm theo đúng nhu cầu của người tiêu dùng (màu tự<br /> nhiên, mỡ không cung cấp năng lượng cao ...).<br /> ◘ Các nhiệm vụ khác của nhà máy nếu có.<br /> ◘ Vùng và địa điểm xây dựng nhà máy → Địa điểm có<br /> bị giải toả ? Đúng qui hoạch chưa ? Có đảm bảo an<br /> toàn vệ sinh môi trường ? An toàn PCCC ?<br /> ◘ Cơ sở hạ tầng của nhà máy.<br /> <br /> ◘ Số liệu chính để tiến hành thiết kế cụ thể: quy mô<br /> nhà máy (mức độ cơ giới hóa, tự động hoá), nguồn<br /> cung cấp nguyên liệu, nhiên liệu, điện, nước, nhân lực,<br /> cơ sở hạ tầng → Dự kiến tổng vốn đầu tư, dự kiến giá<br /> thành sản phẩm, số ca làm việc trong một ngày, số<br /> ngày làm việc trong một năm → Dự kiến năng suất.<br /> ◘ Dự kiến thời gian hoàn chỉnh thiết kế, thời gian thi<br /> công, hoàn thành và lần lượt đưa công trình vào hoạt<br /> động, xác định vốn đầu tư → Thời gian hoàn vốn.<br /> <br /> 5<br /> <br />