Bài giảng Địa chất công trình: Chương 2.5 - Dr.-Ing. Nguyễn Quang Tuấn

Chia sẻ: Ganuongmuoixa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:31

Thêm vào BST

Báo xấu

52
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Địa chất công trình: Chương 2.5 Hoạt động địa chất của sông cung cấp cho người học những kiến thức như: Khái niệm; Hoạt động xâm thực của sông; Hoạt động vận chuyển của sông; Hoạt động tích tụ của sông; Cấu tạo lũng sông và các loại trầm tích sông; Ảnh hưởng và các giải pháp xây dựng công trình. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Địa chất công trình: Chương 2.5 - Dr.-Ing. Nguyễn Quang Tuấn

Trường Đại học Thủy lợi Bộ môn Địa kỹ thuật Bài giảng môn học Địa chất công trình Chương 2 CÁC HIỆN TƯỢNG ĐỊA CHẤT NGOẠI SINH Giảng viên: Dr.-Ing. Nguyễn Quang Tuấn 1
Bài 5. HOẠT ĐỘNG ĐỊA CHẤT CỦA SÔNG
Nội dung 1. Khái niệm 2. Hoạt động xâm thực của sông 3. Hoạt động vận chuyển của sông 4. Hoạt động tích tụ của sông 5. Cấu tạo lũng sông và các loại trầm tích sông 6. Ảnh hưởng và các giải pháp xây dựng công trình
1/ Khái niệm Dòng thường xuyên (sông) là dòng nước tập trung tạo thành dòng chảy thường xuyên, quanh năm. Nguồn cung cấp • Nước mưa • Nước dưới đất Các tác dụng • Phá hủy đất đá (xâm thực) • Vận chuyển vật liệu • Lắng đọng vật liệu (tích tụ)
2/ Hoạt động xâm thực Xâm thực là tác dụng phá hủy của dòng sông. Quá trình phá hủy do tác dụng xói mòn cơ học bởi thủy lực (chủ yếu) và xói mòn hóa học.
2/ Hoạt động xâm thực a. Xâm thực đứng: – Đào phá theo phương thẳng đứng, có xu thế làm bằng địa hình đáy sông, đào sâu từ hạ nguồn về thượng nguồn – Xảy ra khi địa hình đáy sông có độ dốc lớn, thường gặp ở những vùng miền núi. – Hậu quả: quá trình này có xu thế làm bằng địa hình đáy sông. Có thể tạo ra thác, ghềnh, hiện tượng cướp dòng
Sơ đồ xâm thực về nguồn của sông 3 2 1
Gốc xâm thực Gốc xâm thực (Base level): Là giới hạn xâm thực đứng của sông Sự thay đổi gốc xâm thực dẫn tới thay hoạt động xâm thực bị ảnh hưởng
Xâm thực đứng Quá trình nâng kiến tạo (uplift)  thay đổi gốc xâm thực (base level)
b. Xâm thực ngang: – Đào phá theo phương ngang, mở rộng lòng sông – Xảy ra khi địa hình đáy sông thoải, thường gặp ở vùng địa hình thấp, phần hạ lưu sông – Hậu quả: gây sạt lở bờ sông, lòng sông mở rộng, sông uốn khúc quanh co, tạo hồ ách trâu.
Quá trình hình thành hồ ách trâu (hồ sừng trâu)
Xâm thực ngang Mở rộng bãi bồi Sạt lở bờ sông
3/ Hoạt động vận chuyển  Vật liệu phá hủy được dòng sông mang đi dưới các hình thức:  Hòa tan: các thành phần hóa học bị hòa tan và di chuyển cùng dòng nước  Lơ lửng: các vật liệu mịn như cát mịn, bột, sét lơ lửng trong nước và di chuyển theo dòng chảy  Xô lăn, nhảy cóc và kéo lê (trượt): thường xảy ra với các vật liệu có kích thước hạt lớn như tảng, cuội, sổi  Khả năng vận chuyển phụ thuộc vào:  Tốc độ dòng chảy  Địa hình đáy sông và độ sâu mực nước  Kích thước, hình dáng và khối lượng hạt vật liệu
Quá trình vận chuyển vật liệu phóng hủy của dòng nước Lơ lửng: các hạt các chất hòa tan vật liệu mịn, nhẹ trong nước như bụi, sét Kéo lê (vật liệu tảng) Lăn Nhảy cóc (vật liệu (cát, sạn) cuội sỏi)
4/ Hoạt động tích tụ • Vật liệu phá hủy tích tụ, hình thành bồi tích sông • Đặc điểm: – Tuân theo quy luật tuyển lựa – Có tính phân lớp – Quy luật trầm đọng phức tạp
Sự hình thành các dải đất bồi tự nhiên
Bãi bồi Trầm tích bãi bồi Trầm tích lòng sông Lòng sông cổ
Quá trình xâm thực, tích tụ hỗn hợp Dòng chảy thường Lũ: Lưu lượng tăng, xâm thực phát triển Sau lũ; Các bãi bồi mới được hình thành
5/ Cấu tạo lũng sông và các loại trầm tích sông Do các hoạt động địa chất của sông, tạo ra địa hình dạng thung lũng dọc theo dòng chảy, phần địa hình này gọi là lũng sông, thường thường gồm 3 phần: Lòng sông, bãi bồi, thềm sông Ví dụ: mặt cắt cấu tạo lũng sông
5.1. Cấu tạo lũng sông 1. Lòng sông: Phần lũng sông có dòng chảy thường xuyên 2. Bãi bồi: Phần lũng sông chỉ bị ngập nước vào mùa lũ. 3. Thềm sông Thềm Thềm tích tụ xâm thực Thềm hỗn hợp Thềm II Bãi bồi Thềm I Sông