Báo cáo khoa học: Kết quả xác định một số đặc điểm hình thái của các giống ong (Apis mellifera) nhập nội

Chia sẻ: Nguyễn Phi Nhung Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

131
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sự khác nhau về các đặc điểm hình thái của ong mật là một trong những cơ sở quan trọng để xác định sự đa dạng sinh học và chất l-ợng của các giống. Ong thợ của mỗi giống ong khác nhau có màu sắc và kích th-ớc các bộ phận cơ thể khác nhau. Giống ong (Apis mellifera ligustica) đ-ợc nhập vào Việt Nam từ đầu những năm 1960 đã đ-ợc nuôi thành công, nh-ng với số l-ợng ít chỉ khoảng 200 đàn (Tạ Thành Cấu, 1986). Năm 1983, Công ty ong Trung -ơng nhập 150 ong chúa Apis mellifera caucasica, 150 ong chúa Apis mellifera carpatica từ Liên Xô cũ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: Kết quả xác định một số đặc điểm hình thái của các giống ong (Apis mellifera) nhập nội

Báo cáo khoa học: Kết quả xác định một số đặc điểm hình thái của các giống ong (Apis mellifera) nhập nội
§¹i häc N«ng nghiÖp I T¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 2: 11-16 kÕt qu¶ x¸c ®Þnh mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña c¸c gièng ong (Apis mellifera) nhËp néi Morphological characteristics of some introduced Apis mellifera bee varieties §ång Minh H¶i1, Phïng H÷u ChÝnh1, §inh V¨n ChØnh2 SUMMARY This study was conducted to estimate morphological characteristics of several introduced varieties of Apis mellifera bee in compared with A. mellifera bees, a check vietnamese variety. At the most developing, 3 stocks of each varietty were selected and 60 bees were randomly collected of each bee stocks variety for measuring morphologiucal characteristis viz., wing size, spout size and body size. The result showed that some morphological indexes of the introduced Italy bees were significantly different and higher than those of the Vietnamese A. mellifera. After three years keeping in Vietnam, some sub-species showed the defferent in morphological characteristics to each of original ones. Some indexes of morphology of A. mellifera ligustica L. (introduced from Italia and Newzealand) and Apis mellifera carnica P (original in Germany) were reduced but Apis mellifera carnica P (original in Austria) was increased. Key words: A. mellifera bees, estimation, introduced variety, morphological characteritics. 1. §ÆT VÊN §Ò A. m. ligustica ViÖt Nam ®· ph¸t triÓn thµnh vµi tr¨m ngh×n ®µn. Tuy nhiªn, chóng cã mét Sù kh¸c nhau vÒ c¸c ®Æc ®iÓm h×nh th¸i sè biÓu hiÖn kh«ng ®ång nhÊt vÒ h×nh th¸i, cña ong mËt lµ mét trong nh÷ng c¬ së quan mµu s¾c vµ cã tû lÖ cËn huyÕt cao 10-12%, søc träng ®Ó x¸c ®Þnh sù ®a d¹ng sinh häc vµ chÊt ®Î trøng trung b×nh thÊp 846 trøng/ngµy ®ªm, l−îng cña c¸c gièng. Ong thî cña mçi gièng n¨ng suÊt mËt kh«ng cao 25-30 kg/®µn/n¨m ong kh¸c nhau cã mµu s¾c vµ kÝch th−íc c¸c (Ph¹m Xu©n Dòng, 1996). Do vËy, ®Ó n©ng bé phËn c¬ thÓ kh¸c nhau. Gièng ong (Apis cao chÊt l−îng gièng ong phôc vô s¶n xuÊt, mellifera ligustica) ®−îc nhËp vµo ViÖt Nam ngoµi viÖc chän läc gièng ong A. m. ligustica tõ ®Çu nh÷ng n¨m 1960 ®· ®−îc nu«i thµnh trong n−íc th× cÇn thiÕt nhËp mét sè gièng ong c«ng, nh−ng víi sè l−îng Ýt chØ kho¶ng 200 cã chÊt l−îng cao ®Ó nu«i thuÇn, bæ sung ®µn (T¹ Thµnh CÊu, 1986). N¨m 1983, C«ng nguån gen, lai t¹o víi gièng ong ®· cã. Trªn ty ong Trung −¬ng nhËp 150 ong chóa Apis c¬ së ®ã, tõ n¨m 2001 ®Õn 2002, Trung t©m mellifera caucasica, 150 ong chóa Apis nghiªn cøu ong ®· nhËp c¸c ong chóa thuéc mellifera carpatica tõ Liªn X« cò vµ 150 ong c¸c gièng ong Apis mellifera carnica (tõ §øc chóa Apis mellifera tõ Cu Ba. Tuy nhiªn sau vµ ¸o), Apis mellifera ligustica (tõ Niu Di L©n mét vµi n¨m nu«i, c¸c gièng ong trªn bÞ chÕt do ve ký sinh Varroa vµ ®Æc biÖt lµ do vµ ý). C¸c ong chóa trªn ®· ®−îc nu«i c¸ch ly Tropilaelaps g©y h¹i (TrÇn §øc Hµ, 1991). bÖnh t¹i ®¶o C¸i BÇu, huyÖn V©n §ån, tØnh Sau vµi thËp kû tån t¹i vµ thÝch nghi, ong Qu¶ng Ninh tõ 6 ®Õn 9 th¸ng, sau ®ã ®−îc ®−a 1 Trung t©m Nghiªn cøu Ong. 2 Khoa Ch¨n nu«i Thuû s¶n, §¹i häc N«ng nghiÖp I.
§ång Minh H¶i, Phïng H÷u ChÝnh, §inh V¨n ChØnh vµo ®Êt liÒn ®Ó nu«i thÝch nghi, theo dâi vµ cã Ýt n−íc. Sau ®ã xÕp 10 vßi duçi th¼ng lªn mét lam kÝnh, dïng tÊm kÝnh kh¸c ®Ì lªn vµ lµm vËt liÖu lai t¹o. Môc ®Ých cña nghiªn cøu ®o d−íi kÝnh ®o ë ®é phãng ®¹i 12 x 2 lÇn. nµy lµ x¸c ®Þnh mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña c¸c gièng ong thuÇn nhËp néi vµ ®êi con cña §o chiÒu dµi, chiÒu réng c¸nh tr−íc, chóng, kÕt qu¶ thu ®−îc lµ c¬ së quan träng ®Ó chiÒu dµi c¸c ®o¹n g©n cubital vµ sè mãc ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ chÊt l−îng gièng ong. c¸nh: Dïng kÑp gì c¸nh tr−íc bªn ph¶i cña tõng con ong thî. Khi gì chó ý lÊy ®−îc c¶ 2. VËT LIÖU V PH¦¥NG PH¸P NGHI£N phÇn gèc c¸nh vµ kh«ng lµm r¸ch chóng. C¸c CøU c¸nh ®−îc xÕp lªn lam kÝnh, dïng lam kÝnh kh¸c ®Ëy lªn. ChiÒu dµi c¸nh tr−íc ®−îc ®o tõ 2.1. VËt liÖu nghiªn cøu gèc tíi cuèi mÐp c¸nh, chiÒu réng ®−îc ®o ë chç réng nhÊt cña c¸nh, sè mãc c¸nh ®−îc Nghiªn cøu sö dông c¸c gièng ong nhËp ®Õm ë phÝa sau c¸nh. §é dµi c¸c g©n cubital a néi (thÕ hÖ xuÊt ph¸t): Gièng ong Apis vµ cubital b ®−îc ®o ë ®é phãng ®¹i 12 x 4 mellifera carnica nhËp tõ §øc; Gièng ong lÇn. ChØ sè cubital ®−îc x¸c ®Þnh theo c«ng Apis mellifera ligustica nhËp tõ Niu Di L©n; thøc sau: Gièng ong Apis mellifera carnica nhËp tõ ¸o; Gièng ong Apis mellifera ligustica nhËp tõ ý. b CI = Ngoµi ra, nghiªn cøu cßn sö dông gièng ong a Apis mellifera ligustica cña ViÖt Nam (A. m. Trong ®ã: CI lµ chØ sè cubital Ligustica ViÖt Nam) lµm ®èi chøng. a lµ ®é dµi ®o¹n g©n cubital a b lµ ®é dµi ®o¹n g©n cubital b 2.2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu §o chiÒu dµi vµ chiÒu réng ®èt bµn: Dïng 2.2.1. Ph−¬ng ph¸p thu thËp mÉu kÑp t¸ch ch©n sau bªn ph¶i ra khái ngùc ong. T¸ch ®èt èng vµ ®èt ®ïi khái ®èt bµn. T¸ch Ong thî cña c¸c gièng ong nhËp néi ®−îc ®èt thø nhÊt ®èt bµn ra khái c¸c ®èt cßn l¹i vµ thu thËp vµo thêi ®iÓm ®µn ong ph¸t triÓn tèt ®Æt lªn tiªu b¶n. C¸ch lµm tiªu b¶n ®Ó ®o còng nhÊt. Mçi gièng ong thu 180 mÉu ong thî tõ 3 gièng nh− lµm tiªu b¶n víi vßi vµ c¸nh ong. ®µn, mçi ®µn 60 con. Dïng n−íc nãng (kho¶ng 900C) giÕt chÕt ong ®Ó cho vßi duçi §o chiÒu ngang, chiÒu däc cña c¸c tÊm th¼ng ra. Sau ®ã b¶o qu¶n mÉu trong lä nót l−ng, tÊm bông vµ g−¬ng s¸p ë ®èt bông thø 3: nh¸m 50 ml ®· cã s½n cån 70%. Trªn lä cã T¸ch ®èt bông thø 3 ra khái phÇn bông ong, nh·n ghi ngµy thu mÉu, ký hiÖu ®µn, gièng sau ®ã t¸ch riªng tÊm l−ng vµ tÊm bông. §èi víi tÊm l−ng, tiªu b¶n ®−îc lµm sau khi gì ra ong nhËp néi. vµ ®o ngay. TÊm bông do dÝnh nhiÒu c¬ nªn 2.2.2. Ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c¸c ®Æc ®iÓm ®−îc ng©m trong dung dÞch xót 10% (KOH h×nh th¸i hoÆc NaOH) trong 1- 2 giê ®Ó tÈy s¹ch, sau ®ã röa s¹ch b»ng n−íc l· vµ lµm tiªu b¶n ®Ó ®o. C¸c chØ tiªu vÒ kÝch th−íc c¸c bé phËn c¬ thÓ ong ®−îc x¸c ®Þnh theo ph−¬ng ph¸p cña C¸c chØ tiªu nghiªn cøu bao gåm: ChiÒu Anpatob B. B. (1948) vµ Ruttner (1988). TÝnh dµi vßi hót, chiÒu dµi vµ chiÒu réng c¸nh tr−íc, chØ sè cubital theo ph−¬ng ph¸p cña Goetze ChiÒu dµi ®o¹n g©n a vµ g©n b cña « cubital 3, (1964) (trÝch dÉn cña Ruttner, 1988). sè l−îng mãc c¸nh, chiÒu dµi vµ chiÒu réng ®èt bµn thø nhÊt cña bµn ch©n sau, chiÒu ngang vµ KÝch th−íc c¸c chØ tiªu ®−îc tÝnh b»ng chiÒu däc tÊm l−ng vµ ®èt bông thø 3, chiÒu milimet (mm), sè mãc c¸nh ®−îc tÝnh theo sè ngang vµ chiÒu däc g−¬ng s¸p. tù nhiªn. Ph−¬ng ph¸p ®o cô thÓ nh− sau: §o chiÒu dµi vßi b»ng c¸ch chän nh÷ng 2.3. Ph−¬ng ph¸p xö lý sè liÖu con ong cã vßi duçi dµi. Dïng kÑp nhän ®−a C¸c sè liÖu ®−îc xö lý b»ng ph−¬ng ph¸p s©u vµo phÇn phô miÖng ong ®Ó gì nguyªn vÑn thèng kª sinh vËt häc, sö dông ch−¬ng tr×nh toµn bé c¸c phÇn cña vßi vµ cho vµo chÐn nhá
KÕt qu¶ x¸c ®Þnh mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña c¸c gièng ong (Apis mellifera) nhËp néi Excel c¸c tham sè cÇn tÝnh: gi¸ trÞ trung b×nh b¶ng 2). Gi¸ trÞ trung b×nh cña chiÒu dµi c¸nh tr−íc gièng ong §øc ®¹t 9,55 ± 0,114 mm lµ ( X ), ®é lÖch chuÈn (SD). lín nhÊt, thø ®Õn gièng ong Niu Di L©n vµ 3. KÕT QU¶ V TH¶O LUËN cuèi cïng lµ gièng ong A. m. ligustica ViÖt Nam. TiÕp tôc ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu kh¸c ta 3.1. §¸nh gi¸ mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña ®−îc c¸c gi¸ trÞ xÕp h¹ng t−¬ng øng. Sau ®ã ta c¸c gièng ong nhËp néi tÝnh ®−îc trung b×nh xÕp h¹ng cña tõng gièng ong. Trong ®ã gièng ong §øc cã trung b×nh KÕt qu¶ x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm h×nh th¸i vµ xÕp h¹ng = 1,67 ± 0,888 lµ nhá nhÊt, nªn xÕp h¹ng c¸c chØ tiªu h×nh th¸i ®èi víi c¸c gièng ong §øc cã chØ tiªu h×nh th¸i lín nhÊt, gièng ong nhËp néi vµ ong A. m. ligustica ViÖt thø ®Õn gièng ong Niu Di L©n vµ sau cïng lµ Nam cho thÊy gi¸ trÞ trung b×nh cña chiÒu dµi gièng ong A. m. ligustica ViÖt Nam. C¸c vßi gièng ong ý ®¹t 6,61±0,097 mm lµ lín gièng ong míi ®−îc nhËp vÒ tõ c¸c n−íc cã nhÊt xÕp thø 1, thø ®Õn gièng ong A. m. ®iÒu kiÖn khÝ hËu l¹nh h¬n nªn ong cã kÝch ligustica ViÖt Nam, råi ®Õn gièng ong ¸o vµ th−íc lín h¬n. cuèi cïng lµ gièng ong Niu Di L©n (B¶ng 1 vµ B¶ng 1. KÕt qu¶ vÒ mét sè chØ tiªu h×nh th¸i cña c¸c gièng ong nhËp néi v ong A. m. ligustica ViÖt Nam C¸c gièng ong nhËp (n = 180) Ong A. m. ligustica ViÖt §øc (A. m. Niu Di L©n (A. ¸o (A. m. ý (A. m. Nam (180) C¸c chØ tiªu carnica) m. ligustica) carnica) ligustica) X ± SD X ± SD X ± SD X ± SD X ± SD ChiÒu d i vßi (mm) 6,54 ± 0,094 6,53 ± 0,092 6,55 ± 0,083 6,61 ± 0,097 6,59 ± 0,014 ChiÒu d i c¸nh tr−íc (mm) 9,55 ± 0,114 9,47 ± 0,181 9,44 ± 0,104 9,40 ± 0,117 9,36 ± 0,018 ChiÒu réng c¸nh tr−íc (mm) 3,32 ± 0,058 3,30 ± 0,067 3,27 ± 0,045 3,27 ± 0,050 3,27 ± 0,008 Cubital b/a 0,40 ± 0,070 0,49 ± 0,067 0,49 ± 0.061 0,50 ± 0,063 0,49 ± 0,066 Sè mãc c¸nh (chiÕc) 21,4 ± 1,368 20,4 ± 1,648 20,3 ± 1,881 20,5 ± 1,756 20,5 ± 1,722 ChiÒu d i ®èt b n (mm) 2,20 ± 0,037 2,18 ± 0,055 2,17 ± 0,042 2,16 ± 0,041 2,18 ± 0,027 ChiÒu réng ®èt b n (mm) 1,25 ± 0,031 1,33 ± 0,040 1,25 ± 0,032 1,20 ± 0,034 1,25 ± 0,016 ChiÒu ngang tÊm l−ng 3 (mm) 9,66 ± 0,175 9,84 ± 0,275 9,42 ± 0,160 9,38 ± 0,160 9,25 ± 0,033 ChiÒu d i tÊm l−ng 3 (mm) 2,28 ± 0,039 2,31 ± 0,065 2,23 ± 0,031 2,24 ± 0,045 2,19 ± 0,029 ChiÒu ngang tÊm bông 3 (mm) 5,45 ± 0,102 5,55 ± 0,106 5,28 ± 0,076 5,31 ± 0,075 5,19 ± 0,062 ChiÒu d i tÊm bông 3 (mm) 2,74 0,072 2,78 ± 0,052 2,69 ± 0,046 2,73 ± 0,055 2,57 ± 0,038 ChiÒu ngang g−¬ng s¸p (mm) 2,35 ± 0,060 2,38 ± 0,062 2,26 ± 0,057 2,27 ± 0,061 2,34 ± 0,037 ChiÒu d i g−¬ng s¸p (mm) 1,29 ± 0,040 1,27 ± 0,042 1,25 ± 0,035 2,22 ± 0,067 1,24 ± 0,027
§ång Minh H¶i, Phïng H÷u ChÝnh, §inh V¨n ChØnh B¶ng 2. Thø tù xÕp h¹ng mét sè chØ tiªu h×nh th¸i cña c¸c gièng ong nhËp néi v ong A. m. mellifera ViÖt Nam Ong A. m. C¸c gièng ong nhËp néi ligustica ViÖt Nam C¸c chØ tiªu §øc Niu Di L©n ¸o ý ChiÒu d i vßi 4 5 3 1 2 ChiÒu d i c¸nh tr−íc 1 2 3 4 5 ChiÒu réng c¸nh tr−íc 1 2 3 3 3 Sè mãc c¸nh 1 3 4 2 2 ChiÒu d i ®èt b n 1 2 3 4 2 ChiÒu réng ®èt b n 2 1 2 3 2 ChiÒu ngang tÊm l−ng 3 2 1 3 4 5 ChiÒu däc tÊm l−ng 3 2 1 4 3 5 ChiÒu ngang tÊm bông 3 2 1 4 3 5 ChiÒu däc tÊm bông 3 1 2 4 3 5 ChiÒu ngang g−¬ng s¸p 2 1 5 4 3 ChiÒu däc g−¬ng s¸p 1 2 3 5 4 1 2 4 3 3,58 5 Trung b×nh xÕp h¹ng 1,67 1,92 3,42 3,25 Trung b×nh xÕp h¹ng cña gièng ong cµng xÕp thø 5. Gi¸ trÞ trung b×nh cña chiÒu dµi c¸nh tr−íc cña gièng ong ¸o = 9,56 mm lµ nhá th× kÝch th−íc trung b×nh cña gièng ®ã cµng lín. Thø tù 1, 2, 3, 4, vµ 5 lµ sù gi¶m dÇn lín nhÊt xÕp thø 1, sau ®ã lµ gièng ong §øc xÕp thø 2 vµ sau cïng lµ gièng ong ý. vÒ kÝch th−íc. Qua ®ã thÊy ®−îc c¸c gièng ong nhËp khÈu vµo ViÖt Nam trong nh÷ng Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu kh¸c, thø tù xÕp n¨m 2001-2002 ®¹t tiªu chuÈn chÊt l−îng vÒ h¹ng ®−îc chØ ra ë b¶ng 4. Trong ®ã trung mÆt h×nh th¸i, lín h¬n so víi gièng ong A. m. b×nh xÕp h¹ng cña gièng ong Niu Di L©n ®¹t ligustica ViÖt Nam ®· cã tr−íc ®ã. 2,00 lµ nhá nhÊt. Nh− vËy c¸c gi¸ trÞ trung b×nh cña mét sè chØ tiªu h×nh th¸i gièng ong 3.2. §¸nh gi¸ mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña Niu Di L©n tõ vÞ trÝ thø 2 (thÕ hÖ xuÊt ph¸t) ®êi con c¸c gièng ong nhËp néi v ong A. m. lªn thø nhÊt (®êi con), t−¬ng tù gièng ong ¸o ligustica ViÖt Nam tõ thø 4 lªn thø 2, gièng ong §øc tõ thø nhÊt xuèng thø 3, gièng ong ý tõ thø 3 xuèng thø 5 Nghiªn cøu c¸c chØ tiªu h×nh th¸i vµ xÕp h¹ng c¸c chØ tiªu nµy cña ®êi con c¸c gièng vµ gièng ong A. m. ligustica ViÖt Nam tõ vÞ trÝ ong nhËp néi vµ ong A. m. ligustica ViÖt Nam thø 5 lªn thø 4. Trong sù biÕn ®æi gi¸ trÞ trung cho kÕt qu¶ gi¸ trÞ trung b×nh vµ thø tù xÕp b×nh cña mét sè chØ tiªu h×nh th¸i gièng ong h¹ng cña c¸c gièng ong ®· cã sù thay ®æi nhËp néi, sù gi¶m vÒ h×nh th¸i cña gièng ong (B¶ng 3). Trong ®ã chiÒu dµi vßi cña gièng §øc (B¶ng 5) cã thÓ do cã sù ph©n ly ë ®êi ong ¸o ®¹t 6,66 mm lµ lín nhÊt vµ xÕp thø 1, con, bëi ®©y lµ gièng A. m. carnica lai t¹o theo h−íng n¨ng suÊt mËt cao. Cßn gièng A. tiÕp ®Õn gièng ong A. m. ligustica ViÖt Nam m. carnica ¸o ®−îc chän läc thuÇn. xÕp thø 2 vµ sau cïng lµ gièng ong Niu Di L©n
KÕt qu¶ x¸c ®Þnh mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña c¸c gièng ong (Apis mellifera) nhËp néi B¶ng 3. Gi¸ trÞ trung b×nh mét sè chØ tiªu h×nh th¸i cña ®êi con c¸c gièng ong nhËp néi v ong A. m. ligustica ViÖt Nam C¸c gièng ong nhËp néi (n = 180) Ong A. m. ligustica ViÖt §øc (A. m. Niu Di L©n (A. ¸o (A. m. ý (A. m. Nam (180) C¸c chØ tiªu carnica) m. ligustica) carnica) ligustica) X ± SD X ± SD X ± SD X ± SD X ± SD ChiÒu d i vßi (mm) 6,54 ± 0,088 6,51 ± 0,081 6,66 ± 0,084 6,53 ± 0,096 6,57 ± 0,034 ChiÒu d i c¸nh tr−íc (mm) 9,47 ± 0,132 9,46 ± 0,149 9,56 ± 0,122 9,30 ± 0,098 9,39 ± 0,048 ChiÒu réng c¸nh tr−íc (mm) 3,29 ± 0,058 3,29 ± 0,067 3,28 ± 0,038 3,24 ± 0,049 3,26 ± 0,028 Cubital b/a 0,37 ± 0,054 0,47 ± 0,063 0,46 ± 0,056 0,53 ± 0,062 0,48 ± 0,046 Sè mãc c¸nh (mm) 20,7 ± 1,532 20,6 ± 1,611 20,1 ± 1,943 19,6 ± 1,278 20,4 ± 1,122 ChiÒu d i ®èt b n (mm) 2,21 ± 0,048 2,20 ± 0,057 2,19 ± 0,042 2,18 ± 0,041 2,18 ± 0,026 ChiÒu réng ®èt b n (mm) 1,23 ± 0,034 1,24 ± 0,035 1,29 ± 0,031 1,19 ± 0,027 1,26 ± 0,018 ChiÒu ngang tÊm l−ng 3 (mm) 9,39 ± 0,167 9,76 ± 0,198 9,67 ± 0,199 9,22 ± 0,147 9,27 ± 0,053 ChiÒu d i tÊm l−ng 3 (mm) 2,28 ± 0,046 2,32 ± 0,053 2,30 ± 0,044 2,22 ± 0,044 2,20 ± 0,026 ChiÒu ngang tÊm bông 3 (mm) 5,37 ± 0,104 5,54 ± 0,102 5,34 ± 0,106 5,28 ± 0,093 5,21 ± 0,067 ChiÒu d i tÊm bông 3 (mm) 2,77 ± 0,054 2,79 ± 0,046 2,75 ± 0,042 2,71 ± 0,052 2,63 ± 0,035 ChiÒu ngang g−¬ng s¸p (mm) 2,34 ± 0,063 2,29 ± 0,059 2,37 ± 0,056 2,25 ± 0,056 2,34 ± 0,036 ChiÒu d i g−¬ng s¸p (mm) 1,25 ± 0,052 1,28 ± 0,037 1,26 ± 0,043 1,23 ± 0,043 1,24 ± 0,029 B¶ng 4. Thø tù xÕp h¹ng mét sè chØ tiªu h×nh th¸i cña ®êi con c¸c gièng ong nhËp néi v ong A. m. ligustica ViÖt Nam C¸c gièng ong nhËp néi Ong A. m. ChØ tiªu ligustica ViÖt Nam §øc Niu Di L©n ¸o ý ChiÒu d i vßi 3 5 1 4 2 ChiÒu d i c¸nh tr−íc 2 3 1 5 4 ChiÒu réng c¸nh tr−íc 1 1 2 4 3 Sè mãc c¸nh 1 2 4 5 3 ChiÒu d i ®èt b n 1 2 3 4 4 ChiÒu réng ®èt b n 4 3 1 5 2 ChiÒu ngang tÊm l−ng 3 3 1 2 5 4 ChiÒu däc t©m l−ng 3 3 1 2 4 5 ChiÒu ngang tÊm bông 3 2 1 3 4 5 ChiÒu däc tÊm bông 3 2 1 3 4 5 ChiÒu ngang g−¬ng s¸p 2 3 1 4 2 ChiÒu däc g−¬ng s¸p 3 1 2 5 4 3 1 2 5 3,58 4 Trung b×nh xÕp h¹ng 2,25 2,00 2,08 4,42
§ång Minh H¶i, Phïng H÷u ChÝnh, §inh V¨n ChØnh B¶ng 5. Sù biÕn ®æi gi¸ trÞ trung b×nh mét sè chØ tiªu h×nh th¸i cña ®êi con c¸c gièng ong nhËp néi so víi thÕ hÖ xuÊt ph¸t (mm) C¸c gièng ong nhËp néi Niu Di L©n (A. m. §øc (A. m. carnica) ¸o (A. m. carnica) ý (A. m. ligustica) C¸c chØ tiªu ligustica) XuÊt §êi Thay XuÊt §êi Thay XuÊt §êi Thay XuÊt §êi Thay ph¸t con ®æi ph¸t con ®æi ph¸t con ®æi ph¸t con ®æi ChiÒu d i vßi (mm) 6,54 6,54 0 6,53 6,51 - 0,02 6,55 6,66 +0,11 6,61 6,53 - 0,08 ChiÒu d i c¸nh 9,55 9,47 - 0,18 9,47 9,46 - 0,01 9,44 9,56 +0,12 9,40 9,30 - 0,1 tr−íc (mm) ChiÒu réng c¸nh 3,32 3,29 - 0,03 3,30 3,29 - 0,01 3,27 3,28 +0,01 3,27 3,24 - 0,03 tr−íc (mm) Sè mãc c¸nh (mm) 21,4 20,7 - 0,7 20,4 20,6 +0,02 20,3 20,1 - 0,2 20,5 19,6 - 0,9 ChiÒu d i ®èt b n 2,20 2,21 +0,01 2,18 2,20 +0,02 2,17 2,19 +0,02 2,16 2,18 +0,02 (mm) ChiÒu réng ®èt b n 1,25 1,23 - 0,02 1,33 1,24 - 0,09 1,25 1,29 +0,04 1,20 1,19 - 0,01 (mm) ChiÒu ngang tÊm 9,66 9,39 - 0,27 9,84 9,76 - 0,08 9,42 9,67 +0,25 9,38 9,22 - 0,16 l−ng 3 (mm) ChiÒu d i tÊm l−ng 2,28 2,28 0 2,31 2,32 +0,01 2,23 2,30 +0,07 2,24 2,22 - 0,02 3 (mm) ChiÒu ngang tÊm 5,45 5,37 - 0,08 5,55 5,54 - 0,01 5,28 5,34 +0,06 5,31 5,28 - 0,03 bông 3 (mm) ChiÒu d i tÊm bông 2,78 2,77 - 0,01 2,74 2,79 +0,05 2,69 2,75 +0,06 2,73 2,71 - 0,02 3 (mm) ChiÒu ngang g−¬ng 2,35 2,34 - 0,01 2,38 2,29 - 0,09 2,26 2,37 +0,11 2,27 2,25 - 0,02 s¸p (mm) ChiÒu d i g−¬ng 1,29 1,25 - 0,04 1,27 1,28 +0,01 1,25 1,26 +0,01 2,22 1,23 +0,01 s¸p (mm) Thay ®æi TB - 0,1108 - 0,0167 + 0,0550 - 0,1117 4. KÕT LUËN T i liÖu tham kh¶o Anpatob B. B. (1948). Biogeography and Mét sè chØ tiªu h×nh th¸i chÝnh cña c¸c Taxonomy of honeybees. Agr. Pub. gièng ong nhËp néi cã c¸c kÝch th−íc trung Moscow, pp. 39 - 42. b×nh vµ thø tù xÕp h¹ng cao h¬n gièng ong A. T¹ Thµnh CÊu (1986). Kü thuËt nu«i ong mËt. m. ligustica ViÖt Nam. Nhµ xuÊt b¶n thµnh phè Hå ChÝ Minh Gièng ong A. m. carnica §øc lµ gièng cã Ph¹m Xu©n Dòng (1996). Nghiªn cøu mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i, sinh häc cña ph©n gi¸ trÞ trung b×nh cña mét sè chØ tiªu h×nh th¸i lo i ong ý (A. m. ligustica. Spinola), cao vµ thø tù xÕp h¹ng ®øng ®Çu c¸c gièng nhËp néi v o ViÖt Nam, gãp phÇn chän ong nhËp néi. läc v nh©n gièng chóng. LuËn ¸n phã tiÕn sü khoa häc n«ng nghiÖp, Tr−êng Trong qu¸ tr×nh nu«i thÝch nghi, gi¸ trÞ §¹i häc N«ng nghiÖp I Hµ Néi. trung b×nh cña mét sè chØ tiªu h×nh th¸i chÝnh TrÇn §øc Hµ (1991). Theo dâi thÝch nghi, cña ®êi con c¸c gièng ong nhËp néi ®· cã sù chän läc, nh©n thuÇn c¸c chñng ong thay ®æi. Thø tù xÕp h¹ng, ®øng ®Çu lµ gièng nhËp néi. B¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi cÊp ong Niu Di L©n sau ®ã ®Õn ong ¸o vµ thÊp Nhµ n−íc, 1991. Ruttner F. (1988). Biogeography and nhÊt ë ong ý. Taxonomy of honeybees. Springer Verlag. Berlin, 1988.
KÕt qu¶ x¸c ®Þnh mét sè ®Æc ®iÓm h×nh th¸i cña c¸c gièng ong (Apis mellifera) nhËp néi