intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Lỗi cố ý gián tiếp và tội phạm có cấu thành hình thức "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

38
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Lỗi cố ý gián tiếp và tội phạm có cấu thành hình thức Thứ ba, trách nhiệm của doanh nghiệp đối với người lao động bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Trong quá trình thực hiện nghĩa vụ lao động, những rủi ro bất kì có thể xảy ra đối với người lao động. Để đảm bảo cuộc sống cho người lao động bị tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp trong trường hợp thương tật, suy giảm khả năng lao động, doanh nghiệp phải có trách nhiệm:...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Lỗi cố ý gián tiếp và tội phạm có cấu thành hình thức "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi NguyÔn v¨n h−¬ng * V Ên ®Ò lçi cè ý gi¸n tiÕp ë c¸c téi cã CTTP h×nh thøc ®Õn nay vÉn ch−a ®−îc l m s¸ng tá vÒ mÆt khoa häc. §©y còng l vÊn ®Ò cã téi ph¹m cô thÓ.(2) C¨n cø v o ®Æc ®iÓm cÊu tróc cña c¸c dÊu hiÖu thuéc mÆt kh¸ch quan ®−îc m« t¶ trong nhiÒu sinh viªn b¨n kho¨n, th¾c m¾c khi häc tËp, CTTP, khoa häc luËt h×nh sù ph©n chia CTTP nghiªn cøu luËt h×nh sù. Trong b i viÕt n y, th nh c¸c lo¹i kh¸c nhau: CÊu th nh téi ph¹m chóng t«i muèn gãp phÇn l m s¸ng tá vÊn ®Ò lçi vËt chÊt v CTTP h×nh thøc. cè ý gi¸n tiÕp cã x¶y ra ë c¸c téi cã cÊu th nh - CÊu th nh téi ph¹m vËt chÊt l CTTP cã h×nh thøc hay kh«ng? c¸c dÊu hiÖu cña mÆt kh¸ch quan gåm h nh vi, §Ó hiÓu râ vÊn ®Ò, tr−íc tiªn cÇn ®iÓm qua hËu qu¶, mèi quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a h nh vi v mét sè kh¸i niÖm: hËu qu¶.(3) * VÒ lçi cè ý: Khoa häc luËt h×nh sù còng - CÊu th nh téi ph¹m h×nh thøc l CTTP cã nh− thùc tiÔn xÐt xö tõ tr−íc ®Õn nay vÉn thõa mét dÊu hiÖu cña mÆt kh¸ch quan l h nh vi nhËn cã hai h×nh thøc l lçi cè ý trùc tiÕp v nguy hiÓm cho x héi.(4) lçi cè ý gi¸n tiÕp. H¬n n÷a, t¹i §iÒu 9 BLHS XuÊt ph¸t tõ c¸c kh¸i niÖm trªn ®©y, viÖc n¨m 1985 v §iÒu 9 BLHS n¨m 1999 ®Òu ® xem xÐt biÓu hiÖn cña c¸c h×nh thøc lçi cè ý quy ®Þnh cô thÓ vÊn ®Ò n y. trùc tiÕp v lçi cè ý gi¸n tiÕp ®èi víi CTTP vËt - Cè ý trùc tiÕp l lçi cña ng−êi khi thùc chÊt kh«ng cã g× phøc t¹p. hiÖn h nh vi nguy hiÓm cho x héi, nhËn thøc §èi víi CTTP vËt chÊt: râ h nh vi cña m×nh l nguy hiÓm cho x héi, Tr−êng hîp ng−êi ph¹m téi thùc hiÖn víi thÊy tr−íc hËu qu¶ cña h nh vi ®ã v mong lçi cè ý trùc tiÕp th× vÒ lÝ trÝ hä nhËn thøc râ muèn hËu qu¶ x¶y ra. tÝnh chÊt nguy hiÓm cho x héi cña h nh vi cña - Cè ý gi¸n tiÕp l lçi cña ng−êi khi thùc m×nh. Nãi c¸ch kh¸c l nhËn thøc ®−îc ý nghÜa hiÖn h nh vi nguy hiÓm cho x héi, nhËn thøc râ x héi h nh vi cña m×nh l nguy hiÓm, g©y thiÖt h nh vi cña m×nh l nguy hiÓm cho x héi, thÊy h¹i cho x héi, ®i ng−îc l¹i yªu cÇu cña Nh tr−íc hËu qu¶ cña h nh vi ®ã cã thÓ x¶y ra, tuy n−íc, cña x héi. Ng−êi ph¹m téi thÊy tr−íc kh«ng mong muèn nh−ng cã ý thøc ®Ó mÆc cho hËu qu¶ nguy h¹i cho x héi m h nh vi cña hËu qu¶ x¶y ra. m×nh ch¾c ch¾n g©y ra hoÆc cã thÓ g©y ra. * VÒ cÊu th nh téi ph¹m: CTTP l tæng hîp Cßn vÒ ý chÝ, ng−êi ph¹m téi mong muèn nh÷ng dÊu hiÖu chung cã tÝnh ®Æc tr−ng cho h nh vi nguy hiÓm cho x héi cña m×nh ®−îc lo¹i téi ph¹m cô thÓ ®−îc quy ®Þnh trong luËt thùc hiÖn; mong muèn hËu qu¶ nguy h¹i cho h×nh sù.(1) x héi x¶y ra. CTTP l tæng hîp nh÷ng dÊu hiÖu ®−îc quy * Gi¶ng viªn Khoa t− ph¸p ®Þnh trong luËt h×nh sù ®Æc tr−ng cho mét lo¹i Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi T¹p chÝ luËt häc - 21
  2. nghiªn cøu - trao ®æi ChÝnh v× nh÷ng lÏ ®ã, khi hËu qu¶ nguy h¹i mong muèn h nh vi nguy hiÓm ®−îc thùc hiÖn cho x héi x¶y ra th× hËu qu¶ ®ã phï hîp víi ®Ó ®¹t môc ®Ých kh¸c cña hä. V còng v× lÏ ®ã, môc ®Ých ph¹m téi cña ng−êi ph¹m téi. hä chÊp nhËn hËu qu¶ x¶y ra khi thùc hiÖn Tr−êng hîp ng−êi ph¹m téi cã lçi cè ý gi¸n h nh vi nguy hiÓm cho x héi. tiÕp, vÒ lÝ trÝ hä còng nhËn thøc râ tÝnh chÊt ë tr−êng hîp ph¹m téi víi lçi cè ý gi¸n nguy hiÓm cho héi cña h nh vi cña m×nh tiÕp, sù thÊy tr−íc hËu qu¶ chØ l thÊy tr−íc hËu (t−¬ng tù nh− tr−êng hîp ph¹m téi víi lçi cè ý qu¶ cã thÓ x¶y ra, kh«ng thÓ cã tr−êng hîp trùc tiÕp). Ng−êi ph¹m téi còng thÊy tr−íc hËu ng−êi ph¹m téi ® thÊy tr−íc hËu qu¶ tÊt nhiªn qu¶ nguy hiÓm cho x héi m h nh vi cña hä x¶y ra m hä cã th¸i ®é ®Ó mÆc, kh«ng mong cã thÓ g©y ra. muèn hËu qu¶ ®ã khi thùc hiÖn h nh vi nguy Cßn vÒ ý chÝ, ng−êi ph¹m téi kh«ng mong hiÓm cho x héi.(5) MÆt kh¸c, hËu qu¶ nguy muèn hËu qu¶ ®ã m hä cã th¸i ®é ®Ó mÆc cho hiÓm ® x¶y ra kh«ng phï hîp víi môc ®Ých cña hËu qu¶ x¶y ra (hËu qu¶ x¶y ra còng ®−îc, ng−êi ph¹m téi m chØ phÇn n o ®¸p øng môc kh«ng x¶y ra còng ®−îc). Tuy nhiªn, hä ® ®Ých cña ng−êi ph¹m téi. CTTP vËt chÊt NhËn thøc ®−îc NhËn thøc ®−îc LÝ H nh vi LÝ trÝ (thùc hiÖn) trÝ Lçi cè ý Lçi cè ý trùc tiÕp gi¸n tiÕp Mong muèn ý chÝ ý chÝ §Ó mÆc (chÊp nhËn) HËu qu¶ Phï hîp môc ®Ých (x¶y ra) §¸p øng môc ®Ých cña ng−êi ph¹m téi cña ng−êi ph¹m téi Chóng ta cã thÓ nhËn thøc râ vÊn ®Ò n y thÓ g©y ra. ViÖc thÊy tr−íc hËu qu¶ l kÕt qu¶ th«ng qua m« h×nh trªn ®©y: (M« h×nh 1). cña viÖc nhËn thøc ®−îc h nh vi trªn c¬ së nhËn §iÒu cÇn chó ý l : thøc biÓu hiÖn kh¸ch quan cña h nh vi còng nh− - H nh vi ph¹m téi (nãi ë ®©y) lu«n ph¶i l nh÷ng t×nh tiÕt cã liªn quan ®Õn h nh vi ® thùc h nh vi ®−îc thùc hiÖn. Bëi chØ khi h nh vi hiÖn nh− c«ng cô, ph−¬ng tiÖn, ph−¬ng ph¸p, nguy hiÓm ®−îc thùc hiÖn chóng ta míi xem xÐt thñ ®o¹n, ho n c¶nh, ®Þa ®iÓm thùc hiÖn téi lçi cña ng−êi thùc hiÖn h nh vi. ph¹m, ®Æc ®iÓm cña ®èi t−îng t¸c ®éng cña téi - Nãi nhËn thøc l nhËn thøc cña chñ thÓ vÒ ph¹m... HËu qu¶ cña téi ph¹m l sù thùc hiÖn tÝnh chÊt nguy hiÓm cho x héi cña h nh vi, cßn ho¸ cña h nh vi nguy hiÓm cho x héi. HËu qu¶ thÊy tr−íc l thÊy tr−íc hËu qu¶ nguy hiÓm cho l c¸i cã sau h nh vi, l c¸i dù kiÕn, c¸i kÐo theo x héi m h nh vi nguy hiÓm sÏ g©y ra hoÆc cã cña h nh vi nguy hiÓm cho nªn chØ cã thÓ l 22 - T¹p chÝ luËt häc
  3. nghiªn cøu - trao ®æi thÊy tr−íc (thùc chÊt l sù dù kiÕn, h×nh dung thùc hiÖn h nh vi. ChÝnh v× vËy, §iÒu 9 BLHS ® hay m−êng t−îng, liªn t−ëng) cña chñ thÓ vÒ kh«ng nãi ®Õn vÊn ®Ò n y. hËu qu¶ khi thùc hiÖn h nh vi nguy hiÓm, cho Víi c¬ së lÝ luËn khoa häc ® tr×nh b y trªn x héi. Nãi ®Õn nhËn thøc bao giê còng l nhËn ®©y, chóng ta h y sö dông nã ®Ó xem xÐt hai h×nh thøc vÒ thùc t¹i kh¸ch quan, cßn thÊy tr−íc l sù thøc lçi cè ý trùc tiÕp v cè ý gi¸n tiÕp ë téi ph¹m suy ®o¸n cã c¨n cø vÒ diÔn biÕn t−¬ng lai cña sù cã cÊu th nh h×nh thøc. viÖc. V ng−îc l¹i ®Ó ®o¸n ®Þnh, biÕt ®−îc, thÊy CTTP h×nh thøc l CTTP chØ cã mét dÊu ®−îc c¸i t−¬ng lai th× ph¶i nhËn thøc ®−îc c¸i hiÖu cña mÆt kh¸ch quan ®−îc m« t¶ trong hiÖn t¹i, hiÖn thêi. CTTP l dÊu hiÖu h nh vi nguy hiÓm cho x - Trong quy ®Þnh t¹i §iÒu 9 BLHS ® kh«ng héi. Trong CTTP h×nh thøc kh«ng cã dÊu hiÖu nãi ®Õn viÖc chñ thÓ mong muèn thùc hiÖn h nh hËu qu¶ còng nh− quan hÖ nh©n qu¶ gi÷a h nh vi nguy hiÓm cho x héi m chØ nãi mong muèn vi nguy hiÓm v hËu qu¶ nguy hiÓm cho x héi. hËu qu¶ nguy hiÓm. HËu qu¶ nguy hiÓm l hÖ Do ®Æc ®iÓm cña CTTP h×nh thøc nh− vËy m qu¶, l kÕt qu¶ trùc tiÕp cña h nh vi nguy hiÓm; quan hÖ t©m lÝ cña ng−êi ph¹m téi víi c¸c dÊu hiÖu ®Ó hËu qu¶ ph¸t sinh, hËu qu¶ hiÖn diÖn trong cña téi ph¹m cã CTTP h×nh thøc cã ®iÓm kh¸c c¨n thùc tÕ th× kh«ng cßn c¸ch n o kh¸c l chñ thÓ b¶n so víi téi ph¹m cã CTTP vËt chÊt. ph¶i thùc hiÖn h nh vi. Do vËy, khi chñ thÓ mong Chóng ta cã thÓ xem xÐt m« h×nh d−íi ®©y: muèn hËu qu¶ th× tÊt nhiªn hä ph¶i mong muèn (M« h×nh 2) CTTP h×nh thøc LÝ NhËn thøc ®−îc H nh vi NhËn thøc ®−îc LÝ trÝ (thùc hiÖn) trÝ Lçi cè ý Lçi cè ý gi¸n tiÕp trùc tiÕp ý ý chÝ chÝ §èi víi tr−êng hîp cè ý trùc tiÕp: ph¹m cã CTTP vËt chÊt). VÒ lÝ trÝ, ng−êi ph¹m téi còng nhËn thøc râ Tuy nhiªn, ë téi ph¹m cã CTTP h×nh thøc, tÝnh chÊt nguy hiÓm cho x héi cña h nh vi cña hËu qu¶ cña téi ph¹m kh«ng ph¶i dÊu hiÖu b¾t m×nh. NhËn thøc nguy hiÓm cho x héi cña buéc, do vËy, vÊn ®Ò thÊy tr−íc hay kh«ng thÊy h nh vi l nhËn thøc tÝnh chÊt g©y thiÖt h¹i cho tr−íc hËu qu¶ kh«ng ®−îc ®Æt ra khi xem xÐt x héi cña h nh vi trªn c¬ së nhËn thøc nh÷ng dÊu hiÖu lÝ trÝ cña ng−êi ph¹m téi.(6) §èi víi t×nh tiÕt kh¸ch quan cña h nh vi hoÆc cã liªn tr−êng hîp n y, chØ cÇn ng−êi ph¹m téi nhËn quan ®Õn h nh vi (t−¬ng tù nh− tr−êng hîp téi thøc râ tÝnh chÊt nguy hiÓm cho x héi cña T¹p chÝ luËt häc - 23
  4. nghiªn cøu - trao ®æi h nh vi cña m×nh. Cßn khi nhËn thøc ®−îc h nh vi l nguy Cßn vÒ ý chÝ, ë c¸c téi ph¹m cã CTTP h×nh hiÓm cho x héi nÕu kh«ng mong muèn h nh thøc, hËu qu¶ nguy hiÓm cho x héi kh«ng ph¶i vi ®ã th× nã sÏ kh«ng bao giê ®−îc thùc hiÖn. l dÊu hiÖu b¾t buéc cho nªn viÖc x¸c ®Þnh dÊu Bëi lÏ tù nhiªn l mét ng−êi b×nh th−êng kh«ng hiÖu ý chÝ ®èi víi hËu qu¶ nguy hiÓm cho x bao giê l¹i thùc hiÖn viÖc l m v« nghÜa, thËm héi kh«ng ®−îc ®Æt ra. Muèn x¸c ®Þmh ng−êi chÝ viÖc ®ã kh«ng ®em l¹i lîi Ých g× m cßn l m ph¹m téi cã lçi cè ý trùc tiÕp chØ cÇn x¸c ®Þnh h¹i chÝnh b¶n th©n hä. Do vËy, h nh vi nguy ng−êi ®ã ® nhËn thøc ®−îc tÝnh chÊt nguy hiÓm cho x héi trong tr−êng hîp n y sÏ kh«ng hiÓm cña h nh vi m vÉn thùc hiÖn h nh vi ®ã.(7) ®−îc thùc hiÖn. Khi ® kh«ng cã h nh vi th× Nh− vËy vÒ ý chÝ, chØ cÇn ng−êi ph¹m téi (trªn viÖc xem xÐt lçi sÏ kh«ng ®Æt ra. c¬ së nhËn thøc cña lÝ trÝ) mong muèn thùc hiÖn VÒ h×nh thøc lçi cè ý gi¸n tiÕp ë §iÒu 9 h nh vi nguy hiÓm cho x héi m kh«ng cÇn BLHS cßn quy ®Þnh chñ thÓ “tuy kh«ng mong ph¶i mong muèn hËu qu¶ x¶y ra. muèn nh−ng cã ý thøc ®Ó mÆc...”. CTTP h×nh thøc l CTTP m dÊu hiÖu hËu Khi ® ®Ó mÆc hay chØ l chÊp nhËn h nh vi qu¶ kh«ng ®−îc ph¶n ¸nh trong CTTP. ViÖc th× bao giê còng cã hai kh¶ n¨ng, h nh vi sÏ x¸c ®Þnh lçi ®èi víi téi ph¹m cã CTTP h×nh x¶y ra hoÆc kh«ng x¶y ra - tøc l h nh vi sÏ thøc chØ xem xÐt quan hÖ t©m lÝ cña chñ thÓ ®èi ®−îc thùc hiÖn hoÆc kh«ng ®−îc thùc hiÖn. dÊu hiÖu kh¸ch quan ®−îc ph¶n ¸nh trong Tr−êng hîp h nh vi kh«ng ®−îc thùc hiÖn CTTP l h nh vi nguy hiÓm cho x héi. chóng ta kh«ng cÇn xem xÐt. Tr−êng hîp h nh VÒ lÝ trÝ cña chñ thÓ ®−îc xem xÐt, x¸c ®Þnh vi ®−îc thùc hiÖn th× ®iÒu ®ã ® thÓ hiÖn sù chñ t−¬ng tù lçi cè ý trùc tiÕp. Chñ thÓ nhËn thøc ®éng lùa chän cña chñ thÓ. Khi ® chñ ®éng lùa ®−îc tÝnh chÊt nguy hiÓm cho x héi cña h nh chän thùc hiÖn h nh vi th× kh«ng thÓ nãi l vi th«ng qua c¸c t×nh tiÕt kh¸ch quan cña h nh kh«ng mong muèn v tr−êng hîp n y l¹i thuéc vi nh− tÝnh chÊt, ph−¬ng ph¸p thñ ®o¹n, c«ng h×nh thøc lçi cè ý trùc tiÕp. cô ph−¬ng tiÖn... m h nh vi sö dông. Víi nh÷ng ph©n tÝch trªn ®©y cho phÐp VÒ ý chÝ, v× CTTP h×nh thøc kh«ng ph¶n chóng ta kh¼ng ®Þnh lçi cè ý gi¸n tiÕp kh«ng ¸nh dÊu hiÖu hËu qu¶ do vËy viÖc cßn l¹i l thÓ x¶y ra ë nh÷ng téi ph¹m cã CTTP h×nh xem xÐt chñ thÓ cã mong muèn thùc hiÖn h nh thøc. Nãi c¸ch kh¸c l hÇu hÕt c¸c téi ph¹m cã vi hay kh«ng? CTTP h×nh thøc ®Òu ®−îc thùc hiÖn víi lçi cè ý Khi ® nhËn thøc ®−îc h nh vi m mong trùc tiÕp. Téi ph¹m cã CTTP h×nh thøc m ®−îc muèn thùc hiÖn h nh vi th× tr−êng hîp ®ã ® thùc hiÖn víi c¸c h×nh thøc lçi kh¸c (kh«ng ph¶i thuéc lçi cè ý trùc tiÕp. l cè ý trùc tiÕp) chØ l tr−êng hîp c¸ biÖt (chóng MÆt kh¸c, khi ® nhËn thøc ®−îc h nh vi t«i sÏ tr×nh b y ë mét b i viÕt kh¸c)./. m vÉn thùc hiÖn th× kh«ng thÓ nãi chñ thÓ kh«ng mong muèn. Tr−êng hîp nhËn thøc ®−îc (1).Xem: Gi¸o tr×nh luËt h×nh sù ViÖt Nam, Tr−êng ®¹i h nh vi, thùc hiÖn h nh vi ®Ó ®¹t mét môc ®Ých häc luËt H Néi 2001, tr. 53. n o ®ã; chØ cã thùc hiÖn h nh vi míi ®¹t ®−îc (2).Xem: Gi¸o tr×nh luËt h×nh sù ViÖt Nam, phÇn chung, Khoa LuËt, §¹i häc quèc gia H Néi 2001, tr.124. môc ®Ých th× viÖc thùc hiÖn h nh vi n y thùc (3),(4).Xem: Gi¸o tr×nh luËt h×nh sù ViÖt Nam, Tr−êng chÊt l chñ thÓ ® mong muèn. NÕu h nh vi ®¹i häc luËt H Néi 2001, tr. 58. (5).Xem: Gi¸o tr×nh luËt h×nh sù ViÖt Nam, Tr−êng ®¹i ®−îc thùc hiÖn th× lçi cña chñ thÓ ®èi víi viÖc häc luËt H Néi 2001, tr. 106. thùc hiÖn h nh vi nguy hiÓm cho x héi trong (6), (7).Xem: Gi¸o tr×nh luËt h×nh sù ViÖt Nam, Tr−êng ®¹i tr−êng hîp n y vÉn l lçi cè ý trùc tiÕp. häc luËt H Néi 2001, tr .105. 24- T¹p chÝ luËt häc
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2