zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Kết quả bước đầu nghiên cứu đánh giá khả năng bị stress nhiệt ẩm của bò sữa nuôi ở Nghệ An"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

72
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bò sữa là họ bò nhà (giống cái) được nuôi với khả năng cung cấp sữa dồi dào. Nguồn sữa bò này được dùng biến chế thành nhiều sản phẩm khác. Bò sữa nói chung là loài taurus Bos. Về mặt lịch sử, bò sữa và bò thịt không khác nhau mấy vì nguyên thủy xuất phát từ cùng một dòng bò thường được nuôi để lấy sữa hoặc lấy thịt. Ngày nay, bò sữa được nuôi theo phương pháp công nghiệp để tập trung sản xuất, tạo ra một lượng sữa lớn và theo đuổi mục tiêu nuôi lấy thịt....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Kết quả bước đầu nghiên cứu đánh giá khả năng bị stress nhiệt ẩm của bò sữa nuôi ở Nghệ An"

T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXV, sè 1A-2006 §¹i häc Vinh KÕt qu¶ b−íc ®Çu nghiªn cøu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng bÞ stress nhiÖt Èm cña bß s÷a nu«i ë NghÖ an NguyÔn Kim §−êng (a) Tãm t¾t. Nghiªn cøu ®· ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng bÞ stress nhiÖt Èm kh«ng khÝ cña 3 nhãm bß s÷a ®ang nu«i t¹i NghÖ An. C¸c kÕt qu¶ thu ®−îc cho thÊy, víi nhiÖt ®é vµ ®é Èm kh¸ cao ë NghÖ An th× c¸c th¸ng 11, 12, 1, 2, 3 bß cã kh¶ n¨ng kh«ng bÞ stress, c¸c th¸ng 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 bß lu«n cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. Trong c¸c th¸ng bß kh«ng cã nguy c¬ bÞ stress th× vÉn cã nh÷ng ngµy vµ nh÷ng thêi ®iÓm (lóc 13 giê) bß cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. Sù biÕn ®éng cña nhiÖt Èm ®· g©y nªn sù biÕn ®éng cña c¸c ho¹t ®éng sinh lý chøc n¨ng (tuÇn hoµn, h« hÊp, th©n nhiÖt) cña bß, trong ®ã nhÞp tim cã biÕn ®éng lín nhÊt, thÊp nhÊp lµ th©n nhiÖt. Trong ba nhãm bß h−íng s÷a ®ang nu«i ë NghÖ An th× nhãm bß HF chÞu ¶nh h−ëng cña sù biÕn ®éng vÒ nhiÖt Èm m¹nh nhÊt, thÊp nhÊt lµ nhãm bß F1. I. §Æt vÊn ®Ò Cuéc sèng cña mäi sinh vËt lu«n g¾n bã mËt thiÕt víi ngo¹i c¶nh. Trong ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh b×nh th−êng, mäi ho¹t ®éng sèng cña c¬ thÓ lu«n ®−îc gi÷ trong c¸c giíi h¹n nhÊt ®Þnh. Khi gÆp c¸c ®iÒu kiÖn bÊt lîi cña ngo¹i c¶nh, sinh vËt sÏ cã mét ph¶n øng gäi lµ stress. Stress lµ hiÖn t−îng ®éng vËt nãi chung, vËt nu«i nãi riªng, cã nh÷ng thay ®æi trong ho¹t ®éng sèng, ®Æc biÖt lµ c¸c ho¹t ®éng sinh lý chøc n¨ng (h« hÊp, tuÇn hoµn, thë, ...) khi gÆp nh÷ng trë ng¹i vÒ ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh. Trong ®ã, nhiÖt ®é vµ ®é Èm m«i tr−êng lµ hai yÕu tè lu«n t¸c ®éng trùc tiÕp lªn vËt nu«i. §Ó gãp phÇn ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña nhiÖt ®é vµ ®é Èm trong viÖc g©y nªn stress ë vËt nu«i, Wiersma (1990) ®· ®−a ra mét chØ sè kÕt hîp gi÷a hai yÕu tè nµy gäi lµ THI (Temperature Humidity Index). ViÖt Nam lµ n−íc cã khÝ hËu nãng-Èm, NghÖ An lµ mét trong nh÷ng ®Þa ph−¬ng t−¬ng ®èi ®iÓn h×nh cña kiÓu khÝ hËu nµy. §µn bß s÷a ®ang ®−îc nu«i ë NghÖ An cã kh¶ n¨ng bÞ stress nhiÖt Èm nh− thÕ nµo? Nghiªn cøu cña chóng t«i nh»m tr¶ lêi c©u hái ®ã. II. §èi t−îng, néi dung v ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. §èi t−îng nghiªn cøu: Nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña nhiÖt ®é, ®é Èm kh«ng khÝ vµ c¸c ho¹t ®éng sinh lý chøc n¨ng cña bß s÷a ®ang nu«i ë NghÖ An. 2.2. Néi dung nghiªn cøu - Thu thËp sè liÖu khÝ t−îng vÒ nhiÖt ®é vµ ®é Èm kh«ng khÝ trong mét n¨m vµ theo dâi sù biÕn ®éng cña nhiÖt ®é vµ ®é Èm kh«ng khÝ 3 thêi ®iÓm trong ngµy (lóc 7, 13 vµ 19 giê) ë khu vùc nu«i bß trong th¸ng 3/2005. NhËn bµi ngµy 30/9/2005. Söa ch÷a xong 22/11/2005. 23
KÕt qu¶ b−íc ®Çu nghiªn cøu ..., tr.23-29 NguyÔn Kim §−êng, - Theo dâi sù biÕn ®éng cña nhÞp tim, nhÞp thë vµ nhiÖt ®é c¬ thÓ bß t−¬ng øng víi c¸c thêi ®iÓm theo dâi nhiÖt ®é vµ ®é Èm kh«ng khÝ trong ngµy, vµo th¸ng 3/2005. 2.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu - NhiÖt ®é vµ ®é Èm kh«ng khÝ trong mét n¨m: Thu thËp sè liÖu tõ §µi khÝ t−îng thñy v¨n NghÖ An. - NhiÖt ®é vµ ®é Èm t¹i 3 thêi ®iÓm (7, 13 vµ 19 giê) trong ngµy cña th¸ng 3/2005, ®o trùc tiÕp ngay t¹i khu vùc nu«i bß. - NhiÖt ®é c¬ thÓ, nhÞp tim vµ nhÞp thë cña tõng c¸ thÓ bß ®−îc x¸c ®Þnh nhê c¸c thiÕt bÞ th«ng th−êng trùc tiÕp ngay trªn tõng c¸ thÓ. C¸c sè liÖu thu ®−îc xö lý b»ng ch−¬ng tr×nh Excel trªn m¸y vi tÝnh. III. KÕt qu¶ v th¶o luËn Th«ng qua c¸c sè liÖu do tr¹m khÝ t−îng thñy v¨n NghÖ An cung cÊp chóng t«i ®· tÝnh to¸n ®−îc nhiÖt ®é, ®é Èm kh«ng khÝ vµ chØ sè THI chung theo tõng th¸ng cho hai vïng ®ang nu«i bß s÷a lµ Cöa Lß vµ NghÜa §µn (NghÖ An), c¸c kÕt qu¶ thu ®−îc tr×nh bµy trªn B¶ng 1. B¶ng 1. NhiÖt ®é, ®é Èm kh«ng khÝ vµ chØ sè THI t¹i vïng NghÜa §µn vµ Cöa Lß - NghÖ An, n¨m 2004 NhiÖt ®é (0C) §é Èm (%) THI Th¸ng NghÜa NghÜa NghÜa Cöa Lß Cöa Lß Cöa Lß §µn §µn §µn 1 18.3 17.6 90 87 64.56 63.27 2 18.3 17.9 90 88 64.58 63.80 3 20.7 20.5 90 85 68.64 68.00 4 24.3 24.4 89 86 74.66 74.50 5 27.3 26.7 83 83 78.98 75.57 6 29.4 28.4 74 79 81.07 80.20 7 29.6 28.6 73 80 81.19 80.67 8 29.1 28.0 81 88 81.63 80.80 9 27.1 26.3 84 89 78.77 78.04 10 24.6 23.9 83 84 74.57 73.50 11 22.4 21.8 86 85 71.21 69.90 12 19.3 18.5 83 84 66.27 64.58 TB 24.2 23.5 83.8 84.8 73.83 72.74 24
T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXV, sè 1A-2006 §¹i häc Vinh Qua c¸c kÕt qu¶ trªn b¶ng 1 chóng ta cã thÓ thÊy: NhiÖt ®é trung b×nh cña c¸c th¸ng trong n¨m ë Cöa lß lµ 24.20C (18.3 - 29.40C), ë NghÜa §µn lµ 23.50C (17.6 - 28.60C). Sù chªnh lÖch vÒ nhiÖt ®é kh«ng khÝ gi÷a 2 vïng lµ kh«ng lín (0.750C). Tuy nhiªn, ®èi chiÕu víi nhiÖt ®é thùc tÕ hµng ngµy th× c¸c gi¸ trÞ trung b×nh th¸ng ë ®©y ch−a ph¶n ¸nh hÕt tÝnh kh¾c nghiÖt vÒ thêi tiÕt ë khu vùc. Trong thùc tÕ ë NghÜa §µn cã nh÷ng ngµy nhiÖt ®é kh«ng khÝ xuèng ®Õn 15-160C hoÆc lªn tíi 38-390C, ë Cöa Lß do gÇn biÓn nªn nhiÖt ®é cã thÊp h¬n, song vÉn cã nh÷ng ngµy nhiÖt ®é gi¶m xuèng ®Õn 16-170C hoÆc lªn tíi 37-380C. §é Èm trung b×nh cña c¸c th¸ng trong n¨m ë Cöa Lß lµ 83.8% (73-90%), ë NghÜa §µn lµ 84,8% (79-89%). Sù chªnh lÖch vÒ ®é Èm kh«ng khÝ gi÷a 2 vïng lµ kh«ng lín (1%). §é Èm kh«ng khÝ ë vïng NghÜa §µn cao h¬n ë Cöa Lß vµ gi÷a c¸c th¸ng trong n¨m chªnh lÖch nhau kh«ng nhiÒu vµ lu«n lu«n ë møc cao (79%). §é Èm kh«ng khÝ ë vïng Cöa Lß còng ë møc cao, song trong n¨m cã nh÷ng th¸ng ®é Èm kh«ng khÝ ®¹t møc nhá h¬n 75% (th¸ng 6 vµ 7). Trªn c¬ së c¸c gi¸ trÞ nhiÖt ®é vµ ®é Èm kh«ng khÝ thu ®−îc nh− trªn, dùa vµo c«ng thøc tÝnh chØ sè THI cña Wierma (1990) chóng t«i ®· tÝnh ®−îc c¸c gi¸ trÞ THI chung cho c¶ hai vïng nh− trªn b¶ng 1. Qua c¸c chØ sè THI thu ®−îc vµ theo quy ®Þnh cña Wierma (THI > 72 - 78 bß cã nguy c¬ bÞ stress, THI > 78 - 88 bß bÞ stress nÆng - nguy hiÓm vµ THI > 88 bß bÞ stress rÊt nÆng - rÊt nguy hiÓm) chóng ta cã thÓ thÊy: C¸c th¸ng 11, 12, 1, 2 vµ 3, bß kh«ng cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. C¸c th¸ng cßn l¹i trong n¨m bß ®iÒu cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. §Æc biÖt lµ c¸c th¸ng 5, 6, 7, 8 vµ 9 c¸c chØ sè THI ®Òu lín h¬n 78, cã nghÜa lµ nh÷ng th¸ng nµy bß cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm nÆng - nguy hiÓm. Tuy nhiªn, còng cÇn ph¶i hiÓu thªm r»ng, trong nh÷ng th¸ng cã chØ sè THI < 72 kh«ng cã nghÜa bß sÏ hoµn toµn kh«ng bÞ stress nhiÖt Èm, bëi lÏ trong c¸c th¸ng ®ã vÉn cã nh÷ng ngµy nhiÖt ®é vµ ®é Èm kh«ng khÝ cao h¬n rÊt nhiÒu so víi gi¸ trÞ trung b×nh. §Ó cã thÓ nh×n nhËn ®¸nh gi¸ vÒ nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm cña bß nu«i t¹i NghÖ An vµ mét sè ®Þa ph−¬ng kh¸c trong c¶ n−íc chóng t«i ®· tham kh¶o vµ tæng hîp c¸c chØ sè nhiÖt ®é, ®é Èm vµ THI trung b×nh cña mét n¨m trªn B¶ng 2. B¶ng 2. NhiÖt ®é, ®é Èm vµ chØ sè THI ë mét sè vïng trong n−íc NhiÖt ®é (0C) Vïng §é Èm (%) THI NghÖ An 23.9 84.3 73.3 Hµ Néi 23.0 84.0 73.0 Tp. Hå ChÝ Minh 27.0 82.0 78.0 Thõa Thiªn HuÕ 25.0 88.0 75.0 L©m §ång 17.9 84.0 63.7 Méc Ch©u 20.0 80.0 66.9 25
T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXV, sè 1A-2006 §¹i häc Vinh T¹i c¸c ®Þa ph−¬ng mµ c¸c nhµ nghiªn cøu ®· cã c«ng bè c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña hä th× trõ hai n¬i lµ Méc Ch©u vµ L©m §ång - cã khÝ hËu m¸t mÎ quanh n¨m - cã chØ sè THI ë møc bß kh«ng cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. C¸c ®Þa ph−¬ng cßn l¹i c¸c chØ sè THI ®Òu cho thÊy bß cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm, trong ®ã cao nhÊt lµ TP. Hå ChÝ Minh, tiÕp ®Õn lµ Thõa Thiªn HuÕ, NghÖ An vµ cuèi cïng lµ Hµ Néi. Qua sù so s¸nh nµy cho thÊy, ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu ë NghÖ An kh«ng mÊy thuËn lîi cho vËt nu«i nãi chung vµ con bß nãi riªng. Nh− chóng ta ®· thÊy ë b¶ng 1, th¸ng 3 lµ th¸ng cã chØ sè THI = 68, cã nghÜa lµ bß kh«ng cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ nµy chØ míi ®−îc tÝnh dùa trªn gi¸ trÞ trung b×nh vÒ nhiÖt ®é vµ ®é Èm trung b×nh trong th¸ng nªn ch−a ph¶n ¸nh thËt chÝnh x¸c nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm cña bß. §Ó chøng minh cho suy luËn cña m×nh, chóng t«i ®· chän th¸ng 3 ®Ó x¸c ®Þnh c¸c gi¸ trÞ nhiÖt ®é, ®é Èm kh«ng khÝ t¹i 3 thêi ®iÓm (7h00, 13h00 vµ 19h00) trong tÊt c¶ c¸c ngµy trong th¸ng vµ thu ®−îc c¸c kÕt qu¶ trªn B¶ng 3. B¶ng 3. NhiÖt ®é vµ ®é Èm trong thêi gian nghiªn cøu Thêi ®iÓm Th«ng sè 7h00 13h00 19h00 Trung b×nh NhiÖt ®é (0) 19.7 24.0 22.1 21.4 §é Èm (%) 89.9 77.0 82.2 83.1 THI 65.7 73.0 70.4 70.2 Trong mét ngµy nhiÖt ®é t¨ng dÇn trong kho¶ng thêi gian tõ 7 giê ®Õn 13 giê vµ gi¶m dÇn trong kho¶ng thêi gian tõ 13 giê ®Õn 19 giê. Tuy nhiªn, còng ph¶i nhËn thÊy r»ng do kh«ng theo dâi chÝnh x¸c ®−îc nhiÖt ®é t¹i tÊt c¶ c¸c giê trong ngµy nªn ch−a thÓ nãi ®©y lµ c¸c thêi ®iÓm cã mèc nhiÖt ®é thÊp nhÊt hay cao nhÊt trong ngµy. Ng−îc l¹i, víi sù biÕn ®éng cña nhiÖt ®é, ®é Èm kh«ng khÝ gi¶m dÇn trong kho¶ng thêi gian tõ 7 giê s¸ng ®Õn 13 giê vµ t¨ng dÇn trong kho¶ng thêi gian tõ 13 giê ®Õn 19 giê. Trªn cë së cña nhiÖt ®é vµ ®é Èm thu ®−îc, chóng t«i còng ®· tÝnh ®−îc c¸c chØ sè THI t−¬ng øng víi c¸c thêi ®iÓm x¸c ®Þnh. ChØ sè THI tÝnh dùa vµo gi¸ trÞ trung b×nh/ngµy cña nhiÖt ®é vµ ®é Èm kh«ng khÝ lµ 70.2, cã nghÜa lµ bß kh«ng cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. Tuy nhiªn, khi tÝnh dùa vµo gi¸ trÞ cô thÓ t¹i c¸c thêi ®iÓm ®o nhiÖt ®é vµ ®é Èm trong ngµy th× vµo lóc 13 giê cã chØ sè THI = 73 (> 72), cã nghÜa lµ t¹i thêi ®iÓm nµy bß cã nguy c¬ bÞ stress. §iÒu nµy cho thÊy, trong mét ngµy mµ ®· cã sù sai kh¸c gi÷a c¸c thêi ®iÓm nh− vËy th× gi÷a c¸c ngµy trong mét th¸ng vµ gi÷a c¸c th¸ng trong mét n¨m ch¾c ch¾n sÏ cã nhiÒu sai kh¸c. 26
T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXV, sè 1A-2006 §¹i häc Vinh Mét sè nhµ nghiªn cøu cho r»ng, thùc tÕ khi cã gi¸ trÞ THI c¶nh b¸o vËt nu«i cã nguy c¬ hoÆc bÞ stres nhiÖt Èm th× chØ cã kho¶ng 10% c¸ thÓ bÞ stress thËt sù. §Ó thÊy râ h¬n t¸c ®éng cña stress nhiÖt Èm lªn c¸c ho¹t ®éng sinh lý chøc n¨ng cña bß, chóng t«i ®· tiÕn hµnh theo dâi nhÞp tim, nhÞp thë vµ th©n nhiÖt cña 3 nhãm bß t¹i 3 thêi ®iÓm 7, 13 vµ 19 giê trong ngµy t−¬ng øng víi 3 gi¸ trÞ THI ®· tÝnh ®−îc, c¸c kÕt qu¶ thu ®−îc tr×nh bµy trªn B¶ng 4. B¶ng 4. C¸c chØ tiªu sinh lý cña 3 nhãm bß t¹i c¸c giê trong ngµy Thêi ®iÓm 7h00 13h00 19h00 ChØ sè THI 65.7 73.0 70.4 Nhãm bß ChØ tiªu X ± SD X ± SD X ± SD NhÞp tim (lÇn/phót) 63.4 ± 1.6 72.2 ± 1.6 66.6 ± 2.1 HF (n = 8) NhÞp thë (lÇn/phót) 16.6 ± 1.3 22.2 ± 1.5 18.5 ± 1.4 Th©n nhiÖt (0C) 38.5 ± 0.1 39.2 ± 0.2 38.8 ± 0.2 NhÞp tim (lÇn/phót) 62.1 ± 1.6 70.5 ± 1.3 65.7 ± 1.8 F2 (n = 3) NhÞp thë (lÇn/phót) 15.7 ± 0.9 20.8 ± 1.1 17.6 ± 0.9 Th©n nhiÖt (0C) 38.4 ± 0.1 39.0 ± 0.2 38.5 ± 0.1 NhÞp tim (lÇn/phót) 60.1 ± 1.9 68.5 ± 2.4 64.0 ± 1.8 F1 (n = 4) NhÞp thë (lÇn/phót) 14.4 ± 1.0 19.1 ± 1.1 16.1 ± 1.1 Th©n nhiÖt (0C) 38.2 ± 0.2 38.6 ± 0.2 38.4 ± 0.2 Qua c¸c kÕt qu¶ trªn b¶ng 4 chóng ta cã thÓ nhËn thÊy: C¶ ba th«ng sè (nhÞp tim, nhÞp thë vµ th©n nhiÖt) ®Òu t¨ng dÇn trong kho¶ng thêi gian tõ 7 giê ®Õn 13 giê vµ gi¶m trong kho¶ng thêi gian tõ 13 giê ®Õn 19 giê, t−¬ng tù nh− sù biÕn ®éng cña nhiÖt ®é trong ngµy. C¸c gi¸ trÞ cña c¶ ba th«ng sè t¹i thêi ®iÓm 19 giê vÉn cßn lu«n cao h¬n c¸c gi¸ trÞ thu ®−îc lóc 7 giê. Trong 3 th«ng sè th× sù chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ thu ®−îc lóc 7 giê vµ lóc 13 giê cao nhÊt lµ nhÞp tim: Trung b×nh lµ 8.43 lÇn/phót, cô thÓ lµ: 8.8 lÇn/phót ë bß HF, 8.4 lÇn/phót ë bß F2 vµ 8.1 lÇn/phót ë bß F1. Møc chªnh lÖch t−¬ng øng ë nhÞp thë lµ: Trung b×nh 5.13 lÇn/phót, cô thÓ lµ 5.6 lÇn/phót ë bß HF, 5.1 lÇn/phót ë bß F2 vµ 4.7 lÇn/phót ë bß F1. Møc chªnh lÖch t−¬ng øng cña th©n nhiÖt lµ: Trung b×nh 0.60C, cô thÓ lµ 0.70C ë bß HF, 0.60C ë bß F2 vµ 0.50C ë bß F1. Nh− vËy, râ rµng th©n nhiÖt lµ th«ng sè cã tÝnh æn ®Þnh h¬n vµ nhÞp tim lµ ho¹t ®éng cã tÝnh biÕn ®éng h¬n trong ba ho¹t ®éng sinh lý chøc n¨ng cña bß. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ho¹t ®éng tuÇn hoµn cña c¬ thÓ lµ ho¹t ®éng bÞ ¶nh h−ëng lín nhÊt khi cã 27
T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXV, sè 1A-2006 §¹i häc Vinh sù biÕn ®éng cña nhiÖt Èm kh«ng khÝ. KÕt qu¶ nµy hoµn toµn phï hîp víi chøc n¨ng cña sinh lý tuÇn hoµn, nã lµm nhiÖm vô ®−a m¸u ra ngo¹i vi ®Ó th¶i nhiÖt, ®ång thêi nã còng ®−a m¸u lªn phæi ®Ó trao ®æi khÝ vµ th¶i nhiÖt. Khi xem xÐt sù biÕn ®éng cña 3 th«ng sè ph¶n ¸nh møc ®é ho¹t ®éng sinh lý chøc n¨ng t¹i c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau trong ngµy chóng ta thÊy, sù chªnh lÖch ®¹t møc cao nhÊt ë bß HF, tiÕp ®Õn lµ bß F2 vµ thÊp nhÊt lµ bß F1. KÕt qu¶ nµy hoµn toµn phï hîp víi b¶n chÊt cña c¸c nhãm bß s÷a ®ang ®−îc nu«i t¹i NghÖ An. Bß HF lµ gièng bß chuyªn dông s÷a, cã nguån gèc «n ®íi, võa míi ®−îc nhËp tõ óc vÒ nu«i ë NghÖ An tõ cuèi n¨m 2002 vµ n¨m 2003, ®ang trong giai ®o¹n thÝch nghi; bß F2 lµ nhãm bß lai cã 75% m¸u HF, ®©y lµ nhãm bß lai gi÷a bß F1 nhËp tõ Tp. Hå ChÝ Minh vÒ trong n¨m 2001 vµ 2002. MÆc dï bß mÑ F1 ®· sinh ra vµ nu«i ë ViÖt Nam vµ con lai F2 ®−¬c nu«i t¹i NghÖ An, song tû lÖ m¸u HF cao ®· ¶nh h−ëng tíi kh¶ n¨ng thÝch øng cña chóng. Nhãm bß lai F1 cã 50% m¸u bß lai Sind hoÆc bß vµng ViÖt Nam l¹i ®−îc sinh ra t¹i ViÖt Nam, ®· ®−îc nu«i t¹i Tp. Hå ChÝ Minh tõ n¨m 2000 vµ sau ®ã ®−îc nu«i ë NghÖ An, nªn ®· cã kh¶ n¨ng thÝch øng cao h¬n hai nhãm bß HF vµ F2, v× vËy ®· cã møc biÕn ®éng cña c¸c chØ sè sinh lý tuÇn hoµn, h« hÊp vµ th©n nhiÖt thÊp nhÊt. C¸c kÕt qu¶ trªn còng cho thÊy, t¹i c¸c thêi ®iÓm trong ngµy, trong th¸ng vµ trong n¨m nÕu cã c¸c gi¸ trÞ THI > 72, dù b¸o bß cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm th× møc ®é bÞ stress nhiÖt Èm ë c¸c nhãm bß kh¸c nhau còng sÏ kh¸c nhau. Chóng t«i cho r»ng bß F1 sÏ bÞ stress nhiÖt Èm Ýt nhÊt vµ nhÑ nhÊt, tiÕp ®Õn lµ bß F2, th−êng xuyªn nhÊt vµ nÆng nhÊt lµ bß HF. IV. KÕt luËn Qua c¸c kÕt qu¶ thu ®−îc nh− trªn chóng t«i s¬ bé cã mét sè nhËn xÐt b−íc ®Çu nh− sau: - Trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt khÝ hËu cña NghÖ An, c¸c th¸ng 10, 11, 1, 2 vµ 3 bß kh«ng cã nguy c¬ bÞ stress, c¸c th¸ng 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 bß lu«n cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. - Trong c¸c th¸ng bß kh«ng cã nguy c¬ bÞ stress th× vÉn cã nh÷ng ngµy vµ nh÷ng thêi ®iÓm (lóc 13 giê) bß cã nguy c¬ bÞ stress nhiÖt Èm. - Sù biÕn ®éng cña nhiÖt Èm trong mét ngµy ®· g©y nªn sù biÕn ®éng cña c¸c ho¹t ®éng sinh lý chøc n¨ng (tuÇn hoµn, h« hÊp, th©n nhiÖt) cña c¬ thÓ bß, trong ®ã nhÞp tim cã biÕn ®éng lín nhÊt vµ thÊp nhÊp lµ th©n nhiÖt. - Trong ba nhãm bß h−íng s÷a ®ang nu«i ë NghÖ An th× nhãm bß HF chÞu t¸c ®éng cña sù biÕn ®éng cña nhiÖt Èm m¹nh nhÊt vµ thÊp nhÊt lµ nhãm bß F1. 28
T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXV, sè 1A-2006 §¹i häc Vinh V. §Ò nghÞ Do ®iÒu kiÖn thêi gian h¹n hÑp, chóng t«i ch−a thÓ triÓn khai nghiªn cøu cô thÓ ®èi víi 12 th¸ng trong n¨m còng nh− tÊt c¶ c¸c ngµy trong mét th¸ng, c¸c giê trong mét ngµy, v× vËy ch−a thÓ cã kÕt qu¶ thËt cô thÓ vµ chÝnh x¸c. §Ò nghÞ xem ®©y chØ lµ c¸c kÕt qu¶ b−íc ®Çu, chóng t«i sÏ tiÕp tôc nghiªn cøu nµy ®Ó cã ®−îc c¸c kÕt qu¶ cô thÓ h¬n. T i liÖu tham kh¶o [1] E. D. Aberbe, R. A. Merkel, J. C. Forrest, C. W. Alliston, Physiological responses of stress susceptible and stress resistant of pig to heat stress, J. of Animal Science 38, 1974, 954-958. [2] D. R. Ames, Thermal environment affects livestock performance, Bioscience 30, 1980, p.457. [3] §inh V¨n C¶i, Hå QuÕ Anh, NguyÔn V¨n TrÝ, ¶nh h−ëng cña stress nhiÖt lªn sinh lý sinh s¶n bß lai h−íng s÷a vµ thuÇn Hµ Lan nhËp néi t¹i khu vùc phÝa Nam, http:/www.vcn.vnn.vn/ khoahoc/khnam2005/ kh_5_1_2005_5.htm, 2000. [4] Iowa State University, Heat stress index chart for swine producers, http:/www.ac.iastate.edu/heat stress.htm, 2002. [5] NguyÔn Kim §−êng, Sù thÝch nghi cña bß s÷a ë NghÖ An, T¹p chÝ Khoa häc, §¹i häc Vinh, TËp XXXIV, Sè 2A (2005), 23-32. [6] NWSCR, Livestock hot weather weather stress, Regional operations manual letter C-31-76, National weather service central, USA, 1976. [7] G. H. Stott, What is animal stress and how is it measured? Journal of Animal Science, 1981, 52-150. [8] Wei Fang, Temperature Humidity Index, in Environmental engineering to reduce heat stress in cattle. http:/fftc.argnet.org/library/artcle/tb164/htm, 2004. 29
T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXV, sè 1A-2006 §¹i häc Vinh SUMMARY Some results of study on the getting stress by heat and humidity of dairy cow raising in Nghe An Studying evaluated the possibility of getting stress by temperature and humidity of 3 dairy cattle group raising in Nghe An. The obtained results show that, with rather high temperature and humidity in Nghe An, in months November, December, January, February and March dairy cattle group do not have possibility getting stress, on contrary in months April and October cattle have possibility getting stress by temperature and humidity. Cattle could have possibility getting stress by temperature and himidity in some day in a month and some hour day (13pm) in a day. The fluctuation of temperature and humidity in a day causes the variation of physiology activities (circulation, respiration and body temperature) of cattle, the highest variation is in circulation and the lowest is body temperature. In three groups of dairy cattle raising in Nghe An, HF group has getting biggest and F1 group has getting lowest influence of temperature and humidity of air. (a) Khoa n«ng L©m Ng−, Tr−êng §¹i häc Vinh 30

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng

172 tài liệu

837 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.