Bài giảng vật liệu (GV Nguyễn Văn Dũng) - Chương 1: Cấu trúc tinh thể

Chia sẻ: Vo Tan Tai | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

Thêm vào BST

Báo xấu

214
lượt xem 59
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong khoáng vật học và tinh thể học, một cấu trúc tinh thể là một sự sắp xếp đặc biệt của các nguyên tử trong tinh thể.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng vật liệu (GV Nguyễn Văn Dũng) - Chương 1: Cấu trúc tinh thể

LOGO 1 CHƯƠNG 1: CẤU TRÚC TINH THỂ
2 Caáu truùc tinh theå OÂ maïng cô sôû Söï saép xeáp caùc nguyeân töû Maët maïng vaø phöông maïng Moät soá maïng tinh theå thöôøng gaëp
3 Vật liệu kết tinh: Vật liệu vô định hình: Các nguyên tử sắp xếp Các nguyên tử sắp xếp tuần hoàn trong không không tuần hoàn trong gian không gian
4 Ñôn tinh theå (single crystal): Ña tinh theå (polycrystal) : caùc nguyeân töû saép xeáp traät töï goàm caùc ñôn tinh theå kích trong toaøn boä khoâng gian thöôùc nhoû ñònh höôùng (traät töï xa) ngaãu nhieân
5  Pha raén ñöôïc hình thaønh khi löïc huùt giöõa caùc nguyeân töû hoaëc caùc phaân töû ñuû maïnh ñeå thaéng ñöôïc caùc löïc phaân ly (do nhieät, do cô hoïc,…)  Trong chaát raén, caùc nguyeân töû hoaëc phaân töû coù khuynh höôùng saép xeáp ñeå ñaït ñoä traät töï cao (ñoái xöùng)  Tuøy thuoäc baûn chaát cuûa löïc lieân keát giöõa caùc nguyeân töû, caùc chaát raén coù theå chia thaønh: * tinh theå ion ( NaCl, CaF2) * tinh theå coäng hoùa trò ( kim cöông) * tinh theå kim loaïi ( Fe, K) * tinh theå Van der Waals (nöôùc ñaù, He raén..)
6 Caáu truùc tinh theå laø sự sắp xếp cuûa caùc nguyeân töû hoaëc phaân töû trong tinh thể Maät ñoä saép xeáp cuûa caùc heä coù traät tự
7 khoâng gian laø söï phaùt trieån khung tinh theå trong khoâng gian ba chieàu, trong ñoù caùc nguyeân töû (hoaëc phaân töû) ñöôïc noái vôùi nhau baèng caùc ñöôøng thaúng. Giao ñieåm cuûa caùc ñöôøng thaúng ñöôïc goïi laø . Moãi nuùt maïng ñeàu ñöôïc bao quanh gioáng nhau. là thể hiện của cấu trúc tinh thể vì sự lặp đi lặp lại của nó sẽ tạo nên tinh thể
8 → Các ô cơ sở này lặp đi lặp lại trong không gian để tạo thành mạng tinh thể
9 Ô cơ sở CsCl
10
11  Caùc nguyeân töû ôû nhöõng vò trí khaùc nhau trong oâ maïng ñöôïc chia seû bôûi nhöõng oâ maïng lieàn keà + Nguyeân töû ôû goùc thuoäc veà 8 oâ maïng khaùc nhau (moãi oâ maïng chöùa 1/8 nguyeân töû) + Nguyeân töû naèm treân moãi caïnh thuoäc veà 4 oâ maïng khaùc nhau (moãi oâ maïng chöùa 1/4 nguyeân töû) + Nguyeân töû naèm treân moãi maët thuoäc veà 2 oâ maïng khaùc nhau (moãi oâ maïng chöùa 1/2 nguyeân töû) NaCl
12  Ô cơ bản( ô cơ sở) là thể hiện của cấu trúc tinh thể vì sự lặp đi lặp lại của nó sẽ tạo nên tinh thể  Ô cơ sở được ký hiệu trong không gian Oxyz với: ─ 3 cạnh là a, b, c ─ 3 góc là α, β, γ
13  Phương tinh thể được xác định qua gốc tọa độ O  Nếu phương không qua gốc tọa độ O ta xác định phương song song qua gốc tọa độ O  Tên phương được gọi bằng cách chuyển tọa độ điểm về số nguyên tương ứng nhỏ nhất. Ví dụ [0 2 1],
14
15  Ñeå kyù hieäu caùc maët maïng trong tinh theå ngöôøi ta duøng chæ soá Miller  Trong tinh theå, taát caû caùc maët song song vôùi nhau ñeàu töông ñöông hay ñoàng nhaát neân coù cuøng chæ soá Miller nhö nhau.
16 ao, bo, co laø ñôn vò ñoä daøi treân caùc truïc x, y, z.  Ví duï : maët ABC caét caùc truïc x, y, z taïi caùc ñieåm A, B, C coù ñoä daøi töông öùng laø 1ao, 2/3bo, 2/3co . Coù theå noùi toïa ñoä caùc giao ñieåm giöõa maët ABC vôùi caùc truïc x, y, z laø 1, 2/3, 2/3  Laäp caùc giaù trò nghòch ñaûo cuûa caùc toïa ñoä naøy, ta coù laàn löôït laø 2/2; 3/2 vaø 3/2  Nhaân caùc phaân soá ñoù vôùi boäi soá chung nhoû nhaát cuûa caùc maãu soá roài boû maãu soá, ta ñöôïc caùc soá nguyeân 2, 3, 3 töông Chỉ số Miller mặt ABC:(2 3 3) öùng h, l , k  Neáu maët phaúng song song vôùi truïc (khoâng coù giao ñieåm) thì chæ soá töông öùng baèng 0. Neáu giao ñieåm naèm ôû phaàn aâm cuûa truïc ta coù chæ soá aâm
17
18
19 Là khoảng cách lặp lại của hệ, mặt phẳng 1 h 2  k 2  l2  Hệ lập phương: 2  d hkl a2 1 h k 2 2 l 2  Hệ tứ phương: d 2  2  2 hkl a c 2 2 2 1 h k l  Hệ trực giao:  2  2 2 d hkl a 2 b c
20 Độ lệch = 2 tia 1 tia 2     d  Hiệu số đường đi giữa tia 1 và tia 2 = 2d Sin  Điều kiện nhiễu xạ: n = 2d.sin 20