Chương 11: Tính toán chiếu sáng
Bộ môn hệ thống điện
Đại học Bách Khoa Hà nội
TS.Nguyễn Đức Tuyên
tuyen.nguyenduc@hust.edu.vn
1
Chương 11: Tính toán chiếu sáng
2
§11.1. KHÁI NIỆM CHUNG
11.1.1. Chiếu sáng điện và phụ tải chiếu sáng điện
11.1.2. Phân loại chiếu sáng nhân tạo
§11.2. CÁC ĐẶC TRUNG QUANG HỌC VÀ CHIẾU SÁNG
11.2.1. Tóm tắt các khái niệm cơ bản
11.2.2. Các đại lượng đo ánh sáng cơ bản
§11.3. THIẾT BỊ CHIẾU SÁNG
11.3.1. Bóng đèn
11.3.2. Chao đèn
§11.4. TÍNH TOÁN CHIẾU SÁNG CHUNG
11.4.1. Các yêu cầu ban đầu khi tính toán chiếu sáng chung
11.4.2. Các phương pháp tính toán chiếu sáng
Chiếu sáng điện và phụ tải chiếu sáng điện
Chiếu sáng điện
Các công trình được chiếu sáng bằng tự nhiên và nhân tạo
Chiếu sáng ngày càng hoàn thiện chất lượng nhờ khoa học
Chiếu sáng ảnh hưởng đến các chỉ tiêu KT-KT nền kinh tế:
Sức khỏe, năng lực, kỹ năng, tinh thần người lao động
An toàn sản xuất, kiểm tra, sửa chữa, giao thông, an ninh
Mỹ quan, môi trường.
Tính toán và thiết kế hệ thống chiếu sáng quan trọng.
Đặc điểm chung của phụ tải chiếu sáng
Đồ thị phụ tải chiếu sáng bằng phẳng
Phụ tải chiếu sáng phụ thuộc mùa (ban ngày biến đổi với mùa)
Phụ tải chiếu sáng phụ thuộc vị trí địa lý (tác động của thời tiết)
3
Phân loại chiếu sáng điện nhân tạo
Chiếu sáng chung, cục bộ, hỗn hợp
Chiếu sáng chung: tạo độ rọi đồng đều trên toàn diện tích
Đặc điểm bố trí: Đèn treo cao theo qui luật (vuông, thoi…). Phân bố
đều đều hay chọn lọc phụ thuộc phân bố thiết bị.
Phạm vi ứng dụng: cho nơi có diện tích rộng, qui trình công nghệ
không đòi hỏi mắt phải làm việc căng thẳng.
Chiếu sáng cục bộ: tạo độ rọi lớn trong không gian hẹp
Đặc điểm bố trí: Đèn sát nơi cần quan sát trên máy công cụ hoặc
cầm tay hoặc di động.
Phạm vi ứng dụng: cần quan sát tỉ mỷ, chính xác, phân biệt rõ các
chi tiết.
Chiếu sáng hỗn hợp: kết hợp chiếu sáng chung và cục bộ
Phạm vi ứng dụng: Nơi có đặc điểm công việc thuộc nhiều cấp
chiếu sáng I (phân biệt kích thước các vật < 0,1mm), II
(0,1
÷
0,3mm), III (0,3
÷
1mm).
4
Phân loại chiếu sáng điện nhân tạo
Chiếu sáng làm việc (CSLV) và chiếu sáng sự cố (CSSC)
Ngoài hệ thống CSLV, phải đặt thêm hệ thống CSSC. Độ rọi
của CSSC phải lớn hơn ít nhất 10% độ rọi của CSLV.
Đặc điểm chính của CSSC:
Cấp điện để công việc tiếp tục khi sửa chữa hệ thống CSLV
Đảm bảo cho công nhân rời khỏi các khu vực nguy hiểm
CSSC được cấp nguồn độc lập với CSLV.
Chiếu sáng trong nhà (CSTN), ngoài trời (CSNT)
Ngoài CSTN còn có CSNT cho các diện tích sân bãi, đường đi,
nơi bốc dỡ hàng v.v…
Chú ý tác động của thời tiết, khí hậu, mùa đối với thiết kế
CSNT.
5