Bài giảng Khái niệm và lịch sử phát triển của Y học gia đình - PGS.TS. Trần Khánh Toàn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

56
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung chính của bài giảng trình bày khái niệm Y học gia đình và Bác sĩ gia đình; hoàn cảnh ra đời; quá trình phát triển và vai trò, chức năng của Bác sĩ gia đình. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bài giảng này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Khái niệm và lịch sử phát triển của Y học gia đình - PGS.TS. Trần Khánh Toàn

KHÁI NIỆM VÀ LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA Y HỌC GIA ĐÌNH PGS.TS. Trần Khánh Toàn, Trường Đại học Y Hà Nội tktoan@yahoo.com
MỤC TIÊU Sau khi học xong bài này, học viên có khả năng: 1.  Trình bày được các khái niệm về Y học gia đình và Bác sĩ gia đình 2.  Hiểu được bối cảnh ra đời của Y học gia đình và liên hệ với bối cảnh Việt Nam 3.  Trình bày được vai trò của Bác sĩ gia đình và vận dụng vào thực tế Việt Nam
NỘI DUNG 1.  Khái niệm Y học gia đình và Bác sĩ gia đình 2.  Hoàn cảnh ra đời của Y học gia đình 3.  Quá trình phát triển Y học gia đình 4.  Vai trò, chức năng của Bác sĩ gia đình
KHÁI NIỆM Y HỌC GIA ĐÌNH VÀ BÁC SĨ GIA ĐÌNH
Đã có ai từng nghe nói về bác sĩ gia đình? Các bạn hiểu như thế nào về BSGĐ?
Khái niệm về YHGĐ v  Hiệp hội Y khoa Mỹ (AMA): “YHGĐ là những chăm sóc y tế được thực hiện bởi các thầy thuốc chịu trách nhiệm chăm sóc toàn diện và liên tục cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân, không kể tuổi tác” v  Theo Hiệp hội YHGĐ Mỹ (AAFM), “YHGĐ là một chuyên ngành y học kết hợp giữa sinh học, y học lâm sàng và khoa học hành vi, chịu trách nhiệm cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu toàn diện, liên tục cho cá nhân và hộ gia đình ở tất cả các lứa tuổi, giới tính với tất cả các loại bệnh tật”
Khái niệm về YHGĐ v  Tổ chức BSGĐ thế giới (WONCA): “mục đích của YHGĐ là cung cấp các dịch vụ CSSK toàn diện, liên tục cho các cá nhân trong bối cảnh của gia đình và cộng đồng; nhấn mạnh dự phòng bệnh tật và nâng cao sức khoẻ”. v  Tổ chức BSGĐ châu Âu nhấn mạnh “YHGĐ là một chuyên ngành khoa học có nội dung đào tạo và nghiên cứu cũng như nguyên lý và hoạt động lâm sàng đặc trưng riêng và là một chuyên ngành lâm sàng theo định hướng CSSKBĐ”
Khái niệm về YHGĐ v  YHGĐ là một chuyên ngành y học lâm sàng (kết hợp chặt chẽ với sinh học và khoa học hành vi) theo định hướng CSSKBĐ v  Chịu trách nhiệm cung cấp dịch vụ CSSKBĐ toàn diện, liên tục cho cá nhân và hộ gia đình ở tất cả các lứa tuổi, giới tính với tất cả các loại bệnh tật v  CSSK toàn diện, liên tục cho các cá nhân trong bối cảnh của gia đình và cộng đồng; nhấn mạnh dự phòng bệnh tật và nâng cao sức khoẻ
Khái niệm về BSGĐ v  WHO, 1963: “BSGĐ là những thầy thuốc thực hành có chức năng cơ bản là cung cấp dịch vụ CSSK trực tiếp và liên tục cho các thành viên trong các hộ gia đình. BSGĐ tự chịu trách nhiệm cung cấp toàn bộ các chăm sóc y tế hoặc hỗ trợ cho các thành viên của hộ gia đình tiếp cận và sử dụng các DVYT khác” v  WONCA, “BSGĐ là những thầy thuốc chịu trách nhiệm CSSK toàn diện và liên tục cho tất cả các cá nhân trong bối cảnh gia đình, cho các gia đình trong bối cảnh cộng đồng, không phân biệt tuổi, giới, chủng tộc, bệnh tật, điều kiện văn hoá và tầng lớp xã hội”
Khái niệm về BSGĐ Bác sĩ gia đình là một chuyên khoa cung cấp việc CSSK một cách liên tục, toàn diện cho từng cá nhân và gia đình trong một cộng đồng nhất định, không phân biệt bệnh, tuổi, giới, tầng lớp xã hội và loại bệnh tật => Là bác sĩ lâm sàng hành nghề theo các nguyên lý Y học gia đình
Đặc tính của BSGĐ v  Thể hiện trình độ tổng hợp của nhiều chuyên khoa đồng thời với những kiến thức về y học gia đình v  Nhìn nhận bệnh nhân một cách tổng thể, một con người chứ không phải từng bộ phận v  Cung cấp chăm sóc liên tục dựa vào từng thời kỳ cụ thể của mỗi bệnh nhân v  Xem xét tình trạng bệnh nhân trong ngữ cảnh gia đình, môi trường, văn hoá của bệnh nhân v  Luôn tìm cách tư vấn một cách thích hợp cho BN v  Xử lý được được đa số các bệnh lý, đặc biệt là các bệnh lý thường gặp
BSGĐ ≠ BSĐK thông thường
Phòng khám BSGĐ ≠ PKĐK? v  Chăm sóc sức khoẻ cho một cộng đồng xác định v  Quản lý sức khoẻ toàn diện, liên tục v  Làm việc theo nhóm, kết nối với các cơ sở y tế khác
Một số điểm lưu ý v YHGĐ là một chuyên ngành Y học dựa vào cộng đồng. v Bác sĩ gia đình là bác sĩ có kỹ năng lâm sàng (thực hành lâm sàng đa khoa). v BSGĐ chịu trách nhiệm thực hành chăm sóc ban đầu cho một cộng đồng xác định v Mối quan hệ thầy thuốc – bệnh nhân là trọng tâm trong thực hành của BSGĐ
HOÀN CẢNH RA ĐỜI VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA Y HỌC GIA ĐÌNH
Bối cảnh ra đời v  YHGĐ ra đời những năm 1960s ở Mỹ, trong bối cảnh phong trào phản kháng đang gia tăng v  Là đáp ứng của hệ thống y tế trước sự thay đổi của mô hình bệnh tật và nhu cầu CSSK Mô hình Nhu cầu Bất cập bệnh tật CSSK >< của hệ thay đổi thay đổi thống y tế
Bối cảnh ra đời Ô nhiễm Tuổi thọ môi gia tăng trường Nội trú=> Thiếu BS Bệnh Thương mại hoá, Ngoại trú không lây nhiễm gia Dự phòng >< chi phí tăng Chú trọng điều trị tăng + Tư vấn Chuyên khoa hoá Phân mảnh Phát triển kinh tế xã hội
Bối cảnh ra đời
Trên thế giới v  1966: Các báo cáo Willard và Millis nhấn mạnh nhu cầu và kêu gọi xây dựng chương trình đào tạo nội trú thực hành đa khoa ở Mỹ v  1969: YHGĐ chính thức trở thành chuyên ngành thứ 20 của Y học, ra đời của Hội đồng BSGĐ Mỹ (ABFP) v  1970: ABFP đã tổ chức kỳ thi cấp chứng chỉ BSGĐ đầu tiên và bắt buộc cấp lại sau mỗi 7 năm.
Trên thế giới v  1971: Hiệp hội BSĐK Mỹ (AAGP) trở thành Hiệp hội BSGĐ Mỹ (AAFP) v  1971: WONCA được thành lập từ các tổ chức thành viên ở 18 nước v  Hiện nay WONCA có 500.000 hội viên BSGĐ từ 118 tổ chức thành viên ở 131 nước bao phủ 90% dân số thế giới