zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Một số ý kiến trao đổi nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về thương nhân "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

73
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Một số ý kiến trao đổi nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về thương nhân Thông qua gia đình, nhà trường, các thiết chế xã hội, thông qua giao tiếp hàng ngày, thông qua con đường tự ý thức, tự đánh giá… những chuẩn mực đạo đức xã hội tác động đến ý thức chủ thể, được chủ thể tiếp thu, hấp thụ, được nội tâm hoá trở thành tri thức, tình cảm, nghĩa vụ, trách nhiệm đạo đức của họ....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Một số ý kiến trao đổi nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật về thương nhân "

nghiªn cøu - trao ®æi ThS. NGuyÔn ThÞ V©n Anh * L u t thương m i ư c Qu c h i nư c ta thông qua ngày 10/5/1997 và có hi u l c thi hành t 1/1/1998. S ra i c a Lu t ho t ng thương m i t i Vi t Nam; i v i nh ng ngư i buôn bán rong, quà v t có v n kinh doanh, doanh thu, thu nh p th p thì thương m i ã góp ph n t o nên s ng b Chính ph ban hành quy ch riêng theo c a các th ch kinh t th trư ng Vi t nh ng nguyên t c cơ b n c a Lu t này. Nam ng th i m r ng và thúc y giao Kho n 6 i u 5 Lu t thương m i quy nh: lưu thương m i trong nư c cũng như qu c "Thương nhân g m cá nhân, pháp nhân, t t vì m c tiêu công nghi p hoá, hi n i hoá h p tác, h gia ình có ăng kí kinh doanh t nư c và h i nh p kinh t qu c t . ho t ng thương m i m t cách c l p, Tuy nhiên, sau hơn 6 năm thi hành, Lu t thư ng xuyên". thương m i ã b c l không ít nh ng h n Theo quy nh trên, thương nhân ph i ch , b t c p như ph m vi i u ch nh h p, có y 5 d u hi u cơ b n sau: các quy nh v thương nhân, v các hành - Thương nhân ph i t n t i dư i d ng: vi thương m i, v ch tài thương m i và Cá nhân, pháp nhân, t h p tác, h gia ình; tranh ch p thương m i chưa y còn - Thương nhân ph i th c hi n ho t ng mâu thu n, ch ng chéo v i các văn b n quy thương m i;(1) ph m pháp lu t khác làm nh hư ng t i quy - Thương nhân ph i ho t ng thương mô phát tri n và ph m vi các ho t ng m i m t cách c l p; thương m i nư c ta. - Thương nhân ph i th c hi n ho t ng Trong bài vi t này, chúng tôi mu n thương m i thư ng xuyên; c p nh ng h n ch và ưa ra m t s ki n - Thương nhân ph i có ăng kí kinh doanh. ngh có tính ch t trao i nh m góp ph n Theo cách li t kê các lo i ch th và các nghiên c u hoàn thi n ch nh r t quan d u hi u pháp lí kèm theo, Lu t thương m i tr ng c a Lu t thương m i hi n hành - ch hi n hành ã xác nh tương i c th v cơ nh thương nhân. c u cũng như c i m c a thương nhân. 1. Tương t như pháp lu t thương m i Tuy nhiên, trong quá trình th c hi n, các quy c a các nư c trên th gi i, Lu t thương m i nh trên ã b c l m t s h n ch sau: năm 1997 c a Vi t Nam xác nh ch th Th nh t, Lu t thương m i chưa bao c a các quan h thương m i là thương nhân. i u 2 Lu t thương m i hi n hành quy nh * Gi ng viên Khoa pháp lu t kinh t i tư ng áp d ng c a lu t là thương nhân Trư ng i h c lu t Hà N i T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 3
nghiªn cøu - trao ®æi quát h t ư c nh ng ch th mà trên th c t ch chưa quy nh các i u ki n khác. Theo có th coi là thương nhân. Lu t thương m i, thương nhân ph i là ch Theo quy nh c a Lu t doanh nghi p th có ăng kí ho t ng thương m i m t năm 1999, doanh nghi p là t ch c kinh t cách c l p, thư ng xuyên nhưng l i có ăng kí kinh doanh, ư c thành l p không gi i thích rõ th nào là ho t ng c nh m th c hi n các ho t ng s n xu t, tiêu l p, th nào là ho t ng thư ng xuyên? Vì th s n ph m ho c th c hi n các d ch v v y, n u căn c vào quy nh c a Lu t trên th trư ng nh m m c ích sinh l i. N u thương m i khó có th xác nh chính xác căn c vào d u hi u thương nhân quy nh và y các ch th ư c coi là thương t i kho n 6 i u 5 Lu t thương m i thì nhân. i u 18 ch quy nh 3 trư ng h p không ph i m i doanh nghi p u là thương không ư c công nh n là thương nhân, bao nhân, b i vì theo quy nh c a các o lu t g m: Ngư i không có năng l c hành vi dân v doanh nghi p thì m i doanh nghi p u s y , ngư i m t năng l c hành vi dân có gi y ch ng nh n ăng kí kinh doanh s , ngư i b h n ch năng l c hành vi dân nhưng không ph i t t c các doanh nghi p s ; ngư i ang b truy c u trách nhi m hình u có ăng kí kinh doanh ho t ng s , ngư i ang ph i ch p hành hình ph t tù; thương m i theo quy nh c a Lu t thương ngư i ang trong th i gian b toà án tư c m i. Ví d , m t doanh nghi p ư c c p gi y quy n hành ngh vì ph m các t i buôn l u, ch ng nh n ăng kí kinh doanh ho t ng u cơ, buôn bán hàng c m, làm hàng gi , trong lĩnh v c xây d ng thì s không ph i là buôn bán hàng gi , kinh doanh trái phép, thương nhân b i vì ho t ng này không tr n thu , l a d i khách hàng và các t i ph i là ho t ng thương m i theo quy nh khác theo quy nh c a pháp lu t. Như v y, c a Lu t thương m i năm 1997 nên các giao i u 18 m i ch quy nh các trư ng h p d ch kinh doanh c a h s n m ngoài ph m không th tr thành thương nhân i v i cá vi i u ch nh c a Lu t thương m i. Do ó, nhân mà chưa quy nh v n ó i v i có th nói các quy nh v thương nhân các lo i hình thương nhân khác. M t khác, trong Lu t thương m i không tương thích ngay c trong trư ng h p thương nhân là cá và không g n k t ư c v i các quy nh v nhân kinh doanh dư i hình th c doanh doanh nghi p trong Lu t doanh nghi p, nghi p tư nhân thì quy nh này cũng mâu Lu t doanh nghi p nhà nư c... thu n v i quy nh v quy n thành l p Th hai, quy nh v i u ki n tr thành doanh nghi p (trong ó có doanh nghi p tư thương nhân và nh ng trư ng h p không nhân). Theo i u 9 Lu t doanh nghi p năm ư c công nh n là thương nhân (t i i u 1999, ngoài các trư ng h p không th tr 17, 18 Lu t thương m i năm 1997) là chưa thành thương nhân quy nh trong Lu t phù h p và mâu thu n v i văn b n pháp thương m i thì 4 trư ng h p sau cá nhân lu t khác. i u 17 m i ch quy nh i u không ư c thành l p doanh nghi p tư nhân ki n v ch th tr thành thương nhân t c là cũng không th tr thành thương 4 T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004
nghiªn cøu - trao ®æi nhân n u mu n kinh doanh dư i hình th c ngày 1/1/2000 các công ti h p danh có ăng doanh nghi p tư nhân. ó là: kí kinh doanh th c hi n m t ho c m t s - Cán b công ch c theo quy nh c a hành vi thương m i quy nh t i i u 45 pháp lu t v cán b , công ch c; Lu t thương m i cũng không ư c coi là - Sĩ quan, h sĩ quan, quân nhân chuyên thương nhân, không ư c hư ng các quy nghi p, công nhân qu c phòng trong các cơ ch thương nhân theo quy nh c a Lu t quan, ơn v thu c Quân i nhân dân; sĩ thương m i. quan, h sĩ quan chuyên nghi p trong các Như v y, n u căn c vào Lu t thương cơ quan, ơn v thu c Công an nhân dân; m i thì công ti h p danh s không th là ch - Cán b lãnh o, qu n lí nghi p v th tham gia các ho t ng trung gian trong các doanh nghi p nhà nư c, tr thương m i như: i di n cho thương nhân, nh ng ngư i ư c c làm i di n qu n i lí mua bán hàng hoá… vì Lu t thương lí ph n v n góp c a Nhà nư c t i doanh m i quy nh ch th tham gia các ho t nghi p khác; ng thương m i này b t bu c c hai bên - Ch doanh nghi p tư nhân, thành viên u ph i là thương nhân.(2) V i l p lu n như h p danh c a công ti h p danh, giám c trên thì n u công ti h p danh là m t bên (t ng giám c), ch t ch và các thành viên tham gia h p ng i di n cho thương h i ng qu n tr , h i ng thành viên c a nhân ho c h p ng i lí mua bán hàng doanh nghi p b tuyên b phá s n không hoá (trên th c t là có) thì quan h h p ư c quy n thành l p doanh nghi p trong ng ó không ch u s i u ch nh c a Lu t th i h n t m t n ba năm, k t ngày thương m i mà ch u s i u ch nh c a B doanh nghi p b tuyên b phá s n lu t dân s (n u bên kia không ph i là pháp Th ba, m t s ch th có ăng kí kinh nhân) ho c Pháp l nh h p ng kinh t (n u doanh th c hi n ho t ng thương m i bên kia là pháp nhân).(3) Do ó, có th nói nhưng l i không th tr thành thương nhân trong trư ng h p này quy nh c a Lu t theo Lu t thương m i hi n hành. thương m i ã không b t k p v i s phát Lu t doanh nghi p năm 1999 quy nh 4 tri n a d ng c a các lo i hình kinh doanh lo i doanh nghi p là i tư ng áp d ng c a trong n n kinh t th trư ng. Lu t này, bao g m: Doanh nghi p tư nhân, Th tư, t h p tác cũng không th tr công ti h p danh, công ti trách nhi m h u thành thương nhân theo pháp lu t hi n hành. h n, công ti c ph n. Căn c vào các d u Theo quy nh t i kho n 6 i u 5 Lu t hi u c a thương nhân quy nh t i kho n 5 thương m i, t h p tác là m t trong nh ng i u 6 Lu t thương m i thì có ý ki n cho ch th có th tr thành thương nhân t c là r ng công ti h p danh không ph i là thương tr thành ch th c a quan h pháp lu t nhân vì chúng không ph i là cá nhân hay t thương m i. Nhưng cũng t i i u này quy h p tác, h gia ình, cũng không ph i là nh t h p tác ph i ăng kí kinh doanh pháp nhân. T ó, theo ý ki n này, k t ho t ng thương m i thì m i có th tr T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 5
nghiªn cøu - trao ®æi thành thương nhân. i u 17 Lu t thương dung ăng kí kinh doanh, i u 21 quy nh m i quy nh: Cá nhân t 18 tu i tr lên, vi c c p gi y ch ng nh n ăng kí kinh có năng l c hành vi dân s y , pháp doanh, i u 22 quy nh công b n i dung nhân, t h p tác, h gia ình có i u ăng kí kinh doanh, i u 23 quy nh ki n kinh doanh thương m i theo quy quy n yêu c u cung c p thông tin v n i nh, n u có yêu c u ho t ng thương m i dung ăng kí kinh doanh. Nh ng quy nh thì ư c cơ quan nhà nư c có th m quy n này trong th c t u không ư c áp d ng, c p gi y ch ng nh n ăng kí kinh doanh và b i vì vi c ăng kí kinh doanh c a các ch tr thành thương nhân. Lu t thương m i th kinh doanh ư c quy nh r t c th không quy nh các ch th này ph i ăng trong các văn b n pháp lu t khác như: Lu t kí ho t ng thương m i âu. Tuy nhiên, h p tác xã ( i v i vi c ăng kí thành l p theo quy nh c a các văn b n pháp lu t HTX), Lu t doanh nghi p ( i v i vi c khác thì các cá nhân là ch doanh nghi p tư ăng kí thành l p doanh nghi p tư nhân, nhân ho c h kinh doanh cá th và pháp công ti c ph n, công ti trách nhi m h u nhân là các lo i hình doanh nghi p như h n, công ti h p danh), Lu t doanh nghi p công ti nhà nư c, công ti trách nhi m h u nhà nư c ( i v i vi c thành l p công ti nhà h n, công ti c ph n, h p tác xã ăng kí nư c)...(4) Hi n nay, sau khi các ch th kinh doanh t i cơ quan ăng kí kinh doanh kinh doanh ư c c p gi y ch ng nh n ăng có th m quy n, còn t h p tác thì pháp lu t kí kinh doanh theo quy nh c a các o chưa quy nh ăng kí kinh doanh âu. lu t v doanh nghi p và th c hi n m t ho c Trong th c t , t h p tác không th c hi n m t s hành vi thương m i quy nh t i vi c ăng kí kinh doanh ho t ng. i u 45 Lu t thương m i thì h nghi m Như v y, theo quy nh t i kho n 6 nhiên tr thành thương nhân mà ch ng c n i u 5 Lu t thương m i thì t h p tác là ph i ăng kí kinh doanh thương m i như m t trong các lo i hình thương nhân. quy nh c a Lu t thương m i. Như v y, Nhưng n u theo i u 17 thì ch th này nh ng quy nh liên quan n ăng kí kinh không các i u ki n tr thành thương doanh cho thương nhân ư c quy nh nhân, m c dù trên th c t t h p tác v n có trong Lu t thương m i là th a và gây mâu th th c hi n các hành vi thương m i và tr thu n n u coi ăng kí kinh doanh này cũng thành ch th c a Lu t thương m i. Ngay là ăng kí kinh doanh (thành l p doanh chính nh ng quy nh này trong Lu t nghi p) theo quy nh c a các o lu t v thương m i ã t ph nh l n nhau. doanh nghi p. Ho c s là s gây phi n hà Th năm, nh ng v n liên quan n và phi th c t n u coi ây là lo i ăng kí ăng kí kinh doanh c a thương nhân quy kinh doanh tr thành thương nhân khác nh trong Lu t thương m i là không c n v i ăng kí kinh doanh theo các o lu t v thi t, ch ng chéo v i các văn b n pháp lu t doanh nghi p, vì không th cùng m t lúc có khác. C th là i u 20 quy nh các n i hai lo i ăng kí kinh doanh, m t thành 6 T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004
nghiªn cøu - trao ®æi l p doanh nghi p, m t tr thành thương v n kinh doanh c l p v i tư cách thương nhân. Và trên th c t thì vi c ăng kí kinh nhân nư c ngoài. Lu t u tư nư c ngoài doanh theo quy nh c a Lu t thương m i r t ít h n ch nh ng lĩnh v c mà các nhà ã không t n t i. u tư b c m kinh doanh. Như v y, hi n t i 2. Quy nh v thương nhân nư c ngoài trong quan h thương m i thì có nhi u ho t ng thương m i t i Vi t Nam (t ngành ngh , m t hàng thương nhân nư c i u 37 n i u 44 Lu t thương m i) ngoài ư c kinh doanh theo Lu t u tư cũng có m t s i m áng lưu ý như sau: nư c ngoài nhưng s không ư c kinh Theo Lu t thương m i hi n hành, doanh theo Lu t thương m i và Ngh nh thương nhân nư c ngoài ch ư c phép t s 45/2000/N -CP. Ví d như kinh doanh văn phòng i di n ho c m chi nhánh t i mua bán hàng công nghi p ph c v s n Vi t Nam kinh doanh nh ng lo i hàng xu t ho c mua hàng hoá t i Vi t Nam hoá mà Chính ph Vi t Nam cho phép trong bán t i th trư ng Vi t Nam. t ng th i kì. Theo danh m c hàng hoá, d ch 3. T s phân tích trên, theo chúng tôi v ư c quy nh kèm theo Ngh nh s nên xem xét, s a i nh ng v n sau: 45/2000/N -CP c a Chính ph ngày Th nh t, c n xác nh l i khái ni m 6/9/2000 thương nhân nư c ngoài ch ư c thương nhân, tránh vi c li t kê các ch th kinh doanh m t s hàng hoá xu t kh u c th . Vi c li t kê này ã làm cho quy nh và m t s hàng hoá nh p kh u bán th thi u tính bao quát, c ng nh c, không t o s trư ng Vi t Nam. i u này mâu thu n v i linh ho t cho vi c áp d ng và ón b t các Lu t u tư nư c ngoài t i Vi t Nam. Theo i tư ng hay tình hu ng m i xu t hi n Lu t u tư nư c ngoài, nhà u tư nư c trong kinh doanh trên th trư ng. C m t ngoài (thương nhân nư c ngoài) có th u “ c l p, thư ng xuyên” cũng t o nên s tư kinh doanh t i Vi t Nam dư i 3 hình ph c t p vì l i ph i nh nghĩa các khái th c: H p tác kinh doanh trên cơ s h p ni m này, hơn n a chính các khái ni m này ng h p tác kinh doanh, thành l p doanh s h n ch ph m vi áp d ng c a Lu t nghi p liên doanh, thành l p doanh nghi p thương m i. B i vì trong th c t có ngư i 100% v n u tư nư c ngoài. Trong trư ng kinh doanh do tính ch t lĩnh v c ho t ng h p thành l p doanh nghi p liên doanh ho c hay tính ch t c a hàng hoá mà ch ho t thành l p doanh nghi p 100% v n u tư ng theo mùa, v thì có g i là thương nhân nư c ngoài thì sau khi ư c c p gi y phép không? M t khác, quy nh thương nhân u tư, doanh nghi p có v n u tư nư c ph i có ăng kí kinh doanh thương m i là ngoài ó có tư cách pháp nhân Vi t Nam và chưa h p lí như ã phân tích trên. Vì v y, là doanh nghi p c a Vi t Nam. Nhưng n u tránh gây tranh cãi và t o ra s th ng thương nhân nư c ngoài u tư vào Vi t nh t trong vi c áp d ng lu t, pháp lu t nên Nam theo hình th c h p tác kinh doanh trên ưa ra nh nghĩa v thương nhân v a mang cơ s h p ng h p tác kinh doanh thì h tính khái quát cao v a th hi n c tính T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 7
nghiªn cøu - trao ®æi riêng c a thương nhân là nh ng i tư ng kinh doanh c a t ng lo i ch th như ã có th c hi n hành vi thương m i. phân tích ph n trên. Th hai, c n xác nh l i khái ni m Th năm, c n m r ng các hình th c hành vi thương m i. Theo Lu t thương m i hi n di n thương m i c a thương nhân nư c hi n hành, hành vi thương m i ch là bao ngoài t i Vi t Nam cho phù h p v i Lu t g m hành vi mua bán hàng hoá và các d ch u tư nư c ngoài t i Vi t Nam. C th , v liên quan n mua bán hàng hoá. Cách thương nhân (nhà u tư) nư c ngoài có th hi u hành vi thương m i như v y là quá h p th c hi n các ho t ng thương m i t i Vi t không phù h p v i pháp lu t thương m i Nam dư i các hình th c: Công ti 100% v n qu c t , làm h n ch các ch th kinh doanh nư c ngoài; doanh nghi p liên doanh; chi có th tr thành thương nhân. nhánh; văn phòng i di n c a thương nhân Th ba, n u hi u thương m i theo nghĩa r ng, bao g m không ch thương m i nư c ngoài; ho c ho t ng theo h p ng hàng hoá, thương m i d ch v mà c thương v vi c. m i trong u tư và s h u trí tu thì t t c Th sáu, c n th ng nh t các quy nh v các ch th kinh doanh h p pháp (có ăng danh m c hàng hoá, d ch v mà thương nhân kí kinh doanh) u là thương nhân. Do ó, nư c ngoài ư c phép kinh doanh cho tương nên b quy nh t i i u 17 (v i u ki n thích v i pháp lu t u tư nư c ngoài, tránh tr thành thương nhân) và b quy nh t i s mâu thu n trong các quy nh c a pháp i u 18 (v các trư ng h p không ư c lu t như ã phân tích ph n trên t o i u công nh n là thương nhân) vì nh ng i ki n khuy n khích thương nhân nư c ngoài tư ng không th thành l p các lo i hình u tư kinh doanh t i Vi t Nam./. doanh nghi p hay các ch th kinh doanh khác thì cũng không th tr thành thương (1).Xem: Kho n 2 i u 5 Lu t thương m i. nhân mà các i tư ng này ã ư c quy (2).Xem: i u 83, i u 112 Lu t thương m i. nh trong các o lu t v doanh nghi p. (3). Hi n nay pháp lu t th c nh v n có s phân bi t 2 Th tư, b các quy nh liên quan n ch ng lo i h p ng: H p ng kinh t và h p ng ăng kí kinh doanh cho thương nhân như dân s . (4) - Theo quy nh c a Lu t doanh nghi p năm 1999, quy nh v n i dung ăng kí kinh doanh, Lu t doanh nghi p nhà nư c năm 2003 thì công ti c v c p gi y ch ng nh n ăng kí kinh doanh, ph n, công ti trách nhi m h u h n, công ti h p danh, v công b n i dung ăng kí kinh doanh, v doanh nghi p tư nhân, công ti nhà nư c ăng kí kinh cung c p thông tin v n i dung ăng kí kinh doanh t i phòng ăng kí kinh doanh c p t nh nơi doanh (t i u 19 n i u 23 Lu t thương doanh nghi p t tr s chính. m i) vì các quy nh này không có giá tr - Theo i u 14 Lu t h p tác xã năm 2003, h p tác th c thi. Trong th c ti n các thương nhân xã có th ăng kí kinh doanh t i phòng ăng kí kinh u là các ch th kinh doanh và ã có văn doanh c p t nh ho c phòng ăng kí kinh doanh c p b n pháp lu t khác quy nh v vi c ăng kí huy n tuỳ theo s l a ch n c a h p tác xã. 8 T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh

81 tài liệu

1641 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.