Bài giảng Địa chất thủy văn đại cương: Chương 6 - Sự tàng trữ của nước dưới đất

Chia sẻ: Lavie Lavie | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

155
lượt xem 26
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Địa chất thủy văn đại cương: Chương 6 - Sự tàng trữ của nước dưới đất cung cấp cho các bạn những kiến thức về phân loại nước dưới đất theo các điều kiện tàng trữ; đặc điểm của từng loại nước dưới đất. Mời các bạn tham khảo bài giảng để bổ sung thêm kiến thức về lĩnh vực này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Địa chất thủy văn đại cương: Chương 6 - Sự tàng trữ của nước dưới đất

CHUONG 6 SỰ TÀNG TRỮ CỦA NUỚC DUỚI ÐẤT
A. PHÂN LOẠI NƯỚC DƯỚI ĐẤT THEO CÁC ĐIỀU KIỆN TÀNG TRỮ
Tiêu chuẩn của sự phân chia này là các đặc điểm về thủy lực của nước dưới đất. • Nước thượng tầng là nước nằm trong đới không bão hòa nước (đới thông khí), đới chứa nước này có lớp đá cách thủy (sét) lót phía dưới với diện phân bố hẹp. • Dưới nước thượng tầng là nước ngầm. • Nước ngầm là vĩa nước bão hòa gần mặt đất nhất và có mặt thoáng, đới chứa nước này có lớp đá cách thủy (sét) lót phía dưới với diện phân bố rộng rãi. • . Nước ngầm (cũng là nước thượng tầng) là nước không áp lực. • Nước tự lưu là vỉa nước bị kẹp giữa 2 lớp đá cách thủy (sét không thấm) và có áp lực (có mặt áp lực).
CÁC ĐIỀU KIỆN TÀNG TRỮ CỦA NƯỚC DƯỚI ĐẤT (NƯỚC THỔ NHƯỠNG) (ĐỚI THƠNG KHÍ, THIẾU BẢO HỒ)Ø (GƯƠNG NƯỚC NGẦM) (SƠNG HOẶC HỒ) (ĐỚI BẢO HỒ)
Trong các loại cơ bản, Ôpsinicôp còn phân ra 2 phụ loại; tùy thuộc vào đặc điểm cấu tạo của tầng chứa nước Nước lỗ hổng • Nước khe nứt. • Nước lỗ hổng tồn tại trong các lỗ hổng có kích thước và hình dạng khác nhau của đá chứa nước. • Nước khe nứt tồn tại trong các khe nứt có nguồn gốc khác nhau của đá chứa nước.
B. ĐẶC ĐIỂM CỦA TỪNG LOẠI NƯỚC DƯỚI ĐẤT:
I. NƯỚC THƯỢNG TẦNG: Nước thượng tầng nằm trên thấu kính không thấm nước có diện phân bố giới hạn • Do điều kiện tàng trữ của mình, nước thượng tầng có những đặc điểm sau: • Diện phân bố bị hạn chế của mặt nước, thành phần, trữ lượng của nó phụ thuộc bởi khí hậu. • Rất dễ bị nhiễm bẩn bởi các loại nước khác như nước thổ nhưỡng, nước lầy ... • Trong đa số trường hợp, nước thuộc loại này không thể làm nguồn cung cấp nước thường xuyên được. • Nguồn cung cấp cho nước thượng tầng là nước khí quyển (nước mưa, nước tuyết tan).
2. Nước thổ nhưỡng: • Nước thổ nhưỡng là nước nằm trong lớp thổ nhưỡng. Lớp thổ nhưỡng là phần trên cùng của vỏ phong hóa, trong đó thường chứa ít nhiều mùn do cây cỏ bị phân giải thành. Loại nước này tồn tại dưới dạng: nước liên kết, nước mao dẫn, hơi nước. Tất cả chúng đều tạo nên độ ẩm của lớp thổ nhưỡng, song chỉ có nước mao dẫn là giúp cho thực vật phát triển.
• Khi khu vực ở vào giai đoạn mưa, trong lớp thổ nhưỡng còn có nước thấm lọc và nước chảy rò. Chính các loại nước này gây ra hiện tượngg rửa lửa thổ nhưỡng. Kết quả của các quá trình rửa lửa là một số cation như K+, Na+, Ca++, Fe++, ... bị mang xuống sâu, khỏi lớp thổ nhưỡng. • Trong những vùng mà mặt thoáng nước ngầm gần mặt đất thì lớp thổ nhưỡng có thể nằm trùng với đới mao dẫn .
3. Nước lầy • Vùng lầy là một vùng mặt đất có phần đất đá trên cùng thừa ẩm với sự tạo thành một lớp than bùn dầy(>30cm) và hệ thống rễ cây phát triển chỉ trong lớp than bùn ấy, không đạt đến nền đá gốc phía dưới. • Cần phân biệt vùng lầy và vùng đất bị lầy hóa. Vùng đất lầy hóa là vùng có lớp than bùn mỏng (
• Hiện tượng lầy hóa có thể xuất hiện trong những vùng sau đây: • Tại những vùng có lớp cách thủy (sét) nằm gần mặt đất. Lớp cách thủy này ngăn không cho nước ngầm hoặc nước khí quyển thấm sâu xuống phía dưới, làm cho phần đất trên cách thủy này luôn luôn thừa ẩm, gây ra lầy hóa mặt đất ở đây. • Tại những chỗ lộ nước (nguồn nước) có điều kiện thuận lợi phát triển lầy hóa phần bề mặt quanh nguồn nước. • Tại phần cuối của nón phóng vật
MỘT ĐIỂM LỘ NƯỚC (HÀM THUẬN NAMBÌNH THUẬN)
Nước trong các dải cát, đụn cát ở bờ biển:
• Trong các dãi cát, đụn cát ven biển thường có những tầng nước ngọt. Bề mặt thoáng của tầng nước lượn theo bề mặt của đụn cát • Nguồn cung cấp của nước ngọt là nước khí quyển, một phần ít hơn thì được thấm từ những vùng cao lân cận. • Các nghiên cứu đã xác định rằng, trong những đụn cát và đảo cát như vậy, nước ngọt sẽ dần dần được thay thế bằng nước mặn ở độ sâu nào đấy. Ta có thể xác định được độ dày của lớp nước ngọt này
• Giả sử lớp nước ngọt phân bổ đến độ sâu H so với mực nước biển và phần dâng lên của nước ngọt là h. Khi đó, do tỷ trọng của nước biển trung bình bằng 1,024, còn nước ngọt bằng 1, nên ta có thể viết phương trình sau: • 1(h1 + h2) = 1,024H. H • Từ đó rút ra: • h1 = 0,024H 1/42 H. • Nước này có độ khoáng hóa tăng theo chiều sâu. Khi khai thác nước ngọt, không nên lấy với lưu lượng lớn, nếu không độ khoáng hóa của nó sẽ tăng lên.
II. NƯỚC NGẦM: • Nước ngầm là lớp nước đầu tiên kể từ mặt đất xuống. Nó tàng trữ trong lớp đá chứa nước (cát, cát kết), mà phía dưới là lớp đá không chứa nước (sét, phiến sét). Phía trên của lớp nước ngầm không bị phủ bởi lớp cách thủy, do đó bề mặt của nước ngầm thì thoáng, không có áp lực. Nước ngầm thường không phân bố trong toàn bộ lớp chứa nước • • Bề mặt của nước ngầm gọi là gương hoặc là mặt thoáng của nước ngầm. Lớp đất (hoặc đá) chứa nước ngầm gọi là lớp chứa nước hay tầng chứa nước. Lớp không thấm nước phía dưới tầng chứa nước gọi là lớp cách thủy (lớp sét, đá nguyên khối).