Báo cáo nghiên cứu khoa học " Trung Quốc: Những đóng góp đối với hợp tác Đông Á "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

78
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tháng 12-2005, Hội nghị th-ợng đỉnh Đông á lần đầu tiên đã đ-ợc tổ chức tại Kuala Lumpua. Những ng-ời đứng đầu 16 n-ớc châu á bao gồm 10 n-ớc ASEAN, 3 n-ớc Đông Bắc á (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc) cùng với ấn độ, úc, Niu Dilân đã cùng nhau bàn thảo để tìm kiếm các ph-ơng cách, các giải pháp nhằm hiện thực hoá tầm nhìn về một Đông á hoà bình, thịnh v-ợng và tiến bộ. T Là một n-ớc lớn trong khu vực, Trung Quốc có vai trò cực kỳ quan trọng trong hợp tác Đông á....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Trung Quốc: Những đóng góp đối với hợp tác Đông Á "

29 Trung Quèc: Nh÷ng ®ãng gãp… NguyÔn Thu Mü* h¸ng 12-2005, Héi nghÞ tiÒn tÖ 1997- 1998 vµ sù gióp ®ì nhiÖt T th−îng ®Ønh §«ng ¸ lÇn ®Çu t×nh cña Trung Quèc, NhËt B¶n cho tiªn ®· ®−îc tæ chøc t¹i Kuala nh÷ng cè g¾ng cña ASEAN nh»m kh¾c Lumpua. Nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu 16 phôc nh÷ng hËu qu¶ nÆng nÒ cña cuéc n−íc ch©u ¸ bao gåm 10 n−íc ASEAN, 3 khñng ho¶ng ®ã ®· khiÕn c¸c nhµ l·nh n−íc §«ng B¾c ¸ (Trung Quèc, NhËt B¶n, ®¹o ASEAN nhËn ra r»ng nh÷ng khã Hµn Quèc) cïng víi Ên ®é, óc, Niu Dil©n kh¨n cña ASEAN chØ thËt sù ®−îc chia ®· cïng nhau bµn th¶o ®Ó t×m kiÕm c¸c sÎ bëi nh÷ng ng−êi l¸ng giÒng cña m×nh ph−¬ng c¸ch, c¸c gi¶i ph¸p nh»m hiÖn ë §«ng B¾c ¸. MÆc dï sù chia sÎ ®ã thùc ho¸ tÇm nh×n vÒ mét §«ng ¸ hoµ tr−íc hÕt ®−îc thóc ®Èy bëi sù phô thuéc b×nh, thÞnh v−îng vµ tiÕn bé. lÉn nhau vÒ kinh tÕ, lîi Ých an ninh vµ Lµ mét n−íc lín trong khu vùc, Trung nh÷ng tÝnh to¸n chiÕn l−îc riªng cña Quèc cã vai trß cùc kú quan träng trong mçi n−íc, nh−ng sù ñng hé cña Trung hîp t¸c §«ng ¸. Cã thÓ nãi, khu nµy cã Quèc, NhËt B¶n(1) ®· gãp phÇn quan träng thÓ trë thµnh mét céng ®ång c¸c quèc gia trong viÖc gióp c¸c nÒn kinh tÕ ASEAN chung sèng hoµ b×nh, thÞnh v−îng vµ bÞ khñng ho¶ng, kh«ng bÞ tr−ît s©u h¬n tiÕn bé hay kh«ng, phô thuéc rÊt nhiÒu vµo sù ph¸ s¶n vµ dÇn dÇn håi phôc. vµo vai trß vµ sù ®ãng gãp cña CHND Nh÷ng lîi Ých cña quan hÖ hîp t¸c Trung hoa. víi NhËt B¶n, Trung Quèc trong qu¸ VËy trong nh÷ng n¨m qua, Trung tr×nh kh¾c phôc khñng ho¶ng ®· lµm Quèc ®· cã nh÷ng ®ãng gãp g× cho hîp s©u s¾c h¬n t×nh c¶m khu vùc, vèn n¶y t¸c §«ng ¸? Bµi viÕt nµy sÏ gãp phÇn sinh tõ sù t−¬ng ®ång vÒ chñng téc, v¨n gi¶i ®¸p c©u hái trªn. * PGS.TS. ViÖn §«ng Nam ¸. 1. Môc ®Ých tham gia hîp t¸c §«ng ho¸ vµ nh÷ng tr¶i nghiÖm trong lÞch sö ¸ cña Trung Quèc gi÷a c¸c n−íc §«ng ¸. Nh− chóng ta ®· biÕt, Malaixia lµ NhËn thøc míi vÒ vËn mÖnh cïng n−íc ®Çu tiªn ®−a ra ý t−ëng thµnh lËp chia sÎ vµ b−íc ph¸t triÓn míi trong mét c¬ chÕ hîp t¸c khu vùc ë §«ng ¸. t×nh c¶m khu vùc ®· thóc ®Èy c¸c nhµ Do sù ph¶n ®èi cña Mü, s¸ng kiÕn trªn l·nh ®¹o ASEAN quyÕt ®Þnh häp héi ®· kh«ng ®−îc hiÖn thùc ho¸ cho tíi cuèi nghÞ th−êng niªn víi c¸c nhµ l·nh ®¹o 3 n¨m 1997. Cuéc khñng hoµng tµi chÝnh
nghiªn cøu trung quèc sè 4(68)-2006 30 n−íc §«ng B¾c ¸ vµo dÞp Héi nghÞ 1- Tham kh¶o chÝnh trÞ quan chøc cao cÊp ASEAN – Trung Quèc th−îng ®Ønh ASEAN hµng n¨m t¹i Héi nghÞ cÊp cao ASEAN lÇn thø 6 häp t¹i 2- Uû ban hîp t¸c chung ASEAN – Hµ néi n¨m 1998. Trung Quèc QuyÕt ®Þnh trªn cña c¸c nhµ l·nh ®¹o 3- Uû ban chung vÒ Hîp t¸c Kinh tÕ ASEAN ®· nhËn ®−îc ph¶n øng tÝch cùc vµ MËu dÞch ASEAN – Trung Quèc cña c¸c n−íc §«ng B¾c ¸ trong ®ã cã 4- Uû ban chung vÒ Hîp t¸c Khoa Trung Quèc. Bëi v×, chÝnh CHND Trung häc vµ C«ng nghÖ ASEAN – Trung Quèc hoa còng ®ang mong muèn t¨ng c−êng Uû ban ASEAN ë B¾c kinh 5- h¬n n÷a quan hÖ hîp t¸c víi c¸c n−íc Uû ban hîp t¸c chung ASEAN – l¸ng giÒng §«ng ¸, nhÊt lµ c¸c n−íc Trung Quèc (ACJCC) sÏ ho¹t ®éng nh− §«ng Nam ¸. ThËt vËy, ®èi víi Trung lµ §iÒu phèi viªn cña tÊt c¶ c¸c c¬ chÕ Quèc, §«ng Nam ¸ kh«ng chØ lµ n¬i hîp t¸c ASEAN – Trung Quèc Trung Quèc cã lîi Ých an ninh trùc tiÕp KÓ tõ khi chÝnh thøc ®−îc thiÕt lËp mµ cßn lµ thÞ tr−êng réng lín, nguån tµi cho tíi tr−íc khñng ho¶ng tµi chÝnh- nguyªn thiªn phong phó, lµ cöa ngâ ®i tiÒn tÖ ch©u ¸, quan hÖ ASEAN – Trung xuèng phÝa Nam vµ ®i sang phÝa T©y – Quèc ®· cã nh÷ng tiÕn triÓn râ rÖt. Hai Nam thuËn lîi nhÊt cña Trung Quèc. bªn ®· th−êng xuyªn trao ®æi c¸c ph¸i Trong bèi c¶nh CHND Trung hoa ®ang ®oµn cÊp cao. ChØ riªng 6 th¸ng ®Çu n¨m triÓn khai chÝnh s¸ch héi nhËp vµo ®êi 1993, n¨m Trung Quèc ph¸t ®éng chiÕn sèng chÝnh trÞ vµ kinh tÕ quèc tÕ, vÞ trÝ dÞch ngo¹i giao “L¸ng giÒng tèt “víi cña §«ng Nam ¸ cµng trë nªn quan §«ng Nam ¸, c¸c nhµ l·nh ®¹o ASEAN träng h¬n bao giê hÕt. ChÝnh v× thÕ, nh− Tæng thèng Phi®en Ramèt cña ngay tõ ®Çu nh÷ng n¨m 90 thÕ kû XX, PhilÝppin, Chuan Leekpai cña Th¸i lan, Trung Quèc ®· nç lùc c¶i thiÖn quan hÖ Mahathia M«hamet cña Malaixia ®· lÇn víi víi ASEAN nãi chung, víi tõng n−íc l−ît tíi th¨m Trung Quèc. C¸c cuéc tiÕp §«ng Nam ¸ nãi riªng. Nhê nh÷ng nç lùc xóc gi÷a nh©n d©n c¸c n−íc §«ng Nam ®ã, chØ trong vßng hai n¨m (1990- 1991), ¸ víi nh©n d©n Trung Quèc còng ®−îc Trung Quèc ®· tiÕn hµnh b×nh th−êng ho¸ thóc ®Èy m¹nh mÏ. Sè ng−êi §«ng Nam hoÆc kh«i phôc l¹i quan hÖ ngo¹i giao ¸ tíi Trung Quèc trong kho¶ng thêi gian víi tÊt c¶ c¸c n−íc trong khu vùc. (2) trªn lµ 65. 000 ng−êi (4) Quan hÖ ®èi tho¹i gi÷a Trung Quèc Trung Quèc ®· tham gia vµo tÊt c¶ c¸c víi HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ héi nghÞ sau Héi nghÞ Bé tr−ëng ASEAN ®−îc chÝnh thøc thiÕt lËp vµo ngµy 19-7- (PMC), kÓ tõ n¨m 1991 tíi nay. N¨m 1991 t¹i Héi nghÞ Bé tr−ëng ASEAN lÇn 1994, cïng víi c¸c n−íc thµnh viªn thø 24 tæ chøc ë Kuala Lumpua(3). ASEAN vµ c¸c n−íc ®èi tho¹i kh¸c, Trung Quèc ®· tham gia vµo DiÔn ®µn khu vùc Quan hÖ ®èi tho¹i ASEAN – Trung ASEAN (1994) vµ TiÕn tr×nh ASEM víi Quèc ®−îc triÓn khai th«ng qua 5 c¬ chÕ t− c¸ch lµ thµnh viªn s¸ng lËp. sau:
31 Trung Quèc: Nh÷ng ®ãng gãp… §«ng ¸ còng ®−îc kú väng gióp Trung Nh»m æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn quan hÖ víi ASEAN, Trung Quèc ®· ®Ò ra Quèc c¶i thiÖn quan hÖ víi NhËt B¶n, ph¸t triÓn quan hÖ víi Hµn quèc, t¹o ph−¬ng ch©m 24 ch÷ trong quan hÖ víi HiÖp héi nµy: “Xo¸ bá hoµi nghi, t¨ng m«i tr−êng hoµ b×nh æn ®Þnh ë §«ng B¾c ¸, cã lîi cho sù nghiÖp hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt thªm tin cËy, më réng ®iÓm ®ång, t¨ng n−íc mµ Trung Quèc ®ang tiÕn hµnh rÊt c−êng hîp t¸c, cïng thóc ®Èy hîp t¸c, cïng nhau ph¸t triÓn”(5). Ph−¬ng ch©m thµnh c«ng tõ cuèi nh÷ng n¨m 70 thÕ kû XX tíi nay. nµy ®−îc cô thÓ ho¸ thµnh 3 nguyªn t¾c ngo¹i giao mang tÇm chiÕn l−îc sau: Víi nhËn thøc nh− vËy, Trung Quèc ®· hoan nghªnh ý t−ëng hîp t¸c §«ng ¸ 1) Xo¸ bá hoµi nghi, t¨ng thªm tin cËy cña ASEAN(8) vµ tham gia vµo tiÕn tr×nh 2) Më réng ®iÓm ®ång, t¨ng c−êng hîp nµy, ngay tõ khi nã ®−îc tuyªn bè thµnh t¸c lËp. 3) Thóc ®Èy hîp t¸c, cïng nhau ph¸t triÓn (6) 2. Nh÷ng ®ãng gãp cña Trung Quèc ®èi víi hîp t¸c §«ng ¸ kÓ tõ khi th nh Thùc hiÖn nh÷ng nguyªn t¾c chØ ®¹o ®ã, Trung Quèc ®· cã nhiÒu cè g¾ng lËp tíi nay nh»m cñng cè vµ t¨ng c−êng niÒm tin víi Do tÝnh chÊt phøc t¹p cña khu vùc c¸c n−íc ASEAN. §«ng ¸, n¬i bao gåm c¸c n−íc kh¸c nhau Trong lÜnh vùc kinh tÕ, hîp t¸c vÒ tÇm cì ®Êt n−íc, quy m« d©n sè, d©n ASEAN – Trung Quèc còng ®−a l¹i téc, t«n gi¸o, chÕ ®é chÝnh trÞ vµ tr×nh ®é nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ, ®Æc biÖt lµ ph¸t triÓn, n¬i cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò do vÒ mËu dÞch. Trong thêi gian 1993-1997, lÞch sö ®Ó l¹i, nªn ë giai ®o¹n ®Çu, hîp gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu cña ASEAN t¸c §«ng ¸ ch−a thÓ xóc tiÕn trªn c¬ së sang §¹i lôc vµ Hång c«ng ®· t¨ng h¬n 2 quèc gia mµ trªn c¬ së khèi. ASEAN víi lÇn tõ h¬n 4,5 tû ®«la Mü lªn h¬n 9,1 tû t− c¸ch lµ mét tæng thÓ lµ mét bªn trong ®«la Mü(7). tiÕn tr×nh hîp t¸c hîp t¸c §«ng ¸, bªn C¸c quan hÖ hîp t¸c trong lÜnh vùc kia bao gåm 3 n−íc §«ng B¾c ¸ lµ Trung v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc c«ng nghÖ Quèc, NhËt B¶n, Hµn quèc. Tuy nhiªn, còng ph¸t triÓn m¹nh . do phÝa §«ng B¾c ¸ ch−a cã mét c¬ chÕ Trong bèi c¶nh quan hÖ Trung Quèc - hîp t¸c tiÓu khu vùc thu hót sù tham ASEAN ®ang ph¸t triÓn nhanh chãng vµ gia cña 3 n−íc trªn, nªn hîp t¸c gi÷a thuËn lîi nh− vËy, viÖc c¸c nhµ l·nh ®¹o ASEAN vµ c¸c ®èi t¸c §«ng B¾c ¸ chñ ASEAN ®Ò xuÊt thµnh lËp tiÕn tr×nh yÕu tiÕn hµnh trªn c¬ c¬ së song ph−¬ng hîp t¸c §«ng ¸ lµ phï hîp víi lîi Ých cña th«ng qua c¸c tiÕn tr×nh ASEAN +1. Trung Quèc. Th«ng qua hîp t¸c §«ng ¸, §©y lµ mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm næi Trung Quèc hy väng cã thÓ më réng h¬n bËt cña hîp t¸c §«ng ¸ so víi tiÕn tr×nh n÷a quan hÖ hîp t¸c nhiÒu mÆt gi÷a hîp t¸c khu vùc ë c¸c ch©u lôc kh¸c. Trung Quèc vµ ASEAN, qua ®ã n©ng cao §Æc ®iÓm trªn cña hîp t¸c §«ng ¸ ®· vÞ thÕ vµ ¶nh h−ëng cña CHND Trung quy ®Þnh sù tham gia vµ ®ãng gãp cña c¸c Hoa trong khu vùc. Ngoµi ra, hîp t¸c
nghiªn cøu trung quèc sè 4(68)-2006 32 ®èi t¸c thµnh viªn, trong ®ã cã Trung 2004, Thñ t−íng Trung Quèc ¤n Gia B¶o ®· ®−a ra ®Ò nghÞ 7 ®iÓm : Quèc, vµo sù ph¸t triÓn cña tiÕn tr×nh nµy. - Thóc ®Èy x©y dùng Khu mËu dÞch Víi t− c¸ch lµ thµnh viªn s¸ng lËp cña tù do §«ng ¸(10). hîp t¸c §«ng ¸, Trung Quèc ®· tham gia tÝch cùc vµo mäi ho¹t ®éng cña tiÕn tr×nh - §i s©u hîp t¸c trong lÜnh vùc tiÒn tÖ vµ ®Çu t−(11). nµy. Nh÷ng ®ãng gãp cña Trung Quèc ®èi víi hîp t¸c §«ng ¸ thÓ hiÖn th«ng - TriÓn khai ®èi tho¹i hîp t¸c chÝnh qua nh÷ng ho¹t ®éng chÝnh sau: trÞ, an ninh, nhÊt lµ c¸c vÊn ®Ò an ninh phi truyÒn thèng, hîp t¸c an ninh trªn 2.1. TÝch cùc tham gia vµo qu¸ biÓn. tr×nh ho¹ch ®Þnh TÇm nh×n §«ng ¸ - Thóc ®Èy hîp t¸c x· héi, v¨n ho¸, vµ ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p cô thÓ khoa häc kü thuËt nh»m hiÖn thùc ho¸ TÇm nh×n ®ã - Ph¸t huy hîp t¸c vÒ tµi nguyªn trÝ Cïng víi c¸c ®èi t¸c kh¸c, Trung lùc cña c¬ chÕ 10 + 3 Quèc ®· cö c¸n bé tham gia tÝch cùc vµo - Quy ho¹ch khoa häc v× t−¬ng lai cña Nhãm TÇm nh×n §«ng ¸ (EAVG). Nhãm hîp t¸c §«ng ¸ nghiªn cøu §«ng ¸ (EASG). C¸c nhµ - ñng hé TiÓu ban 10 + 3 trong Ban l·nh ®¹o Trung Quèc ®· ®Ò xuÊt nhiÒu th− ký ASEAN thµnh lËp n¨m 2003. s¸ng kiÕn quan träng nh»m thóc ®Èy §Ó ñng hé cho ho¹t ®éng cña TiÓu tiÕn tr×nh hîp t¸c míi mÎ nµy. ban trªn, ngay t¹i héi nghÞ, Trung Quèc ThËt vËy, khi th¶o luËn vÒ B¸o c¸o tuyªn bè ®ãng gãp 200. 000 ®«la cho ho¹t cña Nhãm TÇm nh×n §«ng ¸ t¹i Héi ®éng cña TiÓu ban. nghÞ th−îng ®Ønh ASEAN + 3 häp ë §èi víi s¸ng kiÕn triÖu tËp Héi nghÞ Xingapo th¸ng 11-2000, Thñ t−íng th−îng ®Ønh §«ng ¸ do ASEAN ®Ò xuÊt, Trung Quèc Chu Dung C¬ cho r»ng: t¹i Héi nghÞ th−îng ®Ønh ASEAN + 3 ë “Hîp t¸c §«ng ¸ cã thÓ ph¸t triÓn thµnh Viªn - ch¨n n¨m 2004, Trung Quèc kªnh chñ ®¹o cña hîp t¸c khu vùc ë tuyªn bè s½n sµng ñng hé. Tuy nhiªn, §«ng ¸, tõng b−íc thiÕt lËp khung hîp theo quan ®iÓm cña Trung Quèc, trong t¸c tiÒn tÖ, th−¬ng m¹i vµ ®Çu t− khu tiÕn tr×nh Th−îng ®Ønh §«ng ¸(12), tiÕn vùc, t¨ng c−êng héi nhËp kinh tÕ. “(9) tr×nh ASEAN+ 3 ph¶i lµ nßng cèt vµ Quan ®iÓm trªn cña Trung Quèc ®· ®−îc ASEAN sÏ ®ãng vai trß l·nh ®¹o. c¸c nhµ l·nh ®¹o ASEAN + 3 nhÊt trÝ Nh÷ng quan ®iÓm trªn cña Trung t¸n thµnh. Còng t¹i Héi nghÞ trªn, Quèc vÒ hîp t¸c ASEAN+ 3 nãi riªng vµ Trung Quèc ®· ®Ò xuÊt s¸ng kiÕn x©y hîp t¸c §«ng ¸ nãi chung ®· nhËn ®−îc dùng Khu mËu dÞch tù do §«ng ¸, b¾t sù chia sÎ cña hÇu hÕt c¸c n−íc §«ng ¸. ®Çu b»ng viÖc x©y dùng Khu mËu dÞch Bªn c¹nh nh÷ng ®ãng gãp vµo viÖc tù do ASEAN – Trung Quèc (ACFTA). ho¹ch ®Þnh TÇm nh×n §«ng ¸, Trung Nh»m thóc ®Èy h¬n n÷a hîp t¸c Quèc cßn tÝch cùc tham gia vµo qu¸ tr×nh ASEAN + 3, t¹i Héi nghÞ th−îng ®Ønh x©y dùng c¸c thÓ chÕ hîp t¸c §«ng ¸. ASEAN + 3 lÇn thø 8 ë Viªn Ch¨n 11-
33 Trung Quèc: Nh÷ng ®ãng gãp… ph¹m xuyªn quèc gia còng ®· häp vµo Theo s¸ng kiÕn cña Trung Quèc, M¹ng th¸ng 7- 2003(15) C¸c nhµ t− t−ëng §«ng ¸ (East Asian Think tanks) ®· ®−îc thµnh lËp(13). T¹i 2.2. TÝch cùc tham gia vµo c¸c diÔn ®µn du lÞch ASEAN lÇn thø 24 häp ho¹t ®éng thóc ®Èy hîp t¸c §«ng ¸ ë Ku-a-la-Lum-pua, Trung Quèc ®· ®Ò trong khu«n khæ ASEAN+ 3 xuÊt c¬ chÕ häp héi nghÞ c¸c Bé tr−ëng Cïng víi viÖc ®Ò xuÊt c¸c s¸ng kiÕn du lÞch ASEAN + 3(14). vµ s½n sµng ®ãng gãp tµi chÝnh cho viÖc Kh«ng chØ nªu s¸ng kiÕn thµnh lËp triÓn khai c¸c s¸ng kiÕn ®ã, Trung Quèc c¸c c¬ chÕ hîp t¸c cho hîp t¸c §«ng ¸, ®· tham gia tÝch cùc vµo viÖc thùc hiÖn c¸c nhµ l·nh ®¹o Trung Quèc cßn ®Ò c¸c biÖn ph¸p ng¾n h¹n vµ dµi h¹n do xuÊt c¸c ý t−ëng, c¸c kiÕn nghÞ nh»m më Nhãm nghiªn cøu §«ng ¸ (EASG) ®Ò réng thªm c¸c lÜnh vùc cña hîp t¸c §«ng xuÊt vµ ®−îc Héi nghÞ th−îng ®Ønh ¸. T¹i Héi nghÞ Bé tr−ëng ngo¹i giao ASEAN + 3 häp ë C¨m-pu-chia cuèi ASEAN + 3 lÇn thø ba n¨m 2002, Trung n¨m 2002 th«ng qua(16). Ch¼ng h¹n, Quèc ®· ®Ò nghÞ ®−a hîp t¸c vÒ téi ph¹m h−ëng øng S¸ng kiÕn Chiang Mai do Héi xuyªn quèc gia vµo ch−¬ng tr×nh nghÞ sù nghÞ c¸c Bé tr−ëng kinh tÕ ASEAN+ 3 ë cña ASEAN + 3. §Ò nghÞ ®ã ®· ®−îc Chiang Mai n¨m 2000 ®−a ra, Trung c¸c n−íc thµnh viªn kh¸c cña ASEAN + Quèc ®· ký kÕt c¸c tho¶ thuËn ho¸n ®æi 3 chÊp nhËn. D−íi sù chØ ®¹o cña Héi tiÒn tÖ víi mét sè ®èi t¸c ASEAN + 3. nghÞ bé tr−ëng Ngo¹i giao, héi nghÞ c¸c quan chøc cao cÊp ASEAN + 3 vÒ téi B¶ng 1: C¸c hiÖp ®Þnh ho¸n ®æi tiÒn tÖ song ph−¬ng theo CMI gi÷a Trung Quèc vµ mét sè ®èi t¸c §«ng ¸ TT HiÖp ®Þnh ho¸n ®æi tiÒn tÖ §¬n vÞ Ngµy ký kÕt Tæng gi¸ trÞ song ph−¬ng tiÒn tÖ (tû ®«la Mü) 1 T rung Quèc- Th¸i Lan USD-Bath 6-12-2001 2 2 T rung Quèc- H n Quèc Won-ND tÖ 24-6-2002 4 3 T rung Quèc- Malaixia USD- Ringgit 9-10-2002 1,5 4 T rung Quèc- PhilÝppin ND tÖ- Pªso 29-8-2003 1 5 T rung Quèc- In®«nªxia USD- Rupiah 30-12-2003 1 T æng gi¸ trÞ 9,5 N guån : Soesastro(2003) . T able 2. P. 18&ADB (2003). P. 1 trÞ cña c¸c hiÖp ®Þnh trªn lªn tíi 9,5 tû Cho tíi cuèi 2003, Trung Quèc ®· ®«la Mü. ký 5 HiÖp ®Þnh ho¸n ®æi tiÒn tÖ víi mét sè ®èi t¸c ASEAN + 3. Tæng gi¸
nghiªn cøu trung quèc sè 4(68)-2006 34 Nh÷ng ®ãng gãp cña Trung Quèc ®èi nç lùc thóc ®Èy hîp t¸c víi c¸c n−íc ASEAN, t h«ng qua tiÕn tr×nh 10 + 1, víi tiÕn tr×nh ASEAN+ 3 cßn ®−îc thÓ hiÖn qua nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c. Trung t heo c¸ch gäi cña Trung Quèc. Quèc ®· chñ tr× nhiÒu héi nghÞ quan §Æt c¬ së trªn Tuyªn bè chung träng cña ASEAN + 3 nh− Héi nghÞ Thø ASEAN - Trung Quèc(18) ®−îc ký kÕt t¹i tr−ëng Tµi chÝnh ASEAN + 3 häp ë B¾c Héi nghÞ Th−îng ®Ønh ®Çu tiªn ASEAN- Kinh th¸ng 10- 1999; Héi nghÞ Bé tr−ëng Trung Quèc tæ chøc vµo ngµy 16-12- Tµi chÝnh ASEAN + 3 lÇn thø n¨m tæ chøc 1997 t¹i Kulal¨mpua, Malaixia, quan t¹i Th−îng H¶i 5- 2000. T¹i Héi nghÞ nµy, hÖ ASEAN - Trung Quèc ®ang ph¸t c¸c nø¬c thµnh viªn kh¸c cña ASEAN + 3 triÓn m¹nh mÏ. ®· ®¸nh gi¸ cao cè g¾ng cña Trung Quèc VÒ chÝnh trÞ, ®Ó cñng cè lßng tin vµ sù trong viÖc tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o vÒ c¶i tin cËy lÉn nhau, ASEAN- Trung Quèc c¸ch vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cho c¸c quan ®· tÝch cùc t×m kiÕm c¸c biÖn ph¸p nh»m chøc tµi chÝnh vµ ng©n hµng trung −¬ng gi¶i quyÕt cuéc tranh chÊp chñ quyÒn ë c¸c n−íc ASEAN + 3(17). biÓn §«ng. KÕt qu¶ cña nh÷ng ho¹t Trong hîp t¸c ASEAN + 3 vÒ y tÕ, ®éng theo h−íng ®ã lµ Tuyªn bè chung Trung Quèc kh«ng chØ tham gia tÝch vÒ c¸ch øng xö cña c¸c bªn t¹i biÓn cùc vµo c¸c dù ¸n hîp t¸c phßng chèng §«ng ®−îc ký kÕt. SARS mµ cßn ®¨ng cai Héi th¶o cÊp TiÕp ®ã, ASEAN vµ Trung Quèc cao vÒ SARS gi÷a c¸c n−íc ASEAN + 3 trong hai ngµy 3/4- 6- 2 003. ra”Tuyªn bè chung vÒ hîp t¸c trong lÜnh vùc an ninh phi truyÒn thèng”. Tuyªn VÒ hîp t¸c du lÞch cña ASEAN + 3, bè nµy ®· më ®Çu cho qu¸ tr×nh hîp t¸c Trung Quèc còng cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng ghi nhËn. CHND Trung hoa ®· gi÷a hai bªn trong lÜnh vùc an ninh. tµi trî cho mét héi th¶o vÒ du lÞch cña Trong b¶n tuyªn bè trªn, Trung Quèc vµ ASEAN + 3 t¹i Th−îng H¶i vµo th¸ng ASEAN ®· x¸c ®Þnh nh÷ng néi dung 5- 2005, ®ång thêi tham gia vµo M¹ng träng ®iÓm vµ c¬ chÕ triÓn khai hîp t¸c ®µo t¹o vµ gi¸o dôc vÒ Du lÞch cña gi÷a hai bªn trong lÜnh vùc nµy. ASEAN. Sau nh÷ng thµnh c«ng t¹i Héi nghÞ 2 .3. §Èy nhanh tiÕn tr×nh Th−îng ®Ønh Trung Quèc- ASEAN t¹i Campuchia, ngµy 08-10-2003, t¹i Bali ASEAN + 1 gi÷a ASEAN vµ Trung Quèc, t¹o xung lùc cho Hîp t¸c (In®«nªxia) Trung Quèc ®· chÝnh thøc §«ng ¸ ký TAC(19). ViÖc Trung Quèc tham gia TAC cã lîi cho viÖc gi¶i quyÕt hoµ b×nh Trong c¸ch nh×n cña Trung Quèc, tranh chÊp chñ quyÒn l·nh thæ ë vïng hîp t¸c ASEAN + 3 ®−îc xem lµ khu«n BiÓn §«ng vµ khuyÕn khÝch c¸c n−íc lín khæ cña hîp t¸c §«ng ¸, c¸c tiÕn kh¸c thõa nhËn TAC vµ trë thµnh mét tr×nh ASEAN + 1 míi thËt sù lµ c¸c bªn tham gia b¶n hiÖp −íc quan träng ®éng lùc thóc ®Èy tiÕn tr×nh hîp t¸c nµy(20). khu vùc nµy. Víi nhËn thøc nh− vËy, VÒ kinh tÕ, tõ sau cuéc khñng ho¶ng trong nh÷ng n¨m qua, Trung Quèc ®· tµi chÝnh tiÒn tÖ §«ng Nam ¸, quan hÖ
35 Trung Quèc: Nh÷ng ®ãng gãp… kinh tÕ, th−¬ng m¹i gi÷a ASEAN vµ Theo c¸ch nh×n cña Trung Quèc, viÖc Trung Quèc còng ph¸t triÓn kh«ng thµnh lËp ACFTA kh«ng chØ v× nh÷ng lîi ngõng. Theo sè liÖu cña Ban Th− ký Ých trong hîp t¸c kinh tÕ víi ASEAN mµ ASEAN, kim ng¹ch bu«n b¸n hai chiÒu cßn nh»m khëi ®éng tiÕn tr×nh x©y dùng khu mËu dÞch tù do §«ng ¸, vèn ®· ®−îc gi÷a ASEAN vµ Trung Quèc t¨ng trung b×nh 40% trong 3 n¨m qua. N¨m 2004, ®−a vµo ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña tæng gi¸ trÞ bu«n b¸n gi÷a hai bªn ®¹t ASEAN + 3 tõ cuèi n¨m 2002. Do ý trªn 100 tû ®«la Mü(21). Riªng 9 th¸ng nghÜa vµ tÇm quan träng trªn cña ®Çu n¨m 2005, bu«n b¸n ASEAN- Trung ACFTA, Trung Quèc vµ ASEAN ®ang Quèc ®· lªn tíi 94,5 tû ®«la Mü, t¨ng 25 rÊt nç lùc ®Ó hiÖn thùc ho¸ kÕ ho¹ch % so víi cïng kú 2004(22). Trung Quèc lµ quan träng nµy. mét thÞ tr−êng xuÊt khÈu lín cña §Ó xóc tiÕn thµnh lËp FTA, ASEAN Xingapo, In®«nªxia, Malaixia vµ Th¸i vµ Trung Quèc sÏ lËp kÕ ho¹ch ®Ó c¾t lan. gi¶m thuÕ quan ®èi víi 8 danh môc B−íc ®ét ph¸ míi trong hîp t¸c kinh hµng n«ng s¶n, bao gåm tõ 500- 600 tÕ ASEAN –Trung Quèc lµ viÖc ký kÕt h¹ng môc tr−íc cuèi n¨m 2003. Trung HiÖp ®Þnh khung vÒ hîp t¸c kinh tÕ toµn Quèc vµ 6 n−íc thµnh viªn cò cña diÖn gi÷a hai bªn t¹i Héi nghÞ Th−îng ASEAN sÏ b¾t ®Çu gi¶m thuÕ quan ®èi ®Ønh ASEAN +1 ®−îc tæ chøc t¹i víi c¸c s¶n phÈm hiÖn ®ang ¸p dông C¨mpuchia th¸ng 11-2002. Môc tiªu møc thuÕ theo Quy chÕ Tèi huÖ quèc cuèi cïng cña HiÖp ®Þnh trªn lµ thµnh trªn 15% xuèng cßn 10% vµo ngµy 1-1- lËp mét khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN 2004 vµ xuèng 5% vµo ngµy1-1- 2005 vµ –Trung Quèc (ACFTA). §©y sÏ lµ FTA ®¹t møc 0% vµo ngµy 1-1-2006. Nh÷ng lín thø ba trªn thÕ giíi (sau EU vµ B¾c s¶n phÈm ®ang chÞu møc thuÕ quan tõ Mü) víi mét thÞ tr−êng bao gåm 1,8 tû 5- 15 % theo Quy chÕ Tèi huÖ quèc sÏ ng−êi tiªu dïng vµ s¶n l−îng quèc d©n gi¶m xuèng 5% vµo ngµy 1-1-2004 vµ xuèng 0% vµo ngµy 1-1-2005. xÊp xØ 2000 tû USD. Theo dù kiÕn khu vùc th−¬ng m¹i tù do nµy sÏ ®−îc x©y Theo lé tr×nh trªn, viÖc gi¶m thuÕ cña dùng xong vµo n¨m 2010 gi÷a Trung c¸c s¶n phÈm thuéc Ch−¬ng tr×nh thu Quèc vµ 6 n−íc thµnh viªn cò cña ho¹ch sím sÏ ®−îc hoµn tÊt vµo n¨m ASEAN gåm Brunei, Malaixia, 2006 ®èi víi Trung Quèc vµ c¸c n−íc Indonªxia, PhilÝppin Xingapo vµ Th¸i thuéc nhãm ASEAN 6, vµo n¨m 2010 Lan, vµo 2015 víi ViÖt nam, Lµo, ®èi víi ASEAN 4. Campuchia vµ Mianma. C¸c s¶n phÈm kh«ng thuéc diÖn cña Theo mét kÕt qu¶ nghiªn cøu do Ch−¬ng tr×nh thu ho¹ch sím sÏ ®−îc ®−a tr−êng §¹i häc Chulalongcon (Th¸i lan) vµo hai ch−¬ng tr×nh: Ch−¬ng tr×nh b×nh tiÕn hµnh, sau khi ®−îc x©y dùng, th−êng vµ Ch−¬ng tr×nh nh¹y c¶m. ACFTA sÏ gióp GDP cña c¸c n−íc t¨ng Theo c¸c nhµ kinh tÕ, ACFTA lµ hiÖp lªn 0,9%, GDP cña Trung Quèc t¨ng ®Þnh cã thêi gian ng¾n nhÊt (4 n¨m) 0,3%(23). trong sè 307 HiÖp ®Þnh FTA hiÖn nay
nghiªn cøu trung quèc sè 4(68)-2006 36 trªn thÕ giíi, kÓ tõ khi ®Ò nghÞ tíi khi ký tÕ toµn diÖn mµ néi dung chñ yÕu cña nã ®−îc HiÖp ®Þnh mËu dÞch hµng ho¸ vµ lµ x©y dùng Khu mËu dÞch tù do HiÖp ®Þnh vÒ c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh ASEAN- Trung Quèc ®· ®Æt c¬ së cho chÊp(22). viÖc thóc ®Èy quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ gi÷a hai bªn vµ lµ mét ®ãng gãp vµo tiÕn Ngoµi viÖc x©y dùng khu mËu dÞch tù tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc ë §«ng do, trong HiÖp ®Þnh khung, ASEAN vµ ¸. ACFTA ®−îc xem lµ mét thÓ nghiÖm Trung Quèc cßn quyÕt ®Þnh t¨ng c−êng ®Çu tiªn vÒ liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. hîp t¸c trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nh− Theo sù h×nh dung cña cùu Thñ t−íng n«ng nghiÖp, c«ng nghÖ th«ng tin vµ PhilÝppin Phi®en Ramèt, trªn c¬ së viÔn th«ng, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, thµnh c«ng cña thÓ nghiÖm nµy, c¸c ®Çu t− vµ ph¸t triÓn h¹ l−u Mª K«ng. n−íc §«ng ¸ cã thÓ x©y dùng mét Khu Nh÷ng th−¬ng l−îng vÒ c¸c nguyªn mËu dÞch tù do §«ng ¸ mµ nhiÒu n−íc t¾c nguån s¶n phÈm ®èi víi mËu dÞch trong khu vùc, trong ®ã cã PhilÝppin, hµng ho¸ sÏ ®−îc hoµn thµnh kh«ng ®ang tr«ng ®îi. ChØ khi nµo mét khu muén h¬n th¸ng 12- 2003. mËu dÞch tù do nh− vËy ®−îc x©y dùng, §èi víi mËu dÞch trong dÞch vô vµ ®Çu nh÷ng ng−êi §«ng ¸ chóng ta míi cã thÓ t−, c¸c cuéc ®µm ph¸n vÒ c¸c hiÖp ®Þnh cã ®−îc vÞ thÕ b×nh ®¼ng thËt sù víi T©y riªng sÏ b¾t vµo n¨m 2003 vµ kÕt thóc ¢u vµ B¾c Mü trong nÒn kinh tÕ toµn sím trong chõng mùc cã thÓ ®Ó thùc hiÖn cÇu . phï hîp víi thêi gian biÓu ®· ®−îc c¸c Thùc hiÖn lé tr×nh x©y dùng ACFTA, bªn tho¶ thuËn cã tÝnh tíi c¸c khu vùc tõ th¸ng 7-2005, Trung Quèc vµ c¸c nh¹y c¶m cña c¸c bªn vµ víi sù ®èi xö n−íc thuéc nhãm ASEAN 6 ®· b¾t ®Çu riªng vµ mÒm dÎo ®èi víi c¸c n−íc thµnh c¾t gi¶m thuÕ c¸c mÆt hµng thuéc viªn míi. Ch−¬ng tr×nh thu ho¹ch sím. Tæng sè §èi víi c¸c lÜnh vùc hîp t¸c kh¸c, c¸c mÆt hµng ®−îc ®−a vµo c¾t gi¶m trong bªn sÏ tiÕp tôc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng ®ît nµy lªn tíi 7. 455 mÆt hµng. tr×nh hiÖn cã hoÆc ®· ®−îc tho¶ thuËn, Nh»m thóc ®Èy h¬n n÷a quan hÖ mËu ph¸t triÓn c¸c ch−¬ng tr×nh hîp t¸c míi dÞch gi÷a Trung Quèc – ASEAN, tõ n¨m vµ ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh hîp t¸c trong c¸c 2004, Trung Quèc ®· ®Ò xuÊt s¸ng kiÕn lÜnh vùc kh¸c nhau. C¸c bªn sÏ khÈn tæ chøc Héi chî ASEAN- Trung Quèc tr−¬ng ®Ó cã thÓ thùc hiÖn theo mét hµng n¨m. Môc ®Ých cña héi chî lµ t¹o ph−¬ng c¸ch vµ tèc ®é cã thÓ chÊp nhËn ®−îc ®èi víi tÊt c¶ c¸c bªn cã liªn quan. ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ASEAN, Trung Quèc cã c¬ héi giao l−u qu¶ng b¸ C¸c hiÖp ®Þnh sÏ bao gåm c¶ thêi gian c¸c s¶n phÈm cña m×nh, qua ®ã t×m kiÕm biÓu vµ c¸c cam kÕt trong ®ã . c¸c ®èi t¸c hîp t¸c trong khu vùc. Héi Trung Quèc cam kÕt dµnh cho c¸c chî ASEAN- Trung Quèc n¨m nay ®−îc n−íc ASEAN ch−a ph¶i lµ thµnh viªn tæ chøc t¹i Nam ninh víi sù tham gia cña WTO sù ®èi xö Tèi huÖ quèc ngay cña c¸c doanh nghiÖp tõ 31 n−íc vµ khi ký HiÖp ®Þnh khung trªn. vïng l·nh thæ. Ngoµi c¸c doanh nghiÖp ViÖc ký HiÖp ®Þnh khung hîp t¸c kinh
37 Trung Quèc: Nh÷ng ®ãng gãp… tíi tõ ASEAN, cßn cã 380 doanh nghiÖp sù trî gióp nhiÒu h¬n cña c¸c ®èi t¸c ph¸t triÓn . cña c¸c n−íc ch©u Phi, trong ®o riªng Ugan®a ®· cã 100 doanh nghiÖp. Trong Ngoµi ra, còng t¹i héi nghÞ trªn, Thñ thêi gian 4 ngµy héi chî, 120 dù ¸n hîp t−íng ¤n Gia B¶o cßn tuyªn bè Trung t¸c ®· ®−îc ký kÕt víi tæng gi¸ trÞ lªn tíi Quèc cung cÊp tiÒn cho Dù ¸n ®−êng C«n 5,29 tû ®«la Mü. Riªng Trung Quèc ®· minh- B¨ng cèc, c¸c ch−¬ng tr×nh ®µo ký víi c¸c n−íc ASEAN 34 hîp ®ång víi t¹o trªn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau vµ lËp tæng gi¸ trÞ lµ 781 triÖu ®«la Mü(24). ra Quü 20 triÖu USD trong Ng©n hµng ph¸t triÓn ch©u ¸ (ADB). Quan hÖ hîp t¸c ®Çu t− gi÷a ASEAN víi Trung Quèc còng t¨ng lªn kh«ng C¸c ho¹t ®éng hîp t¸c víi ASEAN trong lÜnh vùc y tÕ, gi¸o dôc, v¨n ho¸, x· ngõng. TÝnh tíi cuèi n¨m 2001, tæng ®Çu t− cña ASEAN ë Trung Quèc lªn tíi héi vµ khoa häc c«ng nghÖ còng ®−îc xóc 53,4 tû ®« la Mü. Tèc ®é ®Çu t− cña tiÕn m¹nh mÏ. Mét trong nh÷ng ho¹t Trung Quèc vµo ASEAN t¨ng trung b×nh ®éng nh− vËy lµ Trung Quèc ®· cïng c¸c 60 % mçi n¨m(25). n−íc ASEAN tæ chøc Héi nghÞ cÊp cao ®Æc biÖt ASEAN- Trung Quèc vÒ SARS Hîp t¸c trong c¸c lÜnh vùc kh¸c: vµo ngµy 29 - 4 - 2003 t¹i B¨ng cèc, Trong khu«n khæ 10 +1, Trung Quèc ®· cïng thêi gian víi Héi nghÞ cÊp cao ®Æc ®Èy m¹nh hîp t¸c víi ASEAN trong c¸c biÖt cña ASEAN vÒ SARS. Ngoµi ra, lÜnh vùc kh¸c, trong ®ã cã hîp t¸c ph¸t Trung Quèc cßn chñ tr× Héi nghÞ kiÓm triÓn TiÓu vïng Mª - c«ng më réng(26). dÞch xuÊt – nhËp c¶nh ASEAN - Trung T¹i Héi nghÞ cÊp cao c¸c n−íc TiÓu Quèc vÒ SARS t¹i B¾c kinh (1-2/6/2003). vïng Mª - c«ng lÇn thø hai häp tõ 4- 5/ ë Héi nghÞ nµy, hai bªn ®· th«ng qua 7/2005 t¹i C«n minh Trung Quèc, Thñ Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng kiÓm dÞch xuÊt t−íng ¤n Gia B¶o ®−a ra kiÕn nghÞ 7 - nhËp khÈu gi÷a Trung Quèc vµ ®iÓm nh»m thóc ®Èy hîp t¸c TiÓu vïng ASEAN. Mª - c«ng më réng. 1) T¨ng c−êng x©y dùng h¹ tÇng c¬ së 3. Mét v i nhËn xÐt vÒ ®ãng gãp cña Trung Quèc ®èi víi hîp t¸c §«ng ¸ 2) Thóc ®Èy mËu dÞch ®Çu t− trong nh÷ng n¨m qua 3) §i s©u ph¸t triÓn n«ng nghiÖp Nh×n l¹i ®ãng gãp cña Trung Quèc 4) Coi träng viÖc b¶o vÖ tµi nguyªn vµo tiÕn tr×nh hîp t¸c §«ng ¸ trong m«i tr−êng. nh÷ng n¨m qua cã thÓ rót ra mét sè 5) T¨ng c−êng båi d−ìng tµi nguyªn nhËn xÐt sau: nh©n lùc Thø nhÊt, nh÷ng ®ãng gãp cña Trung 6) TÝch cùc thóc ®Èy hîp t¸c trong Quèc trong tiÕn tr×nh nµy lµ rÊt lín vµ lÜnh vùc y tÕ xøng ®¸ng ®−îc c¸c ®èi t¸c tham gia tiÕn 7) T×m c¸ch x©y dùng quü ph¸t triÓn, tr×nh nµy ghi nhËn. Nh÷ng ®ãng gãp ®ã hoan nghªnh sù ñng hé l©u dµi cña ®−îc thÓ hiÖn trong mäi lÜnh vùc, mäi Ng©n hµng ph¸t triÓn ch©u ¸ còng nh− kªnh cña hîp t¸c §«ng ¸. Thø hai, tõ sù tham gia tÝch cùc vµo tiÕn tr×nh hîp t¸c
nghiªn cøu trung quèc sè 4(68)-2006 38 §«ng ¸, Trung Quèc ®· thu ®−îc nh÷ng cña c¸c n−íc ®ã, th× 10 n¨m sau, gi¸ trÞ lîi Ých to lín trªn tÊt c¶ c¸c ph−¬ng diÖn hµng ho¸ xuÊt khÈu cña Trung Quèc vµo ASEAN + 3 ®· lªn tíi 28,2 % ; tíi n¨m VÒ chÝnh trÞ, vÞ thÕ cña CHND Trung 2001 lµ 28,6 % , 2002 lµ 26,9 %. (31) hoa ë §«ng ¸ ®−îc n©ng cao h¬n bao giê hÕt. Tõ chç xem Trung Quèc lµ mèi ®e N¨m 2004, Trung Quèc ®· thay thÕ do¹, hiÖn nay nhiÒu ng−êi ë §«ng ¸ ®· Mü trë thµnh thÞ tr−êng xuÊt khÈu lín nhÊt cña NhËt B¶n. HiÖn nay, 16. 000 xem Trung Quèc lµ c¬ héi ph¸t triÓn. c«ng ty NhËt ®ang lµm ¨n t¹i Trung Theo kÕt qu¶ th¨m dß ý kiÕn do C¬ Quèc. MËu dÞch hai chiÒu ®¹t 200 tû quan nghiªn cøu cña Bé Ngo¹i giao Mü tiÕn hµnh vµo th¸ng 7 vµ 8- 2003 : 54 %, n¨m 2004, trong ®ã thÆng d− th−¬ng m¹i cña NhËt ®¹t 20 tû. Bu«n b¸n víi 68 % vµ 67 % sè ng−êi ®−îc hái ë NhËt B¶n, Hµn quèc vµ óc cã thiÖn chÝ víi Trung Quèc chiÕm 20 % tæng bu«n b¸n Trung Quèc. Ng−êi NhËt B¶n vµ Hµn quèc tÕ cña NhËt(32). N¨m 2004, bu«n quèc coi Trung Quèc lµ n−íc cã ¶nh b¸n hai chiÒu cña Trung Quèc víi Hµn quèc t¨ng 42%(33). h−ëng nhÊt trong vßng 5 - 10 n¨m n÷a; 2/3 ng−êi Hµn quèc coi sù ph¸t triÓn Cïng víi ®µ t¨ng tr−ëng vÒ mËu dÞch kinh tÕ cña Trung Quèc cã t¸c ®éng tÝch víi c¸c n−íc ASEAN + 3, nguån FDI tõ NhËt B¶n, Hµn quèc, ASEAN ch¶y vµo cùc tíi kinh tÕ TriÒu Tiªn(28). NhiÒu nhµ l·nh ®¹o §«ng ¸, vèn tr−íc ®©y rÊt dÌ nÒn kinh tÕ Trung Quèc ngµy cµng t¨ng. dÆt khi ®−a ra nhËn xÐt vÒ Trung Quèc, C¸c c«ng ty NhËt B¶n lµ nhµ ®Çu t− lín nay ®· nãi vÒ Céng hoµ Nh©n d©n Trung thø ba vµo Trung Quèc sau Hoa kiÒu vµ hoa víi nh÷ng t×nh c¶m tèt ®Ñp. Theo Mü. N¨m 2004, tæng gi¸ trÞ ®Çu t− cña Tæng thèng In®«nªxia Susilo, sù trçi dËy NhËt B¶n vµo Trung Quèc ®¹t gi¸ trÞ 6 tû ®«la Mü(34). Gi¸ trÞ ®Çu t− trùc tiÕp cña Trung Quèc víi vai trß l·nh ®¹o chÝnh trÞ vµ kinh tÕ khu vùc kh«ng chØ cã cña Hµn Quèc cïng thêi kú lµ 5,2 tû ®«la Mü(35). lîi cho In®«nªxia mµ cã lîi cho c¶ §«ng Nam ¸(29). Cßn Bé tr−áng cao cÊp Nh÷ng kÕt qu¶ thu ®−îc tõ viÖc tham G«Chok Tong cña Xingapo kh¼ng ®Þnh: gia vµo tiÕn tr×nh hîp t¸c §«ng ¸ ®· gãp Sù trçi dËy phi th−êng cña Trung Quèc phÇn kh«ng nhá vµo thµnh tÝch t¨ng lµ mét h×nh mÉu ®Ó c¸c n−íc ch©u ¸ noi tr−ëng kinh tÕ rùc rì cña Trung Quèc theo vµ do vËy khuyÕn khÝch sù thay ®æi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Sau h¬n 1/4 ë ch©u ¸ “(30). thÕ kû thùc hiÖn c¶i c¸ch më cöa, GDP C¸c quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ gi÷a cña Trung Quèc t¨ng trung b×nh 9,4 % Trung Quèc vµ c¸c n−íc §«ng ¸ ®· gióp gÊp 4 lÇn møc t¨ng tr−ëng cña c¸c n−íc Trung Quèc më réng thÞ tr−êng cho hµng ph¸t triÓn, gÊp 3 lÇn møc t¨ng cña thÕ ho¸ xuÊt khÈu cña Trung Quèc t¹i c¸c giíi vµ 2 lÇn cña c¸c n−íc ®ang ph¸t thÞ tr−êng ASEAN + 3. NÕu vµo n¨m triÓn. GDP cña Trung Quèc tõ 147,3 tû 1990, gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng ho¸ cña n¨m 1978 lªn 1. 640 tû n¨m 2004, t¨ng Trung Quèc vµo c¸c thÞ tr−êng trªn chØ gÊp 11 lÇn. Theo ®¸nh gi¸ cña IMF, chiÕm 22 % trong tæng bu«n b¸n quèc tÕ
39 Trung Quèc: Nh÷ng ®ãng gãp… quan hÖ víi In®«nªxia; th¸ng 2-1991 víi Trung Quèc lµ mét ®Çu tÇu kh¸c cña thÕ Brun©y vµ th¸ng 11-1991, quan hÖ Trung giíi sau Mü(36). Quèc - ViÖt Nam ®· ®−îc b×nh th−êng ho¸. Víi nh÷ng kÕt qu¶ thu ®−îc tõ sù tham gia vµo hîp t¸c §«ng ¸, trong (5) Ngo¹i tr−ëng Trung Quèc TiÒn Kú nh÷ng n¨m s¾p tíi, ch¾c ch¾n Trung Tham ®−îc mêi tham dù phiªn khai m¹c Quèc sÏ cßn tham gia tÝch cùc h¬n, n¨ng cña AMM 24. Ph¸t biÓu t¹i héi nghÞ, ®éng h¬n vµo hîp t¸c §«ng ¸ nãi chung, Ngo¹i tr−ëng TiÒn Kú Tham ®· bµy tá sù vµo c¸c c¬ chÕ ASEAN + 3, ASEAN + 1 quan t©m cña Trung Quèc trong viÖc t¨ng c−êng hîp t¸c víi ASEAN v× lîi Ých chung vµ EAS nãi riªng . vµ ®Ò xuÊt thµnh lËp Uû ban chung vÒ Kinh tÕ vµ Th−¬ng m¹i, Uû ban chung vÒ khoa häc c«ng nghÖ vµ Trung t©m dÞch vô vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ. (6) DÉn theo bµi: Trung Quèc t×m kiÕm chó thÝch: c¸c mèi quan hÖ th©n thiÖn h¬n víi c¸c (1) T¹i héi nghÞ Th−îng ®Ønh kh«ng n−íc l¸ng giÒng. Xem B¶n tin tham kh¶o chÝnh thøc ASEAN lÇn thø hai tæ chøc ë ®Æc biÖt cña Th«ng tÊn x· ViÖt Nam, sè ra Kuala Lumpua ngµy 16 -12-1997, Chñ tÞch ngµy 8-8- 1993 Trung Quèc lóc ®ã lµ «ng Giang Tr¹ch (7) DÉn theo B¶n tin tham kh¶o ®Æc D©n ®· cam kÕt víi c¸c nhµ l·nh ®¹o biÖt cña Th«ng tÊn x· ViÖt nam, sè ra ASEAN r»ng Trung Quèc sÏ kh«ng ph¸ ngµy 18-12- 1997 gi¸ ®ång Nh©n d©n tÖ. Trung Quèc ®· kiªn tr× thùc hiÖn chñ tr−¬ng nµy dï ph¶i (8) Tµi liÖu trªn chÞu nh÷ng thiÖt thßi ®¸ng kÓ trªn thÞ (9) ASEAN- China Statistics. tr−êng quèc tÕ http://www.aseansec.org (2) Th«ng qua c¸c tæ chøc quèc tÕ nh− (10) T¹i héi nghÞ tham vÊn ASEAN - IMF, WB, ADB… Trung Quèc ®· ®ãng gãp Trung Quèc häp t¹i B¨ng-Cèc th¸ng 7- 3 ®ît vèn víi tæng sè tiÒn lµ 1,5 tû USD ®Ó 1994, Trung Quèc tuyªn bè ñng hé ý t−ëng tËp trung cho gióp cho Th¸i Lan vµ thµnh lËp Nhãm kinh tÕ §«ng ¸ cña Indonesia, hai n−íc chÞu ¶nh h−ëng nÆng ASEAN. nÒ nhÊt tõ cuéc khñng ho¶ng. (11) DÉn theo t¸c gi¶ Hå TriÖu Minh (3) VÒ phÇn m×nh, NhËt B¶n ®· lËp ra trong bµi viÕt ®¨ng trªn T¹p chÝ Nghiªn Quü Miyazawa víi sè vèn lªn tíi 30 tû cøu c¸c vÊn ®Ò quèc tÕ, Trung Quèc, sè 1- USD ®Ó gióp c¸c n−íc ch©u ¸, trong ®ã cã 2002). Th«ng tÊn x· ViÖt Nam dÞch vµ ASEAN kh¾c phôc khñng ho¶ng. Ngoµi ®¨ng trªn Tµi liÖu tham kh¶o Chñ nhËt ra, ChÝnh phñ NhËt cßn lËp ra mét kho¶n ngµy 26- 5- 2002, tr. 13 cho vay trÞ gi¸ 600 tû yªn (5 tû ®«la) ®Ó gióp c¸c n−íc ch©u ¸ bÞ khñng ho¶ng c¶i (12) §Ò nghÞ trªn cña Thñ t−íng ¤n Gia c¸ch c¬ cÊu kinh tÕ . B¶o xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ lµ tiÕn tr×nh x©y dùng Céng ®ång kinh tÕ §«ng ¸ ®· khëi (4) Th¸ng 1-1990 thiÕt lËp quan hÖ víi ®éng. Trung Quèc – ASEAN ®· ®¹t ®−îc Xingapo; th¸ng 8-1990 b×nh th−êng ho¸
nghiªn cøu trung quèc sè 4(68)-2006 40 nhËn thøc chung vÒ mËu dÞch tù do. NhËt vµ lùa chän ra nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ vµ B¶n, Hµn quèc ®ang ®µm ph¸n víi cã tÝnh kh¶ thi cao. Trong B¸o c¸o cuèi ASEAN vÒ mét FTA song ph−¬ng. Trung cïng tr×nh cho Héi nghÞ Th−îng ®Ønh Quèc, NhËt B¶n, Hµn quèc ®ang nghiªn ASEAN + 3 tæ chøc ë Phn«mpªnh, EASG cøu häc thuËt vÒ x©y dùng FTA. ChÝnh ®· ®Ò xuÊt 26 biÖn ph¸p cô thÓ, trong ®ã cã nh÷ng triÓn khai ®ã ®ang ®Æt c¬ së cho 17 biÖn ph¸p cã thÓ thùc hiÖn ngay vµ 9 viÖc x©y dùng EAFTA. Do vËy, Trung biÖn ph¸p ë tÇm trung, dµi h¹n hoÆc cÇn Quèc ®Ò nghÞ héi nghÞ ®Çu tiªn cña Nhãm ph¶i nghiªn cøu thªm. Trong sè c¸c biÖn chuyªn gia vÒ EAFTA sÏ häp t¹i B¾c Kinh ph¸p cã thÓ thùc hiÖn ngay víi −u tiªn cao vµo th¸ng 4-2005. cã c¸c biÖn ph¸p sau: VÒ th−¬ng m¹i vµ ®Çu t−: (13) §Ó thóc ®Èy hîp t¸c trong c¸c lÜnh - Thµnh lËp Héi ®ång kinh doanh vùc nµy, Trung Quèc tuyªn bè s½n sµng tµi §«ng ¸ trî cho viÖc nghiªn cøu hîp t¸c tiÒn tÖ cña 10 + 3. - ThiÕt lËp HÖ thèng −u ®·i chung (GSP) vµ ®èi xö −u ®·i ®èi víi c¸c n−íc (14) TiÕn tr×nh Th−îng ®Ønh §«ng ¸ kÐm ph¸t triÓn thu hót sù tham gia cña 3 ®èi t¸c míi lµ Ên §é, óc, Niu-Di-l©n - Nu«i d−ìng m«i tr−êng ®Çu t− hÊp dÉn ®Ó t¨ng FDI (15) S¸ng kiÕn nµy do Trung Quèc ®Ò xuÊt khi tham gia vµo Nhãm TÇm nh×n - ThiÕt lËp M¹ng th«ng tin ®Çu t− §«ng §«ng ¸. S¸ng kiÕn ®ã ®· ®−îc EASG th¶o ¸ luËn vµ trë thµnh 1 trong 17 biÖn ph¸p - Cung cÊp viÖn trî vµ hîp t¸c trong 4 ng¾n h¹n cã tÝnh kh¶ thi mµ EASG ®Ö lÜnh vùc −u tiªn: H¹ tÇng c¬ së, c«ng nghÖ tr×nh lªn Héi nghÞ Th−îng ®Ønh ASEAN + th«ng tin, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ 3 häp ë Pn«m pªnh th¸ng 11- 2002. héi nhËp kinh tÕ khu vùc cña ASEAN (16) Tin tham kh¶o thÕ giíi 4-5-2005 - Hîp t¸c th«ng qua chuyÓn giao c«ng (17) Sanae Suzuki: East Asian nghÖ vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ chung- FDI Cooperation through Conference Diplomacy: vµ liªn minh chiÕn l−îc Institutional Aspect of the ASEAN Plus - Cïng ph¸t triÓn IT ®Ó x©y dùng h¹ Three (APT Framework). IDE APEC Study tÇng c¬ së viÔn th«ng vµ cung cÊp sù tiÕp Center, Institute of Developing Economies cËn Internet tèt h¬n (JETRO). Working paper Series 03 - 04 No. VÒ chÝnh trÞ – an ninh, EASG ®Ò xuÊt: 7, March 2004. P. 18 - X©y dùng m¹ng l−íi c¸c nhµ t− t−ëng (18) Nhãm nghiªn cøu §«ng ¸ (EASG) (think- tants) §«ng ¸ . ®−îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh cña Héi - ThiÕt lËp DiÔn ®µn §«ng ¸ (EAF) bao nghÞ th−îng ®Ønh ASEAN + 3 häp t¹i gåm ®¹i diÖn cña ChÝnh phñ vµ phi ChÝnh Xingapo. Nhãm cã nhiÖm vô xem xÐt vµ phñ víi môc ®Ých phôc vô nh− lµ mét c¬ ®¸nh gi¸ c¸c khuyÕn nghÞ cña Nhãm TÇm chÕ vÒ thÓ chÕ cho sù trao ®æi x· héi ®Æt nh×n vµ ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p cô thÓ, kh¶ trªn c¬ së réng r·i vµ cho hîp t¸c khu vùc. thi nh»m hiÖn thùc ho¸ môc tiªu x©y dùng §«ng ¸ thµnh Céng ®ång hoµ b×nh, thÞnh - T¨ng c−êng c¸c c¬ chÕ hîp t¸c vÒ lÜnh v−îng vµ tiÕn bé. EASG ®· tiÕn hµnh ®¸nh vùc an ninh phi truyÒn thèng, ®Æc biÖt lµ gi¸ vµ ph©n tÝch 57 biÖn ph¸p cô thÓ do c¸c c¬ chÕ ng¨n c¶n c−íp biÓn, vËn chuyÓn Nhãm TÇm nh×n §«ng ¸ (EAVG) ®Ò xuÊt ma tuý vµ téi ph¹m tin häc
41 Trung Quèc: Nh÷ng ®ãng gãp… (22) HiÖp −íc h÷u nghÞ vµ Hîp t¸c ë Trong lÜnh vùc hîp t¸c ph¸t triÓn, c¸c §«ng Nam ¸ (TAC) ®Çu tiªn ®−îc l·nh ®¹o biÖn ph¸p cô thÓ bao gåm: 5 n−íc lµ Indonesia, Th¸i Lan, Philippin, - Thùc hiÖn mét ch−¬ng tr×nh ph¸t Malaysia vµ Singapore ký t¹i Bali ngµy triÓn nguån nh©n lùc toµn diÖn cho §«ng 24-02- 1976, sau ®ã thªm 5 n−íc kh¸c ký ¸ tËp trung tiªu ®iÓm vµo gi¸o dôc c¬ së, kÕt khi gia nhËp HiÖp héi nµy. §Ó cã thÓ ®µo t¹o kü n¨ng vµ x©y dùng n¨ng lùc thu hót c¸c n−íc n»m ngoµi khu vùc tham - ThiÕt lËp c¸c ch−¬ng tr×nh gi¶m gia tæ chøc nµy, l·nh ®¹o c¸c n−íc ASEAN nghÌo khæ ®· hai lÇn söa l¹i mét sè ®iÒu kho¶n trong - TiÕn hµnh c¸c b−íc ®i phèi hîp ®Ó cung HiÖp −íc. cÊp sù tiÕp cËn ch¨m sãc søc khoÎ ban ®Çu (23) TiÕp theo Trung Quèc, Nga, Ên ®é, cho nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ nh÷ng nhãm ®ang NhËt B¶n, Niu Dil©n ®· ký TAC. T¹i Héi gÆp rñi ro, víi mét sù quan t©m ®Æc biÖt tíi nghÞ th−îng ®Ønh A SEAN tæ chøc ë Viªn- HIV-AID, ho lao vµ sèt rÐt. ch¨n th¸ng 11- 2004, óc còng ®· ký v¨n b¶n Ngoµi 17 biÖn ph¸p kh¶ thi vµ cÇn dµnh trong ®ã bµy tá s½n sµng tham gia TAC. −u tiªn cao kÓ trªn, EASG cßn khuyÕn (24) Sè liÖu lÊy tõ b¶n Tin kinh tÕ cña nghÞ 9 biÖn ph¸p cô thÓ ë tÇm trung vµ Th«ng tÊn x· ViÖt Nam sè ra 25-10-2004. dµi h¹n. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®¸ng (25) DÉn theo t¸c gi¶ Trung ViÖt trong chó ý trong sè 9 biÖn ph¸p trªn lµ thµnh bµi: ASEAN – Trung Quèc ®Èy m¹nh hîp lËp Khu mËu dÞch tù do §«ng ¸; tiÕn triÓn t¸c th−¬ng m¹i. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt cña Th−îng ®Ønh ASEAN + 3 thµnh Nam sè 214 (27-10-2005). tr. 14. Th−îng ®Ønh §«ng ¸. . . (26) Tin kinh tÕ, Th«ng tÊn x· ViÖt (19) Joint Ministerial Statement of the Nam, ngµy 25-10-2005. ASEAN + 3 Finance Ministers Meeting. (27) DÉn theo bµi viÕt: Khu mËu dÞch tù Shanghai,10 May, 2002, People’s Republic of do Trung Quèc – ASEAN ®¨ng trªn t¹p chÝ China. Tµi liÖu khai th¸c trong môc ASEAN Tri thøc thÕ giíi. Tµi liÖu tham kh¶o ®Æc + 3 t¹i Website: http://www.aseansec. org. biÖt sè ra ngµy 9-9-2005, tr. 3. (20) Trong b¶n Tuyªn bè nµy, hai bªn (28) Héi chî ®−îc tæ chøc trªn mét diÖn kh¼ng ®Þnh r»ng: HiÕn ch−¬ng Liªn hiÖp tÝch réng 60 ngµn m2, víi 3. 500 gian hµng. quèc, HiÖp −íc Th©n h÷u vµ Hîp t¸c ë Theo thèng kª, 2. 100 c«ng ty ®· göi s¶n §«ng Nam ¸, 5 nguyªn t¾c cïng tån t¹i phÈm tíi tham gia héi chî, trong ®ã cã 12 hoµ b×nh vµ luËt ph¸p quèc tÕ ®−îc thÕ giíi c«ng ty thuéc tèp 500 doanh nghiÖp lín thõa nhËn sÏ lµ nh÷ng chuÈn mùc c¬ b¶n nhÊt thÕ giíi. C¸c mÆt hµng tham gia héi chØ ®¹o quan hÖ cña hä. Hai bªn t¸i kh¼ng chî lªn tíi 200 chñng lo¹i thuéc 11 lÜnh ®Þnh cïng t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, vùc s¶n xuÊt vµ bao trïm lªn tÊt c¶ c¸c toµn vÑn l·nh thæ cña nhau vµ nguyªn t¾c lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ, x· héi, v¨n kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña ho¸. (Nh÷ng sè liÖu vÒ Héi chî ASEAN- c¸c nhµ n−íc kh¸c. Dùa trªn c¸c nguyªn Trung Quèc 2005 ®−îc sö dông ë trªn lÊy t¾c trªn, ASEAN vµ Trung Quèc cho r»ng tõ bµi viÕt cña t¸c gi¶ Trung ViÖt. Tµi liÖu “thóc ®Èy c¸c quan hÖ l¸ng giÒng tèt vµ ®· dÉn, tr. 14) h÷u nghÞ, t¨ng c−êng trao ®æi cÊp cao, (29) Tin kinh tÕ ngµy 5- 10-2002, Th«ng t¨ng c−êng c¬ chÕ ®èi tho¹i vµ hîp t¸c tÊn x· ViÖt Nam, tr. 3 trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc ®Ó t¨ng c−êng sù (30)) TiÓu vïng Mª C«ng hay cßn gäi lµ hiÓu biÕt vµ cïng cã lîi”. TiÓu vïng Mª C«ng më réng lµ mét vïng
nghiªn cøu trung quèc sè 4(68)-2006 42 n−íc thµnh viªn ASEAN. Khu mËu dÞch l·nh thæ bao trïm lªn mét phÇn l·nh thæ tù do NhËt B¶n- ASEAN sÏ ®−îc x©y dùng cña 5 quèc gia thuéc l−u vùc Mª C«ng: trªn c¬ së c¸c khu mËu dÞch tù do song ViÖt Nam, Lµo, Campuchia, Th¸i Lan, ph−¬ng trªn Mianma vµ tØnh V©n Nam, Trung Quèc. Khu vùc nµy cã diÖn tÝch réng chõng 2,23 (32) DÉn theo T¹p chÝ Asian Affairs, sè tiÖu km2, trong ®ã 1/3 lµ l−u vùc Mª C«ng. th¸ng 5- 2005 viÕt vÒ ph¶n øng cña c¸c n−íc ch©u ¸ tr−íc sù trçi dËy cña Trung D©n sè TiÓu vïng vµo n¨m 1988 lµ 250 triÖu ng−êi. Thu nhËp b×nh qu©n theo ®Çu Quèc (bµi ®¨ng trªn Tin Tham kh¶o chñ ng−êi cña c¶ TiÓu vïng n¨m 1994 vµo nhËt 3-7- 2005 cña Th«ng tÊn x· ViÖt kho¶ng 807 USD. Nh−ng nÕu trõ Th¸i Nam) Lan, møc b×nh qu©n ®Çu ng−êi chØ cßn 235 (33) DÉn theo Tin tham kh¶o thÕ giíi USD. (Nh÷ng sè liÖu vÒ kinh tÕ x· héi cña 4-5-2005, tr. 7 TiÓu vïng Mª C«ng dïng ë ®©y, ®−îc dÉn (34) Tµi liÖu trªn, tr.7 theo TS. NguyÔn TrÇn QuÕ, trong b¸o c¸o: (35) Sè liÖu lÊy tõ UNDP: Southeast Mét sè vÊn ®Ò hîp t¸c TiÓu vïng s«ng Mª Asia Human Development Report 2005 C«ng. Bµi tr×nh bµy t¹i Héi th¶o quèc gia: (36) DÉn theo Tµi liÖu tham kh¶o ®Æc Ch−¬ng tr×nh Hµnh ®éng vµ TÇm nh×n biÖt ngµy 14-5-2005 cña Th«ng tÊn x· ViÖt ASEAN 2020, do ViÖn nghiªn cøu §«ng Nam, tr.13 Nam ¸ tæ chøc, th¸ng 9-1998) (37) DÉn theo Tµi liÖu tham kh¶o ®Æc Cho tíi nay ®· cã s¸u ch−¬ng tr×nh vµ biÖt ngµy 14-5- 2005 cña Th«ng tÊn x· dù ¸n ph¸t triÓn TiÓu vïng. Ch−¬ng tr×nh ViÖt Nam, tr.13. Hîp t¸c ph¸t triÓn vïng l−u vùc Mª C«ng (38) DÉn theo George Zhibin trong bµi lµ ch−¬ng tr×nh cña ASEAN. Ch−¬ng tr×nh viÕt ®¨ng trªn Thêi b¸o Seoul. Xem B¶n ®−îc th«ng qua t¹i Héi nghÞ cÊp cao tin tham kh¶o ®Æc biÖt sè ra ngµy 20-10- ASEAN lÇn thø V, tæ chøc ë B¨ng Cèc 2005 th¸ng 12-1995. Môc ®Ých cña Ch−¬ng tr×nh (39) DÉn theo Tµi liÖu tham kh¶o ®Æc lµ t¹o nªn mét sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ biÖt ngµy 14-5- 2005 cña Th«ng tÊn x· l«i cuèn c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn cña c¸c ViÖt Nam, tr.13 n−íc thµnh viªn vµo luång ph¸t triÓn (40) N¨m 2004, theo thèng kª vÒ tû gi¸ chung cña khu vùc, xo¸ dÇn kho¶ng c¸ch hèi ®o¸i trªn thÞ tr−ßng, GDP cña Trung ph¸t triÓn gi÷a ASEAN 6 vµ ASEAN 4. Quèc chiÕm 4,1% tæng gi¸ trÞ s¶n l−îng Trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn TiÓu vïng Mª toµn cÇu, nÕu dùa theo søc mua ®Ó ®¸nh C«ng, ASEAN ®Æc biÖt chó träng tíi viÖc gi¸ th× v−ît møc 13%. Theo thèng kª cña x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, vèn cßn kÐm Ng©n hµng thÕ giíi tõ n¨m 1980- 2000, ph¸t triÓn ë vïng nµy. T¹i Héi nghÞ cÊp ®ãng gãp cña Trung Quèc vµo t¨ng tr−ëng cao ASEAN V, Malaixia vµ Xingapo ®· ®Ò kinh tÕ thÕ giíi ®¹t møc 14 % chØ sau Mü xuÊt s¸ng kiÕn x©y dùng tuyÕn ®−êng s¾t (20,7%), cao h¬n NhËt (7%). (Nh÷ng sè liÖu Xingapo - C«n Minh. Môc ®Ých cña viÖc trªn lÊy tõ Tin kinh tÕ 19-4-2004 cña x©y dùng tuyÕn ®−êng nµy lµ t¹o ®iÒu kiÖn Th«ng tÊn x· ViÖt Nam , tr. 5) thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ, v¨n ho¸ gi÷a c¸c n−íc ASEAN vµ Trung Quèc. (31) NhËt B¶n chñ tr−¬ng x©y dùng c¸c khu mËu dÞch tù do song ph−¬ng víi c¸c