Bài thuyết trình Phát triển, duy trì và sản xuất hạt của các giống ngô thụ phấn tự do

Chia sẻ: Haison Nguyen | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:42

Thêm vào BST

Báo xấu

96
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài thuyết trình Phát triển, duy trì và sản xuất hạt của các giống ngô thụ phấn tự do tập trung tìm hiểu về phát triển giống, đánh giá và đặc điểm, duy trì và sản xuất hạt giống, những vấn đề khác trong kế hoạch sản xuất hạt giống ngô thụ phấn tự do.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài thuyết trình Phát triển, duy trì và sản xuất hạt của các giống ngô thụ phấn tự do

PHÁT TRIỂN , DUY TRÌ VÀ SẢN XUẤT HẠT CỦA CÁC GIỐNG NGÔ THỤ PHẤN TỰ DO Development, Maintenance, and Seed Multiplication of Open Pollinated Maize Shivaji Pandey Director CIMMYT Maize Program
Giới thiệu  Vật liệu ngô năng suất cao đã được trồng ở các nước đang phát triển tăng lên trong nhưng năm qua  Quá trình phát triển nhanh của các giống mới và giống lai,  Do vậy hệ thống sản xuất hạt giống ngô ngày càng có vai trò quan trọng  Sản xuất giống đảm bảo cân bằng giữa chất lượng và tiêu chuẩn hạt giống  Kỹ thuật sản xuất hạt giống ngô lai đã có nhiều công bố  Nhưng sản xuất hạt giống ngô thụ phấn tự do còn hạn chế.
Nội dung  1 Giới thiệu  Sự phù hợp của giống thụ phấn tự do  Những thay đồi khái nệm giống thụ phấn tự do  2 Phát triển giống,đánh giá và đặc điểm  Phương pháp phát triển giống  Đánh giá và hệ tống phóng thích giống  Đặc điểmcả giống thụphấn tự do  3 Duy trìvà sản xuất hạt giống  Hạt tác giả  Hạt nguyên chủng  Hạt xác nhận  Tiêu chuẩn cách ly trong sản xuất hạt giống  Tiêu chuẩn duy trì đồng nhất giống  4 Những vấn đề khác trong kế hoạch sản xuất hạt giống  Lưu giữ giống gốc  Lựa chọn địa phương cho nhân hạt  Hướng dẫn hệ số nhân các cấp  5 Kết luận
Giới thiệu  Cây ngô (Zea mays, L.) được trồng xấp xỉ 140 triệu ha trên toàn thế giới  trong đó  97 triệu ha ở các nước đang phát triển,  9 triệu ha ở các nước phát triển và  9 triệu ha ở Đông Âu (CIMMYT, 1994).  Ngô là lương thực của hàng 100 triệu người ở các nước đang phát triển,  bình quân ở Đông và Nam phi tiêu thụ 80 kg/người mỗi năm,  170 kg ở Mexico và Trung Mỹ,  100 kg ở Châu á và Đông Nam Châu Á, và  trên 190kg ở Nam Mỹ
Sự phù hợp của ngô OPVs  Xấp xỉ 58% diện tích trồng ngô ở các nước đang phát triển trồng các giống cải tiến,  44% ngô lai và, 31.6  14% giống thụ phấn tự 35.3 do cải tiến (OPVs), và  42% giống thụ phấn tự do chưa cải tiến OPVs 12.6 (Hình 1)  (Pandey and Gardner, 1992; CIMMYT, 1994 Giống lai Giống OPV Vật liệu địa phương
 Ngược lại gần 100% diện tích trồng ngô ở các nước phát triển là giống ngô lai.  Ngô OPVs đóng vai trò quan trọng trong canh tác ngô ở các nước đang phát triển.  Các giống ngô thụ phấn tự do cải tiến dễ áp dụng hơn ở các nước này do  Hệ thống cung cấp hạt giống thuận tiện,  nông dân có thể tự để giống,  Giá hat giô ̣ ́ ng thấp,  Canh tác thâm canh và quản lý sản xuất không yêu cầu cao  Thay thế các giống OPV tốt hơn các giống OPV hiện tại và giống ngô bản địa sẽ tăng năng suất ngô.  Ngoài ra tăng sử dụng các giống OPV cải tiến khuyến khích nông dân tăng dần đầu tư và tiếp cận với giống lai
Những thay đổi trong khái niệm giống thụ phấn tự do(OPVs)  Ngô là một cây giao phấn,  Nó biểu hiện biến dị di truyền cao,  Đa dạng di truyền các giống ngô  Để phát triển quần thể  Composite,  gene pool và  Thế hệ tiến bộ tạo giống bằ ng chọn lọc chu kỳ.  Một tái tổ hợp quần thể cải tiến thường được phóng thích ra sản xuất  Là một thụ phấn tự do ( OPV) cải tiến
 Một số OPV phóng thích không đồng nhất về đặc điểm nông hoc̣  Làm giảm sự chấp nhận của nông dân.  Tính trạng này có phần do chưa thống nhất về khái niệm và phương pháp tạo giống thụ phấn tự do.  Gần đây được định nghĩa lại một giống OPV là : Một tập hợp các kiểu hình đồng nhất tương đối khác với các quần thể khác, đồng nhất tương đối và ổn định
 Một OPV là khác biêt n ̣ ếu  Nó có các tính trạng phân biệt với các giống khác đã biết  Và có thể nhận biết được.  Nó đồng nhất tương đối và ổn định  Các tính trạng nông học quan trọng  Qua thời gian trong vùng giống thích nghi
 Giống được tạo thành bằng nội phối 8 – 10 gia đình hoặc dòng có cùng:  thời gian sinh trưởng,  chiều cao cây,  cao đó ng bắp và  các tính trạng hình thái khác.  Một OPV đồng nhất sẽ được nông dân chấp nhận và sản xuất hạt giống dễ dàng hơn
Phát triển giống và đánh giá mô tả đặc điểm  Trước khi phương pháp là :  Duy trì giống  Sản xuất hạt giống,  Cần xem xét phương pháp phát triển giống,  Đánh giá và đặc đểm một giống TPTD
 Phương pháp phát triển giống  Các gia đình tốt được nhận biết trong chương trình chọn lọc chu kỳ  Những gia đình này thường được sử dụng để hình thành giống TPTD.  Phát triển giống thụ phấn tự do bị ảnh hưởng bởi  Chương trình chọn lọc chu kỳ sử dụng để cải tiến quần thể ngô.
 Mức độ tự phối quần thể từ các gia đình chọn,  Số lượng và loại gia đình chọn,  Phương pháp tái tổ hợp chúng để hình thành OPV  Chịu ảnh hưởng trực tiếp mức độ tự phối.  Sử dụng một số ít gia đình đảm bảo  Tính xác thực và đồng nhất về các tính trạng hình thái.
 Một số ít gia đình khi tái tổ hợp biểu hiện cận phối cao hơn  Chọn 810 gia đình tốt nhất từ chương trình chọn lọc chu kỳ,  Những gia đình nhận biết qua thử nghiệm ở nhiều địa phương.  Hạt của các gia đình ưu tú còn lại cất trữ để  Tạo lai diallel cây với cây ( plant to plant diallel crosses ) để hình thành nên OPV
 Lai diallel giữa 10 hoặc ít hơn 10 kiểu gen  Thực hiện và tái hợp hoàn chỉnh hơn giảm thiểu cận phối (Hallauer and Miranda, 1988).  Trong một khối lai nếu  Một gia đình có cây khác với các cây trong gia đình  Ở bất kỳ giai đoạn sinh trưởng và phát triển nào  Cần loại bỏ trước hoặc sau thụ phấn.  Các cây khác trong gia đình thụ phấn bằng cây không mong muốn đó cũng phải loại bỏ
 Các OPV cũng có thể phát triển bằng  Tái tổ hợp các dòng tự phối ưu tú  Từ các quần thể không trong chương trình chọn lọc cải tiến.  Trong trường hợp này chọn  8 – 10 dòng ưu tú có khả năng kết hợp cao nội phối chúng như đã mô tả trên
 Giống TPTD năng suất cao cũng có thể tạo bằng  Lai giữa 4 đến 5 giống lai đơn , lai ba và lai kép,  Nhưng những giống lai đó phải là giống lai giữa các dòng tự phối  Các dòng đó đã được chọn lọc và sử dụng  Thay vì ưu thế lai của chúng để phát triển giống TPTD
 Hạt F1 nhân lên F2 do thụ phấn bằng tay  Sử dụng một trong hai phương pháp sau để cung cấp đủ lượng hạt cho đánh giá,  Duy trì giống TPTD như hình 2 dưới đây
m Hi Hì̀nh tha nh thà̀nh giô nh giố́ng va ng và̀ thu hat F2 t ̣̣ thu hat F2 tưừ̀ ch ương tri chươ ng trì̀nh chon loc chu ky ̣̣ ̣̣ nh chon loc chu kỳ̀ 100 – 200 gia đi 100 – 200 gia đì̀nh th nh thửử nghiêm lăp lai ̣̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ởở nhiê nghiêm lăp lai nhiề̀u đia ph ̣̣ ương ươ u đia ph ng 8 – 10 gia đi 8 – 10 gia đì̀nh đê ta ̉ ̉ ́́i tô h nh đê ta ̉ ̉ ợợpp i tô h Hat F1 ̣ nhân sang F2  Chon sô ̣ ́ bắ p ngang bằ ng nhau cua mô ̉ ̃ i  Chon sô ̣ ́ bắ p ngang bằ ng nhau cua mô ̉ ̃ i căp lai ( 3 – 5 bă ̣ ́ p) gia đì nh( 10 – 15 bắ p) Tá ch hat ca ̣ ́ c bắ p riêng (Môt con ca ̣ ́ i là m me co ̣ ̀ n lai la ̣ ̀ m bố ) Hỗ n hat ca ̣ ́ c bắ p ngang bằ ng từ mỗ i Tá ch hat ca ̣ ́ c bắ p riêng, bắ p cua mô ̉ ̃ i tá i hợp Hoăc ̣ Hỗ n hợp số hat bă ̣ ̀ ng nhau từ mỗ i bắ p Cá c tá i hợp trồ ng riêng và lai cây vớ i cua mô ̉ ̃ i gia đì nh cây giữ a chú ng  Tao lai cây v ̣ ớ i cây giữ a cá c gia đì nh Chon sô ̣̣ Chon số́ bă bắ́p ngang bă p ngang bằ̀ng nhau cua mô ̉̉ ng nhau cua mô ̃̃i ta i tá́i h i hợợp hay gia đi p hay gia đì̀nh lai đe riêng re ̉̉ ̃̃ ( tông sô nh lai đe riêng re ̉̉ ́́ ( tông sô 100 – 200 bă 100 – 200 bắ́p) p) Hô Hỗ ̃n h n hợợp sô p số ́ hat ngang nhau cua ̣ ̣ ̉ ̉ hat ngang nhau cua Câ Cấ ́t tr t trưữ ̃ 50 – 75 hat cua mô ̣ ̣ ̉ ̉ 50 – 75 hat cua mô ̃ ̃i bă i bắ ́p la p là ̀ mômỗ ̃i bă i bắ ́p nhân F2 p nhân F2 hat TG cho san xuâ ̣ ̣ hat TG cho san xuẩ ̉ ́ ́t tiê t tiế ́p theo p theo
Hình thành giống và nhận được hạt F2 từ chọn lọc chu kỳ 100 – 200 gia đính được thử nghiệm ở một số địa phương Chọn 8 – 10 gia đình đưa vào chương trình Diallel Hạt F1 nhân sang F2