intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo " Khái niệm miễn trách nhiệm hình sự và phân loại các trường hợp miễn trách nhiệm hình sự "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST
Báo xấu
68
lượt xem 6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khái niệm miễn trách nhiệm hình sự và phân loại các trường hợp miễn trách nhiệm hình sự Như vậy, dường như cần phải làm rõ thêm thế nào là “thay đổi nghiêm trọng giá chứng khoán” trong quy định về thông tin nội bộ của Đức. Ví dụ: cần xác định tỉ lệ phần trăm cụ thể về sự thay đổi trong giá chứng khoán được coi là thay đổi nghiêm trọng bởi lẽ cụm từ này khá mơ hồ và cho thấy chuẩn mực để người Đức xác định một thông tin có phải là thông tin...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Khái niệm miễn trách nhiệm hình sự và phân loại các trường hợp miễn trách nhiệm hình sự "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ThS. TrÞnh tiÕn viÖt * 1. Khái ni m mi n trách nhi m hình s như: Ngư i ph m t i (có th ) không b truy Trong các b lu t hình s Vi t Nam, các c u trách nhi m hình s và trư ng h p nhà làm lu t nư c ta u chưa ghi nh n khái giai o n kh i t - i u tra n u h không b ni m mi n trách nhi m hình s . Còn dư i truy c u trách nhi m hình s thì ương góc khoa h c lu t hình s còn t n t i m t nhiên s kéo theo c mi n ph i ch u các h u s quan i m khác nhau v v n này. qu ti p n a, ó là mi n b quy t nh hình Quan ni m c a tác gi Kêlina X.G (Liên ph t và mi n k t t i, mi n ph i ch u bi n bang Nga) v khái ni m mi n trách nhi m pháp cư ng ch c a trách nhi m hình s và hình s tương i h p khi cho r ng: “Mi n mi n b mang án tích t phía b n án do tòa trách nhi m hình s là vi c h y b s ánh án ưa n như nh ng trư ng h p thông giá tiêu c c i v i ngư i ó dư i hình th c thư ng khác. Theo quy nh c a pháp lu t b n án”(1). N u ánh giá dư i góc lí lu n nư c ta, mi n trách nhi m hình s do cơ và th c ti n c a lu t hình s Vi t Nam, quan i u tra, vi n ki m sát và tòa án tùy chúng tôi khó có th ng ý v i quan i m thu c vào các giai o n t t ng hình s này. B i l , n u coi mi n trách nhi m hình tương ng áp d ng (các i u 164, 169, 181, s ch là vi c h y b s ánh giá tiêu c c i 249 và 314 BLTTHS năm 2003). v i ngư i ph m t i dư i hình th c b n án là Tác gi Suzanne Wennberg (Th y i n) chưa y và chưa bao quát ng th i m i l i kh ng nh: “Mi n trách nhi m hình s ch xem nó ư c áp d ng h n ch v ph m là nguyên t c c a lu t hình s d a trên cơ vi ch th , giai o n và văn b n áp d ng. Do s xung t v l i ích, dùng ch ra r ng ó, n u ngư i ph m t i ư c mi n trách không có t i ph m ư c th c hi n m c dù nhi m hình s trong các giai o n trư c khi trên th c t hành vi c a ngư i nào ó ã xét x (giai o n i u tra, truy t ) thì không th a mãn c y u t ch quan và y u t ch là s h y b s ánh giá tiêu c c i v i khách quan i v i m t lo i t i ph m. ngư i ó dư i hình th c m t b n án mà còn Nguyên t c này ư c nh c n như là mi n là s h y b h u qu tiêu c c (ch m d t trách nhi m hình s và không ph i là mi n ho t ng t t ng hình s i v i v án và hình ph t b i vì b cáo không ch tránh kh i c i v i ngư i ph m t i) dư i hình th c hình ph t mà hơn th n a hành vi ó không văn b n ình ch i u tra, ình ch v án n a ng th i trong ó th hi n n i dung * Gi ng viên Khoa lu t i h c qu c gia Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008 45
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ư c coi là t i ph m trong nh ng i u ki n trách nhi m hình s hoàn toàn khác bi t v i mi n tr ”.(2) Tương t , quan i m này trư ng h p không có t i ph m v n i dung, chúng tôi cho r ng cũng chưa h p lí, b i l b n ch t và h u qu pháp lí. không th coi mi n trách nhi m hình s là G n ây có quan i m c a các tác gi nguyên t c c a lu t hình s , dùng ch ra Agnê Barans Kaitê & Jonas Prapiestis (C ng r ng không có t i ph m ư c th c hi n m c hòa Latvia) quan ni m như sau: “Mi n trách dù trên th c t hành vi c a ngư i nào ó ã nhi m hình s là ch nh ư c quy nh th a mãn c y u t ch quan và y u t trong lu t hình s ... ph n ánh nh ng n l c khách quan i v i m t lo i t i ph m. Theo c a các nhà làm lu t trong vi c ph i h p và pháp lu t hình s nư c ta, mi n trách nhi m b o ms ng thu n gi a các l i ích khác hình s ch là m t trong các n i dung (hay nhau. Ch nh này không ch bao hàm các quy ph m, ch nh) th hi n nguyên t c ti n pháp lí mang tính tiên quy t nh m nhân o trong pháp lu t hình s Vi t Nam th c thi các nguyên t c c a trách nhi m hình (ch không ph i là nguyên t c cơ b n theo s mà còn hàm ch a các nguyên t c pháp úng nghĩa - là tư tư ng có tính ch t ch o ch , nhân o, công b ng, bình ng, phân th hi n trong ho t ng xây d ng, áp d ng hóa và cá th hóa trách nhi m hình s (s và gi i thích pháp lu t hình s ) ư c áp tương x ng gi a tính nguy hi m cho xã h i d ng khi xét th y không c n thi t ph i truy c a hành vi ph m t i và m c c a trách c u trách nhi m hình s ngư i ph m t i mà nhi m hình s i v i hành vi ó), qua ó v n b o m yêu c u phòng và ch ng t i ti t ki m các ch tài tư pháp và các nguyên ph m, cũng như n i dung giáo d c, c i t o t c hi n nh khác...”(3). Chúng tôi nh n th y h khi có nh ng i u ki n nh t nh (ph n quan i m này ã có ph n h p lí ch ch ra ánh chính sách phân hóa). c bi t, hành vi ư c mi n trách nhi m hình s úng là ch c a ngư i ph m t i ư c mi n trách nhi m nh ư c quy nh trong lu t hình s nh m hình s ã th a mãn các d u hi u c a c u th c thi các nguyên t c c a trách nhi m hình thành t i ph m tương ng nào ó trong s , ng th i hàm ch a và th hi n trong ó Ph n các t i ph m c a B lu t hình s (th a các nguyên t c cơ b n c a lu t hình s ti n mãn c y u t khách quan và ch quan c a b như: Pháp ch , nhân o, công b ng, bình t i ph m). Hơn n a, ngư i ư c mi n trách ng, phân hóa và cá th hóa trách nhi m nhi m hình s hoàn toàn áp ng các i u hình s , qua ó ti t ki m các ch tài tư pháp ki n v i tư cách là ch th c a t i ph m. Do và các nguyên t c hi n nh khác song n i ó, không th coi hành vi c a ngư i này hàm khái ni m l i i sâu vào ch rõ ý nghĩa không là t i ph m ư c, b i vì như v y là chính tr - pháp lí, mà chưa t p trung làm rõ không chính xác v m t lí lu n và không b n ch t pháp lí, i u ki n và i tư ng b áp ph n ánh úng n b n ch t pháp lí c a d ng cũng như h u qu pháp lí tương ng trư ng h p mi n trách nhi m hình s . Mi n như trong pháp lu t hình s nư c ta, do ó, 46 t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008
  3. nghiªn cøu - trao ®æi nó ch có giá tr tham kh o làm nh hư ng nhi m hình s , có th rút ra m t s c i m hoàn thi n hơn khái ni m ã nêu và vi c ghi cơ b n sau ây: nh n cũng như nh n th c ch nh này trên M t là, bên c nh s lên án hành vi c a th c t áp d ng chính xác và úng n. ngư i ph m t i, mi n trách nhi m hình s Còn trong khoa h c lu t hình s Vi t còn là m t trong nh ng bi n pháp h u hi u Nam, v cơ b n, các nhà khoa h c u th ng c a Nhà nư c th c hi n chính sách phân nh t n i dung c a khái ni m mi n trách hóa và th hi n nguyên t c x lí - “nghiêm nhi m hình s song t ng k t l i chúng tôi có tr k t h p v i khoan h ng”, “tr ng tr k t th chia làm năm nhóm chính: 1) Nhóm ghi h p v i giáo d c, thuy t ph c, c i t o” trong nh n n i dung và ch rõ b n ch t pháp lí; 2) chính sách hình s Vi t Nam. Do ó, chính Nhóm ghi nh n n i dung và h u qu pháp lí sách phân hóa này, úng như tác gi ào Trí nhưng không c p th m quy n áp d ng và Úc ã vi t: “Cũng là m t cách hi u nghi m giai o n áp d ng; 3) Nhóm ghi nh n n i c a vi c th c hi n t t nguyên t c không dung, th m quy n áp d ng và c bi t là l t t i ph m và ngư i ph m t i... và vi c quy hình th c pháp lí; 4) Nhóm ghi nh n n i nh ch nh mi n trách nhi m hình s ... dung và h u qu pháp lí tr c ti p trong giai ch ng t r ng, con ư ng cơ b n, h u qu o n tương ng là xét x nhưng không ghi cơ b n c a t i ph m là trách nhi m hình s nh n th m quy n áp d ng; 5) Nhóm ghi và hình ph t và ch p hành hình ph t, còn nh n n i dung, phân nh các giai o n áp tha mi n ch là trư ng h p cá bi t, c th , d ng, th m quy n áp d ng và h u qu pháp khi hoàn c nh c th òi h i...”.(5) lí mà chúng tôi ã phân tích trong bài vi t Hai là, mi n trách nhi m hình s cũng là khác(4). Như v y, dư i góc khoa h c, khái m t trong nh ng ch nh ph n ánh rõ nét ni m này ư c hi u như sau: Mi n trách nguyên t c nhân o c a pháp lu t hình s nhi m hình s là vi c cơ quan tư pháp hình nư c ta, t o cơ s pháp lí cho s k t h p các s có th m quy n, tùy thu c vào giai o n t bi n pháp cư ng ch hình s c a Nhà nư c t ng hình s tương ng không bu c m t v i các bi n pháp tác ng xã h i trong vi c ngư i áp ng nh ng i u ki n nh t nh giáo d c, c i t o ngư i ph m t i, không bu c ph i gánh ch u h u qu pháp lý b t l i do ph i cách li ngư i ph m t i ra kh i c ng ph m t i, n u xét th y vi c truy c u trách ng xã h i. nhi m hình s ngư i ó là không c n thi t Ba là, mi n trách nhi m hình s g n mà v n b o m yêu c u u tranh phòng và li n và quan h ch t ch v i ch nh trách ch ng t i ph m, cũng như công tác giáo d c, nhi m hình s . Khái ni m mi n trách nhi m c i t o ngư i ph m t i. hình s cũng xu t phát t khái ni m trách Xu t phát t khái ni m nêu trên và qua nhi m hình s mà n i dung c a chúng ã nghiên c u nh ng quy nh c a pháp lu t ư c c p trong bài vi t khác(6). Song hình s Vi t Nam hi n hành v mi n trách kh ng nh m i quan h gi a hai ch nh t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008 47
  4. nghiªn cøu - trao ®æi này, chúng tôi hoàn toàn tán thành v i quan khi cho r ng: “mi n trách nhi m hình s i i m khoa h c c a tác gi Lê Th Sơn khi v i ngư i ph m t i t c là mi n truy c u vi t: “Trách nhi m hình s là trách nhi m trách nhi m hình s ...”(8). B i l , theo các pháp lí t ra i v i ngư i ph m t i thì quy nh c a pháp lu t Vi t Nam gi thi t mi n trách nhi m hình s , mi n h u qu n u giai o n truy t ngư i ph m t i m i pháp lí c a vi c ph m t i cũng ch có th ư c cơ quan Vi n ki m sát áp d ng văn b n t ra i v i ngư i ph m t i. Không th áp ình ch và mi n trách nhi m hình s thì lúc d ng mi n trách nhi m hình s i v i này vi c truy c u trách nhi m hình s ã ngư i không có hành vi th a mãn d u hi u ư c ti n hành và tr i qua m t giai o n pháp lí c a m t c u thành t i ph m ư c trư c ó (giai o n i u tra), cũng như cơ quy nh trong lu t hình s ”(7). quan i u tra ã ưa ngư i này vào vòng B n là, mi n trách nhi m hình s ch áp xoáy “t t ng” r i. M c dù theo quy nh c a d ng i v i ngư i mà trong hành vi c a h B lu t hình s hi n hành, các nhà làm lu t ã th a mãn các d u hi u c a c u thành t i chưa quy nh nhưng căn c vào Ngh quy t ph m c th trong Ph n các t i ph m B lu t s 02/H TP ngày 05/01/1986 v vi c hư ng hình s nhưng h l i có nh ng i u ki n d n áp d ng m t s quy nh c a B lu t hình nh t nh ư c mi n trách nhi m hình s . s c a H i ng th m phán Tòa án nhân dân Ngoài ra, vì ngư i ư c mi n trách nhi m t i cao, Công văn s 24/1999/KHXX ngày hình s b coi là ngư i ã th c hi n hành vi 17/3/1999 c a Tòa án nhân dân t i cao “V ph m t i, cho nên h không ư c (không có vi c gi i áp b sung m t s v n v áp quy n ư c) b i thư ng thi t h i theo Ngh d ng pháp lu t” và th c ti n xét x cho th y quy t s 388/2003/NQTVQH11 ngày ngư i này v n có th ph i ch u m t ho c 17/3/2003 c a U ban thư ng v Qu c h i nhi u bi n pháp tác ng v m t pháp lí v b i thư ng thi t h i cho ngư i b oan do thu c các ngành lu t khác như: t t ng hình ngư i có th m quy n trong ho t ng t t ng s , dân s , hành chính, k lu t... hình s gây ra ( i m a kho n 1 i u 2). 2. Phân lo i các trư ng h p mi n trách Năm là, ngư i ư c mi n trách nhi m nhi m hình s hình s không ph i ch u các h u qu pháp lí Trong tuy n t p nghiên c u pháp lu t hình s b t l i c a vi c ph m t i như: H c a mình, tác gi Kevin (Vương qu c Anh) (có th ) không b truy c u trách nhi m hình d a trên tính ch t ã chia các trư ng h p s , không b k t t i, không ph i ch u hình mi n trách nhi m hình s làm hai lo i là b t ph t ho c bi n pháp cư ng ch v hình s bu c và l a ch n như sau: “1. M t ngư i khác và không b coi là có án tích... Lưu ý, ương nhiên ư c mi n trách nhi m hình s ây là h có th không b truy c u trách n u ngư i ó dư i 10 tu i ho c ã ư c xác nhi m hình s ... ch không th kh ng nh nh là m t trí; 2. M t ngư i có th ư c m t cách d t khoát như tác gi Lê Văn Lu t mi n trách nhi m hình s n u ngư i ó dư i 48 t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008
  5. nghiªn cøu - trao ®æi 14 tu i và có s phát tri n chưa y v nhi m hình s , g n li n v i t ng trư ng h p nh n th c có th ánh giá ư c úng sai c th và v i nhân thân ngư i ó; v trách nhi m pháp lí ho c không kh - Rút ng n các i u kho n bu c t i; v.v...(10) năng ch u trách nhi m v hành vi c a mình. Nói chung, vi c phân lo i trong pháp Trong các trư ng h p ã nêu, ngư i ó u lu t ch y u d a trên i tư ng ph m t i, b áp d ng bi n pháp giam gi theo Lu t v song l i khuy n khích ngư i có th m quy n s c kh e tâm th n, nhưng không b k t án là áp d ng bi n pháp mi n trách nhi m hình s ngư i ph m t i”(9). (và các bi n pháp giáo d c, c i t o khác) i Hay các nhà l p pháp C ng hòa Latvia v i ngư i chưa thành niên ph m t i, ngoài ã d a trên i tư ng áp d ng và chia thành ra, qua nghiên c u cho th y vi c phân lo i mi n trách nhi m hình s i v i ngư i ã theo các tiêu chí khác cũng không rõ ràng thành niên và i v i ngư i chưa thành niên trong các tài li u ã ư c ti p c n. ph m t i khi áp ng nh ng i u ki n nh t Còn trong pháp lu t hình s nư c ta, nh. Ngoài ra, trong quá trình c i cách lu t theo tác gi Nguy n Ng c Chí thì nh ng hình s nư c này, các nhà làm lu t ã chú ý trư ng h p mi n trách nhi m hình s ư c quy nh trong Ph n chung, áp d ng i v i hơn n quy nh v trách nhi m hình s c a t t c các t i ph m ho c i v i m t lo i t i ngư i chưa thành niên và phân lo i rõ hơn ph m ho c i v i m t lo i ch th nh t (h th ng hóa) nh ng nguyên t c khi áp nh. Nh ng trư ng h p mi n trách nhi m d ng trách nhi m hình s i v i ngư i chưa hình s Ph n các t i ph m ch ư c áp thành niên, nh n m nh trư ng h p mi n d ng i v i ngư i ph m vào t i mà lu t có trách nhi m hình s i v i i tư ng này và quy nh. Tuy nhiên, tác gi còn ch ra khuy n khích áp d ng các bi n pháp giáo nh ng trư ng h p mi n trách nhi m hình s d c, c i t o i v i h nh m th c thi các Ph n chung B lu t hình s l i có th phân nguyên t c c a trách nhi m hình s (như chia thành hai nhóm n a: pháp ch , nhân o, công b ng, phân hóa và Nhóm 1: Các tình ti t mi n trách nhi m cá th hóa trách nhi m hình s ; v.v... Các hình s ư c áp d ng i v i t t c các lo i nguyên t c ó là: t i ph m: N u khi ti n hành i u tra ho c xét - Rút ng n danh m c các hình ph t áp x , do s chuy n bi n c a tình hình mà hành d ng i v i ngư i chưa thành niên; vi ph m t i ho c ngư i ph m t i không còn - c tính riêng bi t cho vi c áp d ng nguy hi m cho xã h i n a; Do s ăn năn h i các hình ph t ó, cũng như nh ng tình c i c a ngư i ph m t i; Khi có quy t nh hu ng d n n t i ph m và vi c áp d ng i xá ho c c xá; i v i ngư i ph m t i hình ph t; trong khi có năng l c trách nhi m hình s - Kh năng áp d ng các bi n pháp giáo nhưng trư c khi b k t án ã m c b nh t i d c thay th ; m c m t kh năng nh n th c ho c kh năng - Các i u ki n ư c mi n trách i u khi n hành vi c a mình. t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008 49
  6. nghiªn cøu - trao ®æi Nhóm 2: Nhóm các tình ti t mi n trách - Do s chuy n bi n c a tình hình mà trách nhi m hình s i v i m t lo i t i nh t hành vi ph m t i ho c ngư i ph m t i không nh và bao g m: Do t ý n a ch ng ch m còn nguy hi m cho xã h i n a; d t vi c ph m t i; Cho ngư i chưa thành - Do hành vi tích c c c a ngư i ph m t i; niên ph m t i(11). - Trư ng h p ngư i ph m t i có nhi u Theo tác gi Võ Khánh Vinh căn c vào tình ti t gi m nh quy nh t i i u 46 B nh ng quy nh c a B lu t hình s , các lu t hình s , áng ư c khoan h ng c bi t; trư ng h p mi n trách nhi m hình s trong - H t th i hi u truy c u trách nhi m Ph n chung bao g m: hình s ; - Cho ngư i t ý n a ch ng ch m d t - M t s t i lu t nh ch ư c kh i t vi c ph m t i ( i u 19); khi có yêu c u c a ngư i b h i mà ngư i b - Cho ngư i ph m t i ã h t th i hi u h i không có yêu c u. truy c u trách nhi m hình s ( i u 23); Tác gi Lê Th Sơn m c dù không kh ng - Cho ngư i ph m t i do s chuy n bi n nh tr c ti p nhưng cũng ã ch ra trong B c a tình hình mà hành vi ph m t i không còn lu t hình s các trư ng h p mi n trách nguy hi m cho xã h i n a (kho n 1 i u 25); nhi m hình s có hai lo i là b t bu c và l a - Cho ngư i ph m t i do ngư i ph m t i ch n d a theo tính ch t ng th i ch ra không còn nguy hi m cho xã h i n a (kho n i u 25 B lu t này v các trư ng h p mi n 1 i u 25); trách nhi m hình s áp d ng cho m i t i - Do có hành vi tích c c c a ngư i ph m ph m, còn các trư ng h p khác áp d ng có t i (kho n 2 i u 25); tính ch t i n hình cho t ng lo i t i... (14) - Khi có quy t nh i xá (kho n 3 Theo tác gi Lê Văn C m thì căn c vào i u 25); các quy ph m v ch nh này trong B lu t - Cho ngư i chưa thành niên ph m t i hình s , mi n trách nhi m hình s ư c quy (kho n 2 i u 69) và các trư ng h p ư c nh t i hai ph n là Ph n chung và Ph n các quy nh trong Ph n các t i ph m B lu t t i ph m và li t kê các trư ng h p mi n hình s năm 1999 c a nư c ta(12). trách nhi m hình s bao g m chín d ng: Tác gi Ph m M nh Hùng l i căn c vào Năm d ng (trư ng h p) trong Ph n chung và các quy nh c a lu t hình s và lu t t t ng b n d ng trong Ph n các t i ph m B lu t hình s Vi t Nam rút ra nh ng i u ki n hình s năm 1999, ó là: (hay nh ng căn c ) có th ư c mi n - Cho ngư i t ý n a ch ng ch m d t trách nhi m hình s , trong ó có nh ng vi c ph m t i ( i u 19); trư ng h p mi n trách nhi m hình s ư c - Do s chuy n bi n c a tình hình th c ti n xét x áp d ng nhưng chưa ư c (kho n 1 i u 25); các nhà làm lu t ghi nh n trong B lu t hình - Do s ăn năn h i c i c a ngư i ph m s hay BLTTHS, ó là:(13) t i (kho n 2 i u 25); 50 t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008
  7. nghiªn cøu - trao ®æi - Khi có quy t nh i xá (kho n 3 áng ư c khoan h ng c bi t; i v i m t i u 25); s t i lu t nh ch ư c kh i t khi có yêu - Cho ngư i chưa thành niên ph m t i c u c a ngư i b h i. Ngoài ra, th m chí có (kho n 2 i u 69); tác gi còn coi c các trư ng h p mi n trách - Cho ngư i ph m t i gián i p (kho n 3 nhi m hình s là trư ng h p lo i tr trách i u 80); nhi m hình s . - Cho ngư i ph m t i ưa h i l ( o n 2 Theo chúng tôi, v các trư ng h p mi n kho n 6 i u 289); trách nhi m hình s chưa ư c các nhà làm - Cho ngư i ph m t i làm môi gi i h i l lu t nư c ta chính th c quy nh trong B (kho n 6 i u 290); lu t hình s năm 1999 hi n hành mà ch m i - Cho ngư i ph m t i không t giác t i ư c th c ti n xét x ch p nh n áp d ng thì ph m (kho n 3 i u 314)(15). chưa th coi là các trư ng h p mi n trách V i cách ti p c n c bi t, tác gi inh nhi m hình s ư c theo úng nghĩa c a nó Văn Qu l i quan ni m r t r ng, ông cho (là m t d ng mi n trách nhi m hình s ). Hay r ng các trư ng h p mi n trách nhi m hình do c xá thì ngư i ph m t i ư c mi n s có b n ch t pháp lí khác v i lo i tr ch p hành hình ph t theo kho n 2 i u 57 trách nhi m hình s , v i không có s vi c B lu t hình s ch không ph i ư c mi n ph m t i... nhưng sau ó l i kh ng nh: “... trách nhi m hình s ng th i n i dung, ch suy cho cùng mi n trách nhi m hình s th ban hành, b n ch t l n h u qu pháp lí và cũng là không b truy c u trách nhi m hình c bi t là i tư ng ư c áp d ng c xá và s (n u ngư i ph m t i không b áp d ng i xá là khác nhau. Bên c nh ó, n u coi bi n pháp x lí gì)...”(16) nên tác gi cũng mi n trách nhi m hình s là trư ng h p lo i x p các trư ng h p mi n trách nhi m hình tr trách nhi m hình s và x p cùng v i các s này n m trong nhóm th ba v các trư ng h p này là chưa chính xác và chưa trư ng h p lo i tr trách nhi m hình s ph n ánh úng b n ch t c a chúng. B i l , khác theo quy nh c a pháp lu t. Tuy có th ngư i ư c mi n trách nhi m hình s nhiên, qua phân tích các quan i m khác h cũng không b áp d ng b t kì bi n pháp nhau trong khoa h c lu t hình s ã nêu ch tài nào (hình s , dân s , hành chính, k trên, chúng tôi nh n th y ngoài các trư ng lu t; v.v.) nhưng b n ch t pháp lí c a hai h p mi n trách nhi m ư c quy nh trong ch nh này là hoàn toàn khác nhau. Theo B lu t hình s năm 1999 hi n hành, m t s ó, i v i trư ng h p th nh t, hành vi do tác gi còn li t kê m t s trư ng h p mi n ngư i ph m t i ư c mi n trách nhi m hình trách nhi m hình s khác không có trong s th c hi n hoàn toàn th a mãn các d u B lu t hình s như: Do h t th i hi u truy hi u pháp lí c a c u thành t i ph m tương c u trách nhi m hình s ; do c xá; do ng ư c pháp lu t hình s quy nh, có ngư i ph m t i có nhi u tình ti t gi m nh , nghĩa hành vi do ngư i này th c hi n là t i t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008 51
  8. nghiªn cøu - trao ®æi ph m và ngư i ó ph i ch u trách nhi m i u 314 B lu t hình s năm 1999) v i các hình s nhưng do xét th y không c n thi t n i dung i u ki n tương ng trong các ph i truy c u trách nhi m hình s và có i u lu t này. nh ng i u ki n nên ngư i ph m t i l i Hai là, d a trên tính ch t (khi các nhà ư c mi n trách nhi m hình s . Còn i v i làm lu t s d ng c m t “ ư c mi n” hay trư ng h p th hai, hành vi c a m t ngư i “có th mi n”), các trư ng h p mi n trách nào ó ã th c hi n hành vi gây ra (ho c có nhi m hình s l i ư c chia thành các trư ng th gây ra) nguy hi m cho xã h i nhưng h p mi n trách nhi m hình s có tính ch t không ưa n h u qu pháp lí hình s mà b t bu c và có tính ch t tùy nghi (l a ch n) ngư i th c hi n nó ph i ch u tùy theo t ng v i b n trư ng h p b t bu c ( i u 19, trư ng h p tương ng c th khi áp ng kho n 1, 3 i u 25 và kho n 3 i u 80) và nh ng i u ki n nh t nh mà chúng tôi ã năm trư ng h p l a ch n (kho n 2 i u 25, c p ph n trư c - do thi u ít nh t m t kho n 2 i u 69, o n 2 kho n 6 i u 289, trong các d u hi u ( c i m) cơ b n và r t kho n 6 i u 290 và kho n 3 i u 314 B quan tr ng c a t i ph m nên tính ch t ph m lu t hình s năm 1999). i v i các trư ng t i c a hành vi ư c lo i tr , do ó khi th c h p b t bu c, các cơ quan i u tra, truy t , hi n hành vi h không ph i ch u trách nhi m xét x tùy vào giai o n t t ng hình s hình s , th m chí m t s trư ng h p ngư i tương ng b t bu c ph i ra văn b n quy t th c hi n hành vi còn ư c Nhà nư c ng nh mi n trách nhi m hình s i v i ngư i viên, khuy n khích khen thư ng (ví d : ph m t i. Trong khi ó, i v i các trư ng phòng v chính áng hay tình th c p thi t h p l a ch n, vi c quy t nh có mi n trách quy nh t i i u 15 và i u 16 B lu t hình nhi m hình s hay không l i thu c v s s ). Như v y, v i cách quy nh c a B lu t ánh giá và quy t nh c a các cơ quan ti n hình s năm 1999 hi n hành, theo chúng tôi hành t t ng, tùy vào t ng trư ng h p c các tiêu chí và danh m c các trư ng h p th , yêu c u phòng và ch ng t i ph m, cũng mi n trách nhi m hình s bao g m: như nhân thân và thái ngư i ph m t i. M t là, d a trên v trí s p x p trong B Ba là, d a trên n i dung và ph m vi áp lu t, các trư ng h p mi n trách nhi m hình d ng, các trư ng h p mi n trách nhi m s ư c chia thành các trư ng h p mi n hình s ư c chia thành các trư ng h p trách nhi m hình s quy nh trong Ph n mi n trách nhi m hình s có th áp d ng chung và Ph n các t i ph m B lu t hình s i v i t t c t i ph m ho c áp d ng i v i v i năm trư ng h p trong Ph n chung m t s t i ph m nh t nh hay c thù, ( i u 19, các kho n 1-3 i u 25 và kho n 2 th m chí là i tư ng ngư i chưa thành i u 69) và b n trư ng h p trong Ph n các niên. Trên cơ s này, B lu t hình s có các t i ph m (kho n 3 i u 80, o n 2 kho n 6 trư ng h p mi n trách nhi m hình s áp i u 289, kho n 6 i u 290 và kho n 3 d ng i v i t t c các t i ph m (các kho n 52 t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008
  9. nghiªn cøu - trao ®æi 1-3 i u 25); áp d ng i v i lo i t i ph m nh t nh và ư c áp d ng i v i các t i Jurisprudence, 2006, 7 (85), p.30. (4).Xem: Tr nh Ti n Vi t, “V khái ni m mi n trách ph m ư c th c hi n do l i c ý ( i u 19; nhi m hình s ”, T p chí khoa h c (chuyên san Kinh kho n 2 i u 69 - Ngư i chưa thành niên t - Lu t), s 2/2007, tr. 110-111. ph m t i ít nghiêm tr ng ho c t i nghiêm (5).Xem: PGS.TSKH. ào Trí Úc (ch biên), Mô tr ng, gây h i không l n) hay t i ph m c hình lí lu n v B lu t hình s Vi t Nam (Ph n chung), Nxb. Khoa h c xã h i, Hà N i, 1993, tr. 268. thù ( i u 80, i u 280, i u 290, i u 314 (6).Xem: Tr nh Ti n Vi t, “Mi n trách nhi m hình s B lu t hình s ). theo lu t hình s Vi t Nam: M t s v n lý lu n và Ngoài ra, còn nhi u cách phân lo i khác, th c ti n”, T p chí tòa án nhân dân, s 11(6)/2006. có th d a vào kh năng áp d ng, mà có th (7).Xem: PTS. Lê Th Sơn, “Trách nhi m hình s và mi n áp d ng tr c ti p ho c gián ti p; i tư ng b trách nhi m hình s ”, T p chí lu t h c, s 5/1997, tr. 19. (8).Xem: ThS. Lê Văn Lu t, “Bàn v ch nh mi n áp d ng là ngư i ã thành niên hay chưa trách nhi m hình s quy nh t i i u 25 B lu t hình thành niên; th c ti n áp d ng và lu t th c s ”, T p chí dân ch và pháp lu t, s 3/2006, tr. 53. nh; v.v... Tuy v y, theo B lu t hình s (9).Xem: English Kevin’s Law glossary: Exemption năm 1999 ch bao g m chín trư ng h p do from Criminal liability. In: http://www. kevinboone. com/lawglos_exemption_from_criminal_ability.html, lu t nh như sau: 1) Do t ý n a ch ng 9/10/2003. ch m d t vi c ph m t i ( i u 19); 2) Do s (10).Xem: http://www.Leidykia.vu.lt/inetleid/teise/48/ chuy n bi n c a tình hình (kho n 1 i u str6.html, tr.1. 25); 3) Do hành vi tích c c c a ngư i ph m (11).Xem: Nguy n Ng c Chí, “Ch nh mi n trách nhi m hình s trong lu t hình s Vi t Nam”, T p chí t i (kho n 2 i u 25); 4) Khi có quy t nh khoa h c (KHXH), s 4/1997, tr.14 -17. i xá (kho n 3 i u 25); 5) Cho ngư i chưa (12).Xem: TS. Võ Khánh Vinh (ch biên), Giáo trình thành niên ph m t i (kho n 2 i u 69); 6) lu t hình s Vi t Nam (Ph n chung), Nxb. Giáo d c, Cho ngư i ph m t i gián i p (kho n 3 i u Hà N i, 2001, tr. 392-393. 80); 7) Cho ngư i ph m t i ưa h i l ( o n (13).Xem: Ph m M nh Hùng, “M t s ý ki n v mi n trách nhi m hình s ”, T p chí tòa án nhân dân, s 2 kho n 6 i u 289); 8) Cho ngư i ph m t i 2/1993, tr.14-15. làm môi gi i h i l (kho n 6 i u 290); 9) (14).Xem: TS. Lê Th Sơn. Chương I - Trách nhi m Cho ngư i ph m t i không t giác t i ph m hình s , trong sách: Trách nhi m hình s và hình ph t. (kho n 3 i u 314)./. T p th tác gi do PGS.TS. Nguy n Ng c Hòa ch biên. Nxb. Công an nhân dân. Hà N i, 2001, tr.13-14. (1).Xem: Kelina X. G., Nh ng v n lí lu n c a vi c (15).Xem: TSKH. Lê C m, “V các d ng mi n trách tha mi n trách nhi m hình s , Nxb. Khoa h c, nhi m hình s ư c quy nh t i i u 25 B lu t hình Maxcơva, 1974, tr.31. s năm 1999”, T p chí tòa án nhân dân, s 1/2001; (2).Xem: Michael Bogdan (Editor), Swedish Law in “V sáu d ng mi n trách nhi m hình s khác ngoài the New Millennium, Norstedts Juridik, Printed in i u 25 B lu t hình s năm 1999”, T p chí dân ch Sweden by Elanders Gotab, Stockholm, 2000, p.184. và pháp lu t, s 2/2001. (3).Xem: Agnê Barans Kaitê & Jonas Prapiestis. (16).Xem: ThS. inh Văn Qu , Nh ng trư ng h p Exemption from Criminal liabiility in the cotext of lo i tr trách nhi m hình s trong lu t hình s Vi t the Constitution and Constitutional Jurisprudence. Nam, Nxb. Chính tr qu c gia, Hà N i, 1998, tr. 6, 7, 96. t¹p chÝ luËt häc sè 6/2008 53
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2430 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2