BÀI T P LÝ THUY T TÔ PÔ

. Ch ng minh r ng

Bài 1. Cho

,A B X(cid:0)

1)  A

� � � =� B A �                         2)  A B B A B

ờ ả

L i gi

i.

ứ 1) Ta ch ng minh

� � �   (1) A B B

Ta có

nên suy ra

, do đó  A

( (cid:0) � � A ( � � A

Ta ch ng minh

A B (cid:0) (cid:0) B (cid:0) (cid:0) � � � B A B A ) ) (cid:0) (cid:0) B B (cid:0) (cid:0) � � A A � � A B B (cid:0)

)

A � � �   (2) A B B

( �ȹ� A

và  V  là m t lân c n b t kì c a

ủ x , ta có:

V B B(cid:0)

)

)

(

)

L y ấ x  b t kì thu c  ộ A ấ ( ( � � A

ho c ặ V

. T  đó suy ra

Hay là ho c ặ x

= B V V A A B Bǹ� Aǹ� � � �  nên ta có  ho c ặ V

ho c ặ x

ề T  (1) và (2) ta có đi u ph i ch ng minh.

A(cid:0) B(cid:0) x A � � � B� � , suy ra  A B A B

A A (cid:0) (cid:0) A (cid:0) (cid:0)

( � � �

)

2) Ta có

nên ta có

. T  đó suy ra

( (cid:0) � � B (

) ) � � B

ứ ở

ườ

trên không đúng. Ch ng h n trên đ

ự ng th ng th c ta xét hai

ề (0;1),

A B A B (cid:0) (cid:0) A B (cid:0) (cid:0) � � A B � � B A B (cid:0)

ượ ạ ủ Chú ý: Chi u ng c l = = t p ậ (1;2) B

i c a bao hàm th c  .

A

. Ch ng minh r ng :

ậ ủ

A  là lân c n c a m i đi m thu c

ộ A

A=

int A )

(

)

,A B X(cid:0)

Bài 2. Cho không gian tô pô X;  1)  A  m  ở (cid:0) 2)  A  m  ở 3) (

int int int � � � A A B B

ờ ả

L i gi

i.

ở ủ

1) N u ế A  là t p m  thì hi n nhiên

ậ ủ

ậ ậ

Gi

s

ộ ả ử A  là lân c n c a m i đi m thu c nó, ta ch ng minh A m . Th t v y:

A  là lân c n m  c a m i đi m thu c nó

ộ ậ

L y ấ x  b t kì thu c  ấ

ộ X , khi đó luôn có m t t p m

. Suy ra

ở xV  c a ủ x sao cho

xV

A A(cid:0) (cid:0) � � V x x A

x

x

M t khác v i

ớ x  b t kì thu c

ộ A  thì

x A

x V A V � �  nên suy ra (cid:0) (cid:0) � � x A

x

x

Do đó ta có

, mà

ở  là t p m  nên A là t p m .

x A

x A

2)

= (cid:0) (cid:0) A V V (cid:0) (cid:0)

1

int A

A=

Gi

s

ở ả ử A  là t p m , ta ch ng minh

(cid:0)

Hi n nhiên ta có:

int A A(cid:0)

int

A

A

Vì  A  m  và ở

nên ta có  A=

T  đó suy ra

(cid:0) A A(cid:0)

ả ử int A

Gi

s

(cid:0) int A A=

x

x

Vì  int

m  nên ta suy ra

ậ int A  là t p m  hay

ở ậ A  là t p m .

, A V , A V (cid:0) = �� V x x A

3) Ta có

nên suy ra

. Mà  int A  và  int B  là nh ng t p m  nên ta có

) )

( � � A ( � � A

(cid:0) int (cid:0) A B (cid:0) (cid:0) int A A (cid:0) (cid:0) (cid:0) int (cid:0) (cid:0) B B int B B (cid:0)

)

(

)

(

. T  đó suy ra

( (

) )

(cid:0) int � int � A A B (cid:0) (cid:0) int � int � int � A B A B (cid:0) int � int � B A B (cid:0)

ươ

ươ

là m t song ánh liên t c. Ch ng minh r ng các phát bi u sau là t

ng đ

ng

Bài 3. Cho

1)  f  là phép đ ng phôi;

2)  f  là ánh x  đóng;

ạ ở 3)  f  là ánh x  m .

(cid:0) :f X Y

1) � � � 2) 3) 1)

ờ ả  Ta ch ng minh

L i gi

i.

1)

(cid:0) (cid:0) 2)

Gi

ạ ả ử f  là phép đ ng phôi, khi đó ánh x

s

ụ ạ  là ánh x  liên t c

1 :

-= f

ộ ậ

(cid:0) g Y X

L y ấ A  là m t t p đóng b t kì trong

X , ta c n ch ng minh ( ) f A  đóng trong  Y

Đ t ặ

, ta có U  m  trong

là t p m  trong

1( ) g U

- \ = U X A Y

1( ) g U

( f X

M t khác

nên ta có

Suy ra  ( )

- = = = X , mà  g  là hàm liên t c nên  ) \ Y ( ) \ \ f U A ( ) f A Y Y ( ) f A  là t p m  trong

f A  là t p đóng trong Y , hay  f  là ánh x  đóng.

2)

Gi

ả ử f  là ánh x  đóng, ta ch ng minh

s

(cid:0) (cid:0) 3)

ở ấ

f  là ánh x  mạ ở

L y ấ U  là t p m  b t kí trong

ậ  ta có  B  là t p đóng trong

\ X U X B

Mà  f  là ánh x  đóng nên

là t p đóng trong

Do đó  ( )

ở f U  m  trong

= = = ) \ ( ) \ ( ) f B Y f U X , đ t ặ ( f X U Y

Y  hay  f  là ánh x  mạ ở

3)

(cid:0) (cid:0) 1)

ạ ở

Gi

ạ ả ử f  là ánh x  m , ta ch ng minh ánh x

s

ạ  là ánh x  liên t c.

1 :

-= f

(cid:0) g Y X

2

ộ ậ

ở ấ

ạ ở

L y ấ V  là m t t p m  b t kì trong

. Mà  f  là ánh x  m  nên

1( ) V

1

Hay

là hàm s  liên t c. V y

ậ f  là phép đ ng phôi.

- = Y X , ta có ( ) f V  là t p m  trong ( ) g f V

-= f

Bài 4. (Bài 1.1 tài li u [1])

g

{

s

ộ ọ

Cho t p ậ X  và m t h  tô pô

ứ  trên  X . Ch ng minh r ng

là m t tô pô trên

} s s S

s S

(cid:0) T T X . (cid:0) (cid:0)

ờ ả

L i gi

i.

s

, X T (cid:0) , X S � � �  nên  ,s T s (cid:0) � � � s S

ậ  L y hai t p b t kì

s S

" , A B T (cid:0) , A B s S A � � B T s � S � � , khi đó  s �  nên "� , s T , s (cid:0)

Suy ra

A T B (cid:0)

}

s

s

i

ả ử ọ {  s  h

i

i

I

i

I

i

I

s S

" � � � . s s S } , s � S U U s S � � T U i (cid:0) � � , suy ra { T � , do đó (cid:0) Gi (cid:0) "� , T s (cid:0) (cid:0)

i

Suy ra

� s S

i

U T � � � . s � I

s

V y ậ

ộ  là m t tô pô.

s S

Bài 5. (Bài 1.6 trong tài li u [1])

(cid:0) T (cid:0)

ộ ậ

ậ ế U  là t p m  thì

Cho  A  là m t t p trù m t trong

(cid:0) X . Ch ng minh r ng n u = U U A

ờ ả

L i gi

i. Xem l

ờ ả i gi

i bài 6

Bài 6. (Bài 1.6 trong tài li u [1])

ậ Cho U là t p m  trong

i.

)

X . Ch ng minh r ng =� � U A U A

(

U U A A

ờ ả L i gi Ta có (

� � �   (1)

) � � �  nên ta suy ra U

A U A

(

)

ở ấ

L y ấ x  b t kì thu c  ấ

ậ ,  V  là m t lân c n m  b t kì c a

ủ x . Ta có

ộ U

V �ǹ� U A

A(cid:0) (

)

ồ ạ

Do đó t n t

i

y V U A � � �  suy ra  y V U� �  và  y A(cid:0)

là lân c n m  c a

ở ủ y , l

i có

nên ta suy ra đ

cượ

Mà  (

)

) �ǹ�

,V U  là nh ng t p m  nên  ( �ǹ� U

V U(cid:0) A(cid:0) y

. T  đó d n t

ứ , t c là

ẫ ớ x U i

A V V U A � � A

Do đó U

T  (1) và (2) ta suy ra

� � �  (2) A U A

=� U A U � . A

3

Bài 7. (Bài 1.9 trong tài li u [1])

ế

ụ ừ

là các ánh x  liên t c t

không gian topo

không gian  Y ,

Ch ng minh r ng n u  { =

} ( ) g x

thì t p ậ

là t p đóng.

(cid:0) Y X  vào  2T - , : f g X = � | ( ) X f x A x

ờ ả

L i gi

i.

{

} ( ) g x

ể ứ

Đ  ch ng minh

là t p mậ

= ι \ X A x | ( ) X f x A  đóng, ta ch ng minh

ồ ạ

ta có  ( ) f y

không gian nên t n t

i hai lân c n m

ở U  c a ủ

. Do  Y  là  2T -

L y ấ c a ủ

(cid:0) (cid:0) \ A X ( ) g y ( ) f y  và  V

y g y  sao cho U V =� �. ( )

1

1

Đ t ặ

1, V U M  là t p mậ 1

1

1

- - = = = (cid:0) , ,f g  là các ánh x  liên t c nên U f g ( ), V M U ( ), U V 1

. Vì  )

ế

Và  y M(cid:0)

. Ti p theo ta ch ng minh

hay là  M A =� �

ả ử

(cid:0) V 1 ( \ M X A

Gi

s  có

và  z

z M A A(cid:0) � � , suy ra  z M(cid:0)

1

A(cid:0)

Vì  z

nên  ( ) f z

,  z M(cid:0)

nên

, suy ra U Vǹ�

vô lí

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) z U ( ) f z = (cid:0) ( ) g z � � (cid:0) U � (cid:0) ( ) g z V (cid:0) � z V 1

V y ta có

ậ M  là lân c n m  c a

ở ủ y  và

nên ta có đ

c ượ

ậ A  là t p đóng.

Bài 8. (Bài 1.16 trong tài li u [1])

(cid:0) \ M X A \X A  là t p m  hay

{

} h��u ha�n

ộ ậ Cho  X  là m t t p vô h n và

. Ch ng minh r ng

= = � : hoa�c � , hoa�c T U X U \ X U

b)  (

không gian

ộ a)  T  là m t topo X T  là  1T - ) ế

A

Bǹ�

ậ c) N u A, B là hai t p m  khác r ng thì

ế

d) N u A là t p vô h n thì bao đóng c a A là X

,

(

)

e) N u ế d  là m t topo trên X sao cho

không gian thì  T

.

là  1T -

d (cid:0) ,X d

ờ ả

L i gi

i.

a)

ữ ạ

c h t ta có

h u h n nên

1) t

\X X = (cid:0) X T(cid:0) T��  và

ộ ọ

ườ

ậ  là m t h  các t p b t kì thu c

ộ T . Khi đó ta có các tr

ợ ng h p sau

2)

ướ ế Tr } L y ấ { U (cid:0) i i

I

t

i

i

nên

iU

i

i

= (cid:0) (cid:0) U U T = (cid:0) , i "� � , khi đó  I (cid:0) (cid:0) U I U I

ồ ạ

T n t

i ch  s

sao cho

. Khi đó:

ữ ạ  h u h n

ỉ ố 0i

i

0iU (cid:0)

i 0

(cid:0) (cid:0) (cid:0) \ I X \ X U U (cid:0) � U � � I i �(cid:0) � �

4

i

ữ ạ

Nên suy ra

i

i

(cid:0) U T \ X U (cid:0) U I (cid:0) � U � � I i �  h u h n hay là  � �

ườ

L y hai t p

ộ T , ta có các tr

ợ ng h p sau

3)

2,A A  b t kì thu c  ấ 1

t

Có ít nh t m t trong hai t p là r ng, khi đó

1

(cid:0) A

)

(

)

, khi đó

ữ ạ A  h u h n nên

ậ ữ ạ  là t p h u h n

1

2

2,A A (cid:0)   1

2

(cid:0) (cid:0) A =� 2 ( � � T A 2 ( \ \ U \ X X A X A \ \ X � nên  1 A ) =� A 2 A 1 , A X 1

ộ V y ậ T  là m t tô pô trên

} ,x

A T A Do đó  1 � � . 2

ể ứ

b) Đ  ch ng minh

là t p đóng

X(cid:0) x X . X  là  1T -

ậ {  không gian, ta ch ng minh  t p  }

{

}

{ x=

ậ ữ ạ

L y ấ x  b t kì thu c  ấ

, khi đó

là t p h u h n nên suy ra

hay  A  là t p ậ

{

ộ X , đ t ặ }x  là t p đóng. ậ

m . Suy ra

không gian.

V y ậ X  là  1T -

(

)

(

)

= \ \X X A x A A T(cid:0)

ở ấ

ậ ữ ạ

ủ X , ta có

là t p ậ

c) V i ớ ữ ạ h u h n (1).

\ U \ X A X B \ \ X , A X ,A B  là hai t p m  b t kì c a B  là các t p h u h n nên

(

(

)

)

( �

) =� B

Gi

ả ử A  s

, ta có

là t p vô h n. Đi u này mâu thu n v i (1)

Bǹ�

V y ậ A

.

d) Hi n nhiên ta có

= \ \ \ X X A X A X B I B = (cid:0)

A X(cid:0)

Gi

ự ự ủ X  (T c là

s

). Khi đó t p ậ

là t p mậ

ả ử A  là t p con th c s  c a

(cid:0) = \X A (cid:0) \ B X A

ậ ữ ạ

ầ ử

Suy ra

là t p h u h n ph n t

. Vô lí vì

và  A  là t p vô h n nên

ậ A  cũng là t p vô h n.

.

V y ậ A

= \ A X B A A(cid:0)

ộ ậ

e) Gi

ả ử V  là m t t p thu c

s

ộ T , ta c n ch ng minh

X=

V  cũng là t p ậ d .

V = (cid:0)

, hi n nhiên

(cid:0) d (cid:0) V

)

}

{

}

{

}

V (cid:0)

, khi đó

. Mà (

không gia nên t p ậ {

là t p đóng

ix

là  1T -

n

i

n = U = 1 i

(cid:0) (cid:0) = ,X d ,..., \ X V x x , x x 1 2

(

)

(

)

{

}

Do đó

là t p đóng trong

ứ , t c là

nên  V

.

i

n U = 1

i

ở ả ử ,A B  là hai t p m  trong không gian tô pô

s

d (cid:0) ,X d ,X d \X V  là t p đóng trong x

B =� �. Ch ng ứ

X  v i ớ A

Bài 9. (Bài 1.17 trong [1]) Gi minh r ng ằ �. A

int int � B =

ờ ả

L i gi

i.

ồ ạ

Gi

, khi đó t n t

i

hay là

ả ử int  s

(cid:0) (cid:0) ǹ� int � int � int int int A B x A B x A x B

5

ộ ậ

nên có m t t p m

ở 1V  th a ỏ

(cid:0) A int x A � � x V 1

ộ ậ

nên có m t t p m

ở 2V  th a ỏ

(cid:0) x V B int x B � � 2

ồ ạ

M t khác

. Do đó t n t

i

Bǹ�

Aǹ� y V A � int x A A x � �  và  2V  là lân cân c a ủ x  nên  2V � � 2

ậ ủ y , l

i có

trái v i gi

thi

ế t

Vì  A  m  nên

2

V y ậ int

y V B � �  nên ta có  A A  là m t lân c n c a

� int �. A B =

Bài 10. (Bài 2.1 trong [1])Cho  X  là không gian com păc, {

ỏ   ậ =  là dãy các t p đóng th a 1

} n n

(cid:0) F

ồ ạ ố ự

. Ch ng minh r ng có t n t

i s  t

nhiên

.

0n  đ  ể

0nF

(cid:0) = (cid:0) = (cid:0) ... � � � � �  và  ... F 1 F 3 F 2 F n F n I = 1 n

ờ ả

L i gi

i.

{

Vì X com p c và

nên dãy các t p đóng

i các ch  s

ỉ ố

ồ ạ =  là dãy không có tâm, do đó t n t 1

} n n

(cid:0) (cid:0) = (cid:0) F F n I = 1 n

{

}

sao cho

. Đ t ặ

ta có

1 2, i i

0

0

j

k I = 1 j

= = (cid:0) max n F(cid:0) n , i i 1 2 ,..., k i ,..., k i F i F ji

Nên suy ra

.

0

j

k I = 1 j

= = (cid:0) F n F i

Bài 11. (Bài 2.2 trong [1])Cho  X  là không gian com păc, {

ỏ   ậ =  là dãy các t p đóng th a 1

} n n

(cid:0) F

ỗ ậ

ế

thì

.

nF (cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) ... ... � � � � � . Ch ng minh r ng n u m i t p F 1 F 2 F 3 F n F n I = 1 n

ờ ả

L i gi

i.

Gi

ả ử  s

, khi đó theo bài toán trên ta suy ra đ

c t n t

i

. Đi u này trái v i gi

ượ ồ ạ 0n  đ  ể

0nF

ế ủ

thi

(cid:0) = (cid:0) = (cid:0) F n

I = 1 n t c a bài toán.

liên t c,ụ

(cid:0) :f X Y

Bài 12. (Bài 3.2 trong [1])Cho  X  là không gian com p c, ắ Y  là không gian Hausdorff,  )

=

( f A

. Ch ng minh r ng :

.

( ) f A X(cid:0) A

ờ ả

L i gi

i.

Vì  X  là không gian com p c, ắ Y  là không gian Hausdorff,

ụ  liên t c nên

(cid:0) :f X Y f  là ánh x  đóng,

= =

(

)

(

)

suy ra

. Vì

f A f A � � � A � � A ( ) f A ( ) f A ( ) f A ( ) f A ( ) f A

6

Hi n nhiên ta có

. T  đó ta có đi u ph i ch ng minh.

(cid:0) ( ) f A ( ) f A

,

ế X

ậ ỗ

ộ � � thì m t trong hai t p

Bài 13. (Bài 2.6 trong [1]) Ch ng minh r ng không gian tô pô X là liên thông khi và ch  khi n u  ậ trong đó  A

= (cid:0) A B = = ,A B  là t p r ng. � B A B

ờ ả

L i gi

i.

Gi

s

(cid:0) (cid:0)

(

= = =

(

ả ử X  là liên thông và  ) ���� A

Ta có

là t p mậ

,A B (cid:0) ) B A X B X A B \ B X A � . Mà  A B =� � nên ta có

ươ

T

ng t

là t p m  và hi n nhiên là

= A B =� �. \ A X B

ế

V y có hai t p m  A,B không giao nhau đ

, đi u này tría v i gi

thi

t X liên thông

ể X

ậ ỗ

ộ ậ

Do đó trong hai t p A và B có m t t p là t p r ng.

= (cid:0) A B

ậ ỗ

Gi

ả ử ế X  s  n u

ộ � � thì m t trong hai t p

, trong đó  A

(cid:0) = (cid:0) = = ,A B  là t p r ng A B � B A B

ồ ạ

N u ế X không liên thông, khi đó t n t

i hai t p m  khác r ng, r i nhau

= (cid:0) ,M N  sao cho  X M N

ế

thi

t thì m t trong hai t p

ậ M  ho cặ

Ta có  , N  ph i là t p r ng, đi u này d n t

nên  M N M N ẫ ớ i vô lí. V y

.

= \ X M � � �, do đó theo gi \ M X N N ậ ỗ ả = ề = = ậ X  liên thông.

ả ử ,A B  là hai t p liên thông trong không gian tô pô  Bài 14. (Bài 2.12 trong [1]) Gi ậ ằ Ch ng minh r ng

X , v i ớ A Bǹ� A B(cid:0)

L i gi

A

ờ ả Đ t ặ i.

)

(

)

s    là t p liên thông. ) ( = �� A B ) ( � � �

Ta có

= = M ( B A A A A � A M A A B M  là t p liên thông. � � � , mà  A  là t p liên thông nên ta có

)

)

A M B B A B

( ( =� ��ǹ�

)

(

)

(

= = = � � � � � �

)

(

nên  )

M t khác :  (

A A B B A B A B � M B A B �  là t p liên thông.

7